Câu 6: Các Yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển nhân cách

Sự phát triển nhân cách chịu sự tác động của 4 yếu tố; BSDT, MT, GD và HĐ của cá nhân .

- NC là “tổ hợp” các thái độ, những đặc điểm, những thuộc tính TL riêng trong QH hành động của từng người, với thế giới tự nhiên, thế giới ĐV do loài người sáng tạo, với XH và với bản thân

1. Yếu tố BSDT

a. Khái niệm :- thế nào là bẩm sinh,di truyền?

Bẩm sinh là những tuộc tính đặc điểm sinh học có ngay khi đứa trẻ mới sinh: màu da ,màu tóc vóc dáng thể trạng, các tư chất của hệ thần kinh …

b. Vai trò:

-là tiền đề tạo ra sức sống trong bản chất tự nhiên của con người, tạo khả năng cho con người đó hoạt động có kết quả trong một số lĩnh vực nhất định

→ không được bỏ qua nhưng cũng không được nhấn mạnh quá mức.

2. Yếu tố môi trường

Tục ngữ vn có câu “ở bầu thì tròn, ở ống thì dài” mt, hoàn cảnh có tác động hầu như là quyết định đến việc hình thành nhân cách con người. Mt có tđ như thế nào ?

*. Khái niệm

- Môi trường là toàn bộ các yếu tốtự nhiên và xã hội hiện hữu ảnh hưởng lớn lao đến đời sống và nhân cách con người.  Hệ thống các hoàn cảnh bên ngoài (các ĐK tự nhiên, XH cần thiết cho HĐ sống và phát triển của con người)

-hoàn cảnh là yếu tố, mt nhỏ hợp thành của mt lớn , nó có tác động trực tiếp, mạnh mẽ quyết lieetjtrong một time, ko gian nhất định tạo nên hướng hình thành & pát triển nhân cách. Vd: hc kinh tế khó khăn, hc bệnh tật ốm yếu…

- Các loại môi trường : môi trường tự nhiên(khí hậu,đất nước ,sinh thái …; môi trường xã hội: đk kinh tế,chính trị ,văn hóa.. (môi trường xã hội có tầm quan trọng đặc biệt, gồm gia đình, người thân, bạn bè, cơ sở sản xuất, văn hoá,...)

.Vai trò của môi trường

- Là nơi để thực hiện hình thành và phát triển nhân cách

- Có VT quan trọng  vì chức năng rất đa dạng : là thao trường..........khả năng di truyền, phòng luyện tập để phát triển sức lực, năng lực của trẻ.

- Ảnh hưởng của môi trường còn phụ thuộc vào lập trường, quan điểm, thái độ của cá nhân → ảnh hưởng của môi trường →  xét ảnh hưởng của môi trường chú ý 2 mặt trong sự tác động qua lại (tác động 2 chiều giữa MT và con người)

.Mác : ‘H/cảnh sáng tạo ra con người trong chừng mực mà con người đã sáng tạo ra h/cảnh’ (Hệ Tư tưởng Đức) → GDH XHCN khẳng định con người là kẻ biến đổi MT nhiều hơn là sản phẩm của MT

GD cần tổ chức việc DH, rèn luyện gắn với các HĐ thực tiễn, môi trường cuộc sống...

3 , giáo dục

a.   Khái niệm:

nghĩa rộng: gd là qt hđ phối hợp thống nhất giữa chủ thể(nhà gd) & đối tượng(ng được gd)nhằm hình thành và phát triển nhân cách theo những yêu cầu của xã hội.

nghĩa hẹp: là qt tác động tự giác có mục đích có nội dung,pp,p tiện… đk lựa chon,tổ chức 1 cách khoa học, giúp mọi cá nhân chiếm lĩnh đk những kinh nghiệm ,gtri xh của nhân loại = con đường ngắn nhất.

b. vai trò: - Đóng VT chủ đạo , thực hiện theo đinh hướng thống nhất vì mục tiêu nhân cách lý tưởng hóa mà xh đang yêu cầu . ba ll gd là gđ, nhà trường và xh

khổng tử “viên ngọc không đk mài dũa thì k thành đồ dung đk. Con người không học thì không biết gì về đạo lí”. Bac hồ nói “hiền dữ phải đâu là tính sẵn , phần nhiều do gd mà nên”

- vạch ra chiều hướng ,mtieeu hình thành và pát triển nhân cách của hs , tổ chúc chỉ đạo , dẫn dắt hs

- là những tđ tụ giác có điều khiển mang lại tiến bộ di truyền.

- có sức mạnh cả biến những nét tính cách hành vi, phẩm chất lệch lạc k phù hơp với yêu cầu, chuẩn mực của xh ->kqua của gd.

- có tầm quan trọng đặc biệt đói với những ng bị khuyyets tậ or thiểu năng do bệnh tậ , tai nạn or do bẩm sinh, đi truyền tạo ra.

- gd là những tác động có điều khiển điều chỉnh nên hay k nên,có khả năng kìm hãm or thúc đẩy các yếu tố đó phát triển hay không.

4. HĐ của cá nhân:

a.                           Khái niệm: là HĐ của chính HS là chủ thể nhận thức.

b.                          Vai trò: trực tiếp quyết định sự hình thành, phát triển NC.

-       hđ  là cơ sở , điều kiện nảy sinh nhu cầu.

-       Qua Hđ  con ng chuyển hóa năng lwucj pẩm chất của mình thành sản phẩm thực tế làm pphu’, hoàn thiện vốn liếng tinh thần cơ thể.

-           Hđ giúp hiện thực hóa những tố chất cá nhân ,cung ccaps kinh nghiệm xh, cải tạo tốt  và hoàn thiện theo chuẩn mực xh.

Muốn phát huy hđ cá nhân cần :

-đưa hs vào những hđ đa dạng , coi hđ là puong tiện gd cơ bản.

- Qt gd phải tổ chức hoạt động tích cực sang tạo của hs.; nhà gd phải nắm đk tâm lí của từng lứa tuổi hs.

- Các nhân tố trên đều có ảnh hưởng đồng bộ tới sự hình thành và paths triển  nhân cách