Lễ hội Navaratri hay còn gọi là lễ hội Durga hay Dussehra

Navratri, Navaratri, hoặc Navarathri là lễ hội của người Hindu thờ tự của Shakti. Navaratri trong tiếng phạn có nghĩa là chín đêm. Lễ hội một phần đánh dấu sự chuyển giao của mùa xuân và đầu mùa thu là giai đoạn rất quan trọng trong việc thay đổi khí hậu và năng lượng mặt trời. Hai giai đoạn này được coi là cơ hội cho việc thờ phượng thiêng liêng. Navaratri đại diện cho Nữ thần Durga, vị thần năng năng lượng. 

Lễ hội Durga được tổ chức trong một thời gian đặc biệt để hát thờ phượng và vinh quang của các nữ thần, và cầu nguyện cho sức khỏe, thịnh vượng, tâm thanh tịnh, tình yêu, hòa bình và hạnh phúc. Khi số lượng lớn của người dân cầu nguyện trong thời gian này, năng lượng tập thể trở nên rất mạnh mẽ và nó được nói rằng những lời cầu nguyện được cung cấp thường nghe các nữ thần.

Đây được xem là lễ hội Hindu dài nhất. Các nữ thần được cho là xuất hiện trong 9 hình thức và mỗi người đều được tôn thờ trong một ngày. Chín ngày đầu tiên, lễ hội ca tụng vị thần Durga và ngày thứ mười thì tế lễ ngợi ca anh hùng Lord Rama của thiên sử thi Ramayana. Thiên sử thi là phần quan trọng và thiết yếu trong đạo Hindu.

Ba ngày đầu dành cho việc thờ phượng của Nữ thần Durga. Đây là thời kỳ khi năng lượng và sức mạnh của mình được tôn thờ. Mỗi ngày dành riêng cho một sự xuất hiện khác nhau của Durga. Kumari, có nghĩa là con gái, được tôn thờ vào ngày đầu tiên của lễ hội. Parvati, hiện thân của một phụ nữ trẻ là người, là tôn thờ vào ngày thứ hai. Các khía cạnh tiêu cực của Nữ thần Durga tượng trưng cho cam kết để có được chiến thắng trên tất cả các xu hướng ác. Do đó, vào ngày thứ ba của Navratri, nữ thần Kali là tôn thờ, người đại diện cho người phụ nữ đã đạt đến giai đoạn trưởng thành.

Thứ tư đến ngày thứ sáu: Khi một người mua lại chiến thắng trong xu hướng ác của cái tôi, tức giận, ham muốn và bản năng động vật khác, kinh nghiệm hư không, khoảng trống này là đầy với sự giàu có tinh thần. Cho mục đích này, người được tiếp cận nữ thần Lakshmi, để có được tất cả của cải, vật chất, tinh thần và sự thịnh vượng. Đây là lý do tại sao ngày thứ tư, thứ năm và thứ sáu của Navratri được dành riêng cho việc thờ phượng của Lakshmi - nữ thần của sự thịnh vượng và hòa bình.

Ngày thứ bảy và thứ tám: Ngày thứ bảy là dành riêng cho thờ Saraswati, nữ thần của nghệ thuật và kiến thức. Lời cầu nguyện được cung cấp với mục tiêu tìm kiếm kiến thức tâm linh. Một 'yagna' được thực hiện vào ngày tám, điều này thể hiện sự hy sinh tôn vinh nữ thần Durga.

Ngày thứ chín là ngày cuối cùng của lễ hội Navaratri, nó còn được gọi là 'Mahanavami. Ngày ngày, lễ puja Kanya được thực hiện để thờ chín cô gái trẻ, những người chưa đến giai đoạn tuổi dậy thì. Những cô gái tượng trưng cho một trong chín hình thức nữ thần Durga. Bàn chân của các cô gái được rửa để chào đón các nữ thần và thể hiện sự tôn trọng. Các cô gái được cung cấp một bộ quần áo mới như một món quà từ những người hâm mộ vào cuối lễ puja này.

Trong ngày này, cô gái trẻ đến 9 tuổi được tôn thờ như nữ thần và quà tặng như là một lễ của lòng biết ơn đối với nữ thần mẹ cho phước lành của cô. Người ta tin rằng ở tuổi đó các cô gái có năng lượng tinh khiết như nữ thần mẹ. Ở một số nơi Ấn Độ, Thần tượng của Durga nữ thần được đắm mình trong những con sông thiêng liêng vào ngày thứ 10 hay còn gọi là Dussehra.

Trong thời gian tổ chức lễ hội, nhiều người (Ấn Hindu) nhịn ăn, chỉ ăn trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa. Họ làm sadhana cụ thể, lời cầu nguyện, thực hành đời sống độc thân và chuyến thăm ngôi đền. Nhiều ngôi chùa, cũng như người trong nhà của họ, cung cấp các chương trình cầu nguyện đặc biệt với ca hát và âm nhạc suốt đêm.

Tại Ấn Độ ngày nay, còn rất nhiều những đền đài thờ thần Durga. Nhiều ngôi đền thờ vị Nữ thần này mang nhiều truyền thuyết li kỳ. Một trong những ngôi đến đó cần phải kể đến ngôi đền nổi tiếng có tên Karni Mata nằm tại Deshnoke nằm ở phía tây bắc Ấn Độ, nơi vẫn được gọi với cái tên Đền Chuột hay đền thờ thánh Chuột. Karni Mata là một nhà hiền triết, được xem là hóa thân của nữ thần Durga, vị nữ thần sức mạnh và quyền lực tối cao. Truyền thuyết kể rằng trong những năm 1400, khi một đứa trẻ con của một thành viên trong thị tộc của nữ thần Durga chết, bà đã cầu xin thần Yama - vị thần chết đưa đứa trẻ trở lại sự sống nhưng vị thần này đã từ chối. Bà vẫn tiếp tục van xin và cuối cùng thần chết cũng đồng ý. Tuy nhiên, chỉ có một cách để cậu bé tái sinh trở lại là đầu thai sống kiếp chuột, bà đã thỏa thuận với thần Yama rằng tất cả các thành viên đã chết trong thị tộc của bà sẽ sống kiếp chuột cho đến khi họ được đầu thai thành người.

Cũng có truyền thuyết cũng mang nét tương tự kể lại rằng từ xa xưa, có một cô bé tên là Ridhu Bai lúc lên 6 tuổi, cô bé chữa khỏi bệnh cho người cô ruột một cách kỳ lạ nên nhiều người tin rằng Ridhu Bai chính là đức mẹ Durga hạ thế cứu người tạo phúc. Từ đó, Ridhu Bai được gọi là Karni Mata. Ít lâu sau, cô lập gia đình vào sau đó bà rời gia đình để khổ hạnh tu luyện. Bà nhận một người con làm côn nuôi và người con nuôi của bà chẳng may té sông chết đuối, bà cầu xin thần chết Yama cho con bà hồi sinh nhưng bị từ chối.

Bà thề nguyền từ đó về sau, người dân trong làng sẽ không rơi vào tay thần chết nữa. Linh hồn của những người qua đời sẽ tạm trú trong các con chuột, đến khi có em bé chào đời, linh hồn sẽ về với đứa trẻ, bắt đầu một cuộc sống mới. Sau khi bà chết, người dân bắt đầu thờ chuột tại ngôi chùa Karni Mata. Dần dần, số lượng chuột kéo về ngày càng đông. Tên gọi chính thức của chùa cũng dần chìm vào lãng quên, người ta chỉ còn nhớ đến cái tên đền Chuột.

Ngày nay, trong quan niệm của người Hindu, chuột là sứ giả của nữ thần Durga. Ngoài việc đem lại may mắn, hạnh phúc, chuột còn mang linh hồn của thân nhân chờ hồi sinh nên người trong làng rất tôn kính chuột. Người có thể không có gì ăn, nhưng chuột thì không được để đói. Họ tin rằng đối xử tốt với chuột sẽ gặp điều lành, còn xử tệ sẽ gặp tai ương. Những người theo đạo Hindu cũng như tất cả khách du lịch đến với ngôi đền này đều bày tỏ lòng tôn kính, mong muốn được ban phước lành bằng cách để cho một con chuột qua đôi chân của mình.

Tại Việt Nam, tượng Durga là tác phẩm tiêu biểu của văn hóa Óc Eo sớm hơn vào thế kỷ 7-8. Tượng nữ thần Durga bằng đá sa thạch được tìm thấy Trà Vinh vào năm 1902, hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử TP.HCM. Đây là vị nữ thần đã từng có dấu ấn sâu đậm trong đời sống tinh thần của các tín đồ Hindu Việt Nam và được tôn thờ như biểu tượng của lực lượng siêu nhiên thánh thiện diệt trừ và chiến thắng cái ác của người dân quốc gia Đông Nam Á này.