Lai xa là phép lai giữa các dòng bố mẹ thuộc 2 loài khác nhau có t/c mới mà không thể tạo ra phép lai cùng loài.

Đặc điểm của lai xa:

Tạo ra CT lai có UTL rõ rệt

Khó thực hiện phép lai: các cá thể khác loài thường khác nhau về bộ máy di truyền nên không dung hợp đượng về mặt di truyền trong thụ tinh

ở thực vật khác loài thường không giao phấn, hạt phấn của loài này không này mầm trên đầu nhụy của loài khác, nếu nảy mầm thì chiều dài ống phấn không tương thích nên không thụ tinh được.

ở động vật khác loài thường khó giao phối do chu kì sinh sản khác nhau, hệ thống phản xạ sinh dục

Khắc phục:

ở thực vật: trộn lẫn phấn hoa, lấy hạt phấn của loài lai với loài bị lai, sau đó đem hỗn hợp hạt phấn rắc lên đầu nhụy của cây làm mẹ gây sự cạnh tranh có thể dẫn tới thụ tinh.

Lai chuyển dịch dần.

Ghép đầu nhụy: trước khi lai giữa 2 loài, ngta chuyển 1 phần nhụy của cây làm bố ghép lên nhụy của loài làm mẹ, sau đó rắc hạt phấn lên đầu nhụy kép, phép lai sẽ thành công.

Lai tế bào: là phép lai dung hợp 2 tế bào trần thuộc 2 loài khác nhau nhằm tạo ra các tế bào lai có bộ gen của 2 loài.

Con lai thường bất thụ

Nguyên nhân: bộ nst của 2 loài thường khác nhau về số lượng, hình dạng và cách sắp xếp của các gen or ko phù hợp giữa nhân và TBC, do vậy trong quá trình phát sinh giao tử ở kì đầu của giảm phân I, các NST khác nguồn ko thực hiện đc tiếp hợp, k tạo đc giao tử or giao tử ko có sức sống.

Khắc phục: sử dụng phương pháp đa bội hóa côsixin tạo CT lai tứ bội khác nguồn, nhờ đó qtrình GP đc diễn ra bt.

Nuôi cấy mô TB