1. pH: cho biết trạng thái thăng bằng kiềm toan (< 7,35: toan, > 7,45: kiềm)

- pH trong giới hạn bình thường -> trạng thái thăng bằng kiềm toan bình thường. Lưu ý: tình trạng rối loạn thăng bằng kiềm toan hỗn hợp cũng đưa đến pH giá trị bình thường

- pH toan cùng với PaO2 giảm là dấu hiệu thiếu oxy ở mô

- khi PaCO2 tăng mà pH bình thường là tình trạng ứ đọng CO2 mạn, còn pH giảm là cấp.

2. pCO2: bình thường 35 - 45 mmHg (40 +/- 5)

- gọi: phân áp CO2/ máu; là áp suất phần của khí CO2 đã thăng bằng với máu

- trong máu: ĐM -> PaCO2, TM -> PvCO2

- không đổi theo tuổi

- (có thể) giảm khi đối tượng gia tăng thông khí (do lo lắng, lên độ cao > 2.500m)

- ý nghĩa: phản ánh trực tiếp mức độ thông khí phế nang có phù hợp với tốc độ chuyển hóa của cơ thể không

- giá trị:

+ > 45 -> giảm thông khí phế nang -> mức thông khí thấp hơn nhu cầu thải CO2 của cơ thể -> nguyên nhân: 1.giảm thông khí phế nang, 2.bất xứng giữa thông khí và tưới máu

+ < 35 -> tăng thông khí phế nang -> mức thông khí cao hơn nhu cầu thải CO2 của cơ thể -> nguyên nhân: 1.giảm PaO2, 2.giảm pH, 3. hệ thần kinh bị kích thích, 4. cho thở máy quá đáng

- chẩn đoán suy hô hấp nhờ PaCO2: suy hô hấp cấp nếu pH giảm, mạn nếu pH bình thường

- PaCO2 và hội chứng tăng áp lực sọ não:

. có thể giảm ALSN nhanh chóng bằng cách cho tăng thông khí phế nang để giảm PaCO2 -> gây co mạch máu máu não -> giảm ALSN

. có thể tăng thông khí phế nang cho đến khi PaCO2 thấy hơn 28 mmHg, nhưng chỉ nên áp dụng trong 12 giờ đầu; sau đó phải có biện pháp khác để kiểm soát ALSN và giữ PaCO2 ở mức 28 - 32 mmHg.

3. pO2: bình thường 80 - 100 mmHg

- gọi: phân áp oxy/ máu; là áp suất phần của khí O2 đã thăng bằng với máu

- trong máu: ĐM -> PaO2, TM -> PvO2

- <80 là thiếu oxy máu (hypoxemia), >100 là dư oxy máu (hyperoxemia)

- ý nghĩa: phản ánh khả năng oxy hóa máu của phổi

- giá trị:

+ bình thường: việc nhận oxy tại phổi bình thường

+ <80: 1. việc nhận oxy tại phổi không đủ, 2. cần kiểm tra chức năng phổi, 3. thay đổi FiO2 cho vào và/hay điều chỉnh các thông số máy thở, 4. điều trị nguyên nhân ở phổi hay tim gây ra thiếu oxy máu nếu có thể

+ >100: việc nhận oxy tại phổi đã dư -> có nguy cơ ngộ độc oxy -> cần giảm PaO2 xuống (trừ khi đặc biệt cần duy trì PaO2 cao).

4. HCO3 act (Actual bicarbonate): bình thường 21 - 26 mmol/L

- phản ánh nồng độ thực tế bicarbonate trong huyết tương

- dùng trong chẩn đoán, phân loại và định nguyên nhân rối loạn thăng bằng toan kiềm

- tăng > 26: kiềm chuyển hóa hoặc đáp ứng bù cho toan hô hấp

- giảm < 21: toan chuyển hóa hoặc đáp ứng bù cho kiềm hô hấp.