Câu 1: GD là một hiện tượng đặc trưng của XH loài người.

1.     Nguồn gốc.

-         Từ khi xuất hiện con người trên trái đất, để có thể tồn tại và phát triển, loài người không ngừng nhận thức thế giới xung quanh cũng như thế giới bên trong con người mình. Nhờ đó mà con người ngày càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm phong phú, đa dạng trong mọi lĩnh vực hoạt động có liên quan đến tự nhiên, xã hội và tư duy.

-         Song, không phải chỉ nhận thức thế giới mà loài người còn tự giác tích cực vận dụng sáng tạo những kinh nghiệm này để cải tạo thế giới xung quanh, đồng thời cải tạo chính bản thân mình, nhằm phục vụ mục đích sống của mình, xây dựng và phát triển xã hội về mọi mặt để toàn xã hội và mỗi cá nhân ngày càng có cuộc sống văn minh hơn. Qua đó kinh nghiệm của loài người lại không ngừng được phát triển.

-         Để XH có sự tồn tại và ngày càng phát triển lên những trình độ cao hơn, loài người phải phấn đấu ko mệt mỏi qua các thế hệ.

-         Vì vậy, những thế hệ trước phải truyền lại kinh nghiệm đã tích lũy được cho thế hệ trẻ để họ có thể kế thừa, phát triển và tiếp tục đưa XH ko ngừng vận động đi lên, mang lại cho con người ngày càng nhiều phúc lợi, làm cho chất lwongj cuộc sống ngày càng cao.

-         Sự truyền thụ và lĩnh hội hệ thống những kinh nghiệm đó thực chất là sự giáo dục của thế hệ đi trước với thế hệ đi sau.

-         Nói cách khác, GD là một nhu cầu tất yếu của XH và sự xuất hiện hiện tượng GD trong XH là một tất yếu lịch sử.

2.     Bản chất.

-         GD là quá trình truyền đạt và lĩnh hội các kinh nghiệm lịch sử loài người từ thế hệ này sang thế hệ khác, trong đó quá trình truyền đạt gọi là quá trình dạy, quá trình lĩnh hội gọi là quá trình học. Hai quá trình này tồn tại song song thống nhất với nhau.

-         Chủ thể truyền đạt là thế hệ trước, chủ thể lĩnh hội là thế hệ sau, nội dung truyền đạt là hệ thống tri thức, kỹ năng, thái độ, phương thức, cách thức tiến hành...

3.     Tính chất.

-         Tính phổ biến: bất cứ nơi đâu, bất cứ lúc nào xuất hiện con người và XH loài người thì ở đó, lúc đó xuất hiện GD.

-         Tính vĩnh hằng: GD xuất hiện, tồn tại, phát triển và tiêu vong cùng với sự xuất hiện, tồn tại, phát triển và tiêu vong của XH loài người.

-         Tính quy định của XH đối với GD: GD là một hiện tượng XH, nảy sinh từ nhu cầu của XH, tồn tại và phát triển cùng với XH loài người nên có mối quan hệ mật thiết với Xh và chịu sự quy định của XH. GD được tổ chức phù hợp với XH và đáp ứng yêu cầu phát triển của XH.

-         Tính lịch sử: GD phản ánh sự phát triển của XH. Mỗi thời kỳ lịch sử, mỗi phương thức sản xuất đều có nền GD tương ứng. Tính lịch sử thể hiện rõ nhất ở việc thay đổi mục đích, nội dung, cách thức tổ chức GD qua mỗi thời kỳ lịch sử.

-         Tính giai cấp: trong XH có giai cấp, GD mang tính giai cấp, phản ánh đặc điểm và lợi ích giai cấp. Giai cấp thống trị XH sử dụng GD như một công cụ để duy trì và bảo vệ quyền lợi của mình thông qua việc truyền bá và xây dựng ý thức hệ của giai cấp. GD là vũ khí đấu tranh của giai cấp.

-         Tính nhân văn: được thể hiện ở việc một nền giáo dục lấy con người làm gốc, tôn trọng phẩm giá con người. GD hướng vào việc duy trì và phát triển các giá trị chung của nhân loại qua các thời kỳ, hình thành, bồi dưỡng và phát triển những năng lực và phẩm chất cao đẹp ở con người.

-         Tính đại chúng: được thể hiện ở chỗ nó cung cấp cơ hội GD đồng đều cho mọi tầng lớp trong XH, hướng tới cả những đối tượng đặc biệt. Tính đại chúng còn thể hiện ở chỗ hướng tới sự đa dạng về văn hóa, tôn trọng sự khác biệt văn hóa.

-         Tính dân tộc: tính dân tộc của GD thể hiện ở chỗ nó phản ánh những đặc điểm và lợi ích dân tộc, bản sắc dân tộc. Mỗi dân tộc khác nhau có quan niệm khác nhau về GD truyền thống văn hóa.

-         Tính quốc tế: GD ngày nay giúp cho con người có thể hòa nhập vào thế giới thuận lợi hơn. Có nhiều giá trị được GD chung cho cả nhân loại. Xu thế hội nhập, hợp tác trong lĩnh vực GD ở phạm vi toàn cầu đang được đẩy mạnh.