1. So sánh số tương đối và số tuyệt đối

- số tuyệt đối trong thống kê biểu hiện quy mô khối lượng của hiện tượng kt-xh trong đk tgian và địa điểm cụ thê

- Số tương đối trong thống kê biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 mức độ của hiện tượng nghiên cứu

* Giống nhau:

- Điều kiện vận dụng

+ xét đến đặc điểm của hiện tượng để rút ra

+ khi vận dụng kết hợp cả số tương đối và số tuyệt đối vừa biết đc quy mô, khối lượng của hiện tượng, vừa thấy đc quan hệ so sánh giữa các mức của hiện tượng

+ Trong th cùng 1 số tuyệt đối nhưng số tương đối lại mang ý nghĩa khác nhau và ngược lại

* Khác:

- Kn:

+ Số tuyệt đối biểu hiện quy mô, khối lượng của hiện tượng kt-xh trong đk tgian và địa điểm cụ thể

+ Số tương đối: là chỉ tiêu biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 mức độ của hiện tượng nghiên cứu

- Ý nghĩa:

+ Thông qua số tuyệt đối ta có thể nhận thức đc cụ thể về quy mô, khối lượng thực tế của hiện tượng nghiên cứu

+ Trong phân tích thống kê, các số tương đối đc sử dụng rộng rãi để nêu lên kết cấu, quan hệ so sánh, tốc độ phát triển, trình độ phát triển... của hiện tượng nghiên cứu trong đk kgian và tgian cụ thể

+ Số tuyệt đối chính xác là sự thật khách quan, có sức thuyết phục k thể phủ nhận đc

+ Các số tương đối cho phép phân tích các đc điểm của hiện tượng trong mqh so sánh với nhau

+ Nhờ có số tuyệt đối có thể xác định đc trữ lượng nguồn tài nguyên đất nc, các khả năng tiềm tàng trong nền ktqd, các kq ptr kt-xh

+ Trong công tác lập kế hoạch và ktra tình hình thực hiện kế hoạch, dùng số tương đối để ktra thực hiện hoàn thành kế hoạch

+ Số tuyệt đối là cơ sở đầu tiên để tiến hành phân tích thống kê, là căn cứ không thể thiếu đc trong việc xây dựng các kế hoạch phát triển kt và chỉ đạo thực hiện các kh đó

+ số tương đối là phương tiện thông tin đảm bảo bí mật quốc gia

- Đặc điểm:

+ các số tuyệt đối trong thống kê k phải con số đc lựa chọn tùy ý mà phải qua điều tra thực tế, tổng hợp một cách khoa học, trong nhiều trường hợp phải sd các phương pháp tính toán khác nhau mới có đc số tuyệt đối

+ Số tương đôi trong thống kê k phải là con số trực tiếp thu thập đc qua điều tra mà là kết quả so sánh 2 số đã có. Bởi vậy mỗi số tương đối đều phải có gốc dùng để so sánh. Tùy theo mục đích nghiên cứu gốc so sánh đc chọn khác nhau

+ Mỗi số tuyệ đối trong thống kê bao hàm 1 nội dung kinh tế - xh cụ thể trong đk tgian và địa điểm nhất định

- Đơn vị tính:

+ đv tự nhiên, đv thời gian lđ, đv tiền tệ

+ Số lần, số % hay số phần nghìn hoặc đv kép (ng/km2)...

- Phân loại:

+ Số tuyệt đối thời kì, số tuyệt đối thời điểm

+ số tương đối động thái, stđ kh, kết cấu, cường độ. Kgian

2. So sánh số tương đối động thái và số tương đối kgian (số tđối so sánh)

- Số tương đối trong thống kê biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 mức độ của hiện tượng nghiên cứu

- số tương đối động thái biểu hiện sự biến động về mức độ của hiện tượng nghiên cứu qua 1 tgian nào đó

- Số tương đối kgian biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 mức độ của hiện tượng cùng loại diễn ra trong 1 tgian nhưng ở những kgian khác nhau hoặc là biểu hiện sự so sánh trong cùng 1 tổng thể

* Giống nhau:

- Đều là số tương đối nên mang đầy đủ ý nghĩa và đặc điểm của số tương đối

+ Trong phân tích thống kê, các số tương đối được sử dụng rộng rãi để nêu lên kết cấu, quan hệ so sánh, tốc độ phát triển, trình độ phát triển... của hiện tượng trong đk tgian và kgian cụ thể

+ Các số tương đối cho phép phân tích các đặc điểm cỉa hiện tượng: nghiên cứu các hiện tượng trong mối quan hệ so sánh với nhau

+ Trong công tác lập kế hoạch và kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch, số tương đối giữ vai trong

+ Số tương đối là phương tiện thoogn tin để đảm bảo bí mật quốc gia

- Đặc điểm: Các số tương đối trong thống kê k phải là con số trực tiếp thu thập được qua điều tra mà là kết quả so sánh 2 số đã có. Bởi vậy mỗi số tương đối đều phải có gốc để so sánh. Tùy theo nghiên cứu, gốc so sánh đc chọn khác nhau

- Biểu hiện quan hệ so sánh giữa 2 mức độ của cùng 1 hiện tượng

- kết quả đều là số lần (%)

* Khác:

1. số tương đối động thái

- hình thức: so sánh các mức độ theo tgian

- ý nghĩa: biểu hiện các mức độ theo tgian

- công thức: t= Y1/Y0

t: số tương đối động thái

Y1: mức độ kì báo cáo

Y0: mức độ kì gốc

- Đk áp dụng: muốn tính chính xác cần phải đảm bảo cần đảm bảo giống nhau về nội dung kinh tế, cùng 1 hiện tượng, cùng tgian, cùng đv tính, cùng pp tính

2. số tương đối kgian (số tương đối so sánh)

- Hình thức: biểu hiện quan hệ của 2 mức độ của hiện tượng cùng loại nhưng khác về kgian hay giữa các bộ phân khác nhau trong cùng 1 tổng thể

- Ý nghĩa: đc dùng để đánh giá, so sánh các mức độ khác nhau trong các đk kgian khác nhau

- công thức:tkg= YA/YB Ya, Yb: mức độ của hiện tượng ở kgian A,B

- Đk ad: khi tính số tương đối kgian, cần lưu ý tới tc có thể so sánh đc của các chỉ tiêu. Muốn tính toán chính xác số tương đối kgian thì cần đảm bảo cùng tgian, cùng đv tính, cùng pp tính, tuy nhiên kgian khác nhau