Pháo bắn gà nòng dài 18m, đủ điều kiện để được xếp vào loại vũ khícủa pháo binh. Dù một con gà nặng gần 2kg bắn đi với tốc độ lên tới 644km/h, là một vật thể phóng có tính sát thương, pháo bắn gà được chế tạokhông phải để giết chóc. Ngược lại, nó được thiết kế với mục đích thửnghiệm các biện pháp bảo vệ sinh mạng con người. Xác gà được bắn vào cácmáy bay trống hoặc được xếp sẵn "tổ bay mô phỏng" để kiểm tra khả năngchịu sự tác động của máy bay, trước thứ được Không lực Mỹ và ngành côngnghiệp hàng không, với cách gọi phô trương "nam tính" đặc trưng, gọi là"chim đâm". Những con gà được sử dụng thay cho ngỗng, hải âu, vịt trời haychim chóc vốn va chạm với các máy bay quân sự khoảng 3.000 vụ mỗi năm,với mức thiệt hại từ 50 triệu tới 80 triệu đô la Mỹ và cứ vài năm lại cướp đisinh mạng của tổ bay.Lấy gà "đại diện" cho tất cả các loài chim là một lựa chọn lạ lùng vì chúngkhông biết bay. Chúng cũng không đâm vào máy bay theo tư thế của vịt trờihay ngỗng - cánh dang rộng, chân duỗi thẳng. Chúng đâm vào máy bay theođúng kiểu đồ thực phẩm bị ném. Thêm nữa, gà nhà thường có khối lượngriêng lớn hơn mấy loại chim trời thường bay hay bơi ở các vùng đất ngậpnước. Với khối lượng riêng là 0,92g/cm3, loài Gallus gallus domesticus (gànhà) lớn hơn 33% so với hải âu hay ngỗng Canada. Nhưng dù sao thì gà cũnglà "vật liệu" được Bộ Quốc phòng Mỹ cho phép sử dụng trong hoạt động thửnghiệm kiểm tra độ bền của kính buồng lái máy bay phản lực.Gà không những dễ dàng kiếm được và chuẩn hóa, chúng còn được coi làmột kiểu tình huống tồi tệ nhất trên lý thuyết.Thực tế lại không như vậy. Một con chim nhỏ, chắc gọn như chim sáo, cóthể đâm xuyên qua kính buồng lái như một viên đạn, và điều đó xảy rathường xuyên đến mức một số người thấy cần phải đưa ra một loại thuật ngữhàng không nào đó ("hiện tượng đạn bọc lông vũ"). Bạn sẽ nghĩ: "Có khikhông cho lũ chim bén mảng đến gần đường băng thì dễ hơn?" Tuy nhiên,chim là loài thích nghi cao. Chúng sẽ nhanh chóng tự điều chỉnh để quen dầnvới bất kỳ âm thanh mô phỏng kẻ săn mồi hay cảnh báo nào, thậm chí là âmthanh của những vụ nổ nhỏ mà bạn tạo ra, chỉ bằng cách "kêu to hơn"* vàtiếp tục sống như bình thường.Hãy tham gia với Malcolm Kelley và Đội nghiên cứu/ quản lý nguy cơchim đâm vào máy bay (BASH) trong Không lực Mỹ. Kelley và cộng sự củamình sử dụng phương pháp tiếp cận xuyên ngành. Kỹ thuật xây dựng kết hợpvới sinh học. Điểu học kết hợp với xác suất thống kê. Chúng ta hãy phân tíchvấn đề bằng cách bắt đầu với kền kền, họ nói. Dù số vụ đâm máy bay của lũchim ăn thịt nặng ký này chỉ chiếm khoảng 1%, nhưng lại gây ra 40% thiệthại trong tổng thiệt hại do chim đâm gây ra. Kelley và nhóm của mình đã gắncác máy phát sóng vào tám con kền kền, theo dõi đường bay và thói quen dichuyển của chúng, kết hợp với các dữ liệu khác để tạo ra một Mô hình Tránhchim (BAM) cho phép những người điều khiển không lưu có thể lên lịch baytránh những thời điểm và khu vực có nguy cơ cao. Chỉ một nghiên cứu đơngiản "hiểu thêm về chim kền kền", theo Kelley, đã tiết kiệm được cho Khônglực Mỹ 5 triệu đô la mỗi năm cũng như cứu mạng sống của nhiều phi công(và cả chim kền kền nữa).Chắt lọc dữ liệu, Kelley phát hiện ra rằng khi dải tần số âm thanh động cơmáy bay chồng lấn dải tần số âm thanh mà một loài chim nào đó phát ra khigặp nguy hiểm thì xác suất chim đâm sẽ thấp hơn. Anh đã viết trong một bàibáo năm 1998, "Liệu có phải chúng ta đang nói chuyện với lũ chim mà khôngPhề hay biết không?" Liệu có cách nào tạo ra một giải pháp dựa trên cơ chếnày không? Anh đã biết có một vấn đề là cả máy bay và chim đều cất cánhngược gió. Và bởi vậy chim thường không thể nhận ra máy bay đang lao tớitừ phía sau. Chính Kelley đã nảy ra ý tưởng thêm một tín hiệu có nghĩa vàodải sóng radar của máy bay, một thứ tín hiệu có thể cảnh báo nguy hiểm cholũ chim sớm hơn để chúng kịp phản ứng và bay ra khỏi đường bay của máybay.Câu chuyện dạng này đã khiến tôi hứng thú với khoa học quân sự - nhữngtrận chiến thầm lặng, ít người biết, với những kẻ thù ít được chú ý: sự kiệtsức, sốc, vi khuẩn, cơn hoảng loạn, những con vịt. Thật ngạc nhiên, đôi khinhững thứ làm thay đổi cục diện trận chiến xuất hiện khi những chuyến baychở các ý tưởng dị thường* va chạm với nguồn kinh phí nghiên cứu lớn gầnnhư bất tận. Mọi người thường nghĩ rằng khoa học quân sự là nghiên cứu vềchiến lược và vũ khí - đánh nhau, thả bom, tiến quân. Tất cả những thứ đó tôinhường những người viết hồi ký và nghiên cứu lịch sử quân sự. Tôi hứng thúhơn với những điều sẽ không có ai đưa lên phim ảnh - những thứ không phảiđể giết chóc mà là để cứu mạng binh lính. Dù là những người được cứu cũngchỉ để tiếp tục chiến đấu và lấy mạng người khác. Hãy tạm bỏ qua điều này.Cuốn sách này xin dành để tri ân những nhà khoa học, bác sĩ phẫu thuật, đãxông lên cùng những đoàn quân chiến đấu, vạt áo phòng thí nghiệm bay phấpphới, để chế tạo những cỗ xe tăng an toàn hơn, chiến đấu với loài ruồi nhặnghay cố gắng hiểu rõ hơn lũ kền kền.háo bắn gà gần như là tất cả những gì tôi sẽ nói về súng đạn trongcuốn sách này. Nếu như bạn muốn đọc về khoa học kỹ thuật khí tài quân sự,đây sẽ không phải là quyển sách bạn mong ngóng. Đây cũng không phải làtruyện 30 phút sau nửa đêm*. Tôi có thảo luận với lính đặc nhiệm - cả línhSEAL Hải quân và Rangers Lục quân - tuy nhiên không phải về việc chiếnđấu chống lại quân nổi dậy. Chủ đề của chúng tôi là chiến đấu chống lại cáinóng cực điểm, tiếng ồn chói tai và bụng dạ trở chứng không đúng lúc.Sau lưng mỗi tướng tá hay một người được Huân chương danh dự, cóhàng trăm nhà khoa học quân sự, những người mà bạn sẽ không bao giờ nghedanh. Tác phẩm này của tôi chỉ viết về một phần nhỏ của 1% những gì vẫnđang diễn ra. Tôi cũng đã bỏ qua rất nhiều lĩnh vực vốn đầy những nỗ lựcđáng trân trọng. Chẳng hạn, không có một chương nào trong quyển sách nàynói về các biện pháp đối phó với hậu sang chấn tâm lý (PTSD), không phải vìPTSD không xứng đáng được nói đến mà do đã có quá nhiều tác phẩm viếtvề nó, trong đó lại có quá nhiều tác phẩm viết tuyệt hay. Những quyển sáchvà bài viết ấy đã chiếu rọi ánh đèn sân khấu vào đúng chỗ. Còn tôi, vềchuyên môn hay tính cách, không phải là một người rọi đèn sân khấu. Tôi chỉlà một kẻ vô tự lự với chiếc đèn pin, đang mò mẫm trong các ngóc ngách vàxó xỉnh, không biết đích xác mình cần tìm thứ gì nhưng lại luôn nhận ra ngaykhi tìm thấy nó.Dũng cảm không phải luôn là cầm súng, cầm cờ, hay thậm chí là khênhcáng nơi trận địa. Người dũng cảm là bác sĩ không quân của Hải quân AngusRupert, bay trong tình trạng bịt mắt và lộn ngược đầu để kiểm nghiệm bộ đồrung cho phép phi công có thể bay nhờ cảm giác khi họ bị mù tạm thời hoặcrối loạn phương hướng. Hoặc như Thiếu tá Hải quân Charles "Swede"Momsen, nghiêm chào những người quan sát khi ông được nhấn chìm xuốngdòng Potomac để kiểm nghiệm hệ thống hỗ trợ thở thoát hiểm đầu tiên chotàu ngầm, hoặc như Đại úy Herschel Flowers, làm việc tại Phòng Nghiên cứuY khoa Lục quân, tự tiêm nọc độc rắn hổ mang vào cơ thể của mình để kiểmnghiệm khả năng tạo sức đề kháng. Có những lúc, sự dũng cảm chỉ đơn thuầnlà ý chí dám nghĩ khác biệt với những người xung quanh bạn. Trong một môitrường kỷ luật cao như quân đội, đó là điều dũng cảm hơn nhiều so vớinhững gì bạn tưởng tượng. Dũng cảm là hành động của người lính quân yWilliam Baer trong Thế chiến I, đã cứu được nhiều mạng sống và giúp nhiềungười giữ được chân tay khi sử dụng dòi để làm sạch vết thương. Đó là hànhđộng của bác sĩ Herman Muller, tình nguyện tiêm máu từ các tử thi vào cơ thểđể kiểm nghiệm độ an toàn của kỹ thuật truyền máu từ tử sĩ cho các thươngbinh, một kỹ thuật đã được thực hiện trên chiến trường trong cuộc chiến giữaTây Ban Nha và Mỹ.Các anh hùng không phải lúc nào cũng cần lập được chiến công chói lọi.Đôi khi, những thành tựu nhỏ cùng với những trái tim lớn đã thay đổi cả diễntrình lịch sử. Cũng có khi, một con gà có thể cứu mạng được một con người.