Câu 3: Phân tích lý luận tiền công của Các Mác trong CNTB và các biện pháp tăng tiền công.

Trả lời:

*Lý luận tiền công của Các Mác trong CNTB

Bản chất của tiền công: Tiền công là biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hóa sức lao động, nó chính là giá cả của hàng hóa sức lao động. Tiền công không phải là giá cả của lao động bởi vì: Thứ nhất, nhà tư bản trả tiền công cho công nhân sau khi công nhân đã lao động để sản xuất ra hàng hóa cho nhà tư bản. Thứ hai, tiền công được trả theo thời gian lao động ( giờ, ngày, tuần, tháng), hoặc theo số lượng hàng hóa đã sản xuất được. Cái mà nhà tư bản mua của công nhân không phải là lao động mà là sức lao động. Tiền công không phải là giá cả hay giá trị của lao động, mà chỉ là giá cả hay giá trị của hàng hóa sức lao động.

Có hai hình thức trả tiền công: Tiền công tính theo thời gian là hình thức tiền công mà số lượng của nó ít hay nhiều tùy theo thời gian lao động của người lao động. Muốn đánh giá chính xác mức tiền công không chỉ căn cứ vào tiền công ngày mà phải căn cứ vào độ dài của ngày lao động và cường độ lao động. Giá cả của một giờ lao động là thước đo chính xác mức tiền công tính theo thời gian. Tiền công tính theo sản phẩm là hình thức tiền công mà số lượng của nó phù thuộc vào số lượng sản phẩm hay số lượng những bộ phận sản phẩm mà công nhân đã sản xuất ra hoặc là số công việc đã hoàn thành. Về thực chất, tiền công tính theo sản phẩm là hình thức biến tướng của tiền công tính theo thời gian.

Tiền công danh nghĩa là số tiền mà người công nhân nhận được do bán sức lao động của mình cho nhà tư bản. Tiền công thực tế là tiền công được biểu hiện bằng số lượng hàng hóa tiêu dùng và dịch vụ mà công nhân mua được bằng tiền công danh nghĩa. Các loại tiền công luôn luôn vận động và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tiền công danh nghĩa có thể tăng lên hay giảm xuống tùy theo sự biến động trong quan hệ cung-cầu về hàng hóa sức lao động trên thị trường. Trong một thời gian nào đó, nếu tiền công danh nghĩa vẫn giữ nguyên, nhưng giá cả của tư liệu tiêu dùng và dịch vụ tăng lên thì tiền công thực tế sẽ giảm xuống và ngược lại Mác đã vạch ra xu hướng chung của sản xuất tư bản chủ nghĩa không phải là nâng cao mức tiền công trung bình mà là hạ thấp mức tiền công ấy.

*Một số biện pháp tăng tiền công:

Chính sách tiền lương có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế-xã hội và có tác động lớn đến hệ thống chính sách kinh tế-xã hội của các nước trên tầm vĩ mô, tác động lớn đến rất nhiều người lao động hưởng lương. Thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã không ngừng quan tâm cải cách, sửa đổi bổ sung nhiều lần góp phần cải thiện đời sống người lao động hưởng lương, thúc đẩy người lao động, sáng tạo, hăng say sản xuất. Tuy nhiên tính đến nay, mức lương tối thiểu chung còn thấp, cơ chế áp dụng tiền lương tối thiểu chung còn thấp, cơ chế áp dụng tiền lương tối thiểu giữa các đối tượng hưởng lương khác nhau còn chưa phù hợp với thể chế cơ chế thị trường. Do đó, vấn dụng quan điểm của Mác em xin đưa ra một số giải pháp cải cách tiền công ở Việt Nam ta như sau: Cải cách tiền công, trả lương theo thời gian làm việc của CBCCVC và người lao động. Muốn đánh giá chính xác mức tiền công không chỉ căn cứ vào tiền công ngày mà phải căn cứ vào độ dài của ngày lao động và cường độ lao động. Theo đó, cần tiếp tục mở rộng quan hệ tiền lương tối thiểu-trung bình-tối đa nhằm khắc phục hiện tượng bình quân trong chi trả lương, động viên khuyến khích người có tài, có trình độ yên tâm công tác trong khu vực công nói chung, đặc biệt là khắc phục triệt để tính bình quân, cào bằng trong chi trả lương hiện nay, phát huy khả năng, trí tuệ của mọi người trong sản xuất. Cải cách tiền công, trả lương theo sản phẩm đạt được cần có các quy định rõ ràng về vấn đề này, " làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít" tránh tình trạng " làm nhiều, làm ít cũng hưởng lương như nhau" dẫn đến tiền lương chưa phù hợp với mức độ cống hiến, chưa phản ánh đúng năng lực, kết quả lao động. Gắn cải cách tiền tiền lương với cải cách hành chính. Việc này cũng đồng nghĩa với việc tiền công sẽ được trả theo chức vụ, chức danh nghiệp vụ chuyên môn, công tác. Hệ số lương khởi điểm các gạch cần nâng cao hơn phù hợp với lượng sản phẩm, công việc của họ làm ra và đạt được trong công việc. Cải cách tiền công theo thực tế mức lương tối thiểu hiện nay chưa phù hợp với cơ chế thị trường, việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng không kịp so với mức tăng của giá cả sinh hoạt hằng ngày và mức tăng trưởng kinh tế. Do đó, thay bằng tăng tiền lương theo thời kỳ dài ta tăng theo thời gian, theo sự tăng lên hay giảm xuống của giá cả sinh hoạt hằng ngày và theo mức tăng trưởng của nền kinh tế theo thời gian. Khuyến khích các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trả lương cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu vùng, trả lương theo hình thức khen thưởng và khuyến khích. Nhà nước chỉ quy định những nguyên tắc cơ bản và hãy giao quyền tự chủ cho người đứng đầu cơ quan, doanh nghiệp tự xây dựng thang lương, bảng lương , tiền lương làm thêm giờ, tiền thưởng...và phụ cấp lương tự chủ trong việc trả lương trên thực tế, trả lương phù hợp với đặc điểm tổ chức sản xuất, tổ chức lao động của từng doanh nghiệp và phải đăng ký thang lương, bảng lương với cơ quan quản lý lao động địa phương và làm cơ sở đóng, hưởng chế độ BHXH và thực hiện các quyền lợi khác của người lao động theo quy định của pháp luật. Cải cách tiền công trên danh nghĩa: nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách tiền lương theo cơ chế thị trường đảm bảo tiền lương được trả đúng cho người lao động theo cơ chế thị trường, theo sức lao động công nhân đã bán đi. Cần có quan điểm đầu tư vào tiền lương là đầu tư cho phát triển, từ đó điều chỉnh mạnh chi tiêu công, cơ cấu lại chi ngân sách nhà nước; trong đó, tăng huy động các nguồn ngoài ngân sách nhà nước như vốn đầu tư của doanh nghiệp,trong nhân dân... cho đầu tư toàn xã hội, dành nguồn cho trả tiền lương cho công chức, viên chức đảm bảo cho họ có mức tiền lương bình quân trên trung bình của lao động khu vực thị trường.