Dự Tính

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng

Sắp xếp công việc cho đội thợ thủ công nghiệp xong xuôi, Anh Minh gọi theo Anh Đức đi theo mình và ngay lập tức di chuyển vào tới khu vực cung đỉnh để chuẩn bị tiếp tục buổi thiết triều còn đang dang dở ngày hôm qua. Tuy rằng ở buổi triều trước đó Anh Minh cũng đạt được sự đồng lòng của những vị quan đại thần yêu nước nhưng đồng thời cậu ta cũng nhận ra một điều là nếu cậu ta định cải cách khôi phục đất nước này thì chắc nếu đứng trên danh nghĩa của một vị vua nhà Nguyễn để thực hiện thì có thể nói là một điều bất khả thi.

Đầu tiên là hầu triều đình được chia ra làm hai phe phái là bạo thủ và cách tân và phần lớn những những người đứng đầu thuộc phe bạo thủ nhưng đó vẫn chưa phải là vấn đề lớn nhất. Vấn đề chính là hệ tư tưởng của bọn họ hiện tại hầu hết đều là tư tưởng nho giáo phong kiến khó có thể chấp nhận những chuyện mà Anh Minh đề xuất lấy ví dụ đơn giản là vụ những kế sách cải cách về luật pháp và khoa học kĩ thuật mà Nguyễn Trường Tộ đã đề xuất lên đề không được xem xét một cách kĩ lưỡng mà có làm thì cũng không hết sức. Chính bởi cái tư tưởng bạo thủ này mà mới dẫn tới tình hình nước ta hiện nay. 

Tự Đức và triều Nguyễn đã tìm mọi cách bảo vệ đất nước và cũng là bảo vệ vương triều đến cùng, nhưng do năng lực và nhãn quan chính trị yếu kém nên không đề ra được đối sách đúng để giành thắng lợi trước một thế lực xâm lược hoàn toàn mới, mà lịch sử trước đây chưa để lại kinh nghiệm.

Lấy ví dụ trong cả khu vực Đông Nam Á và Đông Á, tất cả các quốc gia đều mất nước, hoặc thành thuộc địa, hoặc thành nửa thuộc địa. Chỉ riêng Nhật Bản và Thái Lan giữ được độc lập... Nhật Bản thời Minh Trị thực hiện cuộc cải cách lớn, nhưng tình hình kinh tế xã hội của Nhật có khác các nước phương Đông, bắt đầu từ thế kỷ XVII khi đóng cửa với bên ngoài nhưng bên trong phát triển kinh tế rất mạnh, tạo lập những tiền đề cho cuộc cải cách. Thái Lan thì có cách ứng xử rất khôn ngoan, tận dụng được vị thế vùng đệm nằm giữa 2 thế lực đế quốc rất mạnh, Anh ở phía Ấn Độ, Pháp ở phía Đông Dương, lợi dụng được mâu thuẫn và cạnh tranh gay gắt này để duy trì thế độc lập tương đối... không thể phủ nhận trách nhiệm của triều đình.

Chế độ nhà Nguyễn hiện tại vẫn là quân chủ, trên hệ tư tưởng Nho giáo, kinh tế xã hội vẫn mang tính tiền tư bản – tiền công nghiệp, nên trên bình diện phát triển của thời đại đã bộc lộ sự chậm tiến, nếu không canh tân thì không đưa đất nước vượt ra khỏi tình trạng lỗi thời, không đủ tiềm lực để tồn tại độc lập... Những đề nghị canh tân (thời Tự Đức) sẽ tạo nên những chuyển biến về kinh tế xã hội để đưa đất nước vượt qua tình trạng lạc hậu và mở ra xu thế phát triển mới, nhưng rất tiếc những đề nghị đó không được chấp nhận. Hay việc nhà Nguyễn có những thành tựu trong việc thống nhất đất nước, cải cách bộ máy hành chính.

Điều thứ 2 chính là lòng tin của nhân dân. Về dân, ông cha ta đã tổng kết “chở thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân, có dân thì có tất cả, mà mất dân là mất hết”. Hay Dễ trăm lần không dân cũng khó, khó vạn lần  dân liệu cũng xong do Bác đã nói cho ta thấy được tầm quan trọng của nhân dân.  Và để nói ngắn gọn về lòng dân hiện tại có đang ủng hộ nhà Nguyễn hay không thì chỉ có thể miêu tả bằng một nhận định sau :

"Nhà nguyễn đã không thu phục được lòng dân, tình hình xã hội bất ổn định triền miên, khởi nghĩa nông dân nhiều nhất so với các thời kỳ trước đây tính riêng trong thời nhà Nguyễn  có tồn tại dài chưa đến 60 năm mà có tới 400 cuộc khởi nghĩa nông dân, trung bình một năm 7 cuộc (Đời Gia Long 33 cuộc, đời Minh Mạng 234 cuộc, đời Thiệu Trị (chỉ 7 năm) 58 cuộc, đời Tự Đức (chỉ tính đến năm 1862, nghĩa là trước khi Pháp chiếm 3 tỉnh Đông Nam kỳ) là 40 cuộc). Do đó, triều đình nhà Nguyễn không thể huy động sức mạnh nhân dân chống ngoại xâm được. Nạn nổi loạn lại có lại vỡ đê,chiến tranh triền miên nhân dân khắp nơi oán hận. Kết hợp với Ở phía Nam thì nhiều người lại nhớ nhà Tây Sơn. Hành động trả thù nhà Tây Sơn một cách thái quá của Nguyễn Ánh đã tạo ra những ấn tượng xấu, khiến lòng dân bị ảnh hưởng, nhất là ở những nơi mà người dân còn dành nhiều tình cảm cho nhà Tây Sơn như Bình Định. Nhiều cuộc khởi nghĩa do các cựu tướng lĩnh của triều Tây Sơn lãnh đạo đã nổ ra, đe dọa nghiêm trọng đến sự ổn định của đất nước."

Điều thứ 3 là về quân sự Vua quan nhà Nguyễn không biết hiệu triệu nhân dân, áp dụng chiến lược hợp lý và kiên trì kháng chiến,  nhìn chung không hề biết tận dụng lợi thế trên sân nhà.
Thời bấy giờ chưa có không quân và xe tăng, bộ binh Pháp trước năm 1870 cũng chưa có súng máy mà chỉ có mà chỉ có súng trường Minié nạp đạn từ đầu nòng (mỗi phút chỉ bắn được khoảng 2-3 phát), đến năm 1866 mới có súng trường Chassepot và kế tiếp là Súng trường Gras 1874 hiện đại hơn, nhưng vẫn chỉ là súng bắn phát một (mỗi phút bắn được khoảng 9-10 phát), uy lực không hơn quá nhiều so với súng hỏa mai của quân Nguyễn. Pháo binh Pháp tuy hiện đại hơn, nhưng trước năm 1873 thì vẫn còn khá thô sơ (pháo nạp đạn đầu nòng, không có rãnh xoắn, tầm bắn không quá mấy km). Thực tế cho thấy trong nhiều trận đánh, ưu thế vũ khí của Pháp không đủ lớn để áp đảo được quân Nguyễn. Tiêu biểu như Trận Đà Nẵng (1858–1859), quân Pháp có tàu chiến yểm trợ mà đánh suốt 1 năm vẫn không thắng được, hoặc trận Đại đồn Chí Hòa, quân Pháp tuy thắng nhưng cũng bị tổn thất khá lớn.
Quân Pháp tác chiến ở xa chính quốc, thời đó chỉ có tàu biển nên việc vận chuyển lương thực và thuốc men đều thiếu thốn, lính Pháp lại không quen thời tiết nóng ẩm nên số bị dịch bệnh khá nhiều. Nếu nhà Nguyễn sử dụng chiến lược vườn không nhà trống, tiêu thổ kháng chiến thì quân Pháp tất yếu sẽ bị kiệt sức.
Lực lượng xâm chiếm của Pháp có quân số khá nhỏ, mỗi chiến dịch Pháp chỉ huy động khoảng mấy ngàn quân là tối đa, trong khi quân nhà Nguyễn trên toàn quốc có ít nhất 20 vạn quân chính quy và dân binh, ưu thế hàng chục lần về quân số hoàn toàn có thể bù đắp cho sự thua kém về trang bị. Tiêu biểu như Trận Isandlwana (năm 1879), 15.000 quân Zulu chỉ với vũ khí thô sơ (giáo, cung tên và khiên gỗ) nhưng nhờ sử dụng chiến thuật đánh gọng kìm mà đã tiêu diệt hoàn toàn 1.850 quân Anh trang bị hiện đại (phía Zulu tổn thất 3.000 người, xét về tỷ lệ thì tổn thất như vậy là không lớn).
Vũ khí thời đó chưa phải là tinh xảo tới mức không bắt chước được. Tiêu biểu như Cao Thắng đã chế tạo được súng trường phỏng theo khẩu Fusil Gras Mle 1874 của Pháp dựa theo chiến lợi phẩm thu được, chỉ trong vài tháng đã chế tạo được cả ngàn khẩu chỉ bằng các lò rèn địa phương. Nếu triều đình nhà Nguyễn biết huy động cả nước sản xuất vũ khí bắt chước theo chiến lợi phẩm thì ưu thế vũ khí của Pháp sẽ không còn là bao.

Đấy là những nhận định chung của Anh Minh cứu vãn tình hình hiện tại là hoàn toàn có thể. Thế nhưng tổng hợp những điều trên điều quan trọng nhất vẫn là nhân dân. Đứng trên quan điểm của một người dân thời này thì nếu giờ mà Anh Minh đứng lên kêu gọi cứu nước thì vào tình hình hiện tại thì có mà chẳng ai nghe cả khi mà uy tín của nhà Nguyễn đối với người dân hiện tại đang bằng không sau những cái hiệu ước bất bình đẳng với Pháp. Với lại hiện tại phần vùng đất quan trọng, trọng điểm ở 2 phía nam và bắc đã bị chiếm đóng nên rất khó để làm vậy.

Phương án tốt nhất hiện nay đã được lập lên một chính quyền mới có được sự ủng hộ của cả tầng lớp quý tộc và nhân dân. Nhưng để có thể thực hiện hóa được điều này thì phải gây được danh tiếng, về căn bản Anh Minh sẽ sử dụng quân đội mới triệu hồi kia với danh nghĩa là một quân đội của một thế lực lạ mới xuất hiện. Qua đó những chiến tích danh tiếng của đạo quân đó để lấy lòng của người dân. Tất nhiên không phải là Anh Minh bị điên khi đưa ra phương án như thế này mà thực tế cho thấy phương án này hiện tại là giải pháp cho vấn đề hiện tại 1 cách tốt nhất. Bởi như đã nó nhà Nguyễn đã mất hết uy tín hơn hết hiện tại quyền lực trong tay của Anh Minh cũng không phải là lơn nhất trong triều đình. Hơn nữa nếu lấy danh nghĩa là 1 quân đội mới sau đó tiến hành đảo chính loại bỏ nhà nguyễn thì có thể tiện 1 đường giải quyết vấn đề phong kiến, giai cấp địa chủ cải cách đất luôn. 1 mũi tên trúng hai con chim, nhưng phải nhớ là hiện tại Anh Minh là vua nên nếu đảo chính là tự giết chính mình. Bởi thế cậu ta đã lên kế hoạch cho cái chết giả của mình để đổi thân phận.

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro

#vietnam