L×i T¡i Ai?

ánh máy: NguyÅn NgÍc Thanh Nghi MÙt hôm, hai vã chÓng tôi Íc trong sách th¥y ng°Ýi ta nói r±ng nguyên nhân °a ¿n nhïng b¥t hòa trong gia ình th°Ýng do tính tñ ái mà ra. Có ngh)a là m×i khi trong nhà có sñ cÑ gì x£y ra, c£ chÓng l«n vã th°Ýng Õ l×i cho nhau. Ai cing kh° kh° muÑn giành ph§n tÑt vÁ mình và n±ng n·c òi nh°Ýng ph§n x¥u, ph§n khuy¿t iÃm cho ng°Ýi kia. Chính vì thi¿u sñ bao dung và thông c£m l«n nhau nh° v­y, nhiÁu c·p vã chÓng ã i ¿n cãi vã to ti¿ng, xích mích nghiêm trÍng và cuÑi cùng giao kèo sÑng chung bË Õ vá mÙt cách áng ti¿c.

CuÑn sách nói trúng phóc. NghiÇm l¡i nhïng låc åc trong gia ình mình thÝi gian g§n ây, hai vã chÓng th¥y qu£ úng y nh° v­y. Chung qui cing t¡i tính tñ ái mà ra.

Nh°ng ó là lúc ch°a Íc cuÑn sách này kia, còn bây giÝ hai éa tôi Áu c£m th¥y th¥m thía tr°Ûc lÝi hay l½ ph£i trong cuÑn sách, h³n cuÙc sÑng nó ph£i tÑt ¹p h¡n ché! Th¿ là hai vã chÓng tôi quy¿t Ënh të nay vÁ sau, tr°Ûc b¥t cé v¥n Á gì, trách nhiÇm hàng §u cça m×i chúng tôi là ph£i b±ng b¥t cé giá nào khám phá cho °ãc nhïng khía c¡nh tÑt ¹p cça Ñi ph°¡ng Óng thÝi ng°ãc l¡i, luôn luôn tñ giác nh­n l×i vÁ ph§n mình. SÑng ß Ýi, ai mà không có l×i. V¥n Á là ta ph£i thành kh©n nhìn nh­n. Ôi! Th¿ là të nay xin chia tay nhïng c¡n xô xát, nhïng l§n håc h·c! BuÓn ¡i, v)nh biÇt nhé! Nhïng thói x¥u nh° các ng°¡i s½ không còn ¥t sÑng trong nhà ta nïa âu!

Sáng hôm sau, ang n c¡m, tôi nhai ph£i mÙt h¡t s¡n ánh cÑp mÙt cái. Hai hàm rng rung rinh, muÑn rÛt ra ngoài. Theo thói quen, tôi ·t bát xuÑng bàn, li¿c nhìn vã. Nh°ng lÝi c±n nh±n ch°a kËp thÑt ra khÏi miÇng, b¥t giác tôi chãt nhÛ ¿n iÁu giao °Ûc hôm qua. Th¿ là g°¡ng m·t ang sa s§m b×ng t°¡i lên h¡n hÛn. Và thay vì mÙt lÝi n·ng nh¹, tôi ã nói mÙt câu dÅ th°¡ng h¿t bi¿t, xéng áng °a vào tñ iÃn bách khoa nhïng lÝi vàng ngÍc dành cho cuÙc sÑng léa ôi:

- Cái này là l×i t¡i anh. Anh nhai m¡nh quá! N¿u nhai të tÑn thì anh ã lëa °ãc h¡t s¡n ra rÓi. Xin l×i ã làm phiÁn em!

Vã tôi c°Ýi duyên dáng:

- Không! Anh có l×i gì âu! L×i là do em không chËu nh·t s¡n tr°Ûc khi vo g¡o...

Tôi c°Ûp lÝi:

- N¿u v­y thì ích thË là l×i t¡i anh rÓi! Bßi vì chính anh i mua g¡o. Ðáng l½ anh ph£i chÍn g¡o kù h¡n!

Vã tôi nh¥t quy¿t không chËu thua:

- Ðúng ra hôm ó em ph£i cùng i mua vÛi anh, nh°ng em ã không i. L×i là t¡i em thôi!

TÛi ây thì tôi không dám tranh giành vÛi vã nïa vì s¯p ¿n giÝ i làm rÓi, ành ph£i nh°Ýng ph§n l×i cho cô ta. Ti¿c th­t! Nh°ng tÛi khi thay Ó i làm tôi phát hiÇn ra toàn bÙ qu§n áo cça mình ã bË gùi mÙt Ñng trong ngn tç, cái nào cái n¥y nhn nheo nh° mÙt mÛ gi» rách. Tôi tím m·t l¡i:

- Này, này, nh° th¿ này thì ai mà... Nh°ng trong tích t¯c tôi kËp h¡ giÍng Ai mà không bi¿t là l×i t¡i anh! Ðáng l½ anh ph£i chëa mÙt bÙ Ó s¡ch à i làm ché! Ai b£o m·c d¡ h¿t thì bây giÝ... ráng mà chËu!

Th¥y tôi tñ lên án mình ghê quá, vã tôi tÏ ý không b±ng lòng:

- Không ph£i l×i t¡i anh âu! L½ ra tÑi hôm qua em ph£i çi Ó...

Tôi l¯c §u qu§y qu­y:

- T¡i anh! T¡i anh! Ðúng ra anh ph£i nh¯c em!

- T¡i em! TÑi hôm qua anh có nh¯c nh°ng em quên...

Tôi li¿c Óng hÓ và hiÃu ra lúc này l×i t¡i ai cing không quan trÍng b±ng viÇc tÛi c¡ quan cho úng giÝ. Tôi tròng vÙi bÙ Ó bèo nhèo, rúm ró vào ng°Ýi và phóng ra khÏi nhà, bång cé téc sôi lên.

Công viÇc bÁ bÙn ß c¡ quan giúp tôi quên bµng nhïng bñc bÙi ban sáng. Nh°ng ¿n tr°a thì mÍi chuyÇn l¡i âu vào ¥y ngay. Tôi vÁ nhà, bång ói meo, th¥y cçi lía l¡nh tanh còn vã tôi thì n±m tréo chân trên gi°Ýng Íc sách, ng°Ýi tôi cé muÑn run lên. Tuy nhiên, tôi v«n nh¯c vã b±ng lÝi l½ nh¹ nhàng nh¥t có thà có °ãc trong lúc này:

- Em thân yêu, em ch°a n¥u c¡m à?

Vã tôi mß tròn ôi m¯t:

- Ôi tr°a rÓi kia à? Ch¿t th­t! Em quên béng i m¥t!

RÓi cô ta chép miÇng:

- Cái này là l×i ß em c£ thôi!

Z\Ì%,IIòãÔãÒãÎh-ÆUh-Æh-ÆCJ OJQJaJ h-Æh-ÆCJOJQJaJh-Æh-Æ5?OJQJ\? Z\IIéÖ™ŽŒ

$dha$gd-Æ<kd$$IfT "<Ö öÌ6ÖÿÖÿÖÿÖÿ3Ö4ÖaöŠT$¤d ¤d$If[$\$a$gd-Æ$dà¤d ¤d$If[$\$a$gd-ÆIýCâu tr£ lÝi cça vã nh¯c tôi nhÛ ¿n nhiÇm vå hàng §u cça mình. Ngay l­p téc tôi låc lÍi trong óc cÑ tìm xem cái ph§n sai trái cça mình n±m ß âu tr°Ûc v¥n Á này. Chà, gay th­t! Nh°ng không sao, ãi cho mÙt chút... À, à, có ây rÓi, có ngay ây:

- Em không có l×i gì h¿t! Tôi hùng hÓn - L×i hoàn toàn là do anh! Ðáng l½ anh ph£i à Óng hÓ ß nhà cho em coi giÝ...

Vã tôi khoát tay:

- Anh nói v­y ch°a ph£i l½! Qu£ là l×i t¡i em! Ðúng ra thì em ph£i ch¡y qua nhà hàng xóm à hÏi giÝ ché!

Tôi gân cÕ cãi:

- Em còn b­n n±m Íc sách mà ch¡y qua nhà hàng xóm sao °ãc! L½ ra an ph£i d·n nhà bên c¡nh hÅ úng m°Ýi mÙt giÝ tr°a là qua kêu em n¥u c¡m, nh°ng mà anh quên khu¥y i m¥t. Anh úng là mÙt ng°Ýi chÓng vô trách nhiÇm. Chính anh mÛi là ng°Ýi có l×i.

Sau khi ¥u tranh quy¿t liÇt à giành ph§n l×i vÁ mình, tôi loay hoay i nhóm b¿p, còn vã tôi thì vo g¡o. Tr°Ûc ây, trong nhïng tình huÑng nh° v­y, chi¿n tranh ã bùng nÕ të Ýi ki¿p nào rÓi. Nh°ng hôm nay mÍi sñ trôi qua mÙt cách tÑt ¹p, §y lòng nhân ái. TuyÇt th­t!

Nh°ng ch°a h¿t, buÕi chiÁu mÛi th­t là tuyÇt.

Tôi i phÑ vÁ thì th¥y gi¥y bay §y nhà nh° b°¡m b°Ûm. Tôi nh·t mÙt tÝ lên xem và Ùt nhiên th¥y m¯t mÝ i, còn tim thì thót l¡i nh° muÑn xÉu t¡i chÕ. Thì ra ó là nhïng cuÑn sách quý nh¥t cça tôi, nhïng cuÑn sách tôi ã bÍc gáy da c©n th­n và nâng niu, gìn giï bao lâu nay. Tôi ã c¥t nó trong tç ki¿n àng hoàng, không hiÃu sao nó l¡i tót ra ây và bi¿n d¡ng th£m h¡i nh° th¿ này.

Tôi ôm §u và r¡i phËch xuÑng gh¿, miÇng thÑt lên §y hãi hùng:

- TrÝi ¡i là trÝi! Ai ã gi¿t tôi nh° th¿ này?

Ngay lúc ó, vã tôi xu¥t hiÇn vÛi câu nói i tr°Ûc:

- L×i là t¡i em! L×i t¡i em!

Tôi chÓm ngay d­y:

- L×i t¡i ai thì Ã tính sau! Bây giÝ em hãy cho anh bi¿t t¡i sao nhïng cuÑn sách cça anh l¡i ra nông n×i này!

Tôi t°ßng vã tôi s½ gi£i thích vÛi thái Ù áy náy và ng°ãng ng­p. Nh°ng không, cô ta nói b±ng mÙt giÍng tho£i mái, tñ tin bßi vì cô ta bi¿t r±ng mình s½ công khai và nhiÇt tình nh­n l×i:

- À hÓi chiÁu th±ng bé nhà hàng xóm qua ch¡i. Nó cé chÉ tay vào tç òi m¥y cuÑn sách cça anh. Th¿ là em l¥y ra °a cho nó ch¡i. Dè âu nó xé rách b°¡m nh° th¿ này. L×i này là do em c£ thôi!

Tôi bóp m¡nh hai tay vào thái d°¡ng cho §u bÛt nhéc. Ph£i mÙt lúc sau tôi mÛi nói °ãc, giÍng thÁu thào:

- Không ph£i t¡i em âu! L×i là do anh không chËu ¿n tiÇm làm Ó s¯t.

- TÛi ó làm gì? - Vã tôi trÑ m¯t.

- ÐÃ óng gáy s¯t cho m¥y cuÑn sách ché Ã làm gì! Th­t úng là mÍi sñ Áu do anh! Ai Ýi sách mà l¡i óng gáy da bao giÝ!

- Không ph£i âu! - Vã tôi t·c l°ái - N¿u hÓi chiÁu em không °a sách cho th±ng bé...

- Em nói sai rÓi! N¿u anh không mua sách thì làm gì có chuyÇn! Rõ là l×i cça anh rÓi!

- Em ã nói không ph£i do anh mà! N¿u lúc th±ng bé òi...

- Không! Trm l§n không ph£i l×i n¡i em! T¥t c£ là t¡i anh ây này! - CuÑi cùng tôi gào lên - N¿u anh không l¥y ph£i em thì âu ¿n n×i!

- Không ph£i âu! L×i là do... Ðang à n nói nhÏ nh¹, chãt nh­n ra ý té trong lÝi l½ cça tôi, vã tôi nh£y dñng lên và trong nháy m¯t bi¿n thành mÙt con ng°Ýi khác H£? Anh vëa nói cái gì? Anh dám nói vÛi tôi b±ng cái giÍng ó h£? Này, tôi b£o cho anh hay...

Vëa g§m lên, vã tôi vëa ti¿n vÁ phía tôi vÛi d¥u hiÇu cça mÙt c¡n bão c¥p m°Ýi.

Tr°Ûc tình th¿ nghìn cân treo sãi tóc ó, tôi phóng vù ra °Ýng, không à cho vã kËp túm tóc. Th­t là n£n! Cô ta ã gây cho tôi bi¿t bao iÁu khÕ sß rÓi, tôi chÉ còn m×i mÙt niÁm vui cÏn con là °ãc nh­n l×i vÁ mình, th¿ mà cô ta cing ang tâm giành l¥y nÑt. Ðã v­y thì làm sao tránh khÏi b¥t hòa cho °ãc. Qu÷ tha ma b¯t h¿t mÍi thé i, nh­n l×i vÛi ch£ nh­n l×i! Có l½ muÑn sÑng êm ¹p tÑt nh¥t là cÑ g¯ng ëng làm nhïng iÁu tÓi tÇ Ã rÓi sau ó ph£i m¥t công xác Ënh xem l×i t¡i ai!

-1985-