- Sự ra đời:

   Chậm hơn ở phương đông gần 2 thiên niên kỷ trong xã hội tư hữu phát triển mạnh, mâu thuẫn giữa các tầng lớp sâu sắc dẫn đến sự hình thành nhà nước.

- Tính chất:

   Nhà nước ra đời bảo vệ lợi ích của những người có của cải. Quyền lực không tập trung trong tay 1 người mà tập trung trong tay những người có tư liệu sản xuất.

   Hình thức nhà nước rất đa dạng và dân chủ hơn nhà nước phương Đông (dân chủ nông nô, cộng hòa quý tộc, quân chủ chuyên chế).

- Kinh tế:

   Nền kinh tế mang tính chất tự nhiên, nhưng kinh tế công thương nghiệp phát triển rất mạnh.

   Tính chất thành thị phát triển hơn và là trung tâm của chính trị, kinh tế (có ngân hàng là nơi tập trung, lưu thông tiền tệ).

   Ruộng đất phương  tây thuộc về sở hữu tư nhân (mà không thuộc về nhà vua như ở phương Đông).

- Xã hội:

   Chế độ nô lệ điển hình, mâu thuẫn giai cấp sâu sắc.

- Văn hóa: rất phát triển, Hy Lạp và La Mã đều có chữ viết riêng.