Ik schraap mijn keel. 'In ieder geval, waar ging het ook al weer over voordat we verdwaald raakten in het onderwerp van de leerplicht?'

Gaby is mijn geheugensteuntje. 'Je vertelde over dat je introk bij oma.'

'Juist.' Dat betekent dat ik nog veel te vertellen heb.

'Waarom heb je jouw identiteit eigenlijk verborgen gehouden ook toen je oud genoeg was om geheimen te bewaren?' vraagt ze voordat ik de kans krijg om dat verhaal te vertellen. Ik kan aan haar stem horen dat ze de woorden 'geheim bewaren' niet serieus neemt.

'De belangrijkste reden is iets dat ik je nog niet verteld heb,' zeg ik. 'Maar andere reden waren dat ik niet anders gewend was en niet wist hoe ik een leven moest leiden waar anderen deel van uit maakten.'

'Dat is een flut reden.'

'Mensen maken me nerveus,' voeg ik eraan toe.

'Nog steeds geen excuus.'

'Daarom moet ik je de echte reden nog vertellen,' zeg ik. Haar stilte neem ik aan als goed teken. 'Toen ik bij oma woonde en verborgen bleef, kwam ik bijna nooit buiten. Dat was nodig om mij dus tegen te houden om niets tegen anderen te zeggen. Een uitzondering op de regel was wanneer ik door oma's grote tuin liep of op bezoek ging bij mama.'

Ik merk op hoe kalm ze luistert naar mijn verhaal, zelfs als ik haar moeder benoem. Dat was vanochtend wel anders.

'Ik groeide dus op in die besloten omgeving en werd ouder, terwijl jullie opgroeiden in heel andere omstandigheden. Als ik op bezoek ging bij mama, vertelde ze me over jullie.' Ik laat mijn hoofd leunen tegen het raam en zie het landschap aan ons voorbij gaan. Inmiddels weet ik niet meer waar we zijn, maar we zijn ver uit de buurt van Kleindorp en bekend gebied. 'Toen ik zeventien was, veranderde er echter iets. Ze gaf toe dat ze niet zoveel meer wist over haar twee andere kinderen, omdat die tieners waren, niet meer bij hun moeder langsgingen en ook Evelien nog weinig wist van wat er in jullie leven gebeurde.'

De verborgen beschuldiging in die woorden lijkt Gaby niet persoonlijk op te vatten. Ze heeft geen spijt dat ze haar moeder al die jaren heeft genegeerd.

'Mama vroeg me of ik, omdat ik bijna volwassen was, jullie in de gaten wilde houden.'

'Wat betekent dat?' vraagt Gaby. Ik merk een lichte verontwaardiging in haar stem.

'Omdat jullie niet meer naar Evelien luisterden en jullie eigen zin doordraafden, kreeg ik de taak om jullie te beschermen.'

Ze schiet – zoals verwacht – gelijk in de verdediging. 'Dat kan ik zelf ook.'

'Jullie hadden geen idee in welke wereld jullie je begaven,' zeg ik. Ik moet mijn best doen om niet in haar emoties mee te gaan. 'Zeker toen jullie ouder werden en op jezelf gingen wonen, kon Evelien weinig nog voor jullie doen en was er geen enkel ouderfiguur die jullie advies gaf of bescherming bood.'

'We waren volwassen,' protesteert ze. 'Dat hadden we niet meer nodig.'

'Jouw moeder was het daar niet mee eens' – die woorden zorgen ervoor dat ze met haar ogen rolt – 'en ik ook niet,' zeg ik. 'Dus ik deed wat ze van me vroeg: ik was bij jullie in de buurt om een oogje in het zeil te houden.'

'Wat ben je ook een perfecte zoon.' Het sarcasme druipt van haar stem en op hetzelfde moment remt ze voor een stoplicht, iets harder dan normaal, alsof het een uiting van haar frustratie is.

Ik ga onverstoorbaar verder. 'Omdat niemand mij kende, was het alleen maar makkelijker. Niemand miste mij overdag en het was makkelijker om onopgemerkt te blijven in de voltooiing van mijn taak – al zaten er natuurlijk wel risico's aan.'

'Dat iemand je zou zien?' vraagt ze. 'Is dat jouw risico? Wat een verschrikkelijk leven heb je ook.'

Ik wacht twee tellen, besluit er niet op te reageren en ga verder met mijn verhaal. 'Maar dat is dus de echte reden dat ik verborgen bleef: zodat ik kon doen wat mama van me vroeg.'

Gaby kijkt bedenkelijk. 'Even voor de duidelijkheid: dus wat jij de afgelopen jaren hebt gedaan – naast je nerd-dingen met aandelen – is Finn en mij bespioneren?'

Als ze het zo benoemt, klinkt het inderdaad alsof ik een spion ben. 'Zo zou ik het niet noemen,' zeg ik. 'Ik wilde jullie alleen maar beschermen.'

'Waarvoor?' schreeuwt ze uit. Met een ruk draait ze haar hoofd mijn kant op en ze houdt mijn blik iets te lang vast, waardoor ik wil zeggen dat ze op de weg moet letten, maar de uitdrukking op haar gezicht zorgt ervoor dat ik geen woord uit kan brengen.

'Waarvoor?' vraagt ze nogmaals.

Ik laat een adem ontsnappen als ze haar hoofd weer draait zodat ze voor zich uit kijkt. 'De – de wereld,' zeg ik, maar het klinkt twijfelachtig. 'Andere mensen,' zeg ik dan. Het echte antwoord is er nog steeds niet uit, maar ik kom dichterbij. 'Net als vandaag: jij weet het niet, maar wat vroeger is gebeurd, ligt niet in het verleden. Dat gaat nog tot op de dag van vandaag voort. Door jullie in de gaten te houden, zou ik jullie kunnen beschermen voor het gevaar waarvan jullie niet wisten dat het bestond en jullie moeder vertellen over wat er in jullie levens omging.'

'Ook dat nog,' mompelt Gaby. Ik heb een vermoeden dat het gaat over het doorvertellen van informatie aan haar moeder, maar ze zegt er verder niets over. 'Weet je, als iedereen niet zo veel geheimen had, was dit allemaal niet nodig geweest.'

'We konden het nog niet vertellen,' zeg ik. 'Dat zouden we echt wel een keer doen.'

Maar ze lijkt me niet eens meer te horen.

'Het is niet dat ik jullie altijd op de hielen zat,' zeg ik. Ik was Gaby meer in de gaten gaan houden na de dood van Finn, maar daarvoor had ik me niet zo veel bezig gehouden met mijn broer en zus. 'Dat ik alles weet en zie, is een mythe. Ik ben niet de legende zoals het dorp mij kent.'

Ik krijg nog steeds geen reactie van Gaby.

'Ik zie niet alles,' zeg ik nogmaals, in de hoop dat het toch tot haar doordringt. 'Ik weet niet alles – dat is onmogelijk. Maar ik weet wel bijna alles over Finn en jou.' Gelijk als ik de woorden heb uitgesproken, bijt ik op mijn lip. 'Dat kwam er enger uit dan ik bedoelde, hè?'