Ngày 9 tháng Giêng, cách nay bốn hôm, tôi nhận được một bao thư gửi bảo đảm do chuyển đưa thư tối giao tới, viết bằng chữ viết tay của đồng nghiệp cũng là bạn học cũ với tôi là Henry Jekyll. Điều này làm tôi rất ngạc nhiên, vì chúng tôi hoàn toàn không có thói quen liên lạc với nhau bằng thư. Thật vậy, tối hôm trước tôi đã gặp và ăn tối với ông ấy. Tôi không thể hình dung ra điều gì trong mối giao tiếp giữa chúng tôi có thể giải thích được cho sự trang trọng của lá thư bảo đảm này. Nội dung thư càng làm tôi ngạc nhiên hơn, vì nó như sau:

Ngày 10 tháng Chạp năm 18...

Lanyon thân mến,

Ông là một trong những người bạn lâu năm nhất của tôi, và mặc dù chúng ta có thể không đồng ý với nhau nhiều lần về các vấn đề khoa học, tôi không nhớ, ít nhất về phía tôi, có khi nào tình cảm của chúng ta bị sứt mẻ. Nếu có ngày nào ông bảo tôi là “Jekyll, mạng sống của tôi, danh dự của tôi, lý trí của tôi tùy thuộc vào ông”, thì tôi sẽ hy sinh tài sản hoặc thân mình để giúp ông. Lanyon, mạng sống của tôi, danh dự của tôi, lý trí của tôi, tất cả tùy thuộc vào lòng tốt của ông. Nếu tối nay ông không giúp tôi thì tôi sẽ biệt tích. Sau lời mở đầu này, ông có thể ngờ rằng tôi sắp yêu cầu ông làm một điều có thể tổn thương đến danh dự. Ông hãy tự phán xét.

Tôi muốn tối nay ông hoãn lại tất cả mọi cuộc hẹn khác - ô, ngay cả nếu ông được triệu đến bên giường của hoàng đế đế gọi một chiếc xe chở khách, trừ phi cỗ xe của ông đã thực sự đứng ngay tại cửa, và cầm lá thư này trong tay làm chứng cớ để đến thẳng nhà tôi. Poole, người quản gia của tôi, đã nhận được lệnh, ông sẽ thấy anh ta với người thợ khóa đợi ông đến. Sau đó họ sẽ phá cửa phòng làm việc của tôi, và ông sẽ đi vào một mình, đến mở cái tủ kính (chữ E) bên tay trái, bẻ khóa nếu tủ đông, và rút ra cái ngăn kéo thứ tự từ trên xuống hay thứ ba từ dưới lên (cũng là một), với tất cả mọi thứ hiện có bên trong. Trong tâm trạng cực kỳ lo lắng, tôi rất sợ mình hướng dẫn sai cho ông, nhưng dù tôi có sai, ông vẫn có thể biết đúng ngăn kéo nào, vì những thứ chứa trong đó gồm: một ít bột, một ống thủy tinh, và một tập giấy. Tôi xin ông mang cái ngăn kéo này đúng y như nó hiện có theo với ông về Quảng trường Cavendish.

Đó là phần đầu của công việc, bây giờ là phần thứ hai. Ông sẽ về trước. nửa đêm khá lâu, nếu ông đi ngay sau khi nhận thư này. Nhưng tôi sẽ đế cho ông có khoảng thời giờ dư đó, không chỉ vì sợ một số trở ngại không thế ngăn ngừa hay không tiên đoán được, mà còn vì việc sắp tới chỉ nên làm khi những người giúp việc của ông đã ngủ. Lúc nửa đêm, tôi phải yêu cầu ông trơ trọi một mình trong phòng khám bệnh của ông, để tự tay ông đón vào nhà một người đàn ông sẽ xuất hiện nhân danh tôi, và đưa tận tay ông ta cái ngăn kéo mà ông đã mang từ phòng làm việc của tôi về. Khi ấy ông làm xong vai trò của ông và nhận lời biết ơn tha thiết của tôi. Năm phút sau, nếu ông nhất định muốn có lời giải thích, ông sẽ hiểu rằng những thu xếp này có tầm quan trọng cốt tử, và nếu không làm một trong những điều này, dẫu chắc hẳn nó có vẻ kỳ quái, thì ông có thể bị cắn rứt lương tâm vì cái chết của tôi hay vì lý trí tôi sẽ suy sụp hoàn toàn.

Tôi tin rằng ông sẽ không coi nhẹ lời thỉnh cầu này, chỉ nghĩ tới khả năng đó thôi tim tôi đã nặng trĩu và tay tôi run lấy bấy. Hãy nghĩ đến tôi, vào giờ này, ở một nơi lạ, vật vã với nỗi đau khổ cùng cực ngoài sức tưởng tượng, nhưng vẫn biết rõ rằng chỉ cần ông giúp tôi đúng từng điểm thì các khó khăn của tôi sẽ tan biến như đã kế. Lanyon thân mến, hãy giúp tôi và cứu

Bạn ông,

H.J.

Tái bút: Tôi đã niêm phong lá thư này trước khi tâm trí tôi lại nảy ra một nỗi kinh hoàng mới.

Bưu điện có thể không làm được như tôi mong đợi khiến cho lá thư này sáng mai mới đến tay ông. Trong trường hợp đó, Lanyon thân mến, hãy làm những việc tôi nhờ khi nào ông cảm thấy thuận tiện nhất trong ngày, và một lần nữa hãy chờ người mang tin của tôi đến lúc nửa đêm. Khi ấy có thể đã quá muộn, và nếu đêm hôm ấy trôi qua mà không có gì xảy ra, ông sẽ biết rằng ông không còn gặp Henry Jekyll nữa.”

Đọc xong lá thư này, tôi tin chắc bạn đồng nghiệp của tôi đã mất trí, nhưng vì chưa xác minh được hoàn toàn, tôi cảm thấy phải làm như ông ấy yêu cầu. Càng ít hiểu chuyện rắc rối này, tôi càng ít phải ở vị thế phán xét tầm quan trọng của nó, và tôi không thể làm ngơ một lời thỉnh cầu dài dòng như thế mà không chịu trách nhiệm nặng nề. Vì thế tôi đứng lên rời khỏi bàn, lên cỗ xe ngựa hai bánh cho xe thắng tới nhà Jekyll. Người quản gia đang đợi tôi đến, anh ta đã nhận cùng chuyến thư như tôi một lá thư bảo đảm có ghi lời căn dặn, và đã lập tức cho gọi thợ khóa và thợ mộc. Hai người thợ đến trong lúc chúng tôi chưa kịp nói chuyện. Chúng tôi cùng đi tới giảng đường giải phẫu của bác sĩ Denman ngày trước, từ đó vào phòng làm việc của Jekyll là thuận tiện nhất (như ông chắc hắn đã biết). Cánh cửa rất chắc, ổ khóa rất tốt. Người thợ mộc thú nhận anh ta sẽ gặp khó khăn rất lớn và phải làm hư hỏng rất nhiều, nếu phải dùng lực. Người thợ khóa gần như tuyệt vọng. Nhưng anh ta vốn khéo tay, nên sau hai tiếng làm việc, cửa mở ra. Chiếc tủ đứng đánh dấu E không bị khóa. Tôi rút ngăn kéo ra, chèn đầy rơm vào rồi gói trong tấm vải trải giường, đoạn mang nó về Quảng trường Cavendish.

Về tới nơi tôi tiến hành xem xét những thứ trong ngăn kéo. Bột làm khá tỉnh xảo, nhưng không khéo như của nhà hóa học pha chế, vì thế rõ ràng là do Jekyll tự sản xuất. Khi mở một trong mấy gói giấy, tôi thấy dường như đó là một thứ muối trắng kết tinh đơn giản. Kế đó tôi chú ý đến cái lọ thủy tinh còn khoảng một nửa thứ dung dịch đỏ như máu, mùi rất nồng và hình như chứa chất ête dễ bay hơi và phốt pho. Các thành phần khác tôi không đoán được. Cuốn tập là số ghi chép thông thường, và không ghi gì nhiều, ngoại trừ một loạt ngày tháng. Những ngày này trải qua nhiều năm, nhưng tôi nhận thấy ghi chép chấm dứt gần một năm trước và khá đột ngột. Đây đó có một nhận xét ngắn ghi kèm theo ngày, thường không ngoài hai chữ: “gấp đôi”, có lẽ xuất hiện sáu lần trong tổng số vài trăm lần ghi, và một lần rất sớm trong loạt ghi chép có kèm theo vài dấu tán thán, “hoàn toàn thất bại!!!” Dù tôi rất tò mò muốn biết, nhưng tất cả những thứ này không nói rõ ràng cho tôi điều gì. Đây là cái lọ thủy tinh đựng một thứ rượu còn nào đó, một mẫu giấy gói một thứ muối nào đó, và cuốn sổ ghi chép hàng loạt thí nghiệm không dẫn tới kết quả hữu dụng thực tế nào (giống như rất nhiều nghiên cứu của Jekyll). Làm sao sự hiện diện của những vật này trong nhà tôi lại có thể ảnh hưởng tới danh dự, sự minh mẫn, hay mạng sống của ông bạn đồng nghiệp đồng bóng của tôi? Nếu người mang tin của ông ấy có thể tới nơi này, thì tại sao anh ta không thể tới nơi khác? Và dù có trở ngại nào đó, tại sao tôi phải đón người đàn ông này một cách bí mật? Càng ngắm nghĩ tôi càng tin rằng mình đang dính líu tới một ca bệnh não, và tuy tôi cho những người giúp việc đi ngủ, song tôi nạp đạn khẩu súng lục cũ, phòng trường hợp có thể cần phải tự vệ

Đồng hồ điểm mười hai giờ vừa mới vang khắp Luân Đôn, lập tức có tiếng gõ rất nhẹ trên cánh cửa. Tôi tự ra đón khách, và gặp một người đàn ông nhỏ bé đang nép sát vào hàng cột của mái cổng.

Tôi hỏi: “Anh đến theo lời bác sĩ Jekyll phải không?”

Hán trả lời “phải” bằng một cử chỉ dè dặt. Khi tôi mời hắn vào, hắn vừa làm theo lời tôi vừa liếc ngược lại để dò xét bóng tối trên quảng trường. Khi thấy một viên cảnh sát cách đó không xa làm đang trổ mắt tiến tới, hình như người khách của tôi giật mình và hấp tấp bước vào.

Tôi thừa nhận rằng những sự kiện này làm tôi không vừa lòng; thế nên trong khi theo hắn vào vùng sáng rõ của phòng khám bệnh, tay tôi để sẵn sàng lên vũ khí. Cuối cùng, ở đây tôi có cơ hội nhìn kỹ hán. Trước kia chắc chân tôi chưa bao giờ gặp hắn. Hắn nhỏ bé, như tôi đã nói. Tôi còn sửng sốt hơn nữa vì vẻ ghê rợn trên mặt hắn, vì cử động rất nhanh nhẹn của hắn lại đi kèm với thể trạng suy nhược thấy rõ, và, cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, vì cái cảm giác khó chịu vô cớ kỳ lạ khi có hắn bên cạnh. Cảm giác này giống với cái rùng mình vừa mới nảy sinh, đi kèm với nhịp tim đập chậm lại một cách đáng kể. Lúc ấy tôi cho là vì mình có ác cảm riêng với hắn, nhưng lấy làm lạ rằng ác cảm biểu lộ ra gay gắt quá. Nhưng nay thì tôi có lý do để tin rằng nguyên cớ năm rất sâu trong bản chất con người, và nguyên cớ ấy dựa trên một nguyên tắc nào đó cao hơn chứ không phải vì thù ghét.

Gã này (vì thế ngay từ lúc mới vào hắn đã tạo cho tôi một ấn tượng mà tôi chỉ có thể mô tả là một kẻ kỳ dị đáng ghê tởm) mặc kiểu y phục làm cho người bình thường phải thấy nực cười. Cái gọi là áo quần của hắn tuy may bằng vải đắt tiền và nhã nhặn, nhưng kích thước rộng thùng thình đối với hẳn - cái quần phất phới trên hai ống chân xắn lên để khỏi quét đất, eo áo khoác trẻ thấp dưới hông, và cổ áo ườn rộng ra trên vai. Thật lạ là khi nhớ lại, bộ y phục lố bịch này hoàn toàn không làm tôi bật cười. Thay vào đó là một điểm gì bất thường và đê tiện trong tận cùng thực chất của kẻ hiện đang đối diện tôi - một điều gì mãnh liệt, kinh ngạc và gớm ghiếc - sự bất tương xứng mới mẻ này dường như càng củng cố và ăn khớp với thực chất ấy. Vì thế sự chú ý của tôi về bản chất và cá tính của người đàn ông này còn có thêm nỗi tò mò về xuất xứ, cuộc đời, số phận và địa vị của gã trên thế gian.

Những nhận xét này thành hình chỉ trong vài giây, nhưng phải mất một khoảng thời gian rất lâu mới lắng đọng. Người khách của tôi quả thật đang nôn nóng với tâm trạng kích động u uất.

Hắn thốt lên: “Ông có nó không? Ông có nó không?” Sự nóng nảy của hắn lộ liễu tới nỗi hắn thậm chí năm lấy cánh tay tôi và định lắc tôi.

Tôi đẩy hắn lùi lại, nhận thấy cái đụng chạm của hắn gây nhói buốt trong huyết quản mình. Tôi nói: “Ô kìa, thưa ông. Ông quên rằng tôi chưa được hân hạnh quen biết ông. Mời ông vui lòng ngồi xuống.” Và tôi làm gương cho hắn bằng cách ngồi xuống cái ghế quen thuộc của mình y như khi tiếp một bệnh nhân binh thường, nhưng tâm trí tôi căng thẳng vì đêm hôm khuya khoắt, vì lo lắng, và vì nỗi ghê rợn đối với người khách này.

Hắn trả lời khá lịch sự: “Xin lỗi bác sĩ Lanyon. Ông nói rất đúng, lòng nôn nóng đã làm tôi tỏ ra bất lịch sự. Tôi đến dây theo yêu cầu khẩn cấp của đồng nghiệp ông, bác sĩ Henry Jekyll, về một việc có tầm quan trọng nhất định, và tôi hiểu...” hắn ngập ngừng đưa tay lên cổ họng, và tôi có thể thấy tuy cử chỉ của hắn bình tĩnh song hắn đang vật và chống lại cơn kích động sắp đến, “tôi hiểu, cái ngăn kéo...

Nhưng tới đây tôi đâm thương hại cho tình trạng hồi hộp của ông khách, và có lẽ cho cả lòng tò mò đang dâng cao của chính tôi.

Tôi chỉ cái ngăn kéo vẫn còn bọc tấm vải trải giường đang nằm trên sản nhà phía sau một cái bàn, và nói: “Nó kia, thưa ông.”

Hắn lao tới nó, rồi ngừng lại, đưa tay lên ngực. Tôi có thể nghe tiếng rằng hẳn nghiền trong quai hàm co giật, và mặt hắn ghê rợn đến nỗi tôi lo cho mạng sống lần lý trí của hắn.

Tôi nói: “Bình tĩnh lại đi.”

Hắn quay lại mỉm nụ cười dễ sợ, và như thế với một quyết định tuyệt vọng,

giật tấm vải ra. Khi thấy những thứ bên trong, hắn bật lên tiếng nức nở lớn bày tỏ nỗi nhẹ nhôm lớn lao đến nỗi tôi ngồi chết điếng. Ngay sau đó, bằng giọng đã khá trấn tĩnh, hẳn hỏi: “Ông có ống thủy tinh để đo lường không?”

Tôi khó nhọc đứng lên rời khỏi chỗ ngồi và đưa hắn vật hắn yêu cầu.

Hắn gật đầu hớn hở cảm ơn tôi, đong vài gam chất cồn đỏ rồi đó thêm một trong các gói bột. Hỗn hợp thoạt tiên hơi hoa đỏ, rồi bắt đầu tươi màu lên theo số lượng tinh thể hòa tan càng lúc càng nhiều, tới khi có thể nghe rõ tiếng sủi bọt, và bốc ra từng cụm khói nhỏ. Thỉnh linh nó ngưng sôi, đồng thời hợp chất đổi sang màu tím sẫm, rồi lại từ từ phai dần thành màu lá cây nhạt. Người khách của tôi nhìn các trạng thái biến hóa này với con mắt tinh tường, mỉm cười, đặt ống thủy tinh xuống bản, rồi quay lại nhìn tôi với vẻ sai môi.

Hắn nói: “Nào, bây giờ để giải quyết việc còn lại. Ông sẽ hiểu biết chứ Ông sẽ chấp nhận chứ. Ông sẽ chịu để cho tôi cầm cái ống thủy tinh này đi ra khỏi nhà ông mà không đòi hỏi gì chứ? Hay ông quá tò mò muốn biết mà không thể cưỡng? Hãy nghĩ trước khi trả lời, vì tôi sẽ làm theo ý ông. Tùy ông quyết định, ông sẽ vẫn như trước kia, không giàu hơn cũng không thông thái hơn, trừ phi cảm giác giúp cho một người trong lúc hắn đau khổ chí tử có thể được xem như một kiểu làm giàu cho linh hồn. Hay nếu ông muốn, thì một lĩnh vực kiến thức mới và những con đường mới dẫn tới danh vọng và quyền lực sẽ được mở ra cho ông, ở đây, trong phòng này, ngay lúc này, và tầm nhìn của ông sẽ nổ tung vì một điều phi thường đủ làm rúng động cả sự hoài nghi của Satan.”

Vở biểu lộ một sự lãnh đạm mà mình hoàn toàn không có, tôi nói: “Thưa ông, ông nói thật khó hiểu, và có lẽ ông không ngạc nhiên rằng tôi nghe ông nói mà chẳng tin tưởng gì làm. Nhưng tôi đã đi quá xa trong việc giúp đỡ khôn bé giải thích này nên không thể ngừng lại chứng nào chưa nhìn thấy kết cuộc.”

Người khách của tôi trả lời: “Tốt lắm, Lanyon, ông hãy nhớ lời hứa của ông: điều sắp xảy ra phải được giữ kín trong nghề nghiệp của chúng ta. Và bây giờ, ông, kẻ đã bị trói buộc quá lâu vào những quan điểm thực nghiệm hẹp hòi nhất, ông, kẻ đã chối bỏ ưu điểm của y khoa siêu nghiệm, ông, kẻ đã chế nhạo những người tài giỏi hơn ông - hãy nhìn đây!”

Hắn đưa ống thủy tinh lên môi uống ực một ngụm. Một tiếng thét bật lên sau đó, hắn quay cuồng, lảo đảo, nắm lấy bàn, bám chặt, nhìn trừng trừng bằng cặp mắt lõm sâu, há miệng thở hổn hển. Và trong khi tôi đang nhìn thì hình như diễn ra một sự thay đổi - hình như hắn phồng to lên - mặt hắn bỏng sạm đen, các đường nét trên mặt dường như tan chảy và biến đổi - và tích tắc sau tôi đứng bật dậy, nhảy ngược ra sau dựa vào tường, cánh tay tôi giơ lên che mình khỏi sự kỳ dị ấy, tâm trí tôi chìm trong kinh hoàng.

Tôi liên tục thét lên: “Chúa ơi! Chúa ơi!” vì đứng ngay trước mắt tôi - xanh xao và run rẩy, gần bất tỉnh, hai tay mò mẫm phía trước, như một người trở về từ cõi chết - là Henry Jekyll!

Tôi không thể bình tâm viết xuống giấy những điều ông ta kể cho tôi trong một giờ sau đó. Tôi thấy những gì tôi thấy, tôi nghe những gì tôi nghe, và tâm tôi ghê tởm nó. Nhưng bây giờ hình ảnh ấy đã mở nhạt trong mắt tôi, tôi tự hỏi mình liệu có tin, và tôi không có câu trả lời. Cuộc sống của tôi bị chấn động tới tận gốc rễ, tôi mất ngủ, nỗi kinh hoàng ghê rợn nhất ở cận kề tôi suốt ngày suốt đêm. Tôi cảm thấy cuộc sống của mình chỉ còn đếm từng ngày, và tôi phải chết, nhưng tôi sẽ chết trong hoài nghi. Tôi không thể sống với sự sa đọa tinh thần ông ấy đã phơi bày cho tôi mà không giật mình kinh hoảng, ngay cả trong ký ức, ngay cả khi nhỏ những giọt nước mắt sám hội. Utterson, tôi sẽ nói chỉ một điều, và (nếu ông có thể tin) một điều này là quá đủ. Kẻ lên vào nhà tôi đêm hôm ấy, theo lời thú nhận của chính Jekyll, là kẻ được biết dưới tên Hyde và đang bị săn lùng trên mọi hang cùng ngõ hẻm vì tội giết Carew.