Phần 3: Vì sao khi ở trong nghịch cảnh con người ta lại nỗ lực hơn
​              Trong mấy năm qua, tôi đã tận mắt chứng kiến quá trình cô bạn M của tôi từ đẹp thành xấu, rồi từ xấu thành đẹp. Quá trình này cũng đi đôi với quá trình cô ấy từ ưu tú trở nên bình thường rồi từ bình thường trở lại ưu tú. Khi tôi quen M, ấn tượng sâu sắc nhất của tôi về M chính là cô ấy có làn da trắng mịn như trẻ con, điều này khiến người thi thoảng lại nổi mụn như tôi hâm mộ đến mức chảy nước miếng. Thế là tôi liền nhờ M chỉ cho bí quyết dưỡng da. Nhờ thường xuyên qua lại nên chúng tôi dần trở thành bạn tốt. Lúc đó M vừa tốt nghiệp đại học. Cô ấy khiêm tốn hiếu học, chịu thương chịu khó, mười hai giờ đêm còn đang tăng ca, thậm chí còn đi học thêm vào cuối tuần. Công bằng mà nói, M chính là cô gái nỗ lực nhất trong lứa chúng tôi. Cho nên trong vòng một năm, từ nhân viên hành chính bình thường cô ấy đã được đề đạt thành trợ lý; hai năm sau, cô ấy lại được lãnh đạo tiến cử trở thành quản lí của một bộ phận. Ở cùng lứa vào làm ở công ty, cô ấy là người thăng tiến nhanh nhất. Bạn trai M là bạn học cùng lớp học thêm với cô ấy, và cũng làm quản lí ở một công ty khác. Khi cô ấy thăng chức thành quản lí bộ phận thì hai người họ kết hôn.
              Sau khi kết hôn, M ít liên lạc với chúng tôi hơn. Sau đó nghe cô ấy nói cô ấy xin công ty mình được chuyển đến chi nhánh của chồng. Khoảng một năm sau, khi tôi đi ăn cơm với một người bạn, bạn tôi đột nhiên kể dạo trước đi công tác gặp M, cô ấy thay đổi rất nhiều, khiến người ta khó mà nhận ra cô ấy thay đổi thế nào, bạn tôi đáp bây giờ M đã mập đến biến dạng rồi. Chẳng bao lâu sau, tôi gặp được M, tôi còn kinh ngạc hơn cả bạn tôi, vì M trước mắt bụng  xệ, vai thô, khiến tôi nghĩ tới một thành ngữ: "Lưng hùm vai gấu". Dáng người mảnh khảnh yểu điệu năm nào đã hoàn toàn biến mất khiến tôi không thể hoài nghi trong một năm nay cô ấy đã ăn những gì. Điều khiến tôi tiếc nuối nhất là làn da của M. Làn da mịn màng trắng bóc khi xưa biến mất, trước mắt tôi chỉ còn một gương mặt thô ráp vàng vọt. Tôi ngạc nhiên đến không nói nên lời. Thấy tôi như thế, M tự giễu: " Bây giờ, người quen cũ gặp tớ đều có thái độ như vậy, có điều tớ vẫn phải cảm ơn cậu vì đã nhận ra tớ." Lúc ăn cơm, M ăn một hơi hết sáu món, vì thân thiết nên tôi cũng nói thẳng: "Cậu à, giờ mập thế này rồi, nên ăn ít đi một chút đúng không?" M bất đắc dĩ đáp: "Thần thiếp cũng muốn chớ, nhưng thần thiếp không làm được!". Lúc tiễn M về, tôi nhớ lại cô ấy có cái thời da trắng mặt xinh xắn, vẫn thấy tiếc nuối vô cùng.
             Sau đó những tin xấu về M dần dần truyền tới: đầu tiên là nghe nói cô ấy biếng nhác trong công việc, bị công ti điều về rồi đặt vào một vị trí không mấy quan trọng; sau đó lại nghe nói chồng cô ấy ngoại đã li hôn với cô ấy rồi. Tôi gọi điện cho M, thấy M khóc đến khàn cả cổ họng. Nhưng M từ chối ý định muốn tới thăm cô ấy của tôi. M cương quyết nói: "Cậu à, tớ muốn biến mất một thời gian. Tớ đã trình bày đơn xin thôi việc cho công ty rồi. Nếu tớ không biến về tớ của ngày xưa thì cả đời này tớ cũng không định gặp các cậu."
             M nói được làm được. Cô ấy hoàn toàn biến mất. Khoảng một năm sau, dì giúp việc nói có người tới tìm tôi, tôi ra ngoài thì thấy một người đẹp với thần thái tuyệt mĩ cùng dáng người yểu điệu, sắc mặt hồng hào đứng trước mặt mình. Lần này, M khiến tôi kinh ngạc đến không ngậm được miệng. Thấy tôi như vậy, M cười rất đắc chí: " Lần này vẻ mặt của cậu làm tớ   thoải mái lắm, tiếp tục phát huy nhé."
​             Tôi hỏi cô ấy quãng thời gian vừa qua cô ấy đã làm gì, đi đâu. Cô ấy đáp, đầu tiên là đi đến nơi khác giải sầu. M đã suy nghĩ rất nhiều, trước hết là việc chồng cũ ngoại tình chẳng phải vì cô ấy vừa béo hay sao? Thế là cô ấy quyết tâm thay đổi bản thân, đầu tiên là làm một thẻ tập gym, thẻ spa làm đẹp, mỗi ngày chỉ ăn một quả táo, một cốc sữa, nhiều lúc đói tới mức hoa mắt, trằn trọc khó ngủ, nhưng cô ấy vẫn cắn răng tự nhủ. Có muốn trở nên xinh đẹp hay không? Nếu không muốn thấy hình ảnh ánh mắt thương hại người khác thì phải cố mà chịu đựng. Cứ như vậy, trong vòng ba tháng, M đã giảm được 15 kg, lại thêm việc tập thể dục mỗi ngày trông cô ấy khỏe mạnh hẳn ra. Khoảng nửa năm trước, cô ấy lại đi tìm việc, sau đó tập trung cho công việc gấp trăm lần trước, lãnh đạo hiện giờ đánh giá cô ấy rất cao. M viết ra trải nghiệm của mình rồi đăng lên mạng xã hội, nhất thời gây náo động, rất nhiều người khâm phục ý chí của cô ấy, phần bình luận toàn là khen ngợi. M được rất nhiều người phong làm "Chị hai vượt khó", vô số người chúc M chắc chắn sẽ tìm được hạnh phúc khác. Thấy M sống nỗ lực như vậy, tôi cũng chúc mừng thay cô ấy. M chia sẻ kinh nghiệm sống của mình để cổ vũ mọi người sống tốt đẹp hơn. Tôi tin rằng hiện tại cô ấy đang rất hạnh phúc.
              Nhưng có một lần khi chúng tôi họp mặt, M uống say và tôi đưa cô ấy về nhà, cô ấy ôm lấy tôi và nói, "Cậu à, thực ra tớ rất hối hận, cậu có biết không? Hiện giờ tớ đang rất nỗ lực, đang sống rất tốt, nhưng tại sao lúc tớ đang có tất cả trong tay thì tớ không nỗ lực hoàn thiện bản thân?" Tôi an ủi cô ấy, sống trên đời ai cũng phải trải qua trắc trở và nuối tiếc. Cô ấy lắc đầu, nói với tôi rất nhiều điều. Lúc mới ly hôn, cô ấy rất hận chồng cũ, cho rằng lúc mình xinh đẹp như hoa thì người đàn ông này tìm mọi cách theo đuổi, nhưng khi cô ấy trở nên dần xấu xí thì anh ta liền thay lòng đổi dạ, đúng là đồ khốn nạn. Nhưng dần dần, cô ấy đứng ở một góc độ khác để nhìn nhận vấn đề. Vào thời điểm ấy đến M còn không thể chấp nhận đến chính mình, cả người bèo nhèo toàn mỡ, tự nhìn vào gương còn thấy ngán. Trong tình yêu, nếu không khiến bản thân đẹp hơn tốt hơn, để anh ấy không bao giờ rời bỏ mình, mà chây ì ngừng nỗ lực, cuối cùng cũng đánh mất tình yêu thì biết trách ai bây giờ. Cô ấy nghẹn ngào nói: "Cậu biết hồi ấy tớ ngu ngốc đến mức nào không? Ngày nào tớ cũng muốn anh ấy dẫn đi ăn đủ thứ đồ ăn, nếu không đi thì chính là không yêu tớ, cho nên tớ đành phải đưa đi. Lúc tớ mới béo lên, ấy ấy nhắc nhở tớ nên luyện tập vận động, nhưng tớ không vui, tớ cho rằng yêu là phải khiến tớ vui vẻ, bắt tớ tập luyện là đang ép uổng tớ, không yêu tớ. Anh ấy không dám nhắc lại nữa, ngày nào tớ cũng ngồi trên sofa ăn đồ ăn vặt, xem phim truyền hình, chẳng chịu học tập gì hết. Học tập làm sao thoải mái bằng xem phim được. Tớ cũng không liên lạc với các cậu, chỉ muốn ở bên anh ấy, khiến vòng giao tiếp của mình ngày càng thu hẹp.
            Sau khi mọi chuyện đổ vỡ, tớ còn đổ hết trách nhiệm lên đầu của anh ấy, vì anh ấy không chịu giúp tớ trở nên tốt đẹp hơn, nhưng lúc trước anh ấy đâu chịu nói thật với tớ. Mọi lời nói thật của anh ấy trong mắt tớ đều là biểu hiện của việc không yêu tớ, tớ thích nghe những lời như " Dù em có béo tới một trăm kí thì anh cũng vẫn yêu em", rồi " Dù em có xấu đến cùng cực thì trong mắt anh em vẫn là đẹp nhất". Hiện giờ tớ đã tìm về bản thân của ngày xưa, nhưng thực ra tớ rất muốn cho mình hai cái bạt tai, tự hỏi: " Lúc trước mày làm gì vậy, sao lúc đang ở trong hoàn cảnh thuận lợi thì mày không ra sức nỗ lực? Sao phải đợi tới khi cuộc sống cho mày mấy cái bạt tai thì mày mới tỉnh ra."
             M có thể ngộ ra đạo lí này từ quá khứ thất bại, không tự trách mình, tự oán mình là đã mạnh mẽ hơn rất nhiều người rồi, giác ngộ của cô ấy đã khiến mỗi chúng ta phải suy ngẫm sâu sắc. Khi ở trong hoàn cảnh thuận lợi hầu hết mọi người đều buông lỏng yêu cầu đối với bản thân. Còn khi ở trong ngịch cảnh, chúng ta sẽ hăng hái nỗ lực. Dường như vậy là bản tính trời sinh của con người. Nhưng sao nhất định phải đợi tới khi mất hết tất cả, hoặc rơi vào ngịch cảnh thì ta mới chịu khắc khổ nỗ lực?
              Hồi nhỏ, trong môn ngữ văn có câu thành ngữ: "Mất bò mới lo làm chuồng". Câu thành ngữ này cho chúng ta biết nếu mắc sai lầm thì phải sửa đổi ngay lập tức để tránh tổn thất lớn hơn. Nhưng thực ra mọi người đều biết trước khi bò bị mất, nếu quây chuồng thật cẩn thận thì chắc chắn sẽ không xảy ra chuyện mất bò. Tương tự như vậy, ý thức được vấn đề của bản thân, cố gắng sửa đổi lại là hạ sách. Khi ở hoàn cảnh tốt, phải luôn giữ tỉnh táo thì mới không đánh mất ưu thế, mới không rơi vào ngịch cảnh.
             Gần như mỗi chúng ta đều từng trải qua chuyện này: Nếu lúc trước tôi ra sức nỗ lực thì giờ đã... Nếu ngày trước tôi biết quý trọng hơn thì giờ có lẽ...Nếu thời đó tôi thích an nhàn thì có khi lúc này....Người luôn chìm trong thất bại, không thể đứng dậy được chính là kẻ thua cuộc. Người có thể đứng dậy từ thất bại chính là dũng sĩ. Còn người đã hiểu thấu tất cả từ đầu, không để bản thân rơi vào thất bại hay nghịch cảnh, mới là người thông tuệ và mạnh mẽ thực sự.