ĐÁM MA GƯƠNG MẪU

Vũ Trọng Phụng là nhà văn hiện đại suất sắc, cây bút đại diện cho dòng văn học hiện thực phê phán trc CMT8. Ông viết nhiều thể loại: phóng sự, kịch, tiểu thuyết,...trg đó nh' t/p đc đánh giá là kiệt tác. Tiểu thuyết "số đỏ" đc xem là đỉnh cao trg sự nghiệp sáng tác của ông. Đặc sắc của "số đỏ" ko chỉ là ở giá trị hiện thực và cảm hứng phê phán mà còn ở nghệ thuật trào phúng bậc thầy của nhà văn. Sự độc đáo của nt đc thể hiện sâu sắc trg đoạn trích " Hạnh phúc của 1 tang gia", qua cảnh đám ma gương mẫu vô cùng nổi bật, đã lột tẩy đc bản chất hám danh hám lợi, hám tiền, vô đạo đức cảu XH thượng lưu thành thị trc CMT8.

Có thể coi "Hạnh phúc..gia" là 1 màn hài kịch cười ra nc mắt đc dàn dựng= nt trào phúng. ND chương truyện nói đến cái chết của cụ cố Tổ đã ngoài 80 mà sống giữa 1 đám gia tài, thành tử đám con cháu ham tiền, ham danh, bất hiếu chỉ mong cụ chế. Điều đó đã thành niềm hạnh phúc khi Xuân Tóc Đỏ om sòm tố cáo trc mặt mn là ông Phán- cháu rể của cụ cố Tổ là ng chồng mọc sừng. Vc tố cáo là do Phán thuê Xuân làm vs giá 10đ đã trực tiếp gây ra cái chết của ông cụ già đáng chết dẫn đến cảnh đám ma gương mẫu có 102 này. Tính gương mẫu của đám ma đc thể hiện ở sự chuẩn bị chu đáo trg không khí rộn ràng vui vẻ. Từ khi có lệnh phát phục là bầy con cháu tưng bừng đi dán giấy cáo phó r gọi phường kèn ,đi xe đám ma, khách khứa hỏi thăm chia buồn tấp nập huyên náo. Nghi lễ của đám thì hoành tráng, hổ lối, pha hợp theo cả lối Ta,Tàu,Tây có đủ cả: kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, lốc bốc xoảng, bú dích, vài trăm câu đối, vài 300 ng đi đưa,... lại có các tài tử thi nhau chụp ảnh như là hội chợ. Nếu chỉ đọc nh~ dòng này, ng ta còn tưởng đây chỉ là 1 đám hội, 1 đám xiếc chứ ko phải là đám ma.Có đông đảo giới tri thức thượng lưu , đủ nh~ thành phần: cảnh sát, sư sãi, nhà báo,... Tuy nhiên chú ý nhất là 2 đám đông là bạn bè cụ cố Hồng, biến đám tang thành hội khoe râu ria, huân chương; đám trai thanh gái lịch thành nơi hò hẹn, để chim nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau,... Còn j đáng cười hơn khi đám tai to mặt lớn lặng lẽ đi bên linh cữu nhưng lại nhìn trộm làn da trắng thập thò trg làn áo van của Tuyết r đến nh~ cái bĩu môi, liếc mắt đầy dục tình vs nh~ lời lẽ rất thô tục của nh~ ng đi đưa đám . Đám tang thành đám diễn trò bịp bợm , sự lố lăng lại khoác lên mình vẻ đạo mạc , quý phái hòng che dấu đi sự tha hóa, biến chất của giới thượng lưu. Thiên hạ nhốn nháo cả lên khen đám ma to. Họ chú ý vào những kiểu quần áo tang tân thời của tiệm may Âu Hóa đúng vs ý đồ của ông Typn và bà Văn Minh. Đám thị dân nhốn nháo ko phân biệt là đúng sai, thật giả, vô văn hóa và văn hóa, họ đổ xô ra xem để thỏa mãn sự hiếu kì cho nên t/g đã cho xen thêm vào lời bình phẩm hài hước " thật là 1 đám ma to tát ...cái đầu". Ai cũng hiểu đây là lời giễu cợt dành cho những kẻ tổ chức đám tang vs ng đi đưa tang. Nụ cười của ng chết là do đám ma to hay vì nhận ra mình đc thoát khỏi cuộc sống vs đám con cháu khốn nạn? Đúng là 1 đám ma lớn, danh giá ko thiếu thứ j, chỉ thiếu duy nhất đó là tình cảm tiếc thương cho ng đã khuất. Ống kính của VTP vừa quay cận cảnh vừa bao quát toàn cảnh và thấy "đám cứ đi" nghĩa là dòng ng đông đúc đi sau quan tài vẫn đang cđ ko ngừng đến huyệt mộ. Điệp khúc "đám cứ đi" lặp lại như muốn nhắc nhở mn đã quên mất đây là 1 đám ma và cũng để nói rằng cái vô liêm sỉ vẫn tiếp diễn. Từ đó nhà văn đã phơi bày trc thiên hạ sự giả dối,vô đạo đức của đám thượng lưu trg XH thành thị đương thời.Cao trào của màn đại hài kịch là cảnh hạ huyệt vs những chi tiết đặc tả hđ của nv Tú Tân vs Phán mọc sừng. Cậu Tú Tân trg vai 1 nhà đạo diễn điện ảnh tài ba đang dàn dựng cảnh đau thương để chụp ảnh kỉ niệm. Cậu bắt bẻ từng ng 1 " nào chống gậy, nào gục đầu, hoặc cong lưng hoặc lau mắt ntn như thế này,như thế nọ để lấy đc bức ảnh đau khổ của 1 tang gia trg những giây phút cuối cùng. Còn đám bạn của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả khác để chụp cho khỏi trùng lặp. Chúng đang biến địa huyệt thành 1 sân khấu hài kịch. Chẳng thấy Tú Tân nhỏ 1 giọt nc mắt nào khóc thương ông nội mà chỉ thấy niềm sung sướng mãn nguyện vì cậu đc TM 1 thú chơi, trổ tài chụp ảnh. Đáng chú ý nhất là màn diễn trò siêu hạng của ông PMS – ông cháu rể quý hóa thu hút sự chú ý của mn = tiếng khóc nức nở tg' như đứt ruột gan, như sắp ngất khiến XTĐ phải giơ tay đỡ. Nhưng đó chỉ là những động tác giả để diễn trò đại bịp , dúi vào tay Xuân tờ giấy bạc 5đ gấp tư – trả công cho kẻ làm nên cái chết của lão già đáng chết. Phán xứng đáng là diễn viên tài ba, đã hạ màn vở kịch suất xắc. Đến đây,sự giả dối bất lương đã đến mức vô liêm sỉ, làm bật lên tiếng cười khinh bỉ, ghê tởm, có sức mạnh triệt hạ đối tg , đỉnh điểm của sự trào lộc trg màn kịch đám ma gương mẫu. Cảnh hạ huyệt khép lại bức tranh về xh đồi bại trg chương truyện nhưng lại gieo vào lòng ng những suy tư, cay đắng về nhân tình thế thái, những suy nghĩ đầy ám ảnh về tình đời, tình ng.

Miêu tả cảnh đám ma từ khâu tổ chức, đưa tang tới lúc hạ huyệt VTP đã vạch trần chân tướng cái giả tạo của đám con cháu bất hiếu, bất nhân bất nghĩa cũng như hiện thực về xh thực dân thành thị đương thời đang quay cuồng bởi dục vọng, bởi mối lời. Mối lợi đè chết tình nghĩa, đồng tiền làm khuynh đảo đạo lí ở đời.