Bài 29 - Lịch sử 10: Cách mạng Hà Lan và cách mạng tư sản Anh

1. Cách mạng Hà Lan

* Nguyên nhân:

- Từ đầu thế kỷ XVI Nêđéclan có nền kinh tế công thương phát triển nhất châu Âu.

- Lệ thuộc PK Tây Ban Nha.

- XH: Mâu thuẫn dân tộc giữa các tầng lớp XH Nêđéc lan với PK TBN.

* Diễn biến:

- Tháng 8/1566 nhân dân miền Bắc Nêđéclan khởi nghĩa, lực lượng phát triển mạnh, làm chủ nhiều nơi.

- 1/ 1579 Hội nghị U-trếch với nhiều quyết sách quan trọng

- Năm 1609 Hiệp định đình chiến được ký kết.

- Năm 1648 TBN công nhận độc lập.

* Kết quả.

- Lật đổ ách thống trị của phong kiến Tây Ban Nha.

- Mở đường cho CNTB phát triển.

- Hạn chế: TS, quý tộc trong nước vẫn áp bức, bóc lột nhân dân.

* Tính chất và ý nghĩa:

+ Là cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, đồng thời là cuộc CMTS đầu tiên trên thế giới.

+ Thiết lập nhà nước TS đầu tiên trên thế giới. Mở ra thời đại mới - bùng nổ các cuộc cách mạng tư sản.

2. Cách mạng tư sản Anh

* Tình hình nước Anh trước CM:

- Kinh tế: Đầu thế kỷ XVII, nền kinh tế nước Anh phát triển nhất châu Âu:

+ CTTC chiếm ưu thế. Ngoại thương phát triển mạnh, đẩy nhanh quá trình tích lũy của giai cấp tư sản.

+ CNTB thâm nhập vào nông nghiệp làm cho nông thôn phân hóa mạnh mẽ.

- Xã hội: Tư sản, quý tộc mới giàu lên nhanh chóng.

- Chính trị: Chế độ phong kiến kìm hãm lực lượng sản xuất TBCN.

* Diễn biến của cách mạng:

+ Năm 1642 -1648: Nội chiến (Vua - Quốc hội)

+ Năm 1649: Xử tử vua, thành lập nước cộng hoà. 

+ 1653: Nền độc tài được thiết lập.

+ Năm 1688: chế độ Quân chủ lập hiến được xác lập.

* Ý nghĩa:

- Lật đổ CĐPK, mở đường cho CNTB ở Anh phát triển.

- Mở ra thời kì quá độ từ chế độ PK sang chế độ tư bản.

Bài 30 - Lịch sử 10: Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ

1. Sự phát triển của CNTB ở Bắc Mĩ. Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh

- Nửa đầu thế kỷ XVIII, 13 thuộc địa Anh được ra đời.

- Giữa thế kỉ XVIII, nền công thương nghiệp TBCN ở đây phát triển.

- Sự phát triển kinh tế công, nông nghiệp thúc đẩy thương nghiệp, giao thông, thông tin, thống nhất thị trường, ngôn ngữ.

- Chính phủ Anh Ban hành các đạo luật hà khắc -> Cản trở sự phát triển của xã hội Bắc Mĩ => Toàn thể ND Bắc Mĩ >< TD Anh => bùng nổ chiến tranh.

2. Diễn biến chiến tranh và sự thành lập Hợp chủng quốc Mĩ

- Duyên cớ:

+ Sự kiện Bô-xtơn

+ 9/1774, Đại hội lục địa lần thứ nhất, yêu cầu vua Anh bãi bỏ chính sách hạn chế công thương nghiệp.

- Diễn biến: 

+ Giai đoạn 1: 1775 - 1777: 

* Tháng 4/ 1775: Chiến tranh bùng nổ. 

* Tháng 5/1775 đại hội lục địa lần thứ hai: Quyết định xây dựng quân đội lục địa, tuyên bố tách khỏi nước Anh.

* 4/7/1776Thông qua bản Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố thành lập Hợp chủng quốc Mĩ.

- Giai đoạn 2: 1777 - 1783:

* 17/10/1777 chiến thắng Xa-ra-tô-ga, tạo ra bước ngoặt cuộc chiến.

* Năm 1781 trận I-oóc-tao giáng đòn quyết định, giành thắng lợi cuối cùng.

* Năm 1782 chiến tranh kết thúc.

3. Kết quả và ý nghĩa của Chiến tranh giành độc lập

* Kết quả:

- Hoà ước Véc - xai (9/1783), Anh công nhận nền độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mĩ.

- Hiến pháp 1787 

* Ý nghĩa:

+ Giải phóng Bắc Mĩ khỏi ách thống trị của TD Anh, thành lập quốc gia tư sản, mở đường cho CNTB phát triển ở Bắc Mĩ.

+ Góp phần thúc đẩy cách mạng chống phong kiến ở châu Âu, phong trào đấu tranh giành độc lập ở Mĩ La-tinh.