Lý luận giá trị thặng dư là một trong những phát hiện vĩ đại của C. Mác. Nhưng, để nhận thức đúng bản chất khoa học của lý luận này cần đặt nó trong điều kiện cụ thể của từng quốc gia, dân tộc (trong từng giai đoạn lịch sử nhất định. Sinh thời, chính Ph. Ăngghen đã khẳng định: nhờ hai phát hiện ấy (chủ nghĩa duy vật lịch sử và lý luận giá trị thặng dư), CNXH đã trở thành một khoa học và giờ đây vấn đề trước hết là phải tiếp tục nghiên cứu nó trong mọi chi tiết và mọi mối quan hệ tương hỗ của nó.

Ăngghen đã đề cập đến mối quan hệ giữa cái bất biến và cái khả biến trong việc nghiên cứu lý luận giá trị thặng dư. Cái bất biến chính là tính khoa học bền vững của lý luận giá trị thặng dư, nhưng tính khoa học đó cần phải được vận dụng sáng tạo và phải đặt trong những điều kiện lịch sử nhất định của thực tiễn sinh động.

Thật vậy, hoàn cảnh lịch sử đã đổi mới, cần phải có nhận thức mới; có như vậy, chúng ta mới có thể tìm thấy hạt nhân hợp lý của lý luận giá trị thặng dư trong hoàn cảnh lịch sử hiện nay ở nước ta. Sinh thời, chính V.I. Lênin đã căn dặn rằng: Chúng ta không hề coi lý luận của Mác như là cái gì đó đã xong xuôi và bất khả xâm phạm; trái lại, chúng ta tin rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho môn khoa học mà những người XHCN cần phát triển hơn nữa mọi mặt, nếu họ không muốn trở thành lạc hậu đối với cuộc sống. Rõ ràng, những chỉ dẫn đó của những nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin đã cho chúng ta thấy, những thế hệ sau Mác phải nghiên cứu, xem xét, bổ sung, hoàn chỉnh chủ nghĩa Mác nói chung, lý luận giá trị thặng dư nói riêng cho phù hợp với những điều kiện, những mối quan hệ hiện thực cụ thể, chứ không phải là để phê phán, phủ nhận nó.

Khi chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu sụp đổ, CNXH lâm vào thoái trào, các thế lực thù địch đã hí hửng và ráo riết tìm mọi cách để tấn công vào chủ nghĩa Mác, đặc biệt là lý luận giá trị thặng dư. Bởi vì, chúng nhận thức rất rõ rằng, lý luận giá trị thặng dư là hòn đá tảng của toàn bộ học thuyết kính tế của Mác, nếu bác bỏ được lý luận giá trị thặng dư sẽ đánh đổ được toàn bộ học thuyết kinh tế của Mác, từ đó tước bỏ được vũ khí lý luận cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, thực hiện mưu đồ dập tắt phong trào cách mạng trên hành tinh chúng ta. Những người bài bác chủ nghĩa Mác - Lênin đã lập luận rằng: xây dựng CNXH mà lại thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường, thực hiện chính sách mở cửa, khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển tức là Việt Nam thừa nhận lý luận giá trị thặng dư và toàn bộ chủ nghĩa Mác - Lênin đã bị phá sản. Những người có "thiện chí" hơn thì tỏ ra "khách quan" và cho rằng: lý luận giá trị thặng dư của Mác ra đời từ thế kỷ 19, vào lúc CNTB còn đang là CNTB "cổ điển", còn nhiều tính chất hoang dã, thiếu tính nhân bản, là sản phẩm của văn minh cơ khí; nay bước sang thời kỳ mới - thời kỳ hậu công nghiệp - lý luận giá trị thặng dư của Mác đã hết sứ mạng lịch sử và không còn phù hợp nữa.

Sự thật có phải vậy không? Việt Nam chủ trương xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN. Nhưng, phải khẳng định rằng, điều đó không có nghĩa là lý luận giá trị thặng dư không còn giá trị, mà sự thật đó là sự vận dụng sáng tạo lý luận giá .trị thặng dư nói riêng, chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung vào sự nghiệp phát triển kinh tế ở nước ta. Thật vậy, Việt Nam hiện nay đang ở thời kỳ quá độ lên CNXH, nên tất yếu còn tồn tại nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế khác nhau. Hơn nữa, kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay, đặc biệt là kinh tế tư bản tư nhân không hoàn toàn theo đúng nghĩa của nó nữa. Nhiều học giả cho rằng: Về mặt chính trị, đại diện cho kinh tế tư bản tư nhân là giai cấp tư sản. Kinh tế tư bản tư nhân và giai cấp tư sản là một thực thể gắn liền với CNTB và chỉ tồn tại trong điều kiện có sự tồn tại của quan hệ sản xuất TBCN. Quá trình đổi mới ở nước ta, sự xuất hiện và phát triển các loại hình doanh nghiệp của tư nhân không đồng nghĩa với sự xuất hiện trở lại của quan hệ sản xuất TBCN và giai cấp tư sản; Về kinh tế, các loại hình doanh nghiệp tư nhân hoạt động theo Luật Doanh nghiệp ở nước ta, kể cả doanh nghiệp quy mô lớn, là một bộ phận quan trọng của quan hệ sản xuất định hướng XHCN, được hình thành và phát triển trong điều kiện có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, chịu sự quản lý của Nhà nước XHCN, phục vụ cho sự nghiệp đổi mới, được Nhà nước khuyến khích và bảo vệ, không hoàn toàn do quy luật giá trị thặng dư chi phối. Do đó, ở Việt Nam hiện nay không có kinh tế tư bản tư nhân dựa trên sở hữu tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất chủ yếu và bóc lột giá trị thặng dư, do quy luật giá trị thặng dư chi phối.

Như vậy, xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay không hề phủ nhận lý luận giá trị thặng dư, mà ngược lai, lý luận giá trị thặng dư của Mác vẫn giữ nguyên giá trị. Tuy nhiên, một số luận điểm riêng biệt của nó phải được bổ sung, nhận thức một cách đầy đủ hơn trong bối cảnh mới.

[right][size=1][url=http://www.ngoinhachung.net/diendan/showthread.php?p=96185]Copyright © N2C : Ngôi Nhà Chung của Học sinh - Sinh viên - Posted by _[K]iD_[/url][/size][/right]

Hey, jojofun91 ơi, cùng mình chia sẻ nhiều bài viết hay trên NgoiNhaChung.Net nha. Chữ kí của mình nè: