Tương truyền vào thuở Trần Gia

Một thời hưng Đế, một tá Vương tài

Tài binh, tài võ, văn tài

Văn thông võ lược, hạ bại giặc Mông

Đến thời hoàng đế Hiến Tông

Sự tình có biến từ trong ra ngoài

Câu truyện là đấng bi hài

Tôi đây xin được giải bày khúc ca...

Oa ... oa ... oa ... tiếng khóc la

Một cô bé gái được hạ chào đời

Đôi mắt rực rỡ sáng ngời

Mặt trông kháu khỉnh, lanh lợi vô cùng

Cha là tướng sĩ anh hùng

Mẹ là Lê Thị – chị chung Minh Từ

Minh Từ được làm phi tử

Minh Tông Hoàng Đế rất ư yêu chiều.

Nói về cô bé đáng yêu

"Phi Thiên" là tên niên hiệu cho cô

Mấy mùa xuân đến đông xô

Xô đi xô lại, xô bồ mười năm

Mười năm văn đọc răm răm

Võ học chẳng kém đánh năm ba người

Cuộc đời còn hãy vui tươi

Vừa ăn vừa học chẳng lười vào đâu.

Một ngày trăng đến đầu cầu

Triều đình mở tiệc được hầu vào cung

Cùng Cha, cùng Mẹ cùng chung

Phi Thiên hạ bước tiến cung gặp Dì

Dì là Minh Từ Quý Phi

Từ Phi nhìn cháu rất chi ưng lòng

Trần Vượng là con đầu lòng

Suy ra anh họ nửa dòng máu chung

Vượng – Thiên hai trẻ ung dung

Đâu ai ngờ được đại hung liền kề

Hai trẻ vui thú đê mê

Vượng kia hiếu khách, Thiên mê cung đình

Nhìn đâu mọi thứ cũng xinh

Từ người từ vật lung linh chói lòa

Đứng nhìn đã thấy xuýt xoa

Thiên xin ở lại ngắm hoa vài ngày

Con trẻ cứ mãi van nài

Đành thôi cho phép ở vài ba hôm

Nhờ Dì Minh Từ chăm nom

Ba Mẹ chẳng ở lom khom quay về.

Ngày đầu xa cách miền quê

Thiên kia dậy sớm hả hê trong lòng

Lòng vòng tản bước thong dong

Ngắm nhìn toàn cảnh bên trong cung đình

Thượng nhân còn ngủ như in

Hạ nhân kẻ vác, kẻ rinh rộn ràng

Bỗng đâu, đụng mặt Minh Hoàng

Lỡ chân té ngã, Minh Hoàng đỡ tay

Trông thấy Hoàng Đế sợ ngay

Phi Thiên quỳ xuống, giơ tay lạy chào

Hoàng rằng: "Con gái nhà nào?

Giỏi cho cái tính giỏi vào lễ quy."

Thiên rằng: "Con cháu Từ Phi

Được Dì cho phép ở lì vài hôm."

Hoàng rằng: "Con muốn mấy hôm?

Ta sẽ bảo người chăm nom con mà!

Nhìn con như một đóa hoa

Trông con sáng dạ, sáng lòa hào quang."

Thiên rằng: "Đa tạ Minh Hoàng!

Con đây cảm kích, ghi mang ơn này."

Nói rồi Hoàng Đế xoay vai

Tiến lên phía trước, đi ngay thượng triều

Lúc đầu Thiên thấy sợ nhiều

Nghĩ lại thì thấy vui nhiều bên trong

Trở về Minh Từ phủ phòng

Làm lễ cung kính vừa lòng Từ Phi

Một đêm mà đã thích nghi

Vừa lòng Phi Tử, vừa ý Minh Hoàng

Sau khi lễ kính đàng hoàng

Thiên đến phủ Vượng chơi hoang một ngày

Thiên bày ra lối chơi này

Mượn đồ Vượng mặc, mượn hài mang luôn

Chỉnh tề quần áo vào khuôn

Buộc cao mái tóc, y luôn anh mình

Từ Phi vào bất thình lình

Nửa tin nửa ngỡ, đinh ninh con mình

Thiên – Vượng nhìn giống như in

Không sao phân biệt, không tin mắt mình

Từ Phi giật thốt cả mình

Nhìn lâu, nhìn kĩ mới nhìn rõ ra

Từ Phi vừa hãi vừa la:

"Nếu nghịch lần nữa không tha tội này."

Thiên kia quỳ xuống chấp tay:

"Từ nay con hứa không bày trò đâu!"

Từ Phi chẳng nói thêm câu

Vội quay lưng bước mà đầu đầy nghi

Thiên kia chẳng chút sân si

Trả ngay áo mão thực thi lời Dì

Vượng kia cũng chẳng nói gì

Vẫn vui vẫn giỡn cười hì với Thiên

Hai trẻ dạo bước khuôn viên

Ngắm cây ngắm cảnh ngắm tiên trên trời

Mấy chốc đã mệt rã rời

Ai về phủ nấy hẹn mời hôm sau

Nào ngờ đêm đến Vượng đau

Vốn thân ốm yếu nên mau qua đời

Cung nữ hoảng hốt kêu trời

Báo tin báo tử báo lời Từ Phi

Từ Phi vừa khóc vừa đi

Thấy con mình đã nằm lì một nơi

Phi ôm con khóc oán trời:

"Cớ sao con lại bỏ rơi Mẹ mình?"

Trách trời trách đất không linh

Đứa con thơ dại bị rinh xuống mồ

Cuộc đời sóng vỗ bão vồ

Đứa con nằm xuống đời cô cũng tàn

Bất chợt suy nghĩ lan tràn

Từ Phi đã nghĩ được gian kế này

Hoàng Đế chưa chắc đã hay

Thôi thì giấu kín chuyện này trước đi

Cho người mang xác Vượng đi

Xác kia chôn kĩ, nô tỳ phải im

Chuyện này phải giữ trong tim

Nếu ai tiết lộ giết tìm chẳng tha

Chuyện này là chuyện hoàng gia

Từ Phi nghĩ kế sâu xa đôi đường:

"Con ta con tướng con vương

Là đứa con trưởng được đường làm Vua

Giờ thì con chết, ta thua

Ngôi vị thái hậu cũng xua đi rồi

Không! Không! Ta có kế rồi

Thay long tráo phụng, hoán đổi cháu ta

Lúc sáng, nó giả con ta

Trông ra cũng thật, thật là giống nhau

Giờ thì phải nghĩ cho mau

Mưu sâu kế kĩ làm sao vẹn toàn."

Từ Phi nghĩ kế vuông tròn

Thay Thiên thành Vượng, giúp con hóa rồng

Từ Phi tiến đến Thiên phòng

Thiên còn say ngủ say nồng trong mơ

Từ Phi làm vẻ ngu ngơ

Tựa như đau khổ bơ vơ một mình

Gọi Thiên thức giấc thình lình

Còn mình thì cố tạo hình ngụy trang

Mắt rơi lệ đẫm hai hàng

Miệng vang gào thét đủ ngàn thương đau

Thiên kia theo đó tỉnh mau

Chẳng thể hiểu nổi chuyện sao thế này

Từ Phi tỏ vẻ mặt dày

Ngụy tạo câu truyện trình bày Thiên nghe

Sự thật đã bị bao che

Chỉ còn dối trá hăm he bao vòng

Từ Phi nước mắt ròng ròng

Bắt đầu lên tiếng giả lòng từ bi

Câu truyện bi đát lâm ly

Rằng đêm hôm trước chuyện bi đến tìm:

"Cha Mẹ con bị đâm tim

Bởi bọn thổ phỉ, xác dìm suối xa

Thể xác vừa được tìm ra

Vết đâm vết chém quá là thê lương

Cùng lúc thêm một tang thương

Đứa con Trần Vượng tai ương vướng vào

Một đời bệnh tật đón chào

Dù cố chữa trị chẳng nào được yên

Mới sáng còn đó bình yên

Đêm đến trở bệnh cõi tiên gọi hồn

Bao nhiêu đau đớn dập dồn

Lòng ta chẳng thể chứa tồn được thêm

Giờ này cũng đã quá đêm

Ta không muốn phá con êm giấc hồng

Nhưng ta thật quá đau lòng

Nước mắt ta đã cạn dòng suối xa

Một nhà ba cái đám ma

Ta đây thảm quá chẳng tha thiết gì

Muốn chết thì có khó gì

Nhưng ta thân phận là Dì của con

Giờ con vẫn hãy còn son

Ta sẽ chăm sóc như con của mình

Nhưng trong cái chốn triều đình

Muốn yên bình phải thay hình đổi thân

Thân con phải hóa nam nhân

Là con Hoàng Đế, Mẫu thân là Dì

Tên con chẳng giữ làm chi

Từ Thiên thành Vượng kim chi ngọc ngà.

Bây giờ, con phải nghe ta

Từ đây đến lớn, đến già cũng nghe

Ta sẽ bên cạnh chở che

Cho con sung túc lụa the lộc tài

Đồ ngon mỗi bữa mỗi ngày

Một mai con lớn thành tài thành Vương."

Phi Thiên vừa xót vừa thương

Thương Cha thương Mẹ, vấn vương gia đình

Sự việc ập đến thình lình

Thiên ngồi lặng tiếng ngắm nhìn Từ Phi:

"Từ Phi vốn dĩ là Dì

Giờ con Dì mất, chia ly một đời

Mẹ mình cũng đã xa rời

Phận mình nhỏ bé, cuộc đời thì to

Miếng cơm manh áo phải lo

Dì thì đồng ý chăm lo cho mình."

Vì hiếu vì nghĩa vì tình

Thiên đành đồng ý đổi mình thành nam

Từ Phi nghe thấy mà ham

Chỉ một màn kịch đã làm Thiên ngoan

Bắt đầu gian kế mưu oan

Hạ lệnh thảm sát máu loan cả nhà

Dù là chị ruột chẳng tha

Thẳng tay đốt cháy luôn nhà của Thiên

Nào ngờ có một phép tiên

Mẹ Thiên còn sống, hóa điên hóa cuồng

Phật duyên tìm đến như khuôn

Nép mình cửa Phật đành luôn tu hành.

Trở lại câu chuyện gian manh

Từ Phi cứ ngỡ đã thành nắm tro

Tiếp tục bày kế nhỏ to

Giữ Thiên một xó không cho ra ngoài

Nếu ai có hỏi có hoài

Từ Phi giả bệnh, nguôi ngoai miệng đời

Ngay lúc quân địch ngời ngời

Minh Hoàng ra trận một thời gian lâu

Trong triều công sớ công hầu

Hiến Từ Hoàng Hậu đứng đầu lo toan.

Từ Phi bận dạy "con" ngoan

Dạy con cách sống khôn ngoan trong triều

Mười điều dạy đủ mười điều

Dạy ăn dạy học dạy điều lễ quy

Dạy con thay đổi tướng đi

Tướng đi vững mạnh, nam nhi chất ngời

Mọi thứ đều phải đổi dời

Danh xưng danh tính hợp thời với nhau

Cho ăn vi cá ngư bào

Để con mạnh khỏe lớn cao xác hình

Cho con học võ cầm binh

Văn thao họa tuyệt anh minh hơn người

Để con không chán không lười

Ban cho tỳ nữ tuổi mười giống nhau

Hai trẻ ăn học cùng nhau

Tuy thân chủ tớ nhưng nào so đo

Nói về tỳ nữ Phi cho

Tên là A Mỹ ốm o nghèo hèn

Cuộc đời cũng lắm màu đen

Ba Mẹ vừa mất nên bèn nhập cung

Từ Phi thấy cảnh mông lung

Tuyển làm tỳ nữ ở chung cùng mình

Một mặt làm bạn "con" mình

Mặt khác phục dịch báo trình chuyện Thiên

Báo cáo là việc ưu tiên

Tất cả hành động bên Thiên chẳng rời

A Mỹ cũng biết sự đời

Ngậm cay ngậm đắng ngoan lời Từ Phi

Biết được Thiên phận nữ nhi

Nhưng vờ như thể nam nhi ấy mà

Mỗi ngày dâng nước dâng trà

Xiêm y quần áo cũng là Mỹ lo