I. ĐỊNH NGHĨA:   Cần phân biệt 2 thuật ngữ dưới đây:

Hội chứng CEK: Chỉ hoàn cảnh tuần hoàn mao mạch trong 1 khoang kín giải phẩu bị thiểu năng do tăng áp lực trong khoang. Hậu quả có thể gây hoại tử cơ và TK ngoại biên ( đôi khi gây hoại tử cả da )do phù nề quá mức,co rút gân. Lưu thông máu ở trục mạch máu chính vẫn bình thường.

Hội chứng Volkmann: Là di chứng của HC CEK cấp tính không được chữa trị hoặc chữa trị sai qui cách. Trong đó cơ và TK ngoại biên hoại tử được thay thế bằng các mô xơ.

II. CĂN NGUYÊN:    4 nhóm chấn thương chính.

Làm hẹp thể tích khoang GP ( băng bột chặc, khâu cân căng…)

Làm tăng dung tích trong khoang ( chảy máu, phù nề..)

Kết hợp cả 2 nguyên nhân trên. ( gãy xương chiếm 45% CEK cấp )

Nguyên nhân khác ( tư thế GP,)

III. CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ:

Dựa vào:

1.      Thời gian bị chèn ép.

2.      Triệu chứng LS chủ quan.

3.      Đo các áp lực.

Thời gian CE:  - Trước 6h thì điều trị bảo tồn

                             - Sau 6h thì mổ rạch mở cân mạc

B. Lâm sàng:

- Dọa CEK:

+ Đau giữ dội, ngày càng tăng.

+ Đau tăng thêm khi kéo căng thụ động các cơ trong khoang bị CE xuất hiện sớm. Nhạy cảm và quan trọng nhất.

- CEK rõ rệt: xuất hiện lần lượt thêm

+ RL cảm giác

+ RL vân động.

Phải xác định sớm ngay các RL cảm giác, thì điều trị mới có hy vọng phục hồi hoàn toàn. Khi có RL vận động là muộn, ít hy vọng phục hồi hoàn toàn.

** chú ý: 5 P trong CEK:???( thiếu máu vùng)

Đau: Pain

Mất mach: Pulseless

Dị cảm: Pararesthesia

Tím tái: Pallor

Liệt: Paralysis

TÓM LẠI:

CEK trong vòng 6h, mới có đau thôi , thì điều trị bảo tồn

Nếu sớm nhưng có dấu hiệu TK ( RL CG) thì mổ cc rạch mở cân mạc.

Nếu quá 6h, thì có chỉ định mổ tuyệt đối CC rạch mở cân mạc.

Các trường hợp BN là TE, hôn mê,…thì khó xác định LS chính xác. Chỉ có đo áp lực trong khoang là có giá trị.

C. Đo các áp lực:

Gradient = HA trâm trương – Áp lực trong khoang.

Trị số này < 30mmHg   thì chỉ định mổ .

ĐIỀU TRỊ BẢO TỒN:

Tháo bỏ các phương tiện gây CE bên ngoài ( băng bột, cắt chỉ căng…)

Không kê cao chi dưới.

Thuốc giảm đau.

Tiếp tục theo dõi tiến triển

Điều trị chống choáng CT sớm có kết quả, đều giúp dự phòng và điều trị CEK cấp tính có hiệu quả.

IV.CÁC DI CHỨNG- BIẾN CHỨNG CỦA CEK CẤP TÍNH:

HC Volkmann. Co rút gân do thiếu máu cục bộ

Liệt chi

Suy thận. Dẫn đến TV( Do cơ hoại tử, độc tố làm suy thận).