Kĩ thuật di truyền

- Khái niệm: Kĩ thuật di truyền là kĩ thuật thao tác trên vật liệu di truyền dựa vào những hiểu biết về cấu trúc hoá học của các axit nuclêic và di truyền vi sinh vật nhằm điều chỉnh, sửa chữa hay tạo ra các gen mới tối ưu hơn để phục vụ cho nhu cầu của con người.

- Phương pháp được sử dụng phổ biến hiện nay là kĩ thuật chuyển gen, tức là chuyển một đoạn ADN từ tế bào cho sang tế bào nhận nhờ thể truyền.

Kĩ thuật cấy gen có 3 khâu chủ yếu:

+ Tách triết ADN từ các nguồn gốc khác nhau  và tách thể truyền ra khỏi tế bào.

+ Cắt và nối ADN của tế bào cho vào ADN plasmit ở những điểm xác định, tạo nên ADN tái tổ hợp.

ADN tái tổ hợp là một phần tử ADN nhỏ được lắp ráp từ các nguồn gốc khác nhau. kĩ thuật gắn gen cần chuyển vào thể truyền gọi là kĩ thuật tạo ADN tái tổ hợp. sử dụng các enzim cắt giới hạn có 2 kiểu cắt: cắt đầu dính và cắt đầu bằng. thông thường người ta SD cắt đầu dính, loại enzim cắt thể truyền cùng loại với enzim cắt ADN của TB cho. sau khi thể truyền và ADN cần chuyển gen đã dc xử lý sẽ đc trộn vào nhau theo tỉ lệ nhất định ( có sử dụng enzim nối ligaza)

+ Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận, tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện. có nhiều phương pháp: Phương pháp biến nạp: trộn lẫn dung dịch ADN tái tổ hợp với ADN TB nhận, tạo đk thuận lợi cho biến nạp như độ pH, nhiệt độ, xung điện cao áp. Phương pháp tử nap: là trường hợp thể truyền đc dùng làm virus gây khuẩn. Phương pháp dùng súng bắn gen. Phương pháp vi tiêm.

+Tách dòng TB chứa ADN tái tổ hợp rồi chuyển vào MT dung dịch phù hợp.

Tế bào nhận được dùng phổ biến là vi khuẩn đường ruột E.Coli. Tế bào E.Coli sau 30 phút lại tự nhân đôi. Sau 12 giờ, 1 tế bào ban đầu sẽ sinh ra 16 triệu tế bào, qua đó các plasmit trong chúng cũng được nhân lên rất nhanh và sản xuất ra một lượng lớn các chất tương ứng với các gen đã ghép vào plasmit.

Trong kĩ thuật cấy gen người ta còn dùng thể thực khuẩn làm thể truyền. Nó gắn đoạn ADN của tế bào cho vào ADN của nó và trong khi xâm nhập vào tế bào nhận nó sẽ đem theo cả đoạn ADN này vào đó.