"Từ khi cuộc sống run rủi cho Các Mác và F.Enghen gặp nhau, công trình lao động suốt cuộc đời của đôi bn ấy đã là sự nghiệp chung của họ ".
Lê nin

Khi nói đến tình bạn của Mác và enghen, Lê nin đã viết rằng, họ là những người "có một tâm hồn biết yêu thương sâu sắc ".

Những tâm hồn biết yêu thương. Có lẽ ta chẳng bao giờ hiểu được thật sự những gì chứa đựng bên trong mấy chữ ngắn ngủi ấy , nếu không có thư từ của hai ông .

"Luân đôn "...của F. Enghen gửi cho Các mác và "Mansétxtơ.... Các mác gửi F. Enghen những lá thư đề địa chỉ như thế cứ nối tiếp nhau suốt hai mươi năm trời. Phải đến hơn một nghìn rưỡi bức thư .

Suốt hai mươi năm, hầu như đó là phương tiện trao đổi duy nhất của hai ông . Đó là kết quả của rất nhiều cảm xúc và tư duy. Không thể nào dừng trao đổi với bạn được. Khối óc và con tim đòi hỏi điều ấy . Những lá thư đó có thể đem đọc một mạch, như đọc một thiên truyện hấp dẫn có một không hai .

Trên những trang giấy ấy là những điều suy luận về các sự kiện lịch sử, về các kết luận khoa học, những nhậ xét về con người, những lời khuyên.

Và bên cạnh đó, thư nào cũng có những niềm lo lắng riêng tư, tình cảm quyến luyến, những lời lẽ dịu dàng...

Khi được tin Enghen báo là mình bị ốm , Mác không phải chỉ lo lắng băng khoăn , mà gần như phát hoảng lên . Mác yêu cầu bạn báo cho ông biết các triệu chứng căn bệnh và lời kết luận của bác sĩ. Ít lâu sau ông tìm đến các bác sĩ nổi tiếng của Luân đôn. Ông kể lại tất cả những điều mình biết về bệnh tình của Enghen. Ý kiến của các bác sĩ không làm ông thõa mãn . Suốt trong mấy ngày liền, Mác hỏi mượn ở thư viện các tác phẩm y học mới nhất, cả những cuốn cẩm nang của bác sĩ bằng các thứ tiếng Pháp , Anh và Đức . Cuối cùng ông xác định được phương thuốc hay nhất theo ý mình ... để chữa cho Enghen và ông viết thư cho bạn biết.

Đến lượt Mác ốm , Enghen cũng lo lắng không kém Mác trước kia. Ông đi tới các bác sĩ nổi tiếng nhất ở Mansétxtơ để hỏi bệnh .Ông gửi các đơn thuốc xin được về Luân đôn và yêu cầu Mác phải đến Mansétxtơ nghỉ ngơi, thuyết phục Mác nên nghiêm chỉnh nghĩ đến sức khỏe của mình. Enghen rất lo lắng. Ai mà chẳng thấy vui trước sự bình yên và niềm vui của bạn .Ai mà chẳng thấy buồn trước đôi mắt rầu rĩ và tuyệt vọng của bạn .

Trong những điều bất hạnh đã xảy đến với gia đình Mác thì những vết thương không thể hàn gắn được là những cái chết của mấy đứa con.
Lòng tràn ngập một nỗi buồn tê tái, ngay cả công việc cũng không làm Mc khuây khỏa, ông chỉ biết chia sẻ cùng bạn "trong tất cả những ngày buồn đau khủng khiếp vừa qua, tôi luôn được tiếp sức mỗi khi nghĩ đến anh , tình bạn của anh và niềm hy vọng rằng hai chúng ta sẽ còn có thể tìm được điều gì hữu ích hơn nữa trên đời này ".

Trên bàn viết của nhà tư tưởng cách mạng có hai tấm ảnh của Gien -ny và ảnh của Enghen. Cạnh đó có mảnh giấy của Enghen viết cho Mác ,bắt đầu bằng những chữ :"Chàng Môrơ thân yêu.... "

- Hôm nay ta có đến thăm ông Tướng không? Mác hỏi vợ .

"Chàng Môrơ "..." ông tướng ".... những ai gần gũi họ trong gia đình đều biết rằng ở nhà không bao giờ lại gọi đúng tên Mác mà gọi là "Chàng Môrơ ",còn Enghen là" ông tướng ".Nếu Enghen không gọi Mác là "Chàng Môrơ " thì tức là giữa họ có một sự hiểu lầm nào đó cần phải giải quyết.

Với tất cả tính gan góc của họ, hai người bạn vẫn cảm thấy xa nhau là buồn khổ,và mỗi lần có thể gặp nhau, lại đem đến cho họ biết bao vui sướng .Họ thức thâu đêm tới sáng, khoan khoái chuyện trò, vui sướng vì được nhìn thấy nhau. Khi không làm nghề buôn nữa ,Enghen dọn ngay về Luân đôn.
Ông thuê nhà cách gia đình Mác khoảng 10 phút đi bộ . ..

Và ngày nào Enghen cũng có mặt ở ngôi nhà số 1 đường Mai -len-đơ-pác-cơ-rốt hoặc dạo chơi cùng Mác trong côn viên . Và những khi ấy ,nếu khách qua đường tò mò nhìn vào một trong những cửa sổ của tầng dưới nhà thì sẽ thấy có hai người đang đi lại trong căng phòng kê đầy những quyển sách. Họ đi lại ,trò chuyện hàng giờ đủ mọi điều, hoặc im lặng .
Khi nói đến tình bạn của hai bậc thiên tài ấy
Chính Lê nin đã nhận xét :

"Nhiều chuyện cổ tích truyền tụng những tấm gương cảm động về tình bạn. Giai cấp vô sản Châu âu có thể nói rằng : khoa học của họ đã do hai nhà bác học, hai chiến sĩ sáng tạo ra, đó là hai con người có quan hệ đối xử với nhau vượt xa mọi chuyện cổ tích cảm động nhất về tình bạn của con người ".