Có kiến thức nào, sau khi biết thì thế giới của bạn không còn như trước?

1. Đừng chỉ nghe người khác nói cái gì, hãy nghĩ xem vì sao người ta nói thế. Tối qua, bố gọi điện thoại cho tôi, nói hạ tuần tháng một thời tiết ở Hàng Châu có thể không được ổn lắm, bảo tôi chú ý giữ ấm. Tôi nói với ba, trung tuần tháng một tôi đã về rồi, ba rất vui vẻ cúp điện thoại, không khéo léo vòng vèo nói với tôi về tiến trình thời tiết ở Hàng Châu nữa. Kỳ thực, câu nói đó của ba là muốn nói với tôi: tết về nhà sớm chút, ba nhớ con. Nhưng người ở thời đại của ông không thể biểu đạt ra kiểu nhớ thương đó được, chỉ có thể dùng cách nói uyển chuyển biểu đạt tình cảm trong lòng mình. Sắp đến Giáng Sinh rồi, bạn gái tôi kể gần đây có một cậu con trai cứ theo đuổi em, hôm nay còn tặng cho em ấy một món quà. Em ấy nói xong ngừng lại một chút. Cái ngừng lại một chút này là để nhìn phản ứng của tôi. Thế nên tôi nghiễm nhiên có thể bắt đầu ghen tuông, bắt đầu bày tỏ với cô ấy tình yêu của tôi, trong quá trình này còn không quên mở Taobao (t宝). Kỳ thực động cơ của cô ấy khi nói với tôi chuyện này chỉ có hai trường hợp: a. Thăm dò thử xem anh có quan tâm đến em không. b. Em muốn có quà Giáng Sinh. Đứa cháu 4 tuổi gọi điện thoại cho tôi, nói cháu nhớ chú rồi, muốn tôi đến Thượng Hải chơi với cháu. Nhu cầu của cháu có thể ở trong hai trường hợp: a. Ở nhà quả thực rất buồn chán, muốn tôi đưa cháu đi ăn chơi, dẫn cháu đi chơi các loại kích thích. b. Cháu muốn ăn kẹo, chỉ có tôi mới hay lén lấy kẹo cho cháu ăn. Bản thân tôi thực sự không thể đi Thượng Hải, vì thế tôi nói với cháu, gần đây Hàng Châu có quái vật, tôi không thể rời khỏi đây được, nhưng mà tôi đánh quái vật quốc gia sẽ phát kẹo cho tôi làm phần thưởng, kẹo này đều sẽ gửi cho cháu ăn. Khi tôi còn chưa hiểu đạo lý này, cảm thấy thế gian này phức tạp, giao thiệp với người khác thật khó, nhưng sau khi dần dần nắm bắt được lối tư duy này, thế gian dần trở nên đơn giản hơn nhiều. Loại năng lực này cần rèn luyện, phương pháp rèn luyện là đứng ở vị trí của người khác mà suy nghĩ. Thời gian đầu nhất định sẽ thường xuyên làm sai, nhưng có ý thức như vậy, sẽ không còn sống mơ mơ hồ hồ.  Nhận thức của mỗi lần thành công hoặc nhận thức của mỗi lần thất bại, đều là một phần của kho tàng kiến thức. Như vậy cũng có thể bồi dưỡng thêm  năng lực quan sát. Thời khắc bạn quyết định sử dụng năng lực này, bạn sẽ phát hiện, kỳ thực trước đây, mâu thuẫn giữa bạn và người khác đều là do vấn đề hai bạn thảo luận bất đồng, không nhận biết được nhu cầu của đối phương, không biểu đạt  được nhu cầu của bản thân mình.

2. Chủ động giao lưu, hay thường khen ngợi, quyết định cách nhìn của một người đối với bạn chính là quan hệ của hai người. Hồi còn học đại học, tôi có chơi với một người bạn nữ nhan sắc không tồi. Khi cùng đi chơi, lúc nào cũng phát hiện thế giới mà mỗi người chúng tôi sống, độ khó bất đồng. Hồi còn thanh niên xốc nổi, tôi cảm thấy sở dĩ cô ấy có thể sống cuộc sống với độ khó đơn giản chính là vì:  Quy luật chúng ta thường sẵn lòng giúp đỡ cô gái xinh đẹp. Sau này lại kết giao với một số bạn nam , cuộc sống của họ cũng rất đơn giản, tôi mới ý thức được, tôi thiếu một phẩm chất mà họ có: chủ động giao lưu. Nhưng khi đó tôi tự nghĩ mình thanh cao, coi thường vài kỹ năng giao thiệp. Sau này tôi mới tự mình phản tỉnh, mới phát hiện đấy không phải là chính trực, mà là tự luyến. Tôi từng giữ nhiều mộng tưởng không chân thực. “Tôi ngồi trong thư viện, giữ thái độ tập trung, phía trước bày từng chồng thư tịch kinh điển, rồi những nữ sinh có nội hàm phong phú sẽ tìm đến tôi.” Loại mộng tưởng này đến từ một kiểu tự luyến: không muốn bỏ ra, cho rằng sự ưu tú tự thân sẽ thu hút người khác nhìn tôi bằng ánh mắt si mê và ngưỡng mộ. Chỉ là lừa bản thân mình thôi. Trừ phi tôi được như Lương Triều Vĩ, nếu không người khác sẽ chẳng tốn sức nhìn xem chồng sách trước mắt tôi dày thế nào. Tôi bắt đầu thử hạ xuống lòng tự tôn khiêm tốn của tôi, năng giao tiếp với người, năng tương tác bình đẳng, không huyễn tưởng không thực tế rằng người khác sẽ âm thầm bị tôi hấp dẫn, thế là độ khó của cuộc sống giảm đi nhiều. Đi đến nhà ăn lấy cơm, tôi sẽ chủ động nói chuyện với dì nấu cơm vài câu, sau như vậy vài lần là dì đã nhớ mặt tôi, tôi phát hiện cơm của tôi cũng nhiều hơn rồi. Thời còn ở trạm cứu trợ Hàng Châu thực tập, phẩm chất mạnh dạn giao lưu này đã giúp tôi rất nhiều. Bởi vì buổi sáng dậy muộn, nhà ăn 7 giờ mở cửa mà tôi 8 giờ mới dậy, lần nào dì cũng để dành giúp tôi. Trước đây buổi sáng đều để  bụng trống, chỉ bởi vì một lần tôi nói chuyện với dì mấy câu về gia đình của dì ra sao nhà tôi thế nào, tình hình đã thay đổi. Lúc đó ở trên vùng núi, không tivi không mạng, vô cùng buồn chán, buổi tối được xuống dưới núi chơi. Sở dĩ được xuống núi là vì lúc đó tôi tìm chú bảo vệ chơi cờ, than thở với chú ấy rằng chỗ này thật buồn tẻ. Chú nói với tôi buổi tối có thể xuống núi chơi, trước 10 giờ quay lại, chú giúp tôi giữ cửa. Chủ động giao lực thực sự có thể giảm đi độ khó của cuộc sống. Đừng có vừa nói đã bày tỏ nhu cầu của mình, sau khi thân thiết đối phương sẽ tự nhiên nguyện ý giúp bạn mà phiền phức cho bản thân. Mọi người đều thích người tạo ra lợi ích cho mình, khen ngợi chính là phương thức đơn giản nhất thiết lập quan hệ. Đến tiệm mua bánh ngọt hãy khen bánh của họ ngon, không biết chừng nói chuyện vài câu, cô ấy sẽ làm bánh của cậu to hơn chút. Khen phụ nữ trung niên xinh đẹp, khen thiếu nữ dịu dàng  cuốn hút, khen nam sinh thành thục, khen lòng bao dung của bề trên dành cho bản thân. Chỉ là một câu nói giản đơn, có thể khiến cho thế giới của bạn không còn như trước nữa. Càng ngày càng có nhiều chuyện khiến tôi thực sự hiểu: quyết định thái độ của một người với bạn, không phải bạn là người thế nào, mà là quan hệ của hai người. Tôi nhận được càng nhiều quan tâm giúp đỡ ở trạm cứu hộ, không phải vì có thân phận sinh viên đại học hiếm có trong vùng núi, mà là tôi và mọi người đều gần gũi thân quen. Dạo gần đây, tôi nghiện ăn lẩu đầu dê, tôi phát hiện thịt dê của tôi luôn có nhiều hơn người khác, không phải vì tôi sáng sủa đẹp trai, mà vì mỗi lần ăn xong tôi đều trò chuyện dăm câu với bà chủ tiệm.

3. Tìm đúng vai trò của mình Thường có nhiều người hỏi tôi vì sao quan hệ giữa tôi và thầy cô lại tốt như vậy? Có phải vì tôi giỏi lấy lòng người khác? Đúng vậy, quả thực năng lực lấy lòng của tôi tương đối lợi hại, nhưng tôi cảm thấy quan trọng hơn là tôi biết mình là một học sinh, quan hệ thầy cô và học trò tốt, ý nghĩa chính là quan hệ thầy trò đẹp. Bổn phận của người học sinh là trân trọng kiến thức, nhiệt tình học tập, chỉ cần làm được điểm này, quan hệ với thầy cô không thể nào tệ được. Tôi cảm thấy thứ để phân biệt độ trưởng thành của một người chính là năng lực tìm vị trí của mình. Mấy người bạn chơi bài, bạn nhất định phải thắng, nhất định phải biểu hiện ra sự thông minh của mình, hợp tác cùng người khác, người đó mắc sai lầm liền một bụng cằn nhằn. Mọi người đều là bè bạn, cùng nhau chơi bài chỉ để vui, nếu tìm không đúng vị trí của bản thân, chỉ muốn thể hiện, sẽ thu được lời khen của người khác, còn đồng ý chơi cùng bạn thì chẳng có mấy người. Lãnh đạo mở cuộc họp không dám lên tiếng, sợ đồng nghiệm cảm thấy mình cố ra vẻ ngầu. Họp là cấp trên cấp dưới, đồng cấp giao lưu, cần phải biểu đạt ra cách nghĩ của mình. Tính phức tạp của cuộc sống nằm ở việc có lúc vai trò của bạn phải xung đột, cố gắng diễn cho tốt vai trò chủ yếu của bạn và giữ an toàn cho vai trò thứ yếu, cuộc sống sẽ thuận lợi hơn nhiều.

4. Lo âu đến từ tưởng tượng của bạn, người khác không hề giữ định kiến với bạn, định kiến là thứ bạn tự áp đặt cho mình Trong chương trình  lớp tâm lý tích cực thường có một hoạt động: Đứng trên bục giảng, đứng trước mặt tất cả bạn bè mà hét một tiếng. Nếu như là người đã từng có trải nghiệm như thế, nhất định sẽ có một kinh nghiệm thần kỳ: Tôi ngồi dưới, nghĩ đến tí nữa là mình phải lên rồi, vô cùng căng thẳng, rất lo đến lúc đó mình không hét ra được, càng ngày lại càng lo. Nhưng khi tôi thực sự đứng ở trên, hét ra một tiếng, tôi phát hiện hiện thực khác tôi nghĩ, khi có thể chuyển hết lực chú ý vào vụ hét thật to toàn bộ lo lắng đều đã biến mất. Một thí nghiệm tâm lý học: Một nhóm tình nguyện viên, cho bọn họ làm thí nghiệm phân biệt đối xử. Tạo một vết sẹo trên khuôn mặt họ, sau đó để họ tách ra đi đến các nơi công cộng, buổi tối sau khi trở về yêu cầu bọn họ kể lại trải nghiệm của mình. Rất nhiều người đều nói mình phải chịu kỳ thị, mà trên thực tế, khi bọn họ đi, nhân viên công tác đã lấy cớ dặm lại lớp trang điểm mà xóa vết sẹo của họ đi rồi. Lo lắng về thế giới bên ngoài xuất phát từ nhận thức của bạn về bản thân.  Cách nghĩ của riêng bạn sẽ làm xáo trộn thông tin thực bạn nhận được từ thế giới bên ngoài. Chúng ta đều lo lắng với việc giao thiệp, đa số đều cảm thấy mình không đủ tốt, không đủ ưu tú, nhưng không có người nào nghĩ rằng đáng ra bạn phải ưu tú.

5.Tìm thấy bản thân muốn gì Chúng ta thường nói người đàn ông ưu tú còn hiểu cách tôn trọng người khác hơn cả phụ nữ, bọn không dễ dàng nổi giận, sẽ không ép người khác, ôn tồn lễ độ, chuyện này không đến từ sức chịu đựng  của cao hơn người, EQ lại càng hơn người, mà bởi vì họ không thực sự quan tâm. Caesar đại đế anh dũng vô địch, đoàn trưởng lão hợp lại tấn công Caesar, ngài vẫn đứng vững tựa một chiến thần, cho đến khi ngài nhìn thấy trong đám thích khách có người vợ thân yêu của mình (chỗ này cảm ơn các bạn trên Zhihu đã bổ sung, là Bruce), ngài mới thất vọng buông bỏ vũ khí. Kỳ thực người ưu tú nhất khi gặp được thứ mình để ý cũng sẽ trở nên yếu mềm. Cách tốt nhất để ngừng để tâm suy nghĩ của thế giới bên ngoài không phải là tránh né thế giới bên ngoài, mà là tìm một thứ gì đó mà bạn thực sự quan tâm cùng cố gắng vì nó. Trong kinh nghiệm tư vấn của tôi, người hỏi thường có hai giai đoạn biến đổi lớn: 5.1. Chấp nhận hiện thực, phiền muộn của người đó sẽ nhẹ đi rõ ràng. 5.2. Tìm ra thứ mà mình muốn, phiền muộn của họ sẽ bắt đầu giảm bớt, cuộc sống trở nên tích cực. Không cần phải ngưỡng mộ những người tích cực, bạn muốn mô phỏng lại người ta là không thể nào, làm như thế nào đáp án đã ở trong chính bạn. Rất nhiều người sẽ hỏi, tôi vẫn không biết mình khát vọng điều gì, phải làm thế nào? Trong câu tìm thấy mong muốn của bản thân, chữ đầu tiên là chữ tìm, mỗi khi bạn cảm thấy mệt mỏi tìm kiếm, hãy nói với chính mình rằng: Tôi đang cho chính tôi một cơ hội.

6. Một loại cảm xúc chỉ có thể bị thay thế bởi một loại cảm xúc khác Khi bạn nhìn thấy một cô bé đứng trước mặt khóc, bạn sẽ làm thế nào? Nam giới thường thì kể chuyện cười, cho bé cây kẹo mút, hi vọng dùng niềm vui để thay thế nỗi buồn của bé. Nữ giới thường sẽ dịu dàng ôm bé vào lòng, hỏi bé có chuyện gì, cho bé sự thoải mái và an ủi. Rõ ràng chúng ta đã biết phải đối mặt với buồn đau như thế nào, nhưng trước giờ chưa bao giờ sử dụng lên bản thân. Khi bạn thấy buồn, bạn không biết thực ra biện pháp tốt nhất là ra ngoài chơi, làm chút chuyện vui vẻ, bạn không biết bạn cần phải dịu dàng an ủi chính mình, cổ vũ chính mình. Chúng ta phải luôn ép mình không được buồn rầu, hãy vui vẻ. Tuyệt đại đa số bộ phận đều đối xử với bản thân rất bạo lực. Giống như có một cô bé khóc, bạn đi tới hung dữ nói với bé: Không được khóc! Còn khóc nữa là đánh! Phương thức như vậy làm sao có thể khiến cô bé ngừng khóc? Phương pháp như vậy sao có thể khiến nỗi buồn của bản thân được giải trừ? Bi thương và thống khổ không thể kìm nén được, nhưng bạn có thể lấy một loại cảm xúc khác để thay thế nó.

7. Đừng hi vọng người khác hiểu bạn, hạ thấp kỳ vọng của bản thân đối với thế giới lại Tôi từng thống khổ, bởi vì tôi cảm thấy thế giới này đẹp như thế, mà tôi lại bất hạnh đến vậy. Hiện giờ tôi có thể bình tĩnh thản nhiên, là bởi vì tôi biết thế giới này vốn ác độc, có người tốt với tôi, có người ca ngợi, đều do tôi kiếm được. Người khác sẽ không hiểu bạn, cũng không có nghĩa vụ phải hiểu bạn, kể cả cha mẹ, tôi không có lý do nào hận họ, khiến người khác hiểu tôi là công việc của tôi, nhưng nếu có người nguyện ý hiểu tôi tôi đều cảm kích. Thế giới vẫn tồi tệ, nhưng tôi rất hạnh phúc.

8. Chuyển thời gian dùng để áp chế dục vọng muốn giải phóng của mình sang làm thế nào để giải phóng dục vọng của bản thân một cách hợp lý. Tôi thường nhận được một số tin nhắn riêng, ví dụ như: Tôi t-h-ủ d-â-m quanh năm, bỏ không được, phải làm sao? Tôi thích tiêu tiền lung tung, không thể khống chế được thói nghiện mua đồ Taobao, phải làm sao? Một lần lại một lần áp chế hành vi và dục vọng của mình, một lần lại một lần tự trách và đau khổ khi không khống chế nổi. Không phải là ý chí của bạn không đủ, mà là phương pháp sai rồi. Nguyên nhân của nghiện t-h-ủ d-â-m, nguyên nhân của thích tiêu tiền là vì cuộc sống của bạn quá buồn chán. Cuộc sống buồn chán tẻ nhạt, thẩm du và Taobao là con đường duy nhất giải phóng Dopamine, chúng ta nghiện kiểu niềm vui ấy. Nhưng loại vui vẻ đó có giá, bạn phản ngăn chặn hành vi này, cũng chính là ngăn chặn loại vui vẻ này. Lúc ấy kẻ địch của bạn chính là bạn, chính mình đánh mình, hầu hết năng lượng tích cực chủ quan  (主观能动性) của bạn sẽ không sử dụng được. Hồi nhỏ thích ăn quýt, nhưng ăn quýt sẽ bốc hỏa, không được ăn nhiều, nhưng không nhịn được. Sau này ba mua vải, đây mới là ngọt thật sự, nên không muốn ăn quýt nữa, bắt đầu ăn vải. Nhưng vải đắt, không được ăn nhiều, nhưng lại không nhịn được. Sau này cùng với Nhị Nha phát minh ra trò chơi hai người không mặc quần áo chơi trò gia đình, hằng ngày tan học cũng không có thời gian ăn vải nữa. Mong muốn thỏa mãn giải phóng d-ụ-c vọng to lớn tới mức bạn không thể khống chế được, cho nên cần phải khống chế. Bởi cái giá để thỏa mãn d-ụ-c vọng bản thân thường quá lớn, phải khống chế là hành vi của mình, truy tìm phương thức thỏa mãn ham muốn bản thân hợp lý hơn. Thế nên mỗi ngày hãy kiềm chế bản thân, đừng lén trộm nội y nhà hàng xóm để tự thẩm. Chuyên tâm đọc sách, bồi dưỡng phẩm chất, kiếm thêm lắm tiền, khiến bản thân trở nên ưu tú, lấy một cô vợ về nhà tha hồ cosplay. Cố gắng  xóa Taobao, không bằng bồi dưỡng sở thích, làm một số chuyện phục vụ lợi ích cộng đồng. Trong cuộc sống vẫn còn những chuyện khác có thể giải phóng được Dopamine, chúng ta không cần lưu luyến những Dopamine phải trả bằng những cái giá đắt đỏ đó nữa.