1.sx GTTD

a.đặc điểm của quá trình sx TBCN

-người công nhân làm việc dưới sự kiểm soát của nhà tư bản

-sp mà công nhân làm ra thuộc sở hữu của nahf tư bản

-quá trính sx TBCN là sự thống nhất giữa quá trình sx ra GTSD vs việc tạo ra gtri và GTTD

*GTTD là phần gtri mới dôi ra ngoài gtri sức LĐ do công nhân tạo ra và bị nhà TB chiếm đóng

2.hai pp sx GTTD

a.GTTD tuyệt đối:là GTTD đc tạo ra do kéo dài ngày lđ () khi thời gian lđ tất yếu ko đổi

-những con đg chủ yếu để sx ra GTTD tuyệt đối 

+tăng thời gian làm việc trong 1 ngày,tháng,năm

+tăng cường độ lđ

-giới hạn ngày lđ: về thể chất và tinh thần của người công nhân: co dãn () khoảng: thời gian lđ cần thiết <ngày lđ

+trình độ LLSX

+tính chất QHSX

+so sánh lực lượng giữa công nhân và tư bản

b.GTTD tương đối:GTTD thu đc do rút ngắn t/g lđ tất yếu,nhờ đó tăng t/g lđ thặng dư,() đk độ dài ngày lđ ko đổi

-Muốn rút ngắn t/g lđ tất yếu bằng cách hạ thấp gtri slđ,bằng cách giảm gtri TLSH của công nhân. Do đó phải tăng năng suất LDDXH () các ngành sx TLSH,các ngành sx TLSX để sx các TLSH.nghĩa là tăng năng suất lđ xh

-GTTD siêu ngạch:llaf phần GTTD thu thêm xuất hiện khi gtri cá biệt của hh nhỏ hơn gtri xh của hh

+GTTD siêu ngạch là hiện tượng tạm thời đối vs mỗi nhà tư bản,nhưng đối vs Xh nó là phổ biến,GTTD siêu ngạch là hình thwucs biến tướng cảu GTTD tg đối

c.sx ra GTTD-quy luật kte cơ bản của CNTB

sx ra ngày càng nhiều GTTD cho nhà TB bằng cách tăng cường bóc lột LĐ làm thuê trên cơ sở tăng năng suất LĐ và cường độ lđ

*vì sao gọi là quy luật kte cơ bản:

-phản ánh mục đích của nền sx và pg tiện đạt mục đích

-sx GTTD phản ánh quan hệ giữa TB và lđ,đây là qhe cơ bản () XH tư bản

-phản ánh qhe bản chất () CNTB

-chi phối sự HĐ của các quy luật kte khác

-quyết định sự phát sinh,phát triển của CNTB,và là quy luật vận động của pg thức sx đó