13. SỰ SỤP ĐỔ CỦA THÀNH PHỐ GONDOLIN:
Vào năm 55, Kỷ thứ Nhất (First Age), thần nước Ulmo đã mách bảo Turgon trong giấc mộng là hãy tìm đến thung lũng Tumladen và xây dựng nơi ấy một thành phố bí mật. Thành phố Gondolin được xây dựng vào năm 116 Kỷ thứ Nhất, thần dân dưới sự cai trị của Turgon đã di dân đến đó một cách bí mật từ Nevrast.
*Thành phố Gondolin
  Thung lũng hình tròn Tumladen bao vây là những dãy núi cao vững chắc gọi chung là Encircling Mountains (còn gọi là Echoriath), xưa kia vốn là một cái hồ khổng lồ, nằm ở giữa là một ngọn đồi to ngày xưa là vốn là một hòn đảo có tên gọi Amon Gwareth và thành phố Gondolin được xây trên nền của ngọn đồi Amon Gwareth. Turgon đã quyết định xây dựng thành phố Gondolin để tưởng nhớ đến thành phố cổ hùng vĩ Tirion, quê hương xa xăm phía bên kia bờ biển Tây.
Cần đến 52 năm để xây dựng xong toà nhà đầu tiên, sau thời gian đó Turgon cùng một số lượng rất đông Noldor và Sindar đã bí mật đi vào thung lũng Tumladen. Turgon đặt tên cho nó là Ondolindë tiếng Quenya có nghĩa là Núi Đá của Nhạc Nước, nhưng theo ngôn ngữ Sindarin thì nó có tên là Gondolin nghĩa là Hòn Đá Bí Mật.
Sau khi đến đó định cư, Gondolin tiếp tục được xây dựng và phát triển cực thịnh và xinh đẹp như thành phố cổ Tirion chốn thiên đường. Những bức tường trắng của nó cao sừng sững, cao nhất là Lâu Đài Trắng của Đức Vua và xung quanh là những Tháp Nước khổng lồ, cũng chính nơi đó đích thân đức vua Turgon đã làm nên hai cây Glingal và Belthil, Cây Vàng và Cây Bạc để tưởng nhớ đến Hai Cây của Valinor.
Echoriath hay Dãy Núi Bao Quanh (Encircling Mountains) tạo thành một cấu trúc trông như một miệng núi lửa khổng lồ. Lối vào duy nhất là Lối Đi Bí Mật hay còn gọi là Lối Thoát Hiểm (The Hidden Way - The Way of Escape) bao gồm đường hầm của một con sông khô cạn và khe núi. Lối vào bị chắn lại bởi một hệ thống gồm 7 chiếc cửa kiên cố và lúc nào cũng được công phòng cẩn mật. Chúng được làm từ gỗ, đá, đồng, sắt, bạc, vàng và thép. Cánh Cổng Đen (Cổng ngoài cùng ) nằm bên trong đường hầm, trong khi các cánh cổng còn lại nằm trong khe núi và chúng được gọi là Orfalch Echor.
Sau khi tiến vào thung lũng, lối đi duy nhất để đến được thành phố là leo lên nhiều bậc thang cao ngất để đến được Cổng Chính bởi những sườn đồi nơi ấy rất dốc, đặc biệt là đỉnh Caragdûr nằm ở hướng bắc.
*Bản đồ về thành phố Gondolin
Theo bản vẽ của nhà văn Tolkien, Amon Gwareth có chiều cao 400 feet và đỉnh của nó khá bằng phẳng. Lâu Đài của Đức Vua có chiều cao tương đương, cao gần 800 feet so với đáy thung lũng.
Thành phố Gondolin được chia làm 11 "Nhà" hay còn gọi "Thlim". Sau khi Tuor đến Gondolin sinh sống thì anh là thủ lĩnh của một Nhà mới là Nhà Cánh Trắng, nâng tổng số Nhà lên 12.
*Kì hiệu và thủ lĩnh các "Nhà"
Trong truyện dưới đây thì bạn chỉ cần nhớ 5 Nhà quan trọng gồm Nhà Cánh Trắng (House of the White Wing) của Tuor, Nhà Chuột Chũi (House of the Mole) của Maeglin, Nhà Hoàng tộc (House of the King) của vua Turgon, Nhà Tháp Nước (House of the Fountain) của Ecthelion, Nhà Hoa Vàng (House of the Golden Flower) của Glorfindel và Nhà Búa Thần (House of the Hammer of the Wrath) của Rog. *Đặc điểm quân của 12 "Nhà"
Tuor là con trai của Húor và Rían, Húor là em trai của Húrin và anh đã bị chết trong trận chiến thứ Năm. Tuor được Annael, một Tiên Xám nhận làm con nuôi, khi anh được 16 tuổi, người Tiên vùng Androth khai chiến để mở rộng lãnh thổ đến vùng Sirion, nhưng họ lại bị mai phục và trong trận chiến ấy Tuor bị bắt làm nô lệ. Ba năm sau, anh trốn thoát và trở về Androth, không bỏ cuộc anh lại tìm mọi cách phá hoại căn cứ kẻ thù. Angband đã treo giải thưởng cao cho kẻ nào có thể lấy được thủ cấp của anh.
Chuyện kể rằng Tuor sống lang thang trong những khu rừng và chưa từng biết hay chưa từng nghe thấy về đại dương hay hát những bài hát về chúng. Anh sống quanh một bờ hồ tên gọi Mithrim, anh săn bắn trong rừng, gảy lên những điệu nhạc ngọt ngào từ chiếc đàn gỗ đơn sơ. Giờ đây nhiều người đã nghe đến biệt danh và tài nghệ của anh, kẻ gần người xa mong muốn tìm đến để nghe được tiếng đàn Tuor, nhưng Tuor đã ra đi và đến sống ẩn dật ở những nơi cô quạnh. Ở nơi đấy anh gặp những người Noldoli (người Noldor còn được gọi là Noldoli hoặc Gnome), họ dạy anh ngôn ngữ và phong tục của họ, nhưng định mệnh của anh không phải gắn chặt với những khu rừng êm đềm này.
Một ngày kia anh tìm thấy một hang động, nơi đó có một con sông bí mật chảy từ hồ Mithrim. Tuor đi vào hang, tìm hiểu bí mật của nó, nhưng dòng nước Mithrim đã dẫn lối anh tiến về phía trước, vào sâu trong tận cùng trái tim ngọn núi và anh không thể nào quay trở về để tìm lại ánh sáng. Tìm kiếm lối đi trong bóng tối, len lỏi từng ngõ ngách của vách núi cho đến khi anh tìm thấy ánh sáng một lần nữa. Anh trông thấy một con sông chảy cuồn cuộn qua khe núi, nó khá sâu và hai bên sườn không có lối đi. Giờ đây Tuor không còn mong muốn quay về mà theo chiều con sông phiêu lưu mãi về hướng Tây. Mặt trời mọc sau lưng và lặn trước mặt anh, và nơi đó có những con thác nước bắn tung tóe, và nhiều lúc cầu vồng xuất hiện ngang qua khe núi và vì lý do đó Tuor gọi nó là Khe núi Vàng (Golden Cleft) hay Mái Cầu vồng (Rainbow Roof), theo ngôn ngữ của Noldor nó còn được gọi là Cris Ilbranteloth.
Sau 3 ngày hành trình, anh uống nước từ con sông kỳ bí, bắt những con cá vàng, xanh, bạc với nhiều hình thù kỳ lạ. Cho đến khi anh đến được một nơi, nơi ấy khe núi chợt rộng ra, hai bên sườn núi trũng xuống và gập ghềnh. Rất lâu Tuor nhìn ngắm và lắng nghe tiếng nước chảy, anh băng qua những tảng đá và cất vang tiếng hát. Những vì sao từ xa chen chúc qua vách đá chiếu rọi như đáp trả lại những điệu nhạc từ chiếc đàn thô sơ của anh.
Một buổi chiều kia, Tuor nghe thấy một tiếng kêu kỳ lạ, anh không biết nó xuất phát từ đâu hay đấy là tiếng kêu của loài vật nào. Nó có thể là những con thú sống quanh những tảng đá hoặc dường như đó là tiếng kêu của một loài chim xa lạ, tiếng kêu anh chưa từng nghe thấy cho nên âm thanh kia dù nghe có não nề anh vẫn mừng thầm trong dạ. Buổi sáng hôm sau anh lại nghe thấy tiếng kêu ấy, nhìn lên trên anh trông thấy 3 con chim trắng to đang đập những đôi cánh mạnh mẽ bay ngược chiều gió. Chúng là những con chim thiên nga, những con chim của Ossë. Quanh con sông này có một bờ đá to, nơi đó có bãi cát trắng và Tuor tìm đến đó trú chân.Anh không hay biết rằng mình đang tiến gần ranh giới của Đại Dương (The Great Sea).
Anh đi dọc theo dòng nước chảy qua những khe núi cho đến khi đến được một vùng đất có nhiều Cây xanh tươi, chúng rung mình theo những cơn gió đến từ rất xa, anh tiếp tục lang thang cho đến khi tìm thấy một vực đá đen nằm gần bờ biển và đó là lần đầu tiên anh trông thấy đại dương và nghe thấy những đợt sóng biển dạt dào. Anh đứng trên dốc đá mở rộng đôi tay, trái tim anh cảm thấy lâng lâng khó tả, như có một tình yêu kỳ lạ anh dành cho đại dương. Nhiều người cho rằng anh là con người đầu tiên đặt chân đến biển, và khi nhìn thấy nó anh hiểu được ý muốn của nó.
Vào một buổi chiều tối khi mặt trời nép mình sau vách đá, niềm khao khát phiêu lưu một lần nữa đốt cháy trong lòng anh. Sáng hôm sau anh nhìn ra biển và đó là một ngày cuối cùng của mùa hè. Tuor trông thấy 3 con thiên nga trắng đang bay đến từ phương Bắc. Loài chim này Tuor lần đầu trông thấy và anh xem đó là một dấu hiệu lạ. Anh nhủ thầm: "Đã từ lâu trái tim đã mách bảo ta rời bỏ chốn này, thôi thì ta hãy theo dấu ba con chim kia". Những con chim thiên nga đạp chân xuống mặt hồ và chúng đang chuẩn bị sải cánh bay xa về hướng nam dọc theo bờ biển, Tuor vội lấy đàn và ngọn giáo chạy theo sau chúng.
*Tour đi theo dấu chim thiên nga
Anh theo chúng đến một vùng đất một lần nữa có rất nhiều Cây xanh, tuy nhiên nơi ấy trông vô cùng xa lạ so với những nơi anh đã từng đi qua. Anh trèo lên dốc đá cao nhìn thấy xung quanh là những cây tùng, cây sồi già nua. Từ dưới chân những ngọn đồi anh ngửi thấy trong gió có mùi của biển mặn mà cùng những cơn gió của đại dương. Những con thiên nga đã bay xa trước mặt anh, chúng lượn quanh bất ngờ và chậm chạp bay đi nhưng không bao giờ đáp xuống mặt đất, chúng đập những đôi cánh mạnh mẽ như có vẻ hối thúc anh. Giờ đây vùng đất này nằm xa hướng bắc, đó là một vùng đất trù phú với những đồng cỏ xanh mượt và những cây cao chót vót. Tiếng chim hót líu lo trong gió, và cũng nơi đây Tuor đã mất dấu cánh chim trắng của loài chim thiên nga và không còn gặp lại chúng.
Anh ở lại nơi đó khá lâu, có lẽ cảm thấy mệt mỏi với đại dương hoặc theo mong muốn của vị thần Ulmo, vào một buổi tối có một nhóm người Noldor đến và đánh thức anh trong giấc ngủ. Họ mang đến những chiếc lồng đèn phát ra một màu xanh kỳ lạ và dẫn lối anh trong bóng tối, đại dương và sóng biển anh bỏ lại phía sau. Và không lâu anh đến được một vùng đất tên gọi Arlisgion. Nơi ấy có một con sông vô cùng nổi tiếng trong lịch sử của Eldar và Noldor, và trong tất cả ngôn ngữ nó có tên gọi Sirion. Anh tiếp tục phiêu lưu từ xuân sang hạ đến một vùng đất xinh đẹp hơn. Nơi ấy có những con chim bé nhỏ với tiếng hót êm tai. Không có loài chim nào có những tiếng hót hay như thế bởi chúng là loài chim của Vùng đất Dương Liễu (Land of Willows) hay còn được gọi là Nan-tathren. Nơi ấy cỏ xanh rờn, với vô số cây dương liễu với tuổi thọ không sao đoán được. Anh vui sướng khi lần đầu trông thấy những cánh bướm xinh đẹp, truyền thuyết cho rằng tổ tiên của tất cả loài bướm đều có nguồn gốc từ Vùng đất Dương Liễu. Mùa hè lại đến, Tuor bất ngờ khi nghe thấy những tiếng kêu vo ve của các loài côn trùng, những con anh hút mật trên cành, anh đặt tên cho chúng và đưa chúng vào những bài hát mà anh nghĩ ra.
Giờ đây thần Ulmo e sợ Tuor sẽ sống mãi nơi xinh đẹp ấy. Ngài không an tâm khi trao trọng trách cho những người Noldor mà ngài bí mật liên lạc để đến hướng dẫn Tuor, giờ đây ngài lên một cỗ xe với hình thù kỳ quái ở phía trước lâu đài của ngài nằm ngoài khơi xa Outer Sea (Outer Sea có tên gọi Ekkaia hay Encircling Sea, nó là một đại dương bao bọc quanh tất cả các vùng đất của Arda, Trung Địa và Aman). Cỗ xe có hình thù như một con cá voi khổng lồ, với tiếng tiếng còi từ vỏ ốc. Ngài đi với tốc độ kinh hoàng và không lâu đã đến cửa khẩu con sông. Ngồi trên cỗ xe, ngài lo sợ sẽ làm tổn thương đến những con nước và bờ cát xinh đẹp của nó vì Ulmo yêu thương tất cả các con sông và đặc biệt là chính con sông này. Ngài đi chân không, vận một áo giáp với những lớp như những vảy cá to xanh và bạc. Tóc của ngài ánh một màu xanh bạc và râu ngài dài đến chân với cùng màu sắc, ngài không hề đội mũ hay vương miện, bên dưới chiếc áo giáp là chiếc áo với màu xanh lá cây, chúng làm từ vật liệu gì thì không ai biết, nhưng bất kỳ ai nhìn vào màu áo ấy như được trông thấy những động tĩnh từ những nơi sâu xa nhất dưới đáy đại dương nơi nhưng loài cá phát quang ra những màu xanh kỳ lạ, lưng ngài đeo một sợi dây trên đó đính một viên ngọc rất to. Ngài cũng mang theo một nhạc cụ kỳ lạ bởi nó được làm từ những vỏ ốc rất dài, vặn vẹo và được xuyên thủng nhiều lổ nhỏ. Ngài thổi lên những điệu nhạc kỳ bí với những ngón tay dài ngoằng, điệu nhạc ấy hay hơn tất cả các làn điệu mà các nhạc công tài ba nhất từng chơi trên đàn hạc, sáo, hay tiêu. Đó là buổi tối khi Tuor nghe thấy những âm thanh kỳ lạ, quỳ dưới những bãi cỏ dài, anh không còn nghe thấy những tiếng kêu của côn trùng, những tiếng ai oán bên kia bờ sông, những mùi hương cỏ dại không còn xông vào mũi anh.
Thần Ulmo xuất hiện và đến nói chuyện cùng anh, giọng nói ngài sâu thẳm và cặp mắt ngài chất chứa những gì đó sâu thẳm của tất cả vạn vật. Ngài bảo rằng "Tuor trái tim cô đơn. Ta sẽ không để con sống mãi nơi này, dù nơi đây xinh đẹp có hoa thơm cỏ lạ, có muôn chim với những tiếng hót ngọt ngào. Nhưng số phận con không thuộc chốn này, giờ con phải lên đường vượt qua những vùng đất lạ tìm kiếm một thành phố có tên gọi Gondolin, và người Noldor sẽ đến hộ tống con trong bí mật để tránh tai mắt của Melkor. Những lời nói ta đã đặt trên miệng con, và nơi ấy con sẽ sống lại rất lâu. Vâng có thể một lần nữa định mệnh sẽ khiến xui con đến đại dương thêm một lần nữa, và chắc rằng một đứa trẻ sẽ khám phá ra lối đi từ đại dương đến chốn thiên đường mà không một ai tìm thấy". Đoạn Ulmo nói với Tuor những gì ngài mong ước và kế hoạch của mình, nhưng lúc ấy Tuor bối rối vì sợ hãi nên hiểu rất ít những gì Ulmo dạy bảo.
*Tuor diện kiến thần nước Ulmo
Ngày hôm sau Tuor mệt mỏi và ngủ cho đến tối. Người Noldoli đã đến và hướng dẫn anh tìm lối đi, họ đi rất nhiều ngày, qua nhiều nơi, đi khi đêm đến và ngủ khi mặt trời ló rạng, cũng vì lý do đó mà sau này Tuor không còn nhớ được những nơi anh đã đi qua. Giờ đây Tuor và nhóm người đồng hành lên đường không ngừng nghĩ, họ đến nơi mà vùng đất hiểm trở với nhiều vực sâu và suối. Nhưng đã đến lúc người Noldoli cảm thấy lo sợ, trong lòng bất an và bảo rằng "chúng ta đã đến lãnh địa nơi Melkor tàn phá và những người nơi đây hắn bắt làm nô lệ, không xa lắm nơi này về hướng bắc là Dãy Núi Sắt, đấy là lãnh địa của Melkor. Cuộc hành trình này chúng ta đi trong bí mật nhưng một khi biết được Melkor sẽ tra tấn bọn ta bằng loài ác thú Balrogs". Cảm thấy lo sợ, nhóm người Noldoli đã giã từ Tuor, để mình anh cất bước lên đường. Họ hướng dẫn cho anh những lối đi an toàn bằng những đường hầm bí mật qua những ngọn đồi. Nhưng giờ đây anh lạc lối và phải leo lên những đỉnh đồi cao để định hướng, xung quanh nơi ấy không một bóng người, hơn nữa Gondolin không phải là một nơi dễ dàng tìm thấy.
Giờ đây có một người trong nhóm Noldoli tên gọi Voronwë can đảm vượt qua sợ hãi tìm Tuor và quyết giúp đỡ anh. Tuor đang nghĩ chân bên con suối, trái tim anh nhung nhớ về biển và mong ước quay về đó sinh sống, nhưng Voronwë đã đến và bảo rằng "Ôi Tuor, một ngày nào đó ngươi sẽ tìm thấy những gì ngươi mong muốn nhưng giờ đây hãy lên đường, vì ta sẽ giúp ngươi tìm đường đến Gondolin, tuy ta không biết rõ lối đi, nhưng rất sẵn lòng hộ tống ngươi. Chúng ta sẽ tìm thấy thành phố Gondolin và tìm được nơi đó cuộc sống tự do. Người Gondolin là tộc Noldoli duy nhất thoát khỏi sự thống trị của Melkor sau trận chiến Muôn vàn nước mắt (Battle of Unnumbered Tears - The Nírnaeth Arnoediad), sau trận chiến ấy hắn đã giết hoặc bắt giam kẻ địch, nguyền rủa họ và giam cầm họ trong Địa ngục Sắt (Hells of Iron)".
Rất lâu trong cuộc hành trình, Tuor và Voronwë đến được một thung lũng khá sâu, nơi ấy có một con sông chảy qua những khe đá phát ra những âm thanh ồn ào, giục giã như hối thúc. Nơi đó có một vách đá phủ đầy rêu xanh, Voronwë tìm thấy một khoảng trống trông như một chiếc cửa. Nó được bao phủ bởi đám cỏ dại dày đặc đan xen lên nhau. Nếu không có đôi mắt sáng thì Voronwë khó lòng phát hiện ra nó, hơn nữa vị thần Ulmo đã đặt lên nó một câu thần chú uy lực để ngăn cản kẻ khác phát hiện ra, không một ai ngoài trừ những người mang trong mình dòng máu Noldoli với đôi mắt tinh anh mới phát hiện ra nó.
Tuor và Voronwë vui mừng khôn xiết vì đã tìm được cánh cửa bí mật, bên trong là một lối đi đen tối, gập ghềnh và uốn khúc. Họ cứ đi mãi đi mãi và bỗng nghe phía sau họ có những âm thanh vang dội dường như là bước chân người. Voronwë bảo rằng "Đó có thể là bọn Goblins của Melkor, những con Orcs trên các ngọn đồi". Họ bỏ chạy trong sợ hãi cho đến khi phát hiện trước mặt có một nguồn ánh sáng le lói. Từ nguồn ánh sáng đó họ phát hiện ra một cánh cửa trông giống cái cửa lúc trước nhưng to hơn gấp bội. Bất thình lình có tiếng binh giáp, và khi bình tĩnh lại thì đã phát hiện họ đang bị bao vây bởi toán lính trang bị đầy đủ vũ khí.
Hiện họ đang ở chân của những ngọn núi thẳng dốc, và những ngọn núi này làm thành một vòng tròn bao quanh một vùng đồng bằng phẳng rộng lớn, cách xa nơi họ đứng là một ngọn đồi rất to và trên đỉnh của nó là một thành phố đang chào đón ánh bình minh của mặt trời. Khi Voronwë nói chuyện thì toán lính canh nhận ra được ngôn ngữ quen thuộc thuộc tộc Tiên Noldoli. Tuor hỏi họ là ai, nơi đây là chốn nào và lấy làm thích thú với vũ khí mà họ đang sử dụng. Một người trong số họ trả lời "Bọn ta là lính canh của Lối Thoát Hiểm (The Way of Escape). Rất may mắn cho các ngươi vì đã tìm ra nó và trước mặt các ngươi là Thành phố với 7 Tên gọi, nơi kẻ thù của Melkor có thể đến làm chỗ nương thân, trong ngôn ngữ thông thường thành phố này có tên là Gondolin". Đoạn Voronwë nói "Xin hãy đưa chúng tôi vào diện kiến đức vua vì có việc vô cùng hệ trọng cần nói với ngài." Họ đáp rằng các ngươi có thể đi tiếp mà không cần người dẫn đường vì ở đây rất dễ nhận thấy cùng những toà lâu đài cao ngất đến tận chốn thiên đường. Tuor và Voronwë tiếp tục đi cho đến khi họ đến chân Đồi Tháp Canh (trong ngôn ngữ Noldor nó được gọi là Amon Gwareth, thành phố Gondolin được xây trên ngọn đồi đó), họ đặt chân lên những bậc thang cao thẳng tắp để đến được Cổng Chính của thành phố vì đấy là lối đi duy nhất. Và khi những tia nắng vàng ấm áp cuối cùng của mặt trời chiếu rọi cũng là lúc họ đến được nơi cao nhất, bên dưới có nhiều cập mắt tò mò theo dõi bước chân họ.
*Tuor đặt chân tới Gondolin
Tuor nhìn thấy những bức tường đá, những toà tháp cao, đến những bậc tam cấp được làm từ đá, những lối đi xinh xắn và không khí mát mẻ nhờ những tháp nước của Amon Gwareth. Tuor cứ ngỡ đang trong giấc mơ bởi những gì anh trông thấy ngoài sức tưởng tượng đối với một người phàm tục, anh say sưa nhìn ngắm thành phố hào hoa Gondollin.
Trước cổng thành có đặt một chiếc chuông báo động, một đám đông tò mò vây lấy họ, mừng rỡ vì đã có thêm một người Noldor thoát khỏi ách thống trị của Melkor. Bất ngờ vì trước mắt họ là Tuor, anh đang mang một ngọn giáo với đỉnh được làm từ xương cá, mặc trên người quần áo được làm từ da gấu, dáng dấp phong trần.
Một người lính gác đến và bảo rằng "Đây là thành phố Gondolin nơi những người yêu tự do với trái tim chân thật có thể đến làm chỗ nương thân nhưng sẽ không cho những kẻ lạ mặt bước vào, hãy khai mau danh tính". Voronwë tự xưng là Bronweg thuộc người Noldoli đến đây từ mong muốn của Ulmo đễ dẫn đường cho một đứa con của loài người, và Tuor bảo rằng "Ta là Tuor con trai của Huor, những đứa con người phương Bắc sống rất xa nơi đây, đến đây bởi mong muốn của vị thần Ulmo từ Outer Sea". Tất cả lắng nghe trong im lặng vì giọng nói trầm đặc biệt của anh làm họ say mê, nó ấm áp và ngọt ngào như điệu nhạc của đại dương. Một người nói "mang họ đến diện kiến đức vua Turgon".
Những con đường đá thành phố Gondolin rộng thênh thang, những ngôi nhà xinh đẹp cùng những khu vườn với những bông hoa sáng rực hai bên đường. Nhiều toà nhà rất cao được làm từ những tảng đá đã được đẽo khắc vô cùng tinh xảo. Quảng trường với những tháp nước lớn và nơi ấy những con chim đang hót ríu rít trên cành, những con chim sống nơi đó chúng trắng như tuyết với tiếng hót ngọt ngào hơn cả những lời ru. Nhưng xinh đẹp hơn hùng vĩ hơn cả là lâu đài của đức vua, đó là toà tháp cao nhất, trước cửa vào là những tháp nước phun ra 7 vòi nước lên không trung và khi rơi xuống chúng đã làm nên hạt mưa sáng lóng lánh như những hạt thuỷ tinh. Nơi ấy, ngày thì có ánh mặt trời sưởi ấm, đêm đến có ánh trăng bạc huyền diệu chiếu rọi.
Hai bên cửa vào có trồng Hai Cây, một cây hoa vàng và một cây hoa bạc. Chúng không bao giờ tàn héo bởi chúng là hạt mầm từ những giống cây nơi chốn thiên đường Valinor, Hai Cây có tên gọi là Glingol và Bansil.
Đức vua Turgon mặc trên người cẩm bào trắng, mang thắt lưng vàng, đầu đội một chiếc mũ đính hồng ngọc đứng trước cửa và nói "Chào mừng, ôi những người con của vùng đất chịu nhiều khổ đau. Sự có mặt của các ngươi đã viết lên một trang sử mới cho Gondolin!"
Vị thần Ulmo đã đặt một phép thuật lên trái tim và bờ môi Tuor, anh nói "Ôi người cha của thành phố Đá Trắng, tôi được nhờ đến đây bởi vị thần Ulmo, người đã làm nên điệu nhạc tận những nơi trống rỗng của thế giới, người hiểu được suy nghĩ của những đứa con Illuvatar, Người và Tiên hơn ai hết, để nói với ngài rằng thời khắc đã đến. Những lời bàn tán về kinh thành Gondolin và số phận của nó không đủ vững mạnh để chống lại cơn phẩn nộ của Melkor, các Valar ngồi trên những dãy núi của Valinor đang nhìn về thế giới từ trên đỉnh Taniquetil thấy được sự đau khổ, áp chế của Noldoli và những con người lang thang bởi Melkor đang thống trị họ từ những vùng đất đen tối. Do vậy tôi có nhiệm vụ đi đến đây một cách bí mật để nhắc đến ngài rằng hãy gia tăng quân lực nhanh chóng vì thời khắc đã đến, hãy sẵn sàng cho cuộc chiến bởi thời cơ đã chín muồi".
Đức vua Turgon nói "Điều đó ta không thể nghe theo dù đấy là những lời nói cao quý của vị thần Ulmo hay tất cả Valar. Ta sẽ không để cho thần dân ta xông trận chống lại quỷ dữ, chống lại Orcs, hay đặt thành phố này trong cơn hiểm nguy để đối phó với Melkor".
Tuor nói "Nếu ngài dám thách thức cùng hiểm nguy, bỏ qua sự nuối tiếc thì Orcs sẽ không còn lộng hành, còn trái lại chúng sẽ chiếm được hết tất cả các ngọn núi trên trái đất này, và đó không còn là chuyện riêng của Tiên hay Người. Nhưng nếu ngài đặt lòng tin vào Valar thì dù kẻ địch có mạnh đến đâu nhưng cuối cùng Orcs sẽ bị diệt vong và sức mạnh của Melkor chỉ còn là tro bụi".
Nhưng Turgon đáp rằng anh là vua của Gondolin và không một ai có thể buộc anh làm những việc anh không muốn, đăt cược với sinh mạng hàng vạn người nơi đây, đặt hiểm nguy cho thành phố xinh đẹp mà sau hàng trăm năm lao động vất vả mới có được.
Biết được đức vua Turgon không dễ dàng chấp nhận nên Tuor đáp "Thần Ulmo đã nói, người Gondolin hãy chuẩn bị bí mật đến bờ sông Sirion tìm đường ra bờ biển và ở nơi ấy hãy xây thuyền tìm đường về Valinor. Dù lối đi đã bị lãng quên và lu mờ trên cõi đời, và biển cùng núi bao quanh nó, nhưng vẫn còn nơi đó người Tiên ở Tirion và các vị thần chốn Valinor. Dù giờ đây họ đã che giấu mảnh đất thần thánh khỏi bản tay ma quỷ, nhưng nếu có người với trái tim nhân hậu mang trong mình sự khổ đau bởi những gì Melkor gây ra thì có thể một lần nữa nhóm lên ngọn lửa tức giận của các Valar, cho dù Melkor có mạnh đến đâu hắn cũng bị tiêu diệt".
Đức vua Turgon đáp "Cứ mỗi năm khi đông qua đi, ta đã cử rất nhiều người bí mật đến gần con sông Sirion, ra bờ biển Great Sea, cũng nơi ấy họ xây thuyền vượt nghìn trùng đại dương đến những nơi tận cùng của mặt trời và mặt trăng để tìm đường đến Valinor. Nhưng lối đi giờ đã không còn, biển và núi chặn lối họ, sóng dữ cuốn lấy họ. Và các vị Valar kia ngồi đấy điềm nhiên, họ đâu có hay có biết về sự tàn ác, xấu xa nơi chốn Trung Địa do Melkor gây ra. Không, đã quá đủ cho những người ta đã phái đi mà không một ai quay về, họ bỏ thân nơi đất lạ, chôn xác nơi đáy đại dương lạnh lẽo. Ta sẽ không cử thêm một ai khác vì ta tin rằng kinh thành này có đủ sức mạnh để đối phó Melkor".
*Tuor gặp và nói chuyện với đứa vua Turgon
Nghe những lời của đức vua, Tuor trong lòng nặng trĩu ngồi kề bên tháp nước làm anh nhớ đến những đợt sóng biển, những vị mặn của đại dương và thầm ước quay về chốn ấy. Nhưng Turgon biết đươc rằng Tuor dù chỉ là một người phàm tục nhưng lại được Valar tin tưởng, hết mực thương yêu. Anh có cái nhìn thẳng thắn và giọng nói oai hùng, một con người đáng quý nên đức vua đã mời anh ở lại Gondolin và cho phép anh sống trong cung điện của hoàng tộc nếu anh muốn.
Sau nhiều năm sinh sống nơi Gondolin, Tuor học hỏi được nhiều điều, nhất là từ Voronwë người vô cùng quý mến anh. Anh được chỉ dạy tận tình bởi những người tài ba nhất trong vương quốc. Không lâu anh thành người vô cùng thông thái, thấu hiểu những điều mà trước đây con người vẫn còn mù tịt. Anh nghe kể về những câu chuyện của Gondolin, tìm hiểu về cấu trúc đường hầm bí mật mà mọi người nơi đó gọi là Lối Thoát Hiểm (The Way of Escape), cùng những nơi được phòng thủ cẩn mật và sẵn sàng tiêu diệt kẻ thù khi chúng đến gần lãnh địa. Tuy nhiên giờ đây mọi thứ đã thay đổi, những người lính gác nơi đó chỉ làm việc cho có lệ vì từ khi người Gondolin khai hoang những mảnh đất quanh chân đồi Amon Gwareth thì các loài chim, dã thú hay rắn độc đều bị phát hiện từ xa trước khi chúng đến gần. Người Gondolin được ban cho có đôi mắt sáng, sáng hơn cả những con diều hâu của Vị Thần Gió Manwë Súlimo, Vua của các Valar . Với đôi mắt sáng ấy, họ là những cung thủ tài ba nhất trên chốn Trung Địa, những mũi tên họ bắn ra vô cùng chuẩn xác và có thể đi xa gấp 7 lần so với người thông thường!
Sau hàng trăm năm lao động hăng say, giờ họ tập trung khai thác kim loại, đá quý để làm nên những thanh kiếm, rìu, cùng những chiếc áo giáp vô cùng tinh xảo. Cũng nơi đó Tuor học được những kỹ thuật xây bằng đá, nghệ thuật điêu khắc và hội hoạ đồng thời các kỹ năng rèn luyện kim loại, đá quý. Anh lại nghe những câu chuyện lạ về mặt trời, mặt trăng và ngôi sao, những nhân tố cấu thành Trung Địa và chốn thiên đường Valinor. Anh học hỏi ngôn ngữ người Tiên và các ngôn ngữ cổ khác, nghe những câu chuyện về đấng Illuvatar cùng các Ainur với điệu nhạc thần kỳ đã định hình nên thế giới.
Anh là một người tài ba mà trên hết lại có một trái tim nhân hậu, cam đảm và thẳng thắn nên đức vua càng yêu mến anh hơn. Một lần nọ anh ra lệnh cho các thợ rèn tài ba nhất làm cho anh một chiếc áo giáp thật đẹp xem như đó là một món quà anh ban tặng. Nó được làm từ thép Gnome bên trên có phủ lớp bạc phát sáng hào quang, mũ anh đội có hình hai cánh chim thiên nga được làm từ kim loại và ngọc. Anh thích dùng rìu hơn là dùng kiếm, chiếc rìu đó người Gondolin đặt tên là Dramborleg.
Một dinh thự được xây cho anh nằm ở hướng nam bởi anh thích có được không khí tự do. Những lúc bình minh anh thường đứng nơi ban công để nhìn ngắm mặt trời ló rạng và khi đó những tia nắng đầu tiên đã chiếu rọi lên 2 chiếc cánh thiên nga khiến chúng phát sáng lấp lánh.
Sau nhiều năm sống tại Gondolin, Tuor đã chiếm được tình yêu của con gái đức vua là nàng công chúa Idril. Lần đầu nhìn qua cửa sổ trông thấy Tuor đứng trước cửa lâu đài, em đã yêu Tuor từ dạo đó. Đức vua Turgon không hề phản đối tình yêu của họ bởi ngài rất an tâm và tin tưởng Tuor. Và cả kinh thành Gondolin bắt đầu chờ đón ngày vui cho lễ cưới giữa Tuor và Idril, lễ cưới của họ được tổ chức trước đền Gar Ainion một nơi thần thánh nhất trong cung điện. Mọi người hân hoan chào đón ngày thành hôn của họ và cầu mong họ hạnh phúc mãi, tuy nhiên lại có một người mang mối hận trong lòng kẻ đó không ai khác hơn là Maeglin - cháu trai đức vua.
Maeglin là con trai của Aredhel em gái đức vua và Eöl một người Tiên bóng tối (Dark Tiên ). Biểu tượng của Maeglin là Chuột Chũi Lông Đen, hắn là thủ lĩnh Nhà Chuột Chũi, một trong 12 Nhà của Gondolin.
Khác hẳn mọi người sống nơi đây, Maeglin là kẻ hẹp hòi và đầy tham vọng. Tuy là cháu trai của đức vua và đã sống ở Gondolin khá lâu nhưng hắn vẫn không lấy được tình cảm của mọi người nơi đây. Có nhiều lời đồn rằng hắn mang trong mình dòng máu xấu xa của Orcs. Hắn đã cầu mong đức vua Turgon để có được con gái ngài tuy nhiên anh đã không đồng ý bởi thấy được tham vọng của Maeglin là quyền lực tối cao hơn là có được tình yêu.
Idril là một người con gái xinh đẹp và can đảm, mọi người trìu mến gọi em với biệt danh Bàn Chân Bạc (Silver Feet) bởi dù là một nàng công chúa nhưng em lại thích đi chân trần. Maeglin vô cùng căm phẫn khi Tuor đã chiếm được trái tim của Idril, đã lấy hết những gì đáng ra phải thuộc về hắn.
*Gia đình hạnh phúc của Tuor và Idril
Thời gian thấm thoát trôi qua, tình yêu của Idril và Tuor đã đơm hoa kết trái khi đứa con bé bỏng của họ chào đời, họ đặt tên cho nó là Eärendil. Đó là một đứa bé đẹp nhất, làn da trắng trẻo với đôi mắt xanh hơn cả bầu trời phương Nam. Đức vua Turgon vui mừng khôn xiết, nhưng Maeglin trở nên suy tư hơn từ khi đứa bé chào đời.
Kể từ khi Tuor mất tích dưới chân những ngọn đồi nhiều năm trôi qua cho đến một hôm Melkor nhận được một tin rất lạ. Câu chuyện được thêu dệt khác nhau nhưng đều có điểm chung là có một người đàn ông lang thang qua các thung lũng, qua các con suối và đi về hướng con sông Sirion. Sức mạnh của Melkor lúc này không điều gì có thể làm hắn e ngại, tuy nhiên con sông Sirion nơi thần Ulmo thường xuất hiện làm hắn không quên được sức mạnh và sự đe doạ của các Valar. Hắn tập trung một đội quân do thám lớn và hiệu quả gồm Orcs với đôi mắt vàng, xanh như loại mèo hoang có thể nhìn xuyên qua màn đêm, xuyên qua cả sương mù dày đặc, những con rắn độc có thể đi đến tận cùng ngõ ngách, những nơi đen tối nhất của thế giới, những con sói, chó hoang, loài chồn khát máu, mũi chúng có thể ngửi được những mùi hương lạ dù cho dòng nước có làm cho nó phai mờ, những con cú, những con diều hâu với đôi mắt sáng quắc có thể biết được từng cử động nhỏ của con mồi dù cho đó là ngày hay đêm. Melkor kêu gọi tất cả quay trở về bên Lâu Đài Sắt, hắn ra lệnh cho chúng tìm kiếm tung tích một người đàn ông đã trốn thoát từ Vùng đất Bóng Đêm (Land of Shadows) gần con sông Sirion, đồng thời ra lệnh cho chúng truy bắt những người Noldoli đã trốn khỏi bàn tay của hắn, những kẻ hắn muốn tiêu diệt hoặc bắt giam tra tấn hoặc làm nô lệ.
Thuộc hạ do thám của Melkor sau nhiều năm đã ngửi từng viên đá, từng con suối, săn lùng trong từng rừng rậm, vực sâu, thám thính không khí và những nơi cao, dò thám những lối đi từ những thung lũng hay đồng bằng. Từ cuộc săn lùng này chúng đã đem về những tin tức khá thú vị cho Melkor, nhiều thứ bí mật chúng lôi ra ánh sáng và cuối cùng đã khám phá ra Lối Thoát Hiểm (The Way of Escape) nơi khi xưa Tuor và Voronwë đã vào để đến được Gondolin. Nhưng phép thuật đặt trên cánh cửa đã cản bước chúng. Tuy nhiên chúng vẫn tìm cách chui qua các ngõ khác, len lỏi vào tận các đường hầm, thậm chí đến tận chân Dãy Núi Bao Quanh (Encircling Mountains) và chứng kiến thành phố xinh đẹp Gondolin trên ngọn đồi Amon Gwareth ở xa xa. Nhưng khi đến gần nơi đó chúng không phải là đối thủ của những chiến binh nơi đó, hơn nữa núi non hiểm trở khó lòng vượt qua. Thêm vào đó người Gondolin là những cung thủ tài ba, những mũi tên họ bắn đã hạ gục được bọn diều hâu dám bén mảng đến gần Gondolin, kể cả những con rắn độc đang trườn mình trên dãy núi.
Lúc Eärendil được 1 tuổi cũng là lúc thung lũng Tumladin bị đám do thám bao vây hơn bao giờ hết. Đức vua Turgon nhớ đến lời nói khi xưa của Tuor và trong lòng cảm thấy bất an. Ngài ra lệnh tăng cường binh lực, siết chặt phòng thủ từ mọi phía. Ngài lại cho chế tạo thêm các công cụ chiến tranh và đặt chúng trên những ngọn đồi. Những ngọn lửa độc, dung dịch nóng, tên và đá chuẩn bị sẵn sàng tiêu diệt kẻ nào dám bén mảng đến gần vách núi.
Tuor càng trở nên suy tư bởi anh càng thấu hiểu những lời nói của Ulmo khi xưa, anh tìm đến Idril để xoa dịu âu lo. Biết được rằng Idril có một quyền năng đặc biệt có thể nhìn thấu những suy nghĩ đen tối của Người và Tiên , mạnh hơn sức mạnh của những người Eldar. Do đó một ngày em bảo với Tuor rằng "Anh ơi! Em không thể tha thứ cho bản thân vì đã hoài nghi Maeglin, em sợ rằng hắn sẽ mang tai hoạ và những điều xấu xa đến vương quốc xinh đẹp này dù thiếp không biết chắc bằng cách nào. Hắn đã biết tường tận những việc chúng ta làm, em sợ rồi một ngày nào đó bí mật này sẽ rơi vào tay kẻ thù. Em mơ thấy một cơn ác mộng, trong giấc mơ Maeglin đã xây một lò lửa và hắn ra tay tàn nhẫn vứt Eärendil, đứa con bé bỏng của chúng ta vào đấy".
Nhưng Tuor trả lời "Dù ta không thích Maeglin nhưng không có lý do gì để kết tội hắn. Hắn là cháu trai của cha em, là em họ của em, chúng ta không còn cách nào khác hơn là cẩn thận đề phòng".
Idril đáp "Meglin là một kẻ kiêu ngạo và nhiều người sống nơi kinh thành xinh đẹp này không hề yêu thích hắn. Chúng ta phải chọn trong số họ những người đáng tin nhất để theo dõi động tĩnh của Meglin nhất là khi hắn đi xa qua những ngọn đồi. Một điều khác vô cùng quan trọng là anh hãy tìm những người đáng tin cậy, dưới sự giúp sức của họ để đào một đường hầm bí mật, một lối thoát hiểm mà ít người biết đến. Đó là một việc cần tính nhẫn nại, tốn nhiều công sức và thời gian. Đường hầm ấy sẽ được đào từ dinh thự này xuống sâu dưới những lớp đá cứng của ngọn đồi vào tận thung lũng bên dưới. Nhưng nó sẽ không dẫn ra "Lối Thoát Hiểm" bởi trái tim thiếp mách bảo không nên tin tưởng vào lối đó. Điểm dừng của nó phải xa hơn, đến cả Vực Đại Bàng (Cleft of Eagles, nơi chúa tể Đại Bàng Thorondor sinh sống). Xin hãy ghi nhớ nó phải được làm trong bí mật và cần phải thực hiện khẩn trương vì thời gian không còn nhiều".
Không lâu sau đó Maeglin đi đến những đồi núi ở xa để truy tìm vàng, bạc nhưng vô tình hắn đã bị bọn Orcs bắt được. Biết được hắn là người của Gondolin chúng định ra tay giết chết. Vào lúc ấy sợ hãi vì mạng sống đang bị đe doạ nhưng có lẽ hạt giống đen tối đã nảy mầm, Maeglin nói rằng "Các ngươi có biết ta là Maeglin con trai Eöl người đã lấy em gái vua Turgon của Gondolin làm vợ". Bọn Orcs đáp "Điều đó có gì can hệ đến bọn ta?" Maeglin nói "Rất can hệ đến bọn ngươi, bởi nếu các ngươi giết ta dù trông hay chậm các ngươi sẽ mất đi những tin tức hay ho mà chủ nhân ngươi rất nóng lòng muốn nghe".
Nghe thấy những lời trên chúng dừng tay lại, và Maeglin kể cho chúng về thiết kế của thành phố Gondolin, những bức tường bảo vệ, độ cao, độ dày của chúng, những tiễn xạ canh phòng cẩn mật cùng đội hùng binh một lòng trung thành với đức vua. Hắn cũng kể chúng nghe về các loại vũ khí chiến tranh uy lực của Gondolin cùng những nơi đặt chúng.
*Maeglin bị bắt bởi lũ Orcs
Chúng hoài nghi những gì Maeglin nói và cho rằng hắn đang bịa đặt, cố thổi phồng sức mạnh nhằm hù doạ kẻ thù. Hiểu được suy nghĩ của chúng, Maeglin nhanh nhảu nói "Các ngươi không muốn làm thoả lòng chủ nhân sao, các ngươi cứ mang ta đến diện kiến ngài, nhất định ngài sẽ biết được những lời ta nói có đáng giá hay không".
Với những lời trên chúng đưa Maeglin quay về Dãy đồi Sắt và đến cung điện đen tối của Melkor. Khi Maeglin quỳ trước chân Melkor, hắn sợ hãi khi nhìn thấy hình hài ma quái của hắn, cùng những con sói hung tợn đang nhe nanh chìa vuốt, những con rắn độc trườn mình quằn quại. Maeglin kể tường tận cho Melkor những gì hắn biết về Gondolin. Nghe thấy những lời của hắn, Melkor mừng thầm và toan tính âm mưu đánh một trận để có thể diệt tận gốc Gondolin.
Maeglin giúp Melkor lên một kế hoạch hoàn mỹ mà phần thưởng hắn có được là trở thành thủ lĩnh của một đội quân Orcs và hơn hết là có được nàng công chúa Idril. Hắn còn muốn thấy được Tuor và Eärendil phải chết thảm trong lửa đỏ.
Maeglin lên đường trở về, để tránh mọi hoài nghi đồng thời làm gian tế nội ứng chờ thời cơ, hắn từ đấy mang một mặt nạ giả tạo và mọi người cho rằng Meglin đã thay đổi tính tình, ngày càng sống có tình cảm hơn. Một hôm Maeglin nói "Ta đã làm việc quá lâu và có ý nghĩ ngơi, ta muốn bỏ thời gian học hỏi thêm về âm nhạc, vui ca múa hát". Từ đấy hắn không đi xa nữa, không còn đến những ngọn đồi để tìm vàng, bạc.
Không ít lâu sau quân do thám của Melkor cũng rút lui dần, vua Turgon thấy trong lòng nhẹ nhõm vì tin rằng Melkor đã bỏ cuộc vì hắn không tài nào tìm ra cách để tấn công Gondolin. Nhưng anh đã lầm, Melkor dốc hết sức mạnh và làm việc không ngừng nghĩ. Trong khi người Noldoli khó khăn để săn tìm kim loại để chế tạo vũ khí thì Melkor có sẵn kho sắt kho bạc dùng hoài không hết. Melkor tập hợp các thợ rèn tài ba nhất của hắn, cùng với tà thuật kinh hồn với những linh hồn từ những ngọn lửa địa ngục không bao giờ tàn lụi hắn đã làm nên một đội quân quái vật. Những con quái vật này hắn chỉ có thể tạo ra được một lần và mãi mãi về sau chúng sẽ không còn xuất hiện trên cõi đời. Một vài cơ thể toàn là sắt, vô cùng cứng cáp nhưng lại uyển chuyển như dòng sông kim loại được đốt cháy trong lửa đỏ đang chảy chầm chậm hoặc có thể cuộn tròn và dễ dàng trườn lên trên tất cả chướng ngại vật. Một số khác làm từ đồng và thiếc được ban cho trái tim từ ngọn lửa địa ngục bùng cháy, chúng dễ dàng làm cho kẻ địch tan nát chỉ với những cú giẫm đạp hay hơi thở nóng rực của chúng. Nhưng lợi hại nhất là Quái Vật Gondolin, chúng được làm từ những ngọn lửa tinh khiết, trông như những thông kim loại khổng lồ đang quằn quại trong lửa đỏ, dù cho đó là sắt hay đá cũng sẽ tan chảy như nước trước mặt chúng, trên lưng chúng cõng hàng trăm quái thú Balrogs và khi xông trận chúng phối hợp ăn ý tạo thành một đội quân bất khả chiến bại.
Khi mùa hè thứ 7 trôi qua kể từ ngày Maeglin phản bội, Melkor cũng đã rút hết quân do thám vì giờ đây từng con đường, từng ngõ ngách từng góc núi hắn đã nắm rõ trong lòng bàn tay. Người Gondolin thì cứ cho rằng Melkor đã bỏ cuộc vì hắn không cách nào tìm ra cách tấn công Gondolin, kinh thành bất khả xâm phạm của họ. Nhưng nàng công chúa Idril chỉ thấy bóng tối bao trùm, ánh sáng trên khuôn mặt em dường như đã bị mây mờ che khuất. Đức vua Turgon ra lệnh giảm số quân tuần tra xuống thậm chí còn ít hơn con số khi xưa.
Và mùa thu qua đi, đại tiệc Hoa Quả Mùa Đông lại gần kề. Tuor đứng trên pháo đài dõi mắt trông về Dãy Núi Bao Quanh. Idril đến bên anh và những cơn gió làm thổi tung mái tóc, Tuor nhìn người vợ xinh đẹp như lần đầu họ gặp gỡ nhưng dường như trên khuôn mặt em không giấu được nỗi âu lo. Idril nói "Đã đến lúc anh phải chọn lựa". Tuor không hiểu ý em, nhưng Idril lại nói tiếp "Thiếp vẫn mãi không yên về tính mạng con trai chúng ta, thiếp mơ thấy những cơn ác mộng về cảnh Eärendil chết thảm thương trong biển lửa và Melkor là kẻ đã gây nên cớ sự". Tuor an ủi em, em lại hỏi tiếp về tiến trình của Đường Hầm Bí Mật và có chút an tâm khi nghe được những lời Tuor nói. Đường Hầm đó với vua Turgon thì họ không dám hé lộ vì ngài là một vị vua nhân từ, cao quí nhưng lại quá tin vào đứa cháu trai gian xảo Maeglin. Anh mù quáng tin vào những lời nói giả tạo của hắn, và càng tin hơn vào sức mạnh của Gondolin, thành phố mà anh cho rằng Melkor khó bề xâm chiếm và phải bỏ cuộc.
Đến độ giữa đông tiết trời vô cùng giá buốt, sương mù dày đặc trên thung lũng Tumbalin, nước trong ao hồ đóng băng và Hai Cây vẫn chưa trổ hoa. Đông qua đi xuân lại đến làm băng tuyết tan chảy trên các dãy núi, và thung lũng khô nay lại có sức sống từ những dòng nước mát lạnh từ trên cao đổ xuống, vạn vật như được đánh thức sau giấc ngủ của một mùa đông băng giá. Và người kinh thành Gondolin háo hức chờ đón ngày lễ Nost-na-Lothion (Ngày Sinh Hoa Quả - kiểu ngày lễ trước mùa vụ) và họ nguyện cầu cho một năm mới đầy hứa hẹn.
Thời gian trôi qua không lâu nữa người Gondolin sẽ chào đón lễ hội Tarnin Austa (Lễ Hội Mùa Hè) một lễ hội truyền thống được tổ chức vào ngày đầu tiên của mùa hè trong năm. Theo thông lệ hàng năm họ tổ chức một lễ hội linh đình chào đón vị Thần Mặt Trời. Buổi tiệc kéo dài từ lúc đêm khuya cho đến khi mặt trời ló rạng, không ai được phép nói chuyện nhưng lại vui vẻ đắm mình trong những điệu nhạc vui tươi được xướng lên từ lúc đêm khuya. Đã bao năm qua đi họ đã vui vẻ nhảy múa theo điệu nhạc và trông ngóng về hướng đông nơi ánh sáng mặt trời sẽ xuất hiện. Giờ là lúc nửa đêm, cả thành phố được trang trí vô số lồng đèn phát ra ánh sáng bạc, phản chiếu lên những chiếc lá trên cành cây khiến chúng sáng lấp lánh như những hạt ngọc đang nhảy múa theo cơn gió.
Mặt trời đã ẩn mình thật xa qua các dãy núi nhưng mọi người không giấu được niềm háo hức đợi chờ và mọi cặp mắt đều nhìn về hướng đông. Mặt trời đã lặn từ lâu và xung quanh chỉ là bóng tối nhưng họ lại bất ngờ khi nhìn thấy một tia sáng rực rỡ xuất hiện, nhưng nó không xuất hiện ở hướng đông mà lại xuất hiện từ dãy núi hướng bắc, họ lấy làm lạ vì ánh sáng kia ngày càng đỏ rực và kìa tuyết trên dãy núi dường như lại nhuộm một màu máu đỏ tươi, và đó là thời khắc ác quỷ của Melkor đã kéo đến Gondolin.
Những kỵ sĩ từ đâu xuất hiện, trong hơi thở hổn hển họ báo hung tin Gondolin đang bị tấn công bởi những con quái thú kỳ lạ có hình hài như rồng như rắn. Nỗi hoang mang lo sợ tràn ngập cả thành phố, mọi nơi trở nên nhốn nháo với tiếng than khóc của phụ nữ cùng tiếng gào thét của trẻ em.
Quảng trường chính nhanh chóng là nơi tập hợp tất cả các đạo quân của 12 Nhà Gondolin. Dũng mãnh là Nhà Của Đức Vua với màu sắc chủ đạo là trắng, vàng và đỏ, biểu tượng của họ là mặt trời, mặt trăng và một trái tim đỏ thẫm. Đứng giữa là Tuor với chiếc áo giáp bạc sánh lấp lánh, xung quanh anh là đạo quân Nhà Cánh Trắng trên đầu đội mũ Hai Cánh Thiên Nga. Nhưng Meglin cũng kéo quân Nhà Chuột Chũi đến, họ mặc trong người áo giáp đen và đeo chiếc mũ thép tròn vành bên ngoài được bao lại bởi lớp lông đen chuột chũi.
Những ngọn đồi hướng bắc đang sáng rực và dường như có những con sông lửa đang chảy chầm chậm xuống thung lũng Tumladin, kẻ địch còn khá xa nhưng mọi người đã cảm nhận được cái nóng của nó.
Mọi người đều có mặt đầy đủ, những cung thủ tài ba nhất từ Nhà Chim Nhạn và Nhà Cánh Cung, họ đang dàn trận trên những bức tường thành để chuẩn bị đối phó với kẻ thù. Người Nhà Chim Nhạn trên mũ có đính một chiêc quạt được làm từ lông chim với màu sắc được sắp xếp theo thứ tự trắng, xanh, tím và đen, chiếc khiên họ sử dụng có hình một mũi tên trắng. Thủ lĩnh của họ Duilin, anh là một người cực kỳ nhanh nhẹn và cương quyết.
Nhà Cánh Cung gồm những người giàu có, họ vận trang phục với màu sắc sặc sỡ, tay họ mang đầy trang sức đang phát sáng lấp lánh, khiên họ mang có màu xanh da trời và viền của nó được trang trí bằng những hạt ngọc quý có nhiều màu sắc, ở giữa lại đính thêm một hạt ngọc to. Egalmoth là thủ lĩnh Nhà Cánh Cung, anh đang mặc một chiếc áo xanh lam trên có đính vô số ngọc thạch làm thành những ngôi sao ngủ sắc. Tài nghệ bắn cung của anh thì không ai sánh bằng, anh có thể bắn xa hơn so với bất kỳ ai ở Gondolin này.
Và quân Nhà Cột Trụ và Nhà Tháp Tuyết cũng đã đến, người đứng đầu cả hai Nhà là Penlod, một người cao to, mạnh mẽ. Đồng thời có người Nhà Cây đang mặc trang phục xanh lá cây, vũ khí họ sử dụng là gậy và nỏ, thủ lĩnh của họ là Galdor một người không biết hiểm nguy là gì, cùng với quân Nhà Hoa Vàng, khiên của họ mang biểu tượng hoa mặt trời vàng rực rỡ, thủ lĩnh của họ là Glorfindel, anh đang mặc chiếc áo choàng có thêu vô số hoa vàng trông như một cánh đồng hoa nở rộ khi xuân đến cũng kéo về quảng trường.
Đến từ phía nam là đạo quân Nhà Tháp Nước và Ecthelion là thủ lĩnh của họ. Họ rất thích kim loại đặc biệt là bạc và sử dụng những thanh kiếm dài sáng chói. Trước khi xông trận họ thường thổi lên những tiếng sáo thanh tao. Đến sau họ là quân Nhà Đàn Hạc, họ là những người tài ba về âm nhạc nhưng không kém phần can đảm, tuy nhiên thủ lĩnh của họ Salgant lại là một kẻ hèn nhát, một tên cúi lòn, nịnh hót Maeglin. Trang phục của họ được trang trí những tua bạc, tua vàng và có thêu chiếc đàn hạc trắng nổi bật trên nền đen.
Đến cuối cùng là đạo quân của Nhà Búa Thần, trong số họ có nhiều người thợ rèn tài ba cùng những thợ thủ công tài giỏi nhất, họ tôn thờ vị thần Aulë hơn hết. Vũ khí họ sử dụng là những chiếc chuỳ khổng lồ, họ có những cánh tay mạnh mẽ và dùng những chiếc khiên nặng nề. Nhà Búa Thần đã từ lâu thu nạp những tù nhân Noldoli trốn thoát khỏi ngục sắt của Melkor, vì lý do đó họ căm thù những việc làm của Melkor hơn ai hết và nhất là Balrogs những con quái vật họ thề sẽ không đội trời chung. Thủ lĩnh của họ là Rog, một người có sức mạnh phi thường chỉ đứng sau Galdor. Biểu tượng của họ là chiếc búa thần chém mạnh vào chiếc đe làm bật ra những tia lửa sáng chói, đó là đạo quân đông nhất, đồng thời can đảm và thiện chiến nhất.
*Bản đồ trận chiến Gondolin
Giờ đây khuôn mặt vị thủ lĩnh Nhà Cánh Trắng đang trầm ngâm, lo lắng cho sự an toàn của vợ con. Biết được tai biến đang đến, Idril mặc vào người một chiếc áo giáp và trở về tìm Eärendil. Đứa bé đang la khóc vì nó nhìn thấy những ánh sáng đỏ chói trên các bức tường trong phòng, nhưng Idril đã kịp trở về và mang đến cho nó một chiếc áo giáp nhỏ bé mà em âm thầm làm từ lâu. Idril đau buồn cho thành phố mà em vô cùng thương yêu, lo sợ kế hoạch của mình sẽ bị thất bại dưới cơn bão táp bất ngờ từ những con quái thú rồng rắn của Melkor.
Bốn giờ trôi qua kể từ lúc nửa đêm, bầu trời hướng bắc, đông và tây đỏ rực như máu. Những con quái thú bằng sắt có hình thù rắn rết đang tiến gần thung lũng. Đức vua Turgon nhanh chóng kêu gọi một cuộc họp khẩn cấp, tuy nhiên Tuor và Maeglin chưa đến kịp vì ở quá xa. Duilin đến cùng Egalmoth và Penlod, Rog sải bước cùng thủ lĩnh Nhà Cây Galdor, Glorfindel Nhà Hoa Vàng và Ecthelion Nhà Tháp Nước. Đức vua cho rằng nên nhanh chóng phá vòng vây vì cái nóng khó cưỡng ngày càng tiến gần, nhiều người ủng hộ ý kiến trên nhưng cũng có một số đông không tán thành. Họ cho rằng nên phá vòng vây bằng cách nào, chia ra bao nhiêu đội, xông ra từ hướng nào và quan trọng hơn cả là sự an toàn của phụ nữ và trẻ em.
Vào lúc đó Maeglin và Salgant lại có một cuộc họp khác, họ bàn bạc tìm cách bảo vệ kho báu. Maeglin bày mưu tìm cách tiêu diệt tất cả người Gondolin vì hắn sợ rằng nếu còn sống sót một ngày nào đó khi biết ra sự thật thì họ nhất định sẽ tìm hắn trả thù. Thủ lĩnh Nhà Chuột Chũi đã đánh trúng nhược điểm của vua Turgon khi nói rằng "Thưa đức vua, thành phố Gondolin có vô số kho châu báu, nhiều báu vật được làm từ tay của Noldoli vượt lên trên cái đẹp. Các chiến binh, các vị thủ lĩnh thì tài ba và một lòng trung thành, vậy tại sao ta không quyết chiến mà lại bỏ chạy để thành phố xinh đẹp mấy trăm năm khổ công xây dựng phút chốc lại rơi vào tay kẻ thù. Chiến thắng nhất định sẽ thuộc về chúng ra, Balrogs sẽ biết được thế nào là sức mạnh của Gondolin!"
Những lời nói của Maeglin đã khiến đức vua phân vân, bởi hắn biết được anh sẽ không dễ dàng từ bỏ thành phố này, thành phố mà anh xem như chính sinh mạng của mình. Maeglin bồi thêm "Xin hãy nhìn kìa! Chúng ta đã bỏ ra quá nhiều năm để xây nên những bức tường thành kiên cố, những chiếc cổng khó bề công phá, những vũ khí uy lực cùng vô số cung tên đang chờ để lấy máu kẻ thù. Sao trong giờ phút hiểm nguy này không sử dụng chúng để bảo vệ những gì ta yêu quý mà lại xông ra tay không đối địch với kẻ thù toàn sắt thép và lửa đỏ. Những kẻ đã làm rung chuyển cả dãy núi chỉ với những tiếng thét và bước chân của chúng".
Nghe những lời của Maeglin, Salgant run rẩy khi nghĩ đến cảnh phải đối đầu với kẻ địch hung tàn, hắn lớn giọng nói "Maeglin nói chí phải thưa bệ hạ, xin hãy nghe lời anh ta".
Đức vua cuối cùng cũng nghe theo những lời nói gian xảo của Maeglin và bảo không cần bàn thêm về chuyện phá vòng vây. Nhưng Tuor lại buồn rầu và anh tập hợp quân Nhà Cánh Trắng rời bỏ hoàng cung, trong giờ phút đó khói đen đã lan đến các con đường trong thành phố.
Giờ đây bọn lâu la đang vượt qua thung lũng và các lâu đài trắng của Gondolin đang đỏ rực trước mặt chúng. Những người can đảm nhất cũng phải khiếp vía trước hình hài ma quỷ của các con quái vật trông như những con rồng mà cơ thể toàn là lửa, những con rắn thân thể như đồng như sắt đang tiến đến ngọn đồi Amon Gwareth. Họ bắn sử dụng vũ khí ném đá, ném sắt bắn những mũi tên chuẩn xác nhưng cũng chẳng làm chậm bước tiến của chúng. Bất ngờ họ mừng thầm vì khi đến chân ngọn đồi những con rắn lửa này không thể leo lên vì vách đá thẳng đứng và trơn trượt. Tuy nhiên chúng vẫn không bỏ cuộc, hơi nóng của chúng đã làm nước của các con sông trên đồi Amon Gwareth phải bốc hơi. Sức nóng ác nghiệt đã khiến nhiều phụ nữ phải ngất đi còn đàn ông thì mồ hôi dầm dề.
Trước tình thế trên Gothmog - chúa tể Balrog, đã tập hợp quân, hắn tập trung tất cả quái thú bằng sắt có khả năng co cuộn. Chúng chồng chất lên nhau ngay trước cổng bắc của thành phố, chúng làm thành một khối khổng lồ có hình xoắn ốc cao lớn đến độ có thể chạm đến đỉnh đồi. Sức nặng của nó khi tanh vào đã khiến cho cổng thành phải sụp đổ, tuy nhiên phần lớn các bức tường xung quanh vẫn còn đứng vững. Quân Gondolin sử dụng những chiếc máy lăn đá ném ra các tảng đá khổng lồ, những thông sắt to nóng đỏ liên tục tấn công những con quái thú gian ác, chúng chỉ chao đảo trước đòn tấn công nhưng tuyệt nhiên không dễ dàng bị phá vỡ.
Thật bất ngờ vì bụng những con quái thú bỗng mở tung ra và vô số Orcs từ trong đấy bước ra, nhanh chóng nhảy vào cổng thành. Quân Nhà Chim Nhạn cùng Nhà Cánh Cung bắn những mũi tên đen liên tiếp đến chúng, xác cả hai phe rơi lả tả như những chiếc lá mùa thu trong cảnh hỗn độn của khói đen mù mịt. Tuy dũng cảm thiện chiến nhưng quân Orcs ngày càng đông và chúng đã đánh từ từ vào bên trong thành và chiếm được một phần phía bắc thành phố.
*Lũ quái vật tấn công tường thành
Vào lúc đó Tuor cùng quân Nhà Cánh Trắng vượt qua cảnh hỗn độn của đường phố để trở về dinh thự nhưng anh không biết rằng Maeglin đã đến trước một bước. Hắn tin rằng chiến tranh đang lan tràn và phút chốc sẽ lan vào khắp nơi trong thành phố và thời cơ hắn chờ đợi bấy lâu đã đến. Hắn cuối cùng cũng biết được tin về đường hầm bí mật của Tuor và nghĩ rằng đường hầm đó cũng sẽ dẫn đến Lối Thoát Hiểm. Đây là một đêm đáng nhớ, hắn phải sử dụng đầu óc, vận dụng thời cơ cho thích đáng để đoạt những gì phải thuộc về hắn và hãm hại người Noldoli. Hắn lén lút đưa tin cho Melkor để dàn sẵn một đội quân bên ngoài Lối Thoát Hiểm. Hắn có có ý định bắt lấy Eärendil quăng đứa bé vào hố lửa bên dưới và tìm kiếm Idril để ép buộc em nói ra bí mật của Đường Hầm Bí Mật, bắt em cùng đến bên Melkor. Với Salgant hắn đã ra lệnh cho anh ta xông vào trận chiến ác liệt, nhưng hắn có ngờ đâu Saglant là một kẻ hèn nhát, hắn đang run rẩy trốn tránh trong phòng.
Khi Tuor đến thì đã thấy toán quân hung hăng của Maeglin đã bao vây dinh thự. Đó là toán quân tự do không bị ràng buộc bởi Melkor, tuy nhiên họ lại một lòng trung thành với thủ lĩnh của họ, cho nên dù trông thấy tình cảnh của Idril họ vẫn không ra tay giúp đỡ hoặc không màng đến những việc Maeglin đang làm.
Maeglin nắm lấy tóc Idril và cố lôi em ra ngoài tường thành để cho em trông thấy cảnh đứa con yêu quí của em sẽ bị ném vào trong biển lửa, nhưng hắn lại không ngờ em phản kháng quá quyết liệt dù thân hình em có mảnh mai, em như một con hổ cái dùng hết sức bình sinh trong cơn điên loạn mong giải cứu con mình. Tuor đã đến gần và anh hét lớn vang dội khắp nơi khiến cho bọn Orcs cũng phải nghe thấy, quân Cánh Trắng chiến đấu quyết liệt với quân Chuột Chũi trong cảnh hỗn loạn. Trước tình hình trên Meglin vội lấy dao đâm vào người Eärendil nhưng bị đứa bé cắn sâu vào cánh tay, do chiếc áo giáp đứa bé đang mặc đã khiến nhát chém yếu đi và lệch hướng. Trong cơn phẫn nộ cùng cực, Tuor xông đến tấn công Maeglin, tóm lấy hắn quăng qua bức tường thành bên dưới đầy lửa đỏ. Cơ thể hắn rơi, va vào vách đồi Amon Gwareth đến 3 lần trước khi tan thành tro bụi bởi hố lửa đang bừng bừng bốc cháy bên dưới. Và thế là kết thúc cuộc đời của kẻ bất lương và từ đấy cái tên Maeglin là một nỗi ô nhục cho Eldar và Noldoli. Quân Chuột Chũi có quân số lớn hơn so với Cánh Trắng nhưng trước cơn thịnh nộ của Tuor họ đã phải khiếp vía và bỏ chạy tan tác. Chống lại ý muốn của Voronwë và vài người thân cận, Tuor giao vợ con cho họ bảo vệ và quyết cùng những người còn lại xông pha chiến trận vì anh tin rằng Gondolin vẫn còn có thể cứu vãn.
Trận chiến ngày một ác liệt nơi Cổng Chính của thành phố, và Duilin của Nhà Chim Nhạn đã tử trận. Anh bị bắn bởi những tia lửa của bọn Balrog phóng ra và xác anh rơi xuống tường thành. Bọn Balrog tiếp tục phóng ra những tia lửa có hình dáng như những con rắn lửa đang nhảy múa trong không trung. Chúng rơi trên các mái nhà, rơi xuống các khu vườn các mọi thứ bắt đầu bốc cháy, hoa và cỏ đều cháy trụi, những bức tường trắng của các toà lâu đài hay những dãy cột đều nhuộm màu một đen như than. Tồi tệ hơn là những con Balrog bắt đầu leo lên trên khối sắt khổng lồ do những con rắn sắt cuộn tròn vào nhau, nó vô cùng vững chắc dù cho họ có cố bắn những mũi tên hay những tảng đá khổng lồ cũng không hề làm nó lay chuyển, quân giữ thành trong lòng lo sợ và hoang mang. Rog - thủ lĩnh Nhà Búa Thần nói với giọng hào hùng "Ai lại sợ Balrogs chỉ vì hình hài xấu xa của chúng, hãy nhìn trước mắt chúng ta là kẻ thù truyền kiếp, là những con quái vật đã tra tấn hành hạ những đứa con Noldoli. Hãy tiến lên nào hỡi các chiến binh Búa Thần, chúng ta sẽ nghiền nát bọn chúng". Rog cầm trên tay một chiếc chùy to và dài, anh xông pha tiến lên tấn công bảo vệ nơi cổng thành đã bị phá, tất cả quân Nhà Búa Thần đồng loạt theo sau. Lời nói và hành động của Rog đã khiến quân lính nổi lên cơn thịnh nộ, họ không còn e dè kẻ địch dù chúng có tàn bạo đến đâu và tiến lên tấn công như bão táp. Cuộc chiến trên đã đi vào huyền thoại và người Noldoli sẽ hát mãi bài hát về những vị anh hùng Nhà Búa Thần. Quân Orcs bị đánh tan tành và liên tiếp rơi vào hố lửa đang bừng cháy bên dưới. Quân Rog đã đánh lùi kẻ địch không những thế họ còn tấn công và tiến lên trên đống sắt rắn ma quái đang cuộn tròn quằn quại. Họ đến tấn công những con Balrog, nhưng những con quái thú này cơ thể là lửa là thép, sử dụng roi lửa và răng chúng là sắt thép, cơ thể vô cùng cứng cáp cho nên dù họ tấn công liên tục cũng khó lòng làm cho chúng bị thương. Tuy nhiên khi họ bắt lấy những chiếc roi lửa của chúng và dùng nó tấn công lại thì kỳ diệu làm sao một vài con đã bị giết khiến cho bọn lâu la của Melkor phải khiếp vía. Vì trong lịch sử chưa bao giờ có bất kỳ Balrog đã từng bị giết bởi Tiên hay Người, cho nên những gì bọn chúng chứng kiến thật khó tin. Đoàn quân của Rog đã đánh lui kẻ địch đến tận bên dưới thung lũng Tumladin.
Nhưng Gothmog - chúa tể của Balrog, đã tập trung tất cả các quái thú của hắn và mệnh lệnh một số sẽ tấn công quân Búa Thần đang ở trước mặt, một số lượng lớn hơn tấn công nhanh vào hai bên sườn thành. Đám rắn lửa cuộn tròn và cao hơn, chúng tiến sát hơn đến cổng thành khiến quân Rog không thể chiến thắng dù đã có quá nhiều người hy sinh. Bên dưới thung lũng là những tiếng kêu thét vang trời, dù bị bao vây nhưng quân Nhà Búa Thần vẫn không bỏ cuộc, họ chém đông chém tây cho đến khi hơi tàn sức kiệt. Nhưng quân Orcs, Balrog và rồng lửa bao vây họ, cuối cùng họ cũng không chiến thắng được sắt và lửa dù người ta cho rằng một mạng quân Búa Thần đã đổi lấy bảy mạng quân địch. Họ hoang mang như rắn không đầu sau cái chết của thủ lĩnh Rog và thế là toàn quân Búa Thần đã dũng cảm hy sinh.
Quân Melkor đã tấn công sâu hơn vào trong lòng thành phố và thủ lĩnh Penlod cũng tử trận trên một con đường nhỏ, thi thể anh dựa vào bức tường. Xung quanh là đầy rẫy xác quân Nhà Cột Trụ và Nhà Tháp Tuyết. Quân Melkor đã chiến thắng phần lớn tất cả cổng và tường thành dù quân Nhà Chim Nhạn và Nhà Cánh Cung đã cố phản công, bên trong thành chúng cũng chiếm được một vùng đất rộng và đang tiến gần đến khu trung tâm. Kẻ địch đang trong thế thượng phong nhưng quân chúng lại chết rất nhiều so với quân Gondolin, xác kẻ tấn công và người bảo vệ nằm chồng chất la liệt trên các con đường, quanh các cổng thành. Thấy được sự dũng mãnh của quân Gondolin, thủ lĩnh quân Melkor lên một kế hoạch cố giữ những gì đã chiếm, những con quái thú rắn bằng đồng khổng lồ nhưng thô kệch di chuyển chậm sẽ leo lên lưng những con bằng sắt vì chúng di chuyển nhanh hơn. Trong khi đó bọn Balrog cưỡi trên lưng con rồng khổng lồ có cơ thể làm từ lửa vì chúng biết rằng phải tấn công nhanh chóng bởi lửa của quái thú sẽ không tồn tại mãi mãi, chúng chỉ có thể được khôi phục từ những chiếc giếng lửa của Melkor cách rất xa nơi ấy.
Dù quân Melkor có đi nhanh đến đâu thì phía trước vẫn phải đối phó với một đoàn quân bất ngờ. Từ đâu bỗng nổi lên những tiếng sáo vi vu tuy êm dịu nhưng đã khiến chúng khiếp sợ khi hiểu ra ý nghĩa của điệu nhạc kia. Vâng đấy là tiếng sáo của quân Nhà Tháp Nước do Ecthelion lãnh đạo đã kéo đến. Tiếng sáo thần thánh trước khi xông trận, những hạt ngọc trên khiên sáng rực dưới ánh lửa làm họ trông như những vị thần ra trận. Thình lình tiếng sáo tắt lịm và với giọng nói oai hùng Ecthelion ra lệnh tuốt gươm. Truyện kể rằng quân của Ecthelion đã giết số quân Orcs nhiều hơn bất cứ cuộc chiến nào đã từng xảy ra giữa hai giống loài và cái tên Ecthelion sẽ trở thành nỗi khiếp đảm cho tộc Orcs sau này.
Vào lúc đó Tuor cùng quân Nhà Cánh Trắng đã đến và sát cánh cùng quân của Ecthelion, họ hỗ trợ nhau và liên tiếp tấn công kẻ thù khiến chúng rút lui đến tận cổng thành. Nhưng bỗng dưng mặt đất rung chuyển, có những tiếng động vang trời và những con rồng lửa từ đâu bổng nhiên xuất hiện. Các bức tường thành của thành phố đều bị chúng đập tan thành từng mảnh vụn.
Quân Nhà Chim Nhạn và Nhà Cánh Cung chiến đấu cực nhọc trên các dãy tường thành từ hướng đông, sang hướng tây. Một trong những con rắn khổng lồ thân thể toàn đồng với sức nặng của nó đã đè bẹp bức tường ở dãy thành đông. Đến sau nó là một quái thú trông như một con rồng nhưng cơ thể chỉ toàn là lửa đỏ và trên lưng nó là vô số Balrog. Lửa độc từ miệng của loài sâu bọ đã đốt cháy những người đối kháng và hai chiếc cánh thiên nga trên mũ của Tuor đã bị cháy đen. Anh tập hợp tất cả quân Nhà Cánh Cung và Nhà Chim Nhạn còn lại cùng bên trái là Ecthelion và quân Nhà Tháp Nước. Giờ đây một lần nữa vô số Orcs lại chui ra từ ổ bụng của những con rồng sắt, chúng trà trộn vào đám Balrog hung hăng tấn công quân Gondolin như bão táp. Cũng chính nơi đó Tuor đã giết chết Othrod, một tên thủ lĩnh Orcs, chém lìa Balcmeg và đâm trọng thương Lug với chiếc rìu thần. Ecthelion thì một nhát kiếm đã lấy được thủ cấp hai tên thủ lĩnh Orcs và Orcobal hung tàn.
Sự dũng mãnh của họ đã khiến quân địch khiếp vía, họ lại xông đến tấn công bọn Balrog. Ecthelion đã giết chết ba con Balrog bởi thanh kiếm sắc bén khi chém đến thép đến lửa cũng phải bị tổn thương, chúng quằn quại trong cơn đau đớn. Chiếc rìu Dramborleg trong tay Tuor càng khiến chúng kinh sợ hơn, anh múa rìu làm nó phát ra những tiến kêu vun vút như những âm thanh từ đôi cánh đại bàng đang vỗ cánh trên không trung. Chiếc rìu tử thần đã lấy đi sinh mạng năm con Balrog.
Nhưng dù có dủng mãnh đến đâu thì số ít khó lòng chiến thắng số đông. Cánh tay Ecthelion đã bị một chiếc roi lửa của Balrog làm trọng thương, chiếc khiên cũng rơi xuống đất và ngay lúc đó con rồng lửa khổng lồ đã đến kề bên đống đá đổ nát. Tuor vội chạy đến trợ giúp Ecthelion, nhưng bất ngờ mặt đất rung chuyển và con rồng khổng lồ kia đang giương bàn chân to lớn của nó định đè bẹp hai người, nhưng Tuor đã trông như chớp lấy chiếc rìu chém vào bàn chân làm cho nó kêu la thảm thiết. Lửa từ vết thương trào ra và con quái thú lên cơn điên loạn, đuôi có nó quờ quạng mọi hướng đã khiến không ít Noldoli và Orcs phải bỏ mạng. Giờ đây Tuor cõng Ecthelion trên lưng cùng những người còn lại thoát khỏi con rồng đang điên loạn giẫm đạp khắp nơi khiến cả thành phố Godolin rung chuyển.
Tuor con trai Huor, đã chiến đấu oanh liệt trước kẻ thù, anh mang về từ trận chiến Ecthelion thủ lĩnh Nhà Tháp Nước, nhưng những con rồng độc ác và kẻ địch đã chiếm một nửa thành phố cùng tất cả vùng đất phía bắc của nó. Chúng tàn bạo tự do cướp bóc, giết người. Chúng bắt giữ nhiều tù nhân, phụ nữ, trẻ em và trói chặt hai tay họ và tống giam vào buồng sắt khổng lồ trên bụng những con rồng sắt để dễ dàng mang về Angband.
Chạy theo hướng bắc Tuor đã đến một quảng trường nơi đó anh trông thấy Galdor đang dũng cảm chiến đấu, xung quanh anh chỉ còn rất ít quân Nhà Cây. Các tàn quân còn lại của Nhà Cánh Trắng, Nhà Cây, Nhà Tháp Nước, Nhà Chim Nhạn và Nhà Cánh Cung tập hợp tạo thành đội quân. Tuor đưa ra kế hoạch tìm cách rút quân về Quảng Trường Chính của Hoàng Cung. Giờ đây có nhiều người bị thương nặng hoặc mệt mỏi không còn sức lực, và Tuor thì tay chân rã rời sau hàng giờ chiến đấu lại cõng thêm trên lưng Ecthelion, người giờ đây đang mê man bất tỉnh. Anh dẫn quân theo lối Đường Cung (Road of Arches) từ hướng tây bắc nhằm ngăn chặn kẻ địch tấn công từ phía sau. Bỗng có tiếng binh giáp xuất phát từ hướng đông của Quảng Trường và kìa Glorfindel và quân Nhà Hoa Vàng cuối cùng đã đến.
Glorfindel tham gia trận chiến ác liệt diễn ra nơi khu Chợ Chính nằm ở hướng đông của thành phố. Một đội quân Orcs đi theo lối vòng tấn công họ bất ngờ. Tuy vậy họ vẫn chiến đấu không mệt mỏi cho đến khi bị áp đảo bởi một con rồng lửa. Bị bao vây bốn phía, Glorfindel cùng những người còn lại tìm đường thoát khỏi vòng vây. Những kiến trúc tuyệt đẹp, những thứ quý giá được làm từ bàn tay khéo léo của người Noldoli đã bị lửa đỏ thiêu huỷ. Truyện kể rằng thuộc hạ của Glorfindel hối hả chạy đến hoàng cung xin viện trợ và đức vua Turgon đã hạ lệnh cho quân Đàn Hạc đến yểm trợ. Nhận được lệnh trên nhưng Salgant đã không tuân theo mà trái lại hắn còn che giấu mọi người và lệnh cho quân Đàn Hạc cắm trại ở hướng nam nhằm bảo vệ dinh thự của hắn. Quân lính trở nên cáu gắt vì mệnh lệnh của thủ lĩnh đốn mạt, họ quyết trái lệnh quay về hoàng cung thì mới hiểu được sự sấu xa của Salgant. Cũng vì lý do đó họ đã kịp thời đến giải vây cho quân Glorfindel trong giờ phút khẩn cấp nhất. Tuy nhiên nhiều người trong số họ bị vây hãm trong trận chiến đó mà xung quanh chỉ là lửa đỏ, họ ngã gục trước hơi thở và lửa ma nóng bỏng của loài rồng ma quái.
Tuor uống những giọt nước tinh khiết từ Tháp Nước của Quảng Trường Chính và cơ thể nhanh chóng hồi phục, anh lấy nước cho Ecthelion uống và rửa mặt để anh được tỉnh lại. Giờ họ đã rút vào Quảng Trường Chính của hoàng cung nơi được bảo vệ bởi các bức tường đá vững chắc, tuy nhiên hướng nam vẫn còn bỏ ngỏ và từ hướng đó Egalmoth cùng những người Nhà Cánh Cung đã đến.
Giờ đây Quảng Trường Chính đã tập hợp đầy đủ các chiến binh còn lại của 12 Nhà Gondolin, duy chỉ Nhà Búa Thần đã hy sinh không còn một ai. Lâu đài của đức vua vẫn chưa bị chạm đến và nơi đó sẽ diễn ra trận đánh cuối cùng.
Quân Melkor cũng tập trung lực lượng, 7 con rồng lửa trên lưng là Balrog cùng Orcs đến từ các hướng bắc, đông, tây chúng hối hả truy tìm lâu đài đức vua. Nơi tường thành bảo vệ đã xảy ra trận chiến đẫm máu, Egalmoth cùng Tuor tả xung hữu đột trong khi Ecthelion bị thương đang nằm kề bên một tháp nước. Cuối cùng những con rồng cũng phá được các bức tường ở hướng bắc, nơi đó có Con Đường Hoa Hồng (Road of Rose) một nơi vô cùng thơ mộng nhưng giờ đây còn lại chỉ là những vết đen dài, hoa cỏ cháy trụi cùng những tiếng gào thét vang trời.
Tuy bị thương nặng nhưng Tuor vẫn can đảm chặn lối quái thú, Egalmoth cùng những người khác đẩy anh qua một bên và dồn anh vào trung tâm Quảng Trường Chính kề bên Tháp Nước. Nhưng không khí bổng trở nên oi bức vì Gothmog - chúa tể loài Balrog đã đến tấn công Tuor. Tuor bị thương nên không còn đủ sức chống đỡ những đòn roi lửa của Gothmog, nhưng vào lúc đó Ecthelion với sức lực còn lại vớ lấy thanh kiếm xông đến tấn công loài ác quỷ, roi lửa cùng hơi nóng của nó đã khiến Ecthelion đánh rơi thanh kiếm. Trong bước đường cùng, Ecthelion liều mạng dùng chiếc mũ có thông sắt nhọn đâm vào ngực nó và khiến cả hai rơi vào đáy sâu của Tháp Nước. Thế là Ecthelion, vị anh hùng Gondolin, một trong chiến binh mạnh mẽ nhất của người Noldoli đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và yên nghĩ trong dòng nước lạnh.
Tuor trông thấy những gì đã xảy ra, anh thương tiếc cho vị anh hùng thành Gondolin. Nhưng trận chiến vẫn tiếp diễn, kẻ địch hung hăng chém giết vì cái chết của tên nguyên soái đã khiến chúng nổi cơn điên loạn. Từ trên lâu đài, đức vua Turgon bước xuống trong áng sáng chói ngời, tay cầm thông gươm xông vào trận địa chiến đấu cùng mọi người. Dường như có thêm sức mạnh họ đã càn quét kẻ địch, nhiều con Balrog bị giết, họ bao vây một con rồng lửa và dồn nó đến bên tháp nước và một lần nữa là nơi chôn xác loài ác quỷ. Lửa trong người con quái thú đã khiến nước khô cạn, nó không còn phun ra những vòi nước lên không trung mà bốc hơi làm thành những làn khói khổng lồ hội tụ thành những đám mây mù trôi nhẹ khắp nơi. Cả Quảng Trường Chính chìm trong hơi nước mù mịt, nhiều người bị chết bởi hơi nóng hoặc bị giết bởi kẻ thù, dưới gốc cây Glingol và Bansil đầy rẫy xác người.
Đức vua Turgon nói "Đại bại làm sao thành phố Gondolin!", mọi người rùng mình khi nhớ đến lời tiên tri khi xưa của Mandos về định mệnh của Noldoli. Nhưng Tuor quá yêu mến đức vua, anh hô to "Gondolin vẫn còn đứng vững, Ulmo sẽ không bỏ rời chúng ta". Nhưng lúc đó Turgon đứng trên bậc đá và Tuor đứng trước mặt làm anh nhớ đến lời nói của anh ngày xưa khi lần đầu đặt chân đến Gondolin. Turgon nói "Ma quỷ đã mang đại hoạ đến chốn thần tiên này trong sự hờn trách của Ulmo, và ngài không còn màng đến dù giờ đây nó chìm trong biển lửa. Ta không còn hy vọng gì thêm nữa, nhưng những người con của Noldoli sẽ không hứng chịu thêm mất mát". Turgon lại nói tiếp "Chạy không phải là chống lại số mệnh, ôi các con của ta! hãy chạy thoát thân trước khi quá muộn, và hãy để Tuor là người đưa đường dẫn lối".
Anh tháo bỏ vương miện và đặt nó bên gốc cây Glingol, Galdor đã nhặt nó lên trao lại nhưng anh không chấp nhận. Đầu trần anh tiến lên nơi cao nhất của toà tháp và hô to: "Thật tuyệt vời làm sao cho chiến thắng vinh quang của Gondolin". giọng anh nói vang vội khắp nơi, bọn Orcs nghe thấy cười hê hả trong nhạo báng.
Họ bàn nhau về việc phá vòng vây, nhưng lại e ngại đó là một chuyện không dễ dàng, và họ cũng không tin tưởng liệu có thể đến được vùng đồng bằng của thung lũng hay vượt qua các dãy núi. Tuor nhìn quanh thì thấy có nhiều phụ nữ và trẻ em, anh không muốn chứng kiến cảnh họ phải chết thảm nên đã nói đến đường hầm bí mật. Tuor cùng mọi người van xin đức vua Turgon thay đổi ý định và cùng họ thoát khỏi vòng vây, nhưng anh đã cương quyết dù có chết thì sẽ chết cùng Gondolin nên cho dù họ có nói cách nào anh cũng không đổi ý. Anh càng yên tâm hơn khi biết Idril và Eärendil vẫn còn một con đường sống và khuyên họ nên khởi hành ngay lập tức.
Nghe kế hoạch Tuor đưa ra các vị thủ lĩnh xem đó như là con đường liều mạng vì đường hầm quá nhỏ bé lại chật hẹp trong khi số người phải vượt qua lại quá đông. Nhưng Turgon lại hối thúc "Hãy để Tuor là thủ lĩnh của các ngươi và mau cấp tốc lên đường trước khi quá muộn, nhưng ta Turgon sẽ không bao giờ rời bỏ chốn này". Nghe những lời trên nhiều người càng không muốn bỏ rơi đức vua đáng kính, Turgon lại nói tiếp "Nếu các ngươi xem ta là vua thì phải tuân theo mệnh lệnh của ta, ta ra lệnh cho các ngươi đi ngay bây giờ!". Nhưng đội quân Nhà Hoàng Tộc thà chết bảo vệ ngài và không cùng những người khác lên đường. Trước tình hình trên Tuor phân vân giữa đức vua đáng kính và vợ cùng con trai, dẫu tình yêu của anh dành cho Idril hơn cả Gondolin nhưng dù quyết định nào cũng làm trái tim anh tan nát. Những con rồng đồng, rồng sắt đang bước qua những xác chết trên Quảng Trường, trong làn khói sương mù mịt kẻ địch một lần nữa tập hợp lực lượng đánh một đòn cuối cùng tiêu diệt Gondolin. Giờ quyết định đã đến, Tuor nghe thấy những tiếng than khóc của phụ nữ, trẻ em, thương xót cho những người còn lại của Gondolin nên tập hợp tất mọi người lại. Anh cho quân bảo vệ quanh họ, phân bố chặt chẽ hai bên đồng thời tăng cường phòng thủ ở phía sau. Mục đích của anh là đi theo hướng nam một cách nhanh nhất, đi bằng lối Con Đường Hoa Gấm (Road of Pomps) đến Điện Tế Thần nơi khi xưa đã từng tổ chức đám cưới của anh và Idril. Và sẽ vượt qua Lối Nước Chảy (Way of Running Waters) nơi có các tháp nước cao ở hướng nam để đến dinh thự của anh.
Kẻ địch quan sát động tĩnh của họ, vội đến tấn công bên sườn trái và phía sau từ đông sang bắc. Nhưng may mắn cho họ vì bên phải đã được che chắn bởi lâu đài và không ít lâu sau những người đi đầu sẽ đến được Con Đường Hoa Gấm.Trong ánh sáng chập chờn, vài con rồng nhảy đến tấn công họ, nhưng Glorfindel cùng đội quân Nhà Hoa Vàng đã bảo vệ ở phía sau dù nhiều người đã hy sinh nhưng cuối cùng họ cũng vượt qua Con Đường Hoa Gấm và đến được Điện Tế Thần (Gar Ainion).
Đó là một vùng đất rộng nằm giữa thành phố bốn bề trống trải, nơi đó có một mảnh đất cao nhất so với những nơi khác. Tuor nhìn lại phía sau thì thấy một đoàn quân quỷ dữ đang rầm rộ kéo đến và e rằng khó bề thoát khỏi tai ương. Nhưng có lẽ do Valar phù hộ kẻ địch bỗng nhiên chậm bước và không phát hiện ra họ trong làn khói sương mù mịt và đó thật là một chuyện lạ kỳ!
Đoàn người đã đến được Điện Tế Thần và kìa Tuor trông thấy người vợ hiền đang đứng đợi chờ. Tóc em xoã tung đong đưa theo gió như trong ngày cưới. Đứng bên em là Voronwë nhưng lạ thay quanh họ không thấy một ai. Tuor vui mừng khôn xiết, nhưng Idril dường như không để ý đến anh, mắt em đâm đâm nhìn về một nơi xa, nơi lâu đài đức vua đang chìm trong biển lửa. Tất cả mọi người dừng chân trông về hướng ấy, mắt họ ướt nhoè và trái tim như chết lặng.
Giờ đây họ trông thấy kẻ thù tiến càng gần lâu đài và nó không còn đường cứu vãn. Một con rồng khổng lồ cuộn mình đến bậc thang cao nhất làm nhơ bẩn màu trắng tinh khiết của lâu đài. Bọn Orcs lục lọi tàn phá khắp nơi trong khi các chiến binh Nhà Hoàng Tộc ra sức chống cự trong tuyệt vọng. Cây Glingol và Bansil bị lửa cháy đen, và lâu đài giờ đây bốn bề bị phủ vây. Dưới chân lâu đài những con rồng sắt, rồng đồng phun ra những ngọn lửa nóng rát từ những giếng địa ngục của Melkor, lâu đài chao đảo trong cơn lửa đỏ cùng những tiếng kêu thê thảm của những người không may. Idril nói trong nước mắt "Thật đau đớn cho ta khi phải nhìn cảnh cha già bị thiêu chết trên đỉnh tháp cao". Em trở nên điên dại trong nỗi thống khổ. Tuor nói "Ôi Idril! Em vẫn còn có ta, giờ thì hãy nén thương đau cùng nhau lên đường, hãy tránh xa địa ngục đen tối của Melkor!".
Vào lúc đó từ nơi khổ đau của trần thế lại phát ra những tiếng kêu la thảm thiết và kìa toà tháp chao mình trong biển lửa và đổ ngã, một âm thanh vang trời vang vội khắp nơi. Và thế là Turgon đức vua của thành phố hào hoa Gondolin đã ra đi, và giờ đây chiến thắng đã thuộc về tay Melkor.
Đoạn Idril nói trong ngẹn ngào "Buồn thay cho cha ta, ngài quá khôn ngoan nhưng lại quá mù quáng". Tuor lại nói tiếp "Buồn thay cho những người ta yêu quý, chúng ta phải lên đường ngay lập tức chỉ e quá muộn". Họ lên đường đi xa trong khi bọn Orcs săn lùng châu báu trong các lâu đài và bọn chúng đang ăn mừng cho chiến thắng.
Trên đường đi về hướng nam họ bắt gặp một nhóm Orcs đang cướp bóc, tàn phá và chúng bỏ chạy khi thấy đoàn người. Xung quanh giờ chỉ là những đống điêu tàn đổ nát, lửa cháy khắp nơi bởi sự tàn nhẫn của kẻ thù. Họ cũng đã cứu được một vài người may mắn còn sống sót.
Đi thêm một đoạn Tuor hỏi Voronwë về những gì đã xảy ra nhất là tin tức của Eärendil vì Idril đã ngất từ tối đêm qua do quá xúc động. Voronwë kể lại rằng cả hai đã đứng đợi trước cửa vì những tiếng kêu la đến từ chiến trường, Idril lo lắng không yên khi không có tin tức của Tuor. Sau một thời gian dài chờ đợi em đã hối thúc những người thân cận mang Eärendil đi vào đường hầm trước. Em đau buồn trong giờ phút chia ly vì không biết được mình có còn được gặp lại đứa con thân yêu nữa hay không và bảo rằng sẽ không muốn sống nếu như không tìm được chồng. Em tập hợp phụ nữ, trẻ em, những người đang trốn chạy và đưa họ vào đường hầm thoát thân. Idril và Voronwë phát hiện một toán quân khá đông, và Voronwë trang trí kéo em vào chỗ ẩn thân. Bởi do may mắn hay thần linh phù hộ chúng tàn phá khắp nơi, đốt cháy dinh thự Tuor nhưng vẫn không tài nào tìm ra đường hầm bí mật. Voronwë lại nói: "Công chúa càng trở nên điên loạn bởi u sầu và quyết đi sâu vào trong thành phố nơi đang diễn ra chiến tranh tàn khốc làm cho tôi vô cùng lo lắng".
Lúc này họ đã đến dãy tường thành phía nam của dinh thự Tuor. Và kìa giờ đây khói đen mù mịt, những gì sót lại chỉ là những mảnh đá vụn cháy đen. Nhìn cảnh trên Tuor trong lòng đau đớn, nhưng họ bỗng nghe thấy tiếng quân binh có lẽ bọn Orcs đã kéo đến cho nên Tuor đã vội đưa mọi người vào đường hầm bí mật.
Đứng trên những bậc thang của đường hầm, họ nhìn về thành phố Gondolin quê hương hơn 400 năm của họ một lần cuối, nhìn về phía trước thì chỉ thấy tương lai đen tối trong sự săn đuổi của Melkor. Tuor cảm thấy nhẹ nhõm khi tất cả mọi người đã đi vào đường hầm mà không bị phát hiện, anh càng tin rằng các Valar đã không bỏ rơi họ. Nhưng phía trước trong đường hầm lại có những tảng đá lớn chặn lối vì sự sụp đổ của toà lâu đài. Họ nhanh tay dọn đường và tiến về phía trước. Đi theo đường hầm cho đến khi họ đến được một nơi có độ cao tương đương bề mặt thung lũng thì cái nóng càng cao không sao cưỡng được. Đó là vì họ đang ở rất gần thành phố, rất gần mặt đất và phía trên là lửa rồng cháy rực. mặt đất rung chuyển, những tảng đá rơi rớt khiến nhiều người chết, cả đường hầm khói đen mù mịt dù cho họ có mang lồng đèn hay đuốc vẫn không có lợi ích gì. Họ bất ngờ vấp lên những xác chết đó là những người không may đi trước và đã không thoát khỏi tai kiếp, Tuor lo sợ cho an nguy của Eärendil và tất cả rơi vào bóng tối.
*Thành phố Gondolin thất thủ

Đã 2 giờ trôi qua, họ lầm lũi đi trong đường hầm đen tối và nghĩ rằng ra được bên ngoài là một điều kỳ diệu. Đường hầm thoát ra một hố rộng trước kia vốn là một cái hồ lớn, nhưng giờ đây nước trong hồ đã cạn cỏ hoang dầy đặc mọc cao chót vót. Nơi đó họ đã gặp đoàn người đi trước nhưng vẫn không biết được tung tích của Eärendil. Họ khóc than khi nhìn về ngọn đồi Anion Gwareth hiện như một cái chảo lửa đỏ. Nơi đó quê hương thành phố xinh đẹp của họ đang bị lửa rồng thiêu cháy, những con quái thú ra vào những cánh cổng và lũ Balrog, Orcs không ngừng lùng sục khắp nơi tự do tàn phá. Tuy nhiên những người dẫn đầu trong lòng nhẹ nhõm vì họ tin rằng giờ đây kẻ thù đang mải mê chiến thắng, chúng tập trung trong thành phố nên sẽ an toàn cho con đường họ đi phía trước.
Galdor nói "Chúng ta phải đến được Dãy Núi Bao Quanh trước khi bình minh, giờ là mùa hè và thời gian không còn nhiều". Họ bàn tán xôn xao về con đường họ sẽ chọn lựa. Một vài cho rằng lựa chọn của Tuor đến Đèo Đại Bàng (Cristhorn) là một sai lầm, họ cho rằng mặt trời sẽ mọc từ lâu trước khi họ đến được chân ngọn núi và sẽ bị nhấn chìm bởi những con rồng và quái thú. Hãy đi đến Bad Uthwen vào Lối Thoát Hiểm bởi đoạn đường đến đó ngắn hơn rất nhiều chỉ bằng một nửa, hơn nữa mọi người đã mệt mỏi nhiều người lại bị thương họ sẽ không chịu đựng được quãng đường quá xa.
Nghe những lời trên Idril cực kì phản đối, em cố thuyết phục họ không nên tin vào con đường bí mật đó vì trước đây nó đã từng bị phát hiện, hơn nữa giờ đây phép nhiệm màu bảo vệ Gondolin đã không còn. Tuy nhiên một số người vẫn không nghe theo lời van nài của Idril, họ chia tay nhóm người Tuor và lên đường đến Bad Uthwen. Như Idril tiên đoán nơi đó họ rơi vào miệng quỷ dữ vì Melkor đã cho quân mai phục trước của đường hầm từ lâu. Không một ai trong số họ sống sót để thấy được ánh sáng mặt trời.
Những người còn lại được Legolas Greenleaf của Gondolin và Nhà Cây đi trước dẫn đường vì anh biết rất rõ vùng đất ấy và có đôi mắt cực sáng có thể nhìn rõ mọi vật dù đó là ngày hay đêm. Ho đi liên tục qua các vùng thung lũng và chỉ dừng chân sau một cuộc hành trình rất dài.
Khi họ khởi hành dưới sự che chở của sương mù dày đặc có lẽ đến từ các tháp nước trong kinh thành và cuối cùng đến được chân dãy núi trước khi mặt trời mọc. Đó là những dãy núi hay nói đúng hơn là những ngọn đồi thấp cách kinh thành Gondolin 7 dặm, và Đèo Đại Bàng (Cristhorn) ở trên cao thêm 2 dặm. Giờ đây mặt trời đã đứng bóng trên dãy đồi tây. Nó to lớn và đỏ rực, nhưng Gondolin giờ đây chỉ còn là đống đổ nát chôn thân trong mây mù. Không khí trở nên trong lành và phía trước họ trông thấy một cuôc săn đuổi vô cùng kỳ lạ. Những con sói to lớn cưỡi trên lưng chúng là Orcs, trên tay cầm những ngọn giáo đang đuổi giết một nhóm người. Tuor vội nói "Nhìn kìa! Đó là Eärendil con trai ta, khuôn mặt nó như phát ra ánh sáng của những vì sao trên vùng đất hoang dã", xung quanh nó là người Nhà Cánh Cung và dường như họ đang bị thương nặng, đứa bé được Hendor một người hầu của Tuor vác trên vai. Tức khắc Tuor chọn ra 50 người còn khoẻ mạnh cùng anh đến giải vây, họ xếp đội hình thành một dãy bao vây không cho thuộc hạ Melkor trốn thoát vì sợ rằng chúng sẽ mang tin tức về. Với kế hoạch đó Tuor đã thành công, tuy bị thương nặng nhưng hai tên đã trốn thoát và mang tin tức về cho đồng bọn dù đã quá muộn.
Eärendil vui mừng khôn xiết khi gặp lại cha mẹ, Tuor mang nó trên vai và cùng đoàn người trở lại. Nơi đó nỗi buồn của Idril vơi đi phần nào khi gặp lại đứa con yêu quí. Eärendil hỏi mẹ "Mẹ trông mệt mỏi, con nhìn trong cả đoàn người nhưng lại không thấy Salgant!". Idril chỉ mỉm cười nhưng không trả lời. Nó lại hỏi tiếp "Salgant đang ở đâu?". Bởi Salgant thường kể cho nó nghe những câu chuyện, hay chơi đùa với nó mỗi khi có dịp đến thăm viếng vợ chồng Tuor. Hắn rất thích rượu ngon và các bữa ăn thịnh soạn khi được làm khách nơi dinh thự Tuor. Nhưng không một ai biết Salgant đã ở đâu hoặc hiện đang làm gì, có lẽ anh ta đã bị lửa thiêu khi đang còn ẩn trốn trên giường, hoặc anh ấy đã bị quân Melkor bắt làm tù binh để làm trò hề, nếu thế thật là đáng tiếc cho một giống loài thánh thiện, một dòng tộc cao quý của Tiên . Eärendil rất buồn khi nghe những điều đó, nó đi bên mẹ nhưng không nói một lời nào.
Đó một buổi sáng kỳ lạ, mặt trời đứng bóng nhưng mọi nơi vẫn còn u ám, tiếp tục lên đường và nghĩ chân trên một thung lũng nhỏ có nhiều rừng cây và bụi rậm. Nhiều người ngủ say trong cuộc hành trình gian nan nhưng Tuor vẫn không chợp mắt vì anh không an tâm, lo sợ kẻ địch đột kích bất ngờ. Họ ăn một buổi ăn nhanh với vài miếng thịt vụn, Eärendil lại hỏi mẹ "Mẹ Idril, con muốn Ecthelion thổi sáo cho con nghe, hay thổi những tiếng nhạc kỳ lạ từ những chiếc lá dương liễu". Idril không nói được lời nào và mọi người nghe thấy những lời của đứa trẻ ai cũng đau xót vì họ quá yêu mến Ecthelion, vị anh hùng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để bảo vệ Gondolin. Khoảng một giờ sau đó mặt trời bắt nấp mình sau dãy núi và đoàn người tiếp tục lên đường. Họ leo lên những con đường gập ghềnh, cỏ bất đầu mọc ít đi nhường cho những tảng đá phủ đầy rêu xanh, kể cả cây thông hay linh sam đều trở nên thưa thớt. Giờ đây họ đã đến gần Đèo Đại Bàng (Cristhorn), nó là một lối đi nguy hiểm, nhất là hiện giờ mặt trời đã khuất bóng. Không đèn, không đuốc lại còn vô số người già, trẻ em, kẻ thì bệnh tật người thì bị thương, tuy nhiên họ không còn lo sợ quân Melkor vì đã đi cách quá xa, đến một nơi không ai ngờ đến. Khi lên càng cao thì trời càng tối đen như mực, con đường nhỏ hẹp và bấp bênh vì thế họ phải dàn ra thành những hàng dài rời rạc. Galdor cùng những người có trang bị vũ khí đi phía trước, đi cùng họ là Legolas với cặp mắt sáng như mèo trong đêm tối họ có thể biết những gì ở rất xa. Theo sau là những người phụ nữ còn khoẻ mạnh đang ra sức giúp đỡ những người bị bệnh hay bị thương, Idril và Eärendel đi cùng nhóm người này. Tuor cùng quân Cánh Trắng bảo vệ phía sau họ, đồng thời giúp đỡ những người bị thương từ trận chiến trong kinh thành. Đi sau họ là rất nhiều phụ nữ và trẻ em. Hai bên và phía sau cùng được bảo vệ bởi những đội quân hùng mạnh trong đó có Glorfindel của Nhà Hoa Vàng.
Cristhorn là một ngọn đèo rất cao, cao đến độ mùa xuân hay mùa hè không bao giờ đến được chốn này và giá buốt quanh năm. Trong khi mặt trời chiếu những tia nắng đang nhảy múa dưới thung lũng thì nơi đó tuyết phủ đầy, gió mạnh gào thét như cắt da cắt thịt. Tuyết tiếp tục rơi và những cơn gió mạnh thổi chúng bay xoay tít rơi vào mắt mọi người và đó là một điều không tốt vì con đường vô cùng chật hẹp, một bên là dốc đá thẳng đứng một bên là vực sâu không đáy. Ở đó có những tảng đá cao chọc trời và trên đó có những tổ chim kỳ lạ và đó là lãnh địa của Thorondor chúa tể đại bàng, vua của giống loài Thornhoth hay còn được người Gondolin gọi là Sorontur.
Một thác nước lớn đổ vào đáy vực nó có tên Thorn Sir. Nó đổ từ phía nam trên một vách đá cao nhưng nguồn nước vô cùng yếu ớt.
Galdor và mọi người giờ đang đi đến gần nơi con thác Thorn Sir đổ vào vực thẳm. Họ ngờ vực khi thấy có những chiếc bóng đang chập chờn phía trước, nhưng chúng đã nấp mình sau những tảng đá và đã tránh được ánh mắt sắc bén của Legolas. Tuor biết rằng đã bị mai phục, anh liền hạ lệnh cho phụ nữ, trẻ em cùng những người bị thương lui về phía sau, còn mình cùng quân Nhà Cánh Trắng xông lên trợ giúp Galdor. Và đó là một cuộc ẩu đả trên một vực cao nguy hiểm. Nhưng bất ngờ có những tảng đá cao từ trên cao rơi xuống va vào nhiều người khiến họ bị thương, nhưng đó không là gì với tin họ nhận được rằng phía sau cũng đang bị tấn công và một con Balrog đi cùng chúng.
Quân do thám đã được lệnh của Melkor giăng bẫy khắp các dãy núi, hơn nữa chúng đã phát hiện ra đoàn người từ khi họ đặt chân đến thung lũng Cây Phỉ, giờ đây chúng tập trung nhiều nhóm và đồng loạt tấn công. Galdor và Glorfindel bình tĩnh trong cuộc đột kích bất ngờ, nhiều tên Orcs đã bị đánh rơi vào vực sâu không đáy, nhưng điều lo ngại là những tảng đá cứ tiếp tục rơi và Tuor sợ rằng kéo dài như thế họ sẽ bị đánh bại và cuộc tẩu thoát theo đó sẽ thất bại.
Nhưng lúc đó mặt trăng bắt đầu nhô lên cao, màn đêm được phá vỡ và ánh sáng tuy yếu ớt nhưng cũng phá được màn đêm tĩnh mịch. Thorondor - Chúa tể Đại bàng giật mình thức giấc, ngài vô cùng căm thù Melkor bởi hắn đã bắt đi rất nhiều đại bàng thuộc giống loài Thornhoth. Hắn xiềng xích họ lại treo lên những tảng đá cao sắc bén, tra tấn ép buộc họ chỉ dạy cho hắn phép thuật để bay bởi hắn có tham vọng muốn đọ sức với Manwë trên không. Và khi họ không chịu nói ra, hắn sẽ cắt lấy đôi cánh và cố tìm cách sử dụng chúng nhưng cũng vô ích.
Giờ đây những tiếng la hét vang lên từ bên dưới đã khiến vị chúa tể đại bàng tò mò, ngài tự hỏi "Có chuyện gì kỳ lạ thế, Orcs trên những ngọn núi của ta, dám bén mảng đến gần vương quốc của ta, và vì sao những người con Noldoli lại kêu la thảm thiết bởi những đứa con ghê tởm của Melkor?". Thorondor với chiếc mỏ cứng như thép, móng vuốt sắc bén như gươm, ngài vươn đôi cánh dũng mãnh và theo sau là những cơn gió mạnh như những trận cuồng phong vì thần dân Thornhoth cùng đức vua xông trận. Họ lao xuống và dùng những móng vuốt như dao xé nát những khuôn mặt xấu xa của Orcs, quăng chúng vào những tảng đá nhọn dưới con thác Thorn Sir. Đoàn người Gondolin vui mừng khôn tả khi đại bàng xuất hiện, và từ đó về sau họ lấy hình ảnh đại bàng là biểu tượng để biểu hiện cho sự vui mừng, nhưng Eärendil lại thích đôi cánh thiên nga của cha nó hơn.
Giờ quân của Galdor không còn bị cản trở và đã đánh lui kẻ thù, bởi cơn thịnh nộ của quân tộc Thornhoth quá ghê gớm khiến chúng hồn siêu phách lạc bỏ chạy tứ phía. Tuy nhiên quân của Glorfindel vẫn đang chiến đấu mệt mỏi phía sau. Lúc đó Balrog và quân Orcs bị đánh lui, nhưng trong cơn điên loạn Balrog đã nhảy đến tấn công phụ nữ và những người bị thương bằng chiếc roi lửa của nó. Glorfindel tiến đến đối địch, chiếc áo giáp của anh chiếu sáng lấp lánh dưới ánh trăng diệu kỳ. Glorfindel tấn công khiến con Balrog phải nhảy mình lên một tảng đá cao và Glorfindel nhảy lên chiến đấu cùng nó. Glorfindel tấn công Balrog liên tiếp khiến nó phải né bên này tránh bên kia, chiếc áo giáp lại có thể đỡ được những đòn roi lửa và hàm sắt của nó khiến nó càng thêm hoảng sợ. Glorfindel tấn công một đòn mạnh và chém đứt cánh tay đang cầm roi lửa của nó. Con Balrog nhảy nhót trong cơn đau đớn và xem chừng vô cùng e sợ Glorfindel. Nó xông đến túm lấy vai Glorfindel nhưng anh đã vội lấy một con dao găm đâm vào bụng con quái thú khiến nó gào thét và rơi về phía sau, nhưng trước khi rơi xuống nó đã kịp đợp lấy những chiếc móc trên mũ Glorfindel và lôi cả hai cùng rơi xuống vực thẳm, âm thanh vang vội cả đáy vực Thorn Sir khi họ rơi xuống, và bọn Orcs như rắn không đầu chúng vội bỏ chạy thoát thân. Thorondor vua đại bàng đã bay xuống vực sâu và mang về xác Glorfindel, nhưng con Balrog thì vẫn nằm đấy, dòng nước Thorn Sir từ đó đổ ra một màu đen cho đến nhiều ngày sau đó.
*Glorfindel anh dũng chiến đấu tiêu diệt Balrog, giải cứu đoàn người
Mọi người buồn đau trước cái chết của Glorfindel và Tuor đắp một nấm mộ cho anh, những bông hoa vàng bỗng từ đâu xuất hiện và đồng loạt nở rộ trên mộ. Người Nhà Hoa Vàng nhìn đến cảnh đó họ không sao cầm được nước mắt. Sau nhiều năm lang thang, Tuor và nhóm người lưu vong đã đến được Vùng Đất Dương Liễu nơi khi xưa Tuor đã từng sống và gặp vị thần nước Ulmo ở đó.