Chương 15

Câu Chuyện Về Rau Diếp Của Đức Vua

Don Alfonson: "Eccovi il medico, signore bel1e."

Ferrando và Guglielmo: "Despina in maschera, che triste pelle!"

Cosi fan Tutte của Lozenro da Ponte

Người đời kể rằng có một thời El-ahrairah và những người theo ngài mất hết vận may. Kẻ thù đánh đuổi họ buộc họ phải đến sống ở vùng đầm lầy Kelfazin. Bây giờ nếu ai đó hỏi tôi vùng đầm lầy Kelfazin này ở đâu thì có thể tôi không biết, nhưng vào cái lúc mà El-ahrairah và người của ông sống ở đó thì trong tất cả những nơi khốn khổ nhất thế giới, đó là nơi tồi tàn hơn cả. Chẳng có thức ăn gì ngoài thứ cỏ thô ráp, mà cả đến loại cỏ ấy cũng mọc lẫn với những bụi cây đầy gai góc và sỏi đá. Mặt đất thì quá ẩm ướt không thể đào hang, đào được đến đâu nước lại ngập đến đấy. Nhưng muôn loài tỏ ra sợ hãi và nghi ngại những trò lừa gạt của ngài, đã không cho ngài thoát ra khỏi vùng đất khốn khổ đó và hàng ngày Hoàng tử Cầu Vồng thường hạ cố xuống vùng này để kiểm tra xem El-ahrairah có còn ở đây không. Hoàng tử Cầu Vồng có quyền lực đối với cả bầu trời lẫn đồi núi và Thần Mặt trời đã ra lệnh cho Hoàng tử cai trị thế giới theo trật tự mà mình nghĩ là tốt nhất.

Một hôm khi hoàng tử xa giá xuống đầm lầy, El-ahrairah đến gặp hoàng tử và nói, "Thưa Hoàng tử Cầu Vồng, người của tôi lạnh cóng và không thể sống dưới lòng đất vì quá ẩm ướt. Thức ăn thì nghèo nàn và thảm hại đến nỗi họ ngã bệnh hàng loạt mỗi khi thời tiết trở nên xấu đi. Tại sao Ngài lại bắt chúng tôi ở đây, ngược lại với mong muốn của chúng tôi? Bọn thỏ chúng tôi vô hại cơ mà."

"Này El-ahrairah," Hoàng tử Cầu Vồng lúc bấy giờ mới lên tiếng "các loài vật trên đời đều biết ngươi là phường trộm cắp và là tên đại bịp. Chính những trò lừa gạt đã bắt giữ nhà ngươi ở đây và ngươi sẽ phải sống ở đây chừng nào ngươi chưa thuyết phục được chúng ta rằng ngươi sẽ là một con thỏ trung thực."

"Nếu vậy thì chúng tôi sẽ chẳng bao giờ ra khỏi đây được," El- ahrairah nói, "bởi vì tôi còn mặt mũi nào mà bảo người của tôi không được dùng trí khôn để kiếm sống nữa. Ngài có cho phép chúng tôi rời khỏi đây, nếu tôi có thể bơi qua một cái hồ đầy cá chó không?"

"Không," ông hoàng nói giọng cương quyết, "Ta đã biết rõ cái trò này rồi, Ei-ahrairah ạ và ta còn biết nó được thực hiện như thế nào nữa kia."

"Vậy Ngài có cho phép chúng tôi rời khỏi đây nếu tôi có thể ăn trộm được rau diếp từ vườn thượng uyển của vua Darzin không?"

Vua Darzin đang trị vì những thành phố loài vật giàu có và rộng lớn nhất vào thời ấy; lính canh của vua nổi tiếng khắp nơi vì thói dữ tợn và vườn rau diếp của vua được bao bọc bởi một hào nước sâu và được hàng ngàn lính canh gác ngày đêm. Nó ở gần cung điện nhà vua, tọa lạc ở ngoại vi thành phố nơi thần dân của vua sinh sống. Vì thế nghe El-ahrairah nhắc đến chuyện ăn cắp rau diếp của vua thì Hoàng tử Cầu Vồng cả cười mà rằng: "Ngươi cứ việc thử đi, El-ahrairah ạ và nếu ngươi làm được, ta sẽ cho phép các ngươi sinh sôi nảy nở khắp nơi và không ai có khả năng ngăn cản các ngươi vào các vườn rau từ nay cho đến ngày thế giới này tận diệt. Nhưng thực tế thì sẽ khác đấy, ngươi sẽ bị lính canh giết chết và thế giới này bớt được một tên đại bịp miệng lưỡi dẻo quẹo như ngươi."

"Được thôi," El-ahrairah đáp lại "Để rồi xem. "

Bấy giờ Yona - một con nhím đang ở gần đấy tìm kiếm sên và ốc trong đầm lầy, tình cờ nghe lỏm được chuyện thách đố giữa hai người bèn chạy vội đến cung điện của vua Darzin xin được trọng thưởng vì đã cảnh báo nhà vua về kẻ thù của Ngài. "Muôn tâu bệ hạ," chú ta khụt khịt mũi nói "tên trộm xảo trá nhất đời El-ahrairah tuyên bố rằng hắn sẽ ăn trộm rau diếp của Người, hắn sẽ tìm cách lừa được Người mà lẻn vào vườn rau đấy ạ."

Nghe vậy, Đức vua đích thân ra vườn, cho gọi tên Đội trưởng đội thị vệ đến.

"Ngươi có nhìn thấy những luống rau diếp kia không?" Vua hỏi "Chưa có một chiếc lá nào bị đánh cắp kể từ khi hạt được gieo xuống. Chẳng bao lâu nữa có thể ăn được và khi ấy ta muốn tổ chức một bữa đại yến cho tất cả thần dân. Nhưng ta nghe được rằng siêu lừa El- ahrairah có ý đến đây ăn trộm rau diếp của ta. Hãy tăng gấp đôi lính canh, hãy kiểm tra chặt chẽ tất cả những người làm vườn và nhổ cỏ hàng ngày. Không một chiếc lá rau nào được đưa ra ngoài vườn chừng nào hoặc ta hoặc Đội trưởng đội nếm thử của ta chưa ra lệnh."

Đội trưởng đội thị vệ thực hiện tất cả theo chỉ thị của vua. Đêm ấy El-ahrairah ra khỏi vùng đầm lầy Kelfazin, bí mật đến hào nước rộng bao quanh vườn rau. Đi cùng với ngài là Đội trưởng Cốt Cán đáng tin cậy tên là Giỏ Cua. Họ ngồi rình trong bụi, quan sát đám lính đông gấp đôi thường ngày đang rảo qua rảo lại. Khi trời vừa hửng sáng họ trông thấy đám người làm vườn và nhổ cỏ đi đến bức tường rào, mỗi người đều bị ba tên tính theo dõi sát sao. Trong số đó có một người mời đi thay cho người cậu bị ốm, nhưng lính gác không cho người này vào vì không quen mặt, thiếu chút nữa chúng còn ném anh ta xuống hào nước trước khi để cho anh ta quay về nhà. Thế là El-ahrairah và Đội trưởng Cốt Cán quay về trong buồn phiền giận dữ. Ngày hôm đó, Hoàng tử cầu Vồng lại bước xuống đầm lầy mỉa mai hỏi, "Này Hoàng tử của Ngàn kẻ thù, rau diếp đâu rồi?"

"Tôi đang cho người vận chuyển tới." El-ahrairah đáp giọng tỉnh rụi "Chả là có quá nhiều rau mà." Nói đoạn ngài và Giỏ Cua bí mật chuồn xuống những cái hang ít ỏi không bị ngập nước, theo một lối khác thoát ra ngoài, nói chuyện và suy nghĩ về chuyện này suốt một ngày một đêm.

Trên đỉnh một ngọn đồi ở gần cung điện vua Darzin có một khu vườn, con cháu của nhà vua và của các cận thần thường được các phu nhân và nhũ mẫu mang đến đây chơi đùa. Không có tường hào bao quanh khu vườn này. Nó chỉ được canh gác khi đám trẻ con quyền quý đến đây chơi, vào ban đêm thì nơi này trở nên vắng ngắt bởi vì ở đây chẳng có gì để ăn trộm hoặc săn bắn cả. Đêm hôm sau, Giỏ Cua, như đã được El-ahrairah căn dặn từ trước những gì cần phải làm, đến khu vườn và đào một cái hố. Ông ta nấp trong hố suốt cả đêm, sáng sớm hôm sau khi bọn trẻ được dẫn đến đây chơi, ông lẻn ra ngoài nhập cuộc với chúng. Có nhiều trẻ con đến nỗi mỗi bà mẹ hoặc nhũ mẫu đều nghĩ Giỏ Cua là của người khác. Bời vì ông cũng chỉ bằng tầm bọn trẻ con và nom không có gì khác biệt với chúng, nên có thể kết bạn rất nhanh với đám trẻ. Ciỏ Cua đầy mưu mẹo và biết vô số trò chơi, chẳng mấy chốc ông cũng chạy nhảy, chơi đùa như thể ông cũng là một trong số những đứa trẻ ấy. Khi bọn trẻ đến giờ quay về nhà, Giỏ Cua cũng đi theo. Họ về đến cổng thành, lính canh trông thấy Giỏ Cua đi cùng với hoàng tử con vua bèn chặn ông lại, hỏi ông con cái nhà ai, nhưng hoàng tử đã phán, "Hãy để cho cậu ấy yên. Đó là bạn của ta." Thế là Giỏ Cua được vào lâu đài cùng với những người khác.

Bây giờ, ngay khi Giỏ Cua đã vào được trong cung điện, ông vội vã chuồn đi và chạy vào một trong những cái hang tối đen trong lòng đất và trốn ở đó suốt cả ngày. Đợi khi trời tối, ông chui ra, tìm cách đến nhà kho trong cung, nơi người ta đang chuẩn bị thức ăn để phục vụ đức vua cùng các cận thần và hoàng hậu, phi tần của ngài. Nơi đấy có nhiều rau xanh, củ quả, thậm chí còn có cả hạt dẻ và dâu tây, bởi vì thời ấy người của vua Darzin đi khắp mọi nơi, băng qua những cánh rừng và đồng ruộng để tìm và cống nộp cho hoàng gia những vật phẩm ngon lành nhất. Kho lương thực không hề có lính canh, Giỏ Cua giấu mình trong bóng tối. Và suốt thời gian đó, ông làm mọi việc để phá hỏng mọi thứ trừ những cái mà ông ăn.

Đêm hôm ấy, vua cho gọi Đội trưởng đội nếm thử đến hỏi xem liệu rau diếp đã hái được chưa. Người này bẩm báo rằng nhiều cây đã đến độ thu hoạch và đã được hái mang về nhà kho.

"Tốt lắm." vua phán "Chúng ta sẽ ăn hai ba cây vào bữa tối nay."

Nhưng sáng hôm sau cả vua lẫn quan đều bị đau bụng. Ăn bất cứ thứ gì cũng chỉ làm cho họ mệt hơn, bởi vì Giỏ Cua náu mình trong kho chứa đồ ăn đã ra sức làm hỏng thức ăn ngay khi chúng được mang vào. Đức vua ăn thêm rất nhiều rau diếp nhưng cũng chẳng thấy khá hơn chút nào. Trái lại, mỗi lúc ông một mệt hơn.

Năm ngày sau, Giỏ Cua lại chuồn ra ngoài vui chơi với bọn trẻ và quay trở lại chỗ El-ahrairah. Khi hay tin vua ngã bệnh và Giỏ Cua đã làm tất cả những điều mình căn dặn thì El-ahrairah bèn bắt tay ngay vào việc cải trang. Ngài cắt béng cái đuôi trắng của mình đi và bảo Giỏ Cua tỉa bới bộ lông của mình, rồi phết bùn và nước quả mâm xôi lên người. Sau đó ngài phủ lên khắp người những cọng cỏ ngỗng dài lượt thượt và lá cây ngưu bàng to, thậm chí còn tìm cách thay đổi mùi của mình nữa. Cuối cùng cả đến những bà vợ của ngài cũng chịu không nhận ra chồng mình nữa. Xong xuôi, ngài bảo Giỏ Cua đi sau mình một quãng và như thế ngài tìm đường đến cung điện vua Darzin, còn Giỏ Cua thì đợi ở ngoài thành, trên đỉnh một ngọn đồi gần đó.

Khi đến trước cổng cung điện, El-ahrairah yêu cầu được gặp Đội Trưởng đội thị vệ. "Hãy dẫn ta đến gặp Đức vua." ngài nói "Hoàng tử Cầu Vồng đã cử ta đến đây. Ngài hay tin Đức vua long thể bất an nên đã phái ta vượt ngàn dặm xa xôi từ mạn Kelfazin đến đây, để tìm hiểu và điều trị bệnh cho Đức vua. Mau lên, ta không quen phải chờ đợi lâu."

"Làm sao tôi biết được điều này là thật hay giả?" Đội trưởng đội thị vệ hỏi.

"Với ta tất cả như nhau thôi," El-ahrairah trả lời "Bệnh trạng một vị vua nhỏ bé thì là cái gì đối với một vị danh y tài ba đến từ vùng đất bên ngoài dòng sông vàng của Thần Mặt trời? Ta sẽ trở về báo lại với Hoàng tử Cầu Vồng rằng đám lính canh của nhà vua chỉ là một lũ ngốc, đã đối xử với ta như một kẻ quê mùa mình đầy chấy rận."

Nói rồi, ngài quày quả quay đi và bắt đầu bước đi, nhưng Đội trưởng đội thị vệ trở nên lo sợ trước những lời đe dọa kia đã cho gọi ngài quay lại. Ei-ahrairah để cho bọn chúng phải thuyết phục hồi lâu mới đồng ý để lính canh đưa mình đến gặp Đức vua.

Sau năm ngày ăn phải thực phẩm có độc và chịu đựng những cơn đau bụng, Đức vua chẳng còn bụng dạ đâu mà nghi ngờ cái người đã thưa rằng mình là người được Hoàng tử Cầu Vồng cử đến để chữa căn bệnh bí hiểm, nên đã cầu xin thầy thuốc xem bệnh cho mình và hứa sẽ làm theo tất cả những gì mà người này yêu cầu.

El-ahrairah thực hiện một cuộc khám bệnh tổng quát. Ngài vạch mắt, soi tai, nhìn răng, xem xét phân, nước tiểu, cả móng guốc và hỏi xem nhà vua đã ăn những gì. Sau đó vị thầy thuốc yêu cầu được đến kiểm tra nhà kho và vườn rau diếp. Quay lại bên giường bệnh của Đức vua, El-ahrairah tỏ vẻ nghiêm trọng mà nói, "Muôn tâu Đức vua, thần biết rằng đây là một tin xấu đối với bệ hạ, nhưng nguyên nhân của căn bệnh này chính là thứ rau diếp mà bệ hạ cho để trong nhà kho."

"Rau diếp ư?" vua Darzin kêu lên "Không thể nào! Tất cả đều được gieo trồng từ những hạt giống tốt, khỏe và được canh gác ngày đêm."

"Lạy trời," El-ahrairah nói, "thần biết điều đó rất rõ. Nhưng chúng đã bị nhiễm bệnh từ con Lousepedoodle đáng sợ, nó chuyên gieo rắc bệnh tật qua Gunpat xứ Cludge - một loại ví rút chết người, trời ơi lại đúng là như thế - đã được cách ly bởi Avvago tím và trưởng thành trong những khu rừng xanh xám của Okey Pokey. Đấy, bây giờ thì bệ hạ cũng hiểu, thần đã nêu ra vấn đề một cách đơn giản, như trước đến giờ thần vẫn luôn như thế. Về phương diện y thuật, còn có những vấn đề phức tạp khác nhưng thần thiết nghĩ không nên làm bệ hạ phải mệt đầu."

"Nhưng ta không sao tin được." Đức vua kêu lên.

"Có một cách đơn giản nhất có thể chúng minh cho bệ hạ thấy." El-ahrairah nói "Nhưng chúng ta không nhất thiết phải làm cho một thần dân khác của bệ hạ bị lây bệnh. Xin bệ hạ ra lệnh cho lính mang một tù nhân đến đây."

Đám lính đi ra ngoài và sinh vật đầu tiên mà chúng tìm thấy chính là Giỏ Cua đang đứng xớ rớ trên đỉnh đồi. Chúng lôi ông qua cổng và đưa đến điện kiến Đức vua.

"Thì ra là một con thỏ." Ei-ahrairah dài giọng kêu lên "Một loài vật xấu xa! Thế lại càng tốt. Con thỏ ghê tởm kia, mau ăn những cây rau diếp này."

Giỏ Cua làm theo và chẳng bao lâu bắt đầu lăn ra đất, quằn quại rên rỉ. Ông đá chân lên như trong cơn kinh giật, trợn ngược cả hai mắt rồi gặm sàn nhà như điên, sùi cả bọt mép ra ngoài.

"Nó bị ốm nặng rồi đấy," El-ahrairah nói "Chắc là nó đã ăn một cây bị hỏng nặng. Hoặc là một giả thiết khác có vẻ hợp lý hơn, có lẽ căn bệnh này đặc biệt nguy hiểm với loài thỏ. Dù vậy, trong bất cứ trường hợp nào cũng phải cảm tạ trời đất vì nó đã không rơi vào Thánh thượng. Phải, nó đã giúp chúng ta đạt được mục đích. Hãy ném con thỏ kia ra ngoài. Thần cũng xin mạo muội có lời khuyên Thánh thượng," El- ahrairah nói tiếp "đừng để vườn rau tai hại kia lại làm gì bởi vì chúng sẽ đâm chồi nảy lộc ra hoa và hạt lại gieo xuống đất. Căn bệnh sẽ lan đi khắp vùng. Thần biết chuyện này làm bệ hạ buồn lòng, nhưng phải diệt trừ tận gốc."

Đúng lúc ấy, như một sự may mắn, chính Đội trưởng đội thị vệ đi vào phòng cùng với chú nhím Yona.

"Muôn tâu Thánh thượng," Đội trưởng đội thị vệ kêu to "con vật này vừa từ vùng đầm lầy Kelfazin đến. Bọn người của El-ahrairah đang tập trung quân để gây chiến. Chúng nói sẽ mở một cuộc đột kích vào vườn rau của bệ hạ để ăn trộm rau diếp của hoàng gia. Cúi xin Đức vua ân chuẩn để thần đích thân cầm quân đi tiêu diệt hết phản loạn."

"Chà chà!" Đức vua phán, "trẫm nghĩ ra một diệu kế có thể nổi là một mũi tên trúng hai đích. Đặc biệt nguy hiểm đối với loại thỏ . Tốt lắm! Tốt lắm! Lũ thỏ chết tiệt này, cứ để chúng lấy tất cả số rau diếp chúng muốn. Thực ra ngươi hãy cho người chở một ngàn cây xuống vùng đầm lầy Kelfazin và để ở đấy. Ô hô hô thật là một trò đùa! Bây giờ thì ta cảm thấy khỏe hơn rồi đó."

"Đệ nhất mưu kế!" El-ahrairah trầm trồ thốt lên. "Đức vua thật không hổ đanh là một vị hoàng đế của những con người vĩ đại. Thần tin rằng Ngài đang dần dần hồi phục. Với rất nhiều chứng bệnh, cách chữa trị thật đơn giản một khi đã ngộ ra được. Ô không không, thần không dám xin bệ hạ ban thưởng đâu. Trong bất cứ trường hợp nào thì cũng không có gì được coi là có giá trị trên mảnh đất rạng ngời ánh sáng bên kia dòng sông vàng của Thần Mặt trời. Thần chỉ làm những điều mà Hoàng tử Cầu Vồng yêu cầu. Thế là đủ. Có lẽ Đức vua sẽ thật là khoan dung nếu Ngài ra lệnh cho thị vệ của người đưa thần xuống chân đồi chăng?" nói xong ngài cúi chào và rời khỏi cung.

Tối hôm ấy, khi El-ahrairah ra lệnh cho những chú thỏ của mình gào to hơn và chạy lên chạy xuống trong những đầm lầy ở Kelfazin thì Hoàng tử Cầu Vồng xa giá xuống bờ sông.

"El-ahrairah," Hoàng tử gọi to "ta có bị bỏ bừa mê không đấy?"

"Cũng có thể lắm chứ." El-ahrairah đáp "Bọn Lousepedoodle đáng sợ..."

"Có đến một ngàn cây rau diếp chất thành đống trên đầm lầy. Ai đã mang rau diếp đến đây?"

"Tôi chẳng đã nói với Ngài là chúng đang được chuyển đến đó sao?" El-ahrairah hỏi lại "Ngài khó có thể mong đợi người của tôi vừa yếu đuối vừa đói khát lại đủ sức mang ngần ấy rau diếp từ vườn của vua Darzin đến đây. Tuy vậy, họ sẽ mau chóng hồi phục, với đơn thuốc mà tôi sẽ kê ra. Tôi là một danh y mà, tôi có thể nói như vậy và nếu Ngài chưa được nghe đầy đủ thì Hoàng tử Cầu Vồng ạ, ngài cũng có thể dùng đơn thuốc ấy và Ngài bắt buộc phải làm thế nhanh thôi, từ một nguồn thông tin khác. Giỏ Cua đâu hãy ra đây gom rau diếp lại cho ta."

Hoàng tử Cầu Vồng chứng kiến El-ahrairah thực hiện đúng cam kết của mình nên cũng đành phải giữ lời mà cho phép loài thỏ được ra khỏi vùng đầm lầy Kelfazin và sinh sôi nảy nở ở khắp nơi. Từ ngày ấy đến nay, không có thế lực nào trên trái đất có thể ngăn được loài thỏ bước vào vườn rau bởi vì El-ahrairah đã bày cho chúng trăm phương ngàn kế tốt nhất trên đời.

Chương 16

Chú Thỏ Cỏ Bạc

Chú nói, Hãy nhảy múa cho tôi xem và bảo,

Bạn quá đẹp khiến ngọn gió này

Khó lòng tung lên hoặc mặt trời khó lòng thiêu cháy.

Tôi chỉ là một thành vỡ đáng thương, nhưng tốt lành

Đối với vũ công ưu sầu và vũ điệu của người chết.

Bốn dáng điệu của Thần Chết của Sidney Keyes

"Anh kể hay lắm." Cây Phỉ lên tiếng khen ngợi khi Bồ Công Anh kết thúc câu chuyện.

"Anh ấy kể chuyện quá tuyệt, phải không nào?" Xám Bạc lên tiếng "Chúng tôi thật may mắn là có một người như vậy trong đoàn. Tinh thần ai nấy cũng sẽ phấn chấn hơn khi nghe câu chuyện của anh ấy."

"Nhìn kìa lũ thỏ kia đang dỏng hết cả tai lên để nghe kể chuyện." Tóc Giả thì thầm. "Hãy xem bọn họ tìm một người kể chuyện có thể đấu lại Bồ công Anh của chúng ta."

Không ai nghi ngờ rằng Bồ Công Anh đã giành được sự tin tưởng của cả bọn. Kể từ khi đặt chân đến đây, hầu hết bọn Cây Phỉ đều cảm thấy có một hố sâu ngăn cách giữa mình với những người lạ đẹp mã được ăn uống tốt, với phong thái có phần xa cách, cả những hình thù trên tường, với sự thanh lịch, với cung cách khéo léo lảng tránh hầu hết mọi câu hỏi - và trên tất cả là cái dáng điệu lúc nào cũng phảng phất nỗi buồn chẳng giống loài thỏ chút nào. Bây giờ chính Bồ Công Anh chứ không phải ai khác đã chứng tỏ rằng chúng không phải là lũ lang thang quê mùa. Chắc chắn là không có một chú thỏ hiểu biết nào lại có thể cưỡng lại lòng khâm phục. Cả bọn chờ đối phương xác nhận điều đó, nhưng chỉ một lúc sau đã ngạc nhiên hiểu ra rằng phía chủ nhà rõ ràng là có vẻ kém nhiệt tình với câu chuyện này.

"Hay lắm," Anh Thảo Vàng lên tiếng. Hình như chú có ý tìm một cái gì khác để nói, nhưng rồi chỉ lặp lại, "Phải, rất hay. Một câu chuyện thật khác thường."

"Nhưng chắc chắn là hắn phải biết câu chuyện này chứ?" MâmXôi thì thầm với Cây Phỉ.

"Tôi bao giờ cũng nghĩ những câu chuyện truyền thống còn giữ lại nhiều sức hấp dẫn," một chú thỏ khác bình luận "nhất là khi chúng được kể lại với tinh thần chân thực và cổ xưa."

"Đúng vậy," Dâu Tây nói "Tính thuyết phục, đó là thứ mà câu chuyện này cần. Các bạn phải thật sự tin vào El-ahrairah và Hoàng tử Cầu Vồng, đúng không nào? Sau đó mới tới những chuyện khác."

"Đừng nói bất cứ điều gì nhé Tóc Giả." Cây Phỉ thầm thì khi thấy bạn mình cào cào móng xuống đất đầy vẻ bất bình."Anh không thể buộc họ thích nếu họ đã không thích. Cứ chờ xem bọn họ sẽ làm gì." Sau đó chú nói to lên vời mọi người. "Câu chuyện của chúng tôi không có gì thay đổi qua các thế hệ, các bạn cũng biết đấy. Nói cho cùng, chúng tôi có thay đổi gì đâu. Cuộc sống của chúng tôi cũng giống như của cha và ông chúng ta mà thôi. Nhưng ở đây mọi thứ đều khác. Chúng ta nhận thức được điều đó, và chúng tôi nghĩ những ý tưởng và cách thức của các bạn thực sự rất thú vị. Tất cả chúng tôi đều tự hỏi không biết các bạn sẽ kể cho chúng tôi nghe loại chuyện nào đây."

"Thật ra, chúng tôi không kể lại nhiều những câu chuyện cổ nữa."Anh Thảo Vàng nói. "Những câu chuyện và bài thơ của chúng tôi phần lớn là về cuộc sống hiện tại của chính mình ngay trên mảnh đất này. Tất nhiên, cả những Hình tượng cửa Kim Tước mà các bạn thấy, đã lỗi thời rồi. El-ahrairah thực sự không có nhiều ý nghĩa đối với chúng tôi. Nhưng nói thế không có nghĩa là câu chuyện của các bạn không hấp dẫn." Chú vội vã nói thêm.

"El-ahrairah là một người lừa đảo đại tài," Gạc Nai nói "và thỏ thì bao giờ cũng cần những trò lừa."

"Không đúng," một giọng nói lạ vang lên từ đầu kia của đại sảnh, phía sau chỗ Anh Thảo đứng. "Thỏ cần sống có đạo đức và trên tất cả, sẵn sàng chấp nhận số phận của mình."

"Chúng tôi nghĩ Cỏ Bạc là một trong những nhà thơ giỏi nhất của chúng tôi trong vài tháng trở lại đây." Anh Thảo Vàng giới thiệu "Những ý tưởng của cậu ấy được rất nhiều chú thỏ khác tán đồng. Các bạn có muốn nghe Cỏ Bạc bây giờ không nào?"

"Có, có." nhiều giọng nói vang lên chung quanh chú "Cỏ Bạc, Cỏ Bạc."

"Cây Phỉ à," đột nhiên Thứ Năm nói "em muốn hiểu rõ hơn về cái tay Cỏ Bạc này, nhưng em lại không dám tự mình đi đến gần hắn. Anh đi cùng em được không?"

"Tại sao vậy, Thứ Năm, em muốn nói gì vậy? Ở đây có gì làm em sợ vậy?"

"Ồ, xin Thần Mặt trời hãy giúp con!" Thứ Năm nói toàn thân run bắn lên. "Từ chỗ này em cũng có thể ngửi thấy mùi của hắn. Hắn làm em sợ quá!"

"Này Thứ Năm, đừng có lố bịch như thế chứ! Chú ta cũng có cái mùi như hầu hết bọn họ thôi mà."

"Hắn tỏa ra mùi của lúa mạch bị úng nước rồi bị bỏ lại mục rữa trên cánh đồng. Hắn có cái mùi của một con chuột chũi bị thương không thể chui xuống hang được."

"Vớ vẩn, với anh chú ta có cái mùi của một chú thỏ khỏe mạnh, béo tốt, ních rất nhiều cà rốt vào bụng. Dù vậy, anh vẫn sẽ đi với em."

Khi đi xuyên qua đám đông đến đầu kia cái hang, Cây Phỉ ngạc nhiên nhận thấy Cỏ Bạc chỉ là một cậu thanh niên. Ở cánh đồng thỏ Sandleford không một chú thỏ nào trạc tuổi chú lại được yêu cầu đứng ra kể chuyện, trừ phi trong một nhóm nhỏ vài người bạn. Cỏ Bạc có một vẻ liều lĩnh và hoang dã khác hẳn các bạn chú, đôi tai cậu giật giật liên tục. Khi bắt đầu nói, cậu dường như càng lúc càng ít quan tâm đến khán giả và liên tục quay đầu như thể để đón bắt một âm thanh nào đó mà chỉ có cậu mời nghe được từ đường chạy phía sau. Nhưng cậu có một chất giọng đẹp có sức cuốn hút khó tả, giống như chuyển động của gỉó và ánh sáng trên đồng cỏ, và khi những nhịp điệu ấy vang đến tai người nghe thì cả hang trở nên im phăng phắc.

Gió đang rì rào thổi, thổi qua đồng cỏ

Lay động những cây liễu đuôi sóc; những chiếc lá sáng lên ánh bạc

Gió ơi gió thổi đi đâu? Xa xa lắm

Qua những núi đồi, qua cả đầu kia thế giời

Đem tôi đi gió ơỉ, cao cao trên bầu trời

Tôi sẽ đi cùng bạn, tôi sẽ là chú thỏ của gió

Đến với bầu trời mượt tựa lông tơ và thỏ ngọc.

Dòng sông kia trôi đi, trôi đi trên đá sỏi

Qua những đóa mao lương vàng, những bông hoa xanh và vàng của mùa xuân tươi thắm.

Sông ơi chảy đi đâu? Xa xa lắm

Qua những bụi thạch nam, rồi trườn đi suốt đêm dài

Đem tôi đi sông ơi cùng với ánh sao đêm lấp lánh

Tôi sẽ đi cùng bạn, tôi sẽ là chú thỏ của dòng sông

Chìm xuống nước, mặt nước biêng biếc xanh và thỏ ngọc.

Vào mùa đông những chiếc lá đung đưa, vàng và nâu

Xào xạc rơi trên những dòng kênh, tung bay và rơi bên hàng giậu

Lá ơi bay đi đâu? Xa xa lắm

Về với đất cùng với những hạt mưa bay và quả dâu chín

Đem tôi đi, lá ơi mang tôi đi trong cuộc hành trình đen tối của bạn

Tôi sẽ đi cùng bạn, tôi sẽ là chú thỏ của lá

Ở những nơi sâu thăm trong lòng đất, trái đất là thỏ

Thần Mặt trời ngự trên bầu trời đêm, những đám mây nhuộm đỏ vì người

Tôi ở đây hỡi Thủ lĩnh Thần Mặt trời, tôi đang chạy qua những búi cỏ dài

Mang tôi đi rồi bỏ lại sau những cánh rừng

Xa thật xa, đến với trái tim của ánh sáng và niềm im lặng

Bởi vì tôi sẵn sàng trao cho người hơi thở của tôi, cuộc sống của tôi

Vòng tròn sáng ngời của mặt trời, mặt trời và thỏ ngọc.

Trong lúc lắng nghe, Thứ Năm vừa tập trung cao độ vừa kinh hoàng đầy sự hoài nghi. Chú dường như nửa muốn chấp nhận tất cả những lời lẽ nghe được, nửa như run lên đầy kinh sợ. Một lần chú nín thở, như thể giật mình nhận ra những suy nghĩ có phần quen thuộc đối vời mình, và khi bài thơ chấm dứt hình như chú đã phải vật lộn dữ dội để trở về vời chính mình. Chú nhe răng và liếm mép như Mâm Xôi vẫn làm khi thấy một con nhím bị chết trên đường.

Một chú thỏ trong nỗi sợ hãi trước kẻ thù đôi khi sẽ co rúm lại, đông cứng hoặc bị thôi miên hoặc giả tin tưởng rằng sự kín đáo tự nhiên sẽ khiến cho kẻ thù không nhận ra mình. Chính vì vậy, trừ trường hợp bị thôi miên quá mạnh, đến một lúc nào đó trạng thái đông cứng qua đi và chú thỏ như thể đã phá vỡ được bùa mê ngay lập tức chuyển sang một biệt tài khác - bỏ chạy. Và điều này có vẻ đang xảy ra với Thứ Năm. Bất thình lình chú nhảy lên, bắt đầu hung tợn phóng qua suốt chiều dài cái hang lớn. Một vài chú thỏ bị chú xô đẩy thì quay ra giận dữ với chú, nhưng chú chẳng thèm để ý. Cuối cùng chú tới chỗ có hai chú thỏ chủ nhà to lớn lực lưỡng nên không thể phóng qua. Thứ Năm trở nên điên loạn, đấm đá vùng vẫy khiến cho Cây Phỉ nãy giờ vẫn chạy theo sau chú phải khó khăn lắm mới ngăn được một cuộc ẩu đả.

"Các bạn biết đấy, em tôi cũng có máu thi sĩ," chú phân trần với hai chú thỏ lạ đang xù lông lên vì giận dữ "Đôi khi, những lời thơ như thế này tác động đến nó rất mạnh và không phải bao giờ nó cũng hiểu rõ lý do."

Một trong hai chú có vẻ chấp nhận lời giải thích của Cây Phỉ, nhưng chú kia thì không. "Ồ, lại một nhà thơ nữa à? Vậy thì hãy nghe chú ta đọc thơ đi. Dù sao thì cũng phải có một cái gì đền bù cho đôi vai của tôi chứ Chú cào rách cả một mảng lông đây này."

Thứ Năm đã chạy qua mặt bọn chúng, xông thẳng về phía lối vào ở đầu kia. Cây Phỉ cảm thấy mình cần phải chạy theo chú. Nhưng sau tất cả những rắc rối mà chuẩn rước vào thân một cách thiện chí, chú không khỏi bực mình vì cái cách mà Thứ Năm gây thù hằn với những người bạn mới nên khi chạy ngang qua Tóc Giả chú nói, "Giúp tôi nói phải quấy với Thứ Năm. Chúng ta hoàn toàn không nên để xảy ra đánh nhau ở đây." Cây Phỉ cảm thấy đã đến lúc anh chàng Tóc Giả phải ra tay "dạy dỗ" cậu em Thứ Năm rồi.

Hai chú tiếp tục chạy theo Thứ Năm và đuổi kịp chú ta ở cửa hang. Trước khi một trong hai chú có cơ hội mở miệng thì Thứ Năm đã tuôn ra một thôi một hồi như thể chúng vừa hỏi chú.

"Bây giờ thì các người cũng cảm thấy rồi chứ gì? Và các người muốn xem xem tôi làm gì? Tất nhiên tôi đã làm thế. Đó là điều tôi tệ hơn cả. Ở đây chẳng có chuyện lừa dối gì hết ráo. Hắn đã nói sự thật. Nếu hắn nói đúng sự thật thì chẳng có gì giả dối hết - đó làđiều mà các người sẽ nói có phải không? Em không đổ lỗi cho anh Cây phỉ à. Em cảm thấy mình nhất định phải chạy về phía hắn giống như một đám mây phải trôi đi. Nhưng vào phút cuối, em lại bị cuốn đi xa hơn. Ai biết được lý do tại sao? Không phải chủ ý của em, giống như một tai nạn vậy. Có một cái gì đó trong em dù rất nhỏ đã buộc em thoát khỏi hắn. Em đã từng nói cái trần hang được làm bằng những khúc xương đúng không? Không! Nó giống như làn sương mù dày đặc của một thứ điên rồ đang giăng phủ khắp bầu trời và chúng ta sẽ không bao giờ có thể thấy được ánh sáng của Thần Mặt trời nữa. Ôi trời, cái gì sẽ đến với chúng ta đây? Một điều vừa có thề đúng lại vừa là một điều cực kỳ điên rồ, anh Cây Phỉ ạ."

"Tất cả những chuyện này là thế nào vậy?" Cây Phỉ hỏi Tóc Giả trong nỗi bối rối cực kỳ

"Nó đang nói về cái thằng nhà thơ đần độn có đôi tai buông thõng kia," Tóc Giả đáp "Tôi hiểu chuyện này lắm. Nhưng tại sao Thứ Năm có vẻ như nghĩ rằng chúng ta muốn có gì đó ở cái thằng kia và bài thơ dớ dẩn của hắn - điều đó vượt quá những gì tôi có thể tưởng tượng được. Cậu phải yên lặng đi nào Thứ Năm. Diều duy nhất làm phiền chúng tôi là cái vụ om sòm mà cậu đã khởi xướng. Còn về Cỏ Bạc, tất cả những gì mà tôi có thể nói là, ta cứ giữ lấy phần Bạc còn hắn vẫn chỉ là Cỏ dại."

Thứ Năm chằm chằm nhìn lại Tóc Cắt với đôi mắt, giống như mắt ruồi, hình như còn to hơn cả cái đầu. "Anh nghĩ thế." chú chậm rãi nói. "Anh tin như thế. Nhưng mỗi người trong các anh, theo cách riêng của mình, đều đắm chìm trong làn sương đó. Và ở đâu..."

Nhưng Cây Phỉ đã cắt ngang khi chú mới bắt đầu.

"Thứ Năm, anh sẽ không giả vờ rằng anh không theo em để mắng cho em một trận. Trong thực tế, em đang gây khó cho sự khởi đầu tốt đẹp của chúng ta ở nơi này..."

"Gây khó à?" Thứ Năm kêu ré lên "Gây khó ư? Tại sao, cả nơi này..."

"Thôi im đi, kẻo anh nổi giận đấy, nhưng rõ ràng em đã quá bấn loạn vì những chuyện không đâu vào đâu. Bây giờ thì em phải đi cùng bọn anh xuống hang và ngủ một giấc. Nào nhanh lên, đừng nói thêm bất cứ điều gì vào lúc này nữa nhé."

Ở một phương diện nào đó, đời sống của loài thỏ đỡ phức tạp hơn con người, chúng không cảm thấy xấu hổ khi buộc phải dùng đến vũ lực. Không còn lựa chọn nào khác, Thứ Năm buộc phải đi theo Tóc Giả và Cây Phỉ quay về cái hang nơi Cây Phỉ đã ngủ đêm trước. Không có ai ở đây và chúng nằm xuống ngủ ngay.

Chương 17

Cái Bẫy Sáng Loáng

Khi cánh đồng xanh bung ra như cái nắp

Để lộ nhiều hơn điều cất giấu bên trong

Những điều khó chịu

Và nhìn kia! Phía sau, không âm thanh tiếng động

Rừng cây rùng rùng đến gần và đứng lại

Trong sự đi lên đầy chết chóc

Và cái then cửa trượt đi trên đường rãnh

Ngoài cửa sổ là chiếc xe tải nhẹ của người dọn đồ da đen

Chợt hiện ra một cách bất thần và vội vã

Là những người phụ nữ mang kính râm. những nhà phẫu thuật lưng gù

Và người cắt tóc.

Nhân chứng của W.H. Auden

Trời lạnh, se lạnh và cái trần làm bằng xương. Trần được làm từ những cành thủy tùng nhỏ đan chéo vào nhau. Những cành cây nhỏ cứng quèo đan vào nhau, trong và ngoài, trên và dưới, cứng như băng có điểm thêm nhiều quả màu đỏ bầm. "Nhanh lên, Cây Phỉ," giọng của Anh Thảo Vàng. "Chúng ta sẽ ngậm những quả thủy tùng trong miệng để mang về mà ăn khi ở trong hang lớn. Các bạn của anh sẽ phải học cách làm nếu như họ muốn làm giống chúng ta. "Không! Không!" Thứ Năm kêu thất thanh, "Đừng Cây Phỉ." Nhưng kìa Tóc Giả đã tới, lách qua lách lại trong đám cây cành, miệng ngậm đây dâu. "Coi này," Tóc Giả nói "tôi có thể làm được. Tôi sẽ chạy đường kia. Hỏi tôi ở đâu đi Cây Phỉ! Hỏi tôi ở đâu, hỏi tôi ở đâu! " Rồi chúng chạy đường khác, chạy mãi, không tới cánh đồng thỏ mà đến những cánh đồng băng giá, rồi Tóc Giả nhả những quả thủy tùng trong mồm xuống đất - từng hạt đỏ máu, đỏ như máu và cứng như dây thép gai. "Dở ẹc," chú nói "chẳng có mùi vị gì cả. Lạnh ngắt ấy."

Cây Phỉ thức dậy. Chú đang ở trong hang. Chú rùng mình. Sao không có hơi ấm từ cơ thể những chú thỏ nằm cụm vào nhau nhỉ? Thứ Năm đâu rồi? Chú ngồi dậy. Gần đấy, Tóc Giả đang giãy giụa và giật mình thon thót trong giấc mơ, tìm kiếm hơi ấm và cố ép người vào một chú thỏ khác không còn nằm ở đó nữa. Có vết trũng trên nền cát nơi Thứ Năm đã nằm, vẫn còn ấm, nhưng Thứ Năm đã đi rồi.

"Thứ Năm ơi?" Cây Phỉ gọi trong bóng tối.

Ngay khi cất tiếng gọi chú đã biết là sẽ không có câu trả lời. Chú dụi mõm vào người Tóc Giả, gọi giọng cấp bách. "Tóc Giả! Thứ Năm đi rồi. Tóc Giả!"

Tóc Giả tỉnh ngủ ngay lập tức và Cây Phỉ chưa bao giờ cảm thấy mừng như thế trước vẻ sẵn sàng đầy cương quyết đó.

"Anh nói cái gì? Có chuyện gì không ổn hả?"

"Thứ Năm bỏ đi mất rồi."

"Thế nó đi đâu?"

"Silf... bên ngoài. Nó chỉ có thể ở bên ngoài. Anh cũng biết là nó không thể lang thang trong cánh đồng thỏ. Nó không ưa thế."

"Cái thằng này thật phiền toái, phải không? Nó lại còn để mặc cho cái hang này lạnh cóng. Anh nghĩ nó đang gặp nguy hiểm à? Anh muốn đi tìm nó về?"

"Đúng, tôi phải làm thế. Nó buồn rầu, hoang mang, bối rối và đã suy nghĩ quá nhiều, ở đây lại không đủ ánh sáng nữa. Có thể có kẻ thù, hay bất cứ cái gì mà Dâu Tây đã nói."

Tóc Giả lắng nghe và hít hít ngửi ngửi một lúc.

"Trời gần sáng rồi," chú nói "Cũng đủ sáng để tìm nó. Thôi được rồi, tốt hơn là tôi nên đi với anh. Đừng lo lắng quá - nó không thể đi quá xa đâu. Nhưng thề có rau diếp của Đức vua! Tôi sẽ chẳng ngần ngại gì mà không xạc cho nó một mẻ khi chúng ta tóm được nó đấy."

"Được, tôi sẽ ghì nó xuống đất để anh đá cho nó một trận, chỉ cần chúng ta tìm được nó thôi. Đi nào."

Chúng phóng lên đường chạy dẫn đến miệng hang và dừng lại chụm đầu vào nhau. "Bởi vì những người bạn của chúng ta không có ở đây để mà giúp sức" Tóc Giả nói "hãy tranh thủ kiểm tra một vòng để biết chắc nơi này tuyệt không có chồn hoặc cú trước khi ra ngoài nhé."

Đúng lúc ấy nghe vang lên tiếng kêu của loài cú nâu từ cánh rừng đối diện. Đó là tiếng cú rúc đầu tiên và theo bản năng cả hai rúm người lại bất động, đếm được bốn nhịp tim đập cho đến khi tiếng rúc thứ hai cất lên.

"Nó đi rồi." Cây Phỉ thì thào.

"Tôi tự hỏi không biết có bao nhiêu con chuột đồng cất tiếng gọi như thế hàng đêm. Anh biết tiếng kêu ấy là để đánh lừa mà. Nó là như vậy đấy."

"Ồ, tôi không chịu được nữa rồi." Cây Phỉ nói "Thứ Năm chắc chắn chỉ quanh đâu đây thôi và tôi phải đi tìm nó ngay. Dù sao thì anh cũng đúng. Trời đã hửng sáng - chỉ vừa mời hửng lên thôi."

"Chúng ta có nên tìm ở chỗ cây thủy tùng trước không nhỉ?"

Nhưng Thứ Năm không ngồi dưới gốc cây quen thuộc. Ánh sáng, khi đã tỏ hơn bắt đầu chiếu sáng cánh đồng ở vùng đất cao, trong khi ở vùng trũng hơn, thì hàng rào xa xa và dòng suối vẫn mang một màu đen với những đường kẻ bên dưới. Tóc Giả nhảy từ lũy đất xuống cánh đồng và chạy dọc theo lối đi uốn lượn qua đám cỏ ướt. Chú dừng lại gần như đối diện với cái hang mà chúng vừa đến, và Cây Phỉ đến bên cạnh bạn.

"Đây đúng là vết chân của nó." Tóc Giả nói "Vẫn còn mới. Từ cái hang đi thẳng xuống dưới suối. Nó chỉ ở quanh đây thôi, chưa đi xa đâu."

Khi nước mưa vẫn còn đọng trên mặt đất, thật dễ dàng nhận ra những chỗ cỏ vừa bị giẫm lên. Chúng đi theo những dấu chân dẫn xuống cánh đồng, đến một hàng rào quanh bãi trồng cà rốt, cũng là nơi bắt đầu của dòng suối. Tóc Giả đã nhận định đúng khi nói dấu vết vẫn còn mới. Vừa vượt sang bên kia hàng rào chúng đã trông thấy Thứ Năm. Chú đang ăn, một mình. Một vài mẩu cà rốt vẫn còn nằm vương vãi gần bờ suối, nhưng chú phớt lờ không đụng đến mà chỉ ăn cỏ mọc gần thân cây táo tây dại nổi đầy mấu. Khi các bậc đàn anh đến gần thì Thứ Năm ngẩng lên

Cây Phỉ chẳng nói chẳng rằng chỉ lẳng lặng ăn cỏ cạnh Thứ Năm. Bây giờ chú lấy làm ân hận vì đã rủ Tóc Giả cùng đến đây. Trong màn đêm đen tối trước khi trời sáng và cú sốc ban đầu khi phát hiện Thứ Năm đã bỏ đi thì Tóc Giả đã trở thành một nguồn an ủi và chỗ dựa vững chắc. Nhưng giờ đây khi chú nhìn thấy Thứ Năm, bé nhỏ và thân thuộc, không có khả năng làm tổn thương bất cứ ai hoặc che giấu cảm xúc của mình, thân hình bé bỏng đang run lên trong lớp cỏ ướt, hoặc vì sợ hoặc vì lạnh, thì cơn giận dữ của chú tan biến hết. Chú cảm thấy rất thương Thứ Năm và biết chắc rằng nếu có thể ở riêng với nhau một lúc, Thứ Năm biết đâu chẳng ở trong tâm trạng dễ chịu hơn. Nhưng chắc chắn là đã quá muộn để thuyết phục Tóc Giả tỏ ra nhẹ nhàng hơn, chú chỉ có thể hy vọng vào điều tốt nhất.

Tuy vậy, ngược lại với nỗi e ngại của Cây Phỉ, Tóc Giả cũng lặng lẽ như chú. Rõ ràng anh chàng này đang chờ đợi Cây Phỉ lên tiếng trước và có phần hơi bối rối. Trong một lúc, cả ba lặng lẽ di chuyển trên bãi cỏ, những cái bóng mờ mờ chung quanh trở nên rõ ràng hơn và những con chim câu xanh ríu rít trò chuyện trên những hàng cây đằng xa. Cây Phỉ bắt đầu có cảm giác tất cả rồi sẽ tốt đẹp và rằng Tóc Giả đã trở nên tế nhị hơn là chú đã chờ đợi. Thứ Năm ngồi trên hai chân sau, lau mặt bằng hai móng trước và rồi, lần đầu tiên, nhìn thẳng vào Cây Phỉ.

"Bây giờ em đi đây." chú nói "Em cảm thấy rất buồn. Em mong sao anh có được mọi điều tốt đẹp, Cây Phỉ ạ, nhưng sẽ chẳng có ích gì khi chúc anh như vậy ở nơi này. Vì thế em đành từ biệt anh thôi."

"Nhưng mà em đi đâu hả Thứ Năm?"

"Ra khỏi đây. Đến dãy núi cao cao, nếu em có thể đến được đấy."

"Em tự đi, một mình ư? Không thể được. Em sẽ chết mất."

"Cậu không có hy vọng nào đâu, cậu em." Tóc Giả lên tiếng "Biết đâu có một cái gì đó xảy ra với cậu trước giờ ngọ."

"Không," Thứ Năm lặng lẽ nói "Các anh còn gần với cái chết hơn em."

"Có phải cậu đang cố đe dọa tôi không, thằng nhóc khốn khổ chỉ nói ba cái chuyện bá láp kia." Tóc Giả nổi khùng "Tôi đã có ý tốt muốn..."

"Gượm đã, Tóc Giả." Cây Phỉ can thiệp "Đừng quá khắc nghiệt với nó."

"Tại sao, chẳng phải anh đã nói..." Tóc Giả bắt đầu.

"Tôi biết, nhưng bây giờ tôi cảm thấy khác rồi. Tôi xin lỗi, Tóc Giả à. Tôi đã muốn yêu cầu anh giúp tôi đưa nó trở về với cánh đồng thỏ này. Nhưng bây giờ... phải, tôi bao giờ cũng cảm thấy có một cái gì đó đúng trong những điều mà Thứ Năm nói. Hai ngày qua, tôi từ chối không nghe nó và vẫn nghĩ là thằng nhỏ điên mất rồi. Nhưng tôi không có lòng nào bắt nó về lại cánh đồng thỏ này. Tôi thực sự nghĩ rằng ở đây hẳn phải có cái gì đó khiến cho nó hoảng sợ đến mất trí như vậy. Tôi sẽ đi với nó một đoạn và có thể chúng tôi sẽ trao đổi với nhau. Tôi không thể yêu cầu anh liều lĩnh lần nữa. Dù sao thì những người khác cũng phải biết việc chúng tôi đang làm, mà họ thì sẽ không thể biết được nếu anh không quay lại kể với họ. Tôi sẽ quay lại được giờ trưa, hy vọng là cả hai chúng tôi sẽ cùng về."

Tóc Giả nhìn chằm chằm. Đoạn chú giận dữ quay về phía Thứ Năm. "Mày, con bọ đen bé nhỏ xấu xa kia," chú dằn giọng nói "Mày chưa bao giờ học được cách vâng lời người lớn, phải không nào? Lúc nào cũng chỉ biết đến bản thân mình. Ôi, tôi có cảm giác buồn buồn ở đầu ngón chân vì thế mọi người phải đứng và đi bằng đầu với tôi! Và bây giờ chúng tao đã tìm ra được một nơi tốt lành và sống ở đó mà thậm chí không cần đến một cuộc tranh giành, thế mà mày lại làm tất cả để cho mọi người cứ loạn cả lên. Và bây giờ mày lại đánh liều tính mạng của anh chàng tốt nhất mà chúng tao có được chỉ để chơi cái trò làm vú em trong khi mày lang thang khắp nơi như một con chuột đồng gàn dở Được thôi, tao sẽ chấm dứt với mày, tao cứ nói toẹt ra cho mày hiểu. Còn bây giờ tao sẽ quay lại cánh đồng thỏ để đảm bảo là mọi người cũng không còn can hệ gì với mày luôn. Và họ sẽ làm thế - không có bất cứ một nhầm lẫn nào trong chuyện này đâu."

Chú quay đi, lao vọt qua lỗ hổng gần nhất trên hàng rào. Trong giây lát nghe có tiếng hỗn loạn đáng sợ nổi lên từ một nơi xa xa bên kia hàng rào. Nghe vang lên tiếng đá chân và những cú húc đầu. Một cành cây lao đi trong không khí. Rồi một nắm lá mục dèn dẹt ươn ướt bay vèo qua lỗ hổng rơi xuống hàng rào gần ngay chỗ Cây Phỉ. Những cành mâm xôi cũng đập lên đập xuống tới tấp. Cây Phỉ và Thứ Năm đưa mắt nhìn nhau, cả hai đều đấu tranh với ý muốn bỏ chạy. Không biết kẻ thù nào ở bên kia hàng rào? Không nghe có tiếng kêu gào - dù là tiếng phì phì của chú mèo hay tiếng ré của loài thỏ - chỉ có tiếng cành cây gãy răng rắc và tiếng vật lộn trên cỏ nghe rất dễ sợ.

Với một nỗ lực cố gắng can đảm để chống lại bản năng, Cây Phỉ buộc mình phải tiến về lỗ hổng nơi hàng rào, với Thứ Năm theo sau. Một cảnh tượng khủng khiếp đang bày ra trước mặt chúng. Lá mục bay tung lên như mưa. Mặt đất trơ ra, bị cày xới thành rãnh và vạch dài. Tóc Giả nằm nghiêng sang một bên, hai chân sau đá loạn lên, vùng vẫy. Một sợi dây đồng xoắn dài, sáng lên mờ mờ khi ánh nắng rọi vào đang tròng quanh cổ chú ta và kéo căng từ chân trước của chú đến đầu một cái cọc đóng chắc dưới đất. Nút thắt trên sợi dây kéo căng, lút trong bộ lông rậm của chú. Một cái mấu nhọn của sợi dây thép cứa vào cổ chú làm máu nhỏ xuống, đen và đỏ như trái thủy tùng, phồng lên từng cục trên vai chú. Vài phút sau chú nằm thở dốc, một bên thân mình trở nên nặng nề vì kiệt sức. Rồi chú lại bắt đầu cuộc chiến đấu mới, vật lộn bằng cả thân mình, vùng lên phía trước rồi lùi xuống, xốc toàn thân lên rồi nằm vật xuống, cho đến khi chú thở dốc lên và nằm quay ra.

Toàn thân cứng lại vì sợ, Cây Phỉ phóng qua lỗ hổng trên hàng rào và ngồi chồm hỗm bên cạnh bạn. Đôi mắt Tóc Giả nhắm nghiền lại, hai môi nhệch ra sau để lộ hàm răng cửa dài, gầm gừ bất động. Chú đã cắn vào môi dưới và từ đó một dòng máu chảy ra. Bọt sùi ra phủ trắng hàm và ngực chú.

"Tóc Giả?" Cây Phỉ gọi, giậm chân xuống đất. "Tóc Giả! Nghe này. Anh bị mắc bẫy - một cái bẫy! Người ta dạy Cốt Cán làm gì trong trường hợp này? Hãy nghĩ đi. Chúng tôi có thể làm gì giúp anh đây?"

Một khoảng im lặng. Hai chân sau của Tóc Giả đá lên một cái, nhưng yếu ớt. Đôi tai chú rũ xuống. Mắt mở ra trân trân như không thấy gì. Bộ lông trắng muốt làm nổi rõ những vết máu trong khi hai mống mắt màu nâu lộn lên lộn xuống. Một lúc sau giọng chú khản đặc và rất nhỏ, ầng ậc thoát ra từ trong họng cùng với đám bọt đầy máu quanh miệng.

"Cốt Cán... khôông tốt... cắn dây thép gai. Cái cọc... phải... đào lên."

Một cơn co giật làm chấn động cả người và chú giãy giụa trên mặt đất làm cho toàn thân bê bết đất nhão và máu. Rồi chú lại nằm cứng đờ ra.

"Chạy đi, Thứ Năm. Chạy về cánh đồng thỏ." Cây Phỉ gào lên. "Gọi những người khác - Mâm Xôi, Xám Bạc. Nhanh lên. Tóc Giả chết mất thôi."

Thứ Năm phóng như bay qua cánh đồng. Cây Phỉ, chỉ còn lại một mình, cố hiểu xem cần phải làm gì. Cọc là cái gì? Chú phải đào lên như thế nào? Chú cúi nhìn cái đống hỗn độn trước mặt. Tóc Giả nằm vắt ngang, sợi dây thép ló ra khỏi bụng chú và dường như biến vào trong lòng đất. Cây phỉ vắt óc nghĩ mãi mà không tài nào hiểu ra được. Tóc Giả đã nói "Đào". Rồi cuối cùng thì chú cũng hiểu ra. Chú bắt đầu cào cào lớp đất mềm bên cạnh cơ thể bạn cho đến khi móng của chú chạm phải một vật gì mịn và cứng. Khi chú dừmg lại, hoang mang thì thấy Mâm Xôi bên cạnh.

"Tóc Giả vừa nói," Cây Phỉ bảo với Mâm Xôi "nhưng tôi không nghĩ bây giờ anh ấy có thể nói thêm gì được nữa. Anh ấy nói, Đào cái cọc lên. Không biết điều đó có ý nghĩa gì? Chúng ta biết làm gì đây?"

"Chờ một chút để tôi nghĩ xem," Mâm Xôi đáp lại "anh cũng cố kiên nhẫn và bình tĩnh một chút."

Cây Phỉ quay đầu, nhìn xuống thượng nguồn dòng suối. Xa xa đằng kia, giữa hai khu rừng, chú có thể nhìn thấy cây anh đào nơi mà hai ngày trước chú còn ngồi với Mâm Xôi và Thứ Năm lúc bình minh. Chú nhớ tóc Giả đã đuổi Đầu Gỗ như thế nào qua những búi cỏ dài, quên đi cuộc cãi vã đêm trước trong niềm vui vì đã đến được nơi này. Bây giờ chú có thể thấy Đầu Gỗ đang chạy lại cùng với hai ba chú khác: Xám Bạc, Bồ Công Anh và Nồi Đất. Bồ Công Anh chạy lên trước, lao tới lỗ hổng nơi hàng rào và ngừng lại, co rúm người lại trong khi mắt mở trợn trừng.

"Cái gì vậy, Cây Phỉ? Có chuyện gì xảy ra vậy? Thứ Năm nói..."

"Tóc Giả bị sập bẫy. Để anh ấy yên cho đến khi Mâm Xôi bảo chúng ta phải làm gì. Đừng cho mọi người đến gần."

Bồ Công Anh chạy về phía hang trong khi Nồi Đất chạy đến gần.

"Anh Thảo Vàng có tới không?" Cây Phỉ hỏi "Không chừng anh ta biết..."

"Anh ta không tới." Nồi Đất đáp "Anh ta bảo Thứ Năm đừng có nói về chuyện đó."

"Bảo nó cái gì?" Cây Phỉ hỏi lại, giọng hoài nghi. Nhưng đúng lúc đó Mâm Xôi lên tiếng và như một tia chớp Cây phỉ phóng lại chỗ chú đứng.

"Đây rồi," Mâm Xôi nói "dây thép gai mắc vào cái cọc, còn cái cọc thì chôn vào lòng đất - đây, nhìn xem. Chúng ta phải đào lên. Nhanh lên - đào phía sau."

Cây Phỉ lại đào lần nữa, những móng trước của chú thọc vào lớp đất mềm ẩm ướt, chạm phải mặt cứng của chiếc cọc. Một cách mơ hồ, chú nhận thức được rằng những chú khác đang chờ đợi gần đây. Một lúc sau chú buộc phải dừng lại, thở hổn hển. Xám Bạc đào thay chú và sau đó là Gạc Nai. Cái cọc sạch sẽ, trơn bóng, đáng sợ tỏa ra mùi của con người phơi ra dài bằng tai thỏ, nhưng nhất định không hề bị suy suyển. Tóc Giả vẫn không nhúc nhích. Chú nằm ngang qua sợi dây thép, thân hình tả tơi bê bết máu, mắt nhắm nghiền. Gạc Nai kéo đầu và chân chú ra khỏi hố, lau vết bùn trên mặt chú.

"Ở bên dưới, cái cọc nhỏ hơn." chú nói "Đầu kia được vót nhọn. Tôi nghĩ có thể cắn được, nhưng tôi không sao chạm răng vào được."

"Bảo Nồi Đất đến." Mâm Xôi nói "Nó nhỏ con hơn."

Nồi Đất nhảy xuống hố. Chúng có thể nghe tiếng gỗ vỡ ra lách cách dưới hàm răng cậu ta - một âm thanh giống như tiếng chuột gặm ván dán tường ở nhà kho vào lúc nửa đêm. Cậu ta bò lên, mũi đang rỉ máu.

"Mảnh dằm đâm vào mặt, khó thở quá, nhưng cái cọc gần đứt rồi."

"Thứ Năm xuống đi." Cây Phỉ nói.

Thứ Năm không ở trong hố lâu. Khi nhảy lên, chú cũng bị chảy máu.

"Nó đã gãy làm đôi. Xong rồi."

Mâm Xôi dụi mõm của mình vào đầu Tóc Giả. Trong khi chú lay bạn một cách dịu dàng thì cái đầu lăn sang một bên rồi lăn ngược lại.

"Anh Tóc Giả ơi," Mâm Xôi thì thầm nói vào tai chú "Cái cọc nhổ ra được rồi."

Không có tiếng nào đáp lại. Tóc Giả vẫn nằm ngay đơ như trước. Một con ruồi trâu đậu trên tai chú. Mâm Xôi giận dữ xua đi, nó bay lên, vù vù, hướng về phía mặt trời.

"Tôi nghĩ anh ấy đi rồi." Mâm Xôi nói "Tôi không nghe thấy hơi thở."

Cây Phỉ nằm sát xuống đất ngay cạnh Mâm Xôi, đặt mũi mìnhbên cạnh mũi Tóc Giả, nhưng lúc ấy có một ngọn gió nhẹ thổi qua nên không thể biết cái mà chú đang cảm thấy là gió hay hơi thở nữa. Bốn chân buông thõng, cái bụng mềm oặt không còn chút sinh khí. Cây Phỉ cố nghĩ về những điều ít ỏi mà chú nghe được về những cái bẫy. Một chú thỏ lực lưỡng có thể bị gãy cổ trong bẫy. Hay là những mấu nhọn của dây kẽm gai cứa đứt cuống họng nhỉ?

"Tóc Giả ơi," chú thì thầm "chúng tôi đã lôi được anh ra khỏi bẫy. Anh đã được tự do."

Tóc Giả không cựa quậy. Bất thình lình Cây Phỉ hiểu ra rằng nếu bạn chú đã chết - nếu không thì còn có cái gì khác buộc một chú thỏ tràn trề sinh lực nằm im lìm trong đám bùn như vậy? - thì chính chú phải có trách nhiệm đưa những người khác ra khỏi đây trước khi cái hình ảnh đau thương này hủy hoại lòng can đảm và làm mất hết tinh thần cả bọn - như điều này chắc chắn sẽ xảy ra nếu chúng còn nán lại bên cái xác. Với lại, con người sẽ đến đây ngay. Có lẽ ông ta đang trên đường đến đây cùng với khẩu súng để mang Tóc Giả đáng thương đi. Bọn chúng phải rút khỏi đây ngay và chú phải làm hết sức mình để tất cả không trừ một ai, kể cả chú, gạt chuyện này ra khỏi tâm trí mãi mãi.

"Trái tim tôi đã gia nhập với Một Ngàn, bởi vì hôm nay bạn tôi đã ngừng chạy." chú nói với Mâm Xôi, sử dụng một câu tục ngữ của thỏ.

"Giá như không phải là Tóc Giả." Mâm Xôi nói "Chúng ta sẽ làm gì khi không có anh ấy đây."

"Những người khác đang đợi." Cây Phỉ nói "Chúng ta cần phải sống. Có một cái gì đó về họ mà chúng ta phải suy nghĩ. Hãy giúp tôi, nếu không tôi sẽ không làm nổi cái việc quá sức này đâu."

Chú quay đi khỏi cái xác, tìm Thứ Năm trong đám thỏ đứng phía sau. Không thấy Thứ năm đâu, nhưng Cây Phỉ sợ phải hỏi xem nó ở đâu, trong trường hợp này một việc như thế có thể coi là yếu đuối và cần che chở.

"Nồi Đất," chú cáu cẳn nói "sao em không lau sạch mặt và cầm máu lại. Mùi máu sẽ dẫn kẻ thù tìm đến đấy. Em có biết điều đó không hả?"

"Có ạ, anh Cây Phỉ. Em xin lỗi. Liệu Tóc Giả sẽ..."

"Còn một chuyện nữa," Cây Phỉ hỏi đầy tuyệt vọng "vừa nãy em nói gì về Anh Thảo Vàng nhỉ? Có phải em nói rằng Anh Thảo Vàng bảo Thứ Năm im đi không?"

"Vâng, đúng thế anh Cây Phỉ ạ. Thứ Năm đi vào hang nói với chúng em về cái bẫy và rằng Tóc Giả tội nghiệp..."

"Phải, đúng thế. Và sau đó Anh Thảo Vàng..."

"Anh Thảo Vàng, Dâu Tây và bọn kia làm bộ như không nghe thấy gì. Thật lố bịch, bởi vì Thứ Năm nói to với mọi người. Và khi tất cả kéo ra ngoài, Xám Bạc đã gặng hỏi Anh Thảo Vàng lần nữa, Chắc chắn là các anh sẽ đến chứ? Anh Thảo Vàng chỉ lẳng lặng quay lưng đi. Thế là Thứ Năm bước đến gần, nói khẽ vào tai hắn, nhưng em vẫn nghe được câu trả lời của Anh Thảo Vàng. Hắn nói, "Núi đồi hay Inlé, đối với tôi các anh đi đâu thì cũng thế. Liệu mà giữ mồm giữ miệng đấy. Sau đó hắn quay ra đánh Thứ Năm và cào vào tai cậu ấy."

"Tôi sẽ giết hắn." một giọng nói nghẹn ngào hổn hển vang lên phía sau. Cả bầy thỏ cùng nhảy dựng lên. Tóc Giả đang nghển đầu và cố đứng lên trên hai chân trước. Cả thân hình chú vặn đi, mông và hai chân sau vẫn nằm bệt xuống đất. Đôi mắt chú mở lớn, nhưng cái mặt thì giống như mặt nạ đáng sợ, toàn máu, bọt mép, thức ăn vừa ói ra và bùn đất vì thế trông chú giống một con quỷ hơn là một chú thỏ. Hình ảnh Tóc Giả cố trở về từ cõi chết đáng lẽ phải khiến cả bọn sung sướng và thở phào nhẹ nhõm thì lại chỉ gây nên trong cả bọn một cảm giác kinh hoàng, chúng tụm lại với nhau, không chú nào nói được tiếng nào.

"Tôi sẽ giết hắn." Tóc Giả lặp lại, giọng chú vang lên lắp bắp qua bộ ria lem luốc và đám lông vón cục lại vì máu. "Hãy giúp tôi, đồ khốn các người. Không có ai gỡ đám dây thép ra khỏi người tôi sao?" Chú quằn quại, kéo lết đôi chân sau trên đất. Đoạn chú lại ngã vật xuống, bò về phía trước, kéo lê theo cả đoạn dây thép gai trên cỏ cùng với cái cọc gãy lủng lẳng gắn vào đấy.

"Để anh ấy yên!" Cây Phỉ gào lên, bởi vì bây giờ các chú thỏ khác xúm cả lại toan giúp chú. "Các người muốn giết anh ấy à? Để cho anh ấy nghỉ. Để cho anh ấy thở."

"Không, không phải nghỉ gì hết." Tóc Giả thở dốc từng cơn "Tôi ổn mà." Trong khi nói vậy thì chú lại nằm vật xuống đất rồi lại lập tức vật lộn với đôi chân trước để nhổm lên một lần nữa. "Ôi chân sau của tôi, không thể nhúc nhích. Tên Anh Thảo Vàng khốn khiếp. Tôi sẽ giết hắn."

"Tại sao chúng ta lại để bọn chúng ở lại cánh đồng này?" Xám Bạc kêu to "Chúng là bọn thỏ khốn kiếp nào vậy? Chúng đã để mặc cho Tóc Giả chết. Mọi người đã nghe Anh Thảo Vàng nói gì trong hang rồi đấy. Lũ hèn nhát. Hãy đuổi chúng đi - giết sạch bọn chúng. Chiếm lấy cánh đồng này và sống ở đây."

"Phải! Phải!" Cả bọn đồng thanh đáp "Nào nhanh lên. Hãy quay về hang. Vật Anh Thảo Vàng xuống. Đập chết Cỏ bạc. Giết hết bọn chúng."

"Ối ối Thần mặt trời!" Một tiếng rú phát ra từ búi cỏ dài.

Với tiếng thét gây sốc đầy bất kính ấy, sự náo động trong đám đông tan đần. Cả bọn nhìn nhau, tự hỏi không biết ai buông ra tiếng kêu đó. Chỉ có sự im lặng, rồi, từ bụi cỏ tóc rậm rạp, Thứ Năm chui ra đôi mắt phát ra những tia sáng khẩn cấp điên cuồng. Chú gầm gừ và lắp ba lắp bắp trong miệng như một kẻ lên đồng và những chú thỏ đứng gần chú lùi cả ra sau vì sợ hãì. Thậm chí cả Cây Phỉ cũng không nói được một lời vào lúc ấy. Chúng nhận ra rằng Thứ Năm đang tiếp tục kêu gào.

"Cánh đồng thỏ à? Các người định sẽ ở lại cánh đồng thỏ này. Lũ ngu ngốc! Nơi đây chẳng là cái gì khác ngoài cái hang tử thần! Một cái chạn chứa thúc ăn cho kẻ thù tệ hại nhất! Một cái bẫy, chỗ nào cũng vậy và ngày nào cũng vậy! Điều này giải thích tất cả, tất cả mọi chuyện xảy ra từ khi chúng ta đến đây."

Trên bãi cỏ, Thứ Năm ngồi ngay đơ, và những lời lẽ tuôn ra từ miệng chú như thể bò dọc theo ánh mặt trời, lan ra trên cỏ.

"Nghe đây Bồ Công Anh. Anh thích các câu chuyện có phải không? Vậy thì tôi sẽ kể cho anh nghe một câu chuyện - phải, một câu chuyên khiến cho El-ahrairah đã phải bật khóc. Ngày xưa có một cánh đồng thỏ rất đẹp ở ngoài rìa một khu rừng nọ, trông xuống đồng cỏ của một nông trại. Nó to và có cơ man là thỏ. Mọt ngày kia căn bệnh mù trắng kéo đến và lũ thỏ lăn ra ốm hàng loạt rồi chết. Nhưng bao giờ cũng thế, có một vài con sống sót. Cánh đông thỏ gần như trở thành một nơi bỏ hoang. Một hôm người nông dân nghĩ bụng, "Mình sẽ nhân giống lũ thỏ kia, làm cho chúng trở thàmh một phần trong công việc nhà nông - nuôi để lấy thịt, lấy da. Chẳmg việc gì phải nuôi trong chuồng, chúng sẽ sống tốt ở bất cứ đâu mà."

Nghĩ sao làm vậy, người nông dân bắt đầu bắn hết kẻ thù của thỏ - chồn, cáo, sói, cú. Ông ta cung cấp thức ăn cho thỏ, nhưng không đề quá gần cánh đồng thỏ. Mục đích của ông ta là để cho lũ thỏ quen dần với việc chạy trên cánh đồng và khu rừng. Sau đó ông ta mới bắt đầu đánh bẫy nhưng không quá thường xuyên - đủ với số lượng ông ta muốn mà không đến mức làm cho lũ thỏ kinh hồn phải bỏ đi hoặc quay ra phá hủy cánh đồng. Với nguồn thức ăn dồi dào, bọn thỏ lớn lên, mập mạp và khỏe mạnh, bởi vì người nông dân đã tính toán sao cho chúng có tất cả những gì tốt nhất, đặc biệt là vào mùa đông và không có gì phải sợ hãi - trừ những nút thòng lọng chăng ở lỗ hổng nơi hàng rào và những con đường mòn trong rừng. Thế là lũ thỏ sống đúng theo cái cách mà người chủ trại muốn chỉ thi thoảng mới có một hai con biến mất.

Lũ thỏ bắt đầu thay đổi ở nhiều mặt và chẳng bao lâu đã khác xa so với đồng loại. Trong thâm tâm chúng biết rõ chuyện gì đang diễn ra. Nhưng thậm chí với cả chính mình, chúng cũng vờ như tất cả đều tốt đẹp bởi vì thức ăn thật ngon lành, chúng lại được bảo vệ khỏi kẻ thù chẳng có gì phải sợ hãi ngoài một nỗi sợ duy nhất ẩn hiện ở đâu đó nhưng chưa đến mức ép buộc chúng phải bỏ xứ mà đi. Chúng đã quên mất cung cách sống và sinh tồn của loài thỏ hoang dã. Chúng quên cả El-ahrairah cùng những trò láu cá lừa gạt đã giúp lũ thỏ sống còn trên những vùng đất có kẻ thù và phải trả giá. Chúng khám phá được những nghệ thuật kỳ tuyệt khác thay thế cho sự láu cá, mánh lới và cả những truyền thuyết. Chúng chào khách bằng những điệu múa, hát những khúc hát véo von như chim, đắp cả những bức tượng trên tường, và mặc dầu những điêu hay ho này chẳng giúp được gì cho cuộc sống thực tế, chúng vẫn sống rất ổn và có lý do để coi mình là những con thỏ tuyệt vời nhất, thuộc về giới tinh hoa trong loài thỏ, còn khôn ngoan hơn cả những con chim ác là.

Chúng không có thủ lĩnh - không, mà có để làm gì, bởi vì một thủ lĩnh thỏ phải là El- ahrairah đối với người của mình và có nhiệm vụ làm sao dân mình không bị giết, nơi đây chỉ có một cái chết, nhưng mà suy cho cùng. một thủ lĩnh dù tài ba đến đâu liệu có thể tìm được giải đáp cho vấn đề này không? Thay vì thế Thần Mặt trời lại gửi đến cho chúng những ca sĩ lạ lùng, đẹp đẽ và ốm yếu nhu vú lá sồi, như cái gối đầy kim của con chim cổ đỏ trên bông hồng dại. Và kể từ khi chúng không còn chịu đựng nổi sự thật nữa, những ca sĩ này, người có thể rất khôn ngoan ở một nơi nào đó khác lại bị dồn ép dưới sức nặng khủng khiếp của những bí mật trên cánh đồng để tạo ra một sự giả dối cao đẹp - về phẩm cách, về hạnh phúc và bất cứ thứ gì khác để có thể xây dựng niềm tin rằng bọn thỏ yêu cả những cái bẫy thép sáng choang kia. Nhưng có một quy định khắc nghiệt mà bọn thỏ tôn trọng; phải, một quy định nghiêm ngặt nhất. Không ai được đặt ra câu hỏi xem những chú thỏ kia ở đâu và nếu có kẻ nào đó ngu ngơ lại hỏi, "Ở đâu" - trừ trong một bài hát hay bài thơ - thì câu trả lời chỉ là sự im lặng. Đặt ra câu hỏi "Ở đâu" đã là đủ xấu rồi, nhưng công khai nói về những sợi dây thép gai thì càng không thể tha thứ được. Vì một chuyện như thế kẻ mạo phạm có thể bị đánh, bị giết."

Thứ Năm ngừng lại. Không một ai cựa quậy. Rồi trong cái yên lặng tuyệt đối, Tóc Giả lảo đảo lết trên đôi chân, toàn thân nghiêng ngả sang hai bên nhưng cũng bò đi được vài bước về phía Thứ Năm và lại ngã vật xuống. Thứ Năm không để ý đến chú ta, mà chỉ lần lượt nhìn hết chú này đến chú kia trong đám thỏ. Rồi chú lại bắt đầu nói tiếp.

"Và khi chúng ta vượt qua bãi thạch nam một đêm nọ đến được đây. Chỉ là một lũ thỏ hoang để lại đấu vết của mình trên khắp thung lũng. Bầy thỏ văn minh ở đây không ra mặt ngay. Chúng cần thời gian suy nghĩ để tìm ra cách tốt nhất xử lý vụ này. Nhưng chẳng bao lâu sau chúng đã có câu trả lời. Hãy mời chúng ta đến với cánh đồng thỏ và giữ kín chuyện về những cái bẫy. Các người không thấy à? Người nông dân cùng một lúc đặt nhiều cạm bẫy và nếu có những kẻ thế thân thì những con khác sẽ được sống lâu hơn. Mâm Xôi, anh từng có gợi ý rằng Cây Phỉ có lẽ nên kể cho bọn chúng nghe về cuộc phiêu lưu của chúng ta, nhưng không được hoan nghênh đúng không? Ai mà muốn nghe câu chuyện về những người anh hùng dũng cảm trong khi bản thân vẫn thầm xấu hổ về sự đớn hèn của mình? Ai thích nghe một câu chuyện cởi mở, có thật từ những người mà mình đang rắp tâm lừa dối? Các người có muốn tôi nói tiếp không? Tôi sẽ chỉ cho mọi người biết từng việc nhỏ xảy ra khớp vào nhau như con ong trong cây mao địa hoàng. Bây giờ các người lại nói, hãy giết sạch bọn chúng và chiếm lấy những cái hang thỏ đẹp đẽ rộng thênh thang này? Để rỏi chúng ta sẽ thấy xương mình được dùng làm mái cùng với những sợi dây thép sáng bóng ư? Đáng thương thay,chúng ta chỉ tự chui đầu vào nơi đau thương và chết chóc!"

Thứ Năm ngồi bệt xuống cỏ. Tóc Giả vẫn kéo theo cái cọc láng bóng, khủng khiếp loạng quạng lết về phía chú ta, chạm mũi vào mũi Thứ Năm.

"Tôi vẫn còn sống, Thứ Năm ạ," chú nói "Và tất cả bọn chúng ta nữa. Cậu đã cắn đứt một cái cọc còn lớn hơn cái mà tôi đang kéo theo nữa. Hãy cho chúng tôi biết bây giờ cần phải làm gì."

"Làm gì ư?" Thứ Năm đáp "Bây giờ thì phải đi thôi. Lúc nãy khi ra khỏi hang, tôi đã bảo Anh Thảo Vàng là chúng ta sẽ đi khỏi đây."

"Đi đâu?" Tóc Giả lại hỏi, nhưng lần này là Cây Phỉ trả lời.

"Đến những quả đồi kia."

Từ con suối xuôi theo hướng Nam, mặt đất cao dần lên. Dọc theo bờ suối là một con đường nhỏ dành cho xe ngựa và xa nữa là bãi cây trồng. Cây phỉ quay đầu đi về phía đó, cả bọn đi theo chú đến cái dốc, chúng đi từng chú đơn lẻ hoặc từng đôi một.

"Tóc Giả ơi, sợi dây thép thì sao?" Xám Bạc hỏi "Cái cọc có thể vướng vào đâu đó kéo căng sợi dây đấy."

"Không sao, bây giờ nó lỏng rồi." Tóc Giả đáp "Tôi có thể lắc nó ra khỏi người nếu không bị thương ở cổ."

"Hãy cố xem nào," Xám Bạc nói. "Nếu không anh không đi xa được đâu."

"Cây Phỉ ơi," đột nhiên Thủy Cự kêu lên "có một tên thỏ đang từ phía cánh đồng thỏ đi tới. Nhìn kìa!"

"Chỉ một tên thôi sao?" Tóc Giả nói "Thật đáng thương! Xám Bạc, thịt hắn đi, tôi sẽ không tranh giành với cậu đâu. Làm thật tốt vào khi còn có cơ hội."

Cả đám dừng lại chờ đợi, tản mác mỗi chú một nơi trên sườn dốc. Gã thỏ kia cắm cổ chạy đến với một vẻ liều lĩnh đến kỳ lạ. Một lần chú ta đâm sầm vào một bụi cây kế đầy gai, bị ngã bên vệ đường rồi lăn đi một đoạn. Nhưng chú ta bò dậy loạng quạng đi về phía bọn chúng.

"Đó là căn bệnh mù trắng ư?" Gạc Nai hỏi "Hắn ta không thấy là mình đi đâu."

"Thần Mặt trời cấm đấy!" Mâm Xôi nói "Chúng ta bỏ chạy chứ?"

"Không, hắn không thể chạy như vậy với căn bệnh này." Cây Phỉ nói "Cái gì khiến cho hắn ra như thế nhỉ?"

"Đó là Dâu Tây!" Bồ Công Anh kêu to.

Dâu Tây chui qua hàng rào bên cạnh cây táo dại, đưa mắt nhìn quanh và đi đến gần chỗ Cây Phỉ. Nét điềm tĩnh hào hoa của chú biến đâu mất. Vẻ mặt sững sờ, tấm thân run rẩy và vóc dáng to lớn của chú dường như chỉ làm cho chú thêm tội nghiệp. Chú khép nép nằm bẹp xuống cỏ ngay trước mặt Cây Phỉ đang ngồi đợi, dáng nghiêm nghị bất động với Xám Bạc ở bên cạnh.

"Anh Cây Phỉ," Dâu Tây hỏi "các anh bỏ đi thật à?"

Cây Phỉ không trả lời, chỉ có Xám Bạc xẵng giọng, "Chuyện này có liên quan quái gì tới mày?"

"Cho tôi đi theo với." Vẫn không có câu trả lời và chú ta lại lặp lại. "Hãy cho tôi đi cùng."

"Chúng tao hơi sức đâu mà để tâm đến những kẻ đã từng lừa dối chúng tao." Xám Bạc bực tức trả lời "Tốt nhất mày hãy trở về với Nildro-hain. Không nghi ngờ gì nữa, vợ mày ít liên quan đến chuyện này."

Dâu Tây ré lên một tiếng nghẹn ngào, như thể bị thương. Chú hết nhìn Xám Bạc lại nhìn sang Cây Phỉ rồi Thứ Năm. Cuối cùng trong một tiếng thì thầm đau đớn, chú thốt lên:

"Dây kẽm gai."

Xám Bạc toan nói một điều gì đó, nhưng Cây Phỉ đã lên tiếng trước.

"Anh có thể đi cùng chúng tôi. Nhưng đừng nói thêm một câu nào nữa, anh bạn dáng thương."

Vài phút sau bọn thỏ băng qua đường dành cho xe ngựa và biến vào trong cánh rừng gần đấy. Một con ác là nhìn thấy một vật sáng màu rất dễ nhận thấy trên bờ dốc trống trải bèn xốc cánh bay lại gần nghiêng ngó. Nhưng tất cả những gì còn lại chỉ là một cái cọc bị gặm nham nhở và một đoạn dây kẽm gai dài.

PHẦN II. TRÊN NGỌN ĐỒI WATERSHIP

Chương 18

Ngọn Đồi Watership

Những gì giờ đã được chứng minh trước kia vốn chỉ là tưởng tượng.

Cuộc hôn nhân giữa thiên đường và địa ngục của William Blake

Đó 1à vào buổi tối ngày hôm sau. Cái vách dốc đứng của ngọn đồi Watership quay mặt về phía bắc, suốt từ sáng tinh mơ vẫn chìm trong bóng râm, bây giờ mời nhận được ánh mặt trời từ phía tây được khoảng một giờ trước khi trời tối. Một bức tường dốc đứng cao khoảng một trăm thước, kéo dài gần hai trăm thước tính từ hàng cây thưa thớt mọc dưới chân núi lên đến đỉnh đồi nơi độ dốc thoai thoải hơn. ánh nắng, ngập tràn và mềm mại, rắc những gợn vàng lên mặt đất lún phún lớp cỏ xanh, lên những bụi kim tước và thủy tung, cả những bụi cây còi cọc xác xơ vì gió. Nhìn từ trên đỉnh đồi, ánh mặt trời dường như ôm trọn cả sườn dốc phía dưới vẫn còn đang ngái ngủ và hoàn toàn yên tĩnh. Nhưng dưới lớp cỏ, giữa những bụi cây và khóm rừng rậm rạp nhẵn dấu chân lũ bọ cánh cứng, nhện và chuột chù đang săn mồi, ánh nắng chuyển động như ngọn gió đang nhảy múa ở giữa khiến chúng nhốn nháo chạy loăng quăng. Những luồng ánh sáng đỏ lập lòe trong đám rễ cây, soi rõ cả những chi tiết trên những chiếc cánh có màng, hắt những bóng dài sau những cái chân đầy lông tơ nhỏ xíu, chia từng vạt đất trơ trụi thành vô số những hạt nhỏ. Các loại côn trùng hòa tấu những khúc nhạc của đôi cánh và thanh quản, thôi thì đủ loại từ tiếng vo vo, rù rì cho đến những tiếng o o inh ỏi khi không khí bắt đầu ấm dần lên dưới ánh hoàng hôn. Có âm sắc cao hơn nhưng lại bình thản hơn những âm thanh hỗn tạp, đó là tiếng hót của những con chim cổ vàng, hồng tước và sẻ lục vang lên giữa những bụi cây. Chim chiền chiện bay cao hơn, chít chiu hót trong không gian ngào ngạt mùi hương phía trên những dãy núi. Từ chỏm núi, đây đó khoảng không xanh biếc mênh mông có vẻ bất động bị phá vỡ bởi những cụm khói cuộn bay lên trời và chớp sáng mỏng manh nhỏ xíu của những mảnh thủy tinh dưới nắng. Xa xa phía dưới là những cánh đồng xanh rì trồng lúa mì, những đồng cỏ phẳng lặng chỉ có vài con ngựa đang gặm cỏ và màu xanh thăm thẳm của rừng cây. Nơi này, cũng giống như những cánh rừng hoang ven chân núi, thường trở nên náo động khi đêm về, nhưng ở độ cao cách biệt này, đã quay trở về với sự yên tĩnh vĩnh hằng, sự dữ dộì của chúng đã được làn không khí ở giữa làm dịu lại.

Dưới chân vách núi phủ đầy cỏ, Cây phỉ và các bạn đồng hành của chú đang nằm thu mình dưới những cành thấp mọc lòa xòa của hai, ba cây suốt. Suốt từ sáng hôm qua đến giờ chúng đã vượt qua một chặng đường dài khoảng năm cây số. Vận may vẫn còn ở bên chúng bởi vì tất cả những kẻ rời cánh đồng thỏ ra đi vẫn còn sống sót. Chúng đã vượt qua hai con suối và lang thang trong nỗi thắc thỏm đầy sợ hãi trong những khu rừng sâu ở phía tây Ecchinswell. Chúng đã nghỉ trên một đống rơm ở Starveall, một nhà kho bỏ hoang rồi bị đánh thức bởi cuộc tấn công của một bầy chuột. Xám Bạc và Gạc Nai với sự giúp đỡ của Tóc Giả đã làm tất cả để yểm trợ các bạn chạy ra ngoài, cho đến khi tất cả đã ra khỏi nhà kho, chúng mới bắt đầu tháo chạy. Gạc Nai bị chuột cắn vào chân trước và vết thương nham nhở đúng theo kiểu chuột gặm làm chú ta rất khó chịu và đau đớn. Men theo một hồ nước nhỏ, chúng đăm đăm dõi theo một con chim bắt cá lớn lông màu xám lao xuống, khỏa nước trong lùm lau lách cho đến khi một đàn vịt trời từ đâu bay lên với tiếng kêu quang quác làm cả bọn được phen hoảng hồn. Cả bọn đi hơn một nửa dặm đường nữa thì tới một đồng cỏ rộng mênh mông không có chỗ nào có thể ẩn náu, tâm trạng lúc nào cũng nơm nớp chờ đợi một cuộc tấn công khác nhưng nó đã không tới. Chúng nghe thấy tiếng reo u u kỳ quái của một cột điện cao thế trong bầu không khí mùa hè và chắc đã không dám đi phía dưới nếu Thứ Năm không cam đoan rằng chiếc cột sẽ không làm gì hại đến chúng. Bây giờ thì chúng ngả lưng dưới gốc cây suốt, đánh hơi trong tâm trạng mệt mỏi và đầy hoài nghi về cái vùng đất xa lạ, trơ trụi bao quanh chúng.

Kể từ khi rời cánh đồng thỏ đầy những cái bẫy của bọn Anh Thảo Vàng, cả bọn đã trở nên thận trọng hơn, nhạy bén hơn - một đàn thỏ ngoan cuờng, lì lợm, hiểu nhau và phối hợp cùng nhau. Không còn những cuộc cãi vã nữa. Sự thật về cánh đồng thỏ là một cú sốc tàn nhẫn nhưng nhờ vậy chúng trở nên gần gũi nhau hơn, tin tưởng vào nhau và biết cách trân trọng khả năng của mỗi người. Bây giờ chúng biết rằng cuộc sống của chúng phụ thuộc vào chính những điều này chứ không phải bất cứ một điều gì khác, và chúng sẽ không lãng phí bất cứ thứ gì mà chúng đã phải vất vả cùng nhau mới có được. Bất chấp những nỗ lực của Cây Phỉ bên chiếc bẫy, không chú nào trong bọn mà không đau buồn khi nghĩ rằng Tóc Giả đã chết và tự hỏi, như Mâm Xôi, không biết chuyện gì sẽ xảy ra với chúng. Nếu không có Cây Phỉ, Mâm Xôi, Gạc Nai và Nồi Đất thì Tóc Giả chắc chắn đã chết rồi. Thiếu đi bản tính quật cường của mình, Tóc Giả có lẽ cũng không thể sống nổi, bởi vì ai khác trong bọn chúng có thể kiên quyết không nằm lại mà vẫn lên đường sau khi đã chịu đựng những đau đớn khôn cùng như thế? Bây giờ thì không còn ai thắc mắc gì về sức mạnh của Tóc Giả, về tầm nhìn của Thứ Năm, về sự khôn ngoan của Mâm Xôi và cả quyền lực của Cây Phỉ nữa. Khi bọn chuột kéo đến, Gạc Nai và Xám Bạc đã vâng lệnh Tóc Giả mà đứng ra cản bọn chuột. Những chú còn lại thì răm rắp đi theo Cây Phỉ khi chú đánh thức chúng dậy, không một lời giải thích bảo chúng hãy mau ra bên ngoài nhà kho. Sau đó, Cây phỉ nói rằng chẳng có gì đáng nói trong chuyện này và cả bọn hãy băng qua đồng cỏ, thế là dưới sự chỉ đạo của Xám Bạc chúng đi qua đồng cỏ, có Bồ Công Anh đi trước thăm dò. Và khi Thứ Năm nói rằng cái cây sắt kia là vô hại thì tất cả đều tin chú.

Dâu Tây đã có một khoảng thời gian khó khăn. Nỗi khổ riêng khiến chú trở nên mụ mị, bất cẩn và chú day dứt khôn nguôi về cái vai trò của mình ở chốn cũ. Bản thân chú thì ẻo lả, lười biếng và quen được ăn ngon hơn là chú có can đảm thừa nhận. Tuy vậy, chú không dám mở miệng than phiền, đơn giản là bởi vì chú quyết định sẽ chứng tỏ những gì mình có thể làm và không muốn bị bỏ lại phía sau. Chú cũng tỏ ra là mình hữu ích khi ở trong rừng vì có khả năng thích ứng với rừng rậm tốt hơn những chú còn lại.

"Anh biết đấy, rồi Dâu Tây sẽ ổn thôi, nếu chúng ta cho cậu ấy cơ hội," Cây Phỉ nói như thế với Tóc Giả khi chúng dừng lại bên hồ.

"Thì hắn buộc phải thế rồi," Tóc Giả nói "cái thằng công tử bột ấy." Bởi vì theo tiêu chuẩn của chúng, Dâu Tây hẳn là kiểu cách và sạch sẽ quá đáng.

"Thôi nào, tôi không muốn cậu ta bị ai hăm dọa đâu đấy Tóc Giả ạ. Điều đó đâu có giúp ích gì cho cậu ta."

Điều này thì Tóc Giả cũng đành tặc lưỡi đồng ý nhưng không khỏi sưng sỉa mặt mày một chút. Tuy vậy, bản thân chú cũng thay đổi, không còn độc đoán và hống hách như trước. Lần sập bẫy vừa rồi làm cho chú yếu đi và mau xuống sức. Chính chú là người đã phát hiện ra lũ chuột lúc ở nhà kho, vì không ngủ yên giấc nên tiếng sột soạt của lũ chuột đã làm chú thức dậy. Chú không muốn để Gạc Nai và Xám Bạc tham chiến một mình nhưng cảm thấy buộc phải để cái phần khó khăn nhất ấy cho bọn kia. Lần đầu tiên trong đời, Tóc Giả phát hiện mình cũng có tính kiềm chế và cẩn trọng.

Khi mặt trời sà xuống thấp rồi chạm vào một đầu cái đai bằng mây cuối chân trời, Cây Phỉ nhảy ra khỏi những cành cây và cẩn thận quan sát cả sườn dốc bên dưới. Đoạn chú chăm chú nhìn lên cao, qua những tổ kiến, lên cái sườn núi trải rộng và vươn cao trên đầu. Thứ Năm và Quả Sồi cũng theo chú chạy ra ngoài và cúi xuống nhấm nháp trên một vạt hồng đậu. Đây là một món ăn mới mẻ đối với tất cả, nhưng cả bọn không cần ai bảo với chúng là món ăn này khá ngon và nó khiến chúng phấn chấn hơn hẳn. Cây Phỉ quay lại, nhập bọn cùng chúng giữa những bông hoa oải hương lớn màu đỏ tươi với những đường gân hồng hồng.

"Thứ Năm à," chú lên tiếng hỏi "để xem anh hiểu có đúng không nhé. Em muốn chúng ta trèo lên tận nơi này, bất kể đường xa thế nào và tìm thấy được nơi nương náu ở trên đỉnh núi. Hiểu như thế có đúng không?"

"Đúng đấy anh Cây Phỉ ạ."

"Nhưng đỉnh núi thì cao lắm. Từ đây anh còn chẳng trông thấy nữa là. Trên đấy chắc là trống trải và lạnh lắm đấy."

"Dưới lòng đất thì không thể: đất ở đấy nhẹ và xốp đến nỗi chúng ta có thể dễ dàng đào hang khi tìm ra đúng địa điểm."

Cây Phỉ trầm ngâm cân nhắc lần nữa. "Có một cái gì đó bắt đầu làm anh lo lắng. Chúng ta đang ở đây, ai nấy đều mệt lử cò bợ. Anh biết chắc sẽ rất nguy hiểm nếu chúng ta ở lại đây. Không có chỗ nào để chạy trốn hết, chúng ta chẳng biết gì về vùng này mà lại không thể chui xuống đất. Nhưng cũng không thể ép mọi người phải trèo lên trên kia vào tối nay được. Như thế thậm chí còn nguy hiểm hơn."

"Chúng ta buộc phải đào hang, phải không?" Quả Sồi hỏi "Nơi này cũng trống trải như vùng thạch nam mà chúng ta đi qua, cây cối không thể che giấu chúng ta khỏi bất cứ con vật nào săn mồi trên bốn chân."

"Lần nào chúng ta đến thì cũng vậy thôi mà." Thứ Năm lên tiếng.

"Tôi không có ý định phản đối gì đâu, Thứ Năm ạ," Quả Sồi phân trần "nhưng chúng ta cần có hang. Sẽ thật là một nơi dừng chân tồi tệ nếu như chúng ta không thể chui xuống đất được."

"Trước khi tất cả đi lên đỉnh," Cây Phỉ nói "chúng ta cần tìm hiểu sơ qua xem nơi này như thế nào đã. Tôi sẽ đích thân đi xem xét một vòng và sẽ cố sẽ đi nhanh hết sức mình, mọi người hãy cứ hy vọng vào điều tốt đẹp nhất cho đến khi tôi quay về. Dù sao thì hai người cũng nên nghỉ ngơi và ăn một cái gì đó."

"Anh không thể đi một mình." Thứ Năm nghiêm nghị nói.

Bởi vì mỗi đứa trong bọn đều sẵn sàng đi với chú mặc dù chú nào chú nấy đều đã mệt nhoài sau chặng đường dài nên Cây Phỉ đành nhân nhượng và chọn Bồ công Anh cùng Đầu Gỗ vì chúng có vẻ ít mệt hơn những chú khác. Chúng bắt đầu đi lên sườn núi chầm chậm, len lỏi tìm đường giữa các bụi rậm và búi cỏ, thỉnh thoảng lại dừng lại tiếp tục đánh hơi và quan sát động tĩnh trên đồng cỏ trải dài ra hai phía xa đến ngút tầm mắt.

Con người đi với tư thế thẳng đứng. Đối với chúng ta, leo lên một cái dốc thẳng đứng thật khó khăn mệt nhọc, bởi vì ta luôn phải khom người về phía trước để giữ thăng bằng lại và không hề có đà. Loài thỏ không gặp phải vấn đề như vậy. Chân trước của nó làm trụ cho toàn bộ cơ thể theo phương ngang, đôi chân sau to khỏe làm nốt công việc còn lại. Chúng tạo thành thế quá cân bằng khi đẩy lên đồi một khối lượng nhẹ ở phía trước. Loài thỏ có thể chạy nhanh lên dốc. Trong thực tế, chúng có rất nhiều lực dồn ra phía sau nên khi xuống dốc chúng cảm thấy bất tiện hơn, và đôi lúc, khi chạy xuống dốc, chúng thường lăn lông lốc. Mặt khác, con người với chiều cao thường từ 1,5 đến 1,8 mét nên khi lên dốc có thể nhìn toàn cảnh. Đối với con người, con đường núi có thể dốc và gồ ghề khó đi nhưng xét cho cùng thì vẫn bằng phẳng, và anh ta có thể chọn hướng di một cách dễ dàng từ cái "tháp" cao 1,8 mét trong khi di chuyển. Sự căng thẳng và lo lắng của loài thỏ khi leo đồi thì hoàn toàn khác, vì thế, từ những điều đó mà các bạn, những độc giả của tôi sẽ có được đôi chút kinh nghiệm nếu bạn đến đây. Vấn đề chính của thỏ không phải là sự mệt mỏi về thể xác. Khi Cây Phỉ nói rằng cả bọn chúng đều mệt mỏi là chú có ý rằng bọn chúng đang trong trạng thái căng thẳng vì nỗi lo sợ và cảm giác không an toàn kéo dài.

Mỗi khi ở trên mặt đất, trừ khi thông thuộc địa hình chung quanh ở gần hang, thỏ bao giờ cũng sống trong một nỗi sợ triền miên. Nỗi sợ này lên đến một mức độ nào đó sẽ khiến cho toàn thân chúng trở nên đờ đẫn, tê liệt bởi chứng tharn, như cách nói của thỏ. Cây Phỉ và các bạn đồng hành đã di chuyển liên tục suốt gần hai ngày qua. Trong thực tế, từ khi chúng rời khỏi cánh đồng thỏ nơi quê nhà vào năm ngày trước đó, chúng đã phải đối mặt với hết nguy hiểm này đến nguy hiểm khác. Tất cả từng bị đẩy đến sát mép vực, thỉnh thoảng lại phải bắt đầu từ con số không và cứ thế, nằm đại xuống bất cứ luống cỏ dài nào mà chúng tìm được. Tóc Giả và Gạc Nai từng bị đổ máu và những chú khác biết rất rõ. Điều làm cho Cây Phỉ, Bồ Công Anh và Đầu Gỗ lo ngại chính là sự trống trải mênh mông và xa lạ của vùng núi này, ở đây chúng không có khả năng phóng tầm mắt thật xa phía trước. Chúng không nhảy qua mà luồn dưới những lớp cỏ nhuộm đỏ ánh mặt trời giữa đám côn trùng bị đánh thức đang di chuyển và ánh sáng rừng rực như lửa. Cỏ gợn sóng nhấp nhô xung quanh chúng. Bọn thỏ nhìn qua những tổ kiến và cảnh giác nhìn quanh những lùm cây tục đoạn. Chúng không thể biết rõ là chóp núi còn cách chúng bao xa. Cứ mỗi lần lên được đến đỉnh dốc thì lại thấy còn có một cái đỉnh khác cao hơn. Đối với Cây Phỉ mà nói, nơi đây đường như dành cho loài chồn, hoặc có thể là loài cú trắng, bởi vì chúng có thể bay dọc theo những cái vách dốc đứng trong ánh sáng nhập nhoạng, nhìn thấu vào phía trong với đôi mắt sắc lạnh, sẵn sàng quay ngoắt sang bên cạnh chừng một mét và có thể lao xuống bất cứ cái gì đang di chuyển. Nhiều loại thú rình đợi con mồi của mình, nhưng chỉ có cú trắng là kẻ đi tìm và bao giờ nó cũng đến trong yên lặng.

Trong khi Cây Phỉ vẫn đi lên dốc, gió nam bắt đâu nổi lên và hoàng hôn tháng Sáu nhuộm đỏ rực cả một góc trời. Cây Phỉ giống như tất cả những thú hoang khác, không lạ lẫm gì với việc ngẩng lên quan sát bầu trời. Cái mà chú vẫn nghĩ là bầu trời chính là đường chân trời, thường bị đám cây cối và hàng rào làm đứt đoạn. Bây giờ với cái đầu ngẩng cao, chú thấy mình đang nhìn lên phía đỉnh núi, bên kia đường chân trời, những đám mây tích nhuốm màu đỏ ối đang lặng lẽ trôi. Chuyển động của chúng gây cảm giác bất an, không như chuyển động của lá cây, ngọn cỏ hay của thỏ. Cả một tảng mây vĩ đại trôi đều đều, không tiếng động và bao giờ cũng đi về một hướng. Chúng không thuộc về thế giới của Cây Phỉ.

"Ôi Thần Mặt trời," Cây Phỉ nghĩ khi quay đầu một lát ngắm ánh hào quang sáng rực ở chân trời phía tây, "có phải người gửi chúng con vào sống giữa những đám mây kia không? Nếu ngài đã nói thật với Thứ Năm thì làm ơn hãy giúp con tin tưởng nó." Đúng lúc ấy chú nhìn thấy Bồ Công Anh, đang phóng như bay về phía trước, ngồi trên hai chân sau lên một cái tổ kiến đùn hiện lên rõ trên nền trời. Giật nảy mình, chú phóng đến đó.

"Bồ Công Anh, xuống đi!" chú kêu lên "Tại sao cậu lại ngồi ở đây?"

"Bởi vì tôi có thể nhìn ra xa." Bồ Công Anh đáp, với một niềm vui đầy phấn khích "Lại đây mà coi này! Anh có thể nhìn thấy toàn thế giới."

Cây Phỉ đến bên bạn. Có một cái tổ kiến khác ở gần đấy và chú bắt chước Bồ Công Anh, ngồi thẳng lưng trên hai chân sau đưa mắt nhìn bốn phía. Chú nhận ra rằng nơi chúng ngồi gần như là đất bằng. Trong thực tế, cái dốc không bằng phẳng hơn con đường mà chúng đã đi qua, nhưng vì luôn đắm chìm trong những suy tư về mối nguy hiểm nơi địa hình trống trải nên chú đã không nhận ra sự thay đổi. Chúng đã lên tới đỉnh của dãy núi. Nằm trên bãi cỏ, chúng có thể nhìn ra xa theo mọi hướng. Chung quanh chúng đâu đâu cũng trống trải. Nếu có bất cứ vật gì chuyển động chúng có thể nhìn ra ngay tức khắc: và chính tại nơi mà mặt đất kết thúc, bầu trời lại mở ra. Một con người, một con cáo thậm chí cả một con thỏ chạy qua đây cũng có thể bị phát hiện ngay. Thứ Năm nói đúng. Ở trên cao này chúng có thể phát hiện bất cứ mối nguy hiểm nào khi nó đến gần.

Gió thổi tung bộ lông của chúng và làm lớp cỏ nằm bẹp xuống mang theo mùi cỏ xạ hương và cây thuốc bách bệnh. Vẻ hiu quạnh nơi nay cũng giống như một sự giải thoát và một ân huệ. Độ cao, bầu trời và khoảng cách xâm chiếm đầu óc chúng và chúng bỏ đi trong ánh hoàng hôn. "Ôi Thần Mặt trời của núi đồi!" Bồ Công Anh thống thiết kêu lên "Hẳn người đã làm nên nơi này cho chúng con."

"Thần Mặt trời có thể đã tạo ra nơi này, nhưng Thứ Năm mới là người chỉ ra nơi này cho chúng ta." Cây Phỉ nói "Hãy chờ cho đến khi chúng ta đưa Thứ Năm lên đây. Hỡi Thứ Năm vĩ đại!"

"Thế Đầu Gỗ đâu?" Bất thần Bồ Công Anh hỏi.

Mặc dầu ánh sáng vẫn còn khá tỏ, vẫn không trông thấy Đầu Gỗ ở bất cứ chỗ nào quanh đấy. Sau khi chăm chú nhìn quanh được một lúc, hai chú chạy qua một cái gò đất nhỏ cách đấy không xa và tìm kiếm lần nữa. Nhưng chúng chẳng tìm thấy gì ngoài một con chuột đồng vùa chui ra khỏi hang và bắt đầu sục sạo giữa một bãi cỏ đang ra hạt.

"Chắc nó đi xuống rồi." Bồ Công Anh nói.

"Phải, dù nó đã xuống dưới kia hay chưa thì chúng ta cũng không thể tiếp tục đi tìm nó." Cây Phỉ đáp "Những người kia đang đợi chúng ta và rất có thể họ đang gặp nguy hiểm. Phải đi xuống ngay."

"Dù vậy, thật là mất mặt nếu để lạc mất nó," Bồ Công Anh ca thán "khi mà sau cả một chặng đường dài để đến được dãy núi của Thứ Năm chúng ta đã không để rơi rụng một ai. Đúng là đồ xuẩn ngốc, lẽ ra chúng ta không nên mang nó lên đây. Nhưng mà ở đây làm gì có thứ gì có thể giữ chân nó mà chúng ta lại không thể biết được nhỉ?"

"Không, tôi chắc là nó đã quay về." Cây Phỉ nói "Tôi không biết là Tóc Giả sẽ nói gì với chú ta đây? Tôi hy vọng cậu ta sẽ không đánh Đầu Gỗ một trận nữa. Tốt hơn cả, chúng ta nên đi xuống."

"Thế anh có định đưa mọi người lên đây ngay tối nay không?" Bồ Công Anh hỏi.

"Tôi cũng không biết nữa." Cây Phỉ đáp "Còn có một vấn đề. Có thể tìm thấy chỗ trú ẩn ở đâu?"

Hai chú tiến về phía đỉnh núi dốc đứng. Ánh nắng đã nhạt màu dần. Chúng xác định phương hướng nhờ những bụi cây còi cọc mà chúng đã đi qua trên đường leo lên đỉnh. Những bụi cây như thế này hình thành một thứ giống như là ốc đảo khô hạn - một đặc điểm nhỏ thường thấy nơi vùng núi. Có đến sáu, bảy bụi cây gai và hai ba cây cơm cháy mọc lên ở cả phía trên và phía dưới một bờ đất. Giữa chúng là mặt đất trơ thịt và những tảng đá phấn trơ khấc phơi ra cái màu trắng bẩn thỉu, vàng vọt dưới một cây cơm cháy đang trổ những bông hoa màu kem. Khi đến gần, chúng trông thấy Đầu Gỗ đang ngồi dưới gốc một bụi cây gai, lau mặt bằng hai chân trước.

"Chúng tôi tìm anh nãy giờ." Cây Phỉ nói "Anh rúc vào xó xỉnh nào vậy?"

"Tôi xin lỗi anh, Cây Phỉ ạ." Đầu Gỗ đáp giọng ngoan ngoãn "Tôi đang xem xét những cái hang này. Tôi nghĩ có thể chúng cần cho chúng ta."

Trên bờ đất thấp dưới chân chú ta có ba cái lỗ hang thỏ. Trong đó có hai cái bằng phẳng hơn trên mặt đất, giữa những cái rễ cây cứng quèo đầy mấu. Không thấy có dấu vết thức ăn hay phân của loài vật nào. Rõ ràng những cái hang này đã bị bỏ không.

"Thế cậu đã xuống dưới đó xem thử chưa?" Cây Phỉ hỏi, nghếch mũi đánh hơi.

"Có, tôi có xuống rồi. Cả ba cái. Hang nông và khá là gồ ghề nhưng không thấy mùi chết chóc hoặc bệnh tật gì cả mà có vẻ ổn lắm. Tôi nghĩ thế là cũng chấp nhận được đối với chúng ta, tất nhiên là chỉ tạm thời."

Trong bóng chiều chạng vạng, một con chim én bay trên đầu, cất tiếng kêu dáo dác và Cây Phỉ quay về phía Bồ Công Anh kêu to.

"Có tin, có tin! Mau xuống đưa tất cả lên đây."

Và như vậy, mọi việc đã xoay theo chiều hướng tốt, đến Đầu Gỗ, một chú thỏ "làng nhàng", cũng đủ may mắn tìm được trong vùng núi hoang sơ một chỗ trú có thể cứu được một hoặc hai người bạn, bởi vì lũ thỏ khó có thể ngủ cả đêm nơi trống trải dù ở trên hay dưới chân núi mà không bị tấn công bởi kẻ thù hay cái gì khác.

Chương 19

Nỗi Sợ Hãi Trong Bóng Tối

Ai ở phòng bên cạnh đó? Ai vậy?

Một người mệt mỏi

Với một thông điệp đã đến lúc phải trả lời cho một người trong đó

Ta sẽ sớm biết hắn chứ?

Phải đúng thế, và hắn mang đến điều đó; và ông sẽ sớm được gặp hắn.

Ai trong căn phòng bên cạnh của Thomas Hardy

Những cái hang thỏ này bên trong gồ ghề lổn nhổn - "Nhưng thế này cũng là quá tốt đối với những kẻ phiêu bạt như chúng ta," Tóc Giả bình luận - những những kẻ kiệt sức và phải lang thang ở một nơi xa lạ thì nào có quan tâm gì mấy đến chuyện nhà với cửa.

(Tóc Giả dùng chữ hlessil và trong nhiều đoạn trong câu chuyện này tôi chuyển nghĩa thành kẻ lang thang, thợ nạo, kẻ không nhà. Hlessil chỉ một con thỏ sống ở trên mặt đất không có hang. Những con thỏ đực sống một mình và thỏ chưa kết đôi thường lang thang trong một thời gian dài, đặc biệt là vào mùa hè. Trong bất cứ tình huống nào thì thỏ đực cũng không làm công việc đào hang, mặc dù chúng có thể cào một cái lỗ nông để núp hoặc tái sử dụng những cái hang đã có sẵn. Công việc đào hang thực sự chủ yếu thuộc về trách nhiệm của thỏ cái để chuẩn bị nơi ở cho đàn con.)

Ít nhất thì nơi đây cũng có đủ chỗ trú cho mười hai chú thỏ và lòng hang khá khô ráo, hai lối đi - quanh những bụi cây gai - dẫn thẳng xuống hang vắt lên trên một tầng đá phấn. Loài thỏ không nằm thành hàng trong chỗ ngủ của chúng và cái lòng hang cứng quèo, hầu như toàn sỏi đá này khá là bất tiện vời những kẻ chưa quen. Tuy vậy, những cái hang thỏ trên bờ đất có những lối đi theo hình cánh cung này dẫn xuống tầng đá vôi và rồi quanh co ngược trở lại những cái hang có nền đất nện. Nơi đây không có những lối đi giao nhau, nhưng bọn thỏ đã quá mệt chẳng hơi đâu quan tâm đến chuyện đó. Bốn chú ngủ trong một hang, ấm cúng và an toàn. Cây Phỉ vẫn còn thức thêm một lúc nữa, liếm vào cái chân vừa cứng vừa mềm oặt của Gạc Nai. Chuyên tâm khi thấy cái chân không bị nhiễm trùng, nhưng tất cả những gì mà chú nghe được về loài chuột đã khiến chú phải coi xem Gạc Nai đã ngủ được một giấc chưa và có giữ cho chân khỏi bị dơ cho đến khi vết thương lành không "Đó là người thứ ba trong chúng ta bị thương, nhưng mà suy cho cùng, mọi chuyện còn có thể xấu hơn nữa." chú nghĩ thầm rồi chìm dần vào giấc ngủ.

Đêm tháng Sáu ngắn ngủi trôi qua trong vài giờ. Ánh sáng nhanh chóng quay trở lại trên đỉnh núi cao nhưng bọn thỏ vẫn nằm im không cựa quậy. Sau khi trời sáng được một lúc bọn thỏ vẫn tiếp tục ngủ say, không hề bị quấy rầy trong sự img lặng sâu thẳm hơn tất cả những gì chúng từng biết. Ngày nay, trong rừng và giữa cánh đồng, mức độ tiếng ồn cao hơn vào ban ngày - quá cao đối với sức chịu đựng của một số loài vật. Chỉ có rất ít nơi cách xa những tiếng ồn do con người tạo ra - tiếng xe hơi, xe buýt, xe máy, xe kéo và tàu hỏa. Từ một khoảng cách xa, âm thanh ở một vùng có con người sinh sống vào buổi sáng vẫn vang lên thật rõ rệt. Những người muốn thu lại giọng hót của loài chim thường làm như vậy vào lúc sớm tinh mơ - trước sáu giờ nếu có thề. Chẳng bao lâu sau, những âm thanh từ xa vọng lại xâm chiếm không gian trong rừng đã trở nên quá thường xuyên và quá to. Trong vòng năm mươi năm qua sự tĩnh lặng của những vùng đất hẻo lánh này đã bị phá hủy. Nhưng ở đây, tại xứ Watership Down này, chỉ còn lại dấu vết mơ hồ của những âm thanh ban ngày đó.

Vào lúc Cây Phỉ thức giấc thì mặt trời đã lên cao, tuy chưa lên đến đỉnh núi. Ở trong cùng một hang với chú là Gạc Nai, Thứ Năm và Nồi Đất. Chú nằm ở gần cửa hang nhất và không định đánh thức bọn kia dậy khi lẻn ra lối đi. Ra đến bên ngoài, chú dừng lại, vòng ra sau một cái cây để phóng uế, đoạn nhảy qua một bụi cây gai chạy ra bãi cỏ. Phía dưới, cả một vùng đất được phủ một tấm mền bằng làn sương mù đùng đục buổi sáng và mọi vật dần dần hiện hình rõ hơn. Đó đây và ở xa xa hiện lên hình dáng những hàng cây và mái nhà, từ đó dải sương mù kéo thành vệt dài đổ xuống như sóng gợn từ những tảng đá. Bầu trời trong vắt xanh thắm không một gợn mây, thẫm dần thành màu hoa cà dọc theo đường viền nơi chân trời. Không trung tịnh không có một hơi gió và bọn nhện đã rình rang đi lại trong bãi cỏ. Hôm nay sẽ là một ngày nắng nóng đây.

Cây Phỉ đi với cái lối nhởn nhơ thông thường của bọn thỏ khi kiếm ăn; với năm hoặc sáu bước nhảy chậm, đung đưa cả thân hình dọc bãi cỏ, dừng lại nhìn quanh quất, ngồi thẳng lưng tai dựng đứng, sau đó bận rộn nhấm nhá một cái gì đó một lúc rồi lại di chuyển đi xa vài mét. Lần đầu tiên sau bao ngày qua chú mới lại có được cảm giác thư thái an lành. Chú bắt đầu tự hỏi không biết chúng đã hiểu được bao nhiêu về mảnh đất mới mẻ này.

"Thứ Năm nói đúng." chú ngẫm nghĩ "Đây chính là nơi dành cho chúng ta. Nhưng mọi người cũng cần phải quen với nó và nếu chúng ta càng ít phạm sai lầm thì mọi việc rồi ra sẽ tốt đẹp hơn. Mình tự hỏi chuyện gì xảy ra với những chú thỏ đào ra những cái hang này? Có phải họ ngừng chạy hay chỉ đơn giản chuyển đi chỗ khác? Nếu có thể tìm được họ thì họ sẽ có khối chuyện để nói cho chúng ta biết đây."

Đúng lúc ấy chú nhìn thấy một chú thỏ vừa ngập ngừng ló ra khỏi một cái hang ở cách xa chỗ chú nhất. Đó là Mâm Xôi. Lại chú nữa cũng ra ngoài phóng uế, sau đó vươn vai vài cái rồi nhảy vào một chỗ tràn ngập ánh nắng và dùng tai quạt quạt mấy cái. Khi chú bắt đầu ăn cỏ thì Cây Phỉ đến gần, nằm xuống bên cạnh nhá nhá cái gì đó giữa những búi cỏ dài, rồi nhẩn nha đến bất cứ nơi nào mà bạn chú thích. Hai chú tung tăng nhảy đến một bãi cây miugốt khoác một màu xanh cũng thăm thẳm như bầu trời trên đầu, với những bông hoa cọng dài bò lan qua cỏ và cứ mỗi một phút trôi qua hoa lại bung ra hai cánh ở ngoài trông như đôi cánh mỏng. Mâm Xôi ngửi ngửi một hồi, nhưng lá loại cây này thô ráp và chả có mùi vị gì.

"Đây là cây gì vậy, anh có biết không?" Chú hỏi bạn.

"Không, tôi không bíết." Cây Phỉ nói "Tôi chưa trông thấy nó bao giờ."

"Có rất nhiều thứ mà chúng ta chưa biết về nơi này," Mâm Xôi nói "tôi có thể nói như vậy. Cây cỏ ở đây mới lạ, cả mùi cũng mới. Chúng ta sẽ cần những ý tưởng mới mẻ về bản thân."

"Phải, anh chính là một cây ý tưởng, Mâm Xôi à." Cây Phỉ thừa nhận "Nhiều cái tôi không biết cho đến khi anh dạy tôi đấy."

"Nhưng anh vẫn xông lên hàng đầu và là người đầu tiên chấp nhận rủi ro, thách thức." Mâm Xôi nói "Tất cả chúng tôi đều biết rõ điều đó. Cho đến lúc này có thể nói chuyến đi của chúng ta đã đến đích, phải không nào? Nơi này cũng an toàn đúng như lời Thứ Năm đã nói. Không có gì đến gần chúng ta mà chúng ta không biết, vậy đấy, tất nhiên trong trường hợp chúng ta còn có thể ngửi, nhìn và nghe tốt."

"Tất cả chúng ta đều làm được điều đó."

"Vào lúc đi ngủ thì không, vả lại chúng ta cũng không nhìn được trong bóng tối."

"Đêm thì trời phải tối và thỏ thì phải đi ngủ." Cây Phỉ nói.

"Ở nơi trống hoác như thế này ư?"

"Phải, chúng ta có thể tiếp tục sử dụng những cái hang này nếu cần, nhưng tôi hy vọng mình sẽ có được những cái hang tốt hơn để nghỉ ngơi. Nói gì thì nói, không thể chờ đợi một bầy thỏ đực bắt tay đào hang được. Chỉ có thể cào qua quýt một hai cái như cái hôm sau khi chúng ta đi qua vùng thạch nam ấy - không ai chịu làm nhiều hơn thế đâu."

"Đó là điều mà tôi cũng đã nghĩ tới." Mâm Xôi nói "Bọn thỏ mà ta bỏ lại - Anh Thảo Vàng và đồng bọn ấy mà - đã làm biết bao nhiêu việc không tự nhiên chút nào với loài thỏ - nào ốp đá vào vách đất, nào mang thức ăn về hang và gì gì nữa có Thần Mặt trời biết rõ." "Rau diếp của Chúa Thanh Lương Trà cũng được mang vào hang đấy thôi." "Đúng thế. Anh không thấy là bọn Anh Thảo Vàng đã thay đổi cách sinh sống tự nhiên của thỏ bởi họ nghĩ làm như vậy tốt hơn sao? Và nếu họ có thể thay đổi cách sống của mình thì chúng ta cũng có thể làm thế nếu muốn. Anh nói, thỏ đực chúng ta không đào hang. Đúng là như thế, nhưng thỏ đực thì cũng đào hang được như thường, nếu muốn. Giả sử chúng ta có được những cái hang sâu, tiện lợi để chui vào ngủ thì sao nào? Để tìm đến khi thời tiết xấu và để nghỉ qua đêm? Như vậy chúng ta sẽ được an toàn. Chẳng có gì ngăn cản chúng ta làm điều đó, trừ khi bọn thỏ đực nhất định không chịu đào. Không thể có chuyện này, và không được phép để một chuyện như thế xảy ra."

"Vậy ý anh thế nào?" Cây Phỉ hỏi, nửa phần quan tâm nửa phần miễn cưỡng "Anh muốn chúng ta thử biến mấy cái hang nông choèn này thành những hang thỏ thực sự à?"

"Không, những cái hang này thì không thể. Dễ hiểu tại sao nó 1ại bỏ không. Chỉ có một đoạn ngắn dẫn đến hang và anh cũng thấy chất đá vôi ở đây vừa cứng vừa trắng phớ, chẳng ai đào được. Vả lại chỗ này chắc sẽ lạnh ghê gớm vào mùa đông. Nhưng có một khóm rừng trên đỉnh núi đằng kia. Đêm qua tôi có liếc nhìn qua khi chúng ta đi lên đây. Hay là chúng ta đi lên cao hơn, chỉ tôi và anh thôi, ta ngó qua một cái hả?"

Chúng cùng chạy lên đỉnh. Một khóm cây sồi mọc thành rừng cách dốc núi hướng Đông Nam một quãng ngắn, ở phía có con đường cỏ mọc um tùm chạy lên tận đỉnh.

"Có những cây có thể gọi là đại thụ." Mâm Xôi nói "Rễ cây chắc hẳn đâm xuyên vào đất khá sâu. Chúng ta có thể đào hang và nó có thể tốt như bất cứ cái hang nào ta đã có nơi quê nhà. Nhưng nếu Tóc Giả và những người khác không chịu đào hoặc nói rằng họ không thể - giả dụ với lý do nơi này quá trống trải và thê lương. Tất nhiên đó cũng là lý do khiến khu vực này trở nên cách biệt và an toàn; nhưng khi trời xấu chắc chắn chúng ta sẽ phải cuốn gói khỏi vùng núi này."

"Tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc thử bắt một bọn đàn ông đàn ang làm công việc đào đất tầm thường như vậy." Cây Phỉ nói đầy vẻ hoài nghi trong lúc chúng quay xuống "Tất nhiên lũ thỏ con cần có hang, nhưng còn chúng ta?"

"Tất cả chúng ta đều sinh ra trong cánh đồng thỏ nơi có những cái hang được đào từ trước khi mẹ chúng ta sinh ra nữa kia." Mâm Xôi nhấn mạnh "Chúng ta đã quen dùng sẵn những cái hang ấy mà không phải đụng chân đụng tay gì. Vậy, nếu muốn có một cái hang mới thì ai phải làm nào? Thỏ mẹ. Tôi tin chắc là nếu không thay đổi cách nghĩ cũ thì chúng ta sẽ không trụ lại đây được mấy nả. Nơi nào đó thì còn có thể, nhưng ở đây thì không."

"Vậy có nghĩa là sẽ có nhiều việc phải làm."

"Nhìn kìa, Tóc Giả đang đi đến cùng với vài người khác. Sao ta không đặt vấn đề ra với họ ngay và nghe xem họ sẽ nói gì?"

Tuy vậy, trong lúc cả bọn ăn sáng, Cây Phỉ không nói về đề xuất của Mâm Xôi cho ai nghe ngoài Thứ Năm. Sau đó, khi hầu như cả bọn đã chén xong, hoặc đang nhảy nhót trên bãi cỏ hoặc nằm khểnh ra sưởi nắng, Cây Phỉ gợi ý rằng có lẽ cả bọn hãy sang khóm rừng trên kia, chỉ để xem xem đó là rừng cây gì . Tóc Giả và Xám Bạc đồng ý ngay tắp lự, nhưng hóa ra chẳng có chú nào chịu ở lại.

Nơi này thật khác với cái đồng cỏ mà chúng đã bỏ lại sau lưng: một dải đất mọc lên những hàng cây vạm vỡ, chỉ dài khoảng 400 hoặc 500 mét nhưng rộng ít nhất là 50 mét, kiểu như một hàng cây chắn gió thường thấy ở vùng núi. Hầu như chỉ gồm toàn những cây sồi tươi tốt. Những thân cây to lớn, nhẵn nhụi đứng bất động trong bóng râm màu xanh của những cành cây xòe rộng, tầng này chồng lên tầng kia tạo thành mái che rậm rạp, khiến cho ánh mặt trời chói chang tháng Sáu khi lọc qua những lớp cành này chỉ còn là những cái đốm vàng dễ vỡ trên mặt đất. Khoảng cách giữa cây này với cây kia khá xa, với mặt đất trơ thịt hầu như không có loài cây nào khác mọc lên. Bọn thỏ tỏ ra bối rối. Chúng không thể lý giải tại sao rừng cây này lại sáng sủa yên tĩnh đến vậy và tại sao chúng có thể nhìn xa đến thế giữa những thân cây vạm vỡ. Tiếng xào xạc dịu dàng kéo dài không ngớt của rừng sồi không giống những âm thanh nghe được trong những rừng thông và cây bulô.

Di chuyển một cách ngẫu hứng, lúc vào lúc ra dọc theo dải rừng sồi, chúng đi đến góc về phía Đông Bắc. Ở đây có một bờ đất mà từ đó chúng có thể nhìn ra cánh đồng cỏ trải dài phía dưới. Thứ Năm, bé nhỏ một cách phi lý bên cạnh cái dáng to lớn vụng về của Tóc Giả, quay sang Cây Phỉ với một vẻ tự tin đầy hạnh phúc.

"Em chắc là Mâm Xôi nói đúng, anh Cây Phỉ à." chú nói "Chúng ta hãy làm hết sức mình để có những cái hang tốt ở đây. Dù sao thì em cũng sẵn sàng thử một phen."

Lời nói của chú làrn cho những chú khác phải ngỡ ngàng. Tuy vậy, Nồi Đất nhanh nhảu chạy đến chỗ Thứ Năm ở chân lũy đất và chẳng bao lâu sau, hai hoặc ba chú đã bắt đầu quào quào bới bới lớp đất xốp. Việc đào đất hóa ra cũng không khó và mặc dầu chốc chốc chúng lại chạy đi ăn cỏ hoặc chỉ đơn giản ngồi thảnh thơi dưới ánh mặt trời thì vào quãng giữa trưa đã không thấy Cây Phỉ đâu, chú đang đi theo một đường hầm giữa các rễ cây.

Khu rừng có ít hoặc không có những bụi cây thấp, nhưng ít nhất thì những cành lá sồi cũng che khuất mảng trời trên đầu, và chim cắt, như chúng sớm nhận ra, có vẻ quen thuộc với cái nơi vắng vẻ này. Mặc dù chim cắt hiếm khi tấn công bất cứ con vật gì lớn hơn chuột, đôi khi chúng cũng nhắm vào những chú thỏ non. Chẳng còn phải nghi ngờ gì nữa, đó là lý do tại sao hầu hết những chú thỏ trưởng thành không nán lại dưới đường bay của loài chim này. Chẳng mấy chốc, Quả Sồi thoáng thấy một con bay đến từ hướng Nam. Chú giậm chân làm hiệu và trốn vào trong bụi, những chú thỏ đang nhởn nhơ ở chỗ trống vội lao vào bụi theo gương Quả Sồi. Một lúc sau chúng chui ra, tiếp tục công việc đào đất thì thấy một con khác - hoặc có lẽ cũng chính là con đó - bay lượn một vòng, cao cao phía trên cánh đồng mà chúng đi qua hồi sáng. Cây Phỉ cắt đặt Gạc Nai đứng canh gác trong lúc công việc bừa bộn ban ngày vẫn tiếp tục, chỉ trong buổi chiều đã có hai lần tín hiệu báo động được phát ra. Vào lúc chập tối, công việc bị gián đoạn bắt một kỵ sĩ cho ngựa chạy nước kiệu băng qua mạn phía Bắc cánh rừng. Ngoài ra trong suốt cả ngày chúng không thấy một vật gì lớn hơn con chim bồ câu.

Sau khi người kỵ sĩ rẽ cương ngựa về hướng Nam ở đoạn gần đỉnh Watership rồi biến mất trong khoảng không gian xa xa, Cây Phỉ quay lại bìa rừng nhìn về hướng Bắc nơi có những cánh đồng êm ả ngời sáng trong ráng chiều và hàng cột điện cao thế đen đen mờ mờ chạy dài cho đến phía bắc Kingsclere. Không khí trở nên lạnh hơn và mặt trời một lần nữa chạm vào vách núi phía Bắc.

"Tôi nghĩ chúng ta làm thế đủ rồi," Cây Phỉ nói "dù sao thì cũng đủ cho ngày hôm nay. Tôi muốn đi xuống chân núi tìm xem nơi nào có cỏ ngon. Cỏ ở đây cũng đủ ngon theo cách của nó, chỉ có điều mỏng và khô. Có ai muốn đi cùng tôi không?"

Tóc Giả, Bồ Công Anh và Thủy Cự rất sẵn sàng, những chú khác thì hài lòng với việc quay về nhá cỏ quanh những bụi cây gai rồi chui xuống đất cùng với mặt trời lặn. Tóc Giả và Cây Phỉ chọn con đường phủ kín cỏ và với những chú khác theo sau, chúng phóng xuống một đoạn đường dốc kéo dài ngót nửa cây số. Cả bọn không gặp sự cố nào và chẳng bao lâu sau đã thảnh thơi gặm cỏ ở gần bờ một ruộng trồng lúa mì, tạo nên một hình ảnh đẹp về đàn thỏ trong một bức tranh phong cảnh lúc chiều tà. Cây Phỉ tuy mệt mỏi nhưng vẫn không quên tìm một chỗ để trốn phòng khi có động. Chú đủ may mắn đến được một cái hào cũ, bờ đất bị lở, trông gần như bị lấp. Những bụi tầm ma và ngò tây tốt um tùm tạo thành một mái che cái hào như trong địa đạo, cả bốn chú đều chắc rằng chúng có thể từ bãi cỏ nhảy vào trốn ở đây nhanh như cắt.

"Rõ là buồn ngủ lại gặp chiếu manh." Tóc Giả vừa nói vừa tóp tép nhai một ngọn cỏ ba lá và ngửi ngửi một bông hoa rơi xuống từ cây guâyfaring. "Trời đất ạ, chúng ta đã học hỏi được khối điều kể từ khi rời khỏi quê nhà ấy nhỉ? Nhiều hơn những gì chúng ta học cả đời nếu còn ở lại đó. Cả chuyện đào hang nữa. Tiếp theo sẽ là học bay, tôi cho là thế. Các cậu có nhận thấy đất ở đây khác với đất ở quê chúng ta không? Mùi cũng khác, cả cách nó trượt đi và rơi xuống cũng khác nốt."

"Điều đó nhắc tôi nhớ đến một điều." Cây Phỉ trầm ngâm nói "Và tôi muốn hỏi anh. Có rnột cái ở cánh đồng thỏ khủng khiếp của Anh Thảo mà tôi ngưỡng mộ nhất - đó là hang lớn. Tôi cũng muốn ta làm được một cái như vậy. Thật là một ý tưởng tuyệt vời khi có một nơi dưới lòng đất mà tất cả mọi người có thể tụ tập lại với nhau để tán gẫu và ôn lại những chuyện xưa tích cũ, đại loại như vậy. Anh nghĩ sao? Liệu có làm được không?"

Tóc Giả trầm ngâm suy nghĩ. "Tôi biết." chú nói "Nếu anh làm một cái hang lớn như vậy thì trần hang rất có thể sụp xuống bất cứ lúc nào. Vì thế nếu muốn có rnột nơi rộng như thế thì cần có một vật gì để đỡ trần. Thế Anh Thảo có cái gì?"

"Rễ cây."

"Phải, đó cũng là thứ khá dồi dào ở đây. Nhưng không biết có đúng loại ấy không nữa."

"Tốt hơn chúng ta hãy yêu cầu Dâu Tây nói ra những điều nó biết về cái hang lớn, nhưng cũng có thể nó chẳng biết gì nhiều lắm. Tôi tin chắc hồi cái hang ấy được đào thì nó chưa có mặt trên đời."

"Và nó cũng có thể sẽ không chết khi nơi ấy sập xuống. Ban ngày thì cánh đồng thỏ ấy tê liệt như con cú ấy. Nó thật khôn ngoan khi ra đi cùng chúng ta."

Ánh sáng chỉ còn mờ mờ trên cánh đồng trồng bắp, mặc dầu những tia nắng rực hơn vẫn thắp sáng nơi đỉnh núi, nhưng bản thân mặt trời đã lặn xuống núi. Cái bóng gập ghềnh đứt quãng của hàng rào rnờ dần rồi biến mất. Chỉ còn nghe cái mùi lành lạnh của sương đêm và bước đi chầm chậm của bóng tối. Một con bọ da vo ve bay qua. Lũ cào cào châu chấu rơi vào im lặng.

"Cú đã bay ra ngoài rồi." Tóc Giả nói "Hãy đi lên trên ấy thôi."

Vào lúc ấy, từ cánh đồng đã đen sẫm lại vọng lên vài tiếng giậm chân. Theo sau là một tiếng giậm chân khác ngắn hơn, chúng thoáng thấy một cái tai trăng trắng. Cả hai chú lập tức nhảy đến bờ hào. Bây giờ khi phải dùng đến cái hào trong lúc nguy cấp, chúng thấy rằng thậm chí nó còn nông hơn chúng tưởng. May mà còn chỗ chui lọt khúc rẽ đầu đằng kia và trong lúc chúng rẽ ở đấy thì Thủy Cự và Bồ Công Anh cũng đã theo sát sau lưng.

"Cái gì vậy?" Cây Phỉ hỏi "Các anh đã nghe thấy cái gì?"

"Có một cái gì đó tiến đến gần hàng rào," Thủy Cự thì thào "một con vật nó gây ra nhiều tiếng ồn."

"Anh có nhìn thấy nó không?"

"Không, mà cũng không ngửi thấy mùi gì cả. Nó đi theo hướng gió thổi Nhưng tôi nghe rõ lắm."

"Tôi cũng nghe thấy nữa." Bồ Công Anh chêm vào "Một con vật khá to - như một chú thỏ vậy nhưng mà di chuyển vụng về và cố giấu mình, hoặc cũng có thể tôi chỉ tưởng tượng ra thế."

"Cáo à?"

"Không, nếu thế thì chúng ta đã ngửi thấy," Tóc Giả nói "dù có gió hay không có gió. Từ những điều mà anh nói thì có thể đó là một con mèo. Tôi hy vọng không phải là chồn sương. Hoi, hoi u embleer hrair! Thật là phiền phức. Chúng ta còn chưa kịp ngồi nóng chỗ, thế mà đã phải nhảy dựng lên nếu nó nhắm vào chúng ta."

Cả bọn chờ đợi. Chẳng bao lâu sau màn đen buông xuống. Chỉ còn một vài tia sáng mờ nhạt chiếu qua những bụi cây mọc mùa hè quấn quýt vào nhau trên đầu chúng. Cuối đường hào, cây cỏ mọc lút hết cả khiến chúng không thể nhìn được gì. Nhưng từ nơi cả bọn ngồi vẫn có thể thấy một mảng trời - chỉ là một hình vành khăn xanh đậm. Thời gian trôi qua, một ngôi sao bật ra giữa lóp cỏ trên đầu. Nó dường như đang dao động cùng với nhịp điệu yếu ớt chập chờn của ngọn gió đêm hè nóng nực. Cuối cùng, Cây Phỉ quay đi không ngắm nhìn nó nữa.

"Thôi được, chúng ta có thể chợp mắt ở đây một lát." chú nói

"Đêm sẽ không lạnh. Bất kể là các anh nghe thấy gì thì chúng ta cũng không nên liều mạng ra ngoài làm gì."

"Nghe này." chợt Bồ Công Anh lên tiếng "Có cái gì ấy?"

Mất một lúc, Cây Phỉ không nghe thấy gì cả. Rồi chú đón bắt được một âm thanh vang lên từ khá xa nhưng nghe rất rõ - một tiếng gì nghe như tiếng rên la hoặc tiếng khóc, nghẹn ngào, đứt quãng. Mặc dầu tiếng rên này không có gì giống tiếng kêu của một con vật đang săn mồi, nhưng nó lạ lùng đến nỗi làm Cây Phỉ sợ điếng người. Trong khi chú dỏng tai nghe, tiếng kêu này vẫn tiếp tục.

"Nhân danh Thần Mặt trời, không biết cái gì khiến cho tiếng kêu này nghe thê thiết làm vậy?" Tóc Giả hỏi, chỏm lông lớn trên đầu chú dựng đứng lên giữa hai tai.

"Một con mèo á?" Thủy Cự hỏi, hai mắt mở to.

"Không phải mèo." Tóc Giả nói, môi chú kéo dài ra trong một cái nhăn mặt bất thường, cứng nhắc "Không phải mèo. Các anh không biết đó là con gì à? Mẹ các anh..." Chú bật lên, rồi nói giọng nhỏ hẳn lại "mẹ các anh không nói gì với các anh hả?"

"Không!" Bồ Công Anh kêu lên "Không, đó là một loại nửa chim... nửa chuột... bị thương."

Tóc Giả đứng phắt dậy, lưng chú uốn cong, đầu gật gật trên cái cổ cứng ngắc.

"Thỏ đen ở Inlé." Chú thì thầm "Còn ai vào đây nữa... ở một nơi như thế này?"

"Đừng nói nhảm!" Cây Phỉ nói. Chú cảm thấy toàn thân mình rung chuyền nên phải tì chân vào một vết lõm nhỏ trên bờ hào.

Bất thình lình tiếng động khi nãy nổi lên lần nữa, gần hơn, bây giờ thì không thể nhầm lẫn gì nữa. Cái mà chúng nghe được là giọng của một chú thỏ nhưng đã thay đổi không còn là thỏ. Nó vọng đến từ một nơi nào lạnh lẽo bên ngoài màn đêm đen thẫm, vì thế trở thành một tiếng vọng não nề, kỳ bí, đáng sợ biết bao. Đầu tiên, đó chỉ là tiếng rền rĩ. Sau đó trở nên rõ ràng, không thể nhầm lẫn được, chúng nghe thấy, tất cả đều nghe thấy - ngôn ngữ của thỏ.

"Zorn! Zorn!" Cái giọng ré thành một tiếng kêu dài thê thiết, khủng khiếp "Tất cả đều đã chết! Ôi zorn?" (Zorn trong ngôn ngữ của loài thỏ có nghĩa là "kết thúc" hoặc "bị phá hủy", nhấn mạnh về một tai họa hết sức khủng khiếp.)

Bồ Công Anh rên rỉ như bị đau. Tóc Giả vùng vẫy dưới đất.

"Yên nào!" Cây Phỉ nói "Và đừng có đá hết đất vào người tôi! Để cho tôi nghe cho rõ hơn."

Đúng lúc ấy, với một độ rõ ràng hơn, giọng nói kia kêu lên: "Ôi, Thlayli! Thlayli!"

Với những lời này cả bốn chú thỏ đang chui xuống cái hào cạn nước đều cảm thấy mình rơi vào trạng thái tharn trong một nỗi hoảng loạn kinh hồn. Toàn thân chủng cứng đờ. Sau đó, Tóc Giả, đôi mắt đứng tròng trong cái nhìn đờ dại, đông cứng, bắt đầu nhảy lên khỏi hào chạy về phía đồng cỏ. "Ngươi phải đi." chú thì thầm, giọng khản đặc đến nỗi Cây Phỉ khó mà nghe ra được "Ngươi phải đi khi người gọi."

Cây Phỉ kinh sợ đến mức không còn nghĩ ngợi gì được nữa. Như chuyện xảy ra trên bờ sông, quang cảnh chung quanh trở nên hư hư thực thực như trong một giấc mơ. Ai - hoặc cái gì đã gọi tên tục của Tóc Giả lên? Sao lại có chuyện có một sinh vật nào ở đây biết tên nó? Chỉ có một ý nghĩ duy nhất trong đầu Cây Phỉ lúc ấy - bằng mọi cách phải ngăn không cho Tóc Giả ra ngoài, bởi vì bạn chú đang cần giúp đỡ. Chú phóng sạt qua người Tóc Giả, ép bạn xáp vào một bên tường hào.

V"Ở yên đấy." chú nói, thở hổn hển "Dù đó là con thỏ quái quỷ gì thì tôi mới là người phải đích thân gặp nó." Rồi duỗi bốn chân, chú phóng lên bãi trống.

Thoạt đầu chú gần như không thấy gì, nhưng rồi mùi sương và cây cơm cháy trổ hoa vẫn không có gì thay đổi, mũi chú cọ phải những chiếc lả cỏ lành lạnh. Chú nhỏm dậy, đưa mắt nhìn quanh. Chẳng có con vật nào ở bên cạnh.

"Có ai ở đây vậy?"

Chỉ có im lặng, và khi chú toan hỏi lại lần nữa thì giọng nói kia cất lên rền rĩ, "Zorn! Ôi zorn!"

Tiếng nói xuất phát từ hàng rào dọc theo bờ ruộng. Cây Phỉ tiến về phía phát ra tiếng nói và vài phút sau chui ra từ dưới một bụi độc cần là hình dáng một chú thỏ mang bướu to trên lưng. Cây Phỉ tiến gần hơn về phía chú, lại hỏi, "Anh là ai?" nhưng không có câu trả lời. Trong lúc do dự không biết làm gì tiếp, chú nghe có tiếng bước chân phía sau.

"Là tôi đây, Cây Phỉ." Bồ Công Anh nói, hơi thở như thể bị tắc nghẽn trong họng.

Hai chú cùng nhau tiến đến gần vật kia hơn. Cái hình thù kia không hề nhúc nhích trong khi chúng đến gần. Dưới ánh sao đêm, chúng trông thấy một chú thỏ cũng thật như chúng vậy: một chú thỏ trong tình trạng sức cùng lực kiệt, hai chân sau của chú lết theo cái mông dèn dẹt như thể bị liệt; một chú thỏ với đôi mắt trắng, cái nhìn trân trối đảo tròng từ bên này sang bên kia nhưng không nhìn thấy gì ngõ hầu thay thế cho nỗi sợ của chú, thế rồi lăn ra đất liếm một bên tai rách toạc ứa máu rũ xuống ngang mặt; một chú thỏ bỗng dưng khóc lóc và rên rỉ thảm thiết như thể đang khẩn nài một ngàn kẻ thù đến từ mỗi phía để cất đi cho chú cái nỗi thống khổ khó lòng chịu đựng nổi.

Đó chính là Đội trưởng Nhựa Ruồi trong hàng ngũ Cốt Cán ở Sandleford.

Chương 20

Tổ Ong và Chú Chuột

Gương mặt hắn là của một người đã trải qua một cuộc hành trình dài.

Anh hùng ca Gilgamesh

Trong cánh đồng thỏ Sandleford, Nhựa Ruồi là một người thuộc hàng có vai vế. Chú là cánh tay mặt của Chúa Thanh Lương Trà và thường được giao những nhiệm vụ khó khăn đòi hỏi lòng can đảm. Vào dịp đầu mùa xuân, khi có một con cáo xuất hiện ở khu rừng bên cạnh thì Nhựa Ruồi với sự giúp đỡ của hai, ba tình nguyện viên luôn theo sát mọi hoạt động của kẻ thù và về báo cáo lại nhất cử nhất động của nó, thế là một buổi tối nọ con cáo đành chuồn mất, cũng lặng lẽ như khi nó đến. Mặc dầu Nhựa Ruồi đã quyết định tự mình sẽ bắt Tóc Giả, nhưng chú không phải là kẻ mang nặng định kiến hay hận thù mà là một gã trai đúng mực, một kẻ đặt nghĩa vụ lên trên hết và thích tự mình thực hiện. Khỏe mạnh, khiêm tốn, tận tâm, hơi thiếu chút khôn ranh của loài thỏ, chú sinh ra để phụ tá cho một ai đó. Vì thế không thể đặt ra vấn đề thuyết phục chú rời khỏi cánh đồng thỏ cùng với Cây Phỉ và Thứ Năm. Tìm thấy chú ở Watership Down đã là một điều đáng kinh ngạc, nhưng gặp chú trong bộ dạng thỏ không ra thỏ, ma không ra ma thế này thì quả là một điều không thể tin vào mắt được. Trong giây phút đầu tiên khi chúng nhận ra con vật đáng thương dưới bụi độc cần là ai, cả Cây Phỉ và Bồ Công Anh đều sững sờ đến mức toàn thân tê cứng, như thể chúng đụng đầu với một con sóc trong hang hay trông thấy một dòng sông chảy ngược lên đồi. Chúng không thể tin vào giác quan mình nữa. Giọng nói trong bóng tối đã chứng minh không phải là hư huyễn, nhưng sự thật thì quá mức kinh khủng. Sao Nhựa Ruồi có thể ở đây, dưới chân núi này? Và cái gì đã khiến chú - hoặc bất cứ chú thỏ khác - ở vào tình trạng thê thảm như vậy?

Cây Phỉ cố tĩnh trí lại. Lời giải thích lúc này không quan trọng, việc cần kíp là phải làm một cái gì đó. Chúng đang ở trên đồng trống, vào ban đêm, xa bất cứ nơi ẩn náu nào khác ngoài một cái rãnh cạn cỏ mọc um tùm lấp mất một nửa, với một chú thỏ tỏa ra mùi máu đang khóc than đến mức không thể kiềm chế được và có vẻ như không thể nhích đi được một bước. Cũng có thể một con chồn lần theo dấu vết của Nhựa Ruồi đến tận đây. Nếu muốn giúp bạn, tốt nhất họ phải hành động thật nhanh.

"Chạy đến bảo Tóc Giả ta tìm thấy ai," Cây Phỉ nói với Bồ Công Anh "và cùng anh ấy quay lại đây ngay. Bảo Thủy Cự chạy lên đồi thông báo với những người khác và cũng bảo anh ta cần phải làm rõ là không ai được xuống dưới này hết. Họ sẽ chẳng giúp được gì mà chỉ chuốc thêm nguy hiểm."

Bồ Công Anh chưa đi được bao xa thì Cây Phỉ đã nhận ra một vật gì đó chuyển động nơi hàng rào. Nhưng chú không có thời gian thắc mắc, bởi vì ngay lập tức một chú thỏ khác đã xuất hiện, nhảy cà nhắc đến chỗ Nhựa Ruồi nằm.

"Hãy giúp chúng tôi nếu có thể." chú nói với Cây Phỉ "Chúng tôi vừa qua những ngày tồi tệ nhất và Đội trưởng của tôi đang trong tình trạng nguy kịch. Ở đây có cái hang nào để chui xuống không?"

Cây Phỉ nhận ra đó là một trong những chú thỏ đi cùng Nhựa Ruồi đến bắt Tóc Giả, nhưng chú không biết tên cậu này.

"Tại sao anh lại trốn trong hàng rào để mặc Nhựa Ruồi lăn lộn chỗ đồng không mông quạnh như thế kia?" Cây Phỉ hỏi.

"Tôi bỏ chạy khi nghe tiếng anh đi đến gần." chú thỏ kia đáp "Tôi không thể dìu Đội trưởng đi. Tôi nghĩ anh là kẻ thù và chẳng có lý do gì ở lại để bị giết. Tôi không nghĩ mình có thể đánh nhau với một con chuột đồng."

"Thế anh có biết tôi không?" Cây Phỉ hỏi. Nhưng trước khi cậu kia có thể trả lời thì Bồ Công Anh và Tóc Giả đã nhô ra từ bóng đêm. Tóc Giả tròn mắt nhìn Nhựa Ruồi hồi lâu, đoạn nằm bẹp xuống trước mặt bạn, chạm hai cái mũi vào nhau.

"Nhựa Ruồi à, là Thlayli đây." chú nói "Anh đã gọi tôi."

Nhựa Ruồi không trả lời, chỉ trân trối nhìn trả lại. Tóc Giả nhìn lên, "Ai đi cùng với anh ta đây? Ô là anh à Hoa Chuông? Có bao nhiêu người đi cùng các anh?"

"Không có ai nữa." Hoa Chuông đáp và toan nói gì thêm thì Nhựa Ruồi đã khó nhọc lên tiếng.

"Thlayli." chú nói "Thế là chúng tôi cũng tìm được anh."

Chú nặng nhọc cất mình khỏi mặt đất và nhìn những người còn lại.

"Là cậu hả Cây Phỉ?" chú hỏi "Và đây là... ồ, tôi biết nhưng tôi đang ở tình trạng tồi tệ như thế này... tôi e rằng..."

"Đó là Bồ Công Anh." Cây Phỉ ngắt lời "Nghe đây, tôi thấy là anh đã kiệt sức rồi, nhưng chúng ta không thể nán lại ở đây lâu. Như thế rất nguy hiểm. Các anh đủ sức đi cùng chúng tôi về hang không?"

"Đội trưởng," Hoa Chuông nói "ông có biết cọng cỏ đầu tiên nói với cọng cỏ thứ hai cái gì không?"

Cây Phỉ nhìn chú, mắt quắc lên, nhưng Nhựa Ruồi đã nói, "Cái gì vậy?"

"Chú nói, Nhìn kìa, có một chú thỏ. Chúng ta đang trong vòng nguy hiểm! "

"Không còn thời gian..." Cây Phỉ bắt đầu.

"Đừng bắt cậu ấy phải im lặng." Nhựa Ruồi nói "Chúng tôi đã không thể có mặt ở đây nếu thiếu cái miệng như sẻ ngô của cậu ấy. Phải, bây giờ tôi có thể đi được. Có xa lắm không?"

"Cũng không xa lắm." Cây Phỉ đáp mà trong bụng thì nghĩ rằng rất có thể Nhựa Ruồi không thể đến nơi được.

Phải mất rất nhiều thời gian để trèo lên dốc. Cây Phỉ chia các bạn ra thành tùng tốp, bản thân chú đi cùng Nhựa Ruồi và Hoa Chuông trong khi Tóc Giả và Bồ Công Anh mỗi chú đi một bên. Nhựa Ruồi buộc phải dừng lại nghỉ vài lần và Cây Phỉ, trong lòng tràn ngập lo sợ, đã phải cố hết sức đè nén sự sốt ruột của mình. Chỉ đến khi trăng bắt đầu lên - chung quanh cái đĩa lớn của nó tỏa ra làn ánh sáng càng lúc càng rực rỡ nơi chân trời phía dưới và sau lưng chúng - thì cuối cùng chú mới lên tiếng đề nghị Nhựa Ruồi bước nhanh hơn. Khi nói như vậy, chú nhìn thấy trong làn ánh sáng trắng ngà, Nồi Đất chạy xuống gặp chúng.

"Em làm cái gì đấy?" Chú hỏi giọng nghiêm khắc "Anh đã chẳng bảo Thủy Cự 1à không ai được xuống cơ mà."

"Không phải là lỗi của Thủy Cự đâu ạ." Nồi Đất nói "Anh đã đứng cạnh em lúc ở bờ sông, vì thế em nghĩ mình phải đến giúp đỡ Cây Phỉ. Với lại sắp về đến nơi rồi. Có đúng là anh tìm được Đội trưởng Nhựa Ruồi không?"

Tóc Giả và Bồ Công Anh cũng vừa đi đến.

"Tôi có ý kiến thế này." Tóc Giả nói "Hai người này cần nghỉ ngơi trong một khoảng thời gian dài. Hãy để Nồi Đất và Bồ Công Anh đưa họ vào một cái hang trống và ở lại với khách chừng nào họ muốn. Bọn chúng ta tốt nhất hãy đi khỏi đây, cho đến khi họ bình phục."

"Phải, như thế là tốt nhất." Cây Phỉ nói "Tôi sẽ đi cùng anh."

Chúng chạy đi một đoạn ngắn đến chỗ những bụi cây có gai. Tất cả những chú thỏ khác đã lên trên mặt đất, chờ đợi và thì thầm với nhau.

"Im lặng." Tóc Giả nói trước khi có bất cứ ai kịp đặt câu hỏi "Phải, đấy là Nhựa Ruồi có Hoa Chuông đi cùng - ngoài ra không còn ai khác. Họ đã trải qua một đoạn đường xấu và không nên làm phiền họ. Chúng ta nhường lại một hang trống cho họ. Bây giờ tôi sẽ xuống hang và mọi người cũng nên làm thế nếu còn chút trí khôn nào."

Nhưng trước khi đi, Tóc Giả quay sang Cây phỉ nói. "Cậu lao ra khỏi cái hào dưới kia thay cho tôi phải không nào? Tôi sẽ không bao giờ quên đâu."

Cây Phỉ nhớ đến cái chân bị thương của Gạc Nai và đi xuống cùng với bạn. Thủy Cự và Xám Bạc cũng đi theo.

"Nói cho tôi nghe có chuyện gì xảy ra đi, Cây Phỉ." Xám Bạc hỏi "Chắc phải có chuyện gì rất xấu, nếu không đời nào Nhựa Ruồi lại bỏ Chúa Thanh Lương Trà mà đi."

"Tôi không biết," Cây Phỉ đáp "mà những người kia cũng không ai biết nốt. Chúng ta sẽ phải đợi đến sáng mai. Nhựa Ruồi có thể không bỏ chạy nhưng tôi không nghĩ Hoa Chuông cũng thế. Bây giờ hãy để cho tôi một mình với cái chân của Gạc Nai."

Vết thương đã khá hơn rất nhiều và chẳng bao lâu sau Cây Phỉ cũng ngủ say tít.

Ngày hôm sau cũng nóng và không có mây như hôm trước. Cả Bồ Công Anh và Nồi Đất đều không xuất hiện trong bữa ăn sáng; Cây Phỉ kiên quyết buộc mọi người đi đến cánh rừng sồi tiếp tục việc đào hang. Chú hỏi Dâu Tây về cái hang lớn và biết được rằng, trần hang, cũng giống như mái vòm với những cái mạng ngang dọc được gia cố cho khỏe hơn bởi những cái rễ cọc đâm thẳng xuống nền hang. Chú nhớ rằng mình đã không nhận ra những điểm này.

"Không cần nhiều, nhưng chúng hết sức quan trọng." Dâu Tây nói thêm "Nó chịu phần lớn lực. Nếu không có những cái rễ ấy thì trần hang sẽ sụp xuống mỗi khi trời mưa to. Trong những đêm giông bão, anh có thể cảm nhận trọng lượng gia tăng ở lớp đất bên trên, nhưng không có gì nguy hiểm."

Cây Phỉ và Tóc Giả đi xuống địa đạo cùng với chú. Lối ra vào của những hang này được làm hõm vào giữa chùm rễ chằng chịt của một cây sồi. Tuy nhiên nó chẳng có gì khác với một cái hang nhỏ, không đúng quy cách, chỉ có một cửa. Chúng bắt tay vào việc nới rộng hang ra, đào đất giữa những rễ cây và đào thốc lên trên để tạo ra một đường chạy thứ hai dẫn vào sâu trong rừng. Được một lúc, Dâu Tây thôi không đào đất nữa mà bắt đầu chạy quanh những cái rễ, hít hít, cắn cắn và quào đất bằng móng trước. Cây Phỉ cho rằng anh chàng công tử bột đã mệt và chỉ làm bộ như vậy để tranh thủ nghỉ một lát, nhưng cuối cùng chú đã quay lại chỗ chúng và nói mình vừa có một sáng kiến.

"Là thế này," chú giải thích "ở đây không có nhiều rễ lớn nằm ngang. Nhưng thế thì lại tạo điều kiện tốt cho một chiếc hang lớn và tôi không nghĩ chúng ta có thể tìm được những đặc điểm tương tự ở chỗ nào khác. Dù sao, chúng ta có thể xoay xở tốt với những gì chúng ta đang có."

"Vậy chúng ta có cái gì?" Mâm Xôi hỏi, chú vừa xuống đến nơi.

"Phải, chúng ta có những chiếc rễ to đâm thẳng xuống đất, còn nhiều hơn là ở chiếc hang lớn kia nữa. Tốt nhất là chúng ta hãy đào đất cho rỗng quanh những chiếc rễ và cứ để rễ ở nguyên đó, không gặm đứt hoặc bứng đi. Chúng ta cần những chiếc rễ này, như thế sẽ có một cái hang muốn lớn cỡ nào cũng được."

"Vậy hang của chúng ta sẽ đầy những chiếc rễ to, thẳng đúng như thế này sao?" Cây Phỉ hỏi, không khỏi cảm thấy thất vọng.

"Phải, sẽ là như thế," Dâu Tây nói "nhưng tôi không thấy có gì tồi tệ hay bất tiện trong chuyện này cả. Chúng ta có thể đi vào đi ra giữa những cái rễ, chúng cũng không cản trở bất cứ ai đang tán gẫu hay kể chuyện. Trái lại chúng làm cho nơi này ấm cúng hơn và cũng giúp truyền tiếng động ở bên trên xuống tốt hơn, điều này có thể có ích lúc này hay lúc khác."

Công việc đào hang lớn (sau này được biết đến giữa bọn chúng như là cấu trúc Tổ Ong) hóa ra có công lao rất lớn của Dâu Tây. Cây Phỉ hài lòng với đội hình đào đất và giao phó trách nhiệm tổng công trình sư cho Dâu Tây. Tất cả những gì có liên quan đến chuyện này, Dâu Tây sẽ là người có tiếng nói cuối cùng. Công việc được chia thành từng kíp, bọn thỏ thay phiên nhau làm việc, đi ăn, chơi đùa và nằm ườn phơi nắng. Lại một ngày nữa trôi qua, không khí tĩnh lặng nơi đây vẫn không bị phá vỡ bởi tiếng động do con người, xe cộ hay thậm chí đàn gia súc và trong thâm tâm mỗi chú đều cảm thấy hàm ơn Thứ Nărn về tầm nhìn xa trông rộng của nó. Đến cuối buổi chiều, cái hang đã bắt đầu thành hình. Ở đầu phía Bắc, rễ cây sồi hình thành một hàng cột không đều, tạo cho khu vực này một khoảng không gian tập trung, rộng mở; và phía ngoài, nơi không có những chiếc rễ làm nhiệm vụ trụ đỡ, Dâu Tây để lại những tảng đất lớn, vì thế đầu phía Nam bao gồm ba hoặc bốn ô tách biệt. Những nơi này thu hẹp thành những đường chạy có trần thấp dẫn đến những cái hang để ngủ.

Lúc này, Cây Phỉ quá hài lòng khi thấy mọi việc diễn ra suôn sẻ tốt đẹp, đang ngồi cạnh Xám Bạc ở chỗ bắt đầu một đường chạy lộ thiên thì thình lình nghe tiếng giậm chân của Đầu Gỗ và những tiếng chân cuống cuồng lao xuống hang của những chú thỏ đang ở bên ngoài. Cây Phỉ, vẫn đứng ở chỗ an toàn, nhìn qua bóng râm của rừng cây ra ngoài bãi cỏ trống trải đang sáng lên dưới ánh mặt trời. Một con chim cắt bay vào tầm nhìn và tìm được chỗ dừng cánh, cái mẩu đuôi viền đen của nó chúc xuống, đôi cánh nhọn đập liên hồi khi phát hiện ra một cái gì phía dưới.

"Nhưng cậu có nghĩ là nó sẽ tấn công chúng ta không?" Cây Phỉ hỏi, quan sát con chim hạ thấp dần độ cao và bắt đầu lại với đôi cánh vẫn rung động. "Chắc chắn là nó quá nhỏ không?"

"Có lẽ anh nói đúng." Xám Bạc đáp "Với lại, anh có muốn ra ngoài ăn chút gì không?"

"Tôi muốn đứng đây canh gác kẻ thù." Tóc Giả nói, chú vừa chạy đến sau họ "Chúng ta đã sợ hãi quá nhiều. Nhưng một con chim ở trên không cũng có thể nguy hiểm, nhất là khi nó bay quá nhanh. Thậm chí sẽ còn đáng sợ hơn cả một con thỏ lớn nếu nó ra đòn một cách bất ngờ."

"Nhìn con chuột kìa?" Xám Bạc bất thình lình nói "Kìa nhìn xem, con vật nhỏ đáng thương."

Tất cả đều thấy một con chuột đồng, nằm lồ lộ trên một vạt cỏ tươi tốt. Rõ ràng nó đã đi quá xa hang của mình và giờ đây đang hoang mang cực độ không biết phải làm gì. Cái bóng con chim cắt còn chưa bay qua, nhưng việc những chú thỏ thình lình biến mất sẽ làm cho chuột lâm vào tình thế khó khăn hơn và nó đang nép sát mình xuống đất ngơ ngác không biết đường nào với đường nào. Con chim cắt còn chưa thấy chú chuột đồng, nhưng nó cũng chẳng khó gì phát hiện ra con mồi một khi con này bắt đầu di chuyển.

"Có thể vào bất cứ lúc nào." Tóc Giả bình luận, giọng thản nhiên đến tàn nhẫn.

Trong cơn bốc đồng, Cây Phỉ nhảy khỏi bờ đất, chạy một đoạn trên mặt đất trống trải. Chuột không nói được tiếng của thỏ, nhưng có một cái gọi là lingua franca đơn giản, giới hạn trong một số ít từ trở thành ngôn ngữ chung của những cư dân sống giữa hàng rào với khu rừng. Bây giờ Cây Phỉ sử dụng đến nó.

"Chạy đi, nhanh lên!"

Con chuột ngước nhìn chú nhưng không động cựa gì hết. Cây Phỉ nhắc lại lần nữa, con chuột bất thần lao bổ về phía chú khi con chim cắt quay lại, xẹt lên xẹt xuống hai bên bãi cỏ. Cây Phỉ chạy vội chạy vàng về hang. Nhìn ra, chú thấy con chuột cong đuôi chạy theo chú. Khi về đến gần chân lũy đất, chú nhanh nhảu nhảy qua một cành cây gãy vẫn còn dính hai ba chiếc lá xanh. Cành cây lật trở lại, một trong những chiếc lá phản chiếu ánh mặt trời lọt qua tàn cây và Cây Phỉ thấy nó lóe sáng lên trong tích tắc. Ngay lập tức, con chim cắt sà thấp xuống trong một cú sạt chéo, hai cánh khép lại, thình lình rơi xuống.

Trước khi Cây Phỉ có thể nhảy vào một trong những cửa hang, con chuột đã lao vào giữa hai chân trước của chú và nằm ép xuống đất giữa hai chân sau của chú thỏ. Cùng lúc đó, con chim cắt, chỉ còn toàn là mỏ với vuốt, bổ xuống lớp đất tơi xốp ngay ngoài hang, giống như phát đạn bay xuống từ cái cây trên đầu. Nó lăn xả vào một cách dữ dội, và trong tích tắc ba chú thỏ nhìn thấy nó liệng vòng, đôi mắt đen nháy xoáy thẳng vào lối đi trong hang. Sau đó nó cũng bay đi. Tốc độ và mãnh lực của cú tấn công diễn ra ngay trước mắt dữ dội đến mức Cây Phỉ phải nhảy bật ra sau, đụng phải Xám Bạc và bị mất thăng bằng. Hai chú im lặng giúp nhau đứng dậy.

"Cứ như cố đứng công kênh trên vai nhau hả?" Xám Bạc hỏi, nhìn sang Tóc Giả "Hãy cho tôi biết khi nào chuyện này xảy ra. Tôi sẽ đến quan sát."

"Cây Phỉ," Tóc Giả nói "Tôi biết anh không phải là thằng ngốc, nhưng làm sao chúng ta thoát khỏi chuyện này? Có phải anh định bảo vệ tất cả những con chuột chũi và chuột chù không thể chui xuống đất không?"

Con chuột nằm im không nhúc nhích. Nó vẫn nằm nép bên trong lối đi nhỏ ở ví trí ngang với đầu chúng, thân hình nó nổi rõ trong ánh sáng. Cây Phỉ có thể thấy nó đang nhìn mình.

"Có lẽ con chim kia còn chưa đi hẳn." chú nói "Cứ ở lại, một lúc sau hãy đi."

Tóc Giả toan nói một điều gì thì Bồ Công Anh hiện ra trước cửa hang. Chú nhìn con chuột, nhẹ nhàng đẩy vị khách không mời sang một bên và đi xuống đường chạy.

"Này anh Cây Phỉ," chú nói "tôi nghĩ mình phải đến báo cho anh biết về chuyện của Nhựa Ruồi. Tối nay anh ấy khỏe hơn, nhưng đã có một đêm thật tồi tệ, cả chúng tôi cũng vậy. Cứ mỗi lần tưởng như sắp ngủ đi được thì anh ta lại thình lình ngồi bật dậy kêu khóc om sòm. Tôi nghĩ chắc Nhựa Ruồi bị điên mất rồi. Nồi Đất cứ luôn miệng trò chuyện với Nhựa Ruồi - quả thật cậu ta rất cừ trong chuyện này và dường như cậu ta học được nhiều từ Hoa Chuông. Anh chàng này thì cứ luôn miệng pha trò. Cậu ta mệt lử cò bợ trước khi trời sáng, cả chúng tôi cũng vậy - thế là chúng tôi đã ngủ suốt cả ngày. Tuy vậy, Nhựa Ruồi cũng ít nhiều hồi lại khi thức dậy vào buổi chiều, bây giờ anh ấy đang ăn một chút. Nhựa Ruồi hỏi anh và những người khác ở đâu đêm nay, tôi không biết trả lời thế nào nên đến đây hỏi."

"Vậy Nhựa Ruồi đã đủ khỏe để nói chuyện với chúng ta ư?"

"Tôi nghĩ thế. Hẳn đó là việc tốt nhất đối với anh ấy, nếu cái đầu tôi cũng biết phán đoán chút đỉnh, và nếu được ở cùng chúng ta đêm nay có lẽ Nhựa Ruồi sẽ tránh được một đêm tồi tệ nữa chăng."

"Được, vậy chúng ta sẽ ngủ ở đâu?" Xám Bạc hỏi.

Cây Phỉ trầm ngâm suy nghĩ. Tổ Ong vẫn còn đang đào nham nhở và mới chỉ hoàn thành được một nửa, nhưng chắc chắn ở đấy còn dễ chịu và thoải mái hơn những cái hang nông choèn dưới những bụi cây gai. Với lại, mặt khác đây sẽ là cơ hội tìm hiểu xem có thể cải thiện cái hang như thế nào. Để thẩm định xem công việc ban ngày của cả bọn có ích không, có thể làm vừa lòng mọi người không thì chúng có lẽ nên chọn cái hang mới để ở vào đêm thứ ba khi đến đây.

"Tôi sẽ suy nghĩ về chuyện này." Cây Phỉ nói "Nhưng để xem ý kiến của những người khác thế nào đã."

"Gã chuột này làm gì ở đây vậy?" Bồ Công Anh hỏi.

Sau khi Cây Phỉ giải thích mọi chuyện, Bồ Công Anh cũng ngây mặt ra bối rối chẳng kém gì Tóc Giả trước đó.

"Phải, tôi thừa nhận tôi chẳng có nghĩ gì sất khi lao ra ngoài cứu nó." Cây Phỉ nói "Bây giờ thì tôi biết là vì cái gì rồi và tôi sẽ giải thích sau. Nhưng trước hết, Tóc Giả và tôi cần phải đi nói chuyện với Nhựa Ruồi đã. Bồ Công Anh, anh sẽ thông báo với tất cả mọi người điều anh vừa nói với tôi chứ, và hãy tìm hiểu xem họ muốn làm gì tối nay?"

Chúng tìm thấy Nhựa Ruồi cùng Nồi Đất và Hoa Chuông đang nằm trên bãi cỏ gần tổ kiến nơi Bồ Công Anh ngồi xuống đầu tiên khi quan sát toàn cảnh chung quanh. Nhựa Ruồi đang ngửi ngửi một cây phong lan tím. Bông hoa màu tím hoa cà nhè nhẹ xoay quanh cái cuống khi chú gí mũi đến gần.

"Đừng làm nó sợ, thưa Đội trưởng." Hoa Chuông nói "Nó có thể bay đi mất. Với lại, có khối điểm để chọn mà. Nhìn xem chúng ở trên những chiếc lá kìa."

"Đi đi, toàn nói chuyện ba láp, cái anh bạn Hoa Chuông này." Nhựa Ruồi nói trong tâm trạng vui vẻ "Chúng ta cần tìm hiểu thực địa nơi này. Một nửa số cây cỏ ở đây quá mới mẻ đối với ta. Thứ này không ăn được, nhưng ít nhất ở đây có nhiều cây bụi, mà điều này bao giờ cũng tốt." Một con ruồi đậu lên chiếc tai bị thương của Nhựa Ruồi, chú nhăn mặt và lắc đầu xua đi.

Cây Phỉ rất mừng khi thấy Nhựa Ruồi rõ ràng đã khá lên rất nhiều. Chú bắt đầu bằng cách nói rằng chú hy vọng Đội trưởng đã khá hơn, đủ để có thể gặp gỡ mọi người, nhưng Nhựa Ruồi sớm cắt ngang lời chú với một loạt câu hỏi.

"Ở đây các anh có bao nhiêu người?"

"Mười hai." Tóc Giả đáp thay.

"Tất cả những người rời cánh đồng thỏ đến đây với anh?"

"Tất cả." Cây Phỉ trả lời với giọng tự hào.

"Không có ai bị thương ư?"

"Ồ, có một vài người bị thương, trong trường hợp này hay khác."

"Nhưng không có phút nào buồn chán." Tóc Giả nói.

"Ai đang đến kia kìa? Tôi không biết hắn."

Dâu Tây vừa chạy từ khu rừng sồi đến và khi nhập hội cùng mọi người, chú bắt đầu làm những cử chỉ nhảy múa kỳ lạ bằng đầu và hai chân trước, cũng cái lối mà bọn thỏ đã chứng kiến lần đầu ở đồng cỏ sau cơn mưa trước khi chúng đến hang lớn. Dâu Tây chựng lại, không khỏi bối rối và để ngăn những lời chỉ trích của Tóc Giả chú nói ngay với Cây Phỉ.

"Cây Phỉ-rah," chú nói (Nhựa Ruồi hình như có giật mình một cái nhưng không nói gì), "mọi người ai cũng muốn ở trong hang mới tối nay và hy vọng Đội trưởng Nhựa Ruồi vui lòng kể lại cho chúng ta biết chuyện gì đã xảy ra và ông ấy tới đây như thế nào?"

"Phải, cũng là chuyện tự nhiên thôi, tất cả chúng tôi đều muốn biết." Cây Phỉ nói với Nhựa Ruồi. "Đây là Dâu Tây. Anh ấy muốn đi theo chúng tôi và tất cả đều vui vì đã có anh ấy. Nhưng anh có nghĩ là mình đủ khỏe để họp mặt cùng chúng tôi không?"

"Tôi sẽ gắng được." Nhựa Ruồi nói "Nhưng tôi phải báo trước cho anh, câu chuyện của tôi chỉ khiến cho trái tim mỗi người trĩu nặng đau buồn thôi đấy."

Khuôn mặt chú tối sầm lại buồn rười rượi và nghe chú nói thế không một ai lên tiếng đáp lại. Ít phút sau, cả sáu chú thỏ đều lẳng lặng đi xuống đồi. Khi đến góc rừng, chúng thấy những chú khác hoặc đang ăn cỏ hoặc hưởng thụ chút ánh nắng còn rớt lại của buổi chiều tháng Sáu ở mạn Bắc cánh rừng sồi. Sau khi đưa mắt nhìn qua một lượt, Nhựa Ruồi tiến thẳng đến chỗ Xárn Bạc đang ăn tối cùng với Thứ Năm trên một vạt cỏ ba lá đâm ra những bông hoa màu vàng.

"Tôi rất mừng khi gặp anh ở đây, Xám Bạc ạ." chú nói "Nghe đâu anh đã trải qua nhưng ngày khó nhọc."

"Phải, cũng chẳng dễ dàng gì." Xám Bạc đáp "Cây Phỉ đã lập được kỳ tích và chúng tôi đã nợ Thứ Năm rất nhiều khi đến được nơi này."

"Tôi nghe nói nhiều về cậu." Nhựa Ruồi quay sang nói với Thứ Năm "Cậu là người có thể thấy trước những chuyện sắp xảy đến. Cậu đã nói chuyện với Chúa Thanh Lương Trà phải không?"

"Ông ấy nói chuyện với tôi." Thứ Năm nhẹ nhàng chữa lại.

"Giá như ông ấy chịu nghe lời cậu. Phải, bây giờ thì không còn thay đổi được gì nữa, cho đến khi chạch đẻ ngọn đa. Xám Bạc à, có một điều tôi muốn nói và cảm thấy dễ nói ra với cậu hơn là với Cây Phỉ hoặc Tóc Giả. Tôi không đến đây để gây nên bất cứ một rắc rối nào - ý tôi muốn nói là rắc rối cho Cây Phỉ. Bây giờ anh ấy là thủ lĩnh, đơn giản là thế. Tôi không biết nhiều về anh ấy, nhưng chắc phải là người cừ nhất nếu không các anh đã chết cả nút. Bây giờ không phải là lúc để cãi vã vớ vẩn. Nếu có bất cứ chú thỏ nào ở đây đặt câu hỏi là tôi có muốn thay đổi điều gì không thì cậu sẽ cho họ biết là tôi sẽ không bao giờ làm thế chứ?"

"Được, tôi sẽ làm như anh muốn." Xám Bạc nói.

Tóc Giả đi đến gần. "Tôi biết còn chưa đến giờ cú ăn đêm." chú nói "Nhưng mọi người đang nóng lòng muốn nghe câu chuyện của anh đấy Nhựa Ruồi ạ; và họ muốn xuống hang ngay. Điều đó có hợp ý anh không?"

"Xuống dưới đất à?" Nhựa Ruồi đáp "Nhưng làm sao tất cả các anh có thể nghe tôi nói ở dưới hang được? Tôi cứ tưởng sẽ nói chuyện ở đây chứ?"

"Cứ thử rồi biết." Tóc Giả nói.

Nhựa Ruồi và Hoa Chuông có ấn tượng rất tốt với Tổ Ong.

"Thật là một điều mới mẻ." chú tấm tắc "Thế cái gì giữ cho trần không đổ ập xuống?"

"Nó đâu cần vật gì chống đỡ." Hoa Chuông nói "Nó đã đứng thẳng trên đồi rồi. "

"Đó là một ý tưởng mà chúng tôi có được trên bước đường lưu lạc." Tóc Giả nói.

"Nằm trên cánh đồng." Hoa Chuông pha trò tiếp "Thật là tốt, thưa Đội trưởng, tôi sẽ im như thóc trong bồ trong khi ông kể chuyện."

"Phải, cậu phải thế chứ." Nhựa Ruồi nói "Nếu không thì chẳng bao lâu sẽ không có ai muốn đùa nữa."

Hầu như tất cả những chú thỏ khác đều theo chúng xuống hang. Tổ Ong, mặc dầu đủ lớn cho tất cả mọi người nhưng không thoáng khí đối với một cái hang lớn và trong một buổi tối tháng Sáu, không khí còn có phần oi bức nữa là khác.

"Chúng ta sẽ dễ dàng làm hang mát hơn." Dâu Tây nói với Cây Phỉ "Trong những chiếc hang lớn, người ta dùng lối đi mở vào mùa hè và đóng lại vào mùa đông. Mai chúng ta có thể đào một đường hông và sẽ đón được gió."

Cây Phỉ đang định yêu cầu Nhựa Ruồi bắt đầu thì Thủy Cự đi xuống từ đường chạy phía Đông. "Anh Cây Phỉ," chú ngập ngừng nói vị khách của anh... à gã chuột của anh. Hắn muốn nói chuyện với anh."

"Ồ tôi quên khuấy mất hắn. Thế hắn đang ở đâu?"

"Trên kia."

Cây Phỉ chạy lên. Chú chuột đang đợi ở gần lối ra vào.

"Anh định đi bây giờ sao? Anh nghĩ là như vậy sẽ an toàn chứ?" Cây Phỉ hỏi.

"Tôi xin tạm biệt." chuột nói "Không đợi con cú. Nhưng tôi có điều muốn nói. Anh đã giúp đỡ một chú chuột. Một lúc nào đó chuột sẽ giúp lại anh. Nếu có gì cần anh cứ gọi, tôi sẽ đến."

"Thần Mặt trời trong một cái ao." Tóc Giả làu bàu ở một chỗ nào đó xa xa phía dưới "Và sẽ có cả một lô một lốc anh chị hắn nữa chứ. Tôi dám cá rằng nơi này rồi sẽ nhung nhúc chuột cho mà xem. Sao anh không yêu cầu chúng đào một, hai cái hang hả Cây Phỉ?"

Cây Phỉ nhìn theo chú chuột đang chạy qua những búi cỏ dài. Rồi chú quay lại Tổ Ong, ngồi xuống gần Nhựa Ruồi, nghe anh ta bắt đầu câu chuyện.

Chương 21

"Đến El-ahrairah Cũng Phải Khóc"

Yêu thương muôn loài. Thủ lĩnh trời ban cho họ những ý niệm sơ khai và niềm yên vui thanh bình. Đừng gây nên tình trạng hỗn loạn, đừng quấy rối họ, đừng tước đoạt của họ niềm vui sống, đừng làm ngược lại ý định của Thủ lĩnh.

Anh em nhà Karamazov của Dostoevsky

Những việc làm bất công

Giữa lúc mặt trời lên và xuống núi

Trong lịch sử chúng nằm giống như những khúc xương,

mỗi khúc xương.

Con đường đi lên của F.6 của W.H. Auden

"Vào cái đêm các anh rời khỏi cánh đồng thỏ, Cốt Cán nhất loạt quay ra truy đuổi những kẻ đào tẩu. Chà, mời đây mà sao như đã lâu lắm rồi? Chúng tôi lần theo mùi của các anh xuống đến dòng suối, nhưng khi chúng tôi báo cáo lại với Chúa Thanh Lương Trà rằng các anh có vẻ như định đi xuống hạ lưu thì ông ấy bảo chẳng phải liều mạng bám theo những kẻ muốn ruồng bỏ quê hương làm gì. Giữ là giữ kẻ ở chứ không ai giữ người đi, nếu muốn đi thì cứ việc biến. Tuy vậy, bất cứ ai quay về sẽ bị bắt. Và tôi được giao nhiệm vụ lùng soát.

Chẳng có gì khác thường xảy ra vào ngày hôm sau. Chắc chắn chỉ râm ran những chuyện xung quanh Thứ Năm và những thỏ đi theo cậu ta. Ai cũng biết rằng theo Thứ Năm có một cái gì đó rất xấu sắp xảy ra và những lời bình luận bắt đầu. Nhiều người nói rằng, chẳng có chút sự thật nào trong đó, nhưng lại có người nghĩ rằng Thứ Năm có lẽ đã nhìn thấy trước hình ảnh những người mang súng và bọn chồn sương. Nhưng điều tệ hại nhất mà bất cứ ai cũng có thể nghĩ đến lại là căn bệnh rnù trắng.

Cây Liễu và tôi đã đem chuyện này báo cáo lại với Chúa Thanh Lương Trà. "Những gã thỏ dám tuyên bố mình có cái nhìn thấu thị thì cả đời ta mới biết một, hai tên" Chúa Thanh Lương Trà cao giọng nói "Chả nên để ý nhiều đến chúng làm gì. Bởi một lẽ, đa phần bọn chúng là những kẻ mánh lới ranh ma nhất hạng. Một chú thỏ yếu đuối không có hy vọng tiến thân qua con đường binh nghiệp thường cố làm cho mình trở nên quan trọng trên những phương diện khác, và tiên tri thấu thị là một trong những điều được mọi người sùng bái nhất. Điều kỳ lạ ở đây là cả khi chú đã nói trật lất thì bạn bè cũng không có khả năng nhận ra chừng nào chú chẳng may đoán đúng được một lần và cứ mãi nói về chuyện đó. Nhưng mà, có thể có một chú thỏ thực sự có cái năng lực kỳ lạ ấy, bởi vì cũng có những chuyện như thế trên đời. Chú tiên đoán về nước lụt chẳng hạn, hoặc bọn chồn sương hoặc súng. Tốt thôi, thế nhưng có một số chú thỏ thôi không chạy nữa. Có những khả năng nào đây? Di tản cả một bộ tộc ra khỏi nơi mình cắm rễ là cả một chuyện tày đình chứ giỡn chơi à. Một số chú từ chối không đi. Thủ lĩnh ra đi với những chú muốn rời khỏi. Quyền lực của anh ta có vẻ như bị đặt vào một thử thách khốc liệt và nếu thua, anh ta sẽ chẳng có cửa mà nhanh chóng quay đầu lại. Trường hợp khả dĩ nhất thì ta cũng chỉ có một đám thỏ lang thang giữa nơi đồng hoang và chắc chắn là với một bầy thỏ cái và thỏ con lẵng nhẵng kèm theo. Kẻ thù thì xuất hiện từng bầy. Cái viễn cảnh này còn thảm hại hơn là bệnh dịch nữa. Gần như trong trường hợp nào cũng vậy, điều tốt hơn cả cho một cộng đồng với tư cách toàn thể là những chú thỏ ngồi sát bên nhau ở trong hang và làm tất cả để tránh nguy hiểm."

"Tất nhiên, tôi chưa bao giờ ngồi xuống mà suy nghĩ." Thứ Năm nói "Chỉ có chúa Thanh Lương Trà mới là người nghĩ tất cả những chuyện này. Tôi chỉ đơn giản bị những nỗi sợ hãi kinh hoàng ám ảnh. Ôi Thần Mặt trời vàng ròng vĩ đại, tôi chỉ hy vọng sẽ không bao giờ có lại những nỗi sợ ấy nữa. Tôi sẽ không bao giờ có thể quên nổi đêm đó và cái đêm ngồi dưới gốc cây thủy tùng. Có một thế lực vô cùng độc ác trên đời."

"Nó đến từ con người (Nhựa Ruồi nói). Tất cả những kẻ thù khác làm những điều mà chúng phải làm và Thần Mặt trời điều khiển chúng theo cách mà Người điều khiển chúng ta. Chúng sống trên mặt đất và cần cái ăn để mà sống. Con người thì lại không bao giờ ngơi nghỉ chừng nào họ chưa phá hủy hoàn toàn trái đất này và tiêu diệt muôn loài. Nhưng tốt hơn tôi sẽ quay về câu chuyện của mình.

Ngày hôm sau vào buổi chiều, trời bắt đầu mưa.

( Những cái hố mà chúng ta đào trên bờ. Gạc Nai thì thầm với Bồ Công Anh.)

Mọi người đều rút về hang chỉ nhai rễ cây hoặc nằm nghỉ. Tôi đi ra ngoài một chút, đề phóng uế. Tôi ra đến bìa rừng, gần chỗ cái hào cạn thì thấy một vài người đi qua cái cổng ở trên đỉnh dốc đối diện, chỗ có tấm biển thông báo. Tôi không biết có bao nhiêu người ở đấy, có lẽ ba hoặc bốn gì đó. Họ có những cái chân rõ dài, đen xì và họ đốt những cái que trắng trên miệng. Họ không có vẻ là đang định đi đâu đó mà bắt đầu chậm rãi đi dưới trời mưa, nhìn về phía hàng rào và con suối. Một lúc sau họ nhảy qua suối, đến những lùm cây và tiến về phía cánh đồng thỏ. Mỗi khi đến trước một cái hang thỏ họ đều chọc chọc một cây gậy vào đó thăm dò và họ cứ nói chuyện với nhau suốt. Tôi vẫn còn nhớ mùi hoa của cây cơm cháy nở trong mưa và mùi của những cái que trắng bốc khói. Sau đó, khi họ đến gần hơn, tôi lại lẩn xuống hang. Tôi còn lắng nghe họ một lúc nữa, khoa chân múa tay và nói liên hồi. Tôi cứ nghĩ mãi, Vậy là họ chẳng có súng mà cũng chẳng có chồn sương . Nhưng không hiểu sao tôi chẳng thích chuyện này chút nào."

"Thế Chúa Thanh Lương Trà nói gì về chuyện này?" Xám Bạc hỏi.

"Tôi không biết. Tôi không hỏi mà theo như tôi biết thì cũng chẳng có ai khác nhắc đến chuyện này. Tôi đi ngủ và khi thức dậy không nghe thấy âm thanh gì ở bên trên. Trời đã tối và tôi quyết định lên mặt đất kiếm ăn một chút. Mưa đã tạnh, nước mưa đọng thành vũng, tôi nhảy quanh những vũng nước và ăn một lúc như thường lệ. Tôi không thấy có gì lạ, trừ đó đây có một vài cái hang thỏ bị chọc vào.

Sáng hôm sau nền trời trong vắt báo hiệu một ngày đẹp trời. Mọi người ra ngoài ăn như thường lệ. Tôi nhớ có nghe Kỳ Nham nhắc Chúa Thanh Lương Trà nên cẩn thận đừng làm gì quá sức vì ông mỗi ngày một tuổi, còn Chúa Thanh Lương Trà thì nói ông ta sẽ chứng minh cho hắn thấy ai mới là người đang già yếu rồi thoi cho hắn một quả và đẩy hắn xuống bờ đất. Các cậu biết đấy, đó chỉ là một chuyện đùa, nhưng ông ta làm vậy để cho Kỳ Nham thấy rằng mình vẫn đảm đương được vai trò Thỏ thủ lĩnh. Buổi sáng hôm ấy, tôi đi ra ngoài kiếm rau diếp, vì lý do nào đó mà tôi quyết định đi một mình."

"Thường thì có ba người tham gia trong một chuyến trộm rau diếp." Tóc Giả nói.

"Phải, tôi biết thường phải cần đến ba người, nhưng có một số lý do đặc biệt nên hôm ấy tôi đi một mình. Ô phải, tôi nhớ ra rồi, tôi muốn xem có còn củ cà rốt nào không, tôi nghĩ loại thức ăn này có lẽ có sẵn và cho rằng nếu chịu khó sục tìm ở một góc mới nào đó trong vườn rau thì bản thân tôi sẽ được lợi. Tôi đi như vậy gần hết buổi sáng, đầu giờ trưa thì quay về, đi qua cánh rừng. Tôi đang đi xuống phía Bờ Yên. Tôi biết đa số mọi người thích Bờ Xanh hơn, nhưng tôi thì gần như bao giờ cũng đi theo lối này. Tôi vừa đến gần cửa rừng, nơi chạy thoai thoải về phía hàng rào cũ, thì nhận ra một chiếc hrududu nằm trên đường, trên đỉnh đồi đối điện. Nó đậu ở ngay cái cổng chỗ có tấm biển và có nhiều người lục tục từ trên xe nhảy xuống. Trong số đó có một cậu con trai mang theo một khẩu súng. Họ mang xuống những thứ dài dài to to - tôi không biết phải miêu tả với các bạn như thế nào - chúng được làm từ cùng một loại chất liệu như hrududu và chắc phải nặng lắm bởi vì cần đến hai người mới khênh nổi một cái. Đám người lớn mang những vật đấy xuống cánh đồng, thấy thế một vài chú thỏ đang lang thang trên cánh đồng vội vàng chui xuống đất. Riêng tôi thì không, tôi đã thấy khẩu súng và nghĩ rằng chắc chắn họ sẽ sử dụng chồn sương hoặc lưới. Thế là tôi ở nguyên đấy quan sát. Tôi nghĩ bụng, "Ngay khi biết chắc họ làm gì mình sẽ đi báo cáo với Chúa Thanh Lương Trà."

Lại thêm những cuộc nói chuyện khác và những cái que màu trắng nữa. Con người hình như chả bao giờ vội vã hay sao ấy. Rồi sau đó, một trong số họ lôi ra một cái xẻng và bắt đầu xúc đất lấp miệng những cái hang thỏ mà anh ta tìm thấy. Trước mỗi cửa hang anh ta lại phạt đám cỏ mọc quanh rồi nhét cả vào trong hang. Đó là điều thực sự làm tôi bối rối, bởi vì nếu sử dụng chồn sương thì họ sẽ muốn đuổi hết bọn thỏ ra ngoài. Nhưng tôi vẫn cho rằng họ sẽ để lại một vài cái hang không lấp và giăng lưới, mặc dù đó 1à cách ngu ngốc đối với chồn sương bởi vì, các bạn cũng biết, một khi thỏ chạy vào lối đi bị bít thì chúng ta sẽ bị giết dưới đó và rồi con người sẽ không dễ dàng bắt lại được con chồn sương kia."

"Đừng làm cho mọi việc có vẻ tàn nhẫn quá như vậy, Nhựa Ruồi." Cây Phỉ nói, bởi vì Nồi Đất thoáng rùng mình trước ý nghĩ về một cái hang bít kín lối thoát và một con chồn sương rượt đuổi phía sau.

"Tàn nhẫn quá ư." Nhựa Ruồi đáp giọng chua chát "Nhưng tôi còn chưa kịp bắt đầu kia mà. Có ai muốn rời khỏi đây không?"

Không chú thỏ nào nhúc nhích và vài giây sau chú ta lại tiếp tục.

"Sau đó một người khác trong bọn họ mang ra những vật gì đấy uốn cong, dài và mỏng. Tôi không có đủ từ để miêu tả những đồ vật của con người, nhưng đó là một vật gì có chiều dài bằng bụi mâm xôi lớn. Mỗi người cầm lấy một cái và đập nó vào một vật nặng. Nghe vang lên những tiếng xì xì rất to, và rồi... tôi biết các anh khó mà hình dung được, không khí trở nên rất kinh khủng. Chẳng hiểu làm sao tôi hít phải cái mùi rất mạnh từ cái chất đang thoát ra khỏi cái vật mâm xôi kia, dẫu rằng tôi ở cách đó khá xa: cái chất ấy làm tôi không thể nhìn hay nghĩ ngợi gì cả. Tôi bủn rủn cả người chỉ muốn sụm xuống, nhưng vẫn cố chồm lên bỏ chạy thục mạng mà không biết mình đang ở đâu. Cuối cùng tôi thấy mình đang chạy xuống bìa rừng hướng về phía đám người. Tôi kịp dừng lại đúng lúc. Đầu óc lộn tùng phèo lên và tôi quên khuấy mất ý định chạy về cảnh báo cho Chúa Thanh Lương Trà. Sau tất cả những chuyện này tôi chỉ còn biết ngồi phệt xuống ngay chỗ đang đứng.

Mấy người đàn ông đặt cái vật giống cây mâm xôi ấy vào mỗi cái hang mà họ chưa lấp, một lúc sau vẫn chẳng có sự gì xảy ra. Sau đó tôi trông thấy Cỏ Lưỡi Mèo - các bạn vẫn nhớ anh chàng này chứ? Cậu ta chạy ra khỏi một cái hang nằm ở hàng rào còn chưa bị những người kia phát hiện ra. Tôi có thể thấy ngay rằng cậu ta hít phải cái chất kia. Cậu ta không biết mình đang làm gì. Mấy người kia thoạt đầu còn chưa nhìn thấy nhưng sau đó rnột người đưa tay chỉ trỏ về chỗ cậu ta ngồi và thằng bé giương súng lên bắn. Thằng bé không giết được cậu ta - còn Cỏ Lưỡi Mèo thì bắt đầu kêu chí chóe, thế là một trong những người đàn ông chạy đến, nhặt cậu ta lên và đánh. Tôi thực sự tin rằng cậu ta không đau đớn lắm, bởi vì khí độc đã làm cho cậu ta mụ cả người, nhưng phải chi tôi không chứng kiến cái cảnh đó. Sau đó, người đàn ông dừng lại ở cái hang mà Cỏ Lưỡi Mèo vừa từ trong đó chui ra.

Đến lúc ấy thì khí độc đã lan khắp các ngóc ngách trong những đường chạy và hang dưới đất. Tôi có thể tưởng tượng ra nó sẽ giống như..."

"Không, ông không thể hình dung nổi đâu, Đội trưởng." Hoa Chuông lên tiếng. Nhựa Ruồi dừng lại và sau một lúc im lặng, Hoa Chuông là người tiếp tục.

"Tôi nghe thấy tiếng huyên náo bắt đầu nổi lên, trước khi ngửi thấy cái mùi khó chịu kia. Bọn thỏ cái đường như ngửi thấy trước và một số cố thoát ra ngoài. Những cô còn đang nuôi con nhỏ thì không thể bỏ chúng đấy mà chạy và tấn công bất cứ chú thỏ nào đến gần. Họ muốn đánh nhau - để bảo vệ đàn con như các anh cũng biết đấy. Chẳng bao lâu những lối đi ngang dọc đã chật ních những chú thỏ đang cào cấu và nhảy chồm lên nhau. Tất cả nháo nhào chạy ra những lối đi mà chúng đã thuộc lòng để thoát ra ngoài, nhưng phát hiện ra rằng các lối đi đã bị bít kín. Một số chú tìm cách lộn ngược lại, nhưng không thể vì những chú khác đang xông tới. Và rồi những đường chạy cũng bị bít kín xuống sâu hơn bởi xác những chú thỏ chết trong khi những chú còn sống xé chúng ra từng mảnh.

Tôi sẽ không bao giờ hiểu mình thoát được ra ngoài như thế nào sau những gì mình đã làm. Đó là một cơ may cực kỳ hi hữu. Tôi đang ở trong cái hang gần một trong những cái lỗ mà con người đang sử dụng. Tiếng ồn đinh tai nhức óc vang lên từ cái vật hình mâm xôi khi con người cố nhét nó vào và tôi cho rằng đã có trục trặc gì đó. Ngay khi hít phải cái mùi đấy tôi đã ba chân bốn cẳng lao ra khỏi hang, may thay đầu óc tôi vẫn còn khá tỉnh táo. Tôi chạy ra khỏi lối đi đúng lúc người ta rút cái vật kia ra. Họ xúm lại chung quanh xem xét và trao đổi nên không nhìn thấy tôi. Tôi quay lại, đúng ngay chỗ miệng hang và chạy lại xuống.

Mọi người còn nhớ Ngõ Cụt không? Tôi cho rằng hiếm có chú thỏ nào từng đặt chân xuống đấy trong đời - nó rất sâu và đúng như tên gọi, nó chẳng dẫn đi đến đâu cả. Cũng chẳng ai biết người đã làm ra nó. Chắc chắn Thần Mặt trời đã soi đường chỉ lối cho tôi bởi vì không hiểu thế nào tôi lại chạy tọt xuống đấy và bắt đầu trườn dọc theo vách đất. Tôi lấy hết sức mình đào bới suốt khoảng thời gian đó. Nơi đó đất xốp nên đất đá rào rào rơi xuống. Ở đây có những lỗ thông hơi và khoảng trống bị bỏ quên dẫn lên phía trên, và vọng từ trên xuống là những âm thanh cực kỳ kinh khủng - tiếng la hét kêu cứu, tiếng thỏ con gào lên gọi mẹ, tiếng Cốt Cán cố ra lệnh, tiếng những chú thỏ chửi nhau và lao vào đánh nhau. Một lần có một chú thỏ không hiểu vụng về thế nào lại rơi xuống một ống thông hơi, móng của chú ta cào cả vào mặt tôi, giống như những quả dẻ ngựa đầy gai nhọn rụng xuống vào mùa thu. Đó là Hoa Dại và cậu ta đã chết. Tôi đành phải lôi cậu ta ra thì mới vượt ra được vì chỗ đó vừa thấp vừa chật chội - và rồi tôi cứ tiếp tục như thế. Tôi vẫn ngửi thấy cái mùi kinh khủng đó, nhưng tôi đã ở rất sâu dưới lòng đất đến độ chắc hẳn tôi đã tránh được điều tồi tệ nhất.

Bất thình lình tôi thấy một chú thỏ khác đang ở cùng với mình. Đó là chú thỏ duy nhất mà tôi gặp trong Ngõ Cụt. Đó là Cây Phiền Lộ và tôi có thể nói ngay rằng cậu ta đang trong tình trạng rất xấu. Cậu ta nói lào phào trong miệng và thở hổn hển, nhưng vẫn còn đi được. Cậu hỏi tôi có ổn không và tất cả những gì tôi đáp lại là, "Chúng ta chui ra chỗ nào đây?" "Tôi sẽ chỉ cho anh," cậu nói "nếu anh chịu giúp tôi." Thế là tôi đi theo cậu ta và mỗi lần cậu dừng lại vì cứ quên hoài không biết chúng tôi đang ở đâu thì tôi lại phải thúc mạnh vào người cậu. Thậm chí có lúc tôi còn phải cắn cậu. Tôi chỉ hãi một điều là cậu lăn ra chết và chặn mất lối đi. Cuối cùng chúng tôi cũng lên được và tôi lại có thể hít thở không khí trong lành. Chúng tôi thấy mình đang ở một trong những lối đi dẫn vào khu rừng."

"Những người đàn ông đã thực hiện công việc của mình không tốt lắm (đến lượt Nhựa Ruồi kể tiếp). Hoặc là họ không biết về những cái hang trong rừng, hoặc là họ cũng chẳng thèm đến đây để bít những cái hang lại. Hầu như tất cả những chú thỏ chạy lên cánh đồng đều bị bắn, nhưng tôi thấy có hai chú chạy thoát. Một chú là Mũi Hếch, còn chú kia tôi không nhớ tên. Tiếng ồn dội lên mỗi lúc một đáng sợ và tôi chạy bán sống bán chết, nhưng cả trong lúc nguy cấp đó tôi vẫn có ý chờ đợi xem có thấy Chúa Thanh Lương Trà không. Sau đó tôi nhận ra rằng còn có một vài chú thỏ khác trong rừng. Tôi nhớ là có Lá Thông, Quả Cai và Tần Bì. Tôi tập hợp tất cả những người có thể gặp được và bảo họ ngồi yên trong chỗ ẩn náu.

Một lúc lâu sau thì những người đàn ông kia kết thúc công việc. Họ rút cái vật hình mâm xôi ra khỏi hang còn thằng bé kia thì xỉên những thỏ chết vào một cái gậy..."

Nhựa Ruồi dừng lại dụi dụi mõm vào dưới hông Tóc Giả. "Thôi đừng nghĩ về những chuyện đó bây giờ nữa." Cây Phỉ nói giọng cứng cỏi "Hãy kể cho chúng tôi nghe các anh đã rời khỏi đấy như thế nào."

"Trước khi chuyện này xảy ra (Nhựa Ruồi kể tiếp), một chiếc hrududu lớn đã từ con đường tiến thẳng vào cánh đồng. Nó không phải là cái xe chở những người đàn ông kia đến. Nó rất ồn ào, có rnàu vàng - vàng như hoa bạch giới, phía trước có một vật gì đấy rất lớn, màu bạc, sáng lấp lánh mà nó giữ chặt bằng hai chân trước to 1ù lù. Chậc, tôi cũng không biết miêu tả như thế nào nữa. Nó giống như Inlé, nhưng rất rộng và không sáng đến thế. Và cái vật này, biết nói thế nào nhỉ - đi đến đâu thì xé cánh đồng ra từng mảng đến đấy. Nó đã phá hủy cánh đồng."

Nhựa Ruồi lại dừng lại.

"Đội trưởng," Xám Bạc nói "tất cả chúng tôi đều biết rõ anh đã chứng kiến những điều ghê rợn đến mức không thể kể ra. Nhưng chắc chắn là nó không đến mức như anh muốn nói, phải không nào?"

"Thề có cuộc đời tôi (Nhựa Ruồi nói tiếp, toàn thân run bắn lên), nó tự chôn mình xuống dưới lớp đất và lật những tảng đất lớn phía trước mũi cho đến khi cánh đồng bị phá hủy hoàn toàn. Cả nơi này biến thành một cái vũng trâu đầm vào mùa đông và các bạn không thể nói nơi nào trước kia từng là cánh đồng nằm giữa khu rừng và con suối. Đất đá, rễ cây, ngọn cỏ và bụi rậm bị kéo đi băng băng trước mũi nó và cả những vật khác từ dưới lòng đất nữa.

Một lúc sau, tôi trở về qua khu rừng. Tôi đã quên mất ý định tập hợp những chú thỏ khác, nhưng có ba chú chạy đến chỗ tôi cùng một lúc - trong đó có Hoa Chuông đây, cả Cây Phiền Lộ và anh bạn trẻ Liễu Ngư. Anh bạn này là thành viên duy nhất trong đội Cốt Cán mà tôi đã gặp và tôi hỏi thăm cậu ta về Chúa Thanh Lương Trà nhưng nó lại không thể nói được điều gì ra hồn. Vì thế tôi cũng không bao giờ có thể biết rõ chuyện gì đã xảy ra với Chúa Thanh Lương Trà, chỉ biết hy vọng là ông ấy sẽ không phải chịu đau khổ quá lâu.

Cây Phiền Lộ như bị mê sảng - nói toàn những điều vô nghĩa - Hoa Chuông và tôi cũng chẳng khá hơn. Chẳng hiểu làm sao Tóc Giả là người duy nhất mà tôi nghĩ đến. Tôi nhớ lại tôi đã đem người đi bắt anh ấy như thế nào - để giết anh ấy, sự thật là như vậy - và tôi thấy mình nhất định phải đi tìm Tóc Giả để nói với anh ấy rằng tôi đã sai: chính ý nghĩ này là tất cả những gì còn có ý nghĩa với tôi. Bốn chúng tôi lang thang chẳng biết đi đâu, gần như đi theo vòng tròn bởi vì sau một hồi, chúng tôi lại thấy mình trở về chỗ dòng suối, bên dưới cái nơi trước đã từng là cánh đồng của chúng ta. Bốn chúng tôi đi theo dòng suối vào một khu rừng lớn và đêm ấy, khi chúng tôi ở trong rừng thì Liễu Ngư chết. Trước đấy một chút, cậu ta vẫn hoàn toàn tỉnh táo và tôi vẫn nhớ những lời nói cuối cùng của cậu ấy. Khi Hoa Chuông nói rằng theo cậu ta, loài người căm ghét 1ũ thỏ chúng ta vì đã phá hoại mùa màng vườn tược của họ thì Liễu Ngư đã nói như thế này. "Đó không phải là lý do họ phá hủy cánh đồng thỏ. Đó là bởi vì chúng ta chặn đường của họ. Họ giết chúng ta để mọi việc tiện lợi cho họ." Chẳng bao lâu sau cậu ấy ngủ thiếp đi và một lúc sau, khi chúng tôi giật mình vì tiếng động hoặc một điều gì đó và cố đánh thức cậu ấy dậy thì nhận ra là cậu ấy đã chết.

Chúng tôi để cậu ta nằm lại đó và đi tiếp cho đến khi tới được bờ sông. Cũng không cần mô tả nó làm gì bởi vì tôi biết các bạn đã ở đấy. Lúc đó trời đã rạng sáng, chúng tôi nghĩ rằng hẳn mọi người còn gần đâu đây nên bắt đầu đi dọc bờ sông, ngược lên thượng nguồn để tìm các bạn. Chẳng bao lâu sau chúng tôi đã tìm ra nơi các bạn đã đi qua. Có nhiều dấu vết - rất nhiều nữa là khác - để lại trên cát dưới bờ sông dốc đứng và cả phân chắc cũng đã ba ngày rồi. Dấu chân không đi lên phía thượng nguồn hoặc xuống phía hạ nguồn vì thế mà tôi biết mọi người đã vượt sông. Tôi bèn bơi sang bờ bên kia và tìm thấy nhiều dấu vết hơn: sau đó những người còn lại cũng bơi qua sông. Nước sông dâng cao và tôi cho rằng các bạn hẳn đã vượt sông dễ dàng hơn chúng tôi vì không gặp phải những trận mưa.

Bản thân tôi không thích những cánh đồng bên kia bờ sông. Có một người vác súng cứ đi đi lại lại khắp nơi. Tôi dẫn hai người bạn vượt qua con đường và chẳng bao lâu sau chúng tôi đến một vùng đất tồi tàn, chỉ có những bụi thạch nam, đất thì vừa đen vừa bở bùng bục. Chúng tôi trải qua những ngày khốn khổ ở đây, một lần nữa tôi lại gặp phân thỏ thải ra vào khoảng ba ngày trước, nhưng lại chẳng thấy có hang hốc hay chú thỏ nào, thế là tôi nghĩ rất có khả năng đấy là các bạn. Hoa Chuông thì vẫn ổn, nhưng Cây Phiền Lộ lên cơn sốt và tôi e rằng cậu ta cũng chẳng trụ lại được lâu.

Nhưng rồi chúng tôi cũng gặp may một chút - ấy là theo chúng tôi nghĩ vào lúc đó. Đêm ấy, chúng tôi gặp một gã lang thang ở phía rìa bụi thạch nam - một con thỏ già nua nhưng dẻo dai với cái mõm xây xước và đầy sẹo - nó bảo chúng tôi rằng có một cánh đồng thỏ cách đấy không xa rồi chỉ đường cho chúng tôi đến đó. Thế là lại ngược vào rừng, băng qua những cánh đồng, nhưng chúng tôi đã kiệt quệ đến mức không còn sức đâu mà đi tìm cánh đồng thỏ. Chúng tôi bò vào một cái rãnh cạn, tôi thì thật tình không có lòng nào bảo những người bạn đồng hành phải thức canh. Bản thân tôi cố đánh thức mình, nhưng không thể."

"Đó là vào lúc nào?" Cây Phỉ hỏi.

"Ngày hôm kia, (Nhựa Ruồi đáp) vào lúc sớm tinh mơ. Khi tôi thức giấc thì cũng đã gần trưa mất rồi. Mọi thứ đều yên lặng và tất cả những gì mà tôi ngửi thấy là mùi của thỏ, nhưng tôi có cảm giác tức thời là có điều gì đó không ổn. Tôi bèn đánh thức Hoa Chuông dậy và đang quay sang lay Cây Phiền Lộ thì nhận ra có cả một đàn thỏ đang vây quanh chúng tôi. Chúng cao lớn, đẹp đẽ như toát ra một cái mùi là lạ. Nó giống như, ừm, nó giống như..."

"Chúng tôi biết nó như thế nào mà." Thứ Năm lên tiếng.

"Tôi nghĩ chắc các anh đã biết. Một con trong bọn giới thiệu ngay, "Tôi là Anh Thảo Vàng. Các anh là ai và đang làm gì ở đây?" Tôi không thích cách hắn ta nói chút nào, nhưng tôi cũng chẳng thấy có lý do gì khiến họ làm hại chúng tôi, thế là tôi mới trả lời rằng chúng tôi vừa trải qua nhiều khó khăn, vừa vượt qua một chặng đường dài để đi tìm những chú thỏ khác từ cánh đồng quê nhà - Cây Phỉ, Thứ Năm và Tóc Giả. Tôi vừa mới thốt ra những cái tên này thì gã thỏ có tên Anh Thảo Vàng đã quay sang những chú kia và kêu to, "Tôi biết mà. Hãy xé chúng ra thành từng mảnh." Thế là cả lũ đâm bổ vào chúng tôi. Một con cắn vào tai tôi, xé toạc nó ra trước khi Hoa Chuông đẩy được hắn ra. Chúng tôi lăn vào chiến đấu với cả đám, tôi ngạc nhiên khi phát hiện mình cũng không phải dùng nhiều sức lắm. Một điều thật là buồn cười, mặc dù trông to khỏe thế và hô hào ầm ĩ đòi uống máu chúng tôi, bọn chúng chẳng biết đánh đấm gì: rõ ràng chúng không nắm được bài học vỡ lòng về chiến đấu. Hoa Chuông quật ngã một con to xác gấp đôi cậu ấy và mặc dù tai bị chảy máu tôi cũng không ở trong tình thế nguy hiểm cho lắm. Chỉ có điều chúng đông quá và chúng tôi buộc phải bỏ chạy. Hai chúng tôi vừa nhảy khỏi cái hào thì phát hiện Cây Phiền Lộ vẫn còn ở đó. Cậu ta rất yếu, như tôi đã kể với các bạn, nên không kịp thức dậy khỏi giấc ngủ mê man. Thế là sau tất cả những gì đã trải qua, Cây Phiền Lộ đáng thương đã chết trong tay lũ thỏ kia. Không hiểu các bạn nghĩ thế nào về việc này?"

"Tôi nghĩ đó là một nỗi nhục nhã đáng nguyền rủa." Dâu Tây bật lên trước khi có bất cứ ai kịp lên tiếng.

"Chúng tôi chạy khỏi cánh đồng, men theo một dòng suối nhỏ (Nhựa Ruồi tiếp tục). Một vài con thỏ vẫn tiếp tục truy đuổi chúng tôi, chợt tôi nảy ra một ý. "Phải, dù sao thì mình cũng phải tóm một con mới được". Tôi không quan tâm đến việc làm một chuyện gì khác hơn là chạy đi để cứu lấy mình - không thể để chuyện này xảy ra sau cái chết của Cây Phiền Lộ. Tôi thấy Anh Thảo Vàng đang dẫn đầu những con khác và bứt lên trước một quãng, thế là tôi để cho hắn tiến tới gần mình rồi bất thình lình quay lại đuổi theo hắn. Tôi vật hắn xuống đất và toan xé xác hắn ra làm hai thì hắn kêu ré lên, "Tôi có thể cho anh biết các bạn anh đi đâu." "Vậy thì nói mau," tôi ra lệnh, hai chân sau đạp lên bụng hắn. "Họ đi về phía rặng núi," hắn vừa thở dốc vừa nói "những ngọn đồi cao mà anh có thể nhìn thấy từ đây. Họ đỉ từ sáng hôm qua." Tôi vờ như không tin lời hắn và làm như sắp sửa giết hắn đến nơi. Nhưng hắn vẫn nói y như trước, tôi quào cho hắn mấy cái rồi thả cho hắn chạy đi và tiếp tục lên đường. Lúc ấy trời trong vắt và chúng tôi có thể thấy rõ những ngọn đồi.

Sau đó chúng tôi đã trải qua một quãng thời gian tồi tệ nhất từ truớc đến giờ. Nếu không có những lời bông đùa của Hoa Chuông và những câu chuyện trao đổi qua lại, chắc chắn chúng tôi đã chào thua."

"Tiết mục phân thỏ đến đây là hết, trò đùa cho những người khác." Hoa Chuông nói "Tôi thường lăn một trò đùa trên đường như thả một cuộn chỉ và cả hai chúng tôi lốc thốc chạy theo. Đó là cái cách giúp chúng tôi cầm cự được."

"Tôi thực sự không thể kể cho các bạn nhiều về những gì diễn ra sau đó (Nhựa Ruồi lên tiếng). Tai tôi đau đớn kinh khủng và trong suốt thời gian đó, tôi không sao xua đi được ý nghĩ rằng cái chết của Cây Phiền Lộ là do lỗi của tôi. Nếu tôi không ngủ thiếp đi thì cậu ấy dã không chết. Một lần chúng tôi cố gắng ngủ lại nhưng giấc mơ của tôi còn vượt quá sức chịu đựng của tôi. Tôi thực sự phát điên lên. Trong tôi chỉ còn có một ý niệm duy nhất, tìm cho bằng được Tóc Giả đề nói rằng anh ấy đã hành động đúng khi rời bỏ quê nhà ra đi.

Cuối cùng chúng tôi cũng đến được những ngọn đồi, vào chiều tối ngày hôm sau. Chúng tôi chẳng thiết giữ gìn gì nữa - cứ thế đi bừa vào cánh đồng cỏ trống trải, phẳng lặng ngay đúng giờ bọn cú đi kiếm ăn. Tôi cũng không biết mình chờ đợi điều gì nữa. Các bạn cũng biết, đôi khi ta để cho mình nghĩ rằng mọi thứ sẽ ổn nếu ta có thể đến được nơi nào đó hoặc làm được việc nào đó. Nhưng khi đạt được điều ấy rồi mới thấy mọi việc không đơn giản như vậy. Tôi cho rằng mình đã nuôi hy vọng ngu ngốc rằng Tóc Giả có thể đang đợi chúng tôi. Nhưng những ngọn đồi này sao mà lớn thế - lớn hơn tất cả những gì chúng tôi gặp trong đời. Không có rừng cây, không có chỗ trốn, không có thỏ, bóng đêm lại đang đổ xuống. Và rồi mọi vật dường như bị xé nhỏ ra. Tôi thấy Cỏ Lưỡi Mèo cũng rõ như cỏ cây trước mặt và nghe tiếng cậu ấy khóc lóc rồi tôi trông thấy Chúa Thanh Lương Trà, Liễu Ngư và cả Cây Phiền Lộ. Tôi cố nói chuyện với họ. Tôi gọi tên Tóc Giả nhưng không mong anh ấy đáp lại bởi vì tôi chắc là anh ấy không có mặt ở đấy. Tôi vẫn còn nhớ là mình đã ra khỏi hàng rào đến một chỗ trống, lúc ấy tôi thực sự hy vọng một kẻ thù nào đó đến kết liễu đời mình đi cho rồi. Nhưng khi tỉnh lại thì đấy là Tóc Giả. Ý nghĩ đầu tiên của tôi là mình đã chết và bắt đầu băn khoăn không biết Tóc Giả có ở đó thật hay không. Sau đó thì các bạn đã biết những chuyện còn lại. Thật đáng tiếc là tôi đã làm các bạn sợ biết chừng nào. Nhưng nếu tôi không thế - không làm Thỏ đen, thì sẽ khó có sinh vật sống nào có thể ở gần ông ta hơn chúng tôi."

Sau một hồi im lặng, chú nói thêm, "Các bạn có thể hình dung điều này có ý nghĩa như thế nào với Hoa Chuông và tôi khi thấy mình đang ở dưới hang, giữa bạn bè. Không phải tôi là người đã cố bắt anh, Tóc Giả ạ, đó là một tên thỏ khác, từ đời nảo đời nào rồi."

Chương 22

Câu Chuyện Về Phiên Tòa Xử El-ahrairah

Có phải hắn không có khuôn mặt của kẻ lừa đảo? ... Khuôn mặt đáng nguyền rủa của Tyburn chẳng thể mang về lợi ích cho giới tu sĩ.

Tình Yêu cho tình yêu của Congreve

Loài thỏ (theo ông Lockley) cũng có nhiều điểm giống con người. Một trong những điểm đó chắc chắn là khả năng chống chọi tai ương và để cho dòng đời đẩy mình về phía trước, vượt qua những đau khổ và mất mát. Chúng có một đặc tính cố định nhưng rất khó miêu tả nó cho chính xác là sự tàn nhẫn hay thờ ơ. Nó thực chất là trí tưởng tượng giới hạn được trời phú và một trực cảm rằng Cuộc sống là Hiện tại. Một con thú hoang bị dồn đuổi với mục tiêu sống còn vượt trên tất cả thì sẽ mạnh mẽ như loài cỏ dạỉ. Với tư cách một giống nòi loài thỏ có được sự an toàn dựa vào lời hứa của Thần Mặt trời đối với El-ahrairah. Chưa đầy một ngày trôi qua sau khi Nhựa Ruồi, trong cơn mê sảng, bò đến chân rặng núi Watership Down. Tuy vậy, chú gần như đã bình phục, trong khi đó, anh bạn Hoa Chuông vô tư hơn thậm chí còn có vẻ không bị ảnh hưởng nhiều lắm sau những thảm họa khủng khiếp mà cậu vừa trải qua. Cây Phỉ và bạn bè chú quả có buồn đau và kinh hoàng hết sức trong lúc lắng nghe câu chuyện của Nhựa Ruồi. Nồi Đất khóc lóc và run rẩy một cách thương tâm trước cái chết của Cỏ Lưỡi Mèo, còn Quả Sồi và Thủy Cự thì đã phải kìm những tiếng nấc nghẹn ngào khi Hoa Chuông miêu tả khí độc đã giết chết những chú thỏ ở dười đất như thế nào. Tuy vậy, cũng như với người nguyên thủy, sự cảm thông sâu sắc và mạnh mẽ của chúng cũng đồng hành với cảm giác được giải thoát thực sự - thứ xúc cảm không hề giả tạo hay phải cố gắng làm ra thế. Khi mọi chuyện được kể lại, chúng lắng nghe không có một chút nỗi nghi ngờ hoặc thờ ơ mà ngay cả những con người văn minh tốt bụng nhất vẫn cảm thấy khi đọc một bài báo. Chúng có cảm tưởng như chính mình đang vật lộn trong những lối đi đầy khí độc và nổi cơn điên khùng với Cây Phiền Lộ trong cái hào cạn. Đó là cách chúng tỏ lòng tôn trọng người chết. Khi câu chuyện chấm dứt thì những yêu cầu của cuộc sống thực tế đầy khó khăn, nhọc nhằn lại trỗi dậy trong mỗi trái tim, hệ thần kinh, trong máu và dạ dày của chúng. Giá như những chú đã chết kia đừng chết! Nhưng ngoài kia vẫn còn có cỏ cần phải ăn, rau cần phải nhai, chất thải cần phải phóng ra, hang cần phải đào và đến lúc mệt thì vẫn cần phải lăn ra ngủ như thường. Ngày xưa ấy, người anh hùng Odysseus có mang được người bạn đồng hành nào lên bờ cùng vơai mình đâu. Thế mà ông vẫn ngáy khò khò bên nữ thần Calypso kiều diễm và đến khi thức dậy lại chỉ nghĩ về Penelope mà thôi.

Từ trước khi Nhựa Ruồi kết thúc câu chuyện của mình, Cây phỉ đã cúi xuống ngửi ngửi cái tai bị thương của Đội trưởng. Trước đấy, chú còn chưa có lúc nào để xem kỹ vết thương này, nhưng bây giờ trong khi kiểm tra, chú nhận ra rằng nỗi sợ hãi và sự rnệt mỏi không phải là nguyên nhân chính khiến Nhựa Ruồi suy sụp đến thế. Đội trưởng chắc chắn là bị thương nặng, còn nặng hơn Gạc Nai nữa. Chắc chắn anh ấy đã mất nhiều máu. Tai anh ấy rách te tua như một dải ruybăng và có cả một cục đất bám vào đó. Cây Phỉ không khỏi bực mình với anh bạn Bồ Công Anh. Khi một vài chú thỏ bị màn đêm tháng Sáu dịu dàng với vầng trăng tròn vành vạnh trên đầu lôi kéo đã bỏ đi kiếm ăn trên mặt đất, chú bảo Mâm Xôi chờ mình. Xám Bạc đã toan rời khỏi hang bằng lối đi khác, cũng quay lại nhập hội với chúng.

"Bồ Công Anh và hai người kia chắc chỉ chăm chăm chú chú làm cho tính thần của anh phấn chấn hơn." Cây Phỉ nói với Nhựa Ruồi "Đáng giận là họ đã không làm sạch vết thương. Đất cát dính vào như thế này rất nguy hiểm."

"Được rồi, anh thấy đấy..." Hoa Chuông bắt đầu, chú ta vẫn còn nán lại bên cạnh Nhựa Ruồi.

"Không phải lúc đùa cợt đâu," Cây Phỉ ngắt lời "hình như anh nghĩ rằng..."

"Nhưng tôi đâu có đùa." Hoa Chuông nói "Tôi chỉ định nói rằng tôi cũng muốn lau sạch tai Đội trưởng, nhưng mà nó quá nhạy cảm nên không thể chạm vào."

"Cậu ta nói đúng đấy." Nhựa Ruồi nói "Tôi e là mình đã không cho họ đụng đến. Nhưng hãy làm điều mà anh nghĩ là tốt nhất, Cây Phỉ ạ. Tôi thấy trong người đã khá hơn nhiều."

Cây Phỉ bắt đầu xem xét cái tai kỹ hơn. Máu đóng lại thành cục cứng ngắc, đen bầm và công việc này đòi hỏi lòng kiên nhẫn. Một lúc sau vết thương dài và lởm chởm bắt đầu rỉ máu sau khi đã được lau sạch. Xám Bạc tiếp tục công việc. Nhựa Ruồi gắng chịu đau hết sức mình, gầm gừ, oằn mình vì đau đớn và Xám Bạc phải cố tìm ra cái gì đó khiến chú ta chú ý mà phần nào quên đi cái đau.

"Cây Phỉ này," chú cất tiếng hỏi "ý tưởng mà anh nói đến là gì vậy - về con chuột ý? Anh bảo sẽ giải thích sau mà. Sao không nói cho chúng tôi nghe ngay bây giờ."

"Được thôi," Cây Phỉ bắt đầu "ý tưởng đấy chỉ đơn giản là thế này, trong hoàn cảnh của chúng ta không nên lãng phí bất cứ một điều gì có khả năng mang lại lợi ích về sau. Chúng mình đang ở một nơi xa lạ, lại còn chả biết gì mấy nên cũng cần bạn bè chứ. Rõ ràng là kẻ thù thì không thể làm điều gì tốt cho chúng ta hết, nhưng ở đây còn nhiều những sinh vật không phải là kẻ thù: chim, chuột, nhím và nhũng loại khác nữa. Loài thỏ chúng ta thường không có liên hệ mấy với những loài này, nhưng kẻ thù của họ cũng là kẻ thù của chúng ta trong nhiều trường hợp. Tôi nghĩ chúng ta hãy làm tất cả để các sinh vật này trở thành bạn. Điều này có thể giúp cho ta rất nhiều trong lúc khó khăn hoạn nạn."

"Tôi không thể nói rằng mình ủng hộ ý kiến đó." Xám Bạc vừa nói vừa lau chỗ máu rỉ ra trên mũi Nhựa Ruồi "Tôi cho rằng những con vật nhỏ này đáng bị xem thường hơn là có thể nhờ cậy được. Chúng thì làm được cái quái gì giúp ta chứ? Không thể đào hang cho ta, không kiếm thức ăn giúp ta mà cũng chẳng thể đánh nhau vì ta nữa. Chúng sẽ nói chúng rất thân thiện, điều đó thì chẳng có gì phải nghi ngờ, nhưng chỉ trong lúc mà ta còn giúp đỡ chúng, nhưng chuyện này đến đây phải chấm dứt. Tôi nghe con chuột đó hứa, Nếu anh cần chúng tôi sẽ đến. Anh đánh cuộc là chúng sẽ đến, chừng nào mà nơi này còn thức ăn hoặc chỗ núp, nhưng chắc chắn một điều là chúng ta không mong nơi này đầy nhóc những con chuột và... bọ vừng, phải không?"

"Không, tôi không có ý như thế." Cây phỉ nói "Tôi không đề nghị mọi người phải đi tìm chuột đồng và mời chúng đến ở với chúng ta. Dù sao thì chúng sẽ chẳng cám ơn chúng ta về điều đó. Nhưng con chuột tối nay... chúng ta đã cứu sống nó..."

"Anh đã cứu nó thì đúng hơn." Mâm Xôi chữa lại.

"Được rồi, đằng nào nó cũng được cứu mạng. Nó sẽ nhớ điều này."

"Nhưng mà liệu nó có thể làm gì giúp chúng ta chứ?" Hoa Chuông thắc mắc.

"Trước hết là nó có thể nói cho chúng ta những gì nó biết về nơi này..."

"Chuột thì biết được quái gì! Mà dẫu có biết thì cũng không phải những điều loài thỏ muốn biết."

"Được rồi, tôi thừa nhận một con chuột có thể có hoặc chẳng ích lợi gì cho chúng ta." Cây Phỉ từ tốn nói "Nhưng tôi chắc rằng một con chim thì sẽ có ích nếu chúng ta có thể làm một cái gì đó cho nó. Chúng ta không biết bay, còn một vài con chim thì lại biết tường tận về nơi này. Chúng cũng biết khá nhiều về thời tiết. Tất cả những điều tôi muốn nói chỉ có vậy. Nếu bất cứ ai thấy một con vật hoặc một con chim không phải là kẻ thù của ta đang cần sự giúp đỡ thì hãy vì Chúa, đừng bỏ lỡ cơ hội. Điều này chẳng khác nào để cà rốt mục rữa trong đất."

"Vậy anh nghĩ thế nào?" Xám Bạc quay sang hỏi Mâm Xôi.

"Tôi nghĩ đó là một ý hay, nhưng những cơ hội thực sự theo cái kiểu mà Cây Phỉ nghĩ thì không hay xuất hiện đâu."

"Tôi nghĩ điều này đúng đấy." Nhựa Ruồi nhăn mặt nói khi Xám Bạc tiếp tục liếm vào tai chú "Ý kiến này chỉ đúng về mặt lý thuyết, nhưng sẽ không có nhiều dịp để áp dụng trong thực tiễn đâu."

"Tôi sẵn sàng thử một phen." Xám Bạc nói "Tôi cho rằng cũng đáng làm thế, chỉ để xem xem Tóc Giả sẽ kể những câu chuyện ru ngủ cho một con chuột chũi như thế nào."

"El-ahrairah từng làm điều đó," Hoa Chuông chen vào "và nó đã có hiệu quả. Các anh không nhớ à?"

"Không," Cây phỉ lên tiếng "tôi không biết câu chuyện ấy. Anh kể đi."

"Hãy đi ăn cái đã." Nhựa Ruồi nói "Cái tai này đã lấy hết tất cả sức lực của tôi vào lúc này."

"Phải, ít nhất thì bây giờ nó cũng sạch rồi." Cây Phỉ nhận xét "Nhưng tôi e nó sẽ không bao giờ được lành lặn và nguyên vẹn như cái tai kia nữa. Anh sẽ có một cái tai lởm chởm."

"Không hề chi," Nhựa Ruồi nói to "dù sao tôi cũng là một trong những kẻ may mắn."

Mặt trăng tròn vành vạnh uy nghi mọc lên trên bầu trời phía Đông không một gợn mây, bao phủ vùng núi cao yên bình này trong làn ánh sáng bàng bạc. Loài người chúng ta không ý thức được ánh sáng ban đêm chính là thứ đã đẩy lùi bóng đêm. Ánh sáng ban ngày, kể cả khi mặt trời không bị mây che khuất, đối với chúng ta dường như chỉ đơn giản là điều kiện tự nhiên của trái đất và không khí. Mỗi khi nghĩ về những dãy núi, ta có trong đầu hình ảnh núi non hiện lên trong ánh mặt trời, cũng giống như khi ta nghĩ về con thỏ với bộ lông của nó. Stubbs (Có lẽ tác giả muốn nói đến George Stubbs (1724-1806), một họa sĩ nổi tiếng chuyên vẽ về ngựa.) có thể nhìn thẳng vào bộ xương bên trong con ngựa, nhưng hầu hết chúng ta thì không: cũng vậy, chúng ta không thể nhìn thấy núi đồi nếu thiếu ánh sáng, cho dù ánh sáng không phải là một phần của những dãy núi như kiểu bộ da là một phần của chính con ngựa. Chúng ta coi ánh sáng mặt trời như một điều hiển nhiên. Nhưng ánh trăng là một vấn đề khác. Nó không liên tục. Trăng tròn rồi lại khuyết. Những đám mây có thể che kín trăng nhưng không thể che kín như vậy với ánh sáng ban ngày. Nước rất cần thiết cho chúng ta nhưng một thác nước thì không. Ở những nơi có thác nước, nó chỉ được coi như một thứ thêm vào, một vật trang trí đẹp đẽ. Chúng ta cần ánh sáng đến mức nó là yếu tố của sự sống, nhưng ánh trăng thì chúng ta không cần. Dù trăng có mọc hay không, sự hiện diện của nó cũng không phải điều cần thiết. Trăng luôn thay đổi. Nó dát bạc lên bãi bờ, cây cỏ, phân biệt những cọng cỏ dài khỏi những cọng khác, biến một khối nâu nâu phủ đầy sương giá của một lùm cây thành hằng hà sa số những đốm nhỏ phát sáng; hoặc hắt thứ ánh sáng mờ mờ dọc theo những cành cây ướt đẫm sương đêm như thể bản thân ánh sáng cũng uốn mềm được. Những chùm ánh trăng dài đổ xuống, trắng và sắc lẻm, giữa những thân cây, độ sáng mờ dần khi chúng lùi sâu vào cái khoảng không bùi bụi, mờ sương của những cánh rừng sồi lúc nửa đêm. Dưới ánh trăng, hai héc ta cỏ ống thô ráp cao đến đầu gối, nhấp nhô như sóng lượn, chộn rộn và lởm chởm như bờm ngựa, giờ đây hiện lên như mặt vịnh cuộn sóng, tất cả biến thành những vùng lồi lõm và khoảng tối. Cỏ mọc dày và bện chặt vào nhau đến mức gió cũng không thể làm nó lay động, nhưng chính ánh trăng dường như ban cho nó sự yên tĩnh vĩnh hằng. Không, chúng ta không thể coi ánh trăng như một điều hiển nhiên. Nó cũng giống như tuyết hoặc những hạt sương vào một buổi bình minh tháng Sáu. Nó không để lộ ra mà lại thay đổi những gì nó chiếu ánh sáng lên. Và độ sáng của nó rất kém, kém hơn nhiều so với ánh sáng ban ngày - làm chúng ta tưởng rằng nó chỉ là thứ gì đó được thêm vào những dãy núi này, để tặng cho nó, chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, một đặc tính tuyệt vời, phi thường khiến chúng ta phải cúi đầu ngưỡng mộ khi còn có thể, bởi vì chẳng bao lâu nữa nó sẽ lại tan biến mất.

Khi bọn thỏ đến cái hang trong rừng sồi, một luồng gió mạnh thổi qua những tán lá, kẻ những hình ô vuông và chấm màu lốm đốm lên mặt đất phía dưới, vừa lấy đi vừa ban phát ánh sáng dưới các cành cây. Chúng để tai lắng nghe, nhưng ngoài tiếng lá cây xào xạc thì từ đồng cỏ trống trải phía dưới không có âm thanh nào ngoài tiếng hót đơn điệu của một con chim chích xa xa trên bãi cỏ.

"Trăng đẹp quá!" Xám Bạc kêu lên "Hãy tận hưởng trong khi nó còn có ở đây."

Khi lên đến bờ đất, chúng gặp Đầu Gỗ và Thủy Cự đang quay lại.

"Ôi Cây Phỉ," Đầu Gỗ kêu lên "chúng tôi vừa nói chuyện với một con chuột khác. Nó đã nghe chuyện về con chim cắt lúc tối và tỏ ra rất thân thiện. Nó chỉ cho chúng tôi một nơi ở ngay phía bìa rừng bên kia toàn là cỏ mới cắt - hình như người ta cắt cỏ cho ngựa. Nó hỏi, "Các anh có thích cỏ, cỏ ngon không? Tất cả cỏ đều ngon hết." Thế là chúng tôi đi đến đấy. Thật hết ý, chả có nơi nào cỏ ngon hơn."

Cánh đồng cỏ mới cắt kéo đài đến 40 mét, dày khoảng tấc rưỡi. Cây Phỉ, trong tâm trạng lâng lâng vui vẻ vì vừa được chứng minh là mình đúng, đang lững thững đi đến một vạt cỏ ba lá. Tất cả bọn thỏ nhấm nhá thức ăn trong yên lặng.

"Cậu là một người có đầu óc đấy Cây Phỉ ạ." cuối cùng Nhựa Ruồi nói "Cậu và chú chuột của cậu. Xin cậu hãy nhớ cho, chúng ta sẽ tự mình tìm ra nơi này, chẳng chóng thì chầy, nhưng sẽ chẳng nhanh được như thế này."

Cây Phỉ có thể hạ cằm xuống đầy thỏa mãn, nhưng chú chỉ trả lời, "Rốt cuộc thì chúng ta sẽ không cần phải xuống núi nhiều." Đoạn chú nói thêm, "Nhưng Nhựa Ruồi này, anh biết đấy, người anh toàn mùi máu. Điều đó có thể nguy hiểm, kể cả khi ở đây, thôi mọi người hãy quay về rừng đi. Trong một đêm đẹp như thế này chúng ta có thể ngồi gần hang, nhấm nháp thức ăn trong khi Hoa Chuông kể cho chúng ta nghe câu chuyện của cậu ấy."

Chúng gặp Dâu Tây và Gạc Nai ở bờ đất; và trong lúc ai nấy đều nhai lại thức ăn một cách vui vẻ với những cái tai rủ xuống thì Hoa Chuông bắt đầu.

° ° °

"Đêm qua Bồ Công Anh đã kể cho tôi nghe về cánh đồng thỏ của Anh Thảo Vàng và cả việc anh ấy đã kể chuyện Rau diếp của Đức vua. Điều ấy đã làm tôi nghĩ đến câu chuyện này, thậm chí còn trước cả khi Cây Phỉ giải thích chuyện con chuột nữa. Tôi thường nghe chuyện này từ ông nội mà ông thì bao giờ cũng bảo rằng nó xảy ra sau khi El-ahrairah đưa người cửa mình ra khỏi vùng đầm lầy Kelfazin. Họ tới những đồng cỏ Fenlo và đào hang ở đấy. Nhưng Hoàng tử Cầu Vồng vẫn để mắt đến El-ahrairah và ông hoàng này đã đi đến quyết định sẽ không nhắm mắt cho qua một trò dối gạt nào nữa của El-ahrairah.

Một buổi tối, El-ahrairah và Giỏ Cua đang ngồi trên một bãi đất ngập tràn ánh mặt trời thì Hoàng tử Cầu Vồng lướt qua đồng cỏ đi đến gần, cùng đi với ông là một chú thỏ mà El-ahrairah chưa từng gặp bao giờ.

"Chào buổi tối, anh bạn El-ahrairah thân mến." ông hoàng lên tiếng trước "Có một sự cải thiện vượt bậc trên những đầm lầy ở Kelfazin. Ta thấy tất cả những ả thỏ cái của ngươi đang bận rộn đào hố dọc lũy đất. Thế chúng đã đào một cái hang cho ngươi chưa?"

"Có chứ, thưa ngài." Ei-ahrairah đáp "Đây là cái hang dành cho tôi và Giỏ Cua. Cái bờ đất này vừa nhìn thấy là chúng tôi đã mê ngay ấy chứ."

"Ừ, trông cũng được lắm." Hoàng tử đáp "Nhưng ta e rằng mình phải nói cho ngươi biết một chuyện, El-ahrairah ạ, rằng ta nhận được mệnh lệnh rất nghiêm khắc từ Chúa tể Mặt trời, người không cho phép ngươi ở chung hang với Giỏ Cua nữa."

"Không được ở chung hang với Giỏ cua ư?" El-ahrairah hỏi lại "Nhưng mà vì cớ gì kia chứ?"

"Này El-ahrairah," Hoàng tử cao giọng "chúng ta biết tỏng ngươi và những trò lừa gạt của ngươi, còn cái tên Giỏ Cua này thì cũng trơn tuột và mánh lới chẳng kém gì, thật là thầy nào tớ ấy. Nếu cả hai ngươi cũng nhét vào một chỗ thì xem ra chẳng có gì hay ho cả. Bọn ngươi sẽ tìm cách lấy cả mây trên trời trước khi mặt trăng thay đổi hai lần mất. Không, Giỏ cua phải đi tìm một cái hang khác ở đầu kia cánh đồng. Bây giờ để ta giới thiệu với ngươi. Đây là Hufsa. Ta muốn ngươi làm bạn với cậu ta và trông nom cậu ta thật tử tế."

"Cậu ấy từ đâu đến vậy?" El-ahrairah hỏi "Tôi chắc là chưa từng trông thấy cậu ấy bao giờ."

"Cậu ta đến từ một vùng đất khác," ông hoàng trả lời "nhưng không có gì khác biệt với bất cứ một con thỏ nào. Ta hy vọng ngươi sẽ giúp cậu ta ổn định cuộc sống ở đây. Và trong khi cậu ta tìm hiểu nơi này, ta chắc ngươi sẽ vui lòng cho cậu ta ở chung với ngươi chứ."

El-ahrairah và Giỏ Cua cảm thấy cực kỳ bực bội khi không thể ở chung với nhau trong cái hang của mình. Nhưng một trong những nguyên tắc của El-ahrairah là không bao giờ cho phép ai thấy mình giận dữ, mặt khác ông cũng phần nào thấy thương hại Hufsa, cho rằng cậu ta hẳn sẽ thấy cô đơn và lạc lõng ở một nơi xa lạ. Thế là ông chào hỏi cậu ta và hứa sẽ giúp cậu ta sớm ổn định. Hufsa vô cùng thân thiện và có vẻ sốt sắng chiều lòng mọi người, còn Giỏ Cua thì phải chuyển đến ở đầu kia cánh đồng.

Tuy vậy, một thời gian sau, El-ahrairah bắt đầu phát hiện rằng luôn có một cái gì đó khiến cho các kế hoạch của mình không thành. Một đêm, lúc ấy là vào mùa xuân, khi ông đưa một số thỏ của mình đến một cánh đồng ngô để chén những đọt lá non, họ phát hiện có một người đàn ông mang súng đi lại dưới ánh trăng, và họ đã may mắn thoát khỏi đó mà không gặp rắc rối gì. Một lần khác, sau khi El-ahrairah tìm ra một con đường dẫn đến một vườn bắp cải rồi đào được một cái lỗ dưới chân hàng giậu, thì sáng hôm sau đã thấy lỗ hổng bị chằng kín lại bằng dây thép, ông bắt đầu có ý ngờ vực rằng, có lẽ âm mưu của mình đã bị tiết lộ cho những kẻ đáng nhẽ không được biết.

Một hôm, ông quyết định sẽ cài bẫy Hufsa, thử xem cậu ta có phải là "kẻ tay trong" không. El-ahrairah chỉ cho cậu ta một con đường di tắt qua cánh đồng, bảo rằng con đường này dẫn đến một nông trại cách biệt, bên trong trồng toàn củ cải đỏ và trắng, không quên làm như vô tình tiết lộ rằng bản thân mình và Giỏ Cua cũng muốn đến đó vào sáng hôm sau. Trong thực tế, ông không định làm thế mà cũng chẳng nói cho bất cứ ai khác về con đường cũng như vườn rau kia. Ngày hôm sau, trong lúc thận trọng đi trên con đường này, ông thấy một sợi dây thép gài trong lớp cỏ.

Chuyện này làm cho El-ahrairah nổi trận lôi đình, bởi vì đối với người của ông, điều đó có nghĩa là bị sập bẫy và cái chết. Tất nhiên, ông không cho rằng chính Hufsa đã chăng dây thép hoặc thậm chí biết là bẫy đã được giăng ra. Nhưng rõ ràng nó đã báo tin cho một ai đó, kẻ đó không phải là kẻ đã dụng công sắp đặt cái bẫy này. Cuối cùng El-ahrairah đi đến kết luận chắc chắn rằng Hoàng tử Cầu Vồng đã chuyển tin báo của Hufsa cho người chủ trại hoặc người gác vườn, còn bản thân mình thì không bận tâm đến hậu quả những chuyện đã xảy ra. Cuộc sống của những con thỏ đang trong vòng nguy hiểm vì Hufsa - đó là không kể đến số rau diếp và bắp cải mà họ bị mất. Sau chuyện này, El-ahrairah cố không nói với Hufsa bất cứ chuyện gì. Nhưng xem ra điều này thật khó, bởi vì, như tất cả các bạn đều biết, bọn thỏ chúng ta rất giỏi trong việc giữ bí mật với những loài thú khác, nhưng lại rất kém trong việc giữ bí mật với đồng loại của mình. Cuộc sống trong những cánh đồng thỏ với những cái hang nối kết chằng chịt với nhau không phải là nơi phù hợp với những điều bí mật. El-ahrairah cân nhắc việc giết Hufsa. Nhưng ông biết rằng nếu ông làm vậy, Hoàng tử Cầu Vồng nhất định sẽ tìm đến và rốt cuộc ông chỉ rước thêm nhiều rắc rối vào thân. Ông trở nên bứt rứt khó chịu khi cứ phải giữ bí mật với Hufsa bởi vì ông biết, một khi nó đã nhận ra rằng họ đã phát hiện nó là gián điệp, nó sẽ báo cáo chuyện này với Hoàng tử Cầu Vồng và ông hoàng chắc chắn sẽ đưa nó đi và nghĩ ra những chiêu thức mới còn tồi tệ hơn.

El-ahrairah cứ nghĩ hoài nghĩ mãi. Ông nghĩ đến tận tối ngày hôm sau khi Hoàng tử Cầu Vồng đến thăm cánh đồng thỏ.

"Dường như ngươi đã có những thay đổi lớn trong tính cách El-ahrairah à." ông hoàng nhận xét "Không cẩn thận, thiên hạ có thể bắt đầu tin ngươi đấy. Vì có dịp đi qua đây, ta nghĩ mình phải tạt qua để cảm ơn lòng tốt của ngươi về việc quan tâm chăm sóc Hufsa. Ở với ngươi có vẻ cậu ta thấy thoải mái như ở nhà mình vậy."

"Phải, cậu ta cảm thấy thế, phải không ạ?" El-ahrairah đáp "Chúng tôi trở nên tốt đẹp cùng nhau, chúng tôi ở chung một hang cũng rất vui vẻ. Nhưng tôi bao giờ cũng nhắc nhở người của mình rằng, "Đừng đặt niềm tin vào các hoàng tử nếu không..."

"Này El-ahrairah," Hoàng tử cắt ngang lời Ei-ahrairah "ta chắc là mình có thể tin tưởng ngươi. Và để chứng minh lời ta nói không mảy may giả dối, ta quyết định sẽ trồng một vụ cà rốt ở cánh đồng sau ngọn đồi đằng kia. Đất ở đấy rất màu mỡ nên ta chắc cây cối sẽ mọc tốt. Chắc chắn sẽ không kẻ nào dám mơ đến chuyện ăn trộm cà rốt của ta. Thật vậy ngươi có thể đến xem ta trồng, nếu ngươi muốn."

"Nhất định tôi sẽ đến chứ," El-ahrairah reo lên "điều này chắc chắn sẽ thú vị lắm đây!"

Thế là El-ahrairah, Giỏ Cua, Hufsa và một vài thỏ khác theo Hoàng tử Cầu Vồng đến cánh đồng phía sau quả đồi. Họ giúp ông hoàng gieo hạt cà rốt xuống những luống đất dài. Đất ở đây thuộc loại nhẹ và khô - đúng loại đất thích hợp với cà rốt; nhưng toàn bộ công việc này khiến El-ahrairah tức điên lên bởi vì ông biết chắc rằng hoàng tử làm thế chỉ để bỡn cợt mình và để chứng tỏ rằng ông chắc mẩm là cuối cùng mình đã cắt được móng của El-ahrairah.

"Mùa màng chắc chắn sẽ bội thu." ông hoàng cất tiếng khi mọi việc đã được hoàn tất "Dĩ nhiên ta chắc là không một kẻ nào dám mơ đến chuyện trộm cà rốt của ta. Nhưng nếu có kẻ nào táo gan - nếu có kẻ nào dám ăn trộm, thì El-ahrairah ạ, cơn giận của ta sẽ khó mà lường được đấy. Cả đến vua Darzin mà dám lấy trộm, ấy là ta giả dụ thế, thì ta dám chắc rằng Chúa tể Thần Mặt trời sẽ thu lại vương quốc của ông ta mà ban cho người khác."

Nghe thế El-ahrairah hiểu, Hoàng tử Cầu Vồng có ý nhắc rằng nếu ông bắt quả tang El-ahrairah ăn trộm cà rốt thì Hoàng tử sẽ giết chết hoặc đày ông đi biệt xứ và đưa một thỏ khác lên làm thủ lĩnh, và ý nghĩ rằng tay thỏ ấy chắc chắn không phải ai khác ngoài Hufsa khiến ông điên ruột đến mức hai hàm răng bất giác nghiến trèo trẹo. Tuy vậy ngoài mặt ông vẫn giả bộ, "Vâng ạ, tất nhiên, phải thế chứ ắt là thế chứ."

Sau đó Hoàng tử bỏ đi.

Một đêm vào tuần trăng thứ hai sau ngày gieo trồng cà rốt, El-ahrairah cùng Giỏ Cua đi thăm cánh đồng. Không có người tỉa bớt lá nên những chiếc lá trổ ra dày dặn, xanh mướt. El-ahrairah ước đoán rằng đa số củ cà rốt sẽ nhỏ hơn bàn chân trước của mình một chút. Trong lúc ông đang ngắm nghía những gốc cà rốt dưới ánh trăng thì một kế hoạch chợt nảy ra trong đầu. Từ lâu ông đã cảnh giác hơn với Hufsa - trong thực tế không một ai biết hành tung của Hufsa - và trên đường quay về nhà ông cùng Giỏ Cua đã đào một cái hố ở một bờ ruộng khuất nẻo rồi cả hai chui xuống bàn tính. Tại đây, El-ahrairah hứa với Giỏ Cua rằng không những mình sẽ ăn trộm cà rốt của Hoàng tử Cầu Vồng mà họ sẽ cùng nhau "chơi" cho Hufsa một vố nhớ đời. Cả hai nhảy lên khỏi hố, Giỏ Cua đi đến nông trại ăn cắp một ít hạt ngô, El-ahrairah thì dành cả đêm hôm ấy bắt ốc sên, đó quả là một công việc kinh tởm.

Tối hôm sau, El-ahrairah ra ngoài từ sớm và trong khi đi như vậy được một lúc ông gặp nhím Yona đang thơ thẩn đi dọc hàng rào.

"Này Yona," ông gọi "anh bạn có thích cả lô những con ốc sên béo ú ngon lành này không?"

"Có chứ, tôi thích lắm, El-ahrairah à," Yona đáp "nhưng chẳng dễ mà bắt được chúng đâu. Anh sẽ biết rõ điều đó nếu anh là nhím như tôi."

"Này, những con này ngon lắm đấy," El-ahrairah dụ dỗ "và anh có thể có tất tật. Nhưng tôi còn có thể cho anh nhiều hơn nữa nếu anh làm những gì tôi bảo mà không thắc mắc gì hết. Anh có biết hát không?"

"Hát ư? Làm quái gì có chú nhím nào hát được cơ chứ?"

"Đúng," El-ahrairah gật gù "đúng lắm. Nhưng anh cần phải cố gắng nếu muốn có những con ốc sên này. À, phải rồi. Đây là một cái hộp rỗng cũ mèm tôi nhặt được, người nông dân đã đánh rơi trong cái rãnh kia. Tốt hơn, tốt hơn rồi đây. Nào bây giờ anh sẽ nghe tôi nhé."

Trong lúc đó, ở trong rừng Giỏ Cua đang nói chuyện với chú gà lôi Hawock.

"Ô này anh bạn Hawock, anh có bơi được không?"

"Tớ chẳng bao giờ đi gần nước nếu có thể tránh được, anh bạn Giỏ cua ạ." Hawock nói "Tớ không thích nước lắm. Nhưng dù vậy tớ vẫn cho rằng nếu buộc phải làm vậy, tớ vẫn có thể xoay xở để nổi trên mặt nước một lúc."

"Tuyệt lắm. Nào đến đây đi. Xem này tôi có khối ngô - anh cũng biết cái của này hiếm như thế nào vào mùa này - và anh sẽ có tất cả chỗ ngô này, chỉ với mỗi một điều kiện nhỏ, anh hãy bơi một chút trong cái hồ ở bìa rừng đằng kia. Hãy nghe tôi giải thích trong khi chúng ta đi đến đó nhé." Vừa nói, họ vừa băng qua khu rừng.

Đêm đến, El-ahrairah bước vào hang mình thì thấy Hufsa đang nhá thức ăn. "À Hufsa, cậu đây rồi." ông vui vẻ hỏi "Tốt lắm, tôi chẳng dám tin một ai khác đâu. Chỉ giữa tôi và cậu thôi nhé, không một ai khác được biết đâu đấy."

"Sao, có chuyện gì đấy, ông El-ahrairah?" Hufsa sốt sắng hỏi.

"Chả là tôi đang nhòm ngó những củ cà rốt của Hoàng tử Cầu Vồng và không thể nhịn lâu hơn nữa. Đó là những củ ngon nhất tôi từng thấy trên đời. Tôi quyết định sẽ ăn trộm tất cả - hoặc gần như tất cả. Tất nhiên, nếu tôi đem theo nhiều thỏ trong cuộc chinh phạt kiểu này thì chúng ta sẽ sớm gặp rắc rối. Mọi việc sẽ vỡ lở, sớm muộn gì cũng sẽ đến tai Hoàng tử. Nếu chỉ có hai ta "đánh quả" này thì thần không biết quỷ không hay đâu."

"Được tôi sẽ đi." Hufsa nói "Nhưng hãy để đến tối mai." Bởi vì nó mẩm tính như vậy nó sẽ có thời gian mật báo cho Hoàng tử Cầu Vồng.

"Không." El-ahrairah nói, giọng chắc nịch "Tôi sẽ đi bây giờ. Ngay bây giờ."

Ông tự hỏi không biết Hufsa có cố chống lại ý định này không, nhưng khi nhìn lại nó thì ông hiểu ngay là Hufsa đã chắc đến chín phần rằng đây sẽ là ngày tận thế của El-ahrairah và cái ngày nó sẽ được lên làm chúa tể đã đến rất gần.

Cả hai cùng ra cánh đồng tràn ngập ánh trăng. Mới đi được một đoạn dọc theo hàng rào thì chúng thấy một cái hộp cũ nằm trong hào. Ngồi nghễu nghện trên cái hộp là nhím Yona. Những cái lông cứng của nó dính đầy cánh hoa tầm xuân, trong khi nó cố sức phát ra những tiếng rừ rừ the thé trong cổ nghe rất kỳ cục và vẫy loạn cái chân sau đen sì lên. Cả hai dừng lại nhìn nó.

"Anh đang làm cái trò gì vậy." Hufsa kinh ngạc hỏi.

"Hát với vầng trăng ấy mà." Yona đáp "Tất cả loài nhím đều hát Với trăng để gọi bọn ốc sên đến. Chắc là anh biết điều này chứ?"

"Ối la la, ốc sên và trăng, ốc sên và trăng

Đảm bảo cho lợi ích của loài nhím trung thành."

"Khiếp cái giọng đến là kinh khủng!" El-ahrairah bình luận, quả thực giọng hát nghe ghê thật. "Đi mau thôi trước khi hắn kêu gọi tất cả kẻ thù đến vây quanh chúng ta." Thế là họ lại tiếp.

Một lúc sau, họ đến gần một cái hồ ở bìa rừng. Khi đến gần hơn, họ nghe thấy tiếng kêu quàng quạc và tiếng quạt nước, rồi trông thấy chú gà lôi Hawock đang chạy loạn xạ trên mặt nước, cái đuôi dài nổi lên trên mặt hồ phía sau nó.

"Chuyện quái quỷ gì xảy ra thế này?" Hufsa kêu lên "Hawock, anh bị bắn à?"

"Không, làm gì có chuyện đó." Hawock đáp "Tôi bao giờ cũng bơi vào những đêm trăng tròn. Nó làm cho cái đuôi của tôi dài thêm ra; với lại cái đầu tôi không thể có mãi màu đỏ, trắng và xanh lá cây nếu không bơi. Nhưng chắc anh phải rõ điều này chứ? Ai cũng biết như vậy mà."

"Sự thật là," El-ahrairah ghé tai Hufsa thì thầm "hắn ta không thích bị ai bắt gặp trong cảnh này đâu. Nào ta đi thôi."

Đi tiếp thêm một đoạn nữa, họ đến một cái giếng cũ gần một cây sồi đại cổ thụ. Người nông dân đã lấp giếng từ lâu nhưng miệng nó trông vẫn sâu và đen ngòm dưới ánh trăng.

"Nghỉ chân một lát chứ hả?" El-ahrairah hỏi "Chỉ một chút thôi."

Trong khi ông nói, một con vật có vẻ ngoài kỳ cục nhất trên đời ló ra khỏi bãi cỏ. Nó trông giống một con thỏ nhưng thậm chí dưới ánh trăng cũng có thể thấy nó có một cái đuôi màu đỏ và đôi tai dài màu xanh lá cây. Miệng nó ngậm đầu mẩu của cái que trăng trắng mà con người vẫn đốt ở miệng. Đó chính là Giỏ Cua nhưng đến Hufsa cũng không thể nhận ra nó là ai. Giỏ Cua đã tìm được loại bột dùng làm thuốc tắm cho cừu ở nông trại và đã ngồi vào trong đó để nhuộm cho cái đuôi có màu đỏ. Hai tai thì chú kết lên những tràng hoa nhăng và chiếc que trắng làm cho chú phát ốm lên.

"Xin Thần Mặt trời cứu giúp chúng con!" El-ahrairah kêu lên "Cái gì thế này? Hãy hy vọng rằng đây không phải là kẻ thù trong đội quân một ngàn!" Ông nhảy lên, trong tư thế sẵn sàng bỏ chạy. "Ngươi là ai vậy?" ông hỏi, toàn thân run bắn lên.

Giỏ Cua búng búng vào cái que trắng.

"Thế là," Giỏ Cua nói giọng oai vệ, "thế là ngươi đã thấy ta, El-ahrairah ạ! Bao nhiêu con thỏ sống cả đời rồi chết, hỏi có mấy con được gặp ta. Ít lắm hoặc chẳng có rnột mống! Ta là một trong những thỏ truyền tin của Chúa tể Mặt trời đây, người bí mật dạo quanh trái đất vào ban ngày còn ban đêm thì trở về lâu đài vàng của mình! Ngài thậm chí vào lúc này đang ngồi đợi ta ở đầu kia thế giới và ta phải mau mau đến gặp ngài, xuyên qua tâm trái đất. Vĩnh biệt nhé, El-ahrairah!"

Chú thỏ kỳ lạ nhảy qua thành giếng và biến mất trong bóng đen dưới đáy giếng.

"Chúng ta đã thấy cái lẽ ra không được thấy!" El-ahrairah nói giọng kinh hoàng "Nơi này mới đáng sợ làm sao! Nào ta đi mau lên."

Họ rảo bước nhanh hơn và chẳng bao lâu sau đã đến cánh đồng cà rốt của Hoàng tử Cầu Vồng. Họ ăn cắp bao nhiêu cà rốt thì tôi không biết, nhưng tất nhiên như mọi người đã rõ, El-ahrairah là một ông hoàng vĩ đại và chẳng cần thắc mắc làm gì, ông sử dụng những quyền lực mà tôi và các bạn không ai biết được. Nhưng ông nội tôi thì bao giơ cũng nói rằng, cho đến sáng thì cả cánh đồng đã trơ trụi chẳng còn một cây cà rốt nào. Tất cả chỗ cà rốt được giấu dưới một cái hang sâu trên cồn đất bên cạnh khu rừng. Xong xuôi, El-ahrairah và Hufsa về nhà. El- ahrairah tập hợp hai, ba người thân tín và ở lì dưới hang với họ suốt ngày, chỉ có Hufsa kiếm cớ đi ra ngoài vào buổi chiều mà không cho ai biết mình đi đâu.

Tối hôm ấy, khi El-ahrairah và người của mình bắt đầu ăn cỏ dưới bầu trời đỏ rực ánh hồi quang thì Hoàng tử Cầu Vồng đi đến cánh đồng thỏ. Sau lưng ông có hai con chó đen cao to lừng lững.

"El-ahrairah," ông hoàng tuyên bố "ngươi đã bị bắt."

"Vì lẽ gì ạ?" El-ahrairah hỏi lại.

"Ngươi biết điều đó rõ hơn ai hết. Đừng bắt ta phải chịu đựng thêm những trò lừa đảo và láo xược của ngươi nữa. Chỗ cà rốt đấy đâu rồi?"

"Nhưng nếu tôi bị bắt thì ít nhất tôi cũng phải được bảo cho biết là mình mắc tội gì chứ?" El-ahrairah cãi lý "Thật không công bằng khi tuyên bố tôi bị bắt rồi lại đặt câu hỏi ngược lại cho tôi."

"Đi thôi, đi thôil El-ahrairah," Hoàng tử dằn giọng "đừng làm mất thời gian nữa. Nói cho ta biết cà rốt giấu ở đâu thì ta sẽ chỉ đày ngươi đến miền Bắc mà không lấy mạng ngươi."

"Thưa Hoàng tử cầu Vồng," El-ahrairah nhấn mạnh "đây là lần thứ ba tôi mong ngài có thể cho tôi biết mình bị bắt vì lý do gì không?"

"Được thôi, nếu đây là cách mà ngươi muốn chết thì El-ahrairah ạ, vụ này sẽ được xử theo đúng luật. Ngươi bị bắt vì tội danh ăn trộm cà rốt của ta. Ngươi đang nghiêm túc yêu cầu một phiên tòa xét xử đấy à? Ta cảnh cáo cho ngươi biết, ta có những bằng chứng buộc tội trực tiếp và nếu ra tòa thì chỉ bất lợi với ngươi thôi."

Vào lúc ấy người của El-ahrairah đã xúm đông xúm đỏ chung quanh, không đến mức gần quá vì họ còn kiêng dè những con chó. Chỉ có Giỏ Cua là không thấy tăm hơi đâu cả. Ông đã bỏ cả một ngày để chuyển cà rốt sang một cái hang bí mật khác và bây giờ đang ẩn mình ở nơi nào đó vì đã không thể làm cho cái đuôi trở lại màu trắng như cũ.

"Đúng vậy, tôi yêu cầu có một phiên tòa," El-ahrairah trịnh trọng nói "và tôi muốn phiên xử được phán xét bởi một bồi thẩm đoàn gồm những loài vật. Bởi vì sẽ là không công bằng, thưa Hoàng tử Cầu Vồng, khi ngài vừa buộc tội tôi lại vừa phán xét tôi."

"Sẽ có một bồi thẩm đoàn gồm những loài vật như ngươi muốn." Hoàng tử cả cười "Một bồi thẩm đoàn gồm những loài vật là kẻ thù của ngươi. Bởi một bồi thẩm đoàn toàn là thỏ thì sẽ từ chối kết tội ngươi, bất chấp bằng chứng được đưa ra."

Trước sự ngạc nhiên của mọi người, El-ahrairah lập tức đáp rằng ông bằng lòng với một bồi thẩm đoàn gồm những loài vật đối đầu với thỏ và ông hoàng đáp lại rằng mình sẽ triệu tập những loài vật đó đến ngay trong đêm ấy. El-ahrairah được giải về hang của mình, hai con chó dữ đứng ngoài canh gác. Mặc dù nhiều chú thỏ đã cố gắng thử nhưng không một người nào của El-ahrairah được phép vào thăm ông.

Tin tức lan nhanh trong khu vực chung quanh những hàng rào, cánh đồng và những khu rừng lân cận rằng El-ahrairah sẽ đứng trước một phiên tòa quyết định sự sống của mình và rằng Hoàng tử Cầu Vồng sẽ đưa ông đến trước một bồi thẩm đoàn gồm toàn những kẻ thù. Muông thú khắp nơi kéo đến làm vùng này chật như nêm. Khi trăng mọc, Hoàng tử trở lại cùng với một bầy thú toàn kẻ thù của loài thỏ, gồm hai con lửng, hai con cáo, hai con chồn, một con cú và một con mèo. El-ahrairah được áp giải ra ngoài với hai con chó kè kè hai bên. Kẻ thù ngồi trước mặt ông, mắt chúng tóe lửa dưới ánh trăng trông như những đốm than hồng. Chúng liếm môi liếm mép thèm thuồng, hai con chó thì thì thào thào rằng chúng được hứa hẹn sẽ nhận lãnh nhiệm vụ thi hành bản án. Tham dự phiên tòa có nhiều loài vật khác, trong đó có rất nhiều thỏ, con nào con nấy đều tin chắc phen này El-ahrairah đã đến ngày tận số.

"Bây giờ," Hoàng tử Cầu Vồng tuyên bố "hãy bắt đầu phiên tòa.Chắc không kéo dài lâu đâu. Hufsa đâu rồi?"

Hufsa bước lên phía trước, cúi chào và dập đầu mấy cái trước Hoàng tử rồi kể cho những kẻ thù trong bồi thẩm đoàn rằng đêm hôm trước El-ahrairah trở về hang khi nó đang lặng lẽ nhá thức ăn và đã dọa dẫm buộc nó phải đi cùng mình ăn trộm cà rốt của Hoàng tử Cầu Vồng. Nó những muốn từ chối, nhưng không thể, chỉ vì nó quá sợ. Cà rốt bây giờ đang được giấu trong một cái hang mà nó có thể chỉ cho mọi người thấy. Nó buộc phải làm những việc xấu xa này, nhưng ngay hôm sau nó đã chạy nhanh hết mức có thể để đến tâu lại với Hoàng tử Cầu Vống, bởi vì nó bao giờ cũng là một kẻ tôi tớ trung thành của Người.

"Chúng ta sẽ thu hồi cà rốt lại sau." Hoàng tử phán. "Còn bây giờ El-ahrairah, ngươi có bất cứ bằng chứng ngoại phạm nào đưa ra không hoặc có bất cứ điều gì muốn nói không? Hãy nhanh nhanh lên."

"Tôi chỉ muốn hỏi nhân chứng một vài câu," El-ahrairah từ tốn trả lời và bồi thẩm đoàn nhất trí rằng đó là một đòi hỏi chính đáng.

"Nào Hufsa," El-ahrairah bắt đầu "mọi người có thể nghe thêm chút ít về cái cuộc hành trình đi ăn trộm mà tôi và anh bị nghi ngờ là đã thực hiện không? Bởi vì tôi thực sự không nhớ một điều gì hết. Anh nói chúng ta ra khỏi hang rồi bắt đầu đi trong đêm tối. Sau đó chuyện gì đã xảy ra?"

"Chuyện gì à, El-ahrairah?" Hufsa phẫn nộ kêu lên "Sao ông có thể quên được kia chứ? Chúng ta đi dọc theo hào và ông không nhớ là chúng ta đã thấy một con nhím ngồi trên cái hộp ca một bài với vầng trăng à?"

"Một con nhím đang làm gì?" Một trong hai con lửng sửng sốt kêu lên.

"Hát một bài với mặt trăng." Hufsa hấp tấp nói. "Mọi người đều biết rằng chúng làm thế để gọi ốc sên đến. Nó cắm những cánh hồng lên bộ lông nhọn và vẫy vẫy chân sau và..."

"Bình tĩnh nào, cứ từ từ thôi." El-ahrairah nói, giọng nhũn nhặn "Tôi không muốn anh nói những điều mà thực ra anh không có ý nói thế." El-ahrairah quay sang nói với bồi thẩm đoàn "Anh bạn đáng thương này thực sự tin vào những điều anh ta nói. Anh ta chẳng có ý gì, nhưng mà..."

"Nhưng đúng là nhím đã làm thế thật." Hufsa hét to "Nó hát, Ôi ốc sên-mặt-trăng, ôi ốc-sên- mặt-trăng! Để đảm bảo... "

"Điều mà con nhím hát không thể là bằng chứng buộc tội." El-ahrairah nói "Thực ra, vấn đề này cũng cần xem xét lại. Thôi được rồi! Chúng ta trông thấy một con nhím mình phủ đầy cánh hoa hồng, ngồi trên một cái hộp hát hò gì đó. Vậy chuyện gì xảy ra sau đó?"

"Ừm," Hufsa tiếp "sau đó chúng ta đi đến một hồ nước và trông thấy một con gà lôi."

"Gà lôi à?" Một con cáo cất tiếng hỏi lại "Chà chà, ước gì tôi có thể gặp nó. Thế nó đang làm gì?"

"Nó đang bơi vòng vòng trên mặt nước..." Hufsa khẳng định.

"Nó bị thương hả?" Cáo hỏi.

"Ồ không, không." nhân chứng đáp "Tất cả bọn chúng đều làm thế để cho đuôi mọc dài hơn ấy mà. Tôi thật ngạc nhiên khi anh không biết điều đơn giản ấy."

"Để làm cái gì?" Cáo hỏi gặng.

"Để làm cho đuôi mọc dài hơn." Hufsa sưng sỉa nói "Chính nó đã nói như thế mà."

"Các ngài mới chỉ phải chịu đựng tên quái quỷ này trong một thời gian rất ngắn." El-ahrairah nói với những kẻ thù của mình ngồi trong bồi thẩm đoàn "Cần phải mất chút thời gian mời quen được với điều này. Hãy nhìn tôi đi! Tôi buộc phải sống với hắn, ngày cũng như đêm trong suốt hai tháng qua. Tôi vốn là người tử tế, biết điều nên đã nhẫn nại chịu đựng hắn trong khả năng của mình, nhưng rõ ràng điều này chỉ có hại cho tôi thôi."

Bốn phía chung quanh trở nên im lặng. Với vẻ kiên nhẫn đầy cha chú, El-ahrairah quay sang nhân chứng.

"Trí nhớ của tôi tồi tệ quá, xin anh cứ tiếp tục."

"Được thôi, El-ahrairah ạ," Hufsa nói "ông giả vờ giỏi lắm, nhưng mà ông cũng không thể nói là mình quên những gì xảy ra tiếp theo. Một con thỏ to lớn, nhìn đến khiếp với cái đuôi màu đỏ và đôi tai màu xanh từ trong bãi cỏ nhảy ra. Nó ngậm một cái que trắng trong mồm, rồi thoắt một cái nhảy vào một cái hố sâu, sau khi bảo với chúng ta rằng nó phải xuyên qua tâm trái đất để đi gặp Chúa tể Mặt trời ở đầu đằng kia."

Đến đây thì không một con vật nào trong bồi thẩm đoàn nói một lời nào nữa. Chúng chằm chằm nhìn vào Hufsa vào chầm chậm lắc đầu.

"Anh biết không, tất cả bọn chúng điên hết rồi." một con chồn thì thầm "Đúng là một 1ũ bé nhỏ xấu xa. Chúng có thể nói bất cứ chuyện ba láp nào khi bị dồn vào chân tường. Nhưng đây là câu chuyện tồi tệ nhất tôi từng nghe đấy. Chúng ta còn kẹt ở đây bao lâu nữa đây? Tôi đói quá rồi."

Thực ra El-ahrairah đã biết từ trước rằng, tuy kẻ thù ghét cay ghét đắng loài thỏ, nhưng chúng ghét nhất vẫn là những kẻ rõ là một tên đại ngốc mà cứ vênh váo tưởng mình ôm hết trí khôn của thiên hạ. Đó là lý do tại sao ông đồng ý có một bồi thẩm đoàn gồm toàn những con vật là kẻ thù của mình. Nếu thỏ ngồi trong bồi thẩm đoàn, chúng sẽ cố tìm hiểu câu chuyện của Hufsa cho đến ngọn ngành, song kẻ thù của thỏ thì không làm vậy, chúng căm ghét và coi thường nhân chứng nên chỉ muốn được đi săn mồi ngay khi có thể.

"Như vậy, mọi việc có thể được hiểu như thế này," El-ahrairah lên tiếng "Tôi và anh, chúng ta gặp một con nhím người đính đầy hoa hồng đang hát một bài, sau đó chúng ta trông thấy một con gà lôi hoàn toàn khỏe mạnh đang bơi vòng vòng trên mặt hồ, rồi chúng ta lại gặp một gã thỏ có cái đuôi đỏ, đôi tai xanh lá cây ngậm một cái que màu trắng, rồi hắn nhảy xuống một cái giếng sâu. Tôi nói như vậy có đúng ý anh không?"

"Đúng vậy." Hufsa mạnh mẽ khẳng định.

"Và rồi chúng ta đi ăn trộm cà rốt?"

"Phải."

"Có phải chúng màu tía có những cái đốm xanh lá cây không?"

"Cái gì tía có đốm xanh lá cây?"

"Cà rốt ấy."

"Ông biết quá rồi còn gì, không phải như thế El-ahrairah ạ. Chúng có màu bình thường mà. Bây giờ tất cả đang được giấu trong hang!" Chợt Hufsa hét lên một cách tuyệt vọng "Ở dưới hang ý, xuống đấy mà xem."

Phiên tòa ngừng lại trong khi Hufsa dẫn Hoàng tử Cầu Vồng xuống hang, họ không tìm thấy cà rốt và quay lại phiên tòa.

"Tôi đã ở dưới hang suốt cả ngày," El-ahrairah nói "và tôi có thể chứng minh điều đó. Đáng lý tôi có thể ngủ được, nhưng thật khó mà nhắm mắt được khi ta biết rõ về người ở cùng hang với mình, nhưng mà thôi... Tôi chỉ muốn nói rằng, rõ ràng tôi không có dịp ra ngoài đặng chuyển cà rốt đi chỗ khác hoặc làm bất cứ chuyện gì. Ấy là nếu như có chỗ cà rốt nào đó." ông nói thêm. "Nhưng giờ thì tôi chẳng có gì để nói nữa."

"Thưa Hoàng tử Cầu Vồng," con mèo lên tiếng "bản thân tôi căm ghét loài thỏ. Nhưng tôi không nghĩ chúng ta có thể tuyên bố rằng có bằng chứng kết luận con thỏ kia đã lấy trộm cà rốt của ngài. Nhân chứng rõ ràng bị loạn trí - cũng điên dại như tuyết và sương rnù vậy - và như thế có thể tuyên bố bị cáo vô tội và trả tự do cho bị cáo." Tất cả đều đồng ý với phán quyết của mèo.

"Tốt nhất ngươi hãy biến mau khỏi mắt ta." ông hoàng dằn giọng nói với El-ahrairah "Biến xuống hang của ngươi đi, trước khi ta phải động chân động tay với ngươi."

"Tôi sẽ làm như ngài muốn." El-ahrairah nói "Nhưng tôi có thể yêu cầu ngài mang tên thỏ kia ra khỏi chỗ chúng tôi không, bởi vì nó làm phiền chúng tôi ghê gớm bằng sự ngu ngốc và điên dại của mình?"

Thế là Hufsa phải ra đi cùng với Hoàng tử Cầu Vồng và người của El-ahrairah được sống trong yên bình, trừ việc họ rnắc phải chứng khó tiêu vì ăn quá nhiều cà rốt. Nhưng phải mất rất lâu cái đuôi của Giỏ Cua mới có lại cái màu trắng tự nhiên, ông nội tôi bao giờ cũng kết luận như vậy."

Chương 23

Mòng Biển Kehaar

Đôi cánh kéo lê như ngọn cờ thất trận,

Mãi mãi không còn dùng với bầu trời, đành phải sống

Cùng cái đói và nỗi đau trong ít ngày thôi.

Chàng mạnh mẽ, và nỗi đau lại càng đau đối với người mạnh mẽ

bất lực lại càng đau.

Không ai khác ngoài cái chết - Đấng cứu thế có thể khiến mái đầu kia,

Sự sẵn sàng can đảm ấy, đôi mắt đáng sợ này phải cúi gằm.

Diều hâu bị thương của Robinson Jeffers

Con người thường nói, "Họa vô đơn chí". Có vẻ câu này không mấy thích hợp, vì nhiều khi một tai họa duy nhất là đã đủ. Loài thỏ có rnột thành ngữ hay hơn. Chúng nói, "Chỉ một đám mây thì sẽ lẻ loi". Đúng thế thật, sự xuất hiện của một đám mây đơn lẻ thường có nghĩa là chẳng mấy chốc những đám mây khác sẽ kéo về giăng kín bầu trời. Dù sao thì, ngày hôm sau đã tạo ra một cơ hội thứ hai đầy kịch tính để áp dụng ý tưởng của Cây Phỉ vào thực tế.

Vào lúc tờ mờ sáng, bọn thỏ đã lục tục lên mặt đất kiếm ăn, chúng chạy lên bãi cỏ trong cái tĩnh lặng trong lành và xam xám lúc sớm mai. Không khí vẫn còn vương hơi lạnh. Lung linh khắp nơi là những giọt sương sớm và tuyệt không có gió. Năm hoặc sáu con vịt trời bay trên đầu trong đội hình chữ V chuyển động lẹ làng, nhắm đến đích xa xôi nào đó. Tiếng đập cánh vọng xuống bên dưới nghe rất rõ, rồi nhỏ dần khi chúng khuất dần về phương Nam. Cái tĩnh lặng cố hữu của núi đồi quay trở lại ngự trị. Cùng với sự tan chảy những tia sáng mờ mờ cuối cùng buổi bình minh, bầu không khí nơi đây bắt đầu có một cái gì như sự chờ đợi căng thẳng, tựa hồ tuyết sắp tan sẽ trượt xuống từ cái mái dốc thoai thoải. Sau đó cả rặng núi cùng những vùng đất bên dưới, đất đai và không khí, đều nhường chỗ cho ánh mặt trời. Khi một con bò đực với những cử động nhẹ nhàng nhưng bồn chồn hất đầu khỏi bàn tay ghì chặt của một người đàn ông đang ngả người vào chuồng bò, biếng nhác giữ cái sừng của nó thì cũng là lúc mặt trời bước vào thế giới với nguồn năng lượng khổng lồ và êm ái. Không có gì cắt ngang hoặc cản được đường đi của nó. Không một âm thanh, những chiếc lá sáng lên, những cọng cỏ lấp lánh hàng dặm dài trên lối đi.

Bên ngoài khu rừng, Tóc Giả và Xám Bạc đang chải chải tai, hếch mũi lên trời ngửi ngửi, rồi nhảy đi, đuổi theo những cái bóng dài của chúng tới bãi cỏ vừa mới cắt. Khi chúng nhảy đến một vạt cỏ ngắn - nhấm nhá một chút, ngồi xuống, rồi nhìn quanh - chúng đến một cái hố nhỏ bề ngang chưa đến một mét. Trước khi nhảy qua bờ bên kia, Tóc Giả - đi trước Xám Bạc - khựng lại, nằm ẹp xuống đất, trố mắt nhìn. Mặc dù không thể nhìn rõ vào trong hố, chú biết có một con vật gì trong đấy - một con vật to lớn nữa là khác. Ghé mắt nhìn qua những kẽ lá cỏ lòa xòa trên miệng hố, chú có thể nhìn thấy đường cong cong của một cái lưng trăng trắng. Bất kể đó là con gì thì nó cũng to gần bằng Tóc Giả. Chú chờ đợi, dáng im phăng phắc một lúc, nhưng con vật kia vẫn không có cử động gì.

"Con gì có cái lưng trắng hả Xám Bạc?" Tóc Giả thì thầm hỏi.

Xám Bạc suy nghĩ một lát. "Một con mèo chăng?"

"Làm gì có mèo ở đây?"

"Làm sao anh biết không có mèo?"

Đúng lúc ấy, cả hai nghe thấy tiếng thở phì phì, nặng nề từ trong hố. Nó chỉ kéo dài vài giây, rồi im lặng lại trùm lên một lần nữa.

Cả Tóc Giả và Xám Bạc đều có ý thức về giá trị của mình. Ngoài Nhựa Ruồi, chúng là những kẻ trong hàng ngũ Cốt Cán ở Sandleford duy nhất còn sống sót và chúng biết đồng đội rất kính nể chúng. Cuộc chiến đấu với bọn chuột ở nông trại nọ nào phải trò đùa, nó đã chứng minh được giá trị của chúng. Tóc Giả, một chàng thỏ rộng lượng và trung hậu, chưa một giây nào bực bội với sự can đảm của Cây Phỉ vào cái đêm mà nỗi sợ hãi đầy mê tín đã chiếm lĩnh cậu ta. Nhưng cái ý nghĩ quay trở về Tổ Ong, báo cáo lại rằng chú thoáng thấy một sinh vật lạ trong hố cỏ và để nó lại một mình là một cái gì thật khó nuốt trôi. Chú quay đầu lại nhìn Xám Bạc. Thấy rằng đây là ván bài của mình, chú nhìn cái lưng trắng lạ lùng kia một lần cuối rồi nhảy sang bên kia hố. Xám Bạc chạy theo sau.

Đó không phải một con mèo. Con vật trong hố là một con chim - một con chim lớn, dài gần bốn tấc. Cả Tóc Giả và Xám Bạc đều chưa từng thấy con chim nào như thế. Cái phần trắng trên lưng nó mà chúng thoáng nhìn qua kẽ lá thực ra chỉ là vai và cổ. Phần thấp hơn có màu xám nhạt, đôi cánh cũng thế, hai cánh đang xếp gọn quanh thân, dài đến tận đuôi với đường diềm đen nhánh. Đầu nó màu nâu sẫm - gần như là màu đen - tương phản với cái ức trắng nõn làm cho nó trông như thể đang mặc yếm. Dưới cái cẳng chân đỏ bầm, hai chú thỏ thấy một cái chân có màng xòe ra ba cái vuốt sắc cứng cỏi. Cái mỏ khỏe và nhọn hơi khoằm xuống dưới. Trong lúc chúng quan sát, cái mỏ há ra để lộ cái lưỡi và cuống họng màu đỏ. Con chim phát ra tiếng xì xì dữ dội và cố bước đi nhưng vẫn không nhúc nhích được. "Nó bị thương." Tóc Giả nói.

"Ừ, có thể nói như thế." Xám Bạc đáp "Nhưng nó bị thương ở đâu mà sao tôi không thấy. Để tôi đi một vòng xem sao..."

"Cẩn thận đấy." Tóc Giả nhắc nhở bạn "Nó có thể xơi cậu đấy "

Trong lúc đi chuyển quanh cái hố, Xám Bạc đến gần đầu con chim hơn. Chú nhảy giật ra phía sau vừa kịp để tránh một cú bổ rất nhanh của cái mỏ cứng.

"Cú ấy có thể làm cậu gãy chân đấy."

Trong lúc hai chú thỏ nằm bẹp xuống đất quan sát con chim - vì cả hai đều có cảm giác con vật không cất mình lên được - thì con chim bất thình lình bật ra những tiếng kêu khàn khàn rất lớn, "Quác! Quác! Quác!"với một âm thanh to kinh khủng ở khoảng cách gần như thế, xé tan bầu không khí yên lành buổi sáng mà vang xa khắp vùng đồi. Tóc Giả và Xám Bạc cuống cuồng quay đầu bỏ chạy.

Chúng kịp trấn finh lại khi chỉ còn một đoạn ngắn nữa là tới rừng sồi và chấn chỉnh lại bộ dạng cho thích hợp khi tiến về lũy đất.

Cây Phỉ chạy ngay ra bãi cỏ gặp bạn. Không thể nhầm lẫn vào đâu được với đôi mắt mở to và những chiếc mũi nở ra kia.

"Kẻ thù à?" Cây phỉ hỏi.

"Ừm, giá mà tôi biết được để nói với anh sự thật." Tóc Giả trả lời

"Có một con chim cực to đằng kia, nó chẳng có gì giống những gì tôi từng thấy."

"To thế nào? Bằng con gà lôi không?"

"Không đến nỗi to như thế," Tóc Giả thừa nhận "nhưng lớn hơn con chim câu xanh, và nom hung tợn hơn nhiều."

"Tiếng nó kêu đấy à?"

"Ừ. Nó làm cả hai chúng tôi giật cả mình. Chúng tôi đã bò gần đến nó rồi đấy chứ. Nhưng vì một lý do nào đã nó không thể nhúc nhích được."

"Nó đang hấp hối à?"

"Tôi không nghĩ thế."

"Để tôi đi xem sao." Cây Phỉ nói.

"Này, nó dữ 1ắm đấy. Vì Chúa, cậu hãy cẩn thận đấy."

Tóc Giả và Xám Bạc quay lại cùng Cây phỉ. Cả ba thận trọng nằm xuống một chỗ mà con chim không thể vươn tới được trong khi nó đưa cặp mắt dữ dằn và tuyệt vọng nhìn hết chú thỏ này đến chú thỏ khác.

Cây Phỉ dùng đến ngôn ngữ chung của vùng hàng rào.

"Anh bị thương à? Không bay được à?"

Câu trả lời là âm thanh quác quác lặp bặp rất chối tai, làm cho đối phương lập tức có cảm giác rất kỳ cục. Bất kể con chim này đến từ xứ nào thì hẳn xứ ấy phải ở rất xa. Đó là những âm thanh méo mó, xa lạ, vang lên từ yết hầu. Chúng chỉ có thể nghe tiếng được tiếng mất.

"Đến diết!... quạc quạc... á... đến diết hả... tưởng ta chết hả... bọn các người!" Cái đầu nâu sẫm giật từ bên này sang bên kia. Rồi, thật bất ngờ, con chim bổ cái mỏ xuống đất. Lần đầu tiên bọn thỏ nhận thấy bãi cỏ trước mặt nó bị xéo nát và vạch thành từng đường. Nó bổ cái mỏ xuống chỗ này chỗ kia một lúc lâu, rồi ngừng lại, ngẩng đầu lên quan sát ba chú thỏ.

"Tôi cho rằng nó đói." Cây Phỉ nói "Tốt nhất hãy cho nó ăn đã. Tóc Giả, anh làm ơn đi bắt vài con giun hoặc cái gì tương tự, cho người bạn."

"Ê, anh nói cái gì vậy, Cây phỉ?"

"Giun."

"Tôi mà đi đào giun dế ư?"

"Thế điều này chưa được dạy cho những Cốt Cán à? Thôi được, để tôi đi vậy." Cây phỉ nói "Anh và Xám Bạc cứ đợi ở đây."

Tuy vậy một vài giây sau Tóc Giả đã theo Cây Phỉ quay trở lại cái hào cùng bạn đào đào bới bới chỗ đất khô. Giun không có nhiều ở vùng núi, nhất là đã mấy ngày nay trời không mưa. Sau một hồi cào bới không thấy gì, Tóc Giả ngẩng lên.

"Thế bọ cánh cứng hoặc sâu có được không? Cái gì đấy tương tự cũng được chứ hả?"

Chúng tìm được vài cành cây mục và mang lại cái hố. Cây Phỉ đẩy một cành về phía trước một cách cẩn trọng.

"Sâu bọ đấy!"

Con chim dùng mỏ bổ cành cây ra thành vài mảnh trong giây lát và lia lịa đớp những con sâu trong khúc cây mục. Chẳng bao lâu sau đã có một đống nhỏ những mảnh gỗ vụn trong hố, khi ba chú thỏ khuân đến bất cứ cái gì có thể có thức ăn cho chim. Tóc Giả tìm thấy một bãi phân ngựa trên đường, bới được mấy chú bọ trong đó, chú ta đã phải vượt qua nỗi kinh tởm để mang những con bọ này về. Khi Cây phỉ cất tiếng khen ngợi thì chú làu bàu một câu gì nghe như là, "lần đầu tiên trong đời có một con thỏ phải làm một việc như thế và chớ có để cho lũ chim két biết chuyện này đấy." Cuối cùng, sau khi ba chú thỏ mệt phờ thì con chim dừng lại không mổ tiếp mà nhìn Cây Phỉ.

"No rồi." nó dừng lại nói "Lèm gì cho các eng nào?"

"Anh có đau không?" Cây Phỉ hỏi.

Con chim tỏ ra rất ranh mãnh. "Không đau. Bay nhiều, nghỉ chút dồi bay tiếp."

"Nếu anh ở lại đây anh sẽ xong đời đấy." Cây Phỉ nói "Nơi này không tốt. Bọn thú, rồi cả chim cắt sẽ kéo đến."

"Đáng nguyền dủa. Đánh nhau nhiều."

"Tôi cũng đoán thế." Tóc Giả nói, nhìn cái cổ to mập và cái mỏ dài đến năm phân của con chim với vẻ ngưỡng mộ.

"Chúng tôi không muốn anh tiêu tùng." Cây Phỉ nói "Nếu anh ở đây anh sẽ toi đời. Chưa biết chừng chúng tôi có thể giúp anh."

"Ồn ào quá!"

"Thôi nào," Cây Phỉ lập tức nói với hai bạn "cứ để nó một mình. Để cho nó thử tránh lũ chim cắt một lúc." Rồi Cây Phỉ bắt đầu nhẩn nha trở lại khu rừng sồi.

"Này ý định của anh hay hớm nhỉ, Cây Phỉ." Xám Bạc nói "Cái đồ súc sinh thô lỗ ấy. Anh không thể kết bạn với hạng ấy."

"Có thể là anh đúng." Cây Phỉ nói "Nhưng sẻ ngô hoặc chim cổ đỏ thì có ích gì cho chúng ta chắc? Chúng chẳng bay đi xa bao giờ Chúng ta cần một con chim thật bự."

"Nhưng vì lẽ gì mà anh nhất định cần một con chim?"

"Tôi sẽ giải thích sau." Cây Phỉ vội vã nói "Bây giờ tôi muốn Mâm Xôi và Thứ Năm cũng biết chuyện này. Hãy xuống hang cái đã. Nếu các anh không muốn nhai cái gì, thì tôi lại muốn đấy."

Trong buổi chiều hôm ấy, Cây Phỉ điều hành nhiều việc nữa trong hang thỏ. Tổ Ong gần như đã hoàn thành - mặc dù bọn thỏ làm việc không có phương pháp làm, tính tổ chức cũng không cao và chưa bao giờ thực sự biết chắc khi nào một việc gì đó được hoàn thành - những cái hang xung quanh và các lối đi cũng đang dần thành hình. Tuy vậy vào chập tối, Cây Phỉ vẫn quay lại cái hố một lần nữa. Con chim vẫn còn ở đấy. Nó có vẻ yếu hơn và ít cảnh giác hơn, nhưng nó vẫn mổ xuống đất một cách yếu ớt khi Cây Phỉ đến.

"Vẫn ở đây à?" Cây Phỉ hỏi thăm "Anh đánh nhau với diều hâu hả?"

"Không đánh nhau." con chim trả lời "Không đánh nhau, nhưng quan xát, quan xát, bao giờ cũng quan xát. Mét không tốt."

"Đói chưa?"

Chim không trả lời.

"Nghe này," Cây Phỉ nói "thỏ không ăn thịt chim. Thỏ ăn cỏ Chúng tôi sẽ giúp anh."

"Muốn giúp tôi?"

"Đừng ngại. Chúng tôi sẽ cho anh được an toàn. Hang to. Thức ăn nữa."

Chim tỏ ra cân nhắc. "Chân ổn. Cánh không tút. Kiém lắm."

"Được vậy thì đi đi."

"Cậu lèm tôi đau, tôi sẽ lèm cậu đau."

Cây Phỉ quay đi. Chú chim lại nói.

"Xa khun?"

"Không, không xa đâu."

"Được thì đi."

Nó đứng dậy, rất khó khăn, lảo đảo trên đôi chân khỏe mạnh vằn máu. Đoạn nó giương cao đôi cánh lên khỏi thân mình, làm Cây Phỉ phải giật mình nhảy bắn ra sau trước sải cánh hình vòm cung cực lớn. Nhưng con chim lập tức xếp cánh lại, nhăn nhó vì đau đớn.

"Cánh khun tốt. Tôi đi."

Nó đi theo Cây Phỉ qua bãi cỏ, vẻ ngoan hiền, nhưng Cây Phỉ vẫn cẩn thận giữ một khoảng cách ngoài tầm với của nó. Việc chúng xuất hiện ngoài bìa rừng gây nên một cảnh chộn rộn nếu không muốn nói là một sự xáo trộn trong đám thỏ, một điều mà Cây Phỉ phải lập tức dẹp ngay với một thái độ quả quyết gần như là độc đoán rất khác với cung cách mềm mỏng hàng ngày của chú.

"Nào nhanh chân nhanh tay lên." chú nói với Bồ Công Anh và Gạc Nai "Con chim này bị thương và chúng ta sẽ dành cho nó một chỗ trú ẩn cho đến khi nó cảm thấy khỏe hơn. Bảo Tóc Giả hướng dẫn các anh biết cách kiếm thức ăn cho nó. Nó ăn giun và sâu bọ, côn trùng. Thử bắt cả cào cào, nhện... bất cứ con gì đại loại như vậy. Này Đầu Gỗ và Quả Sồi, bắt tay vào việc đi! Phải, cả em nữa Thứ Năm, có đang xuất thần nhập định hay đang gì đi nữa thì cũng thôi ngay đi. Chúng ta cần một cái hang rộng, thông thoáng, rộng hơn là sâu, nền bằng phẳng thấp hơn lối vào một chút. Tất cả phải xong xuôi trước hoàng hôn."

"Nhưng chúng ta đã đào suốt cả buổi chiều rồi mà Cây Phỉ..."

"Tôi biết. Tôi sẽ đến giúp các anh," Cây Phỉ nói "chỉ một chút nữa Thôi. Tất cả mới bắt đầu mà. Đêm đang tới."

Các thỏ kinh ngạc tuân lời thủ lĩnh dù vẫn càu nhàu mấy tiếng trong miệng quay đi. Quyền lực của Cây Phỉ vẫn đang trong giai đoạn thử thách nhưng đã được củng cố vững chắc nhờ sự hỗ trợ của Tóc Giả. Mặc dù cũng chẳng biết rõ Cây Phỉ đang có ý tưởng gì trong đầu, Tóc Giả vẫn thầm thán phục sức mạnh và lòng gan dạ của con chim lạ và sẵn sàng chấp nhận bất cứ ý tưởng nào về việc tiếp nhận con chim này mà không nhọc công tìm hiểu rõ nguồn cơn. Chú dẫn đầu trong việc đào hang, trong khi Cây Phỉ cố gắng dùng hết khả năng mình để giải thích cho con chim về việc chúng sống như thế nào, chúng bảo vệ mình khỏi sự tấn công của kẻ thù ra sao và chúng có thể đào những cái hang như thế nào. Lượng thức ăn thỏ kiếm được có thể không nhiều, nhưng một khi đã ở trong rừng, rõ ràng con chim cảm thấy an toàn hơn, nó có thể tập tễnh đi lại chung quanh và tự tìm kiếm cái ăn.

Lúc lũ cú bay đi kiếm ăn, Tóc Giả và các trợ thủ đã đào được một cái giống như tiền sảnh phía trong cửa vào hang, dẫn đến một trong những lối đi dẫn vào sâu trong rừng. Chúng lát nền bằng cách rải cành và lá sồi xuống đất. Khi màn đêm buông xuống, vị khách được dẫn vào nơi ở mới. Nó vẫn còn nghi ngờ nhưng dường như cái đau đã dịu đi. Rõ ràng, vì không nghĩ ra được bất cứ một kế hoạch nào tốt hơn cho bản thân nên nó sẵn lòng thử một cái hang thỏ để tự cứu mình. Từ bên ngoài, lũ thỏ có thể nhìn thấy cái đầu đen của nó luôn luôn cảnh giác đề phòng trong ánh sáng mờ mờ và đôi mắt đen luôn quan sát chăm chú. Nó không ngủ trong lúc bọn thỏ kết thúc bữa ăn tối muộn và quay về hang.

Những con mòng biển đầu đen sống thành bầy. Chúng sống ở những vùng mà chúng có thể tìm mồi, kiếm ăn, trò chuyện và đánh nhau suốt ngày. Sự yên tĩnh và trầm lặng không thích hợp với chúng. Mòng biển di chuyển về phương Nam vào mùa đẻ trứng, trong khoảng thời gian ấy con nào bị thương sẽ chỉ có một khả năng là bị bỏ lại một mình. Sự tàn ác và nghi ngờ của nó một phần vì đau đớn, một phần vì nó thất vọng nhận ra mình không có bạn và không bay được. Sáng ngày hôm sau, cái bản năng tự nhiên xúi giục nó tìm về với đàn để được trò chuyện bắt đầu trỗi dậy. Tóc Giả biến mình thành bạn của chim. Chú không nghe gì về chuyện mòng biển bay đi kiếm ăn. Trước buổi trưa bọn thỏ đã kiếm được khá nhiều thứ mà chim ăn được - trong một khoảng thời gian ngắn mà xảy ra quá nhiều sự việc - bây giờ thì chúng có thể chợp mắt được một lúc bất chấp cái nóng nực ban ngày. Tuy vậy, Tóc Giả vẫn nán lại bên con mòng biển, không giấu giếm lòng ngưỡng mộ, trò chuyện và lắng nghe nó trong nhiều giờ liền. Trong lúc ăn tối, chú nhập hội với Cây Phỉ và Nhựa Ruồi đang ở quanh lũy đất nơi mà Hoa Chuông đêm qua đã kể câu chuyện về El-ahrairah.

"Sao, con chim thế nào rồi?" Cây Phỉ trông thấy chú hỏi ngay.

"Khá hơn nhiều rồi, tôi nghĩ thế," Tóc Giả đáp "tay này cứng ra phết đấy, anh có biết không. Trời đất ơi, cuộc đời cậu ta mới thật là ba chìm bảy nổi chín lênh đênh. Anh bạn không biết là mình bỏ mất điều gì đâu. Tôi có thể ngồi nghe cậu ta nói cả ngày không chán!"

"Nó bị thương như thế nào?"

"Một con mèo vồ cậu ta ở sân một trang trại. Cho đến tận phút đấy cậu ta chưa bao giờ nghe nói đến mèo. Con mèo xé một thớ thịt trên cánh cậu ta, nhưng rõ ràng cậu đã cho nó một bài học nhớ đời trước khi bay đi. Sau đó bằng cách nào đấy cậu bay được đến đây trước khi đổ ụp xuống. Cứ nghĩ đến chuyện đối đầu trực tiếp với một con mèo! Tôi có thể thấy rõ là vào lúc này mình chưa sẵn sàng làm điều đó. Nhưng tại sao một con thỏ lại không thể đối đầu với một con mèo? Hãy đặt ra giả thuyết rằng..."

"Nhưng con chim đấy là con gì?" Nhựa Ruồi ngắt lời.

"Ừm, tôi vẫn chưa thề tìm ra." Tóc Giả trả lời "Nhưng nếu tôi hiểu đúng về cậu ta - thực ra tôi không chắc lắm đâu - cậu ta nói cậu ta đến từ một nơi mà ở đó có hàng ngàn con khác giống như cậu ta... nhiều hơn những gì chúng ta có thể hình dung. Đàn của chúng tràn cả bầu trời rợp một màu trắng và trong mùa sinh đẻ tổ của chúng nhiều như lá trong rừng vậy... ấy là cậu ta nói thế."

"Nhưng mà ở đâu? Thậm chí trong đời tôi chưa từng nhìn thấy một con nào như vậy."

"Cậu ta nói," Tóc Giả tiếp tục, nhìn thẳng vào Nhựa Ruồi "cậu ta nói từ đây đến đấy là một chặng đường dài, đến tận nơi kết thúc của trái đất và không có gì khác nữa."

"Phải, rõ ràng là nó phải dừng lại ở đâu đó. Thế cái gì ở ngoài đấy?"

"Nước."

"Anh muốn nói một con sông à?"

"Không," Tóc Giả nói "không phải một con sông. Cậu ta nói đó là một vùng nước rộng mênh mông cứ chảy mãi, chảy mãi. Không ai có thể nhìn được bờ bên kia. Không có bờ bên kia nữa. Ít nhất là như vậy, bởi vì cậu ta đã ở đó. Ồ tôi cũng không biết nữa. Tôi phải thừa nhận có thể mình không hiểu được hết."

"Có phải nó nói với anh rằng nó đã ở bên ngoài thế giới và lại quay trở lại? Điều này chắc chắn là không đúng rồi."

"Tôi không biết," Tóc Giả nói "nhưng tôi chắc là cậu ta không nói dối đâu. Dòng nước đó, rõ ràng chuyển động không ngừng, luôn vỗ ì oạp vào đất liền và mỗi khi không thể nghe thấy tiếng sóng vỗ bờ thì cậu ta lại nhớ nó ghê gớm. Tên cậu ta là Kehaar. Giống như âm thanh mà trước tạo ra."

Những chú thỏ khác dù muốn dù không cũng bị ấn tượng bởi câu chuyện này.

"Vậy thì tại sao nó lại ở đây?"

"Cậu ta đáng lẽ không được ở đây. Cậu ta phải bay đến vùng nước lớn từ lâu rồi, để sinh sản. Rõ ràng là có nhiều con bay đi vào mùa đông, bởi vì vào mùa này thời tiết rất lạnh và khắc nghiệt. Sau đó chúng trở về vào mùa hè. Nhưng cậu ta đã bị thương một lần vào mùa xuân này. Vết thương không nặng lắm, nhưng nó đã giữ chân cậu lại. Cậu nghỉ ngơi và loanh quanh chỗ bầy quạ một thời gian. Sau đó cậu khỏe hơn rồi từ giã bọn quạ. Cậu đang bay vút đi thì dừng lại ở sân một nông trang và gặp phải con mèo trời đánh ấy."

"Như vậy, một khi khỏe lên nó sẽ lại bay đi tiếp?" Cây Phỉ hỏi.

"Ừ."

"Vậy chúng ta chỉ lãng phí thời gian thôi."

"Cây Phỉ, anh có cái gì trong đầu vậy?"

"Anh đi tìm Mâm Xôi và Thứ Năm lại đây, tốt hơn chúng ta nên có cả Xám Bạc nữa. Sau đó tôi sẽ giải thích."

Cái tĩnh lặng của bữa ăn chiều tối, khi mặt trời phía Tây chiếu thẳng lên vách núi, những búi cỏ hắt bóng dài gấp hai lần bản thân mình, nghe trong không khí hơi se lạnh thoảng cái mùi ngất ngây của cỏ xạ hương và hoa tầm xuân, tất cả hòa vào nhau là những thứ mà bầy thỏ tán thưởng hơn những buổi chiều hôm xa xưa chúng từng có được nơi quê nhà ở Sandleford. Mặc dù chúng không biết điều này, nhưng vùng núi đồi này đã trở nên vắng vẻ hơn cách đây hàng trăm năm. Không còn bầy cừu nữa và những người dân làng ở Kingsclere và Sydmonton không có dịp lên núi nữa dù là vì công việc làm ăn hay đơn thuần vì thú vui. Trên những cánh đồng vùng Sandleford bọn thỏ hầu như ngày nào cũng nhìn thấy con người. Ở đây. từ lúc đặt chân đến chúng mới chỉ nhìn thấy một người và người này đang cười ngựa. Nhìn qua cái nhóm nhỏ đang tụ tập trên bãi cỏ, Cây Phỉ có thể thấy tất cả bọn chúng - thậm chí kể cả Nhựa Ruồi - đều khỏe mạnh hơn, béo mượt hơn và có vóc dáng đẹp đẽ hơn hồi mới đến. Dù có bất cứ chuyện gì chờ ở phía trước, ít nhất thì Cây Phỉ cũng có thể yên dạ rằng cho đến giờ chú đã không phụ lòng trông đợi của mọi người.

"Chúng ta đã làm mọi việc rất tốt ở đây," chú bắt đầu "hoặc ít nhất thì cũng có vẻ như vậy đối với tôi. Chắc chắn chúng ta không phải là một bầy thỏ lang thang nữa. Nhưng dẫu vậy, vẫn có một việc làm tôi phải lo nghĩ. Sự thật là tôi đã rất ngạc nhiên khi mình là người đầu tiên nghĩ đến chuyện này. Trừ khi chúng ta tìm ra giải pháp, thì cánh đồng thỏ này cuối cùng cũng sẽ bị hủy diệt, bất chấp những gì chúng ta đã làm."

"Sao lại như vậy được, sao chuyện đó có thể xảy ra, Cây Phỉ?" Tóc Giả hỏi.

"Các anh có nhớ Nildro-hain không?" Cây Phỉ hỏi.

"Cô nàng đã chết. Dâu Tây đáng thương."

"Tôi biết, và bọn chúng ta đây toàn là một lũ đực rựa. Không có thỏ cái - không có một cô nào - và không có các cô thỏ cái thì có nghĩa là không có thỏ con và chỉ một vài năm sau sẽ chẳng còn cánh đồng thỏ nào hết."

Thật không thể tin được là cả bọn không ai nghĩ đến vấn đề vô cùng quan trọng như thế này. Nhưng mà con người cũng đã phạm những sai lầm tương tự hơn một lần - bỏ mặc vấn đề không quan tâm đến, hoặc hài lòng với việc trông cậy vào vận đỏ và sự may rủi của chiến tranh. Cuộc sống của loài thỏ luôn cận kề cái chết và khi cái chết đến gần hơn thường lệ thì suy nghĩ về sinh tồn đã chiếm chỗ của những vấn đề khác. Nhưng bây giờ trong ánh hoàng hôn tuyệt đẹp của một vùng núi cô quạnh, thân thiện, với một cái hang ấm cúng sau lưng và những cọng cỏ ngon đang tiêu hóa trong bụng, Cây Phỉ nhận ra rằng cái mình thiếu là cuộc sống lứa đôi. Bầy thỏ im lặng và Cây Phỉ biết rằng lời chú nói đang ngấm vào đầu óc những chú còn lại.

Đàn thỏ gặm cỏ hoặc nằm dài hưởng những tia nắng ấm chảy dài trên bộ lông. Một con chim chiền chiện cất cao giọng trong làn ánh sáng rực rỡ trên đầu, đôi lúc lại sà thấp xuống hót rồi là đà bay chung quanh, kết thúc đường bay bằng một sải cánh rộng sang hai bên, và một con chim chìa vôi lẫm dẫm đi qua búi cỏ. Mới đấy mà mặt trời đã xuống thấp hơn. Cuối cùng Mâm Xôi lên tiếng, "Phải làm gì đây? Lại phải đi tìm nơi khác sao?"

"Tôi hy vọng không phải làm chuyện đó." Cây Phỉ nói "Tất cả còn tùy thuộc vào chuyện khác. Việc mà tôi muốn làm là kiếm một vài cô thỏ mang về đây."

"Ở đâu?"

"Từ một cánh đồng thỏ khác."

"Nhưng liệu ở những ngọn núi này có chỗ nào có hang không? Làm sao ta có thể tìm ra được. Ngọn gió chưa bao giờ mang đến dù chỉ mùi của thỏ."

"Tôi sẽ nói cho các anh làm thế nào." Cây Phỉ nói "Con chim. Con chim sẽ bay đi và tìm cho chúng ta."

"Thủ lĩnh Cây Phỉ muôn năm," Mâm Xôi kêu lên hân hoan "thật là một ý kiến tuyệt vời! Con chim đó có thể tìm ra trong vòng một ngày những thứ mà chúng ta không thể khám phá ra trong một ngàn ngày! Nhưng anh có chắc chắn là thuyết phục được nó làm điều đó không? Chắc chắn là ngay khi khỏe lại nó sẽ bay đi và rời bỏ chúng ta."

"Tôi không thể nói trước được." Cây Phỉ đáp "Chúng ta chỉ có một cách là cho nó ăn và hy vọng vào điều tốt đẹp nhất. Này Tóc Giả à, bởi vì dường như anh có vẻ rất hòa hợp với nó, có lẽ anh sẽ giải thích cho nó vấn đề này có ý nghĩa như thế nào với chúng ta chứ. Nó chỉ việc bay qua nơi này một vòng và bảo cho chúng ta biết nó thấy gì thôi."

"Cứ giao cho tôi," Tóc Giả nói "tôi nghĩ mình biết phải làm gì trong chuyện này."

Chẳng bao lâu sau cả cộng đồng thỏ ai cũng biết nỗi lo lắng của Cây Phỉ và lý do của nỗi lo ấy, và không ai không nhận ra mình đang đối mặt với vấn đề nào. Không có gì đáng ngạc nhiên trong những điều Cây Phỉ nói. Chú chỉ đơn giản là người - như một Thỏ Thủ lĩnh thực sự cần phải thế - mà thông qua chú cái cảm giác mạnh mẽ âm ỉ trong cánh đồng thỏ trở nên rõ ràng hơn. Nhưng cái kế hoạch của chú lợi dụng con mòng biển vào việc này làm cho ai nấy đều phấn khích, nức lòng và điều này được nhìn nhận như một ý tưởng xuất sắc mà thông minh đến như Mâm Xôi cũng không nghĩ ra được. Trinh sát là công việc quen thuộc với mọi chú thỏ - thực sự nó là bản năng thứ hai của chúng - nhưng ý tưởng lợi dụng một con chim, mà lại là con chim lạ dữ tợn kia, đã thuyết phục tất cả tin rằng nếu Cây Phỉ thực sự làm được điều đó thì chắc hẳn chú này cũng khôn ngoan chẳng kém gì El-ahrairah.

Trong vài ngày sau đó, chúng bận rộn lo cho Kehaar ăn uống. Quả Sồi và Nồi Đất khoe chúng là những kẻ bắt côn trùng giỏi nhất trong cánh đồng thỏ, đã mang về bao nhiêu là châu chấu và bọ vừng. Thoạt đầu, khó khăn lớn nhất đối với chú mòng biển là thiếu nước. Chú đã phải khổ sở chịu đựng sự thiếu thốn này và đành bằng lòng với việc xé nhỏ những cái rễ cỏ dài ra để hút lấy chút nước. Tuy vậy, vào đêm thứ ba chú nghỉ lại trong hang thỏ, trời mưa liền một mạch suốt ba, bốn tiếng đồng hồ, để lại nhiều vũng nước đọng trên lối đi. Một sự hỗn loạn bắt đầu, như vẫn thường xảy ra ở Hampshire khi mùa gặt đến gần. Những ngọn gió mạnh từ phương Nam thổi đến làm cỏ ngả xuống sát rạt suốt cả ngày, biến bãi cỏ thành một dải bạc xám xịt. Những cành sồi lớn chỉ vặn mình một chút nhưng gây ra tiếng răng rắc rất to. Gió giật từng hồi kèm theo mưa lớn. Thời tiết làm cho Kehaar trở nên bồn chồn. Chú đi đi lại lại, ngắm nhìn những đám mây kéo đến trên bầu trời và nuốt trọn bất cứ cái gì lũ thỏ mang tới. Công cuộc tìm kiếm thức ăn trở nên gian nan hơn, bởi trời mưa nên côn trùng vùi mình sâu trong lá cỏ,đào bới mãi mới ra.

Một buổi chiều, Cây Phỉ lúc này ở trong hang với Thứ Năm như ngày xưa, bị Tóc Giả đánh thức dậy để thông báo rằng Kehaar có điều muốn nói với chú. Cây Phỉ vội tìm đường đến "tiền sảnh" của Kehaar mà không đi theo cửa trước. Điều đầu tiên chú nhận ra là lông trên đầu Kehaar đã rụng và có màu trắng, mặc dù một vệt nâu đen vẫn còn ở phía sau hai mắt. Cây Phỉ cất tiếng chào khách, ngạc nhiên quá đỗi khi thấy khách trả lời bằng ngôn ngữ của loài thỏ, với những từ ngắc ngứ, ngọng nghịu. Rõ ràng Kehaar đã chuẩn bị cả một bài diễn văn ngắn.

"Chào Thủ nĩnh thỏ, các eng đã quá vất vả với tôi." Kehaar trịnh trọng nói "Tôi không tiêu đời bây giờ đâu. Chẳng bao lâu nữa tôi sẽ khỏe lại."

"Thật là một tin vui, quả thực tôi vui lắm khi nghe anh nói vậy."

Kehaar lại chuyển sang nói bằng cái ngôn ngữ chung của các sinh vật bên hàng rào.

"Eng Tóc Dả đây... thật rõ nà một người tốt."

"Vâng đúng thế."

"Eng ấy nói, các bạn không có thỏ cái. Mọi việc sẽ kết thúc nếu không có phụ lữ. Nhiều khó khăn đối với các eng."

"Phải, đúng thế. Chúng tôi cũng không biết phải làm thế nào nữa. Không có một thỏ mẹ nào ở đây cả."

"Xin hãy nghe, tôi có một kế hoạch hết xẩy. Bây giờ tôi khỏe rồi. Cánh cũng nành rồi. Tất cả đều ổn, giờ tôi bay được. Bay vì các bạn. Tìm ra nhiều thỏ cái rồi bảo cho các bạn họ đang ở đâu, lói vậy có phải khun?"

" Ồ, đấy thật là một ý tuyệt vời, Kehaar ạ! Anh thật thông minh biết bao khi nghĩ ra sáng kiến đó! Anh là một chú chim tuyệt nhất đấy."

"Khun có bạn gái cho tôi lăm lay. Quá trễ. Các cô cái giờ lằm trong tổ hết rồi. Đẻ trứng."

"Tôi rất tiếc."

"Núc khác tôi xẽ tìm bạn gái cho mình. Bây giờ tôi xẽ bay vì các bạn."

"Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể để giúp anh."

Ngày hôm sau gió không còn giật mạnh nữa và Kehaar lượn một hai vòng ngắn. Tuy vậy, không đầy ba ngày sau chú đã thấy mình có thể bắt đầu cuộc tìm kiếm. Đó là một sáng tháng Sáu tuyệt đẹp. Chú đang đớp vài con ốc sên vỏ trắng bò trong đám cỏ uớt và bổ vỡ chúng bằng cái mỏ vĩ đại của mình thì đột ngột quay qua Tóc Giả đang xớ rớ gần đấy mà nói:

"Giờ tôi sẽ bay vì các eng."

Chú dang rộng đôi cánh. Một cái cánh hình vòm cung cao đến nửa mét trên đầu Tóc Giả đang ngồi im như phỗng trong khi những chiếc lông trắng rung rung trong không khí ngay trên đầu chú như một lời chào tạm biệt trịnh trọng. Hai tai cụp hết xuống, chú đưa mắt nhìn lên Kehaar khi chú mòng biển lấy đà, không khỏi có phần nặng nề, bay vào trong không gian. Khi chim vút thân hình bay lên, thật dài và duyên dáng trên mặt đất, chú có hình dáng như một cái trục lăn dày trùng trục vụng về, ngay phía trước là cái mỏ màu đỏ, nhô lên giữa hai con mắt đen tròn xoe. Trong một khoảnh khắc, chú ở trạng thái lơ lửng, thân hình lượn lên lượn xuống giữa đôi cánh. Rồi chú bắt đầu hạ dần độ cao, lạng sang hai bên đồng cỏ và biến mất về hướng Bắc phía sau dãy núi. Tóc Giả quay về khu rừng sồi với cái tin Kehaar đã lên đường tìm kiếm.

Mòng biển đi mất vài ngày, lâu hơn là bọn thỏ nghĩ. Cây Phỉ không khỏi băn khoăn không biết cậu ta có quay về hay không, vì chú hiểu rõ rằng Kehaar, cũng như đàn thỏ, cảm thấy sự thôi thúc của nhu cầu tìm bạn tình nên chú nghĩ rất có thể sau những gì đã trải qua tay mòng biển sẽ bay thẳng đến vùng Nước Lớn, về với lãnh địa của vô số những sinh vật đồng loại với cậu ta, như cậu ta thường kể cho Tóc Giả nghe với cảm giác nhớ nhung da diết. Tuy vậy, Cây Phỉ với khả năng tự kiềm chế khá cao vẫn cố giữ kín những lo ngại ấy cho riêng mình, rồi một hôm khi chỉ có chú với Thứ Năm, chú hỏi xem em mình có nghĩ là Kehaar sẽ quay lại không.

"Chú ta sẽ quay lại." Thứ Năm khẳng định không một chút ngập ngừng.

"Vậy em nghĩ chú ta sẽ mang cái gì về?"

"Làm sao em có thể nói được?" Thứ Năm đáp. Nhưng sau đã khi đã ở trong hang, trong sự tĩnh lặng và buồn ngủ, Thứ Năm bất thần nói một mạch, "Những món quà của El-ahrairah. Sự lừa dối, mối nguy hiểm lớn và phúc lành cho cánh đồng thỏ." Khi Cây Phỉ hỏi lại chú lần nữa thì chú dường như không nhận thức được là mình vừa nói gì và không thể nói thêm một điều gì khác.

Ban ngày, Tóc Giả dành phần lớn thời gian để mong ngóng Kehaar trở về. Chú dường như trở nên cộc cằn, nóng nảy và một lần khi Hoa Chuông dí dỏm nhận xét rằng hình như cái chỏm lông trên đầu Eng Tóc Dả rụng dần vì vắng người bạn thân thì chú nổi đóa và trở về với tính khí "võ quan cao cấp" ngày xưa, vừa thụi cho anh bạn kia mấy cái vừa chửi bới om sòm làm Nhựa Ruồi phải ra tay can thiệp để tránh cho anh bạn trung thành nhưng hay bỡn cợt của mình không lún sâu hơn vào rắc rối do vạ miệng gây ra.

Mấy hôm sau vào lúc chiều muộn, khi ngọn gió phương Bắc nhẹ thổi tới mang theo mùi của cỏ khô ngả rạp từ cánh đồng Sydmonton thì Tóc Giả lao xồng xộc xuống Tổ Ong thông báo rằng Kehaar đã trở về. Cây Phỉ cố nén nỗi kích động trong lòng, bảo mọi người tạm lánh đi một lát trong khi chú một mình đến gặp chú chim. Nhưng suy đi nghĩ lại thế nào, chú lại bảo Thứ Năm và Tóc Giả cùng đi với mình.

Cả ba tìm thấy Kehaar đang ở trong cái hốc giống như tiền sảnh của mình. Cái hang đầy phân, hôi hám và bẩn thỉu. Loài thỏ không bao giờ bài tiết trong hang và thói quen của Kehaar "bậy" luôn trong ổ của mình bao giờ cũng làm cho Cây Phỉ phải nhăn mặt ghê tởm. Bây giờ, trong lúc chú nóng lòng nghe tin tức, thì cái mùi phân chim hôi thối ấy gần như được đón chào.

"Thật vui mừng khôn xiết khi thấy anh trở lại, Kehaar à." chú nói "Anh có mệt lắm không?"

"Cánh vẫn hơi mỏi. Bay một tí, nghỉ một tí, mọi thứ đều tốt."

"Anh có đói không? Để chúng tôi tìm cho anh một ít côn trùng nhé?"

"Tốt tốt. Những người bạn tốt. Nhiều bọ vừng." (Tất cả côn trùng đối với Kehaar đều là bọ vừng.)

Rõ ràng chú ta nhớ tấm thịnh tình của bầy thỏ và dường như rất vui vẻ khi được quay về. Mặc dầu bây giờ chú không cần người ta mang thức ăn đến tiền sảnh nữa, nhưng rõ ràng chú cảm thấy mình xứng đáng được biệt đãi. Tóc Giả đi ra ngoài tìm thức ăn cho chú và Kehaar khiến cả lũ thỏ phải bận rộn cho đến tận lúc mặt trời lặn. Cuối cùng chú quay sang Thứ Năm với cái nhìn sắc lẹm rồi hỏi.

"À, Eng Thứ Lăm, eng biết tôi mang tin gì về chứ?"

"Tôi không biết." Thứ Năm đáp có phần cụt lủn.

"Để tôi lói cho mà biết. Tình hình xấu nắm. Tôi cứ bay, hướng này, hướng kia mặt chời đi nên dồi đi xuống. Chẳng thấy chú thỏ lào. Chẳng có gì sất."

Chú dừng lại. Cây Phỉ nhìn Thứ Năm đầy ngụ ý.

"Dồi tôi xà xuống thấp, thấp lữa. Một lông chại, nhiều cây cối bao quanh. Chên ngọn đồi nhỏ. Các eng biết chứ?"

"Không, chúng tôi không biết. Xin cứ tiếp tục đi."

"Tôi chỉ cho. Khun xa lắm. Nhìn thấy được. Ở đấy có những chú thỏ, sống trong hộp, sống dzới người. Các eng biết chứ?"

"Sống với con người? Anh nói là sống với con người à?"

"Đúng đúng. Sống dzới người. Chong nhà kho, thỏ sống chong hộp ở chong nhà kho. Con người mang thức ăn. Eng biết chứ?"

"Tôi có biết chuyện này." Cây Phỉ nói "Tôi đã từng nghe nói đến. Tốt lắm, Kehaar. Anh thật là chu đáo. Nhưng điều này chả giúp được gì cho chúng tôi cả, đúng không nào?"

"Tôi nghĩ đó nà thỏ cái. Chong chiếc hộp. Ngoài ra chẳng có chỗ lào có thỏ, trên cánh đồng khun, trong dừng cũng khun. Chả lơi lào có thỏ. Dù sao thì tôi cũng khun gặp."

"Tình hình nghe có vẻ xấu nhỉ."

"Chờ đã, tôi chưa lói hết. Hãy nghe đây. Tôi nại bay, đường khác, lơi mặt trời đến vào giữa ngày. Eng biết không, nối đến chỗ Nước Nớn."

"Nói vậy thì anh đi đến tận vùng Nước Lớn kia à?" Tóc Giả hỏi.

"Khun, khun, khun xa như vậy. Nối lày có một con sông, các eng biết chứ?"

"Không chúng tôi còn chưa đi xa đến thế."

"Con sông," Kehaar lặp lại "gần sông có cả một thành phố thỏ."

"Ở bên kia bờ sông?"

"Khun. khun, các eng đi nối lày, phía có những cánh đồng. Sau một đoạn đường xa xẽ tới thành phố thỏ, nớn nắm. Xau khi đi qua con đường bằng sắt vắt qua sông."

"Con đường bằng sắt à?" Thứ Năm hỏi.

"Đún đún, đường xắt. Các eng chưa thấy con đường xắt sao? Con người nàm ra đấy"

Câu chuyện của Kehaar rất khó nghe với những từ xa lạ, lối phát âm ngọng nghịu nên trong suốt khoảng thời gian ấy tình trạng chung là cả ba chú thỏ không ai chắc chắn về những gì chú chim muốn nói. Những thổ ngữ chú ta dùng để nói về "sắt" và con đường nhựa" (khá quen thuộc đối với mòng biển) là những từ mà những người bạn của chú hiếm khi nào nghe thấy. Kehaar lại hay mất kiên nhẫn và lúc này, như vẫn thường thế, chúng lại rơi vào tình thế bất lợi khi đứng trước sự thông thuộc của chú chim với cái thế giới rộng lớn hơn thế giới của chúng. Cây Phỉ nghĩ rất nhanh. Có hai điều tương đối sáng tỏ. Rõ ràng Kehaar đã tìm thấy một cánh đồng thỏ rộng lớn ở phía Nam, và dù con đường sắt là thứ gì đi nữa thì cánh đồng thỏ cũng ở phía bên này con đường và dòng sông. Nếu như chú hiểu đúng thì dường như có thể suy ra rằng không cần phải tính tới chuyện vượt qua con đường sắt và dòng sông để đạt mục đích của chúng.

"Kehaar này," chú nói "tôi muốn biết rõ hơn. Chúng tôi có thể tới thành phố thỏ mà không phải bận tâm đến con đường sắt và dòng sông không?"

"Được, được. Không qua con đường xắt. Thành phố thỏ trong những nùm cây trên những cánh đồng vắng vẻ. Nhiều thỏ cái nắm."

"Đường từ đây đến đấy - đến thành phố thỏ ấy có xa không?"

"Tôi nghĩ mất hai ngày đường. Cũn khá xa."

"Tốt lắm Kehaar. Anh đã làm được điều chúng tôi mong đợi. Bây giờ anh nghỉ ngơi đi. Chúng tôi sẽ mang côn trùng đến cho anh chừng nào anh còn muốn ăn."

"Ngủ bây giờ, mai có nhiều bọ vừng. Ha ha ha."

Mấy chú thỏ quay về Tổ Ong. Cây Phỉ thông báo tin tức mà Kehaar mang về và một cuộc thảo luận ngắt quãng, lộn xộn, dông dài bắt đầu. Đấy là cách chúng đi đến một kết luận. Hình ảnh về một cánh đồng thỏ ở cách chúng hai ba ngày đường lung linh chập chờn trong đầu chúng như những đồng xu ném xuống vùng nước sâu, lạng qua hướng này hướng kia, nổi lên, biến mất, rồi lại xuất hiện, nhưng bao giờ cũng chìm xuống đáy sông. Cây Phỉ để cho những cuộc trao đổi tiếp diễn đến chừng nào có thể, cho đến khi cuối cùng, những câu nói trở nên rời rạc và tất cả đi ngủ.

Sáng hôm sau chúng tiếp tục nhịp sống của mình như thường lệ, cho Kehaar ăn và tìm cái ăn cho mình, vui chơi và đào hang. Nhưng trong suốt thời gian đó, như một giọt nước từ từ phình ra to cho đến lúc đủ nặng đề rơi khỏi cành cây, ý nghĩ về những gì chúng phải làm trở nên rõ ràng và thống nhất. Ngày hôm sau, Cây Phỉ đã có thể nhìn nhận sự việc rõ ràng. Thời điểm nói chuyện, cũng như thường lệ, là lúc chú ngồi trên lũy đất lúc mặt trời mọc cùng với Thứ Năm và ba bốn thỏ khác. Không cần thiết phải tập hợp tất cả mọi người. Mọi cái đã theo một lề thói. Khi một quyết định đến tai những người không có mặt ở đó họ sẽ chấp nhận điều thủ lĩnh nói mà không cần phải nghe trực tiếp từ miệng người này.

"Cái cánh đồng thỏ mà Kehaar đã tìm ra ấy," Cây Phỉ bắt đầu "anh ta nói nó lớn lắm."

"Vì thế chúng ta không thể dùng vũ lực chiếm được." Tóc Giả nói.

"Tôi không nghĩ mình muốn đến đó và gia nhập với bọn họ." Cây Phỉ nói "Còn các anh?"

"Và rời khỏi đây sao?" Bồ Công Anh tiếp lời "Sau tất cả những gì chúng ta đã làm? Với lại, chúng ta mới ở đây được ít ngày. Không, tôi chắc rằng chẳng ai trong chúng ta muốn làm điều đó."

"Điều chúng ta muốn là mang vài cô thỏ về đây." Cây Phỉ nói "Chuyện đó kể cũng khó đấy, các anh có nghĩ thế không?"

"Tôi không nghĩ thế." Nhựa Ruồi lên tiếng "Những cánh đồng thỏ lớn thường đông đúc, một số còn không có cái mà ăn nữa. Những cô nàng trẻ tuổi thường cáu bẳn và lo sợ, một số cô vì thế mà chẳng có đàn con. Ít nhất thì lứa thỏ con bắt đầu lớn lên trong bụng mẹ và rồi sau đó chúng lại tan biến vào trong cơ thể mẹ, các anh có biết điều này không?"

"Tôi chưa nghe nói đến chuyện đó." Dâu Tây nói.

"Đó là vì chỗ các anh chưa bao giờ có đông thỏ cả. Nhưng còn ở chỗ của chúng tôi khi xưa, cánh đồng của Chúa Thanh Lương Trà ấy, đông đến mức một, hai năm trước nhiều thỏ mẹ đã hút lại những đứa con trong bụng trước khi chúng được sinh ra. Chính Chúa Thanh Lương Trà đã cho tôi biết điều này; từ lâu lắm rồi El-ahrairah đã có một thỏa thuận với Thần Mặt trời. Và Thần Mặt trời đã phải hứa với El-ahrairah rằng thỏ sẽ không phải ra đời để mà chết hoặc không ai cần đến. Nếu không thể mang lại cuộc sống tốt đẹp cho những sinh mệnh mới thì thỏ mẹ có đặc quyền lấy lại chúng vào trong cơ thể mình mà không sinh ra chúng nữa."

"Phải, tôi nhớ câu chuyện về thỏa thuận đó." Cây Phỉ nói "Vậy anh nghĩ là có thể có những nàng thỏ bất mãn? Nghe có vẻ khả dĩ đây. Vậy thì chúng ta hãy nhất trí với nhau sẽ làm một chuyến đến cánh đồng thỏ kia và sẽ có cơ hội đạt được mục đích của ta mà không phải gây ra đổ máu. Các anh có muốn tất cả mọi người cùng đi không?"

"Tôi sẽ nói không." Mâm Xôi nói "Một chuyến đi như vậy mất những hai hoặc ba ngày, tất cả chúng ta sẽ trong vòng nguy hiểm, cả lúc đi lẫn lúc về. Sẽ ít nguy hiểm hơn nếu chỉ cử ba, bốn thỏ đi chứ không phải cả đàn. Ba hoặc bốn thỏ sẽ di chuyển nhanh hơn, ít gây nghi ngờ, vả lại Thỏ Thủ lĩnh ở đằng kia có thể sẽ bớt phản đối mấy kẻ lạ mặt đến cánh đồng với một lời đề nghị ôn hòa."

"Tôi cũng nghĩ trong trường hợp của chúng ta làm như thế là đúng." Cây Phỉ tán thành "Chúng ta sẽ phái đi bốn người, họ sẽ thay mặt chúng ta giải thích cái khó của mình và yêu cầu cho phép chúng ta được thuyết phục vài cô về đây với chúng ta. Tôi không thấy bất cứ một Thỏ Thủ lĩnh nào có thể phản đối việc này. Tôi tự hỏi ai trong chúng ta là người tốt nhất cho sứ mệnh này?"

"Thủ lĩnh Cây Phỉ ạ, anh thì không được đi rồi." Bồ Công Anh phát biểu "Anh rất cần thiết cho nơi này và chúng tôi không muốn mạo hiểm mạng sống của anh. Mọi người đều đồng ý như vậy."

Cây Phỉ đã biết từ trước rằng bọn kia sẽ không để cho chú cầm đầu đoàn thương thuyết. Thật đáng thất vọng, tuy nhiên chú cảm thấy đó là một quyết định đúng. Với lại bọn thỏ ở cánh đồng kia có thể coi thường nếu một Thỏ Thủ lĩnh mà phải thân chinh đi làm những việc vặt như vậy. Ngoài ra, chú biết mình không có cái mẽ ngoài gây ấn tượng, cũng không phải là người biết ăn nói. Công việc này phải giao phó cho một người khác thôi.

"Thôi được." chú nói "Tôi cũng biết là các anh sẽ không để cho tôi đi đâu. Dù sao thì tôi cũng không phải là người cáng đáng việc này tốt - trong khi Nhựa Ruồi lại rất xứng đáng. Anh ấy biết mọi điều về nghệ thuật di chuyển ở nơi trống trải và lại biết ăn nói trơn tru khi đến được đó."

Không ai lên tiếng phản đối. Nhựa Ruồi rõ ràng là một lựa chọn tốt nhất, nhưng việc tuyển ra những người đi cùng với chú không phải là việc dễ dàng. Ai cũng sẵn lòng thực hiện một sứ mệnh như thế, nhưng việc này quan trọng đến nỗi cuối cùng chúng phải cân nhắc từng chú một, thảo luận xem ai sẽ là người có khả năng sống còn được sau một đoạn đường dài, đến nơi mà vân còn phong độ để làm tốt vai trò thuyết khách trong một cộng đồng xa lạ. Lúc đầu, Tóc Giả sưng sỉa khi bị gạt ra ngoài với lý do chú ta có thể gây lộn ở chỗ 1ạ, nhưng sau đó cũng không buồn khi nhớ ra rằng mình có thể tiếp tục chăm sóc Kehaar. Nhựa Ruồi muốn chọn Hoa Chuông nhưng như lời Mâm Xôi thì một câu nói đùa không đúng chỗ với Thỏ Thủ lĩnh có thể hủy hoại tất cả. Cuối cùng cả bọn nhất trí chọn Xám Bạc, Gạc Nai và Dâu Tây. Ứng viên cuối cùng chẳng nói gì nhiều nhưng rõ ràng chú ta rất hài lòng. Chú đã phải làm rất nhiều việc để chứng tỏ mình không phải là kẻ hèn nhát và bây giờ chú rất thỏa mãn khi biết rằng mình cũng có một giá trị nào đó với những người bạn mới.

Đội thương thuyết lên đường ngay từ tờ mờ sáng hôm sau, trong làn ánh sáng màu xám tro. Kehaar có nhiệm vụ hỗ trợ, chú bay sau đội này một chút, để chắc chắn là chúng đi đúng hướng và mang tin về cuộc hành trình của họ. Cây Phỉ và Tóc Giả đi tiễn đến tận bìa rừng phía Nam, rồi đứng lại nhìn theo đồng đội đang nhắm về phía trang trại phía Tây xa xa mà đi tới. Chẳng bao lâu sau chúng đã biến mất trong đồng cỏ. Nhựa Ruồi có vẻ rất tự tin và ba chú kia cũng đang đầy khí thế. Chẳng mấy chốc cả đoàn đã lút hẳn vào trong bãi cỏ và Cây Phỉ cùng Tóc Giả quay về rừng sồi.

"Được rồi chúng ta đã làm tất cả trong khả năng mình." Cây Phỉ nói "Phần còn lại phụ thuộc vào họ và vào El-ahrairah. Nhưng chắc chắn là mọi việc sẽ ổn nhỉ?"

"Không một chút nghi ngờ." Tóc Giả mạnh mẽ khẳng định "Hãy hy vọng là họ sớm quay về. Tôi đang nóng lòng chờ một cô nàng xinh xắn, mắn đẻ và sẽ có nhiều thỏ con xinh xinh trong hang của mình. Sẽ có nhiều Tóc Giả bé con, Cây Phỉ à! Cứ nghĩ đến đấy thôi đã sướng run người rồi."

Chương 24

Trang trại Nuthanger

Khi Robin đến Notyngham

Chắc chắn không có gì dối trá

Chàng cầu Thủ lĩnh và Đức mẹ Mary dịu hiền

Một lần nữa đưa chàng ra khỏi chốn này bình yên.

Bên cạnh chàng một thầy tu đầu bự

Cầu xin Thủ lĩnh hãy mang đến cho hắn tai ương!

Ngay sau đó hắn nhận ra chàng

Cùng một lúc hắn nhìn thấy mặt.

Đứa trẻ, số 119 Robin Hood và Thầy tu

(Robin Hood là một người anh hùng vào thế kỷ 12 ở Anh, nổi tiếng vì những hành động trượng nghĩa cướp của người giàu chia cho người nghèo. Căn cứ địa của chàng nằm trong rừng Sherwood, gần thành phố Nottingham và cảnh sát trưởng thành phố này là kẻ thù không đội trời chung của chàng. Đoạn thơ này được viết băng tiếng Anh thời Trung Cổ vào khoảng thế kỷ 14 nên rất khó hiểu đối với bạn đọc.)

Cây Phỉ nằm trên lũy đất vào một đêm giữa mùa hè. Bóng tối đổ xuống chưa đầy năm tiếng đồng hồ, cái ánh sáng mờ mờ vàng vọt trong không gian khiến chú không ngủ được, bồn chồn không yên. Mọi thứ xem ra đều êm thấm. Kehaar đã tìm thấy Nhựa Ruồi vào buổi chiều và hướng dẫn chú đi chệch một chút về hướng Tây cho đúng đường, rồi để đám thỏ lại một chỗ trú trong một hàng rào dày, sau khi đã biết chắc con đường đó sẽ dẫn đến trang trại. Bây giờ thì có thể chắc chắn một điều: hai ngày là đủ cho cuộc hành trình. Tóc Giả và một số chú thỏ khác đã nhanh nhảu nới rộng hang mình chuẩn bị cho chuyến trở về của Nhựa Ruồi. Kehaar đã có một cuộc cãi lộn nảy lửa với con chim cắt, chú kêu lên bằng cái giọng đủ làm cả cảng Cornish phải náo loạn lên; và mặc dầu cuộc xô xát chưa đến hồi ngã ngũ, con chim cắt có vẻ từ nay trở đi đã phải kiêng nể vùng lân cận rừng sồi. Mọi việc chưa có gì sáng sủa hơn kể từ khi chúng rời bỏ Sandleford.

Tâm trạng vui buồn lẫn lộn len lỏi vào tâm trí Cây Phỉ. Chú lại có cảm giác mình trở về buổi sáng hôm ấy khi cả bọn đi qua sông Enborne và một mình chú phóng đi, rồi tìm ra cánh đồng đậu. Lúc ấy chú tự tin và sẵn sàng cho một cuộc phiêu lưu. Nhưng mà cuộc phiêu lưu nào? Có nhiều điều đáng nói với Nhựa Ruồi và Xám Bạc khi họ trở về. Có một số cái - phải, không thể hạ thấp những việc mà họ đang làm. Không, tất nhiên là không. Mà chỉ để cho chúng thấy Thỏ Thủ lĩnh có trách nhiệm với bất cứ việc gì mà họ làm. Chú cứ trăn trở nghĩ mãi về việc này khi nhảy xuống lũy đất ngửi ngửi vài nhánh rau xà lách lẫn trong bãi cỏ. Và bây giờ cần làm cái gì để tạo cho các bạn một ngạc nhiên nhỏ nhưng không kém phần thú vị? Đột nhiên chú nghĩ, "Giả sử họ quay lại và ở đây đã có một hai chị thỏ cái rồi thì sao nhỉ?" Cũng lúc đó chú nhớ ra Kehaar đã nói về một cái hộp có chứa những con thỏ ở nông trại dưới kia. Đó là loại thỏ gì nhỉ? Chúng có bao giờ ra khỏi hộp không? Chúng đã từng trông thấy một con thỏ hoang chưa? Kehaar có kể rằng trang trại ấy không cách xa chân núi là bao, nằm trên một quả đồi nhỏ vì thế có thể dễ dàng đến đấy lúc sáng sớm trước khi người ở đấy thức dậy. Lũ chó thì chắc là đều bị xích, nhưng mèo thì không. Thỏ có thể chạy nhanh hơn mèo chừng nào chúng đuổi nhau ở chỗ trống trải với điều kiện nó nhìn thấy con mèo trước. Điều quan trọng là không được để bị bám theo mà không nhận ra. Chú có thể đi dọc hàng rào mà không thu hút sự chú ý của kẻ thù trừ phi chú gặp vận đen.

Nhưng nói trắng ra thì chú muốn làm gì nào? Tại sao phải dẫn xác đến trang trại? Cây Phỉ nhá nốt mẩu thức ăn cuối cùng và tự trả lời mình dưới ánh sao đêm. "Mình sẽ chỉ nhìn qua một lượt thôi," chú bụng bảo dạ, "và nếu có thể tìm ra cái hộp nhốt những con thỏ này mình sẽ cố nói chuyện với chúng, chỉ thế thôi, không hơn. Mình chả việc gì phải liều lĩnh - phải, mình sẽ không đâm đầu vào những nguy hiểm thực sự - chừng nào mình chưa xác định đó là việc đáng làm. Chắc chắn là như vậy rồi."

Chú có nên đi một mình không? Sẽ an toàn hơn và vui vẻ hơn nếu có thêrn một người bạn, nhưng chỉ một người nữa mà thôi. Tuyệt đối không được thu hút sự chú ý. Ai là tốt nhất nào? Tóc Giả ư? Hay là Bồ Công Anh? Cây Phỉ bác bỏ cả hai đề xuất này. Chú cần một người làm theo những gì chú nói mà không ý kiến ý cò gì cả. Chú nghĩ ngay đến Nồi Đất, chú này sẽ làm theo thủ lĩnh không thắc mắc và sẽ làm bất cứ điều gì Cây Phỉ muốn. Vào lúc này chắc chắn Nồi Đất đang ngủ ở cái hang mà chú ở chung với Quả Sồi và Hoa Chuông, ngay dưới đường chạy ra ngoài Tổ Ong.

Cây Phỉ thật may mắn, chú tìm thấy Nồi Đất nằm gần ngay cửa hang và vừa tỉnh giấc, nên có thể dẫn đàn em ra ngoài mà không đánh thức hai chú kia, rồi dẫn nó theo một đường chạy khác thông ra lũy đất. Nồi Đất nhìn quanh với vẻ lo ngại xớn xác như thể chú luôn nơm nớp chờ đợi điều xấu xảy ra.

"Không có chuyện gì đâu, Nồi Đất." Cây Phỉ nói "Chẳng có gì phải sợ hết. Anh muốn em xuống dưới chân núi giúp anh tìm ra nông trại mà anh đã nghe nói tới. Chúng ta sẽ chỉ xem qua một vòng thôi."

"Một vòng quanh trang trại hả Thủ lĩnh Cây Phỉ? Để làm gì? Không nguy hiểm chứ? Rồi còn lũ chó với mèo và..."

"Không, em sẽ tuyệt đối an toàn khi đi với anh. Chỉ anh em mình thôi - anh không muốn một ai khác. Đó là một kế hoạch bí mật, em không được cho ai khác biết về chuyện này kể từ giờ phút này. Anh đã chỉ chọn em chứ không phải bất cứ ai khác." ,

Điều này tác động đến cậu nhỏ đúng như Cây Phỉ dự đoán. Nồi Đất không cần thêm bất cứ lời thuyết phục nào nữa và chúng lập tức phóng đi, theo con đường đầy cỏ, băng qua bãi cỏ phía ngoài và lao xuống dốc. Chúng đi qua một vành đai rừng hẹp rồi tới cánh đồng nơi Nhựa Ruồi cất tiếng gọi Tóc Giả trong đêm tối. Đến đây Cây Phỉ dừng lại đánh hơi và nghe ngóng. Đó là lúc trời tang tảng sáng, đúng cái giờ mà lũ cú quay lại, thường là để săn mồi. Mặc dầu một chú thỏ trưởng thành không gặp nguy hiểm với loài cú, nhưng chỉ có rất ít thỏ dám phớt lờ bọn cú. Lúc này, chồn và cáo có thể lang thang ở ngoài đồng, nhưng trời vẫn tối và ẩm ướt nên Cây Phỉ, trong tâm trạng tự tin, vui vẻ cho rằng chú sẽ đánh hơi hoặc nghe thấy bất cứ động tĩnh gì của những con thú săn mồi trên bốn chân.

Bất kể nông trại ở đâu thì cũng phải nằm bên ngoài con đường nhựa chạy dọc bờ bên kia cánh đồng. Chú bắt đầu lên đường với nhịp điệu khoan thai và Nồi Đất bám sát gót. Cả hai di chuyển lặng lẽ, khi chạy ra bên ngoài lúc lẩn vào bên trong hàng rào mà Nhựa Ruồi và Hoa Chuông đã đến, đi qua dưới những sợi dây cáp kêu ù ù mệt mỏi trong bóng tối phía trên đầu. Chỉ mất vài phút là hai chú thỏ đã tới được con đưòng nhựa.

Có những thời điểm chúng ta biết chắc rằng mọi việc đều tốt đẹp. Một câu thủ bóng chày khi đã chơi tốt lượt của mình về sau sẽ mạnh miệng nói anh ta cảm thấy mình không thể để mất bóng, còn một diễn giả hoặc một nghệ sĩ trong một ngày may mắn, có thề cảm thấy khán giả đang nâng bổng mình lên như thể anh ta đang bơi trong một làn nước bồng bềnh, kỳ diệu. Cây Phỉ vào lúc này cũng có cảm giác ấy. Bao quanh chú là màn đêm mùa hè tĩnh lặng, lung linh ánh sao khuya đang mờ nhạt dần cùng ánh ngày hửng lên ở chân trời. Chẳng có gì phải sợ hãi và chú sẵn sàng đi qua một ngàn cái sân trại, cái này nối tiếp cái khác. Khi chú ngồi với Nồi Đất trên lũy đất phía trên con đường bốc lên mùi hắc ín, chú thấy chẳng có vẻ gì là cực kì may mắn khi nhìn thấy một con chuột con liến láu chạy qua hàng rào đối diện và biến mất trong một lùm cỏ úa vàng ở bên dưới. Chú biết mình sẽ tìm được kẻ chỉ đường hay ai đó đại loại như thế. Cây Phỉ nhảy vội xuống và tìm thấy con chuột kia đang dụi mõm trong cái hào.

"Nông trại," Cây Phỉ lên tiếng hỏi "cái nông trại ở đâu vậy - gần đây, trên quả đồi nhỏ kia phải không?"

Con chuột nhỏ tròn xoe mắt nhìn chú, những sợi ria mép rung rung. Nó không có lý do gì đặc biệt để phải tỏ ra thân thiện, nhưng có cái gì đó ở cái nhìn của Cây Phỉ làm cho việc trả lời chú một cách lễ độ là điều thật tự nhiên.

"Bên kia đường. Trên kia kìa."

Da trời mỗi lúc một hửng lên một chút. Cây Phỉ chạy qua đường mà không đợi Nồi Đất, cậu này chỉ đuổi kịp chú ở dưới chân hàng rào gần con đường nhỏ. Từ đây, sau một hồi nghe ngóng, chúng bắt đầu phóng ngược lên dốc hướng về chân trời phía Bắc.

Nuthanger giống như một điền trang trong truyện cổ. Nằm giữa Ecchinswell và chân núi Watership Down, cách mỗi nơi này khoảng nửa dặm là một quả đồi lớn, dốc đứng ở bờ phía Bắc nhưng lại thoai thoải ở phía bờ nam - giống như bản thân đỉnh núi. Những con đường hẹp bò lên cả hai sườn dốc và cùng dẫn đến một vòng cây du bao quanh cái đỉnh bằng phẳng. Bất cứ ngọn gió nào - dù nhẹ đến mấy - thổi từ ngọn cây du cũng làm vang lên tiếng xào xạc, xao động đầy sức sống của muôn ngàn chiếc lá. Bên trong hàng cây này là một nông trại cùng với chuồng gia súc và nhà phụ. Ngôi nhà chắc cũng phải hơn hai trăm năm tuổi hoặc có thể còn lâu đời hơn nữa, xây bằng gạch, mặt tiền lát đá trông về hướng Nam phía rặng núi. Ở mặt phía Đông ngay trước nhà chính có một chuồng gia súc nằm cách ra một đoạn trên một nền đất đôn cao tựa như trên những bệ đá; đối điện với nó là một chuồng bò.

Khi Cây Phỉ và Nồi Đất lên đến đỉnh dốc, những tia sáng đầu tiên soi rõ khoảng sân và ngôi nhà. Mấy con chim thích đậy sớm đang rộn ràng ca hát khắp nơi kia cũng là những con chim mà chúng đã quen thuộc trong quãng thời gian trước. Một con chim cổ đỏ đang liến thoắng ca, đậu vắt vẻo trên một cành thấp rồi lắng nghe tiếng con khác đáp lại từ phía ngoài nông trại. Một con mai hoa cất tiếng hót vang một bài ngắn, đoạn xốc cánh bay lên, cao.cao trên ngọn cây du, rồi một khúc hát đối đáp khác lại bắt đầu. Cây Phỉ dừng lại, ngồi thẳng lên, làm như vậy có thể đánh hơi các loại mùi trong không khí tốt hơn. Mùi rơm rạ và phân bò xộc lên trộn lẫn với mùi lá du, mùi tro bếp và mùi thức ăn cho bò. Những mùi mờ nhạt hơn thoảng đến mũi chú cũng tựa như bội âm của một cái chuông rung lên đối với một cái tai lành nghề. Mùi thuốc lá, thông thường có nghĩa là có nhiều mèo, có vẻ ít chó hơn và rồi - một cách bất ngờ và vượt ra ngoài mọi nghi ngờ - là thỏ. Chú nhìn sang Nồi Đất và thấy chú này cũng đã ngửi thấy nó.

Trong khi đánh hơi chúng cũng để tai lắng nghe nữa. Ngoài những chuyền động nhẹ nhàng chấp chới của chim chóc và tiếng vo ve của đàn ruồi vang lên tức thì chung quanh chúng, cả hai không thể nghe được gì ngoài tiếng rì rầm không ngớt của cây cối. Bên dưới cái dốc phía Bắc của dãy núi, không gian vẫn yên tĩnh, nhưng ở đây ngọn gió nam đã được khuếch đại bởi hàng cây du với vô vàn những chiếc lá nhỏ luôn lay động cũng giống như tác động của ánh mặt trời lên một khu vườn được nhân lên nhờ những giọt sương đêm. Tiếng động đến từ những cành cây trên ngọn khiến Cây Phỉ phải lo ngại bởi vì nó có thể là một hướng tấn công - một hướng tấn công sẽ chẳng bao giờ kết thúc; chú và Nồi Đất vẫn ngồi im một lúc, lắng nghe chăm chú tiếng động này, với âm thanh lớn nhưng vô nghĩa ở rất cao trên đầu.

Chúng không nhìn thấy con mèo nào, nhưng ở gần nhà có rnột cái cũi chó mái bằng. Chúng thoáng thấy một con chó ngủ bên trong, một chú khuyển lớn, bộ lông óng mượt đen tuyền đang gác đầu lên hai chân trước. Cây Phỉ không nhìn thấy dây xích, nhưng một lúc sau chú nhận ra một sợi dây thừng mỏng thò ra khỏi cũi, đầu dây kia cột chặt vào mái. "Tại sao lại là một sợi dây thừng?" chú tự hỏi rồi nhủ thầm, "bởi vì như thế nếu chó không ngủ thì cũng không thể tạo ra những tiếng động lách cách phiền toái trong đêm như khi nó đeo dây xích."

Hai chú thỏ bắt đầu quanh quẩn bên ngoài ngôi nhà. Đầu tiên chúng còn thận trọng ngồi yên trong chỗ nấp, tiếp tục quan sát xem có mèo không. Nhưng khi không thấy bóng dáng con mèo nào, chẳng mấy chốc chúng trở nên mạnh dạn hơn, chạy ngang qua những khoảng trống, thậm chí còn dừng lại nhấm nhá một cọng bồ công anh trong một vạt đất mọc đầy rêu và cỏ dại. Lần theo mùi, Cây Phỉ tìm đường đến cái chuồng mái thấp. Cửa chuồng hé mở chỉ vừa vặn để chú lách qua, chú dừng lại một chút chỗ ngưỡng cửa xây bằng một hàng gạch, Ngay đối diện với cánh cửa trên một bục gỗ rộng - kiểu như một cái sàn - là một chuồng thỏ phía trước có chăng lưới thép. Qua những đống lộn xộn, đen đen chú nhìn thấy một cái bát màu nâu, vài thứ xanh xanh và những cái tai của hai ba chú thỏ. Trong khi chú trố mắt nhìn, một chú trong bọn bước đến gần lưới thép, nhìn ra ngoài và trông thấy chú.

Bên cạnh cái bục, ở phía gần Cây Phỉ có một bó rơm để lộn ngược. Cây Phỉ nhẹ nhàng nhón gót nhảy lên trên bó rơm và từ đấy nhảy đến những tấm ván dày, vẻ cũ kỹ với bề mặt trơn nhẵn, bụi bặm, phủ đầy rơm rạ. Sau đã chú quay lại chỗ Nồi Đất đang nằm đợi bên ngoài.

"Nồi Đất ơi," chú nói "chỉ có một cách thoát khỏi nơi này. Em hãy canh chừng mèo nếu không chúng ta có thể bị sập bẫy đấy. Đứng ở ngoài cửa, nếu thấy một con mèo bên ngoài thì lập tức báo anh biết nhé."

"Vâng, thưa Thủ lĩnh Cây Phỉ." Nồi Đất nói "Tất cả đều rất rõ ràng cho đến lúc này."

Cây Phỉ đi sang đầu kia cái chuồng, lưới thép nhô ra khỏi cái kệ cho nên chú không thể chạm tới hay nhìn vào nhưng có một cái lỗ nhỏ ở tấm ván bịt bên hông và ở đầu kia chú có thể nhìn thấy một cái mũi giật giật.

"Xin chào, tôi là Thủ lĩnh Cây Phỉ. Tôi đến để nói chuyện với các bạn. Các bạn có hiểu tôi không?"

Tiếng trả lời nghe hơi lơ lớ nhưng đúng là ngôn ngữ của thỏ, hoàn toàn dễ hiểu.

"Có, chúng tôi hiểu anh. Tên tôi là Hoằng Dương. Anh từ đâu đến vậy?"

"Từ ngọn núi đằng kia. Tôi và những người bạn, chúng tôi sống theo cách mình muốn mà không có con người. Chúng tôi ăn cỏ, nằm sưởi dưới nắng và ngủ trong những cái hang dưới đất. Các bạn có bao nhiêu người?"

"Bốn, cả đực lẫn cái."

"Các bạn có được ra ngoài không?"

"Có, thỉnh thoảng thôi. Một đứa bé đưa chúng tôi ra và cho chúng tôi vào một cái bãi rào kín trên bãi cỏ."

"Tôi đến đây để nói với các bạn về cánh đồng thỏ của chúng tôi. Chúng tôi cần thêm nhiều thỏ nữa. Chúng tôi muốn các bạn chạy trốn khỏi trang trại này và nhập bọn với chúng tôi."

"Có một cái cửa lưới ở phía sau chuồng," Hoằng Dương nói "anh hãy lại đằng ấy, ta dễ nói chuyện với nhau hơn."

Cửa làm bằng lưới thép nẹp lại bằng thanh gỗ, với hai bản lề bằng da đóng vuông góc và một khóa có cài chốt, buộc chặt bằng dây thép. Bốn cô chú thỏ xúm lại chỗ này, ép mũi qua mắt lưới. Hai chú - Nguyệt Quế và Thanh Nhàn - thuộc giống thỏ Angora màu đen lông ngắn. Hai thỏ còn lại, Hoằng Dương và cô thỏ của chú, Cỏ Khô, thì là giống Himalaya lông đen pha trắng.

Cây Phỉ bắt đầu kể về cánh đồng thỏ trên núi, về niềm vui và cuộc sống tự do mà những thỏ hoang như chú được tận hưởng. Bằng cung cách thẳng thắn như thường lệ, chú nói về vấn đề của chúng là thiếu thỏ cái và chú đã làm thế nào để cố kiếm vài cô về. "Nhưng tôi không muốn bắt cóc những bạn thỏ cái ở đây. Cả bốn người hãy gia nhập với chúng tôi, đực cũng như cái. Chỗ chúng tôi rất rộng, có đủ chỗ cho tất cả mọi người." Chú tiếp tục câu chuyện về bữa ăn tối trong ánh hoàng hôn và bữa sáng trong ánh bình minh trên những thảm cỏ dài.

Bốn cô chú thỏ trong chuồng xem ra đã bị chú làm cho vừa hoang mang vừa mê mẩn. Thanh Nhàn, cô thỏ cái giống Angora, một cô nàng khỏe mạnh, lanh lợi - tỏ ra rất kích động trước sự miêu tả của Cây Phỉ và đặt nhiều câu hỏi về cánh đồng thỏ cũng như vùng núi. Rõ ràng là họ nghĩ cuộc sống trong chuồng nhàm chán nhưng an toàn. Với những gì họ biết thì kẻ thù của thỏ khá nhiều, chỗ nào cũng có thể có và hình như đinh ninh rằng chẳng có mấy thỏ hoang còn tồn tại được bên ngoài. Cây Phỉ nhận ra rằng mặc dầu họ thích thú khi nói chuyện với chú và hoan nghênh chuyến viếng thăm của chú, bởi vì đây là một sự kiện vui vẻ mang lại chút sinh khí và thay đổi trong cuộc sống đều đều buồn tẻ của họ, nhưng nhìn chung họ không có khả năng đưa ra một quyết định và có quyết tâm hành động theo quyết định ấy. Họ không biết cách đưa ra một quyết định. Với Cây Phỉ và bạn bè chú, nhận thức và hành động là bản năng thứ hai, trong khi những thỏ này không bao giờ hành động để cứu cuộc sống của mình hoặc thậm chí tự tìm ra thức ăn. Nếu chú muốn đưa bất cứ thỏ nào trong số này đi xa đến tận chỗ mình thì phải có một cái gì thúc đẩy họ. Chú ngồi yên lặng một chút, nhấm nháp những hạt cám vương vãi trên tấm ván trước chuồng thỏ. Sau cùng chú nói:

"Bây giờ tôi phải quay lại chỗ các bạn tôi trên núi, nhưng rồi sẽ quay trở lại. Chúng tôi sẽ quay lại vào một đêm nào đó và khi chúng tôi quay lại, xin hãy tin là chúng tôi có thể mở cửa chuồng cũng dễ dàng như người nông dân mở, và nếu lúc đó bất cứ ai muốn sống đời tự do thì có thể đi theo chúng tôi."

Hoằng Dương toan đáp lại thì bất thình lình Nồi Đất nói vọng vào, "Anh Cây Phỉ, có một con mèo ở ngoài sân kìa."

"Chúng tôi không sợ mèo," Cây Phỉ nói với Hoằng Dương "rniễn là chúng tôi ở nơi trống trải." Cố không tỏ ra vội vã, chú quay lại sàn, bằng cách nhảy xuống bó rơm và đi nhanh ra cửa. Nồi Đất đang nhìn qua bản lề. Cậu ta đang sợ phải biết.

"Em nghĩ nó ngửi thấy mùi chúng ta, anh Cây Phỉ à." chú nói "Em e là nó biết chúng ta ở đây."

"Vậy thì đừng nán lại đây nữa. Bám sát theo anh và bỏ chạy khi anh chạy." Rồi không liếc qua khe cửa, chú vọt qua cánh cửa khép hờ của chuồng nuôi gia súc rồi dừng lại ở bậc thềm

Một con mèo mướp với bộ ngực và bốn chân trắng muốt đang ở đầu kia cái sân nhỏ, nó đủng đỉnh và khoan thai đi dọc theo một đống củi. Khi Cây Phỉ xuất hiện ở ngưỡng cửa nó nhìn thấy chú ngay, liền đứng im với đôi mắt xanh mở lớn và cái đuôi ngoe nguẩy. Cây Phỉ từ tốn nhảy qua ngưỡng cửa và dừng lại lần nữa . Mặt trời đã hiện ra, đổ ánh nắng xiên xiên qua khoảng sân và trong không khí lặng như tờ, nghe vang lên tiếng đập cánh vo ve của đàn ruồi đang bay quanh một đống phân cách đó chừng hơn một mét. Nghe rõ mùi của rơm rạ, bụi bặm lẫn trong hương táo gai.

"Nom anh có vẻ đói ăn đấy nhỉ." Cây Phỉ nói với con mèo "Bọn chuột ngày một trở nên khôn ngoan hơn, tôi chắc thế."

Mèo không trả lời. Cây Phỉ ngồi xuống, mắt hấp háy trong ánh nắng. Mèo thu người nằm nép xuống sân, gần như làm thành một đường thẳng, vươn cái đầu về phía giữa hai chân trước. Gần ngay sau chú, Nồi Đất tỏ ra bồn chồn đến nỗi Cây Phỉ vốn không rời mắt khỏi mèo vẫn có thể cảm thấy đàn em đang run rẩy như thế nào.

"Đừng có sợ vãi vía như thế, Nồi Đất." chú thì thầm "Anh sẽ đưa em ra khỏi đây, nhưng em phải đợi đến khi nó tiến lại chỗ chúng ta. Đứng im nhé."

Con mèo bắt đầu quật đuôi qua lại. Phần thân sau của nó nhổm lên, lắc từ bên này sang bên kia trong sự kích động tăng dần.

"Anh không thể chạy à?" Cây Phỉ nói tiếp "Tôi nghĩ là không. Đồ mắt lồi, đồ liếm đĩa cửa sau."

Con mèo quăng mình qua khoảng sân và hai chú thỏ nhảy lên nghênh chiến với những cú đạp hai chân sau. Mèo di chuyển rất nhanh và mặc dù cả hai chú thỏ đã cố gắng đi chuyển nhanh không kém, chúng khó mà ra khỏi sân đúng lúc. Khi cả hai phóng đến một bên chuồng gia súc dài, chúng nghe thấy tiếng con chó giống Labrador bị kích động sủa inh ỏi và chạy tớn lên cho đế khi căng hết sợi dây buộc ở cổ. Có tiếng người hét lên nạt nộ nó. Từ chỗ núp ở bờ rào gần đường đi, chúng quay đầu nhìn lại. Con mèo dừng khựng lại, liếm một bàn chân, vờ như không thèm chú ý đến chúng.

"Loài mèo không thích tỏ ra ngu ngốc." Cây Phỉ nói "Nó sẽ không gây cho chúng ta bất cứ rắc rối nào đâu. Nếu nó không tấn công chúng ta như thế, nó sẽ theo chúng ta đi xa hơn và chắc chắn sẽ gọi con khác cứu viện. Và theo cách nào đó, em không thể xông tời trước nếu chúng không ra đòn trước. Thật may là em đã nhìn thấy nó trước, Nồi Đất à."

"Em rất mừng là đã giúp ích được ít nhiều. Nhưng chúng ta làm gì bây giờ và tại sao anh lại nói chuyện với mấy thỏ trong chuồng?"

"Anh sẽ nói những chuyện đó sau. Bây giờ thì đi về cánh đồng và ăn cỏ, sau đó chúng ta sẽ lên đường về nhà, thong dong như em muốn."

Chương 25

Cuộc Đột Kích

Chàng đi đến chỗ đồng ý, còn làm gì được nữa, chàng đâu phải một ông hoàng...

Không ai có chỗ nào để nói với chàng, "Đã đến lúc phải đưa ra đề nghị."

Nhà vua phải chết của Mary Renault

Cuối cùng thì mãi khi trời tối mịt Cây Phỉ và Nồi Đất mới quay về tới Tổ Ong. Chúng vẫn ăn trên cánh đồng khi trời đổ mưa, mang theo làn gió lạnh, và chúng tìm chỗ trú đầu tiên trong một cái hào gần đấy, rồi, bởi cái hào nằm trên một con dốc nên một dòng nước mưa cứ khoảng mười phút lại chảy vào, chúng lại trú giữa những chuồng gia súc nằm giữa đoạn đường xuống dốc. Chúng núp trong một đống rơm to và trong suốt thời gian ấy cố im lặng để lắng nghe câu chuyện của bọn chuột. Rồi tất cả trở nên yên lặng, chúng buồn ngủ và thiếp đi trong khi bên ngoài trời vẫn mưa rả rích suốt buổi sáng. Khi chúng tỉnh giấc thì Cây Phỉ dường như không có gì phải vội vã. Sẽ chỉ chuốc thêm phiền hà trong tiết trời ẩm ướt như thế này, dù sao thì không một chú thỏ đầy lòng tự trọng nào lại bỏ chỗ trú đi lang thang ngoài chuồng gia súc kiếm cái ăn. Một đống khoai và củ cải cho chúng đánh chén no nê và cả hai chỉ ra khỏi nhà kho khi ánh sáng đã bắt đầu tắt dần. Chẳng bao lâu sau, chúng về đến cánh rừng trước khi trời tối một chút, chẳng có gì phiền toái ngoài việc bộ lông bị thấm nước mưa gây cảm giác khó chịu. Chỉ có hai ba chú thỏ là vẫn bất chấp thời tiết chạy ra ngoài kiếm ăn. Không ai để ý đến sự vắng mặt của bọn chúng, Cây Phỉ lập tức chui vào hang sau khi dặn Nồi Đất không được hé môi với ai về chuyến phiêu lưu của chúng. Chú thấy cái hang của mình trống trơn, bèn nằm xuống và ngủ ngay lập tức.

Thức dậy, chú thấy Thứ Năm đang nằm bên cạnh như thường lệ. Trời còn chưa sáng. Nền hang khô ráo và ấm cúng, một cảm giác mới khoan khoái làm sao, chú toan ngủ nướng thêm một lúc nữa thì nghe tiếng Thứ Năm nói.

"Người anh ướt hết cả đấy Cây Phỉ ạ."

"Ừ, thì có chuyện gì đâu? Em cũng biết là cỏ ướt mà."

"Anh không bị ướt khi đi ăn. Người anh sũng nước. Anh không có mặt ở đây suốt cả ngày hôm qua, đúng không nào?"

"Ồ phải, anh xuống núi kiếm cỏ non."

"Ăn củ cải thì có, lại nữa, người anh sặc mùi nông trại - mùi phân gà này, mùi cám heo này. Nhưng ngoài ra còn có một mùi gì đó kỳ kỳ mà em không ngửi ra được. Có chuyện gì xảy ra vậy?"

"À... có va chạm một chút với một con mèo, nhưng làm gì mà lo lắng dữ vậy?"

"Bởi vì anh đang che giấu một điều gì đó, Cây Phỉ ạ. Một điều rấtnguy hiểm."

"Chỉ có Nhựa Ruồi mới trong vòng nguy hiểm chứ không phải anh. Việc gì phải bận tâm đến anh cơ chứ? "

"Nhựa Ruồi á?" Thứ Năm hỏi lại, giọng ngạc nhiên quá đỗi "Nhưng Nhựa Ruồi và mấy người kia đã đến được cánh đồng thỏ lớn vào chập tối hôm qua cơ mà. Chính Kehaar đã bảo thế. Chẳng nhẽ anh định nói mình không biết gì về chuyện này?"

Cây Phỉ có cảm giác mình vừa bị bắt quả tang. "Ừ, anh biết rõ chứ, anh rất mừng khi nghe thế."

"Vậy là mọi việc xảy ra như thế này," Thứ Năm nói "Hôm qua anh tìm đến nông trại và chạy trốn khỏi một con mèo. Bất kể anh làm gì thì chuyện ấy cũng choán hết tâm trí anh nên tối hôm qua anh mới quên không hỏi chuyện về Nhựa Ruồi."

"Chà, thôi được rồi Thứ Năm. Anh sẽ kể cho em chuyện này. Anh mang theo Nồi Đất đến cái nông trại mà Kehaar đã nói với chúng ta, nơi có những thỏ sống trong lồng. Anh tìm ra chỗ mấy thỏ nọ, kể cho bọn họ về chúng ta và anh nuôi dự định sẽ quay lại đấy vào một dịp khác, giải thoát cho họ, đưa họ đến gia nhập với đại gia đình chúng ta ở đây."

"Để làm gì?"

"À, ở đó có hai cô thỏ. Đó chính là lý do."

"Nhưng nếu Nhựa Ruồi thành công thì chẳng bao lâu chúng ta sẽ có khối thỏ cái, với lại từ những gì em nghe được về thỏ nhà thì họ không dễ dàng hòa nhập với cuộc sống hoang dã đâu. Sự thật thì anh chỉ cố tỏ ra mình thông minh thôi."

"Cố tỏ ra mình thông minh?" Cây phỉ hỏi lại "Thôi được rồi, hãy để xem Tóc Giả và Mâm Xôi nghĩ gì về chuyện này."

"Liều mạng sống của anh và có thể của những anh em khác vì một cái gì đó quá vụn vặt hoặc không đáng." Thứ Năm nói giọng chua chát "Ừ, phải mà, tất nhiên mấy người kia sẽ nghe anh vì anh là thủ lĩnh của họ mà. Người ta nghĩ là anh luôn đưa ra những quyết định đúng đắn khôn ngoan và họ tin tưởng anh. Thuyết phục được họ chẳng chứng minh được điều gì, nhưng tới khi có vài thỏ chết thì ai cũng sẽ thấy anh là tên ngốc, nhưng khi ấy thì đã quá trễ."

"Thôi im đi, anh muốn ngủ thêm một lúc nữa."

Trong bữa ăn vào sáng hôm sau, với sự phụ họa đầy kính trọng của Nồi Đất, Cây Phỉ kể cho bạn bè nghe về chuyến đi của chú đến nông trại. Như chú chờ đợi, Tóc Giả đưa ra ngay ý kiến hãy làm một cuộc đột kích giải phóng cho lũ thỏ chuồng.

"Chẳng có gì sai sót ở đây cả." chú hào hứng nói "Đấy là một ý tưởng tuyệt vời, Cây Phỉ à! Tôi không biết anh làm thế nào mở được chuồng thỏ, nhưng Mâm Xôi sẽ lo chuyện đó. Chỉ có một chuyện làm tôi phiền lòng là khi nghĩ đến việc anh chạy trốn khỏi con mèo. Một chú thỏ ra thỏ thì phải đấu một trận sống mái với mèo vào bất cứ lúc nào chứ. Mẹ tôi một lần đã nghênh đón một con, bà đã dạy cho nó một bài học nhớ đời, tôi có thể nói vời anh thế này: cào rách bộ lông nó ra, làm cho te tua như bông cỏ lau vào mùa thu ấy! Cứ việc để con mèo trong trại ấy cho Tóc Giả này và một hai cậu khác nữa!"

Với Mâm Xôi cần phải mất công thuyết phục nhiều hơn, nhưng cũng như Tóc Giả và chính Cây Phỉ, chú thầm thất vọng vì không được đi một chuyến với Nhựa Ruồi nên khi hai chú kia chỉ ra rằng chúng trông cậy vào chú trong việc nghĩ ra cách mở cửa chuồng thì chú lập tức đồng ý.

"Chúng ta có cần đem tất cả mọi người đi không?" chú hỏi "Anh nói rằng con chó bị cột lại, và tôi cho rằng ở đó không có quá ba con mèo đâu. Quá nhiều thỏ cùng đi sẽ là một bất lợi, nhất là trong đêm tối, nếu ai đó bi lạc thì chúng ta lại phải mất thời gian đi tìm."

"Vậy thì chỉ cần mang theo Bồ Công Anh, Thủy Cự và Đầu Gỗ thôi," Tóc Giả kết luận "những anh em còn lại cứ để ở nhà. Anh có muốn làm ngay trong đêm nay không, Thủ lĩnh Cây Phỉ?"

"Có chứ, càng sớm càng tốt." Cây Phỉ nói "Tập hợp ba người kia lại và thông báo cho họ biết. Tiếc là trời đang tối dần chứ không thì chúng ta có thể mang theo Kehaar, anh ta chắc sẽ khoái vụ này lắm."

Tuy vậy, hy vọng tiến hành đột kích ngay trong đêm ấy đã tan thành mây khói, vì trời lại dổ mưa trước lúc trời tối và cứ rả rích rơi suốt cùng với ngọn gió mùa Tây Bắc mang theo cái mùi ngọt ngọt chua chua của hoa thủy lạp từ hàng rào phía dưới. Cây Phỉ ngồi trên lũy đất cho đến khi ánh sáng đã nhạt màu. Cuối cùng, khi đã biết chắc là mưa sẽ kéo dài suốt đêm, chú nhập hội với cả bọn ở Tổ Ong. Chúng thuyết phục được Kehaar đi xuống dưới để tránh gió và mưa. Một trong những câu chuyện của Bồ Công Anh kể về El-ahrairah được nối tiếp bằng một câu chuyện lạ thường khiến cho các chú thỏ chú nào chú nấy đều hoang mang nhưng đầy say sưa về cái thời mà Thần Mặt trời bỏ đi du ngoạn để cả thế giới này bị vậy bọc trong mưa. Nhưng rồi một người đàn ông đã xây một cái chuồng vĩ đại nổi trên mặt nước chứa tất cả chim chóc và muông thú cho đến khi Thần Mặt trời trở về giải phóng chúng ra khỏi chuồng.

"Nó sẽ không xảy ra vào tối nay chứ thưa Thủ lĩnh Cây Phỉ?" Nồi Đất hỏi, vẫn để tai lắng nghe tiếng mưa gõ loppjddoopj lên đám lá sồi bên ngoài. "Không có một cái chuồng nào ở đây cả."

"Kehaar sẽ mang cậu bay tới mặt trăng, Nồi Đất ạ," Hoa Chuông đùa "và cậu có thể đậu xuống đầu Tóc Giả như một cành bulô trong sương giá. Nhưng đã đến lúc ưu tiên cho việc ngủ đây."

Tuy vậy, Thứ Năm trước khi đi ngủ lại nói với Cây Phỉ về vụ đột nhập vào nông trại.

"Em cho rằng sẽ chẳng ăn thua gì khi yêu cầu anh đừng tham gia vụ này, phải không nào?"

"Nghe đây," Cây Phỉ bực bội, "có phải em có linh cảm điều xấu về nông trại không? Nếu có thì cứ nói toạc ra đi, được chứ? Sau đó tất cả chúng ta sẽ cân nhắc nặng nhẹ."

"Em không có linh cảm gì về nông trại, dù ở phương diện này hay khác." Thứ Năm đáp "Nhưng điều đó không có nghĩa là mọi chuyện đều ổn. Linh cảm chỉ đến khi nó đến - và không phải bao giờ cũng đến. Không phải là với con chó rừng cũng như con quạ. Nếu có chuyện ấy, em sẽ chẳng biết gì về chuyện xảy ra với Nhựa Ruồi và những người cùng đi. Nó có thể xấu hoặc tốt. Nhưng có gì đó khiến em lo sợ cho anh Cây Phỉ à, chỉ anh thôi chứ không phải những người khác. Anh hiện lên cô độc, rõ nét và dễ thấy, như một cành cây chết đâm lên giữa bầu trời vậy."

"Phải, nếu em có ý muốn nói em thấy trước những rắc rối xảy ra cho anh chứ không phải cho những người kia vậy thì hãy nói với họ; anh sẽ để cho họ tự quyết định là anh có phải từ bỏ vụ này không. Nhưng em cũng biết điều này có nghĩa là bỏ cuộc. Cho dù em có tiếng nói trong chuyện này thì người ta cũng sẽ nghĩ rằng anh đang sợ hãi."

"Em thì cho rằng chuyện này không đáng để ta phải liều. Tại sao không đợi cho đến khi bọn Nhựa Ruồi trở về? Đó 1à tất cả những gì chúng ta phải làm."

"Anh sẽ có cảrn giác như bị sập bẫy nếu khoanh tay ngồi đó mà đợi Nhựa Ruồi. Em không thấy điều anh muốn là đưa được những cô thỏ kia về đây trước khi anh ấy trở về sao? Nghe này, Thứ Năm, anh sẽ nói cho em điều này. Anh đã đi đến chỗ tin tưởng em nhiều đến nỗi anh sẽ hết sức cẩn thận. Thật ra, anh thậm chí sẽ không vào trong trại, anh sẽ ở bên ngoài, trên đỉnh dốc, và nếu điều này cũng không làm em hết lo ngại thì anh cũng không biết phải làm gì hơn nữa."

Thứ Năm không nói gì thêm, còn Cây Phỉ thì tập trung suy nghĩ về cuộc tấn công cùng những khó khăn đặt ra khi đưa những chú thỏ nhà đi cả một quãng đường dài về hang.

Hôm sau là một ngày rực rỡ và khô ráo, làn gió khỏe khoắn tươi mát dọn sạch những gì còn lại sau cơn mưa đêm qua. Những đám mây từ phương Nam lững lờ trôi đến giăng trên đỉnh núi, giống như chúng đã từng làm vào cái buổi tối tháng Năm khi Cây Phỉ lần đầu tiên trèo lên núi. Nhưng vào lúc này mây treo cao hơn và cũng bé nhỏ hơn, cuối cùng chúng cụm lại thành một canh đồng bông trắng muốt giống như một bãi biển khi triều xuống. Cây Phỉ dẫn Tóc Giả và Mâm Xôi lên tận chóp núi, nơi chúng có thể nhìn xuống Nuthanger ngự trên một quả đồi nhỏ. Chú mô tả cách tiếp cận nơi này và tiếp tục giải thích làm thế nào tìm thấy chuồng thỏ. Tóc Giả đang rất cao hứng. Ngọn gió sớm đầy sảng khoái và viễn cảnh hành động kích thích chú ghê gớm; chú đã dành thời gian luyện tập với Bồ Công Anh, Đầu Gỗ và Thủy Cự, chú đóng vai mèo và khuyến khích bọn chúng tấn công mình như thật. Cây Phỉ, sau cuộc tranh cãi với Thứ Nărn có phần phiền muộn nhưng cũng đã lấy lại được tinh thần khi quan sát đám bạn đánh trận giả trên bãi cỏ và chấm dứt những suy tư bằng cách tham gia trò chơi, thoạt đầu với tư cách kẻ tấn công rồi sau đó vờ là con mèo, hai mắt trợn trừng, giận run lên với toàn thế giới giống như con mèo mướp ở trại Nuthanger.

"Tôi sẽ thất vọng lắm lắm nếu chúng ta không gặp một con mèo Nào." Bồ Công Anh nói, trong lúc đợi đến lượt mình chạy qua một cành sồi gãy từ bên này sang bên kia, cào cào nó hai lần rồi lao tới lần nữa. "Tôi cảm thấy đó là một con vật thật sự nguy hiểm."

"Eng hãy canh chừng ló, eng Bồ Cung Ang." Kehaar đang đi tìm ốc sên trong bãi cỏ gần đấy nói xen vào "Eng Tóc Dả muốn nghĩ đây nà chò đùa, sẽ nàm eng can đảm hơn. Lũ mèo không phải nà chò đùa đâu. Eng không nhìn thấy ló, không nghe thấy tiếng ló. Rồi bụp một phát, ló phóng đến."

"Nhưng chúng tôi đâu có đến đó để ăn hả Kehaar." Tóc Giả nói "Và điều này làm cho mọi việc khác hẳn. Chúng tôi không thể thôi canh chừng mèo trong suốt thời gian đó."

"Tại sao không ăn thịt mèo?" Hoa Chuông hỏi "Hoặc giả mang một con về đây để nhân giống? Điều này sẽ khiến kho dự trữ của hang thỏ không bao giờ cạn."

Cây Phỉ và Tóc Giả đi đến quyết định, cuộc đột kích sẽ diễn ra ngay sau khi màn đêm buông xuống và nông trại đã chìm vào giấc ngủ. Thế có nghĩa là chúng sẽ phải vượt qua nửa dặm đường tới những chuồng gia suc nằm phía ngoài vào lúc mặt trời lặn, thay vì mạo hiểm lần mò trong đêm tối qua một vùng đất mà chỉ mình Cây Phỉ biết rõ. Chúng có thể ăn vụng củ cải ở chuồng gia súc trong lúc đợi trời tối hẳn, và chỉ phải đi một quãng ngắn đến nông trại sau khi đã được nghỉ ngơi tốt. Rồi - với điều kiện chúng có thề đương đầu với lũ mèo - thì có khối thòi gian để xử lý cái chuồng; trong khi nếu chúng tới đây trước lúc trời sáng thì sẽ còn rất ít thời gian bởi vì con người sẽ xuất hiện. Dù gì thì cũng không thể bỏ lại bọn thỏ nhà cho đến sáng hôm sau.

"Và phải nhớ một điều," Cây Phỉ nói thêm "chắc chắn bọn kia sẽ mất nhiều thời gian để lên núi. Chúng ta phải tỏ ra kiên nhẫn đối với họ. Tôi thà làm điều này trong bóng đêm dù có kẻ thù hay không. Chúng ta không nên rơi vào tình trạng hỗn loạn dưới ánh sáng ban ngày."

"Nếu điều xấu nhất xảy ra," Tóc Giả nói "chúng ta có thể bỏ bọn thỏ kia lại và phóng đi ngay. Kẻ thù bắt con mồi ở sau rốt, đúng không? Tôi biết điều này thật cay nghiệt, nhưng nếu thực sự có rắc rối, chúng ta phải cứu lấy mình trước đã . Dù vậy, hãy cứ hy vọng là điều đó không xảy ra."

Khi chúng lên đường thì không thấy Thứ Năm lảng vảng gần đấy. Cây Phỉ thở phào nhẹ nhõm vì chú đã thầm e ngại Thứ Năm có thể nói một điều gì đó làm nản lòng các "chiến sĩ". Nhưng không có gì đáng buồn hơn việc chứng kiến nỗi thất vọng của Nồi Đất khi bị bỏ lại phía sau, và thật là buồn lòng khi Cây Phỉ phải đoan chắc vời cậu ta rằng lý do duy nhất trong việc này là Nồi Đất đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của nó. Hoa Chuông, Quả Sồi và Nồi Đất đi theo tiễn chân đoàn đến tận hàng rào.

Chúng đến chuồng gia súc trong ánh sáng nhập nhoạng sau khi mặt trời đã lặn xuống chân núi. Đêm mùa hè không bị xáo động bởi tiếng cú rúc, mới thật yên ả làm sao, chúng nghe rõ rnồn một tiếng chúc chiu chúc chiu đơn điệu, ngắt quãng của một con chim họa mi trong khu rừng xa xa. Hai con chuột đang chui rúc trong đống củ cải nhe răng nhìn chúng, rồi không hiểu nghĩ thế nào liền bỏ đi để chúng lại một mình. Ăn xong, bồn chú thỏ nằm khểnh trên đống rơm cho đến khi tia sáng cuối cùng ở chân trời phía Tây cũng tan chảy mất.

Bọn thỏ không biết tên của những vì sao, tuy vậy, Cây Phỉ rất quen thuộc với cảnh ngôi sao có tên Capella mọc ở chân trời, chú một mình lặng ngắm đường đi của vì sao này cho đến khi ngôi sao dừng lại tỏa ra làn ánh sáng rực rỡ như ánh vàng ở chân trời phía Đông Bắc, chênh chếch bên phải nông trại. Khi ngôi sao này lên đến một điểm mà Cây Phỉ đã định sẵn, bên cạnh cành cây trơ trụi, chú liền đánh thức đồng đội dậy, dẫn cả bọn đi lên đồi về phía hàng cây đu. Lên gần đến đỉnh, chú nhanh nhẹn chui qua hàng rào và dẫn tất cả đi xuống một lối đi nhỏ. Cây phỉ nói với Tóc Giả rằng, chú đã hứa với Thứ Năm sẽ tránh xa những mối nguy hiểm, còn Tóc Giả vốn thay đổi rất nhiều so với những ngày đầu thì không phạm sai lầm nào trong việc hiểu rõ vấn đề này.

"Một khi Thứ năm đã nói thế thì tốt nhất anh hãy làm theo, Cây Phỉ ạ." chú nói "Dù sao thì việc này cũng phù hợp với chúng ta. Anh đứng ngoài nông trại, trong một chỗ thật an toàn, chúng tôi sẽ mang bọn thỏ trong kia ra cho anh, rồi anh tiếp quản họ và đưa chúng ta trốn thoát." Điều mà Cây Phỉ không nói ra là, ý kiến để chú đứng đợi bên ngoài là đề nghị của chính chú và Thứ năm chỉ bằng lòng bởi nó đã không thể thuyết phục được Cây Phỉ bỏ ý định đột nhập nông trại.

Nằm thu mình dưới một cành cây gãy ở vệ đường, Cây Phỉ lặng lẽ quan sát bọn kia theo Tóc Giả đi về phía sân trại. Chúng đi rất chậm, đúng kiểu nhà thỏ, nhảy lên, bước từng bước rồi đừng lại. Màn đêm đen thăm thẳm nên chẳng mấy chốc đã không nhìn thấy chúng nữa, chỉ còn nghe thấy tiếng bước chân chúng di chuyển dọc theo hông dãy nhà kho dài. Chú ngồi xuống đợi.

Tất cả những mong muốn được hành động của Tóc Giả được đáp ứng ngay lập tức. Con mèo mà chú gặp khi đi đến đầu kia dãy nhà kho không phải là con mèo mướp của Cây phỉ mà là một con mèo tam thể có bộ lông vàng pha trắng và đen (và vì thế có lẽ là một ả mèo); một con thuộc loại có thân hình thon gọn, dẻo dai, nhanh nhẹn với cái đuôi cong cong nãy giờ đang ngồi trên bậu cửa sổ dưới trời mưa hoặc là để mắt canh chừng phía đầu những cái bao tải trong những buổi chiều nắng gắt. Bây giờ nó thoăn thoắt vòng ra đầu nhà kho, nhìn thấy bọn thỏ và đứng ngây ra.

Không mất một giây do dự, Tóc Giả tiến thẳng về phía con mèo như thể con mèo chính là cành sồi ở trên núi. Nhưng thậm chí còn nhanh hơn chú, Bồ Công Anh lao về phía trước cào con mèo và tung người nhảy lên. Khi quay lại, Tóc Giả quăng cả sức nặng thân hình lên đối phương từ một hướng khác. Con mèo tiến đến sát gần chú ta, cắn xé, cào cấu và Tóc Giả lăn một vòng trên đất. Những chú khác có thể nghe thấy chú gừ gừ như thể chú cũng biến thành một con mèo và vật lộn để giữ đối thủ. Đoạn chú đưa một chân sau về phía con mèo, đá lia lịa ra sau vài cái.

Bất cứ ai quen thuộc với loài mèo đều biết chúng không khoái đương đầu với một kẻ tấn công đầy quả quyết. Một con chó cố tỏ ra tử tế với nó có thể bị nó quào cho ngay cái đau điếng. Nhưng cũng con chó ấy mà lại lao thẳng vào tấn công thì nhiều con mèo sẽ bỏ đi. Con mèo tam thể tỏ ra bối rối trước tốc độ cũng như nỗi tức giận của Tóc Giả trong lúc lao vào cuộc tấn công. Nó không phải là con vật yếu bóng vía, trái lại là một con vật bắt chuột rất tài, nhưng nó gặp vận xui khi đứng trước một tay khiêu chiến hết mình, một mực muốn chiến đấu đến cùng. Trong lúc nó loạng quạng tránh cú vồ của Tóc Giả thì Thủy Cự đã thoi cho nó một cú đấm vào ngay mặt. Đó là cú đánh cuối cùng bởi vì con mèo bị thương đã tìm đường chạy vụt khỏi sân và biến mất dưới hàng phên rào quanh chuồng bò.

Tóc Giả cũng bị chảy máu từ ba vết thương khá sâu nằm song song phía trong chân sau. Các chú thỏ khác xúm lại khen ngợi chú, nhưng chú vội gạt đi, nhìn quanh cái sân đen tối trong khi cố chịu đựng cái đau.

"Thôi nào," chú làu bàu "nhanh nhanh lên trong khi con chó vẫn còn chưa có động tĩnh gì. Chuồng gia súc: cái lồng thỏ - chúng ta đi đâu đây?"

Chính Đầu Gỗ đã tìm ra cái sân nhỏ. Cây Phỉ đã lo rằng chuồng gia súc có thể gài chặt cửa, nhưng không, cửa đang mở và lũ thỏ lẩn vào trong, từng con một. Trong bóng đêm dày đặc chúng không nhìn thấy cái lồng nhưng có thể ngửi và nghe thấy những cử động của mấy cô chú thỏ kia.

"Mâm Xôi," Tóc Giả nói rất nhanh "cậu với tớ đến mở cửa chuồng. Ba người kia hãy quan sát. Nếu có con mèo nào khác đến gần, các cậu phải giải quyết lấy."

"Được cứ để việc ấy cho chúng tôi," Bồ công Anh nói.

Tóc Giả và Mâm Xôi tìm thấy bó rơm và trèo lên tấm ván. Trong khi chúng làm thế, Hoằng Dương nói vọng ra từ trong lồng.

"Ai đấy? Thủ lĩnh Cây Phỉ à, anh trở lại đấy à?"

"Thủ lĩnh Cây Phỉ cử chúng tôi tới đây." Mâm Xôi đáp "Chúng tôi sẽ mở cửa cho các bạn. Mọi người vui lòng theo chúng tôi đi chứ?"

Im lặng, một vài cử động trên lớp rơm lót, rồi giọng Thanh Nhàn vọng ra, "Vâng, cho chúng tôi ra đi."

Mâm Xôi hít hít đánh hơi thăm dò quanh cái cửa chăng lưới thép, rồi ngồi dậy gí mũi vào cái khung cửa, chiếc móc khóa và đinh kẹp . Mất một lúc chú mới nhận ra rằng cái bản lề bằng da đủ mềm có thể cắn đứt được. Sau đó chú lại phát hiện chúng nằm quá khít vời cái khung nên chú không thể ghé răng vào. Đã mấy lần chú cố tìm một cái khe nhưng cuối cùng đành ngồi xuống trên hai chân sau, bối rối.

"Tôi chẳng thấy cái cửa này có gì tốt đẹp cả." chú nói "Tôi tự hỏi không biết có còn cách nào khác không."

Đúng lúc ấy, Hoằng Dương tình cờ kiễng hai chân sau, đặt hai chân trước lên tấm lưới. Dưới sức nặng của thân hình chú, phần trên cái cửa bị đẩy nhẹ ra ngoài và phần trên của hai chiếc bản lề bằng da vặn nhẹ đi ở chỗ cái đinh kẹp phía ngoài gắn nó vào cái chuồng. Khi Hoằng Dương lại thả người xuống trên bốn chân, Mâm Xôi nhận thấy cái bản lề xoay đi một chút, tách ra khỏi khung gỗ.

"Bây giờ hãy thử xem nào." chú nói với Tóc Giả.

Tóc Giả ghé răng vào bản lề và kéo. Nó rách ra một chút.

"Lạy Thần Mặt trời, sẽ được đấy." Mâm Xôi tuyên bố với toàn thế giới như Hoàng thân Wellington ở Salamanca (Công tước Wellington, vị tướng người Anh nổi tiếng trong những trận đánh chống lại Napoleon Bonaparte ở Tây Ban Nha và Bỉ, cuối cùng ông đã đánh bại Napoleon trong trận Waterloo (Bỉ) năm 1815. Trận Salamanca diễn ra năm 1812 là một trong những chiến thắng nổi tiếng nhất của Wellington.) "Chúng ta chỉ cần thời gian, thế thôi."

Cái bản lề được đóng rất chắc, nhất định không chịu chào thua cho đến khi hai chú ra sức cắn và giật. Bồ Công Anh mỗi lúc một trở nên nóng ruột đã đưa ra tín hiệu báo động giả hai lần. Tóc Giả nhận ra rằng bọn thỏ có nhiệm vụ canh gác từ chỗ quan sát và chờ đợi mà không có việc gì làm đã chuyển sang đổi chỗ cho Bồ Công Anh và phái Thủy Cự đến thay thế cho Mâm Xôi. Khi cuối cùng Bồ Công Anh và Thủy Cự kéo được miếng da ra khỏi cái đinh thì đích thân Tóc Giả bước ra sau chuồng. Nhưng dường như chúng vẫn chưa đi đến thành công. Mỗi khi một thỏ trong lồng đứng dậy, tì hai chân trước vào phần trên tấm lưới thép, cái cửa lại xoay nhẹ quanh trục của cái đinh kẹp và cái bản lề ở thấp hơn. Nhưng không thể cắn đứt cái bản lề này ra được. Thổi phù phù qua bộ ria và hoàn toàn mất hết kiên nhẫn, Tóc Giả cùng Mâm Xôi quay lại chỗ ngưỡng cửa. "Phải làm gì bây giờ?" chú hỏi "Chúng ta cần một phép màu giống như với tấm ván gỗ mà cậu đẩy đi trên dòng sông dạo nào."

Mâm Xôi nhìn cái cửa trong khi Hoàng Dương ở bên trong lại đẩy vào nó lần nữa. Phần trên của cáí khung cửa ép chặt vào bản lề da phía dưới, nhưng nó chắc và êm nên không thể ghé răng vào được.

"Đẩy theo hướng khác - đẩy từ phía này." chú nói "Anh đẩy đi Tóc Giả. Bảo cậu thỏ bên trong ngồi xuống."

Khi Tóc Giả đứng lên đẩy phía đầu cánh cửa về phía trong, khung cửa lập tức xoay đi một vòng xa hơn trước nhiều, vì không còn cái ngưỡng nằm dọc theo đáy chuồng phía ngoài chặn lại. Cái bản lề bằng da vặn xoắn lại, thiếu chút nữa thì Tóc Giả mất thăng bằng. Nếu không có cái đinh ghim bằng thép chặn không cho bản lề xoay tiếp, chú có thể ngã cả người vào trong lồng. Giật mình, chú nhảy ra sau, làu bàu trong miệng.

"Được thôi, anh đã nói đến một phép màu có đúng không nào?" Mâm Xôi kêu lên với vẻ thỏa mãn "Làm lai lần nữa đi."

Không có mảnh da nào chỉ được giữ bởi cái đinh kẹp ở một đầu lại có thể trụ được lâu khi bị xoắn đi xoắn lại. Chẳng bao lâu sau, một trong những đầu đinh gần như biến mất dưới những cái cạnh bị cọ mòn.

"Cẩn thận nào." Mâm Xôi nói "Nếu nó đứt bất thình lình anh có thể bay đi đấy. Chỉ dùng răng kéo ra thôi."

Hai phút sau, cánh cửa nghiêng hẳn đi trên một cái đinh kẹp duy nhất. Thanh Nhàn đẩy cái bản lề mở ra và bước ra ngoài, theo sau là Hoằng Dương.

Khi nhiều sinh vật - con người hay muông thú - cùng phối hợp với nhau để vượt qua một trở ngại nào đó thì cuối cùng khi thành công lại thường chìm vào một quãng lặng - như thể chúng cảm thấy cần tỏ ra tôn trọng đối phương vì đã chiến đấu quá tốt trong cuộc chiến. Khi một cây đại thụ bị lung lay, bật gốc, nứt ra, đổ xuống với toàn bộ lá cành, nó sẽ tạo ra một cú va đập cuối cùng làm rung chuyển cả mặt đất. Sau đó, tất cả sinh vật trong rừng đều câm lặng và không ngồi ngay xuống. Nhiều giờ sau, những đống tuyết đã được dọn sạch và xe tải đã sẵn sàng chở con người về nhà tránh cái lạnh. Nhưng họ vẫn đứng lại một lúc, tựa người vào cán xẻng, chỉ gật đầu một cách nghiêm trang khi người đánh xe đi qua vẫy tay chào cảm ơn. Cái cửa lồng quỷ quyệt bây giờ không hơn gì một mảnh lưới thép, gắn vào một cái khung làm từ bốn mảnh gỗ ghép nối vào nhau và bọn thỏ ngồi lên tấm ván gỗ ngửi ngửi hít hít chứ không nói gì. Một lát sau Nguyệt Quế và Cỏ Khô còn lại trong lồng cũng ngại ngần nhảy ra ngoài nhìn quanh.

"Thế Thủ lĩnh Cây Phỉ đâu?" Nguyệt Quế hỏi.

"Ở cách đây không xa lắm," Mâm Xôi nói. "Anh ấy đang đợi ở ngoài lối đi?"

"Lối đi là cái gì?"

"Lối đi?" Mâm Xôi hỏi lại giọng sửng sốt. "Chắc chắn..." Chú kịp dừng lại khi hiểu rằng những cô cậu thỏ này chẳng biết gì về đường đi với sân vuờn. Họ chẳng có ý niệm gì về môi trường chung quanh. Chú còn đang suy nghĩ xem điều này có ý nghĩa gì thì Tóc Giả lên tiếng.

"Không nên chần chừ nữa." chú nói "Đi theo tôi, tất cả các bạn."

"Nhưng đi đâu?" Hoằng Dương nói.

"Thì đi khỏi đây, tất nhiên rồi." Tóc Giả nói giọng sốt ruột.

Hoằng Dương nhìn chú. "Tôi cũng không biết nữa..." chú ta bắt đầu.

"Tôi thì biết rõ." Tóc Giả nói "Các bạn chỉ việc đi theo chúng tôi. Đừng bận tâm đến những chuyện khác."

Mấy cô chú thỏ nhà nhìn nhau, hoang mang. Rõ ràng là họ có vẻ e ngại chú thỏ đực to lớn, lông dựng đứng với một chỏm lông kỳ cục ngay đỉnh đầu và tỏa ra mùi máu tươi. Họ không biết phải làm gì hoặc phải hiểu như thế nào về những gì đang chờ đợi mình ở phía trước. Họ nhớ đến Cây Phỉ, cả bọn đã từng bị kích động trước cánh của đóng im ỉm và tò mò háo hức được đi qua cánh cửa ấy một khi nó được mở ra, Mặt khác họ không có bất cứ mục đích gì và cũng không có phưong tiện để thực hiện mục đích. Ý niệm của họ về những gì đang xảy ra cũng chẳng nhiều hơn ý niệm của một cậu nhóc nói cậu ta sẽ hộ tống những người leo núi đến vùng đầm lầy.

Mâm Xôi cảm thấy lòng mình chùng xuống. Biết làm gì với bọn này đây? Nếu để mặc họ lại, họ sẽ nhảy chậm chạp khỏi chuồng gia súc rồi cái sân cho đến khi bọn mèo tóm được. Nếu để tự họ thì chạy về phía các ngọn đồi kia cũng là việc bất khả chẳng khác nào bay lên mặt trăng. Liệu có ý tưởng rõ ràng đơn giản nào có thể khiến họ hoặc ai đó trong bọn kia đi theo không? Chú quay sang Thanh Nhàn.

"Tôi không cho rằng cô đã từng ăn cỏ trong đêm tối." chú nói "Lúc ấy cỏ ngọt hơn ban ngày nhiều. Chúng ta sẽ cùng đi ăn thử một lần xem sao nhé?"

"Được," Thanh Nhàn đáp "tôi cũng thích thế lắm. Nhưng có an toàn không? Anh cũng biết là bọn tôi sợ lũ mèo lắm. Thỉnh thoảng chúng mò đến chằm chằm nhìn chúng tôi qua tấm lưới thép làm chúng tôi rùng hết cả mình."

"Ít nhất thì điều này cũng bắt đầu có chút ý nghĩa đây." Mâm Xôi thầm nghĩ.

"Anh thỏ bự con kia có thể chiến đấu với bất cứ con mèo nào." chú đáp "Suýt nữa thì lúc nãy anh ấy đã kết liễu một con trên đường tới đây đấy."

"Và anh ta không hề muốn đánh nhau với một con khác nếu có thể tránh được." Tóc Giả vui vẻ nói "Vì thế nếu các bạn muốn ăn cỏ dưới trăng hãy mau mau đến nơi mà Cây Phỉ đang đợi chúng ta."

Khi Tóc Giả dẫn đầu cả bọn đi ra sân, chú có thể nhác thấy bóng con mèo mà chú đã cho một trận đang quan sát cả bọn từ chỗ đống củi. Dù sao thì mèo vẫn là mèo, nó bị lũ thỏ kia mê hoặc nên không thể phớt lờ chúng nhưng lại chẳng còn bụng dạ nào đánh nhau nữa nên khi bọn kia đi ngang qua sân thì nó vẫn ngồi yên tại chỗ.

Nhịp độ di chuyển chậm đến dễ sợ. Hoằng Dương và Thanh Nhàn xem ra còn hiểu được phần nào tình thế cấp bách nên rõ ràng là đã cố hết sức đi nhanh, nhưng hai chú còn lại, vừa mới nhảy ra sân đã ngồi thụp xuống nhìn quanh vẻ ngu ngốc và xớn xác, thì hoàn toàn luống cuống. Trong lúc chúng rề rà như vậy, con mèo đã rời đống củi bắt đầu lén lút di chuyển nhẹ nhàg về phía bên kia chuồng gia súc. Mâm Xôi phải cố hết sức mới đưa được bọn kia ra ngoài sân. Nhưng ở đây, khi thấy mình ở một nơi còn trống trải hơn, bọn thỏ nhà lâm vào một tình trạng hoảng loạn đến mức tê liệt, như một điều đôi khi vẫn xảy ra với những nhà leo núi không có kinh nghiệm khi đứng trước vách đá dựng đứng. Chúng không thể cử động, chỉ ngồi dúm lại nhìn nhau trong bóng tối, không thèm để ý đến nhũng lời dỗ ngọt của Mâm Xôi hay mệnh lệnh cứng rắn của Tóc Giả. Đúng lúc ấy, con mèo thứ hai - con mèo mướp của Cây Phỉ - xuất hiện từ đầu kia ngôi nhà và tiến về phía bọn chúng. Khi nó đi qua cái cũi, con chó giống Labrador thức giấc, ngồi dậy, thò đầu thò cổ nhìn hết bên này qua bên kia. Nó thấy lũ thỏ nên chạy kéo căng sợi dây thừng rồi bắt đầu sủa dữ dội.

"Nhanh lên." Tóc Giả nói giọng cấp bách "Chúng ta không thể ngồi mãi ở đây. Chạy lên con đường, nhanh lên, tất cả mọi người!"

Mâm Xôi, Thủy Cự và Đầu Gỗ lập tức vọt lên, kéo theo Hoằng Dương và Thanh Nhàn chạy theo, cả bọn chạy vào bóng tối phía dưới dãy nhà kho. Bồ Công Anh vẫn còn nán lại bên Cỏ Khô, nài nỉ cô nàng chạy đi trong lúc thầm e ngại rằng bất cứ lúc nào cũng có thể cảm thấy những cái vuốt mèo phía sau lưng mình. Tóc Giả nhảy lại chỗ chú.

"Bồ Công Anh," chú nói nhỏ vào tai bạn "mau biến khỏi đây, nếu cậu không muốn bị giết chết."

"Nhưng..." Bồ Công Anh bắt đầu.

"Làm như tôi bảo!" Tóc Giả dằn giọng. Tiếng chó sủa mỗi lúc một dễ sợ hơn và bản thân chú cũng gần như sợ cứng cả người. Bồ Công Anh chần chừ thêm chút nữa rồi cũng bỏ Cỏ Khô ngồi lại đấy, phóng lên con đường, cùng với Tóc Giả chạy bên cạnh mình.

Chúng thấy bọn kia đang xúm quanh Cây Phỉ dưới lũy đất. Hoằng Dương và Thanh Nhàn vẫn run lẩy bẩy và dường như đã kiệt sức. Cây Phỉ đang nói gì đó để trấn an bọn chúng thì ngừng lại khi thấy Tóc Giả hiện ra trong bóng tối. Con chó thôỉ không sủa nữa và tất cả chìm trong im lặng.

"Tất cả chúng ta đã có mặt ở đây." Tóc Giá nói "Chúng ta đi chứ Cây Phỉ?"

"Nhưng có bốn cô cậu trong lồng kia mà." Cây Phỉ nói "Còn hai nữa đâu? "

"Ở ngoài sân." Mâm Xôi đáp "Chúng tôi không thể làm gì với họ, bó tay luôn, sau đó con chó bắt đầu sủa như phát rồ."

"Có tôi có nghe thấy. Anh muốn nói là họ đang chạy loạn lên?"

"Chẳng hao lâu nữa thì sẽ còn loạn hơn nhiều nữa." Tóc Giả nói giọng giận dữ "Bọn mèo đang ở đấy."

"Vậy tại sao các anh lại bỏ họ ở lại?"

"Bởi vì họ nhất định không chịu nhúc nhích. Tình hình tệ hại như vậy trước cả khi con chó can thiệp vào nữa."

"Con chó vẫn bị cột à?" Cây Phỉ hỏi

"Phải, bị cột. Nhưng chẳng lẽ anh hy vọng có tay thỏ ngu ngốc nào chịu đứng ngay trước mõm một con chó đang nổi khùng?"

"Không, tất nhiên là không." Cây Phỉ đáp "Anh đã tạo được kỳ tích, Tóc Giả à. Những người kia vừa kể cho tôi biết ngay trước lúc anh chạy đến, rằng anh đã cho một con mèo một trận khiếp vía đến nỗi nó sợ không dám quay lại nữa. Bây giờ thì hãy nghe này, anh cùng với Mâm Xôi, Thủy Cự và Đầu Gỗ có thể đưa hai người bạn mới này về hang không? Tôi e là các anh có thể phải mất cả đêm đấy. Họ không thể đi nhanh và các anh phải hết sức nhẫn nại với họ. Bồ công Anh, cậu đi với tôi chứ?"

"Đi đâu vậy Thủ lĩnh Cây Phỉ?"

"Đi đem hai người kia về." Cây Phỉ nói "Cậu là người nhanh nhất, vì thế chuyện này sẽ không nguy hiểm lắm đối với cậu, phải không nào? Bây giờ đừng chùng chình nữa, Tóc Giả, anh là anh chàng khá lắm cơ mà. Gặp lại nhau ngày mai nhé."

Trước khi Tóc Giả kịp trả lời thì Cây Phỉ đã biến mất dưới những bóng cây du. Bồ Công Anh còn nán lại một chút, nhìn Tóc Giả băn khoăn.

"Cậu sẽ làm những gì anh ta nói chứ?" Tóc Giả hỏi.

"Phải, còn anh thì sao?"

Tóc Giả không cần nhiều thời gian để nhận ra, nếu chú nóỉ không thì tình trạng vô tổ chức sẽ lập tức xảy ra . Chú không thể đưa tất cả trở lại nông trại mà cũng không thể bỏ họ lại một mình. Chú làu bàu câu gì đó đại loại rằng Cây Phỉ quá nhiễu sự không biết trong óc có cái gì, đoạn quay sang bạt tai Đầu Gỗ làm văng cây diếp gai mà chú này đang nhấm nháp rồi dẫn năm cô chú thỏ nhảy qua lũy đất chạy xuống cánh đồng phía dưới. Bồ Công Anh, còn lại một mình, vội co giò phóng theo Cây Phỉ về phía sân trại.

Trong khi đi dọc theo dãy nhà kho chú nghe thấy giọng Cây Phỉ ở ngoài khoảng sân trống đang ngồi gần Cỏ Khô. Cả hai cô cậu thỏ nhà vẫn chưa rời khỏi chỗ mà Tóc Giả để họ lại. Con chó đã trở về cũi và mặc dù không nhìn thấy nó, Bồ Công Anh có cảm giác con chó vẫn thức và đang canh chừng. Chú thận trọng bước ra ngoài bóng tối nhà kho đến gần Cây Phỉ.

"Tôi vừa mới nói chuyện với Cỏ Khô." Cây Phỉ nói "Giải thích rằng chúng ta chỉ còn một đoạn đường ngắn nữa thôi. Cậu có nghĩ là mình có thể nhảy đến chỗ Nguyệt Quế và bảo được cậu ta nhập bọn với chúng ta không?"

Giọng Cây Phỉ gần như vui vẻ, nhưng Bồ Công Anh có thể thấy đồng tử trong mắt bạn nở rộng và có một luồng run rẩy nhè nhẹ ở hai móng trước. Bản thân chú vào lúc này cũng cảm thấy có một cái gì đó kỳ lạ - một cái gì như kiểu sự tỏa sáng - trong không khí.

Dường như có một chấn động kỳ lạ diễn ra ở đâu đó trong khoảng không gian bao quanh. Chú nhìn quanh tìm lũ mèo, và đúng như chú hằng lo sợ, cả hai con đang nằm trước nhà, cách chúng một quãng. Bọn chúng ngần ngại không dám đến gần có lẽ là nhờ công của Tóc Giả; nhưng chúng vẫn không bỏ đi. Phóng tầm mắt qua sân nhìn chúng, Bồ Công Anh nghe có một cảm giác khủng khiếp, ớn lạnh.

"Cây Phỉ à!" Chú thì thào "Lũ mèo! Lạy Thần Mặt trời, sao mà mắt chúng lóe lên xanh rợn thế kia? Coi kìa!"

Cây Phỉ nhanh chóng đứng dậy và khi chú làm thế, Bồ Công Anh nhảy bắn ra sau trong một nỗi hãi hùng thật sự, bởi vì mắt Cây Phỉ lóe sáng như đốm than hồng trong đêm tối. Đúng lúc ấy chấn động mỗi lúc một mạnh hơn, át cả tiếng ngọn gió đêm rì rào trong những tán lá du. Rồi cả bốn thỏ ngồi như thể đã chết cứng dưới cái ánh sáng lóa mắt bất ngờ chiếu thẳng vào chúng như một tia chớp bất thần. Bản năng của chúng đã bị tê liệt bởi cái ánh sáng khủng khiếp này. Con chó cất tiếng sủa ông ổng rồi im lặng một lần nữa. Bồ Công Anh cố nhúc nhích nhưng không thể. Cái ánh sáng đáng sợ kia dường như đang xuyên qua não chú.

Một chiếc xe hơi đang lái vào lối đi, vượt qua sườn dốc dưới hàng cây du, bon thêm mấy mét nữa rồi dừng lại.

"Nhìn kìa, lũ thỏ của Lucy xổng ra kìa!"

"Nào, phải nhanh chóng nhốt chúng lại, chiếu đèn pha đi."

Giọng người đàn ông, từ một nơi nào đó ở bên ngoài vùng sáng dữ dội kia, khiến Cây Phỉ như bừng tỉnh. Chú không thể nhìn thấy gì, nhưng chú cũng nhận thức được không có gì xảy ra với thính giác hoặc khứu giác của mình. Chú nhắm mắt lại và lập tức biết mình đang ở đâu.

"Bồ Công Anh! Cỏ Khô! Nhắm mắt lại và chạy đi." chú nói. Một lát sau chú ngửi thấy mùi cây địa y và mùi hơi ẩm lành lạnh phả ra từ một bệ đỡ bằng đá. Chú đang ở dưới nhà kho. Bồ Công Anh nghe theo lời chú và cách xa một chút là Cỏ Khô. Bên ngoài tiếng ủng đàn ông nghiến và đạp lên lớp sỏi nghe lạo xạo.

"Nó đấy. Chạy vòng phía sau nó."

"Chúng chưa đi xa đâu."

"Vậy thì bắt chúng lại!"

Cây Phỉ chạy đến gần Cỏ Khô. "Tôi sợ rằng ta phải bỏ Nguyệt Quế lại thôi. Hãy đi theo tôi."

Vẫn đi dưới cái sàn nhà kho, cả ba vội vã đi về phía hàng cây du. Giọng những người đàn ông bị bỏ lại phía sau. Ra khỏi bãi cỏ ở gần con đường, chúng thấy bóng tối sau ánh đèn tràn ngập khí thải - một cái mùi ngột ngạt chết người là cho chúng càng thêm hoảng loạn. Cỏ Khô lại ngồi phịch xuống và không thể thuyết phục cô thỏ này đi tiếp.

"Chúng ta có nên để cô ta lại đây không, Thủ lĩnh Cây Phỉ?" Bồ Công Anh hỏi "Đằng nào thì con người cũng sẽ không làm gì cô ta cả - người ta đã bắt được Nguyệt Quế và mang trở về lồng rồi."

"Nếu đây là một chú thỏ đực thì tôi sẽ đồng ý ngay tắp lự." Cây Phỉ đáp "Nhưng chúng ta cần cô thỏ này. Chính vì thế mà chúng ta đến đây."

Đúng lúc ấy chúng ngửi thấy cái mùi của chiếc que màu trắng bốc khói và có tiếng chân người quay lại sân. Nghe có tiếng va chạm của kim loại khi họ lục soát gì đó trong chiếc xe. Âm thanh sắc nhọn này dường như có tác dụng thức tỉnh Cỏ Khô .

"Tôi không muốn quay lại lồng đâu." cô thỏ nói.

"Cô chắc chứ?"

"Phải, tôi sẽ đi với các anh."

Bồ Công Anh lập tức quay lại hàng rào. Chỉ đến khi đã vượt qua hàng rào và đến cái hào bên ngoài chú mới nhận ra là mình đang ở phía đối điện của con đường ban nãy chúng đã đến. Chú đang ở trong một cái hào lạ hoắc. Tuy vậy, không có gì phải lo lắng - cái hào dẫn xuống dốc và đấy là con đường về nhà . Chú cố ý đi chậm lại, chờ Cây Phỉ đuổi kịp .

Cây Phỉ băng qua đường sau Bồ Công Anh và Cỏ Khô một lát. Phía sau chú, có tiếng những người đàn ông đang di chuyển với cái hrududu. Khi chú đứng trên lũy đất, ánh đèn rọi sáng cả đoạn đường và tóm được đôi mắt đỏ cùng cái đuôi trắng của chú đang biến mất vào trong hàng rào.

"Ô kìa, có một con thỏ hoang!"

"Nhìn coi. Mấy con thỏ của chúng ta chưa chạy xa đâu. Chúng chạy lên kia với lũ thỏ hoang đấy. Tốt nhất hãy đi xem qua một vòng."

Trong cái hào, Cây Phỉ đuổi kịp Cỏ Khô và Bồ Công Anh dưới lùm mâm xôi.

"Cố chạy càng nhanh càng tốt." chú nói với Cỏ Khô "Con người đang ở phía sau đấy."

"Chúng ta không thể chạy tiếp nếu không rời cái hào này Cây Phỉ ạ," Bồ Công Anh nói "nó bị chặn rồi."

Cây Phỉ hếch mũi ngửi ngửi phía trước. Ra hết bụi mâm xôi, cái hào bị chặn lại bởi một đống đất đầy cỏ dại xen lẫn rác rưởi. Chúng sẽ phải bước ra khu đất trống trải. Những người đàn ông đã đến bên bờ hào, rọi đèn pin lên xuống quanh hàng rào, xuyên qua cả bụi cây mâm xôi trên đầu chúng. Rồi, chỉ cách một vài mét là tiếng bước chân nện ầm ầm dọc bờ hào. Cây Phỉ quay lại nói với Bồ Công Anh.

v"Nghe đây," chú nói "tôi sẽ chạy ngang qua góc cánh đồng, từ cái hào này sang cái hào đằng kia. Như vậy họ sẽ nhìn thấy tôi và chắc chắn sẽ cố chiếu cái ánh sáng kia vào tôi. Trong khi họ làm như thế, anh và Cỏ Khô trèo lên bờ chạy ra đường và đi đến nhà kho đựng củ cải. Hãy trốn ở đấy chờ tôi đến. Sẵn sàng chưa?"

Không có thời gian để tranh cãi. Một giây sau Cây Phỉ phóng qua gần như dưới chân những người đàn ông và chạy băng qua cánh đồng.

"Kìa, nó chạy kìa!"

"Chiếu đèn về phía nó. Ồn ào quá, bình tĩnh nào!"

Cỏ Khô và Bồ Công Anh bò lên bờ và nhảy vào con đường. Cây Phỉ, với ánh đèn lia sau lưng, gần như đã chạy đến cái hào bên kia thì cảm thấy có một cú đập sắc mạnh vào một chân sau và một nỗi đau buốt nhói, rát bỏng chạy dọc thân người. Tiếng nổ của một chiếc vỏ đạn vang lên sau đó một chút. Khi lộn nhào vào một bụi tầm ma ở dưới đáy hào chú nhớ lại một cách sống động mùi hoa đậu nở vào lúc mặt trời lặn. Chú không tính đến một điều là những người đàn ông kia có mang theo súng.

Cây Phỉ bò qua bụi tầm ma, kéo lết cái chân sau bị thương. Chỉ vài giây nữa những người kia sẽ chiếu đèn pin vào chú và sẽ nhặt chú lên. Chú đi loạng choạng dọc phía trong tường hào, cảm thấy máu chảy ướt cả chân. Đột nhiên chú nhận thấy có một luồng gió thổi vào một bên mũi chú mang theo mùi ẩm mốc của vật gì mục nát và một cái lỗ đang vọng lại những âm thanh rất gần bên tai. Chú đang ở sát bên miệng một cái rãnh thoát nước lúc này đang cạn, thông với cái hào - một đường hầm lạnh, nhẵn nhụi, hẹp hơn một cái hang thỏ nhưng cũng đủ rộng. Với cái tai rủ xuống, bụng ép xuống cái sàn ướt, chú tiếp tục bò lên, ủi vào một đống bùn mỏng phía trước và nằm bất động khi chú cảm thấy tiếng những đôi ủng giậm thình thịch tiến lại gần.

"Tôi cũng không biết nữa John, anh có nghĩ là nó còn ở đây không?"

"À tôi nghĩ nó chỉ quanh quẩn đâu đây thôi. Vết máu ở đây này, anh thấy chưa?"

"Đúng, nhưng cũng không hẳn vậy. Nó có thể chạy xa khỏi đây rồi cũng nên . Chắc tôi để lạc mất nó rồi."

"Tôi lại nghĩ nó trốn trong bụi mâm xôi."

"Vậy thì cứ nhìn thử xern."

"Không, chẳng thấy gì."

"Thôi chúng ta chẳng việc gì phải chạy tới chạy lui ngoài đồng, vì một con thỏ mà thức trắng đêm. Phải đi bắt những con thỏ đã chạy khỏi lồng thôi. Chẳng phải anh bắn rất tinh hay sao John? Coi chúng hoảng vía như thế nào. Mai anh có thể quay lại tìm nếu như nó vẫn còn ở đây."

Yên lặng đã quay trở lại nhưng Cây Phỉ vẫn nằm bất động trong cái giá lạnh của rãnh thoát nước. Cái mệt mỏi tê điếng chụp lên toàn thân và chú trôi vào một trạng thái đờ đẫn, choáng váng nửa mơ nửa tỉnh vời cảm giác đau đớn đến ngột ngạt. Lát sau, một dòng máu bắt đầu nhỏ giọt xuống qua nắp rãnh vào trong cái hào bỏ hoang với nhiều dấu chân xéo nát.

Tóc Giả nằm dán người xuống, ngay bên cạnh Mâm Xôi trong đống rơm ở một chuồng bò, bỗng nhảy vọt lên bỏ chạy khi nghe thấy tiếng súng nổ ở chỗ con đường cách chỗ chúng nằm chừng hai trăm mét. Chú trấn tĩnh lại và quay về chỗ mấy chú kia.

"Đừng chạy!" chú nói thật nhanh "Mà mọi người muốn chạy đi đâu bây giờ nào? Chẳng có cái hang nào gần đây hết."

"Chạy xa nơi có tiếng súng." Mâm Xôi đáp, mắt trắng nhợt đi vì sợ.

"Chờ chút." Tóc Giả nói, để tai lắng nghe động tĩnh bên ngoài. "Họ đang chạy xuống dốc. Có nghe thấy không?"

"Tôi chỉ nghe tiếng hai chú thỏ," Mâm Xôi đáp sau một hồi im lặng nghe ngóng "một trong hai chú có vẻ đã mệt lả."

Chúng nhìn nhau, chờ đợi. Chợt Tóc Giả đứng lên.

"Cứ chờ ở đây, tất cả mọi người, nghe chưa." chú nóỉ "Tôi sẽ ra ngoài mang họ lại đây."

Vừa ra khỏi bờ cỏ chú đã thấy Bồ Công Anh đang giục Cỏ Khô đi tiếp, cô thỏ này dang lết đi với dáng mệt lả, tập tễnh.

"Đến đây nhanh lên nào." Tóc Giả nói "Vì Thần Mặt trời, Cây Phỉ đâu rồi?"

"Con người đã bắn anh ấy." Bồ Công Anh đáp.

Chúng đến chỗ năm chú thỏ nằm trên đống rơm. Bồ Công Anh không đợi chúng hỏi, nói luôn.

"Bọn họ đã bắn Cây Phỉ. Họ bắt được Nguyệt Quế và nhốt lại vào lồng. Rồi họ chạy theo sát chúng tôi. Ba chúng tôi đang nấp ở cuối một cái hào bị bịt lại. Cây Phỉ tự nguyện chạy ra ngoài để đánh lạc hướng Tạo điều kiện cho chúng tôi đào thoát. Nhưng chúng tôi không biết là những người này có súng."

"Anh có chắc họ đã giết anh ấy không?" Thủy Cự hỏi.

"Tôi không thấy anh ấy bị bắn, nhưng mà họ đuổi theo sát nút."

"Chẳng còn cách nào, phải chờ thôi." Tóc Giả buông một câu.

Chúng đợi rất lâu. Cuối cùng, Tóc Giả và Mâm Xôi cẩn thận quay lại chỗ con đường. Chúng thấy dưới đáy hào có nhiều dấu giày xéo nát và có cả vết máu, bèn quay lại thông báo với cả bọn.

Chuyến hành trình trở về, với ba chú thỏ nhà tập tễnh chẳng còn hồn vía kéo dài hơn hai tiếng đồng hồ đầy mệt mỏi. Tất cả đều thất vọng và cảm thấy thảm hại. Cuối cùng khi về đến chân núi, Tóc Giả bảo Mâm Xôi, Thủy Cự và Đầu Gỗ tách khỏi đoàn đi tiếp lên cánh đồng thỏ. Khi chúng về đến rừng sồi thì những tia sáng đầu tiên hửng lên phía chân trời và một chú thỏ chạy xuyên qua đám cỏ ướt đến gặp chúng. Đó là Thứ năm. Mâm Xôi dừng lại đợi bên cạnh chú, trong khi hai chú kia tiếp tục đi trong im lặng

"Thứ Năm à," chú thở dài "có một tin rất xấu. Cây phỉ..."

"Tôi biết," Thứ Năm đáp "tôi biết rồi. "

"Làm sao mà cậu biết được?" Mâm Xôi giật mình hỏi.

"Ngay khi thấy anh bước qua đám cỏ vừa rồi," Thứ Năm nói giọng rất khẽ "với bốn chú thỏ theo sau, tập tễnh, mình vấy máu. Tôi chạy đến xem là ai, và thấy chỉ có ba anh, đi cạnh nhau."

Chú dừng lời, đưa mắt nhìn khắp vùng như thể vẫn để ý tìm kiếm một chú thỏ mình đầy máu vừa biến mất trong khung cảnh tranh tối tranh sáng. Và rồi khi không thấy Mâm Xôi nói gì nữa, chú hỏi thêm, "Anh có biết chuyện gì xảy ra không?"

Khi Mâm Xôi kể lại mọi chuyện, Thứ Năm quay về cánh đồng thỏ, đi xuống cái hang trống không của chú. Một lúc sau, Tóc Giả đưa những chú thỏ nhà lên núi, và lập tức tập hợp tất cả ở Tổ Ong. Thứ Năm không xuất hiện.

Thật là một cuộc tiếp đón buồn thảm đối với những người mới đến. Đến cả Hoa Chuông cũng không thể tìm ra được câu nào dí dỏm để nói. Bồ Công Anh thì không sao nguôi ngoai được khi nghĩ rằng chú đã có thể ngăn Cây Phỉ chạy ra khỏi hào. Cuộc họp mặt kết thúc trong không khí im lặng tang thương và một bữa ăn sáng qua loa.

Xế trưa hôm ấy, Nhựa Ruồi ủ rũ quay về cánh đồng thỏ. Trong số ba người bạn đồng hành của chú chỉ có Xám Bạc là còn lành lặn và nhanh nhẹn. Gạc Nai bị thương ở mặt, Dâu Tây thì run rẩy và rõ ràng đã kiệt sức vì chuyến đi. Không có chú thỏ nào nữa đi theo chúng.