Tổng thể thống kê: là hiện tượng số lớn, bao gồm những đơn vị, hoặc phần tử cấu thành hiện tượng, cần được quan sát, phân tích mặt lượng của chúng. Các đơn vị, phần tử tạo nên hiện tượng đượ gọi là các đơn vị tổng thể.

Tổng thể đồng chất: bao gồm những đơn vị có cùng chung những đặc điểm chr yếu có liên quan đến mục đích nghiên cứu.

Tổng thể không đồng chất: bao gồm những đơn vị khác nhau về loại hình, về những đặc điểm chủ yếu có liên quan đến mục đích nghiên cứu.

* Sự phân chia này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xác định tính đại diện của các thông số thống kê tính được.

* Tổng thể chung bao gồm tất cả các đơn vị của hiện tượng nghiên cứu; tổng thể bộ phận chỉ chứa đựng một phần của tổng thể chung.

Tiêu thức thống kê: Là một khái niệm chỉ đặc điểm của các đơn vị tổng thể được chọn ra để nghiên cứu.

Tiêu thức thuộc tính: ko được biểu hiện trực tiếp bằng con số, mà các biểu hiện của nó được dùng để phân loại hoặc tính chất của các đơn vị tổng thể.

Tiêu thức số lượng: có biểu hiện trực tiếp bằng con số. Đây là những con số phản ánh đặc trưng có thể cân, đong, đo đếm được của từng đơn vị tổng thể.

Chỉ tiêu thống kê: khoản 3 điều 3 luật TK quy định Chỉ tiêu thống kê là tiêu chí mà biểu hiện bằng số của nó phản ánh quy mô, tốc độ phát triển, cơ cấu, quan hệ tỷ lệ của hiện tượng kinh tế - xã hội trong điều kiện không gian và thời gian cụ thể.

Có 4 loại thang đo trong thống kê:

Thang đo định danh: sử dụng cho các tiêu thức thuộc tính mà các biểu hiện của dữ liệu ko có sự hơn kém, khác biệt về thứ bậc, ko theo một trật tự xác định nào như: giới tính, khu vực địa lý, nghề nghiệp, tôn giáo...

Thang đo thứ bậc: sử dụng cho các tiêu thức thuộc tính mà các biểu hiện của dữ liệu có sự hơn kém, khác biệt về thứ bậc. Có ưu điểm là cho thấy sự khác biệt, hơn kém giữa các biểu hiện của tiêu thức, nhưng sự hơn kém đó ko nhất thiết phải bằng nhau và ko biết cụ thể là bằng bao nhiêu.

Thang đo khoảng: Là thang đo thứ bậc có các khoảng cách đều nhau nhưng ko có điểm gốc là 0. Hạn chế: ko có điemẻ 0 trên thực tế mà chỉ có những điểm xác định các khoảng theo trật tự nào đó, nếu có điểm 0 thì đó chỉ là quy ước.

Thang đo tỷ lệ: Là thang đo khoảng vớ giá trị 0 tuyệt đối (một trị số thật) được coi như là điểm xuất phát củ độ dài đo lường trên thang. Do có điểm gốc 0, nên có thể giúp so sánh được tỷ lệ giữa các trị số đo. Ưu điểm: là loại thang đo định lượng chặt chẽ nhất (có đv đo và giá trị 0 tuyệt đối ). Ta có thể thực hiện được tất cả các công cụ toán thống kê để tính toán và phân tích số liệu.

Hoạt động thống kê NN: là điều tra, báo cáo, tổng hợp, phân tích và công bố các thông tin phản ánh bản chất và tính quy luật của các hiện tượng kinh tế - xã hội trong điều kiện không gian và thời gian cụ thể do cơ quan NN tiến hành và được điều chỉnh bằng Luật TK

7 nguyên tắc cơ bản:

Đảm bảo tính trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ và kịp thời

Đảm bảo tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ thống kê

Thống nhất về chỉ tiêu, biểu mẫu, phương pháp tính, bảng phân loại, đơn vị đo lường, niên độ thống kê và tính so sánh quốc tế.

Không trùng lặp, chồng chéo giữa các cuộc điều tra thống kê, các chế độ bctkê

Công khai về phương pháp thống kê, công bố thông tin thống kê

Đảm bảo quyền bình đẳng trong việc tiếp cận và sử dụng thông tin thống kê NN đã được công bố công khai

Những thông tin thống kê về từng tổ chức, cá nhân chỉ được sử dụng cho mục đích tổng hợp thống kê.

Nguyên tắc 1 quan trọng nhất: nó liên quan đến tất cả các hoạt độg tkê, từ điều tra, thực hiện chế độ báo cáo thống kê cơ sở, chế độ báo cáo thống kê tổng hợp, đến phân tích và công bố thông tin tkê.

5 hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt độg tkê: ko thực hiện hoặc cản trở việc thực hiện chế độ báo cáo, điều tra thống kê, tự thực hiện hoặc ép buộc ng khác khai man, thông báo sai thông tin, tiết lộ thông tin sai quy định, thực hiện các hoạt động thống kê trái pháp luật...

Điều tra thống kê (thu thập t.tin): Là việc tổ chức 1 cách khoa học với 1 kế hoạch thống nhất việc thu thập, ghi chép nguồn tài liệu ban đầu về hiện tượng nghiên cứu trong điều kiện cụ thể về thời gian, ko gian.

Tổng hợp thống kê (xử lý thông tin): Là quá trình tập trung, chỉnh lý, hệ thống hoá các tài liệu thu được trong điều tra tkê, để làm cho các đặc trưng riêng biệt của từng đơn vị điều tra bước đầu chuyển thành những thông tin chung của toàn bộ hiện tượng nghiên cứu, làm cơ sở cho việc phân tích tiếp theo...

Phân tích và dự báo thống kê (diễn giải, phân tích thông tin): Là việc nêu lên 1 cách tổng hợp bản chất và tính quy luật của các hiện tượng và quá trình kinh tế - xã hội số lớn rtong điều kiện lịch sử cụ thể qua các biểu hiện về lượng và tính toán các mức độ trong tương lai nhằm đưa ra những căn cứ cho quyết định quản lý.

* Tuy nhiên để chính xác thì cần chú ý 1 số yêu cầu cơ bản:

Phân tích và dự báo tkê phải được tiến hàng trên cơ sở phân tích lý luận kinh tế - xã hội

Phân tích và dự báo tkê phải căn cứ vào toàn bộ sự kiện thực tế và phải luôn đặt chúng trong mối liên hệ ràng buộc, tác động qua lại lẫn nhau. Không được bỏ qua hay xem nhẹ bất cứ một sự kiện nào, dù là nhỏ nhất.

Đối với các hiện tượng có tính chất và hính thức khác nhau phải áp dụng những phương pháp khác nhau, phù hợp với bản thân chúng, phù hợp với điều kiện hoàn cảnh cụ thể. Ko có phương pháp phân tích và dự báo vạn năng cho mọi trường hợp.

2 chức năng chủ yếu của các cơ quan tkê NN:

Quản lý NN về tkế trong toàn bộ các hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước

Tổ chức thực hiện hoạt động tkê, sx và cung cấp thông tin thống kê kinh tế - xã hội cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân theo quy định của pháp luật.

Nhiệm vụ chủ yếu có liên quan đến nghiệp vụ tkê:

Soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật về thống kê, các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch về tkê

Trình thủ tướng CP ban hành hệ thóng chỉ tiêu thống kê quốc gia, chế độ báo cáo thống kê cơ sở, thống kê tổng hợp, chương trình điều tra thống kê...

Chỉ đạo, hướng dẫn và thẩm định về chuyên môn tkê đối với các Bộ, cơ quan ngang bộ, các tỉnh, thành phố.

Tổ chức thu thập thông tin thống kê kinh tế - xã hội, xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về thông tin thống kê kinh tế - xã hội

Báo cáo CP các số liệu tkê tổng hợp tình hình thực hiện các chương trình, mục tiêu quốc gia, các kế hoạch NN và các báo cáo phân tích, dự báo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội hàng năm.

Công bố và cung cấp thông tin thống kê kinh tế - xã hội cho ng sử dụng.