CHO BỆNH NHÂN ĂN BẰNG ỐNG THÔNG

NỘI DUNG:

Mục đích: Giúp BN ăn được dễ dàng, nuôi dưỡng BN.

Chỉ định: Áp dụng cho tất cả trường hợp BN không tự ăn uống được:

- BN hôn mê.
- Nuốt khó do liệt mặt.
- Gãy xương hàm.
- Trẻ bị sứt môi, hở hàm ếch.
- Ung thư lưỡi, thực quản.
- Bệnh uốn ván nặng.
- BN từ chối ăn hay ăn quá ít.

 Chống chỉ định:

- BN teo thực quản.
- BN có lỗ thông thực quản
- Bỏng thực quản do acid, kiềm
- Apxe thành họng

 Những điểm cần lưu ý:

- Phải chắc chắn ống vào đúng dạ dày mới bơm thức ăn vào.
- Rút dịch và thử trên giấy quỳ là cách tốt nhất để xác định vị trí ống vào đúng trong dạ dày
-  Nếu dùng phương pháp bơm hơi để thử, lượng khí bơm vào không quá 30 ml ở người lớn và 10 ml ở trẻ sơ sinh.
- Cho thức ăn vào với áp lực nhẹ, tránh bơm mạnh thức ăn vì có thể làm BN nôn ói do dạ dày bị kích thích.
- Mỗi lần cho ăn không quá 300 ml, nhiều lần trong ngày 6- 8 lần/ ngày Số lượng thức ăn trung bình cho người lớn 1500 – 3000 kcalo/ngày.
- Nếu dùng túi thức ăn không lưu thức ăn trong túi quá 3 giờ/ lần
-  Khi cho nước hoặc thức ăn, phải cho vào liên tục tránh bọt khí.
- Theo dõi cẩn thận lần ăn đầu tiên
- Duy trì tư thế nằm đầu cao 30 phút sau khi cho ăn
-  Theo dõi dịch tồn lưu trong dạ dày cho lần ăn sau; nếu dưới 100 ml dịch thì điều dưỡng bơm trả lại vào sonde dạ dày của BN; nếu trên 100 ml phải báo Bác sĩ
+ Nếu dịch trong có lẫn ít thức ăn, ĐD điều chỉnh giảm bớt số lượng thức ăn vào dạ dày ở lần cho ăn này và lần cho ăn sau (theo y lệnh BS).
+ Nếu dịch có lẫn máu tươi hoặc đỏ bầm, ĐD báo ngay cho BS và thực hiện y lệnh thuốc tráng và bảo vệ niêm mạc dạ dày, bơm rửa dạ dày qua sonde.
- Săn sóc mũi miệng BN hàng ngày trong thời gian đặt ống
- Thay ống mỗi 5 – 7 ngày hoặc thay sớm hơn nếu ống bị bẩn
- Mỗi lần thay ống nên thay đổi lỗ mũi.
-  Có thể đặt ống qua miệng nếu BN bị viêm mũi (sổ mũi, chảy máu cam) - - Cố định ống phải chừa khoảng cách để cử động, tránh chèn ép lên cánh mũi gây hoại tử

 Theo dõi và xử trí các tai biến trong và sau khi đặt sonde dạ dày cho BN:

Tai biến
Xử trí
Tổn thương thực quản dạ dày do kỹ thuật thô bạo, ống thông cứng, sắc cạnh, hoặc rửa trong những trường hợp uống acid hoặc base
- Chọn ống đúng kích cỡ đặt cho BN: Người lớn: cỡ ống số 14, 16
Trẻ em: cỡ ống số 8, 10, 12
- Kỹ thuật đặt ống đúng và nhẹ nhàng
Vỡ dạ dày: Trong những trường hợp bơm quá nhiều nước vào dạ dày, nhất là khi bệnh nhân bị loét dạ dày.
- Cho BN ăn đúng số lượng qui định phù hợp với thể trạng, cân nặng, bệnh lý của BN
- Số lượng thức ăn không quá 250 – 300 ml/ 1 lần ăn, số lần ăn không quá 8 lần/ ngày.
Viêm nhiễm mũi, cọ sát nơi cố định ống
- Vệ sinh mũi miệng BN mỗi ngày.
- Dán băng keo cố định vừa phải, không quá sát vào mũi BN
- Thay sonde dạ dày mỗi 7 ngày và đổi bên mũi.
Viêm phổi hít, sặc do vật lạ vào phổi, thức ăn trào ngược.
- Cho BN nằm đầu cao trong và 30 phút sau khi cho BN ăn qua sonde dạ dày
- Rút dịch và thử ống trước khi cho BN ăn qua sonde dạ dày
Hạ thân nhiệt do trời lạnh
- Trời lạnh pha nước ấm, sưởi ấm cho BN