Kù nng giao ti¿p éng xí
Trong cuÙc sÑng, trong giao ti¿p hàng ngày con ng°Ýi luôn ph£i éng phó vÛi bi¿t bao tình huÑng, có lúc dÅ dàng xí lý, có lúc tht phéc t¡p, khó xí. Xã hÙi càng vn minh thì nhu c§u trong giao ti¿p cça con ng°Ýi càng cao. èng xí mÙt cách thông minh, khôn khéo, t¿ nhË, kËp thÝi, có hiÇu qu£, ¡t tÛi méc Ù nghÇ thut, ngày nay còn °ãc coi nh° bí quy¿t thành công trong cuÙc Ýi, trong công viÇc khi b¡n là mÙt cán bÙ ho¡t Ùng oàn trong thanh thi¿u niên.
I. Nguyên t¯c éng xí:
1. Hãy ti¿p cn vÛi con ng°Ýi ß góc Ù không tÑt, không x¥u:
Không có ai là ng°Ýi hoàn toàn x¥u c£. Khi ánh giá con ng°Ýi cå thà chúng ta th°Ýng bË nhïng cách nhìn t)nh t¡i, x¡ céng, bË Ënh ki¿n che l¥p, ít khi tách ra °ãc dù chÉ là t°¡ng Ñi §y ç nhïng °u iÃm, nh°ãc iÃm cça hÍ và l¡i càng không xác Ënh °ãc giÛi h¡n, hoàn c£nh, diÅn bi¿n có thà có cça nhïng °u iÃm và nh°ãc iÃm ó. Con ng°Ýi cing dÅ bË chi phÑi bßi qui lut c£m xúc yêu nên tÑt, ghét nên x¥u . K¿t qu£ là dÅ m¯c sai l§m trong giao ti¿p. Do vy nguyên t¯c §u tiên trong nghÇ thut éng xí là hãy ti¿p cn vÛi con ng°Ýi ß góc Ù không tÑt, không x¥u.
Þ nguyên t¯c này, m×i ng°Ýi có thà tñ tìm cho mình mÙt cách éng xí thành công, ta t¡m chia thành các b°Ûc sau:
B°Ûc 1: Hãy thëa nhn (ch¥p nhn).
B°Ûc 2: Bi¿t l¯ng nghe ý ki¿n, tìm ra ch× m¡nh, ch× y¿u cça ng°Ýi. Th¥y cái m¡nh, lãi th¿ cça ta (cái ta có mà ng°Ýi không có).
B°Ûc 3: T¡o ra sñ Óng c£m, gây niÁm tin (hiÃu bi¿t l«n nhau, gây sñ tin t°ßng).
B°Ûc 4: Tìm iÃm chung, m×i bên Áu th¥y °ãc cái lãi, cái vui và cách cÙng tác, t°¡ng lai cça sñ cÙng tác ó.
B°Ûc 5: T¡o d° lun çng hÙ, xây dñng mÑi quan hÇ thân tình. 2. L°Ýng mÍi iÁu, tính ¿n mÍi kh£ nng vÛi nhiÁu ph°¡ng án:
N¿u trong m×i con ng°Ýi Áu có nhïng giá trË d°¡ng (+) (nhïng éc tín tÑt, nhïng m·t m¡nh, nhïng °u iÃm& ) và có c£ nhïng giá trË âm (-) (nhïng tính x¥u, nhïng m·t y¿u, nhïng khuy¿t iÃm& ) thì vÛi ng°Ýi này có thà tÛi 90 (+), có 10 (-) ho·c ß ng°Ýi khác có thà ¡t 99 (+) chÉ có 1 (-). V¥n Á là ß ch× c§n ph£i bi¿t nhìn ra d¥u cÙng trong c£ khÑi d¥u trë và phát hiÇn kËp thÝi d¥u trë trong vô khÑi d¥u cÙng à có thà dñ oán °ãc tác Ùng có h¡i cça m·t trái d¥u trë mà khßi thçy cça nó chÉ là mÙt ch¥m nhÏ r¥t mÝ nh¡t trong c£ khÑi d¥u cÙng .
iÁu quan trÍng h¡n trong phép éng xí là tìm ra nhïng ch¥t xúc tác à kích thích ph£n éng Õi d¥u tích cñc x£y ra theo h°Ûng 1 (+) trß thành n (+) và n (-) gi£m xuÑng còn 1 (-).
3. N¯m b¯t nghÇ thut theo nhu c§u:
iÁu khó nh¥t trong giao ti¿p éng xí là Ñi t°ãng thÝ ¡, không có nhu c§u. B¡n s½ éng xí nh° th¿ nào khi Ñi t°ãng không muÑn nói chuyÇn, không muÑn nghe b¡n can ngn, không muÑn hãp tác vÛi b¡n v.v& ?
- Hãy gãi trí tò mò ho·c cho hÍ th¥y cái lãi, cái vui mà b¡n ang có, còn ng°Ýi ¥y ang thi¿u, ang c§n.
- ChÉ cho hÍ b±ng cách nào ó, th¥y tia hy vÍng vào k¿t qu£, gây thiÇn c£m, t¡o sñ tin t°ßng.- Giao trách nhiÇm mÙt cách công khai, t¡o ra tình huÑng chÉ có ti¿n ché không có lùi, ràng buÙc b±ng nhïng sãi dây vô hình vÁ quan hÇ nào ó ã °ãc hình thành.
- Gây niÁm say mê, tìm °ãc ý ngh)a trong cuÙc sÑng, công viÇc ang ti¿n hành
- Cçng cÑ niÁm tin, thuy¿t phåc vÁ mÙt k¿t cåc tÑt ¹p.
- Ph£i t¡o ra sñ an toàn, bi¿t cách chÑng á d° lun, t¡o d° lun mÛi çng hÙ.
- Tính ¿n nhiÁu ph°¡ng án, chÍn ph°¡ng án hãp vÛi mình nh¥t, có thà t¡o ra nhïng v¥p ngã nhÏ Ã luyÇn tp b£n l)nh, chç Ùng Á phòng tính tñ kiêu.
Trong nhïng tr°Ýng hãp cå thà òi hÏi mÍi ng°Ýi ph£i bi¿t éng bi¿n và iÁu quan trÍng h¡n là hãy tìm cho °ãc s¡ Ó i tÛi thành công riêng cça mình.
II. MÙt sÑ cách éng xí:
1. Thç thut ném á thm °Ýng :
Có b¡n trai tâm sñ: ¿n dñ ám c°Ûi mÙt ng°Ýi b¡n, tôi ã g·p mÙt ng°Ýi con gái mà tôi th§m m¡ °Ûc, tôi r¥t muÑn làm quen vÛi ng°Ýi con gái ¥y nh°ng không bi¿t ph£i b¯t §u nh° th¿ nào?
Có l½ tr°Ûc tiên nên b¯t §u vào Á të cùng mÙt héng thú. Ch³ng h¡n có thà të mÙt béc tranh, mÙt b£n nh¡c, mÙt ca khúc mÛi °ãc mÍi ng°Ýi yêu thích, hay mÙt bÙ phim mÛi, mÙt quyÃn sách mÛi, mÙt mÑt qu§n áo mÛi& nhïng cái Ñi ph°¡ng bi¿t rõ và có ph£n éng tích cñc. Ho·c có thà të mÙt iÃm chung nào ó vÁ hÍc tp, viÇc làm& B¯t §u të nhïng câu chuyÇn không quan trÍng l¯m à làm m¥t i sñ cng th³ng và ngn cách giïa hai ng°Ýi và qua ó b¡n có thà hiÃu thêm vÁ ng°Ýi b¡n mà ta muÑn g§n gii (nhïng sß thích, thói quen, cá tính& ) có mÙt s¡ Ó giao ti¿p sau ây:
a. Giai o¡n tr°Ûc khi giao ti¿p:
- Xác Ënh måc ích, làm quen Ñi t°ãng và gây ¥n t°ãng tÑt
- ánh giá Ñi t°ãng, hoàn c£nh:
+ Sß thích,thói quen, cá tính.
+ ThÝi gian, không gian cuÙc g·p.
+ Có hay không có ng°Ýi giÛi thiÇu.
- Lña chÍn ph°¡ng án éng xí:
+ Tìm cÛ làm quen cho hãp lý, t¿ nhË.
+ Ngôn ngï, cí chÉ dÅ c£m m¿n.
+ Vn phong g§n gii, không quá trËnh trÍng nh°ng cing không suÓng sã.
+ Tính tr°Ûc nhïng tình huÑng b¥t ngÝ có thà x£y ra à éng xí nhanh.
b. Giai o¡n giao ti¿p:
Nên:
- Phá b§u không khí xa l¡ b±ng viÇc hÏi han ho·c nhïng câu nói ùa.
- Tìm chç Á chung, ít ch¡m ¿n quan iÃm cá nhân.
- Nói ít vÁ mình. Chú ý quan sát cí chÉ, iÇu bÙ, nét m·t cça Ñi ph°¡ng.
- GiÛi h¡n cuÙc giao ti¿p trong ph¡m vi vëa ç, dëng úng lúc.
- Nêu ra nhïng câu hÏi thm dò, chç Ùng gãi chuyÇn.
- Tñ tin.
Không nên:
- VÙi vã i vào v¥n Á chính.
- ·t nhïng câu hÏi liên quan nhiÁu ¿n cá nhân.
- Nói nhiÁu vÁ mình, dÑc b§u tâm sñ, nói th³ng vÁ mình khi Ñi ph°¡ng ·t nhïng câu hÏi thm dò.
- ChuyÇn lan man, kéo dài cuÙc giao ti¿p.
- Khích bác ho·c công kích nói x¥u mÙt ai ó.
- Råt rè, l£ng tránh, ¥p úng.
2. Tình huÑng c§n Ñi áp mÁm mÏng, ý ngh)a sâu xa:
Dân gian có câu:
LÝi nói ch³ng m¥t tiÁn mua
Lña lÝi mà nói cho vëa lòng nhau .
Ñi vÛi nhiÁu ý ki¿n phê bình, ph£n Ñi cça Ñi ph°¡ng, không nên áp l¡i b±ng nhïng lÝi nói h±n hÍc, n·ng nÁ mà nhiÁu khi nên dùng lÝi nói nh¹ nhàng nh°ng chéa ñng nhïng ý ngh)a sâu xa.
3. Tình huÑng ph£i chuyÃn b¡i thành th¯ng:
Trong cuÙc sÑng Ýi th°Ýnng nhiÁu khi ta bË ©y vào tình huÑng b¥t lãi, có nguy c¡ th¥t b¡i, lúc ó òi hÏi ph£i bình t)nh, suy ngh) ngay ¿n nhïng hu qu£ x¥u nh¥t có thà x£y ra (chu©n bË tâm th¿ sµn sàng ch¥p nhn). Tìm xem có cách gì à h¡n ch¿ méc th¥p nh¥t nhïng tác h¡i (ví då: iÁu gì ã ©y ta vào tình th¿ b¥t lãi, có cách nào t¡o °ãc k¿ hoãn binh có v» ít liên quan, nh°ng n¿u °ãc Ëch thç sµn sàng ch¥p nhn thì chính iÁu có v» không liên quan ó có thà thay Õi tình th¿& ).
4. Tình huÑng dùng hài h°Ûc:
Khi b¡n nÕi cáu ta hãy ùa l¡i mÙt câu (Laphôngten).
Hài h°Ûc là mÙt nhân tÑ cñc kó quan trÍng trong ngôn ngï giao ti¿p. ó là chi¿c van an toàn cho mÍi cuÙc xung Ùt, là chìa khóa à mß cánh cía lòng . LÝi Ñi áp khôn ngoan, thông minh, dùng ngôn ngï hài h°Ûc à phê phán th°Ýng mang l¡i hiÇu qu£ lÛn h¡n nhiÁu. Bßi th¿ khi kà mÙt câu chuyÇn c°Ýi ho·c mÙt lÝi Ñi áp có nÙi dung, cách nói hài h°Ûc th°Ýng làm cho không khí vui nhÙn, iÁu ti¿t °ãc tình c£m, nh¯c khéo ng°Ýi khác mà không làm hÍ bñc mình. T¥t nhiên cing không nên l¡m dång nó.
Quy lut phÕ bi¿n cça truyÇn hài h°Ûc là mß §u d«n d¯t và hình thành làm cho ng°Ýi ta nghi v¥n. Ng°Ýi kà nên có ngï iÇu bình th°Ýng, sau ó tng thêm tình ti¿t nghi ho·c và gi£i quy¿t b¥t ngÝ.
5. Tình huÑng ph£i i th³ng vào v¥n Á khi c§n thi¿t:
Trong cuÙc sÑng có tr°Ýng hãp không thà quanh co, bóng gió, t¿ nhË mà ph£i bày tÏ quan iÃm, thái Ù cça mình mÙt cách th³ng th¯n, kiên quy¿t. Lúc ó ph£i diÅn ¡t vào th0ÚAH˜~øôòôUhœ hœ CJaJ˜~ý˜~ý³ng nÙi dung chính cça v¥n Á à biÃu hiÇn ý chí và lòng tin ß b£n thân. Ñi vÛi nhïng v¥n Á then chÑt không nên tÏ ra quá cân nh¯c, ¯n o làm cho ng°Ýi nghe c£m th¥y thi¿u tin t°ßng, do dñ. T¥t nhiên à nói b±ng cách này c§n ph£i suy ngh), cân nh¯c tht kù càng.
6. Tình huÑng nói ©n ý b±ng ngå ngôn:
Trong giao ti¿p khi c£m th¥y khó thuy¿t phåc ng°Ýi khác b±ng lý l½ trñc ti¿p ho·c c£m th¥y dÅ bË ph£n éng, không tiÇn nói th³ng ra, thì ng°Ýi ta th°Ýng dùng ph°¡ng pháp ©n ý b±ng ngå ngôn. Téc là chÍn nhïng câu chuyÇn ngå ngôn có nÙi dung ©n ý bên trong phù hãp vÛi måc ích khuyên rn, thuy¿t phåc cça mình à kà cho Ñi ph°¡ng nghe.
Cái lãi cça ph°¡ng pháp này là ng°Ýi nghe ph£i suy ngh) mÛi hiÃu h¿t cái ©n ý bên trong ó. B£n thân câu chuyÇn s½ °a ra nhïng lÝi khuyên sâu s¯c ché không ph£i ng°Ýi kà chuyÇn, do ó không có lý do à nÕi khùng, tñ ái ho·c m·c c£m.
Tuy nhiên à dùng ph°¡ng pháp này có hiÇu qu£, ng°Ýi dùng ph°¡ng pháp này ph£i am hiÃu câu chuyÇn phù hãp vÛi trình Ù ng°Ýi nghe, n¿u ng°Ýi nghe không hiÃu gì c£, s½ không có tác dång.
7. Tình huÑng ph£n bác khéo nhïng yêu c§u vô lý ß ng°Ýi khác:
Cing có lúc b¡n g·p nhïng ng°Ýi khng khng °a ra cho b¡n nhïng òi hÏi vô lý không thà thñc hiÇn °ãc. Tr°Ûc nhïng tình huÑng ó nhiÁu khi ta không thà bác bÏ th³ng thëng vì ch¡m lòng tñ ái ho·c ng°Ýi không thÏa mãn vÛi ta rÓi ti¿p tåc qu¥y rÑi nïa vá cách ó cing ch°a làm cho ng°Ýi tñ nhn th¥y °ãc nhïng òi hÏi cça hÍ là vô lý.
Vy ta s½ xí lý th¿ nào trong tr°Ýng hãp ó? TÑt nh¥t là hãy thëa nhn ã, sau ó khéo léo chÉ ra sñ vô lý ho·c iÁu không thà thñc hiÇn °ãc. Cing có thà c£nh tÉnh ng°Ýi ó b±ng viÇc chÉ ra nhïng iÁu b¥t lãi, sñ nguy hiÃm n¿u ng°Ýi ó cé giï nguyên ý ki¿n, nh¯m m¯t hành Ùng. Chú ý ngôn ngï không nên gay g¯t nh°ng tÏ ra c°¡ng quy¿t.
8. Tình huÑng thëa nhn tr°Ûc à chuyÃn h°Ûng sau:
N¿u khi b¡n không Óng ý vÛi ý ki¿n cça Ñi ph°¡ng mà ng°Ýi ó l¡i là c¥p trên, ng°Ýi lÛn tuÕi, cha m¹& thì b¡n s½ xí sñ nh° th¿ nào? ViÇc thuy¿t phåc à Ñi ph°¡ng nghe theo mình, có ngh)a là ch¥p nhn ý ki¿n cça mình cing òi hÏi ph£i có mÙt nghÇ thut nh¥t Ënh.
B¡n chÛ ph£n Ñi và phê phán các ý ki¿n cça Ñi ph°¡ng. B¡n hãy ti¿p thu ý ki¿n cça hÍ, biÃu thË thái Ù Óng c£m ß méc Ù nào ó à có thà làm gi£m °ãc sñ céng nh¯c cça Ñi ph°¡ng, khi¿n hÍ b±ng lòng nghe ý ki¿n cça b¡n. Song ph£i n¯m vïng nguyên t¯c không °ãc tÏ thái Ù cça mình ngang b±ng vÛi Ñi ph°¡ng à ti¿p sau ó dùng lÝi mà chuyÃn h°Ûng, thay Õi cách nhìn nhn cça Ñi ph°¡ng, làm hÍ b±ng lòng ti¿p thu ý ki¿n cça b¡n.
9. Tình huÑng c§n b¡n Óng minh:
Khi tranh lun tr°Ûc nhiÁu ng°Ýi c§n thà hiÇn quan iÃm, b¡n nên chú ý §y ç ¿n thái Ù cça nhïng ng°Ýi xung quanh, c§n Ùng viên °ãc nhiÁu ng°Ýi nghe và çng hÙ quan iÃm cça mình. N¿u ng°Ýi nghe çng hÙ ta, Óng tình vÛi quan iÃm cça ta ang trình bày, s½ t¡o thành mÙt séc m¡nh to lÛn, mÙt séc ép tinh th§n làm Ñi ph°¡ng không ph£n kích l¡i °ãc.
Ch³ng h¡n khi ang x¿p hàng có ng°Ýi chen ngang, b¡n lãi dång thái Ù cça sÑ ông mÍi ng°Ýi xung quanh à g¡t ng°Ýi ó ra khÏi hàng là hãp lý nh¥t.
10. Tình huÑng không nh°ãng bÙ khi mình có lý trong tranh lun:
Trong quan hÇ giïa ng°Ýi vÛi ng°Ýi, tranh lun là mÙt iÁu h¿t séc bình th°Ýng và không thà tránh °ãc. Không có tranh lun, iÁu ph£i trái không °ãc phân Ënh. Không thà coi tranh lun là mÙt thói x¥u mà h¡n ch¿ nó.
Song tranh lun có thà d«n ¿n sñ không tho£i mái ho·c ôi khi xung Ùt. Tranh lun có ph°¡ng pháp s½ em l¡i k¿t qu£ tÑt là iÁu chúng ta c§n chú ý hÍc hÏi.
MÙt là, khi tranh lun nên có thái Ù tht công b±ng, ëng làm tÕn th°¡ng ¿n lòng tñ ái cça ng°Ýi kia. Sñ phê phán, bình ph©m ng°Ýi khác không thà quá mÙt giÛi h¡n nh¥t Ënh, n¿u không có thà làm tng thêm mâu thu«n vÑn có.
Hai là, giÍng nói ph£i mÁn mÏng, tht lòng. Trong tranh lun ph£i tÏ ra tôn trÍng nhau, làm sao cho ng°Ýi cùng tranh lun tin r±ng tranh lun tht là có ích. Trong tranh lun nhiÁu khi ng°Ýi th¯ng không h³n ã là nhiÁu lý l½ bi¿t hùng biÇn, mà có thà là ng°Ýi có thái Ù úng mñc và chân thñc nh¥t.
Ba là, tranh lun ph£i có måc ích rõ ràng. Tranh lun nên xoay quanh nhïng iÁu c§n gi£i quy¿t.
11. Tình huÑng c§n thuy¿t phåc b±ng hành Ùng:
MÍi lý thuy¿t Áu màu xám
Còn cây Ýi mãi mãi xanh t°¡i
(G¡t)
Trong giao ti¿p, khi c£m th¥y khó thuy¿t phåc ng°Ýi khác nghe ý ki¿n cça mình b±ng lÝi nói, b¡n có thà dùng hành Ùng à thuy¿t phåc. Thuy¿t phåc b±ng hành Ùng th°Ýng hiÇu qu£ lÛn nh¥t. Thông qua viÇc làm, hành Ùng cå thÃ, ta có thà làm cho Ñi ph°¡ng thay Õi cách ngh), tình c£m, thái Ù, ch¥p nhn ý ki¿n cça ta.
B¡n là mÙt cán bÙ phong trào thanh niên. B¡n muÑn tÕ chéc các ho¡t Ùng vn hóa thà dåc thà thao thanh niên nh°ng các c¥p lãnh ¡o ß Ëa ph°¡ng ch°a tin t°ßng vào kh£ nng cça b¡n, ch°a t¡o iÁu kiÇn mÍi m·t à b¡n làm viÇc. B¡n ëng n£n chí và cing ëng dùng lÝi nói à thuy¿t phåc. Hãy cÑ g¯ng t¡o ra mÙt vài viÇc làm cå thà có hiÇu qu£. Të sñ thành công ã ¡t °ãc, tn dång thÝi iÃm gây h°ng ph¥n cao rÓi °a ra nhïng ki¿n gi£i hãp lý vÛi các c¥p lãnh ¡o.
Nh° vy, måc ích và k¿t qu£ ho¡t Ùng ¡t °ãc và mÑi quan hÇ £nh h°ßng cça b¡n phát triÃn tÑt h¡n.
Khi vn dång ph°¡ng pháp này b¡n c§n l°u ý:
- Måc ích ho¡t Ùng ph£i rõ ràng, không vå lãi.
- Có k¿ ho¡ch hành Ùng chi ti¿t, tính ¿n các iÁu kiÇn c§n và ç £m b£o cho sñ thành công, b°Ûc §u tiên tránh th¥t b¡i.
- T¡o d° lun çng hÙ Ã gây séc ép ho·c quy tå séc m¡nh.
- Làm thí Ã chéng minh, rút kinh nghiÇm.
- T¡o quan hÇ g§n gii tin c©n.
N¿u ß vào tình huÑng các bc hå huynh cça ng°Ýi yêu b¡n còn ch°a tin t°ßng và ch¥p nhn cho b¡n yêu con cça hÍ, thì b¡n cing có thà dùng ph°¡ng pháp này à ¡t måc ích.
III. Nhïng iÁu nên tránh trong giao ti¿p éng xí:
1. Nói nía chëng rÓi dëng l¡i ho·c c°Ûp lÝi ng°Ýi ang nói, làm nhiÅu thé tñ ho·c luÓng suy ngh) cça ng°Ýi ó.
2. Không nói rõ và gi£i thích §y ç làm ng°Ýi nghe c£m th¥y Ùt ngÙt, khó hiÃu Á tài nói chuyÇn cça b¡n. Không nên °a nhïng trÍng tâm, nhïng khái quát làm ng°Ýi ti¿p chuyÇn khó theo dõi m¡ch chuyÇn.
3. Nói sai Á tài, không quan tâm ¿n iÁu mình nói.
4. Nói thao thao b¥t tuyÇt, không ngëng nêu các câu hÏi làm ng°Ýi ti¿p chuyÇn có c£m giác mình yêu c§u h¡i nhiÁu quá.
5. Không tr£ lÝi th³ng vào câu hÏi mà ng°Ýi khác nêu ra, quanh co, dài dòng, gây nên c£m giác không trung thñc cho ng°Ýi hÏi.
6. Tñ cho r±ng mÍi iÁu mình Áu bi¿t c£.
7. Làm ra v» hiÃu bi¿t sâu rÙng.
8. Phát triÃn câu chuyÇn không tp trung vào chç Á chính làm cho ng°Ýi ti¿p chuyÇn c£m th¥y nhàm chán.
9. Ng¯t bÏ héng thú nói chuyÇn cça ng°Ýi khác à ép ng°Ýi ó ph£i chuyÃn sang nói vÁ Á tài mà b¡n thích.
10. Thì th§m vÛi mÙt vài ng°Ýi trong ám ông.
11. Dùng ngôn ngï quá bóng b£y.
12. Chêm nhïng câu ti¿ng n°Ûc ngoài trong câu nói cça mình mÙt cách tùy tiÇn.
13. Ùt ngÙt cao giÍng.
14. Dùng nhïng lÝi quá suÓng sã vÛi méc Ù quan hÇ.
15. Dùng nhïng të Çm không c§n thi¿t.
16. Nói vÛi giÍng khích bác, ch¡m vào lòng tñ ái cça ng°Ýi khác.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro