Câu 32: đưa thuốc vào cơ thể bệnh nhân,các quy chế kê đơn, sử dụng thuốc.

Định nghĩa:

Đưa thuốc vào cơ thể được áp dụng cho những bệnh nhân có chỉ định điều trị thuốc.Đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, điều dưỡng và dược sĩ, phải tuân thủ theo các quy chế.

Qui chế kê đơn điều trị

Bác sĩ được giao nhiệm vụ mới được kê đơn và chịu trách nhiệm với đơn thuốc. Kê đơn sau khi có chẩn đoán bệnh. Kê đơn thuốc độc A- B, nghiện, thuốc quý hiếm phải được giám đốc hay trưởng khoa duyệt, kháng sinh phải đánh số, ghi đầy đủ các mục trong đơn, ghi rõ ràng, không viết tắt và tẩy xóa, không viết bằng mực đỏ.

Đơn còn thừa phải gạch chéo. Đơn thuốc độc phải đóng dấu bệnh viện.

Qui chế sử dụng thuốc

*Qui định chung: Đảm bảo an toàn, hợp lý, hiệu quả kinh tế, thực hiện đúng qui chế cấp phát, bảo quản, sử dụng và thanh toán tài chính.

*Qui định cụ thể:

+Chỉ định sử dụng và đường dùng thuốc cho bệnh nhân: Y lệnh dùng thuốc phải ghi đầy đủ, rõ ràng vào bệnh án. Sử dụng thuốc phù hợp với bệnh, lứa tuổi, cân nặng, có mục đích, có kết quả cao nhất và ít tốn kém. Không sử dụng đồng thời các loại thuốc tương kị. Giải thích rõ cho người bệnh cách dùng thuốc. Tiêm thuốc vào mạch máu phải có mặt bác sĩ điều trị, cấm tiêm mạch máu thuốc có dầu, nhũ tương và làm tan máu.

+Lĩnh và phát thuốc: Điều dưỡng hành chính của khoa có trách nhiệm tổng hợp thuốc. Phiếu lĩnh thuốc phải rõ ràng và có chữ ký của trưởng khoa (thuốc độc A-B, gây nghiện có phiếu lĩnh riêng). Nhận thuốc phải kiểm tra số lượng và chất lượng, hàm lượng, hạn dùng...

+Bảo quản thuốc: Bảo quản theo đúng qui định, nghiêm cấm cho vay, mượn thuốc. Mất hay làm hỏng thuốc phải xử lý theo chế độ bồi thường.

+Theo dõi người bệnh sau dùng thuốc:Theo dõi chặt chẽ và xử lý kịp thời các biến chứng sau dùng thuốc.

+Chống nhầm lẫn thuốc: Đơn thuốc viết rõ ràng, dùng chữ Việt Nam, La Tinh hoặc tên biệt dược. Ghi theo thứ tự thuốc tiêm, viên, nước rồi đến phương pháp điều trị khác. Phải đánh số cho thuốc độc, gây nghiện và kháng sinh. Điều dưỡng phải đảm bảo thuốc đến người bệnh, công khai thuốc hàng ngày, khi gặp thuốc mới phải hỏi lại cẩn thận trước khi phát.

+Thực hiện 3 kiểm tra:

Họ tên bệnh nhân so với bệnh án.

Tên thuốc so với tên thuốc trong y lệnh.

Liều lượng thuốc so với y lệnh.

+Thực hiện 5 đối chiếu:

Số giường, số buồng.

Nhãn thuốc.

Đường dùng thuốc.

Chất lượng thuốc.

Thời gian dùng thuốc.

+Thực hiện 5 đúng:

Đúng bệnh nhân.

Đúng thuốc.

Đúng liều lượng thuốc theo chỉ định.

Đúng đường đưa thuốc.

Đúng thời gian đưa thuốc vào cơ thể bệnh nhân theo chỉ định của bác sĩ.

+Hỏi kỳ tiền sử dị ứng thuốc.

+Làm test lẩy da, thử phản ứng thuốc trước khi tiêm đối với các thuốc dễ gây sốc phản vệ.

+Sử dụng bơm, kim tiêm phù hợp với số lượng thuốc và từng kỹ thuật tiêm thuốc.Trước khi tiêm thuốc phải đuổi hết khí trong bơm tiêm.

Đâm kim đúng góc độ qui định cho từng kỹ thuật.Khi tiêm thuốc cho bệnh nhân phải có hộp đựng thuốc và phương tiện chống sốc phản vệ.