§Ò cƯ­¬ng TRIẾT HỌC

C©u 1: Tr×nh bµy néi dung vµ ý nghÜa ®Þnh nghÜa ph¹m trï vËt chÊt cña Lªnin.

* Trong t¸c phÈm chñ nghÜa duy vËt vµ chñ nghÜa kinh nghiÖm phª ph¸n Lªnin ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa kinh ®iÓn vÒ vËt chÊt:

“VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ thùc t¹i kh¸ch quan ®­îc ®em l¹i cho con ng­êi trong c¶m gi¸c, ®­îc c¶m gi¸c cña chóng ta chÐp l¹i, chôp l¹i, ph¶n ¸nh vµ tån t¹i kh«ng lÖ thuéc vµ c¶m gi¸c”.

* §inh nghÜa trªn cã nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:

“VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc”. Víi tÝnh c¸ch lµ mét ph¹m trï triÕt häc, vËt chÊt kh«ng tån t¹i c¶m tÝnh, nghÜa lµ nã kh«ng ®ång nhÊt víi c¸c d¹ng tån t¹i cô thÓ, mµ ta th­êng gäi lµ vËt thÓ. VËt thÓ lµ nh÷ng c¸i cã h¹n, cã sinh, cã diÖt vµ cã chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c. Cßn vËt chÊt lµ v« cïng, v« tËn, v« sinh, v« diÖt. VËy, kh«ng thÓ quy vËt chÊt vÌ vËt thÓ vµ còng kh«ng thÓ ®ång nhÊt vËt chÊt víi vËt thÓ. - Thuéc tÝnh chung nhÊt cña vËt chÊt lµ “thùc t¹i kh¸ch quan”. Nã ®­îc xem lµ tiªu chuÈn ®Ó ph©n biÖt gi÷a vËt chÊt víi nh÷ng c¸i kh«ng ph¶i lµ vËt chÊt, kÓ c¶ trong tù nhiªn lÉn trong x· héi. Cã nghÜa lµ bÊt cø c¸i g× tån t¹i kh¸ch quan, ®Òu lµ vËt chÊt vµ ng­îc l¹i, c¸i g× tån t¹i kh«ng kh¸ch quan th× ®Òu kh«ng ph¶i lµ vËt chÊt. VËt chÊt “®em l¹i cho con ng­êi trong c¶m gi¸c, ®­îc c¶m  gi¸c chôp l¹i, chÐp l¹i, ph¶n ¸nh…” VËt chÊt tån t¹i kh¸ch quan, nh­ng kh«ng ph¶i tån t¹i trõu t­îng, mµ tån t¹i hiÖn thùc qua c¸c sù vËt cô thÓ. Khi t¸c ®éng vµo gi¸c quan, g©y nªn c¶m  gi¸c. §­îc c¶m  gi¸c chóng ta ghi l¹i, chøng tá con ng­êi nhËn thøc ®­îc thÕ giíi.

* ý nghÜa cña ®Þnh nghÜa.

§Þnh nghÜa vËt chÊt cña Lªnin cã ý nghÜa to lín vÒ c¶ thÕ giíi quan vµ ph­¬ng ph¸p lý luËn, thùc tiÔn. §Þnh nghÜa nµy ®· gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò c¬ b¶n cña triÕt häc theo lËp tr­êng duy vËt biÖn chøng, kh¼ng ®Þnh vËt chÊt cã tr­íc, ý thøc cã sau, vËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc, ý thøc cã sau, vËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc, ý thøc ph¶n ¸nh vËt chÊt. Qua ®ã, tù nã ®· chèng l¹i tÊt c¶, nh÷ng quan ®iÓm duy t©m, siªu h×nh, nhÞ nguyªn, bÊt kh¶ trÞ… trong quan niÖm vÒ vËt chÊt.

- §Þnh nghÜa nµy ®­îc më réng h¬n, nã kh«ng chØ bao gåm vËt chÊt d­íi d¹ng tù nhiªn nh­ ®Êt, n­íc, kh«ng khÝ, löa… mµ c¶ vËt chÊt d­íi d¹ng x· héi (nh­ tån t¹i x· héi, lùc l­îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt …). Qua ®©y ®· thÓ hiÖn sù thèng nhÊt gi÷a chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng víi chñ nghÜa duy vËt lÞch sö, bao qu¸t toµn bé ®êi sèng hiÖn thùc c¶ tù nhiªn lÉn x· héi.

- §Þnh nghÜa nµy ®· trang bÞ thÕ giíi quan duy vËt, ph­¬ng ph¸p luËn khoa häc, më ®­êng cho c¸c ngµnh khoa häc cô thÓ ph¸t triÓn, ®i s©u vµo thÕ giíi, t×m thªm nh÷ng d¹ng maíi cña vËt chÊt, ®em l¹i niÒm tin cho con ng­êi trong viÖc nhËn thøc  thÕ giíi vµ c¶i t¹o thÕ giíi.

C©u 2: Ph©n tÝch mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc. Tõ ®ã rót ra ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña nã.

* Ph©n tÝch mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc.

+ Vai trß quyÕt ®Þnh cña vËt chÊt ®èi víi ý thøc.

- VËt chÊt ( ®­îc hiÓu, ®ã lµ c¬ së vËt chÊt, ®iÒu kiÖn vËt chÊt, quy luËt kh¸ch quan) lµ nh÷ng tiÒn ®Ò, c¬ së, nguån gèc cho sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ý thøc.

- §iÒu kiÖn vËt chÊt nh­ thÕ nµo th× ý thøc nh­ thÕ ®ã.

- VËt chÊt quyÕt ®iÞnh sù ra ®êi cña ý thøc, c¶ vÒ néi dung, b¶n chÊt vµ khuynh h­íng vËn ®éng, ph¸t triÓn cña ý thøc, v× vËt chÊt lµ cã tr­íc, ý thøc lµ cã sau vµ ý thøc chØ lµ sù ph¶n ¸nh cña vËt chÊt.

- VËt chÊt thay ®æi th× ý thøc còng thay ®æi, vËt chÊt ph¸t triÓn ®Õn ®©u th× ý thøc h×nh thµnh, ph¸t triÓn ®Õn ®Êy. V× ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh thÕ giíi vËt chÊt vµo n·o ng­êi, lµ h×nh ¶nh cña thÕ giíi kh¸ch quan, vËt chÊt lµ nguån gèc cña ý thøc, quyÕt ®Þnh néi dung cña ý thøc.

- VËt chÊt quyÕt ®Þnh néi dung, b¶n chÊt, khuynh h­íng vËn ®éng cña ý thøc, vËt chÊt còng lµ ®iÒu kiÖn miªn t¶ ®Ó thùc hiÖn ho¸ ý thøc, t­ t­ëng trong ®êi sèng thùc tiÔn

VD:   + So s¸nh cuéc sèng gi÷a gia ®×nh ®«ng con vµ gia ®×nh Ýt con

          + So s¸nh cuéc sèng ng­êi d©n ë ®ång b»ng vµ cao nguyªn.

* ý thøc t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt.

- ý thøc do vËt chÊt quyÕt ®Þnh nh­ng nã kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo vËt chÊt mµ cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt, gãp phÇn c¶i biÕn thÕ giíi kh¸ch quan th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi.

- ý thøc ph¶n ¸nh ®óng hiÖn thùc kh¸ch quan cã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi vËt chÊt.

- ý thøc ph¶n ¸nh kh«ng ®óng hiÖn thùc kh¸ch quan, cã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi vËt chÊt

ý thøc dï thóc ®Èy hay k×m h·n ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi nh­ng sù t¸c ®éng cña ý thøc kh«ng ph¶i th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi…

- Tuy cã vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi nh­ng vai trß Êy bao giê còng ph¶i cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho phÐp. Suy cho cïng vËt chÊt vÉn quyÕt ®Þnh ý thøc.

* ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc.

- Tõ nguyªn lý vËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc, tÊt yÕu ®ßi hái trong ho¹t ®éng nhËn thøc thùc tiÔn ph¶i lu«n lu«n t«n träng hiÖn thùc kh¸ch quan, quy luËt kh¸ch quan. NghÜa lµ ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn, kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi  nhÊt ®Þnh mµ ®Ò ra ®­êng lèi chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, phï hîp, thóc ®Èy lÞch sö tiÕn lªn.

- Chñ quan duy ý chÝ, n«n nãng, véi vµng, tÊt yÕu dÉn ®Õn sai lÇm trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ thÊt b¹i trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.

- ChÝnh v× thÕ c­¬ng lÜnh cña §¶ng cã viÕt: “mäi ®­êng lèi chñ tr­¬ng cña §¶ng ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ, t«n träng quy luËt kh¸ch quan”.

Trong sinh ho¹t hµng ngµy cña con ng­êi tr­íc hÕt ph¶i chó ý ®Õn ®êi sèng vËt chÊt ¨n, ë, mÆc, ®i l¹i råi míi chó ý ®Õn c¸c lÜnh vùc kh¸c. Nh­ng nÕu tuyÖt ®èi ho¸ yÕu tè vËt chÊt sÏ r¬i vµo quan ®iÓm duy vËt tÇm th­êng.

- Tõ nguyªn lý ý thøc t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt, ®ßi hái ph¶i lu«n lu«n chó ý ph¸t huy ®Çy ®ñ tÝnh n¨ng ®éng, chñ quan, sù s¸ng t¹o cña con ng­êi trong viÖc nhËn thøc thÕ giíi, c¶i t¹o thÕ giíi.

Muèn vËy ph¶i kh«ng ngõng båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é, t­ t­ëng v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt cho qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n lßng yªu n­íc ý chÝ quËt c­êng, ph¸t huy tµi chÝ cña ViÖt Nam, quyÕt t©m ®­a n­íc nhµ ra khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn, l¹c hËu. Nh­ng nÕu tuyÖt ®èi ho¸ vai trß cña ý thøc sÏ r¬i vµo chñ nghÜa duy t©m.

C©u 3: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa quy luËt nh÷ng thay ®æi dÇn dÇn vÒ l­îng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt vµ ng­îc l¹i.

* §Ó n¾m ®­îc quy luËt cÇn ph¶i n¾m ®­îc c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n sau:

- Kh¸i niÖm vÒ chÊt: chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ tÝnh quy ®Þnh bªn trong vèn cã cña sù vËt, lµ tæng hîp nh÷ng thuéc tÝnh kh¸ch quan vèn cã cña nã, nãi leen nã lµ c¸i g×, ®Ó ph©n biÖt nã víi c¸i kh¸c.

- Kh¸i niÖm vÒ l­îng: lµ ph¹m trï triÕt häc ®Î chØ tÝnh quy ®Þnh vèn cã cña sù vËt nh­ng ch­a nãi râ sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a nã vµ sù vËt kh¸c mµ chØ nãi lªn quy m«, tr×nh ®é sè l­îng, møc ®é ph¸t triÓn cña sù vËt.

- Kh¸i niÖm ®é: lµ mèi liªn hÖ quy ®Þnh lÉn nhau cña chÊt vµ l­îng, nã lµ giíi h¹n mµ trong ®ã tuy l­îng ®· thay ®æi mµ sù vËt vÉn lµ nã mµ ch­a thay ®æi thµnh c¸i kh¸c.

- Kh¸i niÖm vÒ ®iÓm nót: Giíi h¹n mµ ®Õn ®ã x¶y ra nh¶y vät lµ ®iÓm nót.

* Ph©n tÝch néi dung quy luËt l­îng – chÊt.

- Nh÷ng thay ®æi vÒ l­îng dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi vÒ chÊt:

Qu¸ tr×nh vËn ®éng, ph¸t triÓn cña sù vËt diÔn ra b»ng c¸ch l­îng ®æi dÇn dÉn ®Õn chÊt ®æi. Sù vËt tån t¹i trong sù thèng nhÊt gi÷a chÊt vµ l­îng. ChÊt l­îng qua l¹i lÉn nhau, l­îng biÕn ®æi dÇn dÇn (t¨ng hoÆc gi¶m trong giíi h¹n ®é). Sù thay ®æi vÒ l­îng ch­a lµm thay ®æi hoµn toµn vÒ chÊt nh­ng ¶nh h­ëng vÒ tr¹ng th¸i cña chÊt. L­îng ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh, hÕt giíi h¹n ®é th× ®ã chÝnh lµ ®iÓm nót, ®©y x¶y ra nh¶y vät. §ã lµ sù chuyÓn biÕn vÒ chÊt, chÊt cò mÊt ®i, chÊt míi ra ®êi giai ®o¹n biÕn ®æi vÒ l­îng cña sù vËt, nh­ng nã kh«ng chÊm døt sù vËn ®éng mµ chØ chÊm døt mét d¹ng tån t¹i cña sù vËt, chÊm døt mét giai ®o¹n vËn ®éng nµy sang mét giai ®o¹n vËn ®éng kh¸c.

- ChÊt míi ra ®êi t¸c ®éng ®Õn sù biÕn ®æi cña l­îng: ChÊt míi ra ®êi t¹o ra sù thèng nhÊt míi gi÷a ®é vµ l­îng míi.

- ChÊt míi h×nh thµnh l¹i quy ®Þnh sù biÕn ®æi cña l­îng. Sù ¶nh h­ëng cña chÊt ®Õn l­îng cã thÓ biÓu hiÖn ë quy m«, møc ®é, nhÞp ®iÖu ph¸t triÓn cña l­îng míi.

Trong sù vËt míi l­îng l¹i tiÕp tôc biÕn ®æi ®Õn hÕt giíi h¹n ®é, ®ã lµ ®iÓm nót, ë ®©y l¹i x¶y ra nh¶y vät vµ cã sù biÕn chuyÓn vÒ chÊt, chÊt míi h¬n ra ®êi, sù vËt cò l¹i mÊt ®i, sù vËt míi ra ®êi thay thÕ cho nã. Sù ra ®êi cña chÊt míi l¹i t¸c ®éng ®Õn sù biÕn ®æi cña l­îng míi, cø nh­ vËy sù vËt hiÖn t­îng vËn ®éng, ph¸t triÓn lóc th× dÇn vÒ l­îng, lóc th× nh¶y vät vÒ chÊt.

* ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña quy luËt.

Khi xem xÐt sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt, ph¶i xem xÐt nã táng quan hÖ ®èi lËp, c¸i míi ra ®êi tõ c¸i cò, c¸i tiÕn bé ra ®êi tõ c¸i l¹c hËu, c¸i phñ ®Þnh ra ®êi tõ c¸i kh¼ng ®Þnh. Cã vËy míi thÊy ®­îc nh÷ng nh©n tè tÝch cùc ë c¸i cò, mµ c¸i míi cÇn ph¶i kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn ®i lªn.

Sù ph¸t triÓn diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc” do vËy ph¶i kiªn tr× chê ®îi, kh«ng ®­îc n«n nãng, véi vµng. Nh­ng ph¶i theo h­íng bªnh vùc c¸i míi, ñng hé c¸i míi, tin t­ëng c¸i míi, hîp quy luËt nhÊt ®iÞnh chiÕn th¾ng.

Trong qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng x· héi, sÏ cã nh÷ng b­íc th¨ng trÇm, thËm chÝ thôt lïi, hoÆc tho¸i trµo còng lµ tÊt nhiªn, nh­ng cuèi cïng c¸ch m¹ng vÉn ®i lªn, c¸ch m¹ng chiÕn th¾ng. Tõ ®ã tin t­ëng CNXH nhÊt ®Þnh sÏ trë thµnh hiÖn thùc ë n­íc ta vµ nhiÒu n­íc trªn TG.

C©u 4: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa cña quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp. Nªu vÝ dô dÉn chøng.

* §Ó n¾m v÷ng ®­îc néi dung quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp chóng ta cÇn ph¶i n¾m v÷ng mét sè kh¸i niÖm sau:

- MÆt ®èi lËp: lµ nh÷ng mÆt, nh÷ng thuéc tÝnh, nh÷ng qu¸ tr×nh cã khuynh h­íng biÕn ®æi tr¸i ng­îc nhau t¹o nªn sù tån t¹i cña sù vËt vµ hiÖn t­îng.

- M©u thuÉn: lµ kh¸i niÖm chØ sù liªn hÖ t¸c ®éng lÉn nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp. Mçi m©u thuÉn lµ mét cÆp ®èi lËp trong mét sù vËt võa thèng nhÊt víi nhau võa th­êng ®Êu tranh víi nhau.

- Sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp: lµ sù rµng buéc lÉn nhau, n­¬ng tùa vµo nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp. MÆt nµy lÊy mÆt kia lµm tiÒn ®Ò tån t¹i cho m×nh.

- Sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp: lµ sù t¸c ®éng qua l¹i theo xu h­íng bµi trõ vµ phñ ®Þnh lÉn nhau, sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp.

* Néi dung quy luËt:

- Mçi sù vËt hiÖn t­îng trong TG kh¸ch quan ®Òu lµ sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp. Hai mÆt ®èi lËp cña hiÖn t­îng sù vËt hiÖn t­îng thèng nhÊt víi nhau t¹o nªn mét m©u thuÉn. Khi míi xuÊt hiÖn m©u thuÉn biÓu hiÖn ë sù kh¸c nhau cña hai mÆt trong sù vËt. Sù kh¸c nhau ®ã dÇn dÇn chuyÓn thµnh sù ®èi lËp. Khi ®ã m©u thuÉn béc lé râ nÐt, hai mÆt ®èi lËp ®Êu tranh víi nhau. Sù ®Êu tranh ph¸t triÓn ®Õn gay g¾t, lªn ®Õn ®Ønh cao th× x¶y ra xung ®ét gi÷a hai mÆt. Hai mÆt ho¸ lÉn nhau trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh tøc lµ m©u thuÉn ®­îc quyÕt.KÕt thóc sù thèng nhÊt cò cña c¸c mÆt ®èi lËp, mét sù thèng nhÊt xuÊt hiÖn, c¸c mÉu thuÉn cò mÊt ®i, m©u thuÉn míi ra ®êi, sù vËt ®i, sù vËt míi ra ®êi thay thÕ cho nã. Trong sù vËt míi, cã sù thèng nhÊt c¸c mÆt ®èi lËp l¹i ®Êu tranh víi nhau, m©u thuÉn l¹i ph¸t triÓn vµ l¹i diÔn ra th­êng xuyªn lµm cho sù vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng, ®ã lµ luËt vèn cã cña mäi sù vËt, hiÖn t­îng. Sù chuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tÊt yÕu vµ diÔn ra mu«n h×nh mu«n vÎ. §èi víi c¸c sù vËt sù chuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi lËp còng kh¸c nhau, cã hai hiÖn t­îng c¬ b¶n:

+ MÆt ®èi lËp nµy trùc tiÕp chuyÓn ho¸ thµnh mÆt ®èi lËp kia – sang c« lËp víi m×nh.

+ C¶ hai mÆt ®èi lËp chuyÓn ho¸ thµnh c¸i kh¸c, lªn h×nh thøc cao h¬n.

- Sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn thay thÕ thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp, thÓ thèng nhÊt cßn tån t¹i th× sù vËt cßn tån t¹i ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lmµ cho thÓ thèng nhÊt còng bÞ ph¸ vì, thÓ thèng nhÊt x¸c lËp, sù vËt ph¸t triÓn.

+ Lªnin nãi: “Sù ph¸t triÓn lµ cuéc ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp”.

ThËt vËy, ®Êu tranh gi÷a ®iÖn tÝch (-) vµ (+) lùc hót vµ ®Èy, ®ång hîp vµ dÞ hîp.. lµm cho TG vËt chÊt **

- §Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tuyÖt ®èi, thèng nhÊt lµ t­¬ng ®èi

+ Thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ t­¬ng ®èi cã ®iÒu kiÖn t¹m thêi, tho¸ng qua, ®øng im. §ã lµ thêi ®iÓm c¸c mÆt ®èi lËp phï hîp ®ång nhÊt, t¸c dông ngang nhau.

+ §Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tuyÖt ®èi, vÜnh viÔn v× nã diÔn ra liªn tôc kh«ng bao giê trong tÊt c¶ qu¸ tr×nh tån t¹i, trong thèng nhÊt cïng ®Êu tranh. §Êu tranh lµ thÓ thèng nhÊt cò bÞ ph¸ vì, thÓ thèng nhÊt míi xuÊt hiÖn tiÕp tôc ®Êu tranh g¾n liÒn vËn ®éng.

* ý nghÜa cña quy luËt m©u thuÉn.

M©u thuÉn lµ kh¸ch quan vµ phæ biÕn chóng ta ph¶i biÕt ph©n tÝch c¸c mÆt ®èi l¹p ra m©u thuÉn cña nã, cã nh­ vËy míi n¾m ®­îc b¶n chÊt cña sù vËt, hiÖn t­îng t×m ra khuynh h­íng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña chóng, ®Ó cã biÖn ph¸p c¶i t¹o

- Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch m©u thuÉn: V× trong sù vËt, qu¸ tr×nh cã nhiÒu m©u thuÉn cã vai trß, vÞ trÝ kh¸c nhau do ®ã ph¶i biÕt ph©n tÝch m©u thuÉn cô thÎ t×m c¸ch gi¶i quyÕt cô thÓ ®èi víi tõng m©u thuÉn. Tu©n theo quy t¾c ph©n tÝch cô thÓ cña mçi t×nh huèng cô thÓ.

- Ph­¬ng ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉn:

+ M©u thuÉn cã qu¸ t×nh ph¸t triÓn cao h¬n cho nªn nã ®­îc gi¶i quyÕt khi ®a cã ®­îc ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶i quyÕt. ViÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn ph¶i tu©n theo quy luËt kh¸ch quan

+ M©u thuÉn ®­îc gi¶i quyÕt b»ng con ®­êng ®Êu tranh, c¸c h×nh thøc ®Êu tranh còng ph¶i kh¸c nhau, ®Ó phï hîp víi tõng lo¹i m©u thuÉn.

+ M©u thuÉn ph¶i ®­îc gi¶i quýªt mét c¸ch cô thÓ. Cã nhiÒu h×nh thøc ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp nªn chóng ta ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh cô thÓ ®Ó lùa chän h×nh thøc ®Êu tranh phï hîp nhÊt.

VD:   + Trong KH cã t­ t­ëng KH vµ ph¶n KH        + Trong con ng­êi  cã ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm

C©u 5: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh?(Nªu râ ®Æc tr­ng phñ ®Þnh biÖn chøng tÝnh chu kú cña sù ph¸t triÓn vµ khuynh h­íng ph¸t triÓn ). Nªu vÝ dô minh chøng.

* Ph©n tÝch néi dung quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh.

- Phñ ®Þnh: lµ kh¸i niÖm triÕt häc nh»m ®Ó chØ ra sù ra ®êi cña sù vËt míi trª c¬ së mÊt ®i cña sù vËt míi. - Phñ ®Þnh biÖn chøng: lµ sù phñ ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn tiÕp sau – Sù vËt hiÖn t­îng, trong TG kh¸ch quan lu«n vËn ®éng ph¸t triÓn liªn tôc kh«ng ngõng. Mét chu kú, mét vßng kh©u cña sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt bao gåm hai lÇn phñ ®Þnh vµ ba giai ®o¹n: giai ®o¹n kh¼ng ®Þnh, giai ®o¹n phñ ®Þnh, giai ®o¹n phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh. Qua hai lÇn phñ ®iÞnh sù vËt hoµn thµnh ®­îc mét chu kú ph¸t triÓn cïa nã. Sù phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt t¹o ra c¸i ®èi lËp víi sù vËt ban ®Çu, ®ã lµ mét b­íc trung gian trong sù ph¸t triÓn, sù phñ ®Þnh lÇn thø hai t¸i lËp l¹i c¸i ban ®Çu, nh­ng trªn c¬ së míi cao h¬n, nã thÓ hiÖn b­íc tiÕn cña sù vËt. Sù phñ ®Þnh lÇn thø hai nµy ®­îc gäi lµ phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh. Phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh xuÊt hiÖn víi t­ c¸ch lµ c¸i tæng hîp tÊt cat c¸c yÕu tè tÝch cùc ®· ®­îc ph¸t triÓn tõ tr­íc trong c¸i kh¼ng ®Þnh ban ®Çu vµ trong c¸i phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt. C¸i tæng hîp nµy lµ sù thèng nhÊt, biÖn chøng tÊt c¶ c¸c yÕu tè tÝch cùc trong giai ®o¹n tr­íc vµ nh÷ng yÕu tè míi xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh phñ ®Þnh. C¸i tæng hîp cã néi dung toµn diÖn vµ phong phó h¬n kh«ng cßn phiÕn diÖn nh­ trong c¸i kh¼ng ®Þnh ban ®Çu vµ trong c¸i phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt. Phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh kÕt thóc mét chu kú ph¸t triÓn ®ång thêi l¹i lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña mét chu kú ph¸t triÓn vÒ sau.

- §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh chÝnh lµ sù ph¸t triÓn d­êng nh­ quay trë l¹i c¸i cò nh­ng víi c¬ së cao h¬n.

- PhÐp biÖn chøng duy vËt thõa nhËn, vËn ®éng ph¸t triÓn ®i lªn, lµ xu h­íng chung cña TG. Nh­ng kh«ng diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc” quanh co phøc t¹p.

Lªnin viÕt: “NÕu quan niÖm lÞch sö thÕ giíi ph¸t triÓn ®Òu ®Æn, kh«ng cã vÊp v¸p quanh, kh«ng cã thôt lïi, lµ kh«ng biÖn chøng, kh«ng khoa häc, kh«ng ®óng vÒ mÆt lý luËn”. Së dÜ nh­ vËy lµ v× trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh c¸i cò tuy ®· cò, nh­ng cßn cã nh÷ng yÕu tè, nh÷ng mÆt, nh÷ng bé phËn vÉn m¹nh h¬n c¸i míi. C¸i míi v× lµ míi nªn cßn non nít, ch­a cã kh¶ n¨ng th¾ng ngay c¸i cò. Do vËy, cã lóc, cã n¬i c¸i míi hîp víi quy luËt cña sù ph¸t triÓn nh­ng vÉn bÞ c¸i cò t¸c ®éng trë l¹i, g©y khã kh¨n, c¶n trë, c¸i míi ph¶i t¹m thêi thôt lïi. V× vËy, sù ph¸t triÓn cã tÝnh quanh co, phøc t¹p diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc’.

* ý nghÜa quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh.

Khi xem xÐt sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt, ph¶i xem xÐt nã trong quan hÖ ®èi lËp c¸i míi råi ®· tõ c¸i cò, c¸c tiÕn bé ra ®êi tõ c¸c l¹c hËu, c¸i phñ ®Þnh ra ®êi tõ c¸i kh¼ng ®Þnh. Cã vËy, míi thÊy ®­îc nh÷ng nh©n tè tÝch cùc ë c¸i cò mµ c¸i míi

- CÇn ph¶i kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn ®i lªn.

- Sù ph¸t triÓn diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc’, do vËy, ph¶i kiªn tr×, chê ®îi, kh«ng ®­îc n«n nãng, véi vµng. Nh­ng ph¶i theo h­íng bªnh vùc c¸i míi, tin t­ëng c¸i míi, hîp luËt nhÊt ®Þnh chiÕn th¾ng. - BiÕt ph¸t hiÖn ra c¸i míi, tÝch cùc ñng hé c¸i míi, ®Êu tranh cho c¸i míi th¾ng lîi, t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸i míi ra ®êi vµ chiÕn th¾ng c¸i cò, c¸i l¹c hËu v× c¸i m¬i ra ®êi, c¸i míi bao giê còng non yÕu, ph¶i ph©n biÖt c¸i m­ãi thùc thô víi víi míi gi¶ t¹o, c¸i cò ®éi lèt c¸i míi.- Ph¸t triÓn ®ã lµ khuynh h­íng cña c¸c sù vËt, hiÖn t­îng nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ sù ph¸t triÓn theo ®­êng th¼ng t¾p, mµ sù ph¸t triÓn ®ã theo ®­êng “xo¸y èc’ ®«i khi cã nh÷ng b­íc thïi lïi t¹m thêi v× vËy ph¶i chèng quan ®iÓm l¹c quan qu¸ møc, hoÆc th¸i ®é b¶o thñ

VD:   H¹t thãc -> c©y lóa -> nh÷ng h¹t thãc

          T»m -> kÐn -> nhéng -> ngµi -> trøng

Trong qu¸ tr×nh CMXH sÏ cã nh÷ng b­íc th¨ng trÇm, thËm chÝ thôt lïi hoÆc tho¸i ho¸ còng lµ tÊt nhiªn, nh­ng cuèi cïng c¸ch m¹ng vÉn ®i lªn, c¸ch m¹ng chiÕn th¾ng. Tõ ®ã tin t­ëng CNXH nhÊt ®Þnh sÏ trë thµnh hiÖn thùc ë nø¬c ta vµ nhiÒu n­íc trªn TG.

C©u 6: Nh÷ng ®Æc tr­ng cña CNXH? Quan niÖm cña §¶ng ta vÒ CNXH.

* Nh÷ng ®Æc tr­ng cña CNXH.

- C¬ së vËt chÊt cña CNXH lµ nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ ph¸t triÓn cao ®­îc tõng b­íc dùng vµ më ra kh¶ n¨ng hÕt søc réng lín ®Ó c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Giai cÊp c«ng nh©n ph¶i tiÕn hµnh tæ chøc nÒn s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa, khai th¸c thµnh tùu cña c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ nh»m ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn cho x· héi, kh«ng ngõng n©ng cao phóc lîi x· héi, thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi chñ yÕu “lµm theo lùc l­îng, h­íng theo lao ®éng thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi lao ®éng cã quyÒn vµ kh¶ n¨ng tham gia qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý x· héi, n©ng cao dÇn ®êi sèng mäi mÆt cña c¸c thµnh viªn trong x· héi”.

- ChÕ ®é d©n chñ XH ®­îc x©y dùng vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn, ®­îc thùc hiÖn réng r·i trong thùc tÕ b¶o ®¶m cho mäi c«ng d©n ®Òu lµ chñ ch©n chÝnh cña x· héi vµ hoµn toµn b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt, ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a nghÜa vô vµ quyÒn lîi, quyÒn con ng­êi, quyÒn b×nh ®¼ng n¨m n÷…. ®Ó ph¸t triÓn con ng­êi toµn diÖn.

- NÒn v¨n ho¸ XHCN tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc ®­îc thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn. Lèi sèng XHCN dùa trªn c¬ së b×nh ®¼ng XH, CN tËp thÓ, tinh thÇn t­¬ng trî ®­îc thùc hiÖn CNXH t¹o ra sù b×nh ®¼ng h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc.

Nh÷ng ®Æc tr­ng cña CNXH thÓ hiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n so víi CN t­ b¶n trong tiÕn t×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö XH loµi ng­êi.

* Nh÷ng quan ®iÓm cña §¶ng ta vÒ CNXH.

N­íc ta qu¸ ®é lªn CNXH trong hoµn c¶nh quèc tÕ cã nh÷ng biÕn ®æi to lín vµ s©u s¾c. N­íc ta qu¸ ®é lªn CNXH bá qua chÕ ®é t­ b¶n CHØC N¨NG tõ mét n­íc vÉn lµ thuéc ®Þa, nöa phong kiÕn, lùc l­îng s¶n xuÊt thÊp, l¹i tr¶i qua nhiÒu n¨m chiÕn tranh víi nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ, nh÷ng tµn d­ cña XH cò ®Ó l¹i cßn nhiÒu vµ c¶ sù chèng ph¸ chÕ ®é XHCN vµ nÒn ®éc lËp d©n téc cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch. Nh­ng chÝnh quyÒn thuéc vÒ nh©n d©n, c¶ n­íc ta ®i vµo giai ®o¹n hoµ b×nh x©y dùng CNXH. Thêi c¬ vµ th¸ch thøc, thuËn lîi vµ khã kh¨n lu«n ®Æt ra. Nh©n d©n ta d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam “tiÕp tôc n©ng cao ý chÝ tù lËp tù c­êng, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vËt chÊt vµ trÝ tuÖ cña d©n téc ®ång thêi më réng quan hÖ quèc tÕ, t×m tßi b­íc ®i, h×nh thøc vµ biÖn ph¸p thÝch hîp x©y dùng thµnh c«ng CNXH”.

Hai m­¬i n¨m ®æi míi, víi sù nç lùc phÊn ®Êu cña toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n, c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc ®· ®¹t ®­îc thµnh tùu to lín vµ cã ý nghÜa lÞch sö lµm cho thÕ vµ lùc ta lín m¹nh h¬n nhiÒu so víi tr­íc. Nh÷ng thµnh tùu ®ã chøng tá ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng ta lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam. NhËn thøc vÒ CNXH vµ con ®­êng ®i lªn CNXH ngµy cµng s¸ng tá.

X· héi CN mµ nh©n d©n ta x©y dùng ®· ®­îc toµn §¶ng, toµn d©n, nhÊt trÝ ®­îc thÓ hiÖn trong v¨n kiÖn “®¹i héi®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X §¶ng CSVN”  gåm c¸c ®Æc tr­ng sau: “X· héi chñ nghÜa mµ nh©n d©n ta x©y dùng lµ mét x· héi d©n giµu, n­íc m¹nh, c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh, do nh©n d©n lµm chñ, cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao, dùa trªn lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, cã nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc”, con ng­êi ®­îc gi¶i phãng khái ¸p bøc, bÊt c«ng, cã cuéc sèng Êm lo, tù do, h¹nh phóc, ph¸t triÓn toµn diÖn, c¸c d©n téc trong céng ®ång ViÖt Nam b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t­¬ng trî vµ gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé, cã nhµ n­íc ph¸p quyÒn XHCN cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c víi c¸c nh©n d©n c¸c n­íc trªn TG.

=> §©y lµ nh÷ng ®Æc tr­ng ®ång thêi còng lµ nh÷ng môc tiªu ®¹t tíi cña sù nghiÖp ®æi míi mµ toµn §¶ng, toµn d©n ta phÊn ®Êu ®­a n­íc ta trë thµnh mét n­íc XHCNphån vinh.

C©u 7: Häc tËp t­ t­ëng Hå ChÝ Minh nh­ thÕ nµo ®Ó ®­a l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc:

* Häc tËp vµ vËn dông t­ t­ëng Hå ChÝ Minh lµ nhiÖm vô cña toµn §¶ng vµ toµn d©n

- T­ t­ëng Hå ChÝ Minh lµ 1 hÖ thèng nh÷ng quan ®iÓm toµn d©n vµ s©u s¾c vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, nÒn §¶ng ta coi CN M¸c – Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t­ t­ëng, kim chØ nam cho hµnh ®éng. Häc tËp t­ t­ëng Hå ChÝ Minh lµ häc tËp lý luËn c¸ch m¹ng ViÖt Nam. VËn dông t­ t­ëng Hå ChÝ Minh lµ thùc hiÖn quy luËt c¸ch m¹ng ViÖt Nam  phï hîp víi tõng thêi gian hoµn c¶nh nhÊt ®Þnh. §¶ng ta trung thµnh víi CN M¸c – Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh nªn ®· vËn dông vµo viÖc x¸c ®Þnh ®­êng lèi c¸ch m¹ng trong thêi kú lÞch sö. §­êng lèi c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n, ®­êng lèi chiÕn tranh nh©n d©n vµ ®­êng lèi CM XHCN ®Òu ph¶n ¸nh râ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh ®­îc vËn dông ®Çy ®ñ. §ång thêi §¶ng ta còng tæ chøc thùc hiÖn ®­êng lèi theo chØ dÉn cña Hå ChÝ Minh nªn v­ît qua mu«n vµn khã kh¨n ®Ó giµnh th¾ng lîi.- Hå ChÝ Minh cßn d¹y ph¶i biÕt vËn dông lý luËn 1 c¸ch s¸ng t¹o vµo hoµn c¶nh cô thÓ, t×nh h×nh cô thÓ. Thùc hiÖn ®iÒu ®ã §¶ng còng cã nh÷ng ph¸t triÓn s¸ng taä t­ t­ëng Hå ChÝ Minh khi vËn dông vµo CM VN tr¸nhg gi¸o ®iÒu, m¸y mãc nªn CM. VN uyÓn chuyÓn v­ît qua nhiÒu th¸ch thøc ®Ó ®i ®Õn th¾ng lîi, ®Æc biÖt lµ trong sù nghiÖp ®æi míi ®i lªn CNXH hiÖn nay. - Mçi c¸n bé, ®¶ng viªn ®Òu ph¶i thÊm nhuÇn t­ t­ëng Hå ChÝ Minh s©u s¾c míi cã thÓ vËn dông t­ t­ëng Hå ChÝ Minh mét c¸ch s¸ng t¹o. ChØ thÞ 32 CT/TW ngµy 27-3-2004 cña Ban bÝ th­ vµ nhiÒu chñ tr­¬ng kh¸c cña §¶ng vÒ häc tËp t­ t­ëng HCM lµ nh»m thùc hiÖn ®iÒu ®ã.

* RÌn luyÖn phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, lèi sèng cña kü thuËt viªn, nh©n viªn theo t­ t­ëng HCM.

- Kü thuËt viªn, nh©n viªn nghiÖp vô ph¶i rÌn luyÖn toµn diÖn ®Ó thµnh con ng­êi toµn diÖn.

+ Con ng­êi toµn diÖn lµ con ng­êi phÈm chÊt chÝnh trÞ v÷ng vµng, ®¹o ®øc trong s¸ng, tri thøc vµ n¨ng lùc nghÒ nghiÖp chuyÓn s©u vµ thÓ chÊt lµnh m¹nh. §ã lµ con ng­êi ®ñ ®øc tµi ®Ó lËp th©n, lËp nghiÖp, ®Ó phôc vô Tæ quèc vµ nh©n d©n. Con ng­êi toµn diÖn kh«ng ph©n biÖt cÊp bËc, chøc vô tr×nh ®é vµ thµnh phÇn XH. §· lµ ng­êi VN yªu n­íc, mçi ng­êi cã 1 vai trß riªng trong x· héi, ai còng ph¶i ra søc phÊn ®Êu ®Ó thµnh con ng­êi toµn diÖn nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt nhiÖm vô ®­îc giao. Néi dung vÒ con ng­êi toµn diÖn nãi trªn ph¶i cô thÓ ho¸ cho tõng ng­êi.

+ RÌn luyÖn lóc cßn häc tËp ë tr­êng kh¸c lóc thµnh nghÒ, ho¹t ®éng ngoµi x· héi. RÌn luyÖn lóc trÎ tuæi kh¸c lóc tr­ëng thµnh. RÌn luyÖn lµ qu¸ tr×nh phÊn ®Êu suèt ®êi chØ cã ý nghÜa khi biÕt rÌn luyÖn vµ tiÕn bé. Cuéc sèng bu«ng th¶, gÆp ch¨ng hay chë bÞ thãi h­ tËt xÊu c¸m dç lµ tù phñ ®Þnh m×nh khái céng ®ång vµ bÞ céng ®ång lªn ¸n hoÆc th­¬ng haÞ.

- Nh÷ng phÈm chÊt cÇn rÌn luyÖn

+ RÌn luyÖn phÈm chÊt chÝnh trÞ: tr­íc  hÕt lµ n©ng cao tinh thÇn yªu n­íc g¾n liÒn víi yªu XHCN. Yªu n­íc ph¶i trë thµnh ý thøc th­êng trùc vµ s©u s¾c trong mçi con ng­êi ViÖt Nam, chñ nghÜa yªu n­íc ph¶i kÕt hîp víi lËp tr­êng quan ®iÓm cña CN M¸c – Lªnin, t­ t­ëng Hå ChÝ Minh.+ RÌn luyÖn phÈm chÊt ®¹o ®øc: lµ lÊy néi dung t­ t­ëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh lµm môc tiªu phÊn ®Êu, tr­íc hÕt lµ cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh, chÝ c«ng v« t­.

+ RÌn luyÖn tri thøc vµ n¨ng lùc nghÒ nghiÖp:Muèn ®i s©u vµo nghÒ nghiÖp, muèn trë thµnh tµi n¨ng, muèn ®ãng gãp cho x· héi tr­íc hÕt ph¶i cã vèn tri thøc phong phó trªn lÜnh vùc m×nh c«ng t¸c. “Häc, häc n÷a, häc m·i” lµ ph­¬ng ch©m mµ Lªnin vµ Hå ChÝ Minh khuyªn nhñ mäi ng­êi.Tri thøc chØ cã Ých khi chuyÓn thµnh n¨ng lùc nghÒ nghiÖp, chuyÓn thµnh ho¹t ®éng thùc tiÔn, phôc vô x· héi. G¾n tri thøc víi lao ®éng, häc ®i ®èi víi hµnh, lý thuyÕt g¾n liÒn víi thùc tiÔn lµ tri thøc h÷u Ých. Lao ®éng sÏ lµm giµu thªm tri thøc, tri thøc l¹i gióp cho ng­êi lao ®éng s¸ng t¹o, nguån gèc cña s¸ng chÕ, ph¸t minh. Tri thøc g¾n liÒn víi ®¹o ®øc, g¾n víi tµi lµ c¸n bé kü thuËt theo ®óng t­ t­ëng Hå ChÝ Minh.          + RÌn luyÖn thÓ chÊt lµ yªu cÇu cña c¸c løa tuæi.

Sù nghiÖp ®æi míi ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i nh¹y bÐn vµ linh ho¹t ph¶i lµm viÖc hÕt søc m×nh. V× vËy thÓ chÊt cµng lµ yÕu tè quan träng cña n¨ng suÊt vµ s¸ng t¹o trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay.

C©u 8: Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm, ®iÒu kiÖn vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta hiÖn nay? VD dÉn chøng.

* §Æc ®iÓm:

- NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam lµ mét kiÓu tæ chøc kinh tÕ võa dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c vµ quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng võa dùa trªn c¬ së vµ sù dÉn d¾t, chi phèi c¸c nguyªn t¾c, b¶n chÊt cña CNXH, thÓ hiÖn trªn c¶ 3 mÆt: së h÷u, tæ chøc qu¶n lý vµ ph©n phèi.

- NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam cßn tånt t¹i nhiÒu h×nh thøc së h÷u vµ nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ.

- Do nhµ n­íc XHCN qu¶n lý – nhµ n­íc cña d©n, do d©n, v× d©n d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng CSVN, b¶o vÖ lîi Ých cña ®¹i ®a sè nh©n d©n lao ®éng.

- Cã nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi nh­ng ph©n phèi theo lao ®éng vµ kinh tÕ hiÖu qu¶ lµ chñ yÕu, ®ång thêi ph©n phèi dùa trªn møc ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi.

- ViÖt Nam ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña CNXH, phôc vô vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, ®¶m b¶o tõng b­íc x©y dùng thµnh c«ng CNXH, thùc hiÖn môc tiªu “d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ v¨n minh”.

- X· héi ta lµ x· héi v× con ng­êi ®Æt con ng­êi vµo vÞ trÝ trung t©m cña ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cho nªn chóng ta lu«n kÕt hîp viÖc t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi viÖc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong tõng b­íc ph¸t triÓn.

*) C¸c ®iÒu kiÖn vµ gi¶i ph¸p kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta

+ §iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta lµ: 

- CÇn cã sù æn ®Þnh vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi.

- CÇn cã kÕt cÊu h¹ tÇng vËt chÊt x· héi ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña thÞ tr­êng.

- CÇn cã hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé, hoµn chØnh vµ bé m¸y thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. T¹o ®­îc t©m lý, tËp qu¸n phï hîp vµ cã lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸. CÇn cã c¸c qu¶n lý vµ nhµ kinh doanh giái thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr­êng.

+ C¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam.

- Mét lµ, thùc hiÖn nhÊt qu¸n vµ l©u dµi chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, theo ®Þnh h­íng x· héi.

- Hai lµ, xo¸ bá triÖt ®Ó c¬ chÕ tËp trung, quan liªu bao cÊp, hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ n­íc.

- Ba lµ, tiÕp tôc ®æi míi c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ.

- Bèn lµ, ®Èy m¹nh ph©n c«ng vµ hîp t¸c lao ®éng trong ph¹m vi c¶ n­íc vµ ph¹m vi quèc tÕ.

- N¨m lµ, ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸,  hiÖn ®¹i ho¸, nh»m biÕn lao ®éng thñ c«ng, n¨ng suÊt thÊp thµnh lao ®éng m¸y mãc n¨ng suÊt cao lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ.

- S¸u lµ, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng.

- B¶y lµ, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ, c¸c nhµ kinh doanh giái vµ ®éi ngò lao ®éng cã kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN.

- T¸m lµ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i réng më víi sù ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ theo nguyªn t¾c c¸c bªn cïng cã lîi, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau vµ kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ XH.

=> Tãm l¹i, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta võa cã ý nghÜa c¬ b¶n l©u dµi, võa cã tÝnh cÊp b¸ch tr­íc m¾t. §Ó ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng to lín cña ®Êt n­íc, chóng ta ph¶i biÕt tranh thñ thêi c¬ v­ît qua thö th¸ch, tiÕp tôc ®æi míi toµn diÖn, ®ång bé song ph¶i kiªn tr× ®Þnh h­íng XHCN v× thùc tiÔn d©n giµu, n­íc m¹nh, XH c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh.     

TÀI LIỆU ĐƯỢC CHIA SẼ TẠI

WWW.HANHCHINHVN.COM