[1] Binh chế Phủ nhà Đường

Ban đầu binh sĩ tự vũ trang, dần dần sau này đổi thành nhà nước cung cấp vũ trang, nên gọi là quan kiện (binh)

Edit: MinnieKemi

Nửa tháng trước Chu Đình Tá dẫn quân đóng ở phía đông Mật châu, phía tây Lai châu, đóng quân cản trở và phòng thủ để cân bằng thế lực với quận binh [2] Mật châu.

[2] Là quân đội của từng châu tương ứng của phiên trấn. Người dẫn binh gọi là Thứ sử của một châu.

Ngày hôm đó, chưa kịp ăn sáng thì Chu Đình Tá đã nhận được thông báo có người tự xưng là phu xe của Hứa Tắc tới đưa tin.

Hôm Hứa Tắc nghe được tin binh biến Cao Mật ở dịch sở, thế là ghi nhớ trong lòng, trước khi xuất phát đi Cao Mật đã viết một bức thư cất trong người. Trên đường đi quả thật gặp chuyện chẳng lành, nàng bèn lệnh cho phu xe kia giữ lấy nó tìm chỗ ẩn nấp trước, sau khi đã an toàn mới đem thư trao cho Chu Đình Tá.

Người phu xe kia đã không phụ sự ủy thác của nàng, cưỡi ngựa phi nước đại suốt đêm tới được nơi Chu Đình Tá đóng quân.

Chu Đình Tá mở thư ra đọc, trong thư nói, nếu như nhận được thư này có nghĩa là Hứa Tắc đã gặp chuyện không may trên đường đi, chuyện này chắc chắn có liên quan tới quân Cao Mật hoặc huyện trấn binh Cao Mật, kính xin hắn lấy lý do bình loạn mà xuất binh tới Cao Mật.

Trong tay Chu Đình Tá mặc dù nắm giữ không quá ba ngàn người, nhưng mỗi một người đều là tinh nhuệ, xuất binh đánh vài ngàn tên nhóc con Cao Mật cũng không phải là chuyện gì lớn, đúng lúc hắn cũng muốn cho quân Mật châu một bài học, lấy Cao Mật để răn đe cũng không tới nỗi nào, sẵn đó để cho Hứa Tắc nợ ân tình của hắn luôn.

Sau khi hắn hỏi kĩ càng thông tin từ phu xe, suy đoán có lẽ lúc này Hứa Tắc đã bị bắt về binh trấn Cao Mật, không chần chừ thêm nữa, hắn nhanh chóng gọi phó quan đến bàn bạc kế hoạch.

Ở một nơi khác, Hứa Tắc và Thiên Anh chạy trở lại nơi giấu hành lý. Xe ngựa đã không còn ở đây, đồ đạc thì rơi rải rác ven đường, mỗi thứ một nơi, lại thêm bị người qua đường nhặt đi kha khá.

Thiên Anh nhìn thấy cảnh này lòng đau vô cùng, vốn họ đã nghèo rồi, nay còn xác xơ hơn.

Hứa Tắc đi thẳng vào rừng tìm lại cáo thân và bọc công phục xách về, phụ Thiên Anh gom lại một ít đồ đạc còn dùng được để mang theo, hai người mỗi người mang một bọc đồ quay lại thành Cao Mật.

–*–*–*–*–

Cao Mật vốn là sở hạt của Tri Thanh, tuy lúc này cắt cho triều đình, nhưng Huyện trấn binh [3] thuộc phiên trấn sở tại vẫn ở đây. Theo Hứa Tắc được biết, số binh lính này là do Nhâm huyện lệnh tiền nhiệm tự mình lập ra, Trấn át sứ [4] và huyện lệnh tiền nhiệm đều cá mè một lứa nên quan hệ rất tốt.

[3] Trong phạm vi thế lực phiên trấn có các châu, dưới châu có huyện. Cho nên quân đội cấp châu thì gọi là Quận binh, của cấp huyện thì gọi là Huyện trấn binh.

[4] Trấn át sứ: Là tướng lĩnh của Huyện trấn binh, hay còn gọi là trấn tướng. Dưới có thập tướng, phó tướng, áp nha, ngu hầu. Nhiều Trấn át sứ là do Tiết độ sứ của phiên trấn bổ nhiệm trực tiếp, cho nên coi như thân tín, thế lực rất lớn, thường xuyên lấn át quyền hành của Huyện lệnh địa phương (Huyện lệnh rất khổ – Hứa Tắc)

Bây giờ Hứa Tắc đến đây nhậm chức, huyện lệnh trước đây bị điều đi, chỉ còn lại một vị Trấn át sứ tay nắm binh quyền hoành hành ngang ngược, cho nên tên trấn tướng đó tất nhiên là muốn đối nghịch với Hứa Tắc – người 'đại diện cho phía triều đình'.

Hứa Tắc đã chuẩn bị kĩ càng, sẵn sàng nghênh đón kẻ địch này.

Khi về lại thành Cao Mật, đầu tiên là nàng sắp xếp cho Thiên Anh ở lại một dịch quán trong thành, sáng sớm hôm sau thì một mình tới huyện đường huyện Cao Mật.

Lúc này bên trong huyện đường chư vị huyện úy, huyện thừa, chủ bộ, và cả lục sự vân vân...đều trầm ngâm ngồi đợi trong công phòng, nhiều người nhàn rỗi không có chuyện gì làm, cũng ngồi trong đây, lòng buồn bực, tay đọc sách tay chép sách.

Hứa Tắc đột nhiên tới nên bọn họ trở tay không kịp.

Hôm nay nàng mặc công phục, đã không còn là bộ áo màu xanh như khi ở Bỉ bộ nữa, mà là áo bào màu lục nhạt chính thất phẩm trở lên, phục sức như thế này, vừa nhìn là biết ngay.

Đón nàng là một lại tá, lúc hắn ta nhận ra sắc phục trên người nàng lại càng hoảng sợ, quay đầu định chạy vào trong, thì Hứa Tắc đã ngăn hắn lại, nói: "Đưa ta cùng đi vào trong."

Hắn vốn dĩ định vào mật báo, nhưng Hứa Tắc nói như vậy, hắn còn làm sao được? Sau đó chỉ có thể gật đầu, nơm nớp dẫn Hứa Tắc đi vào công phòng bên trong.

Nơi đầu tiên đi vào là phòng khách chính, các đồ đạc công phòng đầy đủ. Lại tá khom người nói: "Để tiểu nhân mời mọi người đến, xin ngài đợi tạm ở đây."

"Không cần." Hứa Tắc giơ tay lên gõ mạnh lên cửa gỗ bên cạnh: "Cộp...cộp ...cộp..." ba tiếng động lớn đánh thức công phòng yên tĩnh.

Lại tá trợn tròn mắt, hắn đoán là cái tên bất hảo tóc tai chớm bạc mặt mày kì quái này đang ra vẻ, vội vàng cao giọng: "Tân nhiệm Minh phủ [5] đến rồi!"

[5] Xưng hô đối với huyện lệnh, huyện úy thì gọi là thiếu phủ.

Cả đám người nghe tiếng thông báo thì tràn ra như ong vỡ tổ, trong đó có người còn chưa mặc áo xống đàng hoàng, khăn vấn đầu còn chưa buộc, có vẻ như vừa tỉnh ngủ.

Theo sắp xếp trên toàn quốc huyện Cao Mật thuộc vào trung huyện, biên chế huyện giải gồm có bốn mươi chín người, ngày thường có khoảng mười lăm người đi lại làm việc trong công phòng.

Lúc này đang chen chen lấn lấn trước mặt Hứa Tắc là mười lăm quan viên lớn nhỏ trong huyện đường, tướng mạo khác nhau, nhưng thoạt nhìn đều rất lơ đãng.

Hứa Tắc nhìn một vòng, xuất trình cáo thân, thay thiên tử tuyên đọc một lần, rồi mới nói: "Ta là huyện lệnh tân nhiệm huyện Cao Mật – Hứa Tắc, vừa mới đến, nên hi vọng chư vị chỉ giáo thêm." Khiêm tốn nhưng khí thế không yếu ớt.

Hứa Tắc nhận lại cáo thân, chợt hỏi: "Huyện úy là vị nào?"

Một người trong đó đứng ra, khom người giơ tay hành lễ nói: "Là ta, Trần Hướng, người Kinh Triệu phủ."

Người Trường An? Hứa Tắc quan sát sơ qua người này, anh ta còn rất trẻ, chắc chắn chưa tới hai mươi lăm tuổi, giữa một đám quan viên lười biếng của huyện Cao Mật, coi như người đặc biệt.

Nàng rời mắt, lại hỏi: "Huyện thừa là vị nào?"

Một người đứng ra tùy ý chắp tay: "Tiết Linh Chi, người Việt châu, huyện thừa Cao Mật."

Hứa Tắc lại hỏi: "Chủ bộ là vị nào?"

Một người đàn ông hơn ba mươi bước ra, chắp tay: "Là ta, Lữ Phụng, người Thanh châu, chủ bộ Cao Mật."

Là huyện bậc trung, theo biên chế quan huyện sẽ có bốn người, theo thứ tự là một huyện lệnh, một huyện úy, một huyện thừa, và một chủ bộ.

Hứa Tắc đã biết mặt ba vị đại trợ lý của mình, nhưng vẫn chưa xong, nàng lại hỏi: "Lục sự là vị nào?"

Một người đàn ông thấp bé bước ra, nhỏ giọng lên tiếng: "Là ta."

"Quý tính?" Lục sự tỏ vẻ bất ngờ khi bị Hứa Tắc kéo ra đứng một mình, sau đó sợ hãi nói:

"Thái..."

"Thái lục sự, mời ông đem sổ sách trong ba năm trở lại đây của Cao Mật đưa lên cho ta." Nàng nhìn thoáng qua một gian công phòng phía đông: "Gian phòng đó đã không có người nên ta sẽ đến đó, nhân tiện cũng đem bàn tính tới luôn. Mọi người còn có ý kiến gì không?"

Tiểu lục sự vội vàng lắc đầu, sau đó thấp thỏm liếc nhìn chủ bộ. Chủ bộ thầm đẩy hắn một cái, cau mày nói: "Còn không làm nhanh?"

"Hôm nay tạm thời đến đây thôi, giải tán đi!" Hứa Tắc phát lệnh, mọi người nhao nhao tản đi, bên trong phòng khách chính chỉ còn lại tá và nàng.

Nắng sớm ngày xuân chiếu vào trong phòng, cấy cối xung quanh xanh tươi tràn đầy sức sống, Hứa Tắc xoa hai tay, lòng bàn tay từ từ ấm lên.

Sau khi người hầu quét dọn sạch sẽ gian công phòng phía đông, Hứa Tắc liền đi thẳng vào trong.

Trong huyện đường có người hứng thú, khe khẽ bàn luận lấy như là 'Nghe nói xuất thân từ Bỉ bộ, quả nhiên vừa tới thì đã đòi coi sổ sách, ngoài cái này không biết còn làm gì không?', 'Coi sổ sách mới cật lực làm sao, tôi thấy người này là kiểu người của phái hành động, những ngày kinh hoàng sau này chắc không giống như cảnh tượng bây giờ chứ?', 'Phái hành động thì sao? Ở chỗ như Cao Mật này mà còn có thể dậy sóng ba đào được chắc?', 'Chậc, không biết tên trấn tướng kia có nhận được tin tức huyện lệnh mới tới nhậm chức chưa...'

'Trấn tướng' trong miệng lại tá này chính là tướng lãnh của binh trấn huyện Cao Mật Lưu Sĩ Trung, nắm trong tay bốn ngàn trấn binh, tất cả đều là chức nghiệp binh [5]. Chức nghiệp binh, tức là ngoại trừ tham gia quân ngũ thì không làm gì khác, hoàn toàn sống dựa vào tài chính quốc gia. Nếu không có chiến sự, những người này trở thành 'hư phí y lương, vô sở sự' [6], là gánh nặng kinh tế lớn cho địa phương.

[5] Chức nghiệp binh: Là kết quả của chế độ trưng binh, hiếm thấy trong thời kì phủ binh chế. Phủ binh tức là không tách rời binh, nông, không có chiến tranh thì về làm nông nghiệp; còn chức nghiệp binh thì khác, họ thoát ly khỏi sản xuất nông nghiệp, chức nghiệp là quân nhân, không tham gia sản xuất, do quốc gia nuôi. Thí dụ, chức nghiệp binh cấp huyện, thì do tài chính của huyện đó nuôi, số tiền này rất lớn. Cho nên đối với Hứa Tắc, việc cắt giảm binh lính, chuyển họ sang làm nông nghiệp là con đường tất yếu. Nhưng đám chức nghiệp binh này rất khó đối phó, vì vậy việc cắt giảm binh ngạch cũng là việc khó khăn.

[6] Không có việc làm, hao phí tiền quần áo lương thực

Đa số những người này là những kẻ bán rượu thịt ở chợ và phường lưu vong du thủ du thực, bởi vì nguồn gốc lợi ích chính là việc tận thu thuế má, nên đã hình thành tập đoàn lợi ích, một ngày khi ích lợi của bọn họ bị xâm phạm, nói trở mặt chúng sẽ trở mặt ngay, binh biến sẽ mau chóng xảy ra.

Lý do không ai dám động vào con cọp này của huyện Cao Mật, là do sợ chọc vào nó sẽ bị nó cắn ngược lại một cái, chết không có chỗ chôn thân.

Trên thực tế tình huống kiểu như thế này tồn tại rộng khắp các phiên trấn.

Nguyên do là thường thì huyện lệnh không được kiêm nhiệm trấn tướng, cũng không được tham dự vào chuyện quân sự, còn trấn tướng lại có thế lực khổng lồ, thậm chí có lấn át cả việc hành chính và quyền sở hữu tài sản của huyện lệnh.

Mọi người nói tới nói lui, lại nói tới đề tài này, cuối cùng nhao nhao thở dài tỏ vẻ bất đắc dĩ.

Huyện lệnh mới tới thì thế nào chứ? Là triều đình phái tới thì thế nào chứ? Cũng không phải đều bị Lưu Sĩ Trung ép tới chết sao?

Con đường làm huyện lệnh của Hứa Tắc, sợ là khó khăn.

Cả đám đang ở bên trong nói thầm, có một lại tá chợt vọt vào: "Chư vị chớ ầm ĩ!"

Sau đó giơ mảnh lụa đầy chữ trong tay lên: "Hứa minh phủ sai tôi tới dán cái này! Ai vi phạm sẽ giáng một cấp!"

Nói xong ngay lập tức đóng 'cộp cộp cộp cộp' vào bốn góc thông báo: "Mọi người nhìn cho rõ, đừng trách tôi không nói đấy!" Nói xong chống nạnh đi sang bên cạnh đứng, nhìn cả đám xông tới.

Trên mảnh lụa viết, chính là phiên bản 'Huyện lệnh giới', thậm chí đặt luôn cả chế độ công phòng, không cho phép ngủ, không cho phép bàn tán, không cho phép xem sách giải trí vân vân...

(Khuyến cáo của huyện lệnh)

Lẽ nào tin tức có sai sót gì sao, người này xưng là Hứa Minh phủ xuất thân từ Bỉ bộ trên thực tế lại xuất thân từ Ngự sử đài? Đây rõ ràng đều là những chế độ đáng sợ mà chỉ ngự sử đài mới có thể nghĩ ra! Đáng sợ quá đáng sợ!

Mọi người rên rỉ, lại có một người cong môi cười nhạt.

Người này chính là Trần Hướng huyện úy Cao Mật, đã lâu hắn chưa từng cười như vậy.

Hắn lấy một phong thư trong ngăn tủ nhỏ, mở ra đọc lại một lần, còn chưa đọc xong, thì có lại tá tới gọi hắn. Hắn đứng dậy tiện tay kẹp thư vào một xấp công văn trên bàn, rồi vội vội vàng vàng đi ra.

–*–*–*–*–

Sau khi Hứa Tắc vào trong, bên trong công phòng phía đông vẫn không có động tĩnh gì, lâu lâu lại nghe được tiếng bàn tính lốp bốp, nhưng vẫn không thấy ai đi ra.

Đã là ngày thứ ba, vị Minh phủ mới tới này rốt cuộc muốn thế nào? Kiểm tra sổ sách là chuyện khô khan tới nhường nào, không bằng đi tắm nắng tâm sự chuyện đời còn hơn!

Bên trong huyện đường mọi người đang thầm ai oán trong lòng, lại tá bị Hứa tắc mua chuộc lại vọt vào, mặt mày hớn hở nói: "Hứa minh phủ mời mọi người cùng ăn trưa! Nhanh lên, nhanh lên, rượu và thức ăn bên bếp công đều đã chuẩn bị xong, tới chậm thì không có chỗ đâu nha!"

Ôi! Còn biết cho bọn họ ăn kẹo! Quá xấu! Ôi chao không đúng, bếp công làm cơm sao? Còn chưa ngán à!

Mọi người lại than trời trách đất, nhưng vẫn nhao nhao đứng dậy đi tới bếp công.

"Có phải hồng môn yến không đây?", "Yên tâm đi, tướng tá của Hứa minh phủ không giết nổi ông đâu.", "Kêu mọi người qua đó là muốn làm gì đây?", "Ông sợ như thế làm gì, không lẽ làm chuyện gì sai nên chột dạ à?", "Tôi..."

Hứa Tắc đã chờ trong nhà ăn từ trước, trước mặt là một bàn ăn lớn, có thể ngồi khoảng hai mươi người.

Sau khi đi vào mọi người ngồi vây lại thành một vòng, hai vị trí bên cạnh Hứa Tắc lại bị chừa ra hai chỗ trống, hình như mọi người có vẻ rất sợ nàng.

Hứa Tắc không thèm để ý, lệnh đám người hầu mang rượu và đồ ăn lên.

Cơm canh trong huyện đường cũng không khá hơn chút nào, chư huyện quan huyện lại nhanh chóng ăn xong như bình thường, đang ngồi chờ Hứa Tắc lên tiếng cho bọn họ rút lui, nhưng Hứa Tắc lại lệnh cho đám người hầu dọn bàn ăn sạch sẽ trước.

"Mọi người có cần đi vệ sinh không?" Hứa Tắc bỗng nhiên mở miệng hỏi.

Nào có ai vừa ăn cơm xong thì phải đi vệ sinh, người này thật kì lạ!

"Nếu không vậy... Chúc Ký..." Nàng nghiêng đầu gọi lại tá: "Đóng cửa."

Đóng cửa? Không lẽ không tính cho bọn họ ra ngoài?

"Mời mọi người tới, có hai chuyện muốn nói." Hứa Tắc lật sổ tay trước mặt.

"Một là, về chuyện thu chi của huyện đường. Hiện nay, thu nhập chủ yếu của huyện Cao Mật là dựa vào thuế khóa và công nghiệp công, chi tiêu chủ yếu cần cho cửa hàng cửa hiệu, dịch trạm, vận chuyển, kiện cáo, thủy lợi, thi công xây dựng, trường học, công trình phật giáo vân vân...trong đó chu cấp cho quân binh là đứng hàng đầu. Dân số huyện Cao Mật là ba mươi ngàn người, quan kiện binh bốn ngàn người. Quan binh lại không tham gia sản xuất, không làm nông tang, toàn bộ chi phí đều dựa vào tiền dân nuôi, đã như vậy gần ba năm nay. Bách tính nghèo khó, quan binh lại kiêu ngạo ngang tàng, quả thật là đảo lộn trật tự. Vì vậy việc thứ hai, là cùng mọi người thương thảo việc cắt giảm binh ngạch trưởng từ quan kiện [7] Cao Mật."

[7] Là quan kiện binh, cũng là nơi đóng quân trước mắt ở Cao Mật, là kết quả của chế độ trưng binh. Họ là tập đoàn quân nhân đặc biệt, rất khó trị.

Điên hả? Huyện thừa nghe thấy vậy suýt chút nữa nhảy dựng lên.

Tác giả nói ra suy nghĩ của mình

Vương Phu Nam: "Mọi người nhớ tôi không? Đừng nóng, tôi đang trên đường tới đây, nhưng do tốc độ đường truyền hơi chậm, nên cứ để cho vị hôn thê của tôi tìm một chút cảm giác tồn tại trước đi ha!