Tập 1 : Chương 4 Khi chung quanh không còn ai, Jane thổ lộ với Elizabeth về tình cảm mà cô dành cho anh Bingley, trong khi trước đấy cô có phần thận trọng trong lời khen:

- Thanh niên đúng là phải như anh ấy, chín chắn, vui vẻ, sống động. Chị chưa bao giờ gặp người nào như thế! Thật thư thái, với vẻ gia giáo tuyệt vời!

Elizabeth đáp:

- Anh ấy còn là người đẹp trai nữa, thanh niên là phải như thế. Đúng là mẫu người hoàn hảo.

- Chị cảm thầy hãnh diện khi được anh ấy mời nhảy lần thứ hai. Chị không ngờ mình được anh ấy chú ý đến như thế.

- Không ngờ à! Chính em nghĩ chị xứng đáng với điều ấy. Nhưng mà đấy là sự khác biệt lớn giữa hai chị em chúng ta. Chị luôn cảm thấy bất ngờ khi được chú ý đến, còn em thì không bao giờ. Anh ta có mời chị nhảy thêm cũng là chuyện đương nhiên. Hẳn anh ta nhận thấy chị xinh đẹp hơn các cô gái khác trong phòng. Không cần có lời cảm ơn anh ta vì chuyện này. Anh ấy đúng là người dễ mến, và em không có ý định ngăn cản chị thích anh ta. Chị đã từng mến nhiều người ngu xuẩn hơn thế nhiều.

- Này Lizzy!

- Chị biết không? Chị rất dễ xiêu lòng trước người khác. Trong mắt chị ai cũng là người tốt và dễ mến. Trong đời em chưa từng nghe chị chê bai người nào cả.

- Chị không muốn hấp tấp chỉ trích thiên ha, nhưng chị luôn nói thất lòng điều chị nghĩ.

- Em biết như vậy. Chính vì vậy mà chị là một người tuyệt vời. Với tấm lòng chân chất của chị không thể nhận ra thói điên rồ và càn bậy của người ta. Thái độ giả vờ bộc trực thì đâu đâu cũng có. Nhưng bộc trực mà không có ý phô trương hay chủ định như chị thì thật hiếm. Chị chỉ chú ý đến điểm tốt của mọi người để ngợi khen mà không để ý đến cái xấu. Và như vậy chị cũng rất thích hai chị em của anh ấy phải không? Tư cách của họ không bằng anh ấy.

- Chắc chắn không bằng, thoạt đầu chị nghĩ như vậy. Nhưng có nói chuyện với họ mới thấy họ rất dễ mến. Bà chị sẽ sống cùng anh ấy và giúp cai quản ngôi nhà. Chị không nhầm khi nói rằng chúng ta sẽ có một người làng giềng thật lôi cuốn như bà ta.

Elizabeth im lặng nghe, nhưng không cảm thấy thuyết phục. Cô thấy cách cư xử của chị em anh Bingley không phải là dễ mến. Với khả năng quan sát nhạy bén, tư tưởng không dễ uốn nắn như cô chị, cộng thêm trí phán đoán không gì lay chuyển được, cô cảm thấy khó chấp nhận được họ. Thật ra hai người phụ nữ này là những người khá tốt, họ không thiếu phần hóm hỉnh khi họ vui và cũng không thiếu khả năng làm vui lòng người khác khi họ muốn. Nhưng hai người quá kiêu hãnh và tự cao. Họ khá đẹp, và được giáo dục trong trường dòng thành phố, có gia tài hai mươi nghìn bảng, có thói quen tiêu xài quá mức và thích giao du với tầng lớp thượng lưu. Do đấy về mọi phương diện họ có quyền nghĩ họ ở bậc cao và xem thường người khác. Họ thuộc về một gia tộc danh vọng tại miền Bắc nước Anh. Đấy là môi trường in sâu vào hoài niệm của họ hơn là gia tài của họ và cậu em vốn đã được tích lũy nhờ kinh doanh.

Mr Bingley thừa hưởng từ ông bố một gia tài lên đến gần một trăm nghìn bảng. Ông đã định mua bất động sản, nhưng không kịp mua thì ông qua đời. Mr Bingley cũng có ý định tương tự, và có lúc đã chọn được nơi chốn, nhưng bây giờ anh đã được cấp một ngôi nhà khang trang công thêm một trang viên. Nhiều người vốn rõ tính tình của chàng vẫn không thể đoán được liệu chàng có lưu lại Netherfield suốt đời hay không.

Các chị em của chàng thiết tha muốn chàng mua bất động sản cho riêng mình, nhưng giờ đây tuy chỉ là người ở thuê, cô em vẫn không ngần ngại ngồi ghế chủ vị ở bàn ăn. Bà Husrt cũng thế, vốn đã lập gia đình với nhiều trang phục hơn tài sản, mỗi khi bà muốn bà vẫn sẵn sàng xem ngôi nhà của anh là nơi chốn của bà. Bingley tình cờ được giới thiệu về ngôi nhà Netherfield. Anh đến xem và sau nửa giờ xem xét bên trong và ngoài, cảm thấy thích vị trí của ngôi nhà và các phòng chính của nó, đồng ý với mấy lời ca ngợi của chủ nhân, rồi thuận ý ngay.

Giữa anh và Mr Darcy có tình bạn rất bền vững, mặc dù tính nết hay người trái ngược nhau. Bingley được Darcy quý mến vì tính xuề xoà, cởi mở, dễ uốn nắn, tuy không có cơ duyên nào khác mang lại sự tương phản hơn so với bản chất của anh, nhưng với chính mình anh không bao giờ lộ vẻ bất mãn. Bingley tin tưởng vững chắc vào bản ĩnh của Darcy, và đánh giá cao óc phán đoán của bạn mình. Về mặt hiễu biết thì Darcy có phần trội hơn Bingley, và tỏ ra khôn ngoan hơn. Darcy vừa kiêu kỳ, kín đáo và cử chỉ của anh không mấy cuốn hút tuy anh được giáo dục rất kỹ lưỡng. Về mặt này Bingley lại có phần trội hơn, dù ở đâu anh cũng được mọi người quý mến, riêng Darcy thì cứ mãi xúc phạm thiên ha.

Cách thức hai người trò chuyện với nhau trong buổi dạ vũ biểu thị rõ nét cá tính của họ. Bingley trong đời chưa từng gặp người con gái dễ thương và xinh xắn như Jane. Mọi người đều tử tế và ân cần với anh. Không kiểu cách và cứng nhắc, chẳng bao lâu anh đã làm quen được với tất cả mọi người trong phòng, riêng đối với Jane Bennet thì anh thấy không thiên thần nào có thể đẹp hơn. Riêng đối với được, anh thấy cả đám người này không có dáng vẻ gì đặc sắc vì thế anh chẳng chú ý đến ai cả, và cũng chẳng được ai chú ý đến. Anh công nhận Jane là cô gái đẹp, nhưng anh thấy cô cười quá nhiều.

Bà Husrt và cô em gái cũng nghĩ như thế, nhưng hai người vẫn mến cô, cho rằng cô là một thiếu nữ dễ mến, hiền dịu, và không ngần ngại muốn biết thêm về cô. Thế là Jane đã được mọi người công nhận là hiền dịu, nên qua đấy Bingley cảm thấy được phép nghĩ đến cô mỗi khi anh muốn. Tập 1 : Chương 5 Cách Longbourn một quãng đường ngắn có một gia đình quen thân với nhà Bennet. Ngài William Lucas lúc trước kinh doanh tại Meryton, tạo nên được một sự nghiệp kha khá và được triều đình phong tước Hiệp sĩ khi ông giữ chức thị trưởng. Có lẽ ông đã cảm nhận vinh dự này một cách quá mãnh liệt. Ông chán ghét công việc kinh doanh và ngôi nhà của mình trong một thị trấn thương mại nhỏ, nên ông rời bỏ cả hai và dời gia quyến về một ngôi nhà cách Meryton khoảng một dặm. Ông đặt tên ngôi nhà là Lucas Lodge – Nhà nghỉ họ Lucas, nơi ông có thể tự mãn coi mình là một người quan trọng, không bị ràng buộc vì chuyện làm ăn buôn bán, chỉ chuyên chú vào việc sống cho ra vẻ với thiên hạ là một công dân tốt. Ông hoan hỉ về tước phong của mình nhưng không lấy làm kiêu kì, ngược lại ông quan tâm đến tất cả mọi người. Với bản chất không muốn ai bị xúc phạm, lại thêm tính thân thiết và chiều lòng người, việc phong tước cho ông ở điện St James đã khiến ông trở thành một người nhã nhặn.

Phu nhân Lucas là một người phụ nữ rất hiền hoà, không quá khôn ngoan nên dễ trở thành một người láng giềng tốt của bà Bennet. Họ có vài người con. Cô con gái đầu lòng, biết điều và thông minh, khoảng hai mươi bảy tuổi là bạn thân của Elizabeth.

Việc các cô con gái nhà Bennet và Lucas gặp nhau để kháo chuyện vể buổi dạ vũ là tuyệt đối cần thiết. Buổi sáng hôm sau, các cô Lucas đi đến Longbourn để nghe tin và nói chuyện với nhau.

Bà Bennet nói với cô Lucas trong vẻ tự chủ:

- Này Charlotte, cháu bắt đầu buổi dạ vũ được thuận lợi đấy. Cháu là lựa chọn thứ nhất của cậu Bingley.

- Đúng thế nhưng hình như anh ấy thích lựa chọn thứ hai hơn ạ.

- À cô nghĩ rằng cháu muốn nói đến Jane – Vì anh ta nhảy với con bé hai lần. Có vẻ như anh ta mến con bé – thật ra tôi đã tin như vậy – tôi có nghe nói về điều ấy, nhưng tôi không bíêt gì về chuyện... chuyện gì đấy về Mr Robinson.

- Có thể bà cho rằng cháu đã nghe lỏm Mr Bingley và Mr Robinson nói chuyện với nhau, cháu đã kể cho bà nghe về chuyện này chưa nhỉ? Anh Robinson hỏi anh ta nghĩ thế nào về buổi dạ vũ Meryton, anh ta có nghĩ rằng có nhiều phụ nữ đẹp trong phòng không? Anh nghĩ cô nào đẹp nhất. Anh ta trả lời ngay câu cuối cùng – À ! Chắc cô cả nhà Bennet, đúng thế không ai không đồng ý.

- Thế là anh ta đã có chủ định, dường như đấy là… nhưng rất có thể chẳng đi đến đâu cả, cháu biết đấy.

Charlotte nói:

- Lizzy, chuyện chị nghe lỏm đạt mục đích tốt hơn chuyện của em đúng không? Lời Mr Darcy nói không đáng cho ta nghe nhưng lời của anh ban, có phải thế không? Tội nghiệp Eliza, phải tỏ ra chịu đựng!

- Tôi mong cháu đừng mang chuyện ấy vào đầu của Lizzy để gây bực tức vì sự ngược đãi của anh ta. Vì anh ta là mẫu người quá khó chịu nên nếu anh ta có thích ai thì người ấy thật vô phúc. Tối hôm qua bà Long có kể cho tôi nghe rằng anh ta ngồi gần bà ấy trong nửa giờ đồng hồ mà không hề mở miệng.

Jane hỏi:

- Mẹ có chắc không bị nhầm chứ? Con thấy rõ ràng là anh ta có nói chuyện với bà ấy.

- À, đấy là vì bà đã hỏi anh ta có thích sống tại Netherfield không, nên anh ta phải trả lời, nhưng bà bảo anh ta có vẽ rất bực bội vì có người khơi chuyện.

Jane nói:

- Cô Bingley nói với con rằng anh ta không bao giờ nói năng nhiều ngoại trừ với những người mà anh rất thân thiết. Với những người này anh to ra khá dễ chịu.

- Mẹ thấy chẳng tin chút nào. Nếu anh ta có tính dễ chịu như thế, hẳn anh ta đã chuyện trò cùng bà Long. Nhưng mẹ có thể đoán là do đâu: mọi người đều nói rằng do anh ta quá kiêu hãnh, và bằng cách nào đấy anh ta đã nghe nói rằng nhà bà Long không có xe ngựa kéo và phải thuê xe cà tàng để đi vũ hội.

Cô Lucas nói:

- Cháu không màng anh ta có nói chuyện với bà Long hay không, nhưng cháu ước phải chi anh ta khiêu vũ cùng với Lizzy.

Bà mẹ bảo Elizabeth:

- Để khi khác Lizzy, Nếu mẹ là con, mẹ sẽ không muốn khiêu vũ với anh ta.

- Con tin mẹ, và con có thể hứa chắc với mẹ sẽ không bao giờ khiêu vũ với anh ta.

Cô Lucas nói:

- Tính kiêu hãnh của anh ta không làm chị khó chịu, vì có lí do chính đáng nào đấy. Ta không nên thắc mắc tại sao một thanh niên có nhiều thứ như thế: gia tộc cao sang, tài sản kếch xù, lại nghĩ rằng mình cao quý. Nếu chị có thể nói, anh ta có quyền được kiêu hãnh.

- Điều ấy rất đúng, riêng em có thể dễ dàng tha thứ cho tính kiêu hãnh của anh ta, nêu anh ta không sỉ nhục cái kiêu hãnh của em.

Mary vẫn còn ấm ức trong ý nghĩ kiên định của cô chị:

- Em tin rằng kiêu hãnh là một khuyết điểm rất thông thường. Qua những gì em đã đọc, em tin rằng điều này rất phổ biến, bản chất con người hay thiên về tật này. Trong chúng ta rất ít người không có một ý nghĩ tự mãn về mặt này hay mặt khác, hoặc có thật hoặc tưởng tượng. Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình, phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào.

Cô em nhà Lucas thốt lên:

- Nếu em được giàu có như Mr Darcy, em không cần cảm thấy kiêu hãnh như thế. Em sẽ nuôi một đàn chó săn và mỗi ngày uống một chai rượu vang.

- Thế thì cháu sẽ uống quá nhiếu đấy, nếu tôi bắt gặp tôi sẽ thu ngay chai rượu của cháu…

Và cuộc tranh luận kéo dài cho đến khi chia tay. Tập 1 : Chương 5 Cách Longbourn một quãng đường ngắn có một gia đình quen thân với nhà Bennet. Ngài William Lucas lúc trước kinh doanh tại Meryton, tạo nên được một sự nghiệp kha khá và được triều đình phong tước Hiệp sĩ khi ông giữ chức thị trưởng. Có lẽ ông đã cảm nhận vinh dự này một cách quá mãnh liệt. Ông chán ghét công việc kinh doanh và ngôi nhà của mình trong một thị trấn thương mại nhỏ, nên ông rời bỏ cả hai và dời gia quyến về một ngôi nhà cách Meryton khoảng một dặm. Ông đặt tên ngôi nhà là Lucas Lodge – Nhà nghỉ họ Lucas, nơi ông có thể tự mãn coi mình là một người quan trọng, không bị ràng buộc vì chuyện làm ăn buôn bán, chỉ chuyên chú vào việc sống cho ra vẻ với thiên hạ là một công dân tốt. Ông hoan hỉ về tước phong của mình nhưng không lấy làm kiêu kì, ngược lại ông quan tâm đến tất cả mọi người. Với bản chất không muốn ai bị xúc phạm, lại thêm tính thân thiết và chiều lòng người, việc phong tước cho ông ở điện St James đã khiến ông trở thành một người nhã nhặn.

Phu nhân Lucas là một người phụ nữ rất hiền hoà, không quá khôn ngoan nên dễ trở thành một người láng giềng tốt của bà Bennet. Họ có vài người con. Cô con gái đầu lòng, biết điều và thông minh, khoảng hai mươi bảy tuổi là bạn thân của Elizabeth.

Việc các cô con gái nhà Bennet và Lucas gặp nhau để kháo chuyện vể buổi dạ vũ là tuyệt đối cần thiết. Buổi sáng hôm sau, các cô Lucas đi đến Longbourn để nghe tin và nói chuyện với nhau.

Bà Bennet nói với cô Lucas trong vẻ tự chủ:

- Này Charlotte, cháu bắt đầu buổi dạ vũ được thuận lợi đấy. Cháu là lựa chọn thứ nhất của cậu Bingley.

- Đúng thế nhưng hình như anh ấy thích lựa chọn thứ hai hơn ạ.

- À cô nghĩ rằng cháu muốn nói đến Jane – Vì anh ta nhảy với con bé hai lần. Có vẻ như anh ta mến con bé – thật ra tôi đã tin như vậy – tôi có nghe nói về điều ấy, nhưng tôi không bíêt gì về chuyện... chuyện gì đấy về Mr Robinson.

- Có thể bà cho rằng cháu đã nghe lỏm Mr Bingley và Mr Robinson nói chuyện với nhau, cháu đã kể cho bà nghe về chuyện này chưa nhỉ? Anh Robinson hỏi anh ta nghĩ thế nào về buổi dạ vũ Meryton, anh ta có nghĩ rằng có nhiều phụ nữ đẹp trong phòng không? Anh nghĩ cô nào đẹp nhất. Anh ta trả lời ngay câu cuối cùng – À ! Chắc cô cả nhà Bennet, đúng thế không ai không đồng ý.

- Thế là anh ta đã có chủ định, dường như đấy là… nhưng rất có thể chẳng đi đến đâu cả, cháu biết đấy.

Charlotte nói:

- Lizzy, chuyện chị nghe lỏm đạt mục đích tốt hơn chuyện của em đúng không? Lời Mr Darcy nói không đáng cho ta nghe nhưng lời của anh ban, có phải thế không? Tội nghiệp Eliza, phải tỏ ra chịu đựng!

- Tôi mong cháu đừng mang chuyện ấy vào đầu của Lizzy để gây bực tức vì sự ngược đãi của anh ta. Vì anh ta là mẫu người quá khó chịu nên nếu anh ta có thích ai thì người ấy thật vô phúc. Tối hôm qua bà Long có kể cho tôi nghe rằng anh ta ngồi gần bà ấy trong nửa giờ đồng hồ mà không hề mở miệng.

Jane hỏi:

- Mẹ có chắc không bị nhầm chứ? Con thấy rõ ràng là anh ta có nói chuyện với bà ấy.

- À, đấy là vì bà đã hỏi anh ta có thích sống tại Netherfield không, nên anh ta phải trả lời, nhưng bà bảo anh ta có vẽ rất bực bội vì có người khơi chuyện.

Jane nói:

- Cô Bingley nói với con rằng anh ta không bao giờ nói năng nhiều ngoại trừ với những người mà anh rất thân thiết. Với những người này anh to ra khá dễ chịu.

- Mẹ thấy chẳng tin chút nào. Nếu anh ta có tính dễ chịu như thế, hẳn anh ta đã chuyện trò cùng bà Long. Nhưng mẹ có thể đoán là do đâu: mọi người đều nói rằng do anh ta quá kiêu hãnh, và bằng cách nào đấy anh ta đã nghe nói rằng nhà bà Long không có xe ngựa kéo và phải thuê xe cà tàng để đi vũ hội.

Cô Lucas nói:

- Cháu không màng anh ta có nói chuyện với bà Long hay không, nhưng cháu ước phải chi anh ta khiêu vũ cùng với Lizzy.

Bà mẹ bảo Elizabeth:

- Để khi khác Lizzy, Nếu mẹ là con, mẹ sẽ không muốn khiêu vũ với anh ta.

- Con tin mẹ, và con có thể hứa chắc với mẹ sẽ không bao giờ khiêu vũ với anh ta.

Cô Lucas nói:

- Tính kiêu hãnh của anh ta không làm chị khó chịu, vì có lí do chính đáng nào đấy. Ta không nên thắc mắc tại sao một thanh niên có nhiều thứ như thế: gia tộc cao sang, tài sản kếch xù, lại nghĩ rằng mình cao quý. Nếu chị có thể nói, anh ta có quyền được kiêu hãnh.

- Điều ấy rất đúng, riêng em có thể dễ dàng tha thứ cho tính kiêu hãnh của anh ta, nêu anh ta không sỉ nhục cái kiêu hãnh của em.

Mary vẫn còn ấm ức trong ý nghĩ kiên định của cô chị:

- Em tin rằng kiêu hãnh là một khuyết điểm rất thông thường. Qua những gì em đã đọc, em tin rằng điều này rất phổ biến, bản chất con người hay thiên về tật này. Trong chúng ta rất ít người không có một ý nghĩ tự mãn về mặt này hay mặt khác, hoặc có thật hoặc tưởng tượng. Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình, phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào.

Cô em nhà Lucas thốt lên:

- Nếu em được giàu có như Mr Darcy, em không cần cảm thấy kiêu hãnh như thế. Em sẽ nuôi một đàn chó săn và mỗi ngày uống một chai rượu vang.

- Thế thì cháu sẽ uống quá nhiếu đấy, nếu tôi bắt gặp tôi sẽ thu ngay chai rượu của cháu…

Và cuộc tranh luận kéo dài cho đến khi chia tay.