Nghiêm cấm các hành vi sao chép trái quy định của pháp luật viện nam về bản quyền sở hữu trí tuệ. (http://www.wattpad.com) trân trọng khuyến cáo.

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

    1.1. Xuất phát từ nhiệm vụ đổi mới Phương pháp dạy học ở trong trường phổ thông 

    Định hướng đổi mới Phương pháp dạy học (PPDH) đã được khẳng định trong  “Văn kiện đại hội đại biểu  toàn quốc  lần  thứ  X” của Đảng Cộng Sản Việt Nam  là: “Nâng  cao chất  lượng giáo dục  toàn diện, đổi mới  tổ chức cơ cấu, cơ chế quản  lý, nội dung, phương pháp dạy và học thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, chấn hưng nền giáo dục Việt Nam”.

Trong luật giáo dục nước CHXHCN Việt Nam được Quốc hội thông qua

tháng 12  năm 1998 ở mục 2  trong điều 4  cũng  nêu  rõ:  “Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực tự học, lòng say mê học tập, ý chí vươn lên” .

   Văn kiện hội nghị  lần thứ IX ban chấp hành TW khóa X tiếp tục khẳng

định:  “Tập  trung nâng  cao  chất  lượng  giáo dục đào  tạo  toàn diện, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo định hướng XHCN”.

   Như  vậy,  định  hướng  cơ  bản  của  đổi mới  PPDH  là:  “hướng  tới  hoạt động  học  tập  chủ  động,  chống  lại  thói  quen  học  tập  thụ  động,  đề  cao  khả năng tự học của người học và đề cao vai trò của người thầy về khả năng dạy cho người học cách học có hiệu quả nhất”.

Xuất phát từ nhiệm vụ đổi mới PPDH, một trong những hướng tiếp cận

phù  hợp  với  xu  thế  chung  của  thế  giới  là  ứng  dụng  những  thành  tựu  của CNTT trong giáo dục. Chỉ thị 58- CT/ TW của Bộ Chính trị ngày 17/10/2000 về đẩy mạnh phát triển ứng dụng CNTT phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã chỉ rõ nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục là: “đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo ở mọi cấp học, bậc học, ngành học”.

    Việc ứng dụng các phần mềm tiên tiến vào dạy học thật sự đã và đang trở thành xu thế tất yếu . Trong đó tin học đã trở thành một phương tiện hỗ trợ đắc lực cho dạy học. Tin học có vai trò tích cực trong việc thúc đẩy sự ra đời và phát triển của nhiều lý thuyết mới, của nhiều nghành khoa học mới. Do vậy , việc dạy học muốn đạt được chất lượng cao cần thiết phải thích ứng được những điều kiện công nghệ mới và tận dụng những thành tựu của tin học. Đặc biệt đối với những nước chậm phát triển thì đây là con đường đi tắt và nhanh nhất để loại bỏ sự cách biệt về giáo dục với những nước phát triển. Đây cũng là một trong những lý do mà Bộ Giáo Dục và Đào Tạo nước ta đã xác định thực hiện “năm 2008 – 2009 là năm học của tin học”  là năm học của tin học.

   1.2. Xuất phát từ những ưu điểm của việc sử dụng phương tiện trực quan nói chung và phần mềm dạy học nói riêng trong quá trình dạy học

   Những năm gần đây, việc ứng dụng CNTT trong dạy học có những kết quả nhất định, nhằm góp phần phát huy tính chủ động,  tích cực, sáng  tạo của học sinh  trong học  tập.

   Quá trình dạy học thực chất là một hệ thống thông báo giữa thầy và trò. Trong đó quan trọng là việc truyền thông tin. Sự truyền thông tin được diễn ra trên các kênh: thị giác, thính giác và kênh khứu giác. Trong đó kênh thị giác có khả năng thu nhận và truyền thông tin lớn nhất, điều đó cho thấy việc sử dụng các phương pháp trực quan trong dạy học sẽ tạo điều kiện cho học sinh hình thành khái niệm nhanh hơn, ghi nhớ tốt hơn, học tập chất lượng và hiệu quả hơn.

   Trong  giáo  dục,  vấn  đề  trực  quan  đã  được  nghiên  cứu  từ  lâu  và  được xem là một trong những nguyên tắc dạy học cơ bản nhất. Trực quan không chỉ là phương tiện nhận thức mà còn  là phương  tiện để phát  triển tư duy. Từ  lâu trong  lý  luận dạy học,  trực quan được xem  là nguồn  thông  tin phong phú và đa dạng giúp học sinh lĩnh hội tri thức một cách cụ thể, chính xác. Trực quan là con đường tốt nhất giúp học sinh tiếp cận hiện thực khách quan, góp phần khắc sâu, mở rộng, củng cố tri thức, phát triển năng lực tư duy, khả năng tìm tòi, khám phá  và  vận dụng  tri  thức. Đồng  thời,  giúp  giáo  viên  tổ chức điều khiển quá trình nhận thức cho học sinh một cách chủ động, đạt hiệu quả cao.

   Để  phát  huy  vai  trò của phương tiện trực quan  trong  nâng  cao  chất  lượng  dạy  học  ở trường phổ  thông,  hai khâu  cơ bản  nhất  là  trang bị phương  tiện  và  sử dụng  phương  tiện. Trong đó, việc sử dụng một cách có hiệu quả các phương  tiện trực quan như đưa hình ảnh, âm thanh, video sinh động kết hợp với bài giảng điện tử... sẽ là yếu tố quyết định việc nâng cao chất lượng, phát huy được tính tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh.'

   1.3. Xuất phát từ những ưu điểm của phần mềm Proshowgold

   Phần mềm CNTT ứng dụng  trong quá  trình dạy  -  học  cũng  là một  loại phương tiện tổng quan đặc biệt, nó có tác dụng kích thích tính tích cực, độc lập, sáng tạo của người học, giúp thực hiện tốt việc phân hóa, cá thể hóa trong dạy học. Theo ý kiến của một số giáo viên dạy học sinh học ở trường phổ thông thì việc mô tả bằng lời  các quá  trình  sinh  học  như  nguyên phân,  giảm  phân,  sự  vận  chuyển  các chất qua màng sinh chất... gặp rất nhiều khó khăn, học sinh không hiểu hoặc hiểu không trọn vẹn. Khi đó việc có mặt của hình ảnh trở nên rất cần thiết.

   Phần mềm Proshow gold 4.5 là một phần mềm thể hiện được nhiều ưu điểm giúp tạo được một album với đầy đủ hình ảnh sinh động kèm theo âm thanh, hiệu ứng, chú thích… trình bày giống một quyển album thực sự phù hợp với chương trình và sách giáo khoa, đáp ứng  được  yêu  cầu  của  quá  trình  dạy  học  hình  thành  kiến  thức mới,  ôn luyện,  rèn  luyện  kĩ  năng  bộ môn. Nhờ sử dụng Proshow gold mà tiết học trở lên hấp dẫn hơn, học sinh dễ tiếp thu bài giảng hơn. Phần mềm Proshow gold rất hữu ích trong thiết kế các trình diễn phục vụ dạy học, khắc phục được  những  hạn  chế  của  sách giáo khoa và thiết bị dạy học tĩnh như đưa âm thanh, hình ảnh động, video để minh hoạ, đồng thời đảm bảo trính trực quan, tính kĩ thuật và tính sư phạm.

   1.4. Xuất phát từ vai trò của hình ảnh, video minh họa trong dạy học sinh học

Sinh học là môn khoa học thực nghiệm, do vậy việc sử dụng các thí nghiệm, hình ảnh video minh họa  trong dạy học là vấn đề rất được quan tâm. Tuy nhiên thực tiễn dạy học sinh học đã chỉ ra rằng, không phải lúc nào chúng ta cũng phải tiến hành các kiến thức bằng thí nghiệm thật, hay dẫn học sinh đi thực nghiệm để quan sát được. Chính vì thế việc thiết kế và xây dựng album hinh ảnh, video minh họa trở nên hết sức cần thiết. Điều này khác phục được phương pháp dạy chay trong các bài giảng sinh học ở nhà trường, hơn thế nữa nó còn xây dựng cho học sinh phương thức lĩnh hội tri thức khoa học một các tích cực, chủ động hơn.

Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, tôi đã lựa chọn đề tài:

 “Ứng dụng phần mềm Proshow gold xây dựng album ảnh, video minh họa  trong dạy học sinh học 10”.

   Dựa trên sự ứng dụng của công nghệ thông tin để tổ chức hoạt động của học sinh trong dạy – học các kiến thức cơ bản về cơ chế quá trình phân bào.

(made by Vũ Văn Đoán)