Phần giải thích bên dưới đây là một phần bài phỏng vấn Yasuomi Umetsu, người chỉ đạo sản xuất ED cho BSD ss1, được trích ra từ Animage magazine June 2016/Vol. 456. Đáng nhẽ tôi không có ý định dịch bài này vì ss1 ra mắt khá lâu rồi, nhưng vì bài phân tích sắp tới của tôi có dùng đến tư liệu từ ED này nên lại phải dịch cả bài ra •́⁠ ⁠ ⁠‿⁠ ⁠,⁠•̀

Đây cũng chính là lời giải thích cho tam giác quan hệ Atsushi - Dazai - Akutagawa.

Update: bạn có thể nghe ED BSD ss1 tại đây

https://www.youtube.com/watch?v=-cFvEPfhMdo

_________

1. Hình tượng các tác phẩm văn học.

Atsushi đang cầm cuốn sách (của cậu ấy). Nội dung của cuốn tiểu thuyết được in trên những trang sách đó lần lượt là: "Sơn nguyệt ký" của văn hào Nakajima Atsushi, "Nhân Gian Thất Cách" của văn hào Dazai Osamu và "La Sinh Môn" của văn hào Akutagawa Ryunosuke. "Lúc đầu tôi đã nghĩ rằng nên ghi tên của dàn staff vào những trang đó, nhưng sau đó lại quyết định dùng cách này để tạo mạch kết nối với câu chuyện." (Umetsu nói). Thêm vào đó, ảnh bìa minh hoạ của tạp chí Animage cũng đã mô tả hình ảnh nhân vật cầm những cuốn sách như vậy.

2. Hình ảnh những trang sách tung bay.

Những trang sách cứ lần lượt bay lên bầu trời hết trang này sang khác khác. "Cuốn sách chính là trái tim và cơ thể của Atsushi. Những trang giấy đó là một phần sinh mệnh (của cậu ấy). Và khi chúng bay, chúng va chạm với cuốn sách của Dazai và Akutagawa, từ đó tạo sự ảnh hưởng chồng chéo lên nhau"(Umetsu nói). Mặc dù ban đầu, Atsushi có vẻ gần như lúc nào cũng chịu tác động bởi những người xung quanh cậu ấy, nhưng trên thực tế, cậu ấy cũng gây tác động lên họ giống như những trang giấy đang bay kia vậy.

3. Atsushi và Dazai cùng nằm trên mặt đất.

Nguyên mẫu cho phần background này chính là một bến tàu ở Yokohama. Dazai nằm kề bên Atsushi, nhưng bàn tay của họ không chạm vào nhau. "Ngón tay của Atsushi chỉ xê dịch một chút, và đó là khung cảnh thú vị nhất khi cậu không biết có nên chạm vào hay không"(Umetsu nói). Chắc chắn đây là sự cân bằng mong manh trong mối quan hệ của họ.

4. Hình ảnh tương phản của hai đêm trăng.

Atsushi vừa nhìn ra cửa sổ vừa lâm vào trầm tư, còn Akutagawa đang đi bộ trên con đường chìm trong màn đêm tăm tối. Mỗi người đều hướng tới số mệnh của riêng họ cùng với ánh trăng tròn làm nền ở đằng sau. "Khi thảo luận phần chọn màu sắc với Igarashi, tôi đã quyết định chọn tông màu chủ đạo cho Atsushi là trắng xanh, cho Dazai là trắng và cho Akutagawa là đỏ. Để thể hiện được cả ba màu này, tôi đã bỏ phần hậu cảnh và lược đồ màu sắc thông thường sang một bên. Và thế là ba màu này trở nên nổi bật hơn rất nhiều"(Umetsu nói).

5. Các vật thể cùng hình ảnh nội tâm.

Đột ngột bốn hình ảnh này lướt qua rất nhanh dưới dạng một thông điệp ẩn ý. Vật hình con voi và chim cánh cụt này đều có thật ở Yokohama. Theo Umetsu, anh ấy đã "trước hết tạo nên bầu không khí của Yokohama rồi mới miêu tả nội tâm nhân vật." Các vật thể này cùng Atsushi và Dazai đã xuất hiện liên tiếp nhau. Phần áo của Atsushi đã bị cởi cúc và có máu đổ ra từ miệng của Dazai, Umetsu đã nói rằng "đó là lời tiên đoán về một tương lai nghiệt ngã rất có thể sẽ xảy ra."*

6. Phần bóng của Atsushi biến thành con hổ.

Bóng trên tường dần dần biến thành hình con hổ. Lý do để vẽ nó thành một chiếc bóng? "Bởi vì cảnh tóm tắt hoá hình phải được xuất hiện trong phim, và chẳng có lý do gì để vẽ nó trong một đoạn ending ngắn ngủi cả. Mặc dù phần opening và ending không được dùng để mô tả những yếu tố cốt truyện cụ thể nào, nhưng việc thể hiện những đặc tính biểu tượng của bộ phim rất quan trọng." (Umetsu nói)

7. Những trang sách ngừng chuyển động.

Các trang của cuốn sách đặt trên mặt đật bị thổi tung bởi cơn gió, nhưng chúng cũng dừng khi gió dừng lại. Và rồi, những dòng chữ trên trang sách đột ngột biến mất và trở nên vô nghĩa. "Đây là trái tim, thân thể và một phần sinh mệnh của Atsushi" (Umetsu nói). Vậy điều gì đã bị ẩn giấu trong những dòng chữ đã biến mất đó?**

8. Atsushi/Dazai và Akutagawa

Bức ảnh thứ nhất mô tả Atsushi và Dazai, trong khi Akutagawa lại đứng ở phía xa họ. Sang đến ảnh thứ hai, Atsushi và Dazai quay mặt vào nhau trong khi Akutagawa lại quay đi hướng khác. Mối quan hệ giữa ba nhân vật này được mô tả rõ ràng chỉ qua hai khung hình này. Và vì sao hai ảnh được vẽ bởi màu trắng và đỏ, "Tôi muốn thể hiện sự so sánh giữa Dazai và Akutagawa. Bằng việc đặt Atsushi ở cạnh Dazai, điều đó sẽ đem lại một cảm giác rất mạnh mẽ rằng hai người này là một cặp." Umetsu giải thích như vậy.

9. Dazai vỗ đầu Atsushi.

Dazai đã vươn tay và nhẹ nhàng vỗ đầu Atsushi, người vẫn đang mải miết suy tư. Và rồi Atsushi mỉm cười nhẹ. "Vẽ nên đường cong mỉm cười như thế đã gây ra rất nhiều khó khăn cho chúng tôi", Umetsu chỉ ra điều ấy. Khi thời gian dần trôi, mối quan hệ giữa Atsushi và Dazai sẽ biến đổi ra sao? Ngay cả những trang sách đang bay cũng không có câu trả lời cho câu hỏi đó.

10. Dazai không vươn tới Akutagawa.

Trước căn nhà gạch đỏ bị bỏ hoang, Akutagawa cứ đứng ở đó với gương mặt thật buồn bã. Bóng của cậu ấy chuyển thành trắng và hình ành bàn tay của Dazai xuất hiện, nhưng rồi bàn tay ấy lại biến mất. "Có lẽ với Akutagawa, sự tồn tại của Dazai không giống với bất cứ điều gì khác trên đời này. Tôi nghĩ chắc chắn chỉ có Dazai mới cứu rỗi được Akutagawa " " (Umetsu nói). Nhưng đến bao giờ sự cứu rỗi đó mới xuất hiện? Bàn tay của Dazai cứ mờ dần đi như một hồi mộng tưởng vậy.

11. Atsushi chìm xuống dưới nước

Atsushi rơi xuống biển. Và khung cảnh Yokohama lại một lần nữa xuất hiện ở đằng sau. "Tính cách của Atsushi là pha trộn của cả sự ngây ngô và một chút liều lĩnh. Thay vì thay đổi bản thân, cậu ấy vẫn chưa biết nên đối mặt với chính mình như thế nào cho phải" Umetsu nói. Đó là lý do tại sao khi chìm trong nước, biểu cảm của Atsushi lại như thể cậu ấy muốn nói điều gì đó. "Đó là biểu cảm gương mặt độc hữu của cậu ấy pha với rất nhiều luồng suy nghĩ." Umetsu nói thêm.

12. Bàn tay của Dazai trong nước.

Một lần nữa, bàn tay của Dazai chạm vào đầu của Atsushi. Lý do vì sao lại vẽ cảnh đó lần thứ hai: "Vì Atsushi có lẽ sẽ va vấp và gục ngã rất nhiều lần trong suốt cuộc đời này. Nhưng dù có bao nhiêu lần như vậy đi chăng nữa, Dazai vẫn sẽ vươn tay cứu giúp cậu ấy hết lần này sang lần khác." Umetsu giải thích. Đó là cách Dazai thể hiện rằng "ngay cả khi cậu thất bại và bị ruồng bỏ, cậu vẫn là chính cậu". Và thế là màu sắc xung quanh Atsushi chuyển thành màu trắng, màu của Dazai.

13. Akutagawa nhỏ huyết lệ.

Akutagawa chìm trong nước, và giọt huyết lệ từ mắt của cậu ấy nổi lên khỏi mặt nước rồi nổ tung như pháo hoa. Nó tượng trưng cho nỗi bi thương và tức giận của cậu ấy, và Umetsu nói rằng anh rất yêu thích phân cảnh này. Thêm nữa, vùng biển này là vùng biển được hình thành bởi "thật nhiều giọt nước mắt đã rơi". Ngay cả khi bàn tay của Dazai đã vươn tới cứu vớt Atsushi, anh lại bỏ mặc Akutagawa ở đó.***

14. Các nhân vật xuất hiện một mình tại những địa điểm đặc biệt.

Những cảnh trên đều được lấy từ cảnh có thật ngoài đời ở Yokohama. Akutagawa quỳ dưới bóng tối và Akutagawa đứng hiên ngang dưới ánh nắng mặt trời.****Những trang sách bay xung quanh áo khoác ngoài của Akutagawa.

15. Cuốn sách đóng lại.

Cuốn sách lại một lần xuất hiện trên tay Atsushi, nhưng lần này đã khép lại. Những trang giấy bay ban nãy không biết đã tới phương trời nào rồi. Cảnh này được vẽ ra để thể hiện rằng "một khung cảnh mà không ai biết rằng những trang sách sẽ bay tới đâu trong tương lai" (Umetsu nói).

16. Cảm hứng nghệ thuật đại chúng trong hai khung cảnh cuối.

Sự xuất hiện đột ngột của hai cảnh thú vị: "Tôi không muốn mọi thứ kết thúc đơn giản như vậy, nên tôi đã chọn cách thể hiện thông điệp "chúng ta cùng nhau đón xem tập mới vào tuần tới nhé". Bình luận về ảnh Atsushi ở trạng thái nửa người nửa hổ và có hình trái tim ở miệng: "Thì là một nhân vật, Atsushi cũng có thể làm mấy trò tiêu khiển được mà? Nhưng nếu vẽ Akutagawa và Dazai như vậy thì lại quá phức tạp" (Umetsu bật cười). Nhận xét về ảnh bên dưới, Umetsu kết luận lại "Tôi muốn kết thúc ending bằng cảnh Atsushi-trước-khi-hoá-hổ."

_______
*đệch, tôi nghĩ đến cảnh này của Dazai.

**Có thể đây là hàm ý rằng chúng ta nên tìm đọc tác phẩm "Sơn nguyệt ký" của văn hào Nakajima Atsushi.

***Akutagawa à, cậu nên bỏ Dazai và bái Chuuya thành thầy đi .__.

****Tôi nghĩ rằng điều này ám chỉ Akutagawa sẽ mãi lựa chọn quy phục cho PM (quỳ xuống bóng đêm), còn Atsushi sẽ sánh vai các thành viên ADA hướng về phía tương lai rạng rỡ (đứng trước ánh sáng).