Câu 2: Giải thích được một số thuật ngữ thường dùng trong dịch tễ học

* Hiện tượng sức khoẻ cộng đồng

Dịch tễ học quan tâm đến hiện tượng tập thể như: các hiện tượng sinh lý (sự sinh trưởng, già cỗi...), các hiện tượng bệnh lý‎, các hiện tượng về thể chất, tinh thần xã hội, các dịch vụ y tế, các chương trình y tế..

Các hiện tượng tập thể bao giờ cũng gắn với khung cảnh sinh học- xã hôị, đặc biệt là khung cảnh kinh tế xã hội vì khi muốn can thiệp vào một hiện tượng sức khỏe nào đó trong phạm vi cả nước cần phải có sự lãnh đạo, quản lý thúc đẩy ở cấp nhà nước về mọi khía cạnh: khoa học, kinh tế, chính trị, xã hội... và cả vấn đề tự nhiên. Trong khung cảnh kinh tế xã hội đó, vì nhiều nguyên nhân mà nữ giới thường dễ bị tổn thương hơn nam giới do đó trong quá trình xem xét các hiện tượng sức khoẻ, chúng ta cần phải chú ý quan tâm hơn tới nữ giới.

* Nguy cơ, yếu tố nguy cơ

Nguy cơ là xác xuất xuất hiện một biến cố không có lợi cho sức khoẻ của mỗi cá nhân hoặc một quần thể.

Yếu tố nguy cơ toàn bộ các yếu tố nội, ngoại sinh có ảnh hưởng đến việc hình thành, diễn biến của bệnh trạng trong quần thể. Tuỳ thuộc vào mức độ ảnh hưởng mà người ta chia ra yếu tố nguy cơ nghi ngờ, yếu tố nguy cơ căn nguyên.

* Các khái niệm về quần thể

Quần thể định danh: Là một tập hợp các cá thể có chung tính chất nhất định, hình thành một xác xuất mắc bệnh tương tự nhau đối với mỗi bệnh trạng nào đó trước những yếu tố nguy cơ nghi ngờ, yếu tố nguy cơ căn nguyên. Như vậy quần thể định danh là phải đồng nhất với nhau về nhiều tính chất và đồng nhất tối đa về nguy cơ trước bệnh trạng.

Trong quần thể định danh người ta có thể chọn ra quần thể có nguy cơ, quần thể có nguy cơ cao và quần thể bị đe doạ.

* Dịch và dịch địa phương

- Dịch: Hiểu một cách chung nhất là: Một bệnh gây thành dịch khi trong một khoảng thời gian nhất định, tỷ lệ mắc vượt quá tỷ lệ mắc trung bình ở khu vực đó trong thời gian dài.

- Dịch địa phương: là một loại bệnh thường xuyên sảy ra ở trong khu vực địa lý nhất định, với một tỷ lệ hiện mắc nhất định tuỳ thuộc vào sự có mặt của những yếu tố nguy cơ của bệnh mà những yếu tố nguy cơ này do điều kiện tự nhiên và xã hội ở nội khu vực đó quy định.