Quá trình xây dựng nông thôn mới trong năm 2016: Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức song nhìn lại một năm qua, Chương trình MTQG xây dựng NTM tỉnh Bắc Giang đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực, có thể kể đến như:

Công tác tuyên truyền, vận động tiếp tục được quan tâm, triển khai thực hiện, qua đó đã góp phần vào huy động nguồn lực xây dựng NTM. Toàn tỉnh đã hiến được trên 635.000 m2 đất, 25.000 ngày công lao động, phá dỡ gần 17.000 m tường rào và nhiều cây cối các loại để xây dựng công trình.

Toàn tỉnh triển khai được 189 mô hình phát triển sản xuất (PTSX) cho thu nhập cao, dồn điền đổi thửa thực hiện được gần 12 nghìn ha, xây dựng 118 cánh đồng mẫu, cánh đồng cho thu nhập cao. Nhiều cây trồng mới được trồng thử nghiệm, đem lại hiệu quả, qua đó giúp nâng cao thu nhập cho người nông dân, góp phần nhân rộng các cây trồng, vật nuôi chủ lực, tiềm năng của tỉnh.

Hết năm 2016, Bắc Giang có 15 xã đạt chuẩn NTM, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM toàn tỉnh lên 49 xã. Có 17 thôn được UBND các huyện công nhận đạt thôn NTM theo Bộ tiêu chí thôn NTM. Xây dựng NTM tiếp tục trở thành phong trào sôi nổi, có sức lan tỏa, góp phần vào sự thay đổi của nông nghiệp, nông thôn, cải thiện đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Những kết quả đạt được nêu trên đã ghi nhận sự tập trung, nỗ lực, cố gắng rất lớn của cấp ủy Đảng chính quyền và nhân dân các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở về thực hiện Chương trình. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, xây dựng NTM của chúng ta còn gặp những khó khăn như:

Năm 2016 là năm đầu tiên triển khai kế hoạch giai đoạn 2016-2020, do đó văn bản hướng dẫn của Trung ương còn chưa kịp thời dẫn đến lúng túng từ địa phương, đặc biệt là cấp xã.

Nguồn vốn hỗ trợ cho các xã xây dựng NTM còn dàn trải, không tập trung, các xã hoàn thành xây dựng NTM năm 2016 chỉ được hỗ trợ 40% nhu cầu kinh phí, khối lượng công việc rất lớn, nguồn kinh phí cần thực hiện cao. Đồng thời vốn NTM năm 2016 phân bổ khá muộn (cuối tháng 4/2016), trong khi các nội dung thi công công trình đều phải thực hiện theo Luật Đầu tư công năm 2014, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện, mức độ hoàn thành tiêu chí và thời gian xét, công nhận xã đạt chuẩn NTM.

Bên cạnh đó, nợ xây dựng cơ bản của các xã trên địa bàn tỉnh tuy đã được kiểm soát, song nợ ở các xã đã hoàn thành xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 và các xã 2016 vẫn còn khá cao. Trong khi đó ngân sách xã lại chủ yếu trông chờ vào đấu giá quyền sử dụng đất. Vì vậy đây cũng là một trong những khó khăn lớn của cơ sở.

Môi trường nông thôn tuy đã được cải thiện song vẫn tiềm ẩn những nguy cơ, thách thức không nhỏ. Người dân ở một số địa phương vẫn chưa có ý thức trong việc bảo vệ môi trường, không tạo điều kiện thuận lợi cho chính quyền cơ sở triển khai thực hiện công tác xây dựng và vận hành lò đốt rác. Một bộ phận người dân vẫn còn nhận thức chưa đúng về ý nghĩa của Chương trình nên vẫn còn tư tưởng ỷ lại, chưa tích cực vào cuộc.

Việc hỗ trợ PTSX năm 2016 nhìn lại vẫn còn chưa hợp lý: Các mô hình nhỏ lẻ, vốn hỗ trợ dàn trải, manh mún nên hiệu quả đem lại còn thấp, khả năng nhân rộng các mô hình không được như mong muốn.