4/  Đường lối, hoàn cảnh lịch sử và nội dung cơ bản giai đoạn 1946-1954

a/ Hoàn cảnh lịch sử

Thuận lợi: Chúng ta chiến đấu để bảo vệ nền độc lập tự do của dân tộc và đánh địch trên đất nước mình nên có chính nghĩa, có “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Trong khi đó thì Pháp cũng có những khó khăn nhất định về chính trị, kinh tế, quân sự.

Khó khăn: Tương quan lực lượng quân sự yếu hơn địch, bị bao vây bốn phía, chưa được nước nào công nhận, giúp đỡ. Quân Pháp thì có vũ khí tối tân và chiếm đóng được hai nước Lào, Campuchia và một số nơi ở Nam Bộ.

b/ Ba văn kiện lớn thể hiện đường lối toàn quốc kháng chiến của Đảng là:

Văn kiện toàn dân kháng chiến của Trung ương Đảng (12/12/1946)

Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh (19/12/1946)

Tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Trường Chinh

Nội dung đường lối:

+ Mục đích kháng chiến: kế tục và phát triển sự nghiệp cách mạng tháng tám, “đánh phản động thực dân Pháp xâm lược, giành thống nhất và độc lập”.

+ Tính chất kháng chiến: “Cuộc kháng chiến của dân tộc ta là một cuộc chiến tranh cách mạng của nhân dân, chiến tranh chính nghĩa. Nó có tính chất toàn dân, toàn diện và lâu dài”. “Là một cuộc chiến tranh tiến bộ vì tự do, độc lập, dân chủ và hòa bình”

+ Chính sách kháng chiến: “Liên hiệp với dân tộc Pháp, chống phản động thực dân Pháp. Đoàn kết với Miên, Lào và các dân tộc yêu chuộng tự do, hòa bình”.

Phương châm tiến hành kháng chiến: Tiến hành cuộc chiến tranh nhân dân, thực hiện kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa vào sức mình là chính.

Kháng chiến toàn dân: toàn dân cùng tham gia kháng chiến

Kháng chiến toàn diện: đánh địch về mọi mặt: chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa, ngoại giao. Trong đó về chính trị: thực hiện đoàn kết toàn dân, tăng cường xây dựng Đảng, chính quyền, các đoàn thể nhân dân. Về quân sự: thực hiện vũ trang toàn dân xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, tiêu diệt địch, giải phóng nhân dân và đất đai, thực hiện du kích chiến, tiến lên vận động chiến. Về kinh tế: tiêu thổ kháng chiến, xây dựng kinh tế tự cung tự túc. Về văn hóa: xóa bỏ văn hóa thực dân, phong kiến, xây dựng nền văn hóa dân chủ mới theo ba nguyên tắc “Dân tộc, khoa học, đại chúng”. Về ngoại giao: thực hiện thêm bạn bớt thù, biểu dương thực lực, sẵn sàng đàm phán nếu Pháp công nhân Việt Nam độc lập.

+ Kháng chiến lâu dài (trường kỳ) là để chống âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của Pháp, để có thời gian phát huy yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” của ta, chuyển hóa tương quan lực lượng từ chỗ ta yếu hơn địch đến chỗ ta mạnh hơn địch, đánh thắng địch.

+ Dựa vào sức mình là chính: “phải tự cấp, tực túc về mọi mặt”

+ Triển vọng kháng chiến: mặc dù lâu dài, gian khổ, khó khăn song nhất định thắng lợi.