8. Nhận xét tư tưởng triết học của Lão Tử ?

   Lão Tử cho rằng vũ trụ xuất phát từ vật chất đầu tiên là Đạo. Đạo sinh 1, 1sinh 2, 2 sinh 3, 3 sinh ra vận vật. Với quan niệm đạo là vật chất sinh ra vạn vật tư tưởng triết học của Lão Tử đã chứa đựng yếu tố duy vật.

 Lão Tử đã nhận thức được các mặt đối lập trong thế giới khách quan như phúc và họa, có và không, cứng và mềm, yếu và mạnh… và giữa các mặt này có thống nhất với nhau (Nhờ cái bát trống không trong lòng bát mới tạo thành cái bát).  Ông còn cho rằng thế giới và vạn vật đều trong trạng thái vận động, biến hóa chứ không tĩnh tại (có cái nảy nở thì có cái khô héo đi, có những cái mạnh lên thì có cái yếu đi). Nguyên nhân của sự vận động bắt nguồn từ mâu thuẫn nội tại của sự vật và trong mọi hiện tượng tự nhiên đều chứa đứng mâu thuẫn nội tại(trong họa có cái phúc, trong phúc có chứa sẵn họa). Sự phát triển là quá trình chuyển hóa lẫn nhau của 2 mặt đối lập trong 1 sự vật  Như vậy Lão Tử đã thấy được động lực của quá trình vận động phát triển  của sự vật  => Quan điểm triết học của Lão Tử là tư tưởng mang tính chất duy vật và biện chứng nhưng còn mang tính thô sơ

Tư tưởng triết học của Lão Tử  vẫn còn chứa đựng nhiều hạn chế:

- Ông cho rằng vạn vật vận động theo quy luật tuần hoàn, tất cả đều quay về khởi nguyên của nó

- Ông cho rằng mâu thuẫn đấu tranh là thứ yếu, mâu thuẫn thống nhất là chủ yếu vì vạn vật là vô thường. Ông giải quyết mâu thuẫn bằng cách thủ tiêu 1 mâu thuẫn vì ông cho rằng 2 mâu thuẫn dựa vào nhau mà tồn tại, 1 mâu thuẫn mất đi thì mâu thuẫn kia cũng không còn lí do để tồn tại ( không coi trọng người hiền xã hội không tranh nhau, không coi trọng của cải thì nhân dân không trộm cướp)

=> không thấy được mâu thuẫn đấu tranh giữa các mặt đối lập là mâu thuẫn chủ yếu và việc giải quyết mâu thuẫn này mới là động lực cho sự phát triển của sự vật hiện tượng => tạo tình trạng trì trệ, không có động lực để phát triển xã hội

9. Phân tích và Nhận xét tư tưởng chính trị của Lão Tử ?

            Lão Tử cho rằng nguyên nhân khiến xã hội lúc bấy giờ đen tối là do có kỵ húy, hình chính, pháp luật, trí tuệ…”khi con người đề ra PL càng nghiêm minh thì trộm cướp càng nhiều”. Xã hội đen tối là do con người Hữu vi. Từ đó Lão Tử đề ra đường lối chính trị Vô vi.

Vô vi, có nghĩa là sống, hoạt động theo lẽ tự nhiên, thần phái, không làm trái với tự nhiên, không can thiệp vào trật tự của tự nhiên, làm cho dân no bụng, xương cốt mạnh mà lòng hư tĩnh, khiến cho dân không biết, không muốn. Cần vứt bỏ, không dùng luật pháp, không cần giáo dục nhân, lễ, nghĩa, trí => chính sách ngu dân, phủ nhận những giá trị của nhân loại trước đó

Lão Tử chủ trương hạn chế quyền lực của Nhà nước và hoạt động của  dân đến mức tối đa, để cho dân sống chất phác thời nguyên thủy, duy trì tình trạng nước nhỏ, dân ít.

=> Như vậy, Lão Tử đã căn cứ vào trật tự tự nhiên, quy luật vận động của tự nhiên đem xã hội hiện thực của thời  Chiến quốc so sánh với nó để tìm ra xã hội hợp lý. Ông lên án sự bóc lột của giai cấp thống trị đương thời đối với nhân dân “Trong triều đình thừa thải, ngoài đồng ruộng hoang vu; mặc áo nhiều màu, đeo kiếm sắc, ăn uống đến chán, ciau cải có thừa, như vậy gọi là trộm cướp”. Hướng mọi người sống theo lẽ tự nhiên, không có lòng tham để tranh giành quyền lợi…đây là tư tưởng để làm cho xã hội ổn định

Tuy nhiên, với tư tưởng chính trị Vô vi, Lão Tử đã thể hiện một cách tiêu cực về đường lối trị nước. Ông muốn thủ tiêu những giá trị của xã hội, thi hành chính sách ngu dân. Đề ra đường lối “vô vi bất trị” không có sự quản lí của nhà nước như vậy dễ khiến cho xã hội rơi vào tình trạng mất ổn định, mọi người tự do hành động mà không có sự kiểm soát. Lão Tử  không nhận thấy được muốn giải qu

yết được tình trạng xã hội đen tối lúc bấy giờ thì phải tìm biện pháp cải tạo xã hội chứ không phải quay lại với xã hội nguyên thủy, nước nhỏ ít dân. Lão Tử là nhà tư tưởng có tư duy sâu sắc về vũ trụ quan sớm nhất của TQ nhưng về chủ trương chính trị ông lại muốn quay ngược bánh xe lịch sử mà thực tế là trốn tránh thực tại.