CHƯƠNG 5
TRÍ DŨNG
Takezo bị truy nã gắt. Khắp ngả đường và trước cổng nhà xã trưởng đều có treo cáo thị trọng thưởng cho ai giết chết hay bắt sống được Takezo hoặc chỉ chỗ hắn ẩn nấp. Cáo thị mang triện son của Ikeda Terumasa, tổng trấn lâu đài Himeji.
Dân trong làng lo lắng ra mặt, nhất là gia đình cụ Osugi. Công việc đồng áng bỏ bê, chẳng ai có thì giờ cày cấy hay tầm tang gì nữa. Đêm nào cụ Osugi cũng thúc giục gia nhân chặn hết mọi lối ra vào trang trại, khóa cửa cài then kỹ lưỡng đề phòng Takezo trở về báo thù. Dân quân họp nhau nhiều bận bàn kế lùng bắt phạm nhân mà vẫn không kết quả.
Hôm nay, mới tinh sương, đã có thanh niên hớt hải chạy về báo cáo:
- Lại một người nữa bị giết !
- Ở đâu ? Lần này ai vô phúc vậy ?
- Một Samurai không rõ tên. Xác còn nằm ở đường mòn chân núi.
Dân xóm tuy sợ nhưng không nén được tò mò, kéo nhau đi xem. Xác nạn nhân dựng ngược, đầu chúi vào bụi cây bên cạnh cái cọc treo bảng cáo thị còn dính máu. Nạn nhân bị vỡ sọ, có lẽ bị đánh bằng cọc này.
Ai ai cũng lắc đầu lè lưỡi. Đọc cáo thị, mọi người không khỏi ngao ngán trước sự thật phũ phàng:
Takezo mạnh quá. Nó ra tay tàn nhẫn như thế, ai còn lòng nào đi bắt nó hay dám chỉ chỗ nó trốn ?
Otsu cũng theo dân xóm đến coi xác chết. Rời khỏi đám đông, sắc mặt nàng nhợt nhạt, hình ảnh kẻ bất hạnh còn lởn vởn trong trí. Trở về chùa, đến chân núi, nàng gặp viên đội trưởng dẫn năm sáu thuộc hạ đi tra xét. Otsu khép nép tránh sang vệ đường, không muốn cho gã trông thấy.
Nhưng đã muộn. Thấy thiếu nữ, gã cười toe toét:
- Otsu đi đâu về thế ?
- Đi mua đồ.
Otsu đáp cụt lủn, rồi không đợi gã nói thêm câu nào, vội vã trèo những bậc đá để lên chùa. Nàng không có thiện cảm với viên đội trưởng, có lẽ vì bộ ria lởm chởm như bàn chải của gã làm nàng gớm ghiếc và nhất là sau cái đêm hắn làm hỗn với nàng, nàng càng ghê sợ.
Đến cổng chùa, Otsu thấy Takuan đang đùa với một con chó hoang. Nàng len lén tránh xa, ghê con vật bẩn thỉu, không ngờ nhà sư đã trông thấy, gọi:
- Otsu ! Ngươi có thư đấy ?
Ngạc nhiên, nàng hỏi lại:
- Thư của con ư ? Ai gửi đến thế ?
- Không biết ! Nhưng vì ngươi không có ở chùa, ta giữ hộ cho đây.
Đoạn thò vào tay áo lấy ra một cuốn giấy trao cho thiếu nữ.
- Trông ngươi không vui. Có chuyện gì vậy ?
- Chuyện đau lòng, thầy ạ. Có người chết ở ven rừng, mắt còn mở và máu đọng ...
- Hừ. Những cảnh ấy chẳng nên xem. Ít lâu nay ta cũng thường thấy xác chết, cứ đà này đi đâu có lẽ phải nhắm mắt lại mất ! Vậy mà mình cứ tưởng đất này là tiên cảnh...
- Sao Takezo hạ sát nhiều người quá vậy thầy ?
- Thì để cho hắn khỏi bị giết chứ sao ! Nam mô a di đà Phật, lòng hiếu sinh và hiếu sát của gã thiếu niên ấy thật ghê gớm. Họ đi tìm giết hắn thì hắn phải tự vệ ...
- Nếu hắn về làng này giết người thì thầy phải làm sao ?
Takuan ngồi yên không đáp. Mây đen đùn lên từng đám che khuất cả đỉnh núi.
Otsu mở cửa phòng, đặt cuộn thư lên chiếc bàn thấp, định ngồi xuống bồ đoàn đọc cho yên tĩnh. Liếc nhìn khung cửi, một tấm lụa còn đang dệt dở. Từ năm ngoái, Otsu đã ươm tơ định dệt một tấm kimono cho Matahachi, với lòng thành khẩn mong mỗi đường tơ sẽ là một sợi dây ràng buộc nàng với vị hôn phu thêm bền chặt. Và nàng thầm ước tấm áo đừng bao giờ hư rách. Nhưng Matahachi đã bỏ đi dự trận Sekigahara, và đến bây giờ vẫn không tin tức.
Otsu đăm chiêu nhìn cuộn giấy trên bàn rồi băn khoăn tự hỏi:
"Chẳng biết thư của ai ?".
Nàng đọc đi đọc lại địa chỉ nhiều lần, sợ nhầm lẫn. Nhưng rõ ràng thư đề tên nàng, địa chỉ là chùa Shippoji, làng Miyamoto. Giấy bọc ngoài sờn rách nhem nhuốc nước mưa và vết tay chứng tỏ nó đã được chuyển qua nhiều trạm.
Otsu bật dấu niêm, thấy rơi ra hai mảnh giấy. Mảnh thứ nhất mang bút tự của một thiếu phụ nàng không quen và có lẽ nhiều tuổi hơn nàng:
"Tôi viết thư này để xác nhận những điều Matahachi nêu trong thư kia là đúng nên không nói rõ chi tiết.
Xin thông cảm. Tôi đã thành hôn với Matahachi và coi Matahachi như người nhà. Nhưng thấy anh ta còn áy này về cô nên phải gửi thư này. Đường đời mỗi người một ngả, mong cô nương hãy quên người cũ. Vạn cảm. Oko".
Otsu tái mặt, tay run run mở mảnh giấy kia. Rõ ràng bút tích của Matahachi, vị hôn phu nàng. Trong thư, Matahachi kể lể tại sao hắn không về làng được và xin rút lại lời hứa hôn để nàng có cơ hội đi lấy chồng khác. Matahachi còn nói thêm hắn không dám gửi thư cho mẹ vì khó viết quá và nhờ Otsu chuyển lời nói với bà cụ hắn vẫn khỏe mạnh và hiện đang cư ngụ tại một tỉnh khác.
Đọc xong hai lá thư, Otsu bủn rủn cả chân tay, mắt đờ ra không chớp mà cũng không khóc. Những ngón tay cầm thư trắng bệch tựa da người chết nàng vừa thấy cách đây một lúc.
Thời gian trôi qua. Người làm trong bếp chẳng biết nàng đi đâu. Viên đội trưởng để thuộc hạ ngủ trong rừng, một mình trở về chùa đòi được cung phụng những tiện nghi xứng với cấp bậc của hắn. Nào nước tắm phải vừa nóng, món cá tươi mới bắt ở sông lên phải nấu cho khéo hợp với khẩu vị và rượu sa-kê phải là thứ ngon nhất xóm. Hầu hạ đội trưởng công phu lắm, dĩ nhiên Otsu phải gánh một phần trách nhiệm, nhưng bây giờ chẳng biết nàng ở đâu thành ra bữa ăn tối của đội trưởng bị trễ.
Takuan đi tìm Otsu chẳng phải vì quan tâm gì đến bữa ăn sớm hay muộn của viên đội trưởng nhưng vì lo cho Otsu. Chưa bao giờ Otsu đi đâu lâu mà không nói cho chùa biết. Takuan băng vườn sau, vừa đi vừa gọi. Nhiều lần qua phòng dệt thấy cửa đóng, ông cũng sơ ý không nhìn vào.
Sư cụ lộ vẻ hoảng hốt:
- Mô Phật ! Không thấy nó trong chùa. Hay thầy sai người xuống chân núi xem sao.
Nếu không có nó đứng hầu, đội trưởng không chịu uống rượu.
Takuan sai người cầm đèn xuống núi nhưng đồng thời cũng tự đi lục soát khắp chùa một lần nữa. Lần này ông không quên mở cửa ngó vào phòng dệt. Cảnh tượng bên trong làm ông giật mình:
Otsu gục đầu trên khung cửi, bất động. Takuan rón rén bước vào phòng, đứng lặng nhìn hai phong thư nhàu nát vật dưới đất như bị giầy xéo lên chẳng khác gì những hình nhân bằng giấy sau buổi cúng cháo thí. Nhà sư nhặt những phong thư, dịu dàng bảo Otsu:
- Có phải thư sáng nay không con ? Sao không cất đi ?
Otsu lắc đầu mệt mỏi.
- Ai cũng lo không biết con đi đâu. Ta đã tìm khắp nơi mà không thấy. Thôi, lên chùa đi. Ta biết con không thích nhưng con còn nhiều việc phải làm như hầu cơm đội trưởng chẳng hạn. Sư cụ đang cuống lên vì con đó !
- Con nhức đầu lắm ... Thưa thầy con muốn được yên tĩnh ... chỉ tối nay thôi.
Takuan thở dài:
- Thực ra ta nghĩ con chẳng có bổn phận gì phải hầu đội trưởng, dù tối nay hay bất kỳ tối nào khác. Nhưng sư cụ không nghĩ vậy. Người phải lo việc thế tục lại không đủ uy đức làm cho họ nể và giúp đỡ cho nên người thấy có bổn phận phải chăm sóc đội trưởng.
Và Takuan nhẹ nhàng vỗ vai Otsu:
- Sư cụ là người đã cưu mang con, tất nhiên con phải đền đáp. Mọi người đang đợi... Thôi, con lên chùa đi.
Otsu bất đắc dĩ đứng dậy. Mắt còn ngân lệ, nàng ngập ngừng nói:
- Con sẽ đến đó, nhưng thầy phải ở lại với con.
- Ta không thấy trở ngại. Có điều thằng "râu bàn chải" ấy chẳng ưa gì ta, mà mỗi khi thấy nó, ta chỉ muốn bảo thẳng vào mặt nó là bộ râu nó làm ta phì cười. Thật trẻ con, nhưng có những người làm ta có cảm giác như vậy !
- Con không muốn đến đó một mình.
- Sư cụ cũng ở đó mà !
- Vâng, nhưng mỗi khi con đến người lại bỏ đi.
- Hừ, vậy không tốt. Thôi để ta cùng đi với con. Bây giờ ra rửa mặt đi.
Khi Otsu lên đến chùa, viên đội trưởng đã ngà ngà say. Thấy nàng, nét mặt hắn tươi hẳn lên. Hắn sửa lại vành mũ lệch và đòi chuốc thêm rượu. Nhưng niềm vui của hắn không trọn vì có Takuan ngồi thu lu ở góc phòng, đầu cúi xuống đọc mãi miết một cuốn sách đặt trên đùi.
Cho đó chỉ là một chú tiểu vô danh trong chùa, viên đội trưởng hất hàm, sẵng giọng:
- Này chú kia !
Takuan vẫn chăm chú đọc. Otsu phải lấy khuỷu tay hích làm hiệu, nhà sư mới chậm rãi nhướng mắt:
- Đội trưởng gọi bần tăng ?
- Ừ, ta không cần ngươi. Đi chỗ khác.
Takuan làm bộ ngớ ngẩn:
- Bần tăng ngồi đây không phiền gì mà !
- Vậy hả ? Ngươi không cho là phiền hà ?
- Không ! Không phiền gì ! Nói xong, Takuan lại cúi xuống đọc sách.
- Nhưng ta, ta thấy phiền ! Hắn cao giọng. Có người đọc sách ngồi bên, ta uống rượu mất ngon !
- Mô Phật ! Vậy xin gấp sách lại.
- Ta không muốn ...
- Hay để Otsu cất sách đi.
- Ta không nói sách ! Đồ ngu, ta nói mày. Thấy mày ta khó chịu.
Takuan nghiêm giọng:
- Rất tiếc bần tăng không làm được như Trang Chu, hóa thành bướm đậu lên mâm rượu của đội trưởng.
Bị chế nhạo, viên đội trưởng căm giận, cổ bạnh ra đỏ gay, mắt lồi trông như con cá nóc:
- Cút ngay ! Cút khỏi đây tức khắc !
Takuan điềm nhiên cúi đầu:
- Xin tuân lệnh.
Rồi cầm tay Otsu, nhà sư nói:
- Qúy khách đây muốn độc ẩm. Bậc hiền giả vốn ưa tĩnh mịch, ta chẳng nên làm rộn.
- Sao ? Sao ? Mày định ...
- Đội trưởng bất bình chuyện gì vậy ?
- Ai cho phép mày dẫn Otsu đi, thằng ăn xin khốn nạn kia ?
Khoanh tay trước ngực, Takuan nhìn hắn khinh bỉ.
- Càng sống lâu ta càng thấy phái tăng lữ chẳng mấy ai coi được. Phái Samurai thì lại tệ quá ! Như nhà ngươi chẳng hạn !
Mắt viên đội trưởng tóe lửa:
- Mày nói gì vậy ?
- Ngươi có soi gương bao giờ không ? Có tự hỏi xem bộ râu ngươi có trông được không ?
Viên đội trưởng với tay ra phía sau, cầm thanh kiếm dựa bên vách:
- Mày liệu hồn !
Takuan liếc mắt nhìn hắn chống tay đứng dậy:
- Liệu hồn sao ?
Viên đội trưởng nắm đốc kiếm, hét:
- Rồi mày biết !
Takuan cười ngất trước cơn cuồng nộ của tên vũ biền, thong thả đáp:
- Nhà ngươi định chặt đầu ta chứ gì ? Ha ha ! Thật vô ích !
- Hả ? Mày nói gì ?
- Ta nói:
Thật vô ích. Vì không có gì phi lý hơn là chém đầu thầy chùa. Nếu ta có rơi đầu thì ta cũng vẫn cười, nhà ngươi chẳng giải quyết được gì mà võ công ấy có gì là oanh liệt ? Thật vô ích !
- Ít ra ta cũng khóa được cái mõm hỗn láo của nhà ngươi lại.
Hắn cười khành khạch, đầy vẻ tự mãn và kiêu căng của hạng người ỷ có vũ khí trong tay, lăm lăm cầm kiếm tiến đến trước mặt Takuan:
- Thôi chứ, đội trưởng !
Thái độ điềm tĩnh của nhà sư làm hắn càng uất, kiếm trên tay run lẩy bẩy. Otsu sợ hắn không dằn được cơn giận, chạy vội ra đứng giữa hai người mong dàn hòa và tìm cách che chở cho Takuan:
- Sao thầy lại nói với một Samurai như thế ? Nàng khẩn khoản. Thầy xin lỗi đội trưởng đi.
Nhưng Takuan vẫn tiếp tục:
- Tránh ra, Otsu, ta không hề gì đâu ! Ngươi tưởng cái thằng ngu xuẩn này có thể chém đầu ta được hay sao ? Chỉ huy cả hàng mấy chục người có vũ khí trong tay mà ròng rã gần tháng trời không bắt được tên phạm nhân kiệt lực sắp chết đói thì làm sao gạt ta nổi !
- Thằng kia ! Có giỏi cứ đứng đó ! Otsu tránh ra để ta xả thằng to mồm này ra làm hai mảnh.
Otsu quỳ xuống chân viên đội trưởng, van lạy:
- Xin đội trưởng bớt nóng, tha cho thầy Takuan. Thầy tâm trí không được bình thường, gặp ai cũng nói thế nhưng chẳng có tâm địa gì đâu !
Và nàng khóc nức nở.
Takuan vội chữa:
- Otsu lầm rồi. Ta hoàn toàn bình thường, ta chỉ nói sự thật mà sự thật thì khó làm cho người nghe lọt tai. Thằng này ngu thì ta gọi nó là đồ ngu, sao có thể gọi khác được. Như vậy chẳng hóa ra ta dối trá à ?
- Mày nhắc lại câu nói ấy là ta giết ngay, đừng hỗn !
- Ta thích nói thì cứ nói, đâu sợ ! Đối với tụi lính tráng như ngươi, bắt được Takezo hay không cũng chẳng hề gì, nhưng đối với những nông dân ở đây, chúng bây là một gánh nặng cho họ. Nếu cứ tiếp tục như thế này, ta đoan chắc vụ mùa này sẽ thất thu và rồi đói cả làng ! Ngươi là cấp chỉ huy mà không nghĩ gì đến chuyện họ phải bỏ tất cả công việc để đi "săn vịt trời" cho nhà ngươi. Thật xấu hổ !
- Câm mồm lại ! Mày muốn phỉ báng chính quyền đại danh Tokugawa hả ?
- Ta không chỉ trích chính quyền đại danh Tokugawa, ta chỉ chê những tên vô dụng như ngươi, ăn cơm của đại gia để bảo vệ dân mà làm không được việc. Ngươi không xứng đáng với đồng lương được lãnh. Thứ nhất, lấy danh nghĩa gì mà ngươi la cà trong chùa, ăn ngon mặc đẹp, đòi phải có gái tơ hầu rượu trong khi quân sĩ của ngươi vất vả ngoài rừng. Như vậy là phục vụ chủ soái đó sao ?
Viên đội trưởng đứng yên lặng không nói.
- Bổn phận của một Samurai phải chăng là trung thành và tích cực phụng sự chủ soái, lo bảo vệ dân đang khốn khổ nai lưng ra làm lụng để đón góp giữ vững quyền lực đại gia ? Ngươi bắt họ bỏ bê công việc, những công việc mà nếu không làm họ sẽ không có ăn. Ngươi làm ngơ trước sự vật vả của thuộc cấp, lợi dụng địa vị để có phì mã với khinh cừu, ở nhà tốt, uống rượu ngon. Ta nói thẳng:
ngươi chỉ là hạng tồi bại, thối nát, vị kỷ, mượn danh thượng cấp để mưu cầu tư lợi mà thôi !
- ...
- Bây giờ hãy chặt đầu ta đi ! Mang đầu ta đến trình cho đại gia Tokugawa được rõ. Ngài sẽ hỏi mình ta đâu, bấy giờ ngươi khó mà giải thích. Chắc ngươi không rõ ta đã nhiều lần uống trà với đại gia ở chùa Mẫn Giác và là bạn thân của người khi ta còn trụ trì tại chùa Đại Từ.
"Râu bàn chải" nghe Takuan nói, nửa tin nửa ngờ nhưng cũng hơi ngán, đứng im có ý sợ. Cơn say đã bớt đi nửa.
Takuan được thể, tấn công luôn:
- Bây giờ đội trưởng hãy ngồi xuống. Nếu không tin, ngày mai ta sẽ đích thân đi với đội trưởng đến yết kiến đại gia và mang biếu đạnh danh một ít nếp than ta biết người rất thích. Thực ra ta cũng chẳng muốn, nhưng nếu gặp người, ta không thể nói dối. Nếu chuyện này đến tai đại gia, ta e ngươi sẽ phải tự xử vì đã tỏ ra bất lực trước nhiệm vụ.
Ngay từ trước, ta đã khuyên ngươi chớ có dọa ta nhưng các ngươi có bao giờ suy nghĩ sâu và lường hậu quả đâu. Nào, bỏ gươm xuống, ta có chuyện khác muốn nói.
Như bị thôi miên, viên đội trưởng dựng kiếm vào vách rồi ngồi vào chỗ cũ.
- Chắc đội trưởng không lạ gì binh pháp của Tôn Tử, nhà chiến lược nổi danh của Trung quốc. Binh gia cấp bậc như đội trưởng tất phải đọc qua. Vì thế ta chỉ lưu ý đội trưởng về một nguyên tắc rất quan trọng trong sách. Ta sẽ chỉ cách cho đội trưởng bắt Takezo mà không tốn thêm một người nào nữa và khỏi làm phiền đến dân làng.
Vì là nhiệm vụ của đội trưởng, hãy nghe cho kỹ.
Rồi quay sang Otsu, Takuan bảo:
- Otsu, rót cho đội trưởng chung rượu.
Viên đội trưởng trạc tứ tuần, hơn Takuan đến gần chục tuổi, nhưng trông nét mặt hai người lúc bấy giờ thấy rõ sức mạnh tinh thân không đợi tuổi tác. Những lời đanh thép của Takuan làm cho viên đội trưởng cảm thấy mình hèn mọn và tội lỗi. Bao nhiêu dáng điệu hung hăng trước tự nhiên biến mất.
- Thôi, không uống nữa. Ta tin ngươi là bạn của đại gia. Tha lỗi cho ta tội lỗ mãng khi nãy, ta sợ đã quá chén.
Takuan không nói thêm, chỉ khẽ bảo:
- Bỏ chuyện ấy đi. Bây giờ hãy bàn cách bắt Takezo, vì đó là chủ ý và cũng là cách bảo toàn danh dự cho đội trưởng, đúng thế không ?
- Đúng.
- Chắc đội trưởng không quan tâm mấy đến việc bắt Takezo sớm hay muộn. Muộn có lẽ tốt vì đội trưởng có thì giờ lưu lại chùa ăn uống thỏa thuê và ngắm Otsu.
- Thiền sư đừng nhắc đến chuyện ấy nữa, nhất là trước mặt đại gia.
Viên đội trưởng có vẻ thành khẩn.
- Được rồi, ta sẵn sàng giữ kín chuyện. Nhưng nếu ngày nào ngươi cũng cứ trưng tập dân làng đi làm một việc thật vô ích thì tai hại lắm. Không phải chỉ nông dân bị thiệt mà còn nhiều người khác nữa. Họ lo sợ không còn lòng nào làm việc. Chỉ vì ngươi đã dùng sai chiến thuật hay chẳng hiểu chiến thuật gì hết. Nếu ta không lầm thì có lẽ ngươi chưa đọc binh pháp ?
- Quả vậy !
- Đáng thẹn ! Đáng thẹn ! Đội trưởng mà kiến thức nông cạn như thế thật đáng thẹn. Vậy không nên bàn thêm nữa làm gì. Ta chỉ có một đề nghị:
ta sẽ thay ngươi bắt Takezo trong vòng ba ngày !
- Thầy mà bắt được Takezo ?
- Ngươi tưởng ta đùa chăng ?
- Không, nhưng ...
- Nhưng sao ?
- Kể cả quân tiếp viện từ Hameji đến và dân làng luân phiên lùng kiếm có đến hàng trăm người suốt gần tháng nay mà không bắt được Takezo ...
- Ta biết chuyện đó.
- Bây giờ mùa xuân, thức ăn trên núi không thiếu, Takezo có thiên thời, khó lắm ...
- Vậy ngươi đợi đến mùa tuyết hay sao ? Còn những tám tháng nữa ...
- Không ! Làm sao đợi được !
- Dĩ nhiên ! Vì vậy ta mới đề nghị thay ngươi để bắt hắn. Ta không cần ai giúp, một mình ta sẽ làm chuyện đó. Hay nghĩ cho cùng, có thể nhờ Otsu một tay cũng được.
- Thầy không nói giỡn đấy chứ ?
- Takuan này không phải lúc nào cũng nói giỡn. Ta tin là ngươi đã thất bại thảm hại cũng chỉ vì không biết cách dụng binh. Ta tuy là thiền sư nhưng cũng tự hào lý hội được phần nào ý của Tôn Tử. Nhưng với một điều kiện, nếu ngươi không thuận, ta sẽ không làm, để tùy ngươi ngồi chờ ngày tuyết rơi và cái đầu ngươi cũng rụng luôn thể.
- Hừ ... điều kiện gì ?
- Bắt được tên đó, phải để ta quyết định số phận hắn.
Viên đội trưởng lấy tay gãi râu, suy nghĩ:
- Thế là thế nào ?
Những ý tưởng hắn lộn xộn trong trí. Làm sao biết được nhà sư kia không gạt hắn ?
Y nói thì hùng biện lắm nhưng có thể là một thằng khùng hay bạn đồng lõa với Takezo và biết chỗ ẩn nấp của nó. Nhưng dù sao, cứ để y thi hành cái kế điên khùng ấy cũng chẳng hại gì. Biết đâu đến phút chót y chẳng bỏ cuộc ?
Nghĩ vậy, viên đội trưởng gật đầu:
- Được ! Nếu bắt được, thầy cứ định đoạt số phận hắn. Nhưng trong ba ngày, nếu không bắt được thầy tính sao ?
- Ta nguyện sẽ chịu chết treo trên cành cây đại bách sau chùa.
Hôm sau, mới sáng sớm, chú tiểu đã hớt hải chạy xuống bếp báo tin:
- Hỏng rồi ! Thầy Takuan mất trí rồi ! Thầy hứa đi bắt Takezo cho đội trưởng.
Mọi người trố mắt:
- Thật không ?
- Mô Phật. Vọng ngôn là phạm vào ngũ giới đấy, chú đừng nói bậy.
- Thầy Takuan làm sao mà bắt được Takezo !
Đa số mỉm cười không tin, nhưng cũng có người thì thầm lo ngại. Sư cụ lắc đầu, cho rằng miệng lưỡi chúng sinh quả là nhân duyên của nhiều nghiệp chướng.
Nhưng Otsu bối rối hơn cả. Mới hôm qua thư Matahachi đến đã làm nàng đau xót hơn là tin hắn chết. Nàng tin tưởng vào mối tình chung thủy của vị hôn phu và chấp nhận về làm dâu nhà Honiden, nhưng bây giờ ...bây giờ nàng biết than thở cùng ai ?
Trong cơn thất vọng, nàng chỉ thấy còn Takuan là niềm an ủi duy nhất, tia sáng cuối cùng mà nàng trông cậy. Hôm qua ở phòng dệt, Otsu đã khóc hết nước mắt và điên cuồng, cầm dao rạch nát tấm áo kimono mà trong những tháng gần đây, nàng đã để hết tâm hồn tạo nên. Nàng đương có ý định đâm cổ tự vẫn thì Takuan đến. Những lời an ủi và thương xót của nhà sư làm nàng nguôi ngoai đôi chút, cánh tay trìu mến vỗ vai nàng truyền một hơi ấm dễ chịu nàng tưởng như vừa được nghe những lời khuyên bảo của đấng Từ Bi.
Thế mà bây giờ thầy Takuan lại hứa làm chuyện điên rồ ấy ! Otsu lo sợ mất người bạn độc nhất còn lại. Nàng cảm thấy bối rối vừa vì sự an nguy của nhà sư vừa vì sự an nguy của chính nàng. Người bình thường không ai tin được Takuan và nàng có thể bắt được Takezo trong một thời gian ngắn như thế.
Hơn nữa, Takuan còn dám đến miếu thần linh thề với "Râu bàn chải" trước bàn thờ, cái đó mới thật liều lĩnh. Otsu trách Takuan quá táo bạo nhưng nhà sư chỉ mỉm cười, nói rằng chẳng có gì đáng quan ngại.
Ông có ý muốn giải thoát cho dân làng khỏi một gánh nặng, để cho đường xá an ninh hơn và nhất là chấm dứt những vụ giết người vô ích. So với số người khỏi bị Takezo tàn sát, mạng nhà sư thật chẳng đáng gì. Takuan muốn Otsu hiểu ý ấy, khuyên nàng đi nghỉ sớm để chiều hôm sau lên đường và mong nàng hết lòng tin tưởng nơi ông.
Otsu quá xúc động, không phản đối. Nếu cứ ở lại chùa, nàng còn bối rối lo âu hơn, thà đi với Takuan.
Hôm sau đã quá ngọ, nhà sư vẫn còn ngủ say trong góc phòng với con mèo nằm cạnh. Nét mặt tiều tụy, Otsu đi ra đi vào. Sư cụ và những người giúp việc trong chùa, ai cũng can Takuan, khuyên nên trốn đi, nhưng Otsu không hiểu sao, đã không thêm ý kiến gì khác.
Bóng chiều xuống nhanh. Khe núi hai bên ven sông Aida bắt đầu đổi màu đen sẫm. Con mèo nằm cạnh Takuan trở dậy vươn vai nhẩy ra khỏi cửa, và chẳng bao lâu sau, nhà sư cũng bước ra hiên ngoài.
- Otsu, ta sắp sửa đi thôi !
- Vâng. Con đã sửa soạn xong hết:
giầy cỏ, gậy, xà cạp, giấy dầu ... đủ cả.
- Ngươi còn quên một thứ.
- Gì vậy ? Chắc thầy muốn mang thêm vũ khí, thanh gươm hay cây giáo ...
- Không. Ta muốn mang thêm chút thức ăn. Ta đi bắt giặc mà ! Đâu phải đi du ngoạn !
- Ấy thế mà cần lắm đấy. Ta muốn con mang thêm gạo, đậu muối và chút sa-kê nữa. Có cái gì ngon ngon cứ mang theo. Cả nồi niêu. Nhớ gói thành gói lớn rồi kiếm cái gậy để ta với con khiêng.
Trời tối đã lâu. Những ngọn núi gần chùa đen như mực, cắt rõ trên nền trời xám đục. Dãy núi xa nhạt màu hơn, lẩn trong sương đêm mờ ảo. Tiết quý xuân, trời mát, gió thổi hiu hiu thoảng đưa mùi hương nồng ấm và ngai ngái của đồng nội. Những lá tre đã bắt đầu thấm ướt sương đêm. Takuan và Otsu càng đi sâu vào triền núi càng thấy quang cảnh như chìm trong một màn mộ vũ, lá rừng loang loáng dưới mưa xuân.
Hai thầy trò kẻ trước người sau gánh chiếc đòn tre treo lủng lẳng một bọc lớn, khấp khểnh theo nhau trên con đường khúc khuỷu.
- Tối nay trời êm đi du ngoạn thật đẹp, phải không Otsu ?
- Cũng chẳng đẹp lắm, nhưng chúng ta đi đâu vậy thầy ?
Takuan dừng chân, suy nghĩ:
- Ta chưa có định kiến. Có lẽ tiến tới chút nữa tốt hơn.
- Không sao. Đi thêm nữa cũng được.
- Con không mỏi chân chứ ?
- Không.
Tuy nói thế nhưng Otsu thật không thoải mái. Cây đòn cứng và nặng làm nàng phải đổi vai luôn.
- Lính đâu cả ấy nhỉ ? Từ nãy đến giờ đã lâu mà chẳng gặp ma nào !
- Chắc "Râu bàn chải" gọi họ về hết rồi, để mặt ta rảnh tay trong ba ngày. Thầy Takuan ! Thế kế bắt Takezo của thầy ra sao ?
- Yên tâm, chớ ngại. Ta có cách làm Takezo sớm muộn gì cũng phải ra mặt.
- Nếu hắn không ra thì sao ? Bị bao nhiêu người săn bắt bấy lâu nay, hắn tới đường cùng rồi ! Hắn chẳng nghe lời ai, thế nào cũng chống lại kịch liệt. Hắn còn khỏe lắm, cứ nghĩ đến con đã bủn rủn cả chân tay.
- Cẩn thận ! khéo ngã !
Tiếng Takuan đột nhiên làm Otsu giật mình khựng lại.
- Trời ơi, cái gì vậy ? Thầy làm con hết hồn !
- Không sao. Ta muốn lưu ý con đi cho cẩn thận. Takezo chưa thò mặt ra đâu, nhưng ở đây nhiều bẫy và bụi gai lắm, lỡ chân thì khốn.
- Lính giăng bẫy bắt Takezo hay sao ?
- Ừ. Nếu không chú ý, không chừng chính chúng ta lại rơi vào bẫy của họ.
- Thôi thầy đừng nói nữa, con sợ chẳng dám bước đâu !
- Nói vậy chứ nếu có sập bẫy, ta sẽ rơi trước, ngươi đừng theo ta là được !
Và Takuan quay lại cười hì hì.
- Thật vô ích, phí sức mà chẳng được việc gì.
Hai người lại lầm lũi đi. Một lúc sau Takuan hỏi:
- Hình như đường hẹp hơn trước phải không Otsu ? Đây là đâu rồi ?
- Con không biết, nhưng đã quá đồi Sanumo lúc nãy. Đây chắc là Tsujinohara.
- Như vậy ta phải đi cả đêm chắc ?
- Con có biết thầy định đi đâu đâu ? Sao thầy lại hỏi con ?
- Hay ta đứng lại nghỉ chân chút đã ?
Để bọc vải và đòn tre xuống đất xong, Takuan men đến gần một ghềnh đá.
- Thầy đi đâu thế ?
- Tiểu.
Hàng chục trượng dưới chân nhà sư, giòng sông Aida cuồn cuộn chảy, nước đổ như thác từ mỏm đá này đến mỏm đá khác. Takuan vừa đi tiểu vừa ngửa mặt lên trời đếm sao, thấy trong lòng lâng lâng khoái hoạt.
- Chà ! Thật dễ chịu ! Không biết ta đang hợp nhất với vũ trụ hay là vũ trụ đang hợp nhất với ta ?
- Thầy Takuan ! Sao lâu thế ?
Takuan trở ra, dáng trầm ngâm:
- Trong khi tiểu, ta ôn lại kinh Dịch. Bây giờ đã rõ đường đi, thật sáng như ban ngày.
- Thầy mang theo kinh đấy à ?
- Ngươi dốt quá ! Ta nói kinh Dịch trong lòng chứ đâu phải kinh sách ! Đứng ở ghềnh đá ngoài kia, xem kỹ thế đất, chỗ nước chảy và chiều trời, ta đã biết chỗ nấp của Takezo, và có thể khẳng định "đến chỗ ấy" !
Rồi Takuan lấy tay chỉ mỏm núi.
- Thầy muốn đến mỏm Takateru hả ?
- Ta không biết tên. Nhưng chỗ mỏm núi ở lưng chừng có đám rừng thưa ấy !
- Vâng. Chỗ đó là bãi hoang Itadori.
- Vậy hả ? Bãi đó cũng có tên ư ?
Khi hai người tới triền núi mới thấy rõ bãi hoang thực ra là một đồng cỏ trải dài thoai thoải về phía đông nam, từ đấy có thể bao quát cả vùng lân cận. Các trại chủ quanh vùng hay thả bò, ngựa đến ăn cỏ, nhưng tối hôm ấy chẳng thấy bóng một sinh vật nào, chỉ có gió đêm thổi nhẹ làm xào xạc rặng lau thưa.
- Ta hại trại ở đây thôi ! Chờ địch quân rơi vào tay ta như Khổng Minh tiên liệu Tào Tháo chạy vào đường hẻm Hoa Dung vậy !
Đặt gánh và xếp dọn xong, Otsu hỏi:
- Bây giờ phải làm gì, thầy ?
- Ngồi xuống đây chứ làm gì !
- Thầy nói lạ. Ngồi đây làm sao bắt được Takezo ?
- Giăng lưới tất bắt được chim, cần gì bay mới bắt được !
- Thế lưới đâu ? Chắc thầy bị chồn hớp hồn rồi !
- Đốt lửa lên con ạ ! Nếu ta bị chồn hớp hồn thì có lửa, chắc nó sẽ chạy mất, không sao !
Hai thầy trò nhặt củi khô, chụm lại nhóm lửa. Có việc làm và nhìn ngọn lửa bốc cao, Otsu tự nhiên thấy phấn khởi:
- Ấm hơn phải không thầy ? Ở trong rừng mà cứ phải chui rúc chỗ tối tăm, chịu sao nổi ! Nhưng ngộ mưa thì sao ?
- Gần đây ta thấy có cái hang nhỏ có thể đến trú mưa được.
- Thầy nói đúng. Có lẽ Takezo chọn chỗ này vì nhiều hang hốc, dễ trốn tránh.
- Dĩ nhiên rồi ! Nó không khôn lắm nhưng cũng biết cách đụt mưa chứ !
Otsu đăm chiêu:
- Không hiểu sao dân làng ghét hắn đến thế ?
- Một phần do giới cầm quyền đẩy họ. Dân quê vốn chất phác, quan trên bảo sao thì làm vậy. Nếu ra chiếu chỉ bắt họ phải từ bỏ người thân trong nhà, chắc họ cũng làm.
- Như thế là họ chỉ nghĩ đến bản thân mình thôi hay sao ?
- Thực ra họ chẳng có tội gì. Họ thấp cổ bé miệng, không có quyền hành, mình cũng phải rộng lượng cho đó là sự đương nhiên, một phương cách để tự vệ. Họ chỉ ước có một điều:
được yên ổn làm ăn không bị ai quấy rầy.
- Thế binh gia Samurai làm gì mà phải náo động lên vì một chuyện nhỏ, không đáng kể như chuyện cá nhân Takezo ?
- Takezo tượng trưng cho sự hỗn loạn, phá hoại trật tự của phái Samurai cầm quyền. Sau trận Sekigahara, hắn bị ám ảnh bởi mặc cảm bị ruồng rẫy, bị săn đuổi như thú vật. Hắn đã phạm vào một lỗi lầm lớn là phá hàng rào cản ở biên giới. Khôn ra thì nên tìm một kế gì đó mà lẩn trốn, hoặc cải trang, hoặc lợi dụng bóng tối ban đêm, mưa gió ... cách gì cũng được, nhưng đừng dùng vũ lực. Takezo không nghĩ thế, hắn đánh tên lính gác rồi xuống tay giết thêm nhiều người nữa, thành ra chuyện nọ kéo chuyện kia, bây giờ như cục tuyết lăn từ núi xuống, càng ngày càng lớn. Mà hắn vẫn tưởng phải làm thế mới cứu được mạng sống của hắn. Tựu trung cũng chỉ vì hắn cạn nghĩ.
- Thầy cũng ghét Takezo à ?
- Ghét sự ngu xuẩn của hắn. Nếu ta nắm quyền chính, ta sẽ cho hắn nếm mùi hình phạt nào nặng nhất. Hắn chẳng khác gì con thú dữ. Làm nhà cầm quyền, phải biết duy trì trật tự xã hội, nếu không, sao bảo vệ được dân lành, nhất là trong thời buổi tao loạn như thế này !
- Con tưởng thầy tốt, không quan tầm gì đến luật lệ, hóa ra trong thâm tâm, thầy khắc nghiệt quá lắm !
- Sao ta lại không quan tâm đến luật lệ ? Khuyến thiện trừng ác là cần, mà cũng vì lý do ấy chúng ta mới đến đây chứ !
Đột nhiên Otsu hạ giọng:
- Có tiếng chân bước sau gốc cây.
- Tiếng chân bước ?
Takuan ngạc nhiên, nghe ngóng rồi chạy ra phía gốc cây, lúc sau trở lại cười ha hả:
- Không phải người đâu ! Khỉ đấy !
Và lấy tay chỉ một con khỉ mẹ đương bế con đánh đu trên cành cây.
Otsu thở mạnh, ngồi xuống:
- Thế mà con tưởng ... Sợ quá !
Rồi hai thầy trò lại ngồi yên, mắt đăm đăm nhìn lửa cháy bập bùng nhảy nhót trên đám củi khô. Họ bỏ thêm củi vào cho lửa bốc to hơn.
- Con đương nghĩ gì thế, Otsu ?
- ...
- Ta ít nói, nhưng thật ra cũng rất sợ phải độc thoại.
Khói củi làm Otsu cay mắt. Nàng ngửa mặt nhìn trời đầy sao lấp lánh, khẽ thở dài:
- Tạo vật thật kỳ diệu, thầy nhỉ ! Những vì sao trên kia, trong khoảng không vô tận... Không, con lầm, không phải khoảng không. Vũ trụ thật tròn đầy, ôm ấp ta, phải không thầy ? Trông những ngôi sao lấp lánh, con thấy chúng như đang chuyển động và vũ trụ cũng chuyển động theo. Và thầy với con trong vũ trụ bao la này là hạt bụi, hạt bụi nhỏ nhoi do một đấng quyền năng nào điều khiển mà con không thấy được. Đúng lúc này, ngồi đây, con cảm thấy số phận con như đang bị xoay vần từng chút, từng chút. Ý nghĩ con bị quay cuồng không biết đâu là nhân đâu là quả nữa !
Takuan nghiêm nghị:
- Otsu, con không nói thật. Con tuy có những ý tưởng ấy nhưng ta biết con còn nghĩ đến một chuyện khác.
Otsu ngồi yên không đáp.
- Xin lỗi, ta hơi tò mò. Ta đã đọc hai lá thư của con.
- Ý ! Thầy đọc rồi à ? Hồi nào vậy ? Dấu niêm còn nguyên mà !
- Ta đọc sau khi ở phòng dệt ra. Vì con không muốn giữ nữa nên ta đã bỏ chúng vào tay áo để đọc chơi lúc rảnh.
- Xấu quá ! Sao thầy lại có thể làm việc ấy được, nhất là để đọc chơi lúc rảnh.
- Xấu hay không xấu, không quan hệ. Bây giờ ta đã biết tại sao con khóc đến thế.
Nhưng thôi, đó là may cho con, thà là chuyện xảy ra như vậy. Con thử nghĩ coi.
- Thầy bảo nghĩ gì ?
- Matahachi là tên vô trách nhiệm. Nếu con lấy nó, thế nào cũng có ngày nó bỏ con, bấy giờ con phản ứng ra sao ? Đừng nói, ta biết. Con sẽ thất vọng nhảy xuống ghềnh đá mà chết. Bây giờ xong rồi, ta mừng rằng chuyện đó kết thúc như vậy.
- Đàn bà nghĩ khác, thầy ạ.
- Nghĩ thế nào ?
- Lúc bấy giờ con giận lắm, muốn hét to cho hả.
Nàng không dằn được cơn tức bực, nghiến răng cắn lấy áo cho khỏi khóc.
- Con đã thề thế nào cũng phải gặp Matahachi. Con sẽ mắng vào mặt và nói cho hắn biết con nghĩ sao về hắn. Cho đáng đời và đáng với dã tâm của con mẹ Oko.
Otsu bật lên khóc nức nở. Takuan nhìn nàng thương hại, lẩm bẩm:
- Đã bắt đầu rồi đấy phải không ?
Mắt đăm đăm nhìn ngọn lửa, nhà sư thong thả nói:
- Otsu, ta thực tâm hằng mong con tránh được mọi nỗi đau thương và dối trá, để bản chất ngây thơ và nhu hòa của con được nguyên vẹn trên những bước đường con đi ở đời này. Nhưng cơn gió phũ phàng của định mệnh hình như không muốn buông tha con và đã lay chuyển con như đã lay chuyển thân phận của nhiều người khác !
- Takuan ! Thầy Takuan, con khổ lắm !
Nàng gục đầu vào hai tay, thổn thức.
Sáng hôm sau, mặt trời vừa ló dạng, hai thầy trò rút vào hang nằm nghỉ sau một đêm canh thức. Otsu mệt mỏi vì khóc nhiều. Đêm thứ hai, họ lại ra chỗ trống đốt lửa, rồi ban ngày lại trở về hang. Họ không thiếu thực phẩm, nhưng Otsu tỏ vẻ băn khoăn không biết Takuan dùng cách gì để bắt Takezo. Takuan, trái lại, vẫn điềm nhiên, không nóng nảy khi không thấy phạm nhân. Đêm thứ ba, hai thầy trò lại đốt lửa canh thức như những đêm trước.
Otsu không kiên nhẫn được nữa:
- Thầy Takuan, đêm nay là đêm chót. Mai hết hạn rồi đấy !
- Hừ ... đến hạn rồi à ?
- Thầy định sao chứ ?
- Định gì ?
- Thì thầy biết đấy. Thầy hẹn đội trưởng ba ngày ...
- Dĩ nhiên, dĩ nhiên ...
- Nếu ta không dẫn được Takezo về ...
- Ta biết chứ. Ta sẽ tự treo cổ trên cây đại bách. Nhưng yên chí, ta chưa sẵn sàng chết đâu !
- Vậy sao thầy không đi tìm Takezo ?
- Nếu ta đi tìm, biết có thấy hắn không ? Núi non trùng điệp thế kia ...
- Con chẳng hiểu được thầy. Nàng cười. Nhưng con cũng cảm thấy vững tâm ngồi đây mặc cho chuyện ra sao thì ra.
Rồi cười to hơn:
- Có lẽ con cũng điên theo thầy mất !
- Ta đâu có điên. Ta chỉ cả gan một chút. Quan trọng là ở đó !
- Chỉ vì cả gan mà thấy dám làm chuyện này đấy ư ?
- Đúng vậy.
- Chỉ vì cả gan thôi ! Thật chẳng đáng khích lệ chút nào. Con lại tưởng thầy có kể gì hay lắm chứ !
Otsu thất vọng ra mặt. Nàng tin tưởng vào Takuan, không ngờ sự thể lại xẩy ra như vậy. Hay là nhà sư này điên thật. Nhiều khi có những người điên làm cho người khác tưởng họ là bậc kỳ tài. Takuan có thể vào hạng này lắm. Và Otsu bắt đầu nghi hoặc, tìm cách tự cứu.
Trong khi đó, nhà sư vẫn điềm nhiên ngồi nhìn lửa cháy. Một lúc sau ông mới lẩm bẩm một mình:
- Khuya rồi nhỉ ?
- Vâng, khuya rồi. Chẳng bao lâu nữa thì sáng !
Otsu cay đắng thêm, và nàng tự trách sao lại ngu xuẩn đi tin ông sư điên khùng này.
- Kỳ thật !
- Thầy nói gì nữa thế ?
- Ta đột nhiên có cảm giác Takezo sắp tới.
- Chắc hắn quên giờ hẹn với thầy đấy mà !
Không thấy Takuan mỉm cười, Otsu hối hận, dịu giọng:
- Thầy chắc hắn tới không ?
- Dĩ nhiên là cái chắc.
- Tại sao hắn ngu nhảy vào bẫy như vậy ?
- Không phải hắn ngu. Đó chỉ là bản chất con người. Lòng người vốn yếu chứ không mạnh. Bản chất con người không chịu được cô đơn, nhất là khi bị bao vây tứ phía. Có thể con cho là tự nhiên, nhưng ta sẽ lấy làm lạ nếu hắn không mò đến sưởi ấm bên đống lửa này.
- Thầy mong thế thì tưởng thế chứ. Biết đâu hắn không ở cách xa đây hàng chục dặm.
- Không, không phải ta mong thế thì tưởng thế đâu. Đây không phải là ý kiến ta nhưng là ý kiến của một bậc thầy về chiến thuật.
Nghe Takuan nói một cách tin tưởng như thế, Otsu cũng đỡ lo lắng.
- Ta nghĩ rằng Takezo cũng chỉ quanh quẩn đâu đây thôi, nhưng hắn chưa biết chúng ta là thù hay bạn. Hắn đang phân vân không biết nên tiến hay lùi. Ta đoan chắc với con rằng giờ phút này, hắn đương nấp ở đâu đó trong bóng tối để nhìn trộm chúng ta đấy. À, nghĩ ra rồi. Con đưa ta mượn cây sáo.
- Cây sáo trúc của con ?
- Ừ, cho ta mượn thổi một bài.
- Không được. Không bao giờ con cho ai mượn.
- Sao vậy ?
Otsu lắc đầu:
- Con không nói lý do được !
- Để ta thổi một bài, có sao đâu ? Sáo càng dùng nhiều càng tốt, ta không làm hỏng đâu !
- Không !
Và nàng đưa tay giữ chặt chiếc túi đựng cây sáo giắt ở thắt lưng.
Takuan ngạc nhiên. Ông biết Otsu quý cây sáo lắm, đi đâu cũng mang theo, nhưng không ngờ nàng lại nhất định không cho ông mượn. Nhà sư phải năn nỉ:
- Ta không làm hỏng sáo của con đâu. Trước đây ta đã dùng qua hàng chục chiếc; ta chỉ mượn một lúc thôi.
- Không.
- Nhất định ?
- Nhất định.
- Cô này bướng quá !
- Thì con bướng thế đấy !
Takuan đành chịu thua:
- Vậy con thổi ta nghe một bản. Chỉ một bản thôi.
- Cũng không được.
- Tại sao thế ?
- Vì ... vì cứ thổi sáo thì con lại xúc động phát khóc. Con không thể nào khóc mà thổi sáo được !
Takuan ngồi yên, dáng đăm chiêu suy nghĩ.
- Hừ ...
Cảm thông sự trống trải vô cùng trong tâm hồn những đứa trẻ côi cút, nhà sư càng thêm thương xót Otsu. Những đứa con côi như thế suốt đời bị đà y đọa trong một ước mơ không bao giờ đạt:
tình yêu thương của cha mẹ chúng hằng thiếu thốn. Tuy không biết cha mẹ là ai nhưng Otsu không lúc nào là không nghĩ đến. Cây sáo trúc là kỷ vật độc nhất cha mẹ nàng để lại, hình ảnh của những người thân nàng chưa từng biết mặt.
Khi mới mở mắt chào đời, Otsu đã như con mèo hoang, bị bỏ rơi trước thềm chùa Shippoji với một cây sáo trúc đặt nằm cạnh. Cây sáo là sợi dây liên lạc duy nhất giúp nàng nhận diện được người thân, hơn thế nữa, nhận được tiếng của song thân mà nàng không hề biết.
"Thảo nào mỗi khi thổi sáo, Otsu lại khóc. Thảo nào nàng không cho ai mượn sáo!". Và Takuan lại càng thêm thương cảm.
Đêm thứ ba trong rừng, lần đầu tiên, vầng trăng trong như ngọc hiện ra, rực rỡ trên nền trời cao. Đàn ngỗng trời thiên di về phương nam trong mùa thu, nay thấy tiết xuân ấm áp, đã bắt đầu trở lại, tiếng kêu đồng vọng trên những tầng mây xa.
Takuan chợt tỉnh giấc mơ. Ông khẽ gọi Otsu:
- Lửa sắp tàn rồi, con bỏ thêm củi vào ! Kìa, con sao thế ?
Otsu không đáp.
- Con khóc đấy ư ?
Vẫn không có tiếng trả lời.
- Ta rất ân hận đã gợi lại quá khứ làm con đau lòng. Ta không có ý ấy.
- Không sao đâu thầy. Đáng lẽ con chẳng nên bướng như thế mới phải. Đây, thầy cầm lấy sáo mà thổi.
Nàng lấy cây sáo trong bọc ra, đưa cho Takuan. Cây sáo được gói trong một cái bao gấm cũ, đường chỉ và dây đeo đã sờn nhiều chỗ, nhưng tất cả vẫn còn mang một vẻ thanh lịch tàn tạ.
Takuan hỏi:
- Ta mở được không ?
- Vâng, thầy cứ mở. Bây giờ chẳng còn gì quan trọng nữa.
- Con thổi đi. Để con thổi ta ngồi đây nghe có lẽ hơn.
Nhà sư cúi đầu, tay bó gối, yên lặng. Otsu khiêm tốn:
- Con thổi không hay lắm, nhưng xin cố gắng, thầy đừng cười.
Nàng trịnh trọng quỳ xuống cỏ, xốc lại cổ áo, đặt cây sáo trước mặt rồi kính cẩn cúi đầu. Takuan ngồi yên như tượng, tâm hồn ông để tận đâu đâu, như tan biến vào không gian cô tịch. Trong cái hun hút của đêm sâu, hình ông ngồi đó mà thật chẳng khác gì phiến đá ở sườn non.
Đầu hơn nghiêng, Otsu đưa cây sáo trúc lên môi. Bây giờ nàng là hiện thân của nghệ thuật, quyền uy và chững chạc. Nàng khẽ thấm ướt miệng sáo rồi quay lại Takuan nghiêng đầu xin lỗi một lần nữa. Nhà sư trang trọng đáp lễ theo nghi thức.
Trong bầu không khí tĩnh mịch của đêm khuya, tiếng sáo bắt đầu nổi lên, trong vắt. Những ngón tay búp măng thoăn thoắt nhẹ nhàng nhảy múa trên ống trúc. Takuan thấy tâm hồn phiêu diêu theo điệu sáo bay vút tận trời xanh, vương vấ n cùng mây ngàn trên những đỉnh cao sơn thanh khiết. Khi trầm, tiếng sáo tựa nước chảy qua khe, khoan như gió thoảng rừng thông, mau như chim ca ríu rít, tiếng nọ theo tiếng kia cùng nhau hòa hợp gây thành một âm hưởng mê hồn, vừa như ca ngợi niềm hoan lạc, vừa như than thở nỗi phù du của cuộc sống.
Takuan ngồi yên nghe sáo, ngơ ngẩn xuất thần. Ông mường tượng sống trong huyền thoại về hoàng tử Hiromasa đương thổi sáo dưới trăng trước một cổng chùa ở Kyoto bỗng nghe tiếng địch đâu đâu họa lại. Hoàng tử lần theo điệu nhạc tìm đến thì thấy một người cũng đang say mê đắm chìm trong tiếng nhạc. Hai người đổi sáo cho nhau và cùng hợp tấu đến khi trời sáng. Sau biết ra thì tri âm của ông chính là một ngạ quỷ biến thành người.
"Đến giống quỷ xấu xa còn cảm thông được với âm nhạc huống chi con người có thất tình, làm sao mà cưỡng lại được tiếng sáo của Otsu". Ông muốn khóc nhưng mắt vẫn khô.
Lửa lụi dần, chẳng ai để ý. Người thổi sáo cũng như người nghe đều thả hồn theo âm thanh réo rắt, thể xác đó mà lòng tận đâu đâu, hòa đồng cùng với cỏ cây trời đất.
Đêm càng khuya, tiếng sáo càng tha thiết. Nàng gọi ai trong đêm tối ? Cha nàng ?
Mẹ nàng ? hay đã xen lẫn trong tiếng sao bi thương, nỗi lòng cay đắng của một thiếu nữ bị ruồng bỏ đương tuổi xuân thì ?
Otsu say sưa với âm nhạc, chìm ngập trong niềm xúc cảm của chính mình. Mặt nàng ửng đỏ và mồ hôi rịn ra quanh chân tóc. Nước mắt chảy ròng ròng, nàng cố nén để không bật ra tiếng nức nở.
Đột nhiên, có tiếng động trong bụi cây gần đó, chỉ cách đống lửa chừng năm, sáu thước, nghe như tiếng chân thú. Takuan ngẩng đầu lên nhìn chăm chú rồi giơ cao tay lên như chào đón.
- Này anh kia ! Trong rừng lạnh lắm, hãy đến đây sưởi ấm và trò chuyện cho vui.
Otsu giật mình, đặt sáo xuống:
- Thầy Takuan, thầy nói lảm nhảm gì thế ?
Takuan chỉ bóng người đang bò tới:
- Takezo đến từ lâu ngồi nghe con thổi sáo, thấy không ?
Otsu quay lại, kêu một tiếng khẽ. Takezo giật mình nhỏm dậy, chạy biến vào trong rừng. Takuan có cảm tưởng màng lưới ông khổ công xếp đặt vừa bị đứt, con cá sắp bắt được tuột khỏi tầm tay. Ông đứng bật dậy, gọi lớn:
- Takezo ! Đứng lại !
Giọng ông có một cái gì uy mãnh khiến Takezo đang chạy phải dừng ngay lại, ngơ ngác. Hắn nhìn ông, nghi hoặc. Nhà sư khoanh tay trước ngực, lặng yên. Cả hai nhìn nhau không chớp, tưởng cùng hòa chung một nhịp thở. Dần dần mắt Takuan dịu xuống, những nét nhăn trên mặt báo hiệu nụ cười thân thiện. Ông dang hai tay ra, hiền từ gọi:
- Nào, đến đây, con !
Nghe tiếng gọi, Takezo chớp mắt, vẻ ngạc nhiên còn như đọng trên khuôn mặt đen sạm và sợ sệt của hắn.
- Đến đây, chúng ta ngồi nói chuyện cho vui.
Yên lặng, phân vân.
- Có cơm đây, có thức ăn ngon lại cả rượu nữa. Chúng ta là bạn con mà ! Đến bên lửa này sưởi ấm đi con.
Vẫn im lặng.
- Takezo ! Con đã phạm vào một điều lầm lẫn quan trọng. Ở làng có lửa ấm, có cơm, có rượu và tình người. Sao lại dại dột cứ khăng khăng vất vưởng trong cõi u minh con tự tạo ra như vậy ! Con nhìn mọi người xung quanh sai lạc cả rồi ! Nhưng thôi, ta chẳng bàn luận thêm nữa. Tình trạng con bây giờ thật không phải là lúc để nghe lời phải trái. Lại đây con, ngồi nghỉ cho đỡ mệt. Otsu bỏ thêm khoai vào nồi cháo đi, ta cũng đói rồi.
Otsu gây cho lửa bốc cao hơn, thêm khoai vào cháo, còn Takuan lấy vò rượu hâm nóng. Cảnh êm đềm, ấm cúng làm Takezo yên lòng. Hắn nhích lại gần từng tấc, từng tấc. Khi đến bên đống lửa, hắn dừng lại, rụt rè chưa quyết.
Takuan thúc giục:
- Ngồi xuống đây con !
Takezo sợ hãi, nhưng cũng ngồi xuống. Otsu tránh không nhìn người bạn cũ của vị hôn phu của mình ; nàng có cảm tưởng như ngồi bên một con thú.
Takuan mở vung nồi cháo:
- Có lẽ được rồi đấy !
Rồi lấy đũa gắp khoai, thổi ngược bỏ vào miệng.
- Chà ! Ngon quá, vừa chín tới. Takezo "làm" một miếng không ?
Takezo gật đầu. Lần đầu tiên hắn cười, nhe hàm răng trắng nhởn. Otsu múc khoai ra bát đưa hắn. Hắn vừa thổi vừa húp xì xụp, tay run rẩy, răng đánh vào thành bát lập cập. Hắn đói quá rồi, không sao kềm chế được lòng ham muốn, trông thật tội nghiệp. Takuan để đũa xuống.
- Ngon đấy chứ, con ? Uống chút sa-kê nhé ?
- Không, không uống.
- Con không thích rượu à ?
- Có, nhưng bây giờ con chưa muốn uống.
Bao nhiêu lâu ở trong rừng, chịu đói khát, hắn sợ rượu làm hắn bệnh. Một lúc sau, hắn lễ phép hỏi:
- Cám ơn thầy và Otsu.
- Con ăn đủ chưa ?
- Thưa đủ.
Takezo đưa trả bát cho Otsu và hỏi:
- Cô lên đây làm gì ? Đêm trước tôi cũng thấy cô đốt lửa.
Câu hỏi đột nhiên làm Otsu ngẩn người, chẳng biết đáp ra sao. Mau mắn, Takuan đỡ ngay:
- Thật ra bọn ta đến bắt ngươi đấy !
Takezo không tỏ vẻ ngạc nhiên nhưng hơi lo lắng, hết nhìn Takuan lại nhìn Otsu. Nhà sư thấy đã đến lúc phải hành động. Ông nhìn thẳng vào mặt Takezo, nghiêm giọng:
- Con nghĩ cho kỹ, sớm muộn gì rồi con cũng bị bắt. Luật của đại gia là luật, mà luật của Phật gia cũng là luật, nhưng Phật pháp nhân ái, từ bi ...
- Không, không ... Takezo lắc đầu.
Takuan vẫn dịu dàng tiếp tục:
- Con hãy nghe ta. Ta biết con nhất định kháng cự đến cùng, nhưng vấn đề là con có thắng được hay không ...
- Thầy nói sao ?
- Ta muốn nói liệu con có kháng cự được luật lệ của cả làng, cả tỉnh, và điều này quan trọng, liệu có thắng được chính lòng con không ?
Nước mắt lưng tròng, Takezo nhăn mặt, đau đớn:
- Con biết sẽ thua, sẽ bị giết như một con vật, nhưng con thề trước khi chết, sẽ hạ cho bằng được thằng đội trưởng và tụi lính. Giết càng nhiều càng tốt, con thù chúng nó.
- Thế còn chị con thì sao ?
- Ơ ...a..a ...
- Ogin đấy ! Chắc con biết chị con hiện giờ đang bị giam tại đồn Hinagura ?
Nghe nhắc đến Ogin, Takezo thấy bao nhiêu hào khí như tiêu tan hết.
- Con phải biết Ogin đã hết lòng với con như thế nào ! Lại còn bổn phận con phải giữ thanh danh và nối dõi giòng Shinmen nữa chứ. Con quên rằng con thuộc hệ phái Hirato trong đảng tộc Shinmen, một đảng tộc danh giá hay sao ?
Takezo lấy tay che mặt, đầu gục xuống. Hắn khóc, hai vai gầy guộc rung động. Bị khích động vì quá khứ vinh hiển của giòng họ, hắn tự giận mình, nhưng không biết làm sao, chỉ khóc. Những giòng nước mắt cay đắng chảy dài trên má, hắn lắc đầu:
- Con biết, nhưng giờ phải làm sao ?
Takuan nắm tay đấm một quả như trời giáng vào mặt Takezo làm hắn ngã ngửa.
- Đồ ngu ! Đồ phản bội ! Đồ vô ơn ! Mày không có bố mẹ để dạy mày, ta sẽ dạy mày ! Mày phải sống, tu tâm dưỡng tính để ra người xứng đáng với tổ tiên ! Này, hãy nhớ lời ta !
Và Takuan bồi thêm một quả đấm nữa. Takezo không phản ứng, chỉ khóc.
- Có đau không con ?
- Đau !
- Nếu biết đau thì vẫn còn nhân tính đó. Otsu, đưa sợi dây đây, ta trói lại. Đây không phải là sợi dây của thế quyền mà là sợi dây trắc ẩn của Phật pháp. Con đã hiểu ý ta. Còn con, Otsu, từ nay con không phải thương xót và sợ hắn nữa.
Takezo nằm yên dưới đất, mặc cho Takuan trói. Nếu muốn, hắn có thể vùng dậy dễ dàng, hất Takuan bắn đi như một cọng rơm, nhưng không hiểu một sức mạnh vô hình gì đã giữ hắn lại không cho phản ứng.
CHƯƠNG 6
CÂY ĐẠI BÁCH
Trời còn tối mà chuông chùa Shippoji đã rộn rã đổ hồi vang dội khắp nơi, lan đến tận khu rừng già chân núi. Dân làng giật mình tỉnh giấc. Hôm nay, ngày chót Takuan phải dẫn phạm nhân về nên ai cũng nóng lòng ngóng đợi. Mọi người tự hỏi không biết nhà sư có làm được như lời đã hứa không, thì có tin đến.
- Takezo bị bắt ! Takezo bị bắt !
Một đồn mười, mười đồn trăm, câu Takezo bị bắt truyền từ miệng người này đến miệng người khác nhanh như mồi lửa cháy.
- Ai bắt Takezo ?
- Thầy Takuan.
- Thật hả ? Thầy Takuan giỏi quá, chắc có võ !
Rồi họ sầm sập chạy lên chùa. Đã thấy phạm nhân bị trói chặt vào lan can trước tiền đình đại sảnh, xung quanh người bu đông nghịt, ồn ào bàn tán. Có người miệng há hốc, mắt tròn xoe, đứng trân trân nhìn Takezo như nhìn ma quỷ hiện hình. Có người nuốt nước bọt.
Takuan ngồi trên thềm đá cao, chống khuỷu tay ra sau lưng, trầm ngâm không nói một lời. Lát sau, khi dân làng đến đông, ông mới khoan thai đứng dậy, giọng sang sảng:
- Xin yên lặng ! Kể từ nay, thế là chúng ta có thể yên tâm lo việc đồng áng. Binh gia sẽ không còn đóng ở làng này nữa !
Tiếng hoan hô vang dậy không ngớt. Đối với dân quê chất phác, Takuan giờ đây là một anh hùng, một hiệp sĩ đã cứu vớt và che chở họ. Nhiều người đến trước mặt ô ng cúi đầu tỏ vẻ biết ơn. Có người sụp lạy hoặc tranh nhau đến gần sờ tay, sờ gấu áo.
Takuan bối rối, ông không quen với sự sùng kính cá nhân thái quá như vậy nên ngượng nghịu thấy rõ. Rẽ đám đông, ông chắp tay trước ngực, ấp úng:
- Mô Phật ! Xin quý thí chủ giữ trật tự, bần tăng có điều quan trọng muốn nói.
Mọi người đứng giãn ra xung quanh, yên lặng.
Takezo trở về là do thiên định, bần tăng thật chẳng dám nhận công lao.
Luật trời như vậy, mọi người chúng ta ai cũng phải theo, ai trái tất sẽ bị trừng phạt !
- Không, không phải ! Thầy quá khiêm ! Chính thầy bắt được nó mà, đâu phải luật trời gì !
- Chúng tôi biết công thầy !
- Chúng tôi cảm ơn thầy đã bắt nó !
Takuan đỏ mặt:
- Thôi cũng được. Nếu quý thí chủ muốn cám ơn, bần tăng xin nhận, nhưng luật pháp thì phải theo. Bây giờ việc đã xong, xin quí thí chủ giúp cho một tay.
Đám đông hơi ngạc nhiên, tò mò hỏi:
- Giúp gì vậy ?
- Giúp việc này:
Takezo đã bị bắt, giờ phải làm gì ? Bà con chắc rõ nếu không bắt được hắn, bần tăng sẽ phải treo cổ trên cây đại bách, ngược lại nếu bắt được hắn, bần tăng có quyền làm gì hắn thì làm ...
- Có, chúng tôi có biết chuyện đó !
- Vậy bây giờ phải làm gì ? Takezo kia kìa, hắn bị trói chặt rồi, bằng xương thịt hẳn hoi chứ không phải hồn ma của hắn đâu ! Cũng chẳng có gì ghê gớm lắm ! Nói cho đúng ra, hắn đã tự đến nộp mình, không kháng cự. Giờ ta tha hay giết ?
Tiếng bàn tán xầm xì. Đa số phản đối ý kiến tha Takezo. Một người mạnh miệng:
- Phải giết ! Đồ vô tích sự ! Tội nó nặng lắm ! Thả ra, dân làng sẽ khốn khổ với nó!
Takuan im lặng, đảo mắt nhìn quanh. Tiếng ồn ào nổi lên, rồi những người đứng phía sau la lớn:
- Giết ! Giết !
Bỗng một bà già ở đâu hớt hải chạy lại, rẽ đám đông, hích bên nọ, gạt bên kia, chen lấn lên trước. Khi tới được hàng đầu, Cụ Osugi, vì bà ta chính là Cụ Osugi, vừa thở hổn hển vừa trừng trừng nhìn vào mặt Takezo. Bà cầm cây gậy dâu, quay lại nhìn dân làng, mặt đằng đằng nộ khí:
- Không được ! Không giết ngay được ! Phải cho nó đau đớn ê chề rồi hãy giết !
Coi kìa ! Trông bộ mặt nó, thật gớm ghiếc !
- Bà đến gần Takezo giơ cao cây gậy vụt lấy vụt để xuống thân hình tiều tụy của hắn.
- Đồ khốn kiếp ! Đồ đốn mạt ! Này ...này ...
Những ngọn roi liên tiếp giáng xuống đầu, xuống mình Takezo như mưa bấc làm hắn đau đớn, dẫy dụa. Hắn không kêu la, còn cụ Osugi thì mệt nhoài, thở hổn hển. Đánh chán tay, bà quay sang nhìn Takuan:
- Thằng này làm con lão hư hỏng !
Rồi giọng run lẩy bẩy, đứt quãng, bà tiếp:
- Matahachi bỏ đi, lấy ai nối dõi tông đường cho lão ?
- Mô Phật ! Matahachi đâu phải là đứa tốt lành gì, sao bà không để cho rể kế tự ?
Bà ngó Takuan trân trân:
- Sao nhà thầy lại nghĩ về con lão như thế ?
Tủi thân, bà khóc:
- Ai nghĩ sao, mặc ! Con ta ... nó chẳng phải là đứa xấu !
Nhưng cơn giận kéo đến lại làm cho bà đột nhiên khác hẳn, liều lĩnh và ương ngạnh. Bà trỏ Takezo:
- Mày làm hư nó ! Nó trở nên vô lại cũng vì mày. Tao có quyền băm vằm mày rạ..
Rồi quay lại đám đông, bà năn nỉ:
- Bà con cô bác để cho lão quyết định. Lão xin xử nó xứng đáng ...
Một tiếng thét giận dữ cắt ngang lời Honiden. Đám đông quay lại nhìn về phía sau, rồi không ai bảo ai, đứng giạt sang hai bên, nhường chỗ cho một người ăn mặc theo lối binh gia, hùng hổ tiến vào. Đội trưởng "râu bàn chải" nghênh ngang trước mặt Takuan, quay một vòng nhìn đám đông và lên giọng hách dịch:
- Có chuyện gì vậy ? Đây không phải là trò chơi ! Mọi người hãy giải tán, ai về nhà nấy lập tức.
Đám đông yên lặng, ngần ngừ nhưng không ai chịu bỏ đi.
- Các ngươi nghe ta nói không ? Giải tán ngay, không được tụ họp nữa !
"Râu bàn chải" tay nắm đốc kiếm, nét mặt gườm gườm, dọa nạt, nhìn những người đứng ở hàng đầu làm cho họ sợ hãi, mắt mở lớn, lùi xa thêm vài bước.
- Không ! Takuan lên tiếng. Họ không có lý do gì phải dời khỏi nơi đây. Chính bần tăng đã mời họ đến để định đoạt số phận Takezo !
- A ! Thầy mời họ lại ? Nhưng thầy lấy quyền gì can thiệp vào chuyện này ?
Rồi tay nắm đốc kiếm, ưỡn ngực, viên đội nhìn Takuan, lão bà Cụ Osugi và đám đông bằng đôi mắt hống hách. Hắn cao giọng:
- Tên Shinmen Takezo này không những đã phạm trọng tội đối với luật pháp hàng tỉnh, hắn lại còn là đào binh trong trận Sekigahara nữa. Dân chúng không được làm tội hắn mà phải để nhà cầm quyền xét xử !
Takuan lắc đầu:
- Nhảm ! Vọng ngôn !
Thấy viên đội trưởng định nói thêm, nhà sư giơ tay chận lại:
- Đấy không phải là những điều đội trưởng đã hứa với ta !
Thấy tình hình nghiêm trọng có thể làm hại đến uy tín của mình, "Râu bàn chải" bèn dịu giọng:
- Chắc chắn thầy Takuan sẽ được trọng thưởng. Nhưng ở đây, ta là đại diện chính thức của đại gia, ta có bổn phận phải giữ phạm nhân lại. Bà con không cần phải lo lắng !
Takuan không trả lời, bật lên cười ha hả. "Râu bàn chải" quay lại, nghiêm trọng:
- Thầy hãy giữ thái độ đứng đắn. Ta không đùa và chẳng có chuyện gì đáng cười !
- Thái độ đứng đắn ? Takuan vẫn không thể nén cười. Thế nào là thái độ đứng đắn ? Này "Râu bàn chải", nhà ngươi quên lời hứa với ta rồi chăng ? Nếu thật vậy thì cứ nói, ta sẵn lòng và lập tức thả ngay Takezo !
Mọi người giật mình lùi ra xa, lấm lét nhìn Takuan và viên đội trưởng ?
- Sẵn sàng chưa ?
Takuan vừa hỏi vừa kề dao gần dây trói.
"Râu bàn chải" ngẩn người, luống cuống. Takuan trỏ viên đội trưởng:
- Ta sẽ cho hắn xông đến ngươi trước để hắn tự xử. Ta không trách nhiệm. Để xem ngươi có khả năng đối phó với hắn không !
- Khoan ! ... Khoan ! ... "Râu bàn chải" hối hả xua tay.
- Ta đã giữ lời hứa ! Bây giờ ... tùy ngươi.
Mồ hôi đổ lấm tấm trên trán, "Râu bàn chải" vội nói:
- Khoan ...khoan ... Đừng cắt !
- Vì sao ?
Hắn lắp bắp:
- Bắt ... bắt ... bắt được nó rồi thì đừng thả. Nguy hiểm lắm. Bây giờ thế này:
Thầy giết nó đi. Đây gươm đây, nhưng để ta mang đầu về. Thế là công bằng. Thầy nghĩ sao ?
- Hà ...hà ...Để ngươi lấy đầu nó hả ? Không đời nào ! Chùa chỉ nhận làm tang lễ, đâu có bao giờ giết người, giao xác hay giao một phần nhục thể cho người khác ! Vậy còn ra thể thống gì nữa ? Hà ... hà ... ngươi nghĩ xem, làm thế còn ai dám lên chùa tụng niệm mà chư tăng còn ai được đồng xu nào nữa ?
Ngay cả trong tình trạng như vậy mà Takuan vẫn không ngớt trêu trọc "Râu bàn chải". Nhưng nói xong, ông vội vã quay lại trước mặt dân làng và nghiêm giong:
- Xin quý thí chủ xét cho kỹ, bây giờ ta phải làm gì ? Hay ta treo nó trên cây đại bách vài ngày, mặc cho gió mưa vùi dập, quạ sẽ đến mổ mắt nó. Qúy thí chủ nghĩ sao ?
Trước ý kiến quá tàn bạo, ai cũng rùng mình, nhưng chẳng ai dám phản đối. Chỉ có Cụ Osugi lên tiếng:
- Ý thầy Takuan rất hay, nhưng lão cho vài ngày chưa đủ. Phải lâu hơn thế nữa.
Treo nó chừng nửa tháng cho nó thật đói khát để rồi chính tay lão đưa nó về âm phủ !
Takuan gật đầu:
- Cũng được ! Vậy cứ y thế mà làm !
Rồi Takuan cởi dây buộc Takezo khỏi lan can, lôi hắn đi như lôi một con vật ra sau chùa, đến bên cây đại bách. Tội nhân đầu cúi gầm, lầm lũi đi không nói, những vết roi hằn trên da thịt còn rướm máu làm mọi người động lòng thương hại. Tuy nhiên, trong lúc say sưa vừa mới bắt được tên tội nhân nguy hiểm, họ vẫn tiếp tay nối thêm dây và hè nhau kéo hắn lên cao buộc vào cành đại bách lớn nhất.
Bị trói chặt chân tay, treo lủng lẳng trên cây, Takezo trông chẳng khác gì một hình nhân bằng dạ ướt.
Từ trên núi về chùa, một mình trong gian phòng lạnh lẽo, Otsu cảm thấy mỏi mệt và buồn vô hạn. Niềm trống trải đối với Otsu không phải là một điều mới lạ, nhưng sao bữa nay nàng thấy cô đơn hết sức. Chùa đông gia nhân, tương đối đủ tiện nghi, Otsu vẫn không cảm thấy bình yên như khi chỉ có nàng và Takuan ở trên núi. Ngồi một mình bên chiếc bàn thấp, ngó mông lung ra cửa sổ, nàng suy nghĩ về những tình cảm phức tạp của lòng mình mà vẫn không sao tìm được một kết luận thích đáng. Nhưng biến cố vừa qua đã mở mắt cho nàng thấy rõ lòng mình hơn. Nàng cho rằng nỗi cô đơn giống như cơn đói, không phải ở ngoài vào mà chính ở trong lòng mình. Cảm thấy cô đơn không khác gì cảm thấy thiếu một cái gì hết sức cần thiết, tối quan hệ cho cuộc sống, một cái gì không có không được. Nhưng cái gì ? Nàng không biết ... Chẳng phải người chung quanh, cũng chẳng phải những tiện nghi của đời sống yên ổn trong chùa.
Những thứ đó không làm giảm bớt được cảm giác đơn độc đang đè nặng lên tâm hồn nàng bữa nay. Ở trên núi chỉ có cây rừng tịch mịch, sương mù âm u, nhưng có Takuan. Đột nhiên nàng chợt hiểu và bừng tỉnh. Phải rồi ! Sự thông cảm ! Những lời an ủi, khích lệ của nhà sư bàng bạc một niềm cảm thông đi thẳng vào tâm hồn nàng làm cho Otsu thấy ấm áp dễ chịu như chưa một ngọn lửa nào sưởi ấm được như thế ! Và tự nhiên, nàng cảm thấy sự thiếu vắng nhà sư đã làm tăng thêm nỗi cô đơn ấy.
Otsu đứng dậy, óc suy nghĩ vẩn vơ về những ý tưởng vừa qua. Sau khi quyết định treo Takezo lên cây, Takuan gần như bận rộn suốt ngày trong nhà khách với các Samurai từ Himeji đến. Ông không có lúc nào rảnh rỗi ngồi nói chuyện với nàng như những ngày ở trên núi. Otsu thở dài, lại ngồi xuống.
Giá nàng có một người bạn. Không cần nhiều, chỉ một người bạn thôi, một người hiểu nàng, để cho nàng dựa dẫm, một người bạn trung thành, có khí phách và đáng cho nàng tin cậy. Nhưng biết ai bây giờ ?
Dĩ nhiên nàng còn cây sáo trúc, nhưng một thiếu nữ mười sáu tuổi có những cảm nghĩ, những băn khoăn, vật vô tri như cây sáo làm sao giải đáp ? Nàng trông cậy một tâm hồn biết thông cảm, tham dự hẳn vào cuộc sống của nàng chứ không phải chỉ làm khách bàng quang.
Những giọt nước mắt chua cay chảy trên má, nàng thấy người nóng hừng hực, máu dồn lên thái dương khiến nàng khó chịu, muốn hét to lên cho hả cơn bi phẫn.
Cánh cửa khép hờ phía sau nhẹ nhàng mở. Trong bếp, lửa cơm chiều đã bắt đầu nhóm và tiếng động nồi niêu theo cửa mở tràn vào. Otsu quay lại, bóng Honiden đã in đậm trên nền khung cửa sáng.
- Á à, cô này trốn ở đây hả ? Chiều rồi, cả ngày không làm việc gì sao ?
Nàng hơi ngạc nhiên, chưa kịp phản ứng. Quên cả chào hỏi, nàng luống cuống xếp gối ngay ngắn và mời bà lão ngồi. Cụ Osugi không làm khách, thản nhiên ngồi xuống vào đề ngay, giọng trịnh trọng:
- Này con dâu ta ...
Trước dáng điệu đầy tự tin và kẻ cả ấy, Otsu khẽ dạ, cúi rạp đầu xuống chiếu.
- Ừ ! Bây giờ con đã nhận làm dâu ta, ta có điều muốn nói. Nhưng hãy mang trà lại đã. Ta vừa nói chuyện với thầy Takuan và các Samurai từ Himeji tới, khát khô cả cổ mà chẳng được hớp nước.
Otsu lật đật đi pha trà mang lại.
- Ta muốn nói chuyện với con về thằng Matahachi. Ta không tin thằng Takezo, nhưng hình như Matahachi vẫn còn sống và hiện nay đang ở tỉnh khác, phải không con ?
Otsu đáp, lạnh nhạt:
- Thế ạ ?
- Ta không chắc, nhưng có điều là sư cụ đã đồng ý cho con kết hôn với nó mà gia đình Honiden ta cũng đã coi con như vị hôn thê của nó rồi. Dù sao đi nữa, mong con chớ từ ...
- Mô Phật !
- Con vẫn giữ lời hứa chứ, Otsu ?
Otsu khẽ thở dài.
- Vậy được ! Ta bằng lòng lắm.
- ...
- Con biết đấy, miệng lưỡi thế gian, làm sao mà bịt được ? Ta không biết bao giờ thì Matahachi trở về nên ta muốn con đến ở với gia đình ta, giúp ta một tay. Công việc bề bộn quá, rể và gái ta làm chẳng xuể ...
- Thưa bà ...
- Ngoài con là dâu ra, còn ai đến ở với ta được ?
- Thưa bà, con không biết, nhưng ...
- Con không muốn đến hả ? Con không thích hay sao ? Nhiều người khác chắc không ngần ngại gì mà không nhảy vào ngay đấy !
- Không phải thế ... nhưng chỉ vì ...
- Không nhưng gì hết. Cô đi sắp xếp quần áo ngay đi !
- Ồ, đi ngay à ? Con nghĩ nên đợi ít lâu thì hơn.
- Đợi gì ?
- Đợi Matahachi về.
- Không được ! Nhất định không được !
Giọng bà đanh lại, không cho cãi.
- Để cô một mình, cô nghĩ đến những đứa khác hả ? Bổn phận tôi phải trông nom cô. Tôi sẽ dạy cô chăn tằm, làm công việc đồng áng, may vá thêu thùa và giữ phong cách con nhà chứ !
Otsu phân vân không biết phản đối ra sao. Hai bên thái dương nàng nóng rần rật.
Chuyện Matahachi làm lòng nàng đau thắt. Nàng sợ. Nàng sợ bất cứ lời nói gì cũng sẽ tăng thêm nỗi đau đớn ấy và làm nàng bật khóc.
Không để ý gì đến nỗi phiền muộn của Otsu, cụ Osugi tiếp theo, ngạo mạn:
- Còn chuyện nữa, ta vẫn không rõ rồi sư bác sẽ xử thằng Takezo ra sao, nên muốn con để mắt canh chừng nó cho đến khi nó chết hẳn. Cả ngày lẫn đêm. Nhất là về đêm vì ta nghi chúng nó đồng lõa với nhau quá !
- Vậy bà vẫn để con lưu lại đây chứ ?
- Ừ, tạm thời thôi. Không lẽ bắt cô phân thân ra được à ! Khi thấy nó chết hẳn rồi, cô mang quần áo lại ngay nhà ta, nghe chưa ?
- Dạ.
- Nhớ kỹ đấy !
Đoạn bà hối hả bước ra khỏi phòng.
Ngay lúc đó có bóng người thấp thoáng bên song cửa. Rồi một giọng đàn ông gọi khẽ:
- Otsu !
Tưởng Takuan, nàng chạy vội ra, nhưng vừa đến bên cửa thì dừng ngay lại.
Người đứng ngoài là "Râu bàn chải". Hắn thò tay qua cửa sổ nắm chặt lấy tay nàng.
- Otsu, nàng đối với ta rất tốt, nhưng đáng tiếc, ta phải đi Himeji ngay bây giờ !
Otsu không trả lời, cố rút tay ra, nhưng viên đội trưởng càng giữ chặt.
- Nghe đâu Himeji đang phái người đến điều tra chuyện Takezo. Ta hận không lấy được đầu nó. Giá ta giết được Takezo thì cũng gọi là làm tròn trách nhiệm, nhưng thằng trọc cản không cho ta làm theo ý định. Ta biết nàng có cảm tình với ta nên đến đây đưa thư này, lúc nào rỗi thì đọc, đừng cho ai biết. Ta đi đây !
Nói xong, hối hả dúi phong thư vào tay Otsu và đi vội, tiếng chân bước trên những bậc thang gỗ cọt kẹt nghe đến tận cửa ngoài.
Cuốn giấy không phải chỉ có bức thư mà còn một đồng tiền vàng nữa. Ý tứ thật rõ ràng:
"Râu bàn chải" yêu cầu Otsu chặt đầu tội nhân mang đến Himeji, hắn sẽ kết hôn với nàng, Otsu sẽ là vợ hắn, suốt đời giàu sang, phú quý. Cuối thư, hắn ký tên Aoki Tanzaemon và xác nhận hắn là một trong những hiệp sĩ thuộc dòng dõi thế phiệt nhất trong vùng.
Otsu phẫn nộ nhưng chỉ mỉm cười thương hại. Vừa lúc đó, Takuan đến.
- Otsu, chưa ăn cơm chiều à ?
- Chưa ! Con không đói mà nhức đầu quá !
- Ngươi cầm vật gì vậy ?
- À, bức thư.
- Lại thư !
- Vâng.
- Của ai vậy ?
- Thật là ... Thầy thóc mách quá !
- Không, tò mò tìm hiểu thôi, đâu có thóc mách !
- Thầy muốn xem không ?
- Nếu ngươi không thấy gì phiền ...
- Để thầy đọc chơi lúc rảnh thôi nhé !
- Thì cớ nào cũng là cớ, có gì quan trọng !
- Đây, thầy cứ đọc, chẳng sao.
Otsu chìa lá thư ra. Takuan đọc xong cười ha hả. Otsu cũng không nhịn được, nhìn nhà sư hỏi ý.
- Tội nghiệp ! Hắn thất vọng quá đấy mà ! Phải dùng cả tình lẫn tiền để dụ ngươi.
Bức thư này thật khôi hài, may mà xã hội ta lại có những hiệp sĩ kiêu hùng như hắn, dám yêu cầu một thiếu nữ cắt đầu giặc thay mình và lại còn viết thư nữa mới đáng phục chứ !
- Con chẳng lưu tâm đến thư, nhưng tiền thì phải làm gì hả thầy ?
Otsu đưa đồng tiền vàng cho Takuan xem. Ông nhấc thử trong lòng bàn tay:
- Khá nặng đấy ! Có giá lắm !
- Thế mới phiền.
- Việc gì mà phiền ! Ta biết cách dùng, đừng lo.
Takuan đến bên thùng phước sương kê sát vách, định bỏ vào, nhưng nghĩ sao lại đổi ý. Ông đến trước bàn thờ Phật, thắp hương và cúi đầu làm lễ. Một lúc sau, đứng dậy, ông nói:
- Con giữ lấy. Sau này sẽ có dịp dùng đến.
- Con chẳng giữ làm gì, chỉ gây thêm oan nghiệt. Lỡ có người hỏi đến thì biết nói sao. Con tưởng cứ coi như không có là hơn.
- Vàng này không còn là của Tanzaemon nữa, ta đã đem cúng đường tam bảo và đức Phật cho lại con đấy. Con cứ giữ lấy.
Otsu ngần ngại, nhưng cũng nghe lời Takuan, giắt đồng tiền vào thắt lưng, đoạn nghiêng đầu nhìn trời qua khe cửa, lẩm bẩm:
- Trời nổi gió. Chắc đêm nay mưa mất. Đã lâu lắm không thấy mưa.
- Đầu tháng ba rồi còn gì ! Đêm nay hẳn mưa to. Càng tốt, mưa lớn làm rụng bớt hoa úa và làm lòng người thêm mát mẻ.
- Bạch thầy, nếu mưa to thì Takezo ra sao ?
- Hừ ...Takezo ...
Takuan nhìn ra phía cây đại bách, không nói.
Ngoài kia, đột nhiên có tiếng tội nhân gọi vọng vào:
- Takuan ! Takuan !
- Á à ! Takezo còn sống hả ?
Tiếng Takezo gay gắt, tục tằn:
- Thằng trọc chó lợn kia ! Đồ sư hổ mang ! Đến đây ta nói câu chuyện !
Gió thổi qua cành cây rào rào, tiếng hắn chửi rủa nghe khi được khi mất. Những lá úa bắt đầu rụng tơi tả, quay cuồng quanh gốc cây rồi tản mát trên những ngọn cỏ đã chớm vàng vì thiếu nước.
Nhà sư bật cười, bước ra sân, nhìn lên tàng cây cao:
- Khá lắm ! Ngươi còn khỏe lắm ! Hy vọng sinh lực ấy không phải như ngọn đèn dầu phựt sáng trước khi sắp tắt.
- Câm mồm ! Nếu sợ chết, ta đâu có để cho nhà ngươi trói dễ như vậy !
- Ngươi bị trói vì ta khỏe, ngươi yếu !
- Láo ! Nói láo ! Ngươi phải biết là ngươi đang nói láo !
- Vậy ta nói khác đi:
Ta khôn, ngươi dại. Dại hết sức !
- Ừ, dại thật ! Tự nhiên chui vào bẫy ! Thật là dại !
- Đừng dãy dụa như vậy, mất sức vô ích !
- Ở trên núi, nếu ta muốn thoát thân thì dễ quá. Ta có thể giết ngươi dễ dàng như dẫm chết con giun vậy !
Takuan cười khà khà:
- Sự so sánh làm ta chẳng hài lòng chút nào. Nhưng việc đã rồi, có hối cũng không kịp nữa. Bây giờ phân bua làm gì !
- Đồ khẩu Phật tâm xà ! Tại ta nghe lời dụ dỗ ngon ngọt của ngươi nên tin tưởng, giờ bị lừa. Ta tưởng ngươi là một thầy tu khác với những người khác chứ !
- Thôi đừng khùng nữa, muốn gì nói đi !
- Tại sao ngươi đối với ta tàn nhẫn vậy ? Sao không giết ngay đi ? Ngươi muốn giết thì cứ giết, sao để chúng hành hạ ta thế này ? Ngươi là người tu hành, tất biết thế nào là hiệp sĩ đạo ...
- Dĩ nhiên biết chứ, biết hơn ngươi chứ !
- Giá ta để cho dân làng bắt lại hơn ! Họ còn ít ác độc hơn ngươi.
- Đấy là lỗi lầm độc nhất của ngươi đấy ư, Takezo ? Chuyện gì ngươi làm cũng lầm lỗi, không nhiều thì ít. Ở trên đó sao ngươi không suy nghĩ về những việc ngươi đã làm đôi chút ?
- Đồ giả nhân giả nghĩa ! Ta chẳng làm điều gì đáng phải xấu hổ. Mẹ Matahachi tìm đủ mọi cách hại ta, nhưng trước sau ta vẫn coi hắn là bạn. Bổn phận ta phải trở về báo cho mẹ hắn biết tin. Ta phá rào, giết người cũng vì vậy, đâu có gì xấu, đâu có gì trái với đạo người hiệp sĩ ?
- Không phải vậy ! Vấn đề của ngươi là không biết cân nhắc, suy nghĩ. Không phải cứ khinh cái chết là trở nên hiệp sĩ. Chết lúc chưa đáng chết chỉ là xuẩn động. Tin tưởng vào một điều gì phải, là tốt nhưng cứ nhắm mắt làm bừa chỉ có hại, chỉ đưa ngươi đến tình trạng như ngày nay, bị trói thúc thủ trên cây cao này mà thôi.
Takuan ngừng một lát rồi hỏi kháy:
- Thế nào, ở trên đó nhìn phong cảnh có đẹp không ?
Takezo hét lên:
- Thằng trọc ! Ta sẽ không bao giờ quên mối nhục này !
- Sẽ quên ! Sẽ quên ! Trước khi trở thành cái xác khô đét, còn chút thì giờ, ngươi hãy cố gắng quan sát mọi vật xung quanh, quan sát mọi người rồi bỏ những ý nghĩ thiển cận, vị kỷ của ngươi đi. Chừng nào về chầu tổ tiên, nhớ nói với các cụ rằng một tăng sĩ nghèo tên Takuan đã khuyên ngươi như vậy. Tổ tiên ngươi sẽ hối tiếc ngươi không nghe ta nên đã chết, mang tủi nhục về cho dòng họ.
Otsu đứng gần đó lắng tai nghe, chạy vội lại:
- Thầy Takuan ! Sao thầy lại có thể tàn nhẫn với người không còn tự vệ được như thế ? Thầy là người tu hành hay chỉ khoác áo thầy tu ? Takezo đã tin tưởng ở thầy, không kháng cự ...
- Này, chuyện gì vậy ? Đồng minh của ta bây giờ quay lại chỉ trích ta đấy hả ?
- Xin thầy thương hắn. Thầy đối với hắn như thế con không trọng. Nếu thầy muố n giết thì giết quách ngay đi, hắn chịu chết mà, để cho linh hồn hắn được siêu thoát.
Trong cơn phẫn khích, Otsu nắm vạt áo Takuan giật liên hồi. Takuan gạt tay nàng, giọng nghiêm nghị:
- Yên ! Đàn bà biết gì mà nói ! Nếu ngươi không im, ta sẽ treo lên cây như nó !
- Không im ! Con có quyền nói ! Con có công đi lên núi bắt hắn, con có quyền !
- Không được ! Takuan này muốn phạt Takezo ra sao thì phạt !
- Vậy thầy giết hắn đi ! Giết ngay đi ! Làm nhục hắn trong khi hắn nửa sống nửa chết thật không xứng đáng ...
- Đó là nhược điểm duy nhất của ta. Ta thích hành hạ những thằng ngu như nó !
- Bất nhân !
- Đi đi, để ta yên !
- Không !
- Đừng bướng ! Đi !
Takuan lấy tay đẩy mạnh Otsu. Nàng ngã ngồi xuống đất, bên gốc đại bách.
Cạnh gốc cây, áp má vào lớp vỏ xù xì, nàng rên khe khẽ. Nước mắt trào ra, Otsu không ngờ Takuan tàn nhẫn đến mức ấy. Người trong làng ai cũng tưởng Takezo chỉ bị treo ít lâu rồi sẽ được thả, ai ngờ chính Takuan vừa xác nhận ông thích nhìn Takezo đau đớn. Otsu rùng mình ghê sợ cho sự dã man của con người.
Nếu Takuan, người mà nàng tin tưởng bấy lâu nay, đã tỏ ra tàn ác như vậy thì ở ngoài kia, xã hội còn ghê gớm đến bực nào ! Nàng còn ai để trông cậy nữa ? Bất giác, Otsu cảm thấy thân cây đại bách ấm áp hơn, dường như máu tội nhân từ trên cành cao dồn xuống đang luân lưu trong những thớ gỗ. Takezo kiên cường, không hổ với dòng dõi hiệp sĩ. Lúc đầu bị trói ở trên núi và ngay bây giờ đây, nàng thấy Takezo vân còn nhân tính. Hắn còn biết khóc. Không hiểu sao cái gì đã là mọi người khinh ghét hắn, coi hắn như một con quỷ và xua đuổi hắn đến thế ?
Nước mắt tràn trề, hai vai rung động, Otsu ôm gốc cây, không kể gì đến gió rít bên ngoài và những giọt mưa bắt đầu rơi trên vai và cổ áo. Takuan kéo vạt tăng bào lên che đầu, gọi:
- Otsu ! Vào thôi, ướt hết bây giờ !
- ...
- Lỗi tại ngươi đó ! Tại ngươi hay khóc nên trời cũng bắt chước.
Không nghe trả lời, ông đổi giọng nghiêm trang:
- Gió mạnh rồi. Có lẽ bão. Về phòng thôi, đừng dư nước mắt khóc một người chẳng còn sống bao lâu nữa !
Nói xong, nhà sư tay giữ vạt áo, tay che đầu chạy vào hậu liêu !
Vài giây sau, nước đổ như trút. Những giọt mưa to rơi lộp bộp trên sân đất. Otsu ngồi bất động dưới gốc cây, mặc cho mưa rơi trên đầu trên tóc. Chiếc kimono nàng mặc dán vào mình ước sũng và lạnh buốt, nhưng nghĩ đến nỗi đau khổ Takezo phải chịu, nàng thấy mưa gió không có nghĩa lý gì. Nàng thầm cầu nguyện cho tính mệnh hắn toàn vẹn.
Otsu quanh quẩn bên gốc cây, thỉnh thoảng ngẩng đầu lên nhìn, nhưng mưa to quá, không trông thấy Takezo đâu hết. Nàng gọi tên hắn. Không nghe tiếng trả lời. Có lẽ giọng nàng đã lạc đi trong mưa bão, mà cũng có lẽ hắn không trả lời thực, vì hắn coi nàng như mọi người khác trong làng có ý tưởng thù nghịch, chỉ tìm đến để làm khổ hắn mà thôi.
Mưa thế này mà không cứu Takezo thì hắn chết mất. Trong cơn tuyệt vọng, nàng bỏ chạy vào chùa, gió thổi sau lưng khiến nàng suýt ngã.
Trong chùa, cửa bếp cũng như cửa các tăng phòng đều khép kín. Nước mưa từ các máng xối đổ xuống, đào những rãnh nhỏ sâu trên sân đất, ào ào chảy xuống chân đồi.
Đến phòng Takuan, nàng vừa đập cửa vừa gọi lớn.
- Ai đó ?
- Con đây ! Otsu !
- Ngươi còn ngoài đó hả ? Làm gì ngoài đó ?
Cửa mở, nước mưa theo gió tạt vào làm Takuan lùi lại mấy bước. Ông ngạc nhiên nhìn Otsu trong bộ quần áo ướt sũng, giục:
- Vào đi !
- Không cần ! Con không đến để trú mưa, chỉ xin thầy rủ lòng thương, cho hắn xuống !
- Không ! Nhất định không được !
- Con lạy thầy, thầy cứu hắn, con đội ơn thầy suốt đời.
Nàng quỳ xuống, không nghĩ gì đến chiếc kimono bê bết bùn đất:
- Xin thầy đừng quan tâm đến con, mà thương hắn. Thầy không thể để hắn chết thế được ! Con xin làm theo bất cứ lệnh gì của thầy, nhưng lạy thầy, xin thầy cứu hắn !
Tiếng gió ù ù, mưa đổ sầm sập át cả tiếng Otsu van xin khóc lóc. Hai tay chắp trước ngực, trông nàng chẳng khác gì một phật tử đang thành kính đội mưa chịu lễ sám hối trước tòa sen.
Takuan đứng im như tượng, mắt nhắm nghiền. Không ai biết bên trong khuôn mặt bình thản ấy có những xao động thầm kín gì. Lúc sau, mở mắt ra, ông nghiêm nghị:
- Otsu, về phòng ngay đi ! Sức ngươi yếu đuối, để bị cảm hàn là tự chuốc lấy cái chết vô ích.
- Con lạy thầy, con van thầy ! Xin thầy thương hắn ...
Trước mắt Takuan, Otsu vẫn quỳ, đầu cúi rạp. Nhà sư với tay đóng cửa. Một giọng nói như băng vọng ra lẫn trong tiếng mưa rơi vẫn còn nặng hạt:
- Khuya rồi, ta đi nghỉ. Ngươi cũng nên về thôi. Ta khuyên ngươi đấy.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro