Chç ngh)a xã hÙi khoa hÍc

I. Måc tiêu, Ùng lñc và nÙi dung cça cách m¡ng XHCN

1. Måc tiêu cça cách m¡ng XHCN

+ Gi£i phóng xã hÙi, gi£i phóng con ng°Ýi là måc tiêu cça giai c¥p công nhân, cça cách m¡ng XHCN, cho nên CNXH mang tính nhân vn sâu s¯c.

- CNXH không chÉ dëng l¡i ß ý théc, ß kh©u hiÇu gi£i phóng con ng°Ýi mà ph£i tëng b°Ûc hiÇn thñc hoá qua thñc tiÅn sñ nghiÇp gi£i phóng con ng°Ýi khÏi ch¿ Ù áp béc, bóc lÙt giïa ng°Ýi vÛi ng°Ýi và ti¿n tÛi thñc hiÇn må tiêu cao c£ nh¥t: bi¿n con ng°Ýi të v°¡ng quÑc cça t¥t y¿u sang v°¡ng quÑc cça tñ do , sñ phát triÃn tñ do cça m×i ng°Ýi là iÁu kiÇn cho sñ phát triÃn tñ do cça t¥t c£ mÍi ng°Ýi .

- Måc tiêu cao c£ ó ph£i °ãc hiÇn thñc hoá qua tëng ch·ng °Ýng, tëng b°Ûc i, thông qua quá trình lao Ùng §y nhiÇt huy¿t và sáng t¡o cça qu§n chúng nhân dân lao Ùng, b±ng công tác tÕ chéc xã hÙi mÙt cách khoa hÍc trên tëng l)nh vñc, d°Ûi sñ lãnh ¡o cça CS.

+ Måc tiêu giai o¡n thé nh¥t cça cuÙc cách m¡ng XHCN là giai c¥p công nhân ph£i oàn k¿t vÛi ng°Ýi lao Ùng khác thñc hiÇn l­t Õ chính quyÁn cça giai c¥p thÑng trË.

+ Måc tiêu giai o¡n thé hai cça cuÙc cách m¡ng XHCN là giai c¥p công nhân ph£i t­p hãp các t§ng lÛp nhân dân lao Ùng vào công cuÙc tÕ chéc mÙt xã hÙi mÛi vÁ mÍi m·t, thñc hiÇn xoá bÏ tình tr¡ng ng°Ýi bóc lÙt ng°Ýi à không còn tình tr¡ng dân tÙc này áp béc dân tÙc khác. ¿n giai o¡n cao là CNSC, khi ó không còn giai c¥p, không còn nhà n°Ûc, giai c¥p vô s£n tñ xoá bÏ mình vÛi t° cách là giai c¥p thÑng trË.

2. Ùng lñc cça cách m¡ng XHCN

* Cách m¡ng XHCN vÛi måc ích gi£i phóng giai c¥p công nhân, nhân dân lao Ùng ra khÏi tình tr¡ng bË áp béc, bóc lÙt, °a l¡i cuÙc sÑng ¥m no h¡nh phúc cho nhân dân lao Ùng, do v­y thu hút °ãc sñ tham gia cça qu§n chúng nhân dân lao Ùng trong suÑt quá trình cách m¡ng.

+ Giai c¥p công nhân vëa la giai c¥p lãnh ¡o, vëa là Ùng lñc chç y¿u trong cách m¡ng XHCN

- Giai c¥p công nhân là s£n ph©m cça nÁn s£n xu¥t ¡i công nghiÇp, do v­y ngày càng tng lên vÁ sÑ l°ãng và ch¥t l°ãng trong xã hÙi hiÇn ¡i.

- Giai c¥p công nhân là lñc l°ãng lao Ùng chç y¿u t¡o nên sñ giàu có trong xã hÙi hiÇn ¡i, là lñc l°ãng xã hÙi i §u trong cuÙc ¥u tranh xoá bÏa ch¿ Ù TBCN và trong công cuÙc c£i t¡o, xây dñng XHCN.

Do ó, giai c¥p công nhân là lñc l°ãng hàng §u £m b£o cho sñ th¯ng lãi cça cách m¡ng XHCN.

+ Giai c¥p nông dân có nhiÁu lãi ích c¡ b£n thÑng nh¥t vÛi lãi ích cça giai c¥p công nhân, giai c¥p này trß thành Ùng lñc to lÛn trong cách m¡ng XHCN. Trong cuÙc ¥u tranh giành chính quyÁn, giai c¥p công nhân chÉ giành °ãc th¯ng lãi khi lôi kéo °ãc giai c¥p nông dân i theo mình.

- Nói vÁ vai trò cça giai c¥p nông dân trong cuÙc ¥u tranh giành chính quyÁn, Mác ã chÉ rõ: n¿u giai c¥p công nhân không thñc hiÇn °ãc bài Óng ca cách m¡ng vÛi giai c¥p nông dân thì bài ¡n ca cça giai c¥p công nhân s½ trß thành bài ai i¿u.

- Trong quá trình xây dñng CNXH, giai c¥p công nhân chÉ có thà hoàn thành sé mÇnh lËch sí cça mình, khi ¡i a sÑ giai c¥p nông dân i theo giai c¥p công nhân. Vì:

VÁ ph°¡ng diÇn kinh t¿, giai c¥p nông dân là lñc l°ãng quan trÍng trong xã hÙi

VÁ ph°¡ng diÇn chính trË - xã hÙi, giai c¥p nông dân là mÙt lñc l°ãng c¡ b£n tham gia b£o vÇ chính quyÁn.

( Nguyên t¯c cao nh¥t cça chuyên chính vô s£n là duy trì khÑi liên minh giïa giai c¥p vô s£n và nông dân.

3. NÙi dung cça cách m¡ng XHCN

+ Trên l)nh vñc chính trË:

- Tr°Ûc tiên là ph£i ­p tan nhà n°Ûc cça giai c¥p bóc lÙt, giành chính quyÁn vÁ tay giai c¥p công nhân, nhân dân lao Ùng.

- Ti¿p theo c§n ph£i t¡o iÁu kiÇn làm sâu rÙng thêm nÁn dân chç XHCN, mà thñc ch¥t là ngày càng thu hút ông £o qu§n chúng nhân dân lao Ùng tham gia vào qu£n lý xã hÙi, qu£n lý nhà n°Ûc.

- à nâng cao hiÇu qu£ trong viÇc t­p hãp, tÕ chéc nhân dân tham gia vào các công viÇc cça nhà n°Ûc, CS và nhà n°Ûc XHCN ph£i th°Ýng xuyên chm lo nâng cao ki¿n théc vÁ mÍi m·t cho ng°Ýi dân, ·c biÇt là vn hoá chính trË, bên c¡nh ó £ng và nhà n°Ûc ph£i quan tâm tÛi xây dñng hÇ thÑng pháp lu­t, hoàn thiÇn c¡ ch¿, có nhïng biÇn pháp à nhân dân lao Ùng tham gia ho¡t Ùng qu£n lý xã hÙi, qu£n lý nhà n°Ûc.

+ Trên l)nh vñc kinh t¿

- Trong cuÙc cách m¡ng XHCN, viÇc giành chính quyÁn vÁ tay giai c¥p công nhân và nhân dân lao Ùng mÛi chÉ là b°Ûc §u. NhiÇm vå trÍng tâm có ý ngh)a quy¿t Ënh cho sñ th¯ng lãi cça cách m¡ng XHCN ph£i là phát triÃn kinh t¿, không ngëng nâng cao nng su¥t lao Ùng, c£i thiÇn Ýi sÑng nhân dân.

- Cách m¡ng XHCN trong l)nh vñc kinh t¿, tr°Ûc h¿t ph£i thay Õi vË trí, vai trò cça ng°Ýi lao Ùng Ñi vÛi LSX chç y¿u, thay th¿ ch¿ Ù chi¿m hïu t° nhân TBCN vÁ TLSX b±ng ch¿ Ù sß hïu XHCN vÛi nhïng hình théc thích hãp; thñc hiÇn nhïng biÇn pháp c§n thi¿t g¯n ng°Ýi lao Ùng vÛi TLSX.

- Nhà n°Ûc XHCN ph£i tìm mÍi cách phát triÃn LLSX, không ngëng nâng cao nng su¥t lao Ùng, trên c¡ sß ó tëng b°Ûc c£i thiÇn Ýi sÑng nhân dân.

- CNXH thñc hiÇn nguyên t¯c phân phÑi theo lao Ùng.

+ Trên l)nh vñc t° t°ßng - vn hoá.

- Trong iÁu kiÇn xã hÙi mÛi - xã hÙi XHCN, giai c¥p công nhân cùng vÛi nhân dân lao Ùng là chç thà sang t¡o ra các giá trË vn hoá, tinh th§n cça xã hÙi.

- Trên c¡ sß k¿ thëa mÙt cách có chÍn lÍc và nâng cao các giá trË vn hoá truyÁn thÑng cça dân tÙc, ti¿p thu các giá trË vn hoá ti¿n ti¿n cça thÝi ¡i, cách m¡ng XHCN trên l)nh vñc t° t°ßng - vn hoá thñc hiÇn viÇc gi£i phóng nhïng ng°Ýi lao Ùng vÁ m·t tinh th§n thông qua xây dñng tëng b°Ûc th¿ giÛi quan và nhân sinh quan mÛi cho ng°Ýi lao Ùng, hình thành nhïng con ng°Ýi mÛi XHCN, giàu lòng yêu n°Ûc th°¡ng dân, có b£n l)nh chính trË, nhân vn, nhân ¡o, có hiÃu bi¿t, có kh£ nng gi£i quy¿t úng ¯n mÑi quan hÇ cá nhân, gia ình, xã hÙi.

II. V¥n Á dân tÙc và nhïng nguyên t¯c c¡ b£n cça chç ngh)a Mác - Lênin trong viÇc gi£i quy¿t v¥n Á dân tÙc.

a. Khái niÇm dân tÙc

Khái niÇm dân tÙc °ãc dùng vÛi hai ngh)a:

+ Thé nh¥t, dùng à chÉ cÙng Óng ng°Ýi cå thà nào ó có nhïng mÑi liên hÇ ch·t ch½, bÁn vïng, có sinh ho¡t kinh t¿ chung, có ngôn ngï chung cça cÙng Óng và trong sinh ho¡t vn hoá có nét ·c thù so vÛi nhïng cÙng Óng khác; xu¥t hiÇn sau cÙng Óng bÙ l¡c; có sñ k¿ thëa và phát triÃn h¡n nhïng nhân tÑ tÙc ng°Ýi ß cÙng Óng bÙ l¡c, bÙ tÙc và thà hiÇn thành ý théc tñ giác cça các thành viên trong cÙng Óng ó.

+ Thé hai, dùng à chÉ cÙng Óng ng°Ýi Õn Ënh, bÁn vïng, hãp thành nhân dân mÙt quÑc gia, có lãnh thÕ chung, nÁn kinh t¿ thÑng nh¥t, quÑc ngï chung, có truyÁn thÑng vn hoá, truyÁn thÑng ¥u tranh chung trong quá trình dñng n°Ûc và giï n°Ûc.

( Nh° v­y, theo ngh)a thé nh¥t, dân tÙc là mÙt bÙ ph­n cça quÑc gia, là cÙng Óng xã hÙi theo ngh)a là các tÙc ng°Ýi, còn theo ngh)a thé hai thì dân tÙc là toàn bÙ nhân dân mÙt n°Ûc, là quÑc gia dân tÙc. VÛi ngh)a nh° v­y cho th¥y: khái niÇm dân tÙc và khái niÇm quÑc gia có sñ g¯n bó ch·t ch½ vÛi nhau, dân tÙc bao giÝ cing ra Ýi trong mÙt quÑc gia nh¥t Ënh.

b. Hai xu h°Ûng phát triÃn cça dân tÙc và v¥n Á dân tÙc trong xây dñng CNXH

Khi nghiên céu vÁ dân tÙc và phong trào dân tÙc trong CNTB, Lênin ã phân tích và chÉ ra hai xu h°Ûng phát triÃn có tính khách quan cça nó:

+ Xu h°Ûng thé nh¥t: Do sñ chín muÓi cça ý théc dân tÙc, sñ théc tÉnh vÁ quyÁn sÑng cça mình, các cÙng Óng dân c° muÑn tách ra à thành l­p các quÑc gia dân tÙc Ùc l­p.

- Thñc t¿ xu h°Ûng này diÅn ra ß nhïng quÑc gia, khu vñc n¡i có nhiÁu cÙng Óng dân c° vÛi nguÓn gÑc tÙc ng°Ýi khác nhau trong CNTB.

- BiÃu hiÇn: các phong trào ¥u tranh chÑng áp béc dân tÙc à ti¿n tÛi thành l­p các quÑc gia dân tÙc Ùc l­p và có tác Ùng nÕi b­t trong giai o¡n §u cça CNTB.

+ Xu h°Ûng thé hai: Các dân tÙc ß tëng quÑc gia, kà c£ các dân tÙc ß nhiÁu quÑc gia muÑn liên hiÇp l¡i vÛi nhau.

- Sñ phát triÃn cça LLSX, cça giao l°u kinh t¿, vn hoá trong CNTB ã t¡o nên mÑi liên hÇ quÑc gia và quÑc t¿ mß rÙng giïa các dân tÙc, xoá bÏ sñ biÇt l­p, khép kín, thúc ©y các dân tÙc xích l¡i g§n nhau. Trong iÁu kiÇn CNQ, sñ v­n Ùng cça hai xu h°Ûng trên g·p nhiÁu khó khn, trß ng¡i. Xu h°Ûng các dân tÙc xích l¡i g§n nhau trên c¡ sß tñ nguyÇn và bình ³ng bË CNQ phç nh­n, thay vào ó là nhïng khÑi liên hiÇp vÛi sñ áp ·t, thÑng trË cça CNQ nh±m áp béc, bóc lÙt các dân tÙc còn nghèo nàn, l¡c h­u.

+ Sau th¯ng lãi cça cách m¡ng tháng M°Ýi Nga, mÙt thì ¡i mÛi ã xu¥t hiÇn, thì ây cing là sñ quá Ù lên mÙt xã hÙi trong ó các quyÁn tñ do, bình ³ng và mÑi quan hÇ oàn k¿t, hïu nghË giïa ng°Ýi vÛi ng°Ýi °ãc thñc hiÇn. Lênin cing kh³ng Ënh: chÉ trong iÁu kiÇn cça CNXH, khi tình tr¡ng áp béc giai c¥p, tình tr¡ng ng°Ýi bóc lÙt ng°Ýi bË thç tiêu thì tình tr¡ng áp béc dân tÙc cing bË xoá bÏ.

- Tuy nhiên, dân tÙc XHCN chÉ xu¥t hiÇn khi sñ c£i t¡o, xây dñng tëng b°Ûc cÙng Óng dân tÙc và các mÑi quan hÇ xã hÙi, quan hÇ dân tÙc theo các nguyên lý cça CNXHKH.

- Dân tÙc trong ti¿n trình xây dñng CNXH có sñ v­n Ùng mÛi theo h°Ûng ngày càng, ti¿n bÙ, vn minh. Trong ó, hai xu h°Ûng khách quan cça phong trào dân tÙc s½ phát huy tác dång cùng chiÁu, bÕ sung, h× trã cho nhau và diÅn ra trong tëng dân tÙc, trong c£ cÙng Óng quÑc gia.

- Ti¿n trình xây dñng CNXH ã t¡o ra nhïng iÁu kiÇn thu­n lãi à xây dñng quan hÇ dân tÙc bình ³ng, hãp tác giúp á l«n nhau cùng ti¿n bÙ giïa các dân tÙc. Sñ xích l¡i g§n nhau trên c¡ sß tñ nguyÇn và bình ³ng s½ là nhân tÑ quan trÍng cho tëng dân tÙc nhanh chóng i ¿n phÓn vinh và h¡nh phúc.

- Sñ xích l¡i g§n nhau giïa các dân tÙc trong ti¿n trình xây dñng CNXH trong mÙt quÑc gia s½ làm cho nhïng giá trË, tinh hoa cça các dân tÙc hoà nh­p vào nhau, bÕ sung cho nhau làm phong phú thêm giá trË chung cça quÑc gia, dân tÙc. ây là nhân tÑ chính là c¡ sß liên k¿t các dân tÙc ch·t ch½, bÁn vïng h¡n.

( Tóm l¡i, dân tÙc và quan hÇ dân tÙc trong ti¿n trình xây dñng CNXH là mÙt nÙi dung quan trÍng trong toàn bÙ nÙi dung cça sñ nghiÇp xây dñng xã hÙi mÛi.

c. Nhïng nguyên t¯c c¡ b£n cça chç ngh)a Mác - Lênin trong viÇc gi£i quy¿t các v¥n Á dân tÙc

- Cùng vÛi v¥n Á giai c¥p,v¥n Á dân tÙc luôn là mÙt nÙi dung quan trÍng có ý ngh)a chi¿n l°ãc cça cách m¡ng XHCN, quy¿t Ënh ¿n sñ Õn Ënh, phát triÃn hay khçng ho£ng, tan rã cça mÙt quÑc gia dân tÙc.

- Gi£i quy¿t v¥n Á dân tÙc thñc ch¥t là xác l­p quan hÇ công b±ng, bình ³ng giïa các dân tÙc trong mÙt quÑc gia, giïa các quÑc gia dân tÙc trên các l)nh vñc kinh t¿, chính trË, vn hoá, xã hÙi.

* Trên c¡ sß t° t°ßng cça C.Mác và Ph.nghen vÁ v¥n Á dân tÙc và giai c¥p, cùng vÛi sñ phân tích hai xu h°Ûng cça v¥n Á dân tÙc, Lênin ã nêu ra C°¡ng l)nh dân tÙc vÛi ba nÙi dung sau:

+ Các dân tÙc hoàn toàn bình ³ng

- QuyÁn bình ³ng giïa các dân tÙc là quyÁn thiêng liêng cça các dân tÙc.T¥t c£ các dân tÙc, dù ông ng°Ýi hay ít ng°Ýi, có trình Ù phát triÃn cao hay th¥p Áu có quyÁn lãi và ngh)a vå nh° nhau, không có ·c quyÁn, ·c lãi vÁ kinh t¿, chính trË, vn hoá, ngôn ngï cho b¥t cé nào.

- Trong mÙt quÑc gia có nhiÁu dân tÙc, quyÁn bình ³ng giïa các dân tÙc ph£i °ãc pháp lu­t b£o vÇ và ph£i °ãc thñc hiÇn trong thñc t¿, trong ó viÇc kh¯c phåc sñ chênh lÇch vÁ trình Ù phát triÃn kinh t¿, vn hoá giïa các dân tÙc do lËch sí Ã l¡i có ý ngh)a c¡ b£n.

- Trong quan hÇ giïa các quÑc gia - dân tÙc, quyÁn bình ³ng dân tÙc g¯n liÁn vÛi cuÙc ¥u tranh chÑng chç ngh)a phân biÇt chçng tÙc, chç ngh)a bá quyÁn n°Ûc lÛn; chÑng sñ áp béc, bóc lÙt cça các n°Ûc t° b£n phát triÃn Ñi vÛi các n°Ûc l¡c h­u, ch­m phát triÃn vÁ kinh t¿. MÍi quÑc gia Áu bình ³ng trong quan hÇ quÑc t¿.

+ Các dân tÙc °ãc quyÁn tñ quy¿t

- QuyÁn dân tÙc tñ quy¿t là quyÁn làm chç cça m×i dân tÙc, quyÁn tñ quy¿t Ënh con °Ýng phát triÃn kinh t¿, chính trË - xã hÙi cça dân tÙc mình.

- QuyÁn dân tÙc tñ quy¿t bao gÓm quyÁn tñ do phân l­p thành cÙng Óng quÑc gia dân tÙc Ùc l­p (vì lãi ích cça các dân tÙc, ché không ph£i vì m°u Ó và lãi ích cça mÙt nhóm ng°Ýi nào) và quyÁn tñ nguyÇn liên hiÇp l¡i vÛi các dân tÙc khác trên c¡ sß bình ³ng.

- Khi xem xét, gi£i quy¿t quyÁn tñ quy¿t cça dân tÙc c§n éng vïng trên l­p tr°Ýng cça giai c¥p công nhân: çng hÙ các phong trào dân tÙc ti¿n bÙ, kiên quy¿t ¥u tranh chÑng l¡i nhïng m°u toan lãi dång quyÁn dân tÙc tñ quy¿t làm chiêu bài à can thiÇp vào công viÇc nÙi bÙ các n°Ûc, òi ly khai chia r½ dân tÙc.

+ Liên hiÇp công nhân t¥t c£ các dân tÙc

- ây là t° t°ßng c¡ b£n trong c°¡ng l)nh dân tÙc cça Lênin. T° t°ßng này là sñ thà hiÇn b£n ch¥t quÑc t¿ cça giai c¥p công nhân, phong trào công nhân và ph£n ánh tính thÑng nh¥t giïa sñ nghiÇp gi£i phóng dân tÙc vÛi gi£i phóng giai c¥p.

4Ô

X

'

$ØT~Ht>!@!B!"V"ˆ"@(l(".Ø.45^5¼5Ì5ø89Ü:Þ:°=J>j?Œ?C6CLSNS€T>UäY"ZaBa*cÖcêf:git-wÂwÀ{Ê}:�œ�ƒ<ƒp†˜†ÆŠìŠDŽàŽìŽ*�<'d'••˜

˜ˆŸŠŸŽŸÐŸê£D¤ñäÖäÖäÖäÖäÖäÆäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÆäÖäÖäÖäÆäÖäÖäÖäÖäÖäÄäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÖäÆäÖäÖäÖäÖU jFðhç

Óhyh£OJQJaJhç

Óhyh£6�OJQJaJhç

Óhyh£OJQJaJhç

Óhç

Ó5�OJQJaJM4žÜô

0‚¾üØö�NŠxÆ-f <!"P"ˆ"‚#%:(l(òååååååååååååååååååååååååå

$dP¤xa$gdyh£

$dP¤xa$gdç

Ó.ÖxÖýýl(¼*þ,".Ž.Ø.0X445^5¶5ò8Ú:°=J>d?¼@ÈACôCòGK'LŠNàPJS€T>UØVòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò

$dP¤xa$gdyh£ØVbXÞY$ZX\t^ü'Bahbrdäf:giÄv-wÂwðzÐ}j:�œ�

ƒ<ƒj†˜†Æ‡ÀŠìŠæŽòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò

$dP¤xa$gdyh£ - oàn k¿t giai c¥p công nhân các dân tÙc có ý ngh)a lÛn lao Ñi vÛi sñ nghiÇp gi£i phóng dân tÙc. Nó có vai trò quy¿t Ënh ¿n viÇc xem xét, thñc hiÇn quyÁn bình ³ng dân tÙc và quyÁn dân tÙc tñ quy¿t. Óng thÝi, ây cing là y¿u tÑ t¡o nên séc m¡nh £m b£o cho th¯ng lãi cça giai c¥p công nhân và các dân tÙc bË áp béc trong cuÙc ¥u tranh chÑng CNQ.

III. Tôn giáo và nhïng nguyên t¯c c¡ b£n cça chç ngh)a Mác - Lênin trong viÇc gi£i quy¿t v¥n Á tôn giáo

a. Khái niÇm tôn giáo

- Tôn giáo là mÙt hiÇn t°ãng xã hÙi ra Ýi r¥t sÛm trong lËch sí nhân lo¡i và tÓn t¡i phÕ bi¿n ß h§u h¿t các cÙng Óng ng°Ýi trong lËch sí hàng ngàn nm qua. Nói chung, b¥t cé tôn giáo nào cing Áu bao gÓm: ý théc tôn giáo (thà hiÇn ß quan iÃm vÁ các ¥ng linh thiêng liêng cùng nhïng tín ng°áng t°¡ng éng) và hÇ thÑng tÕ chéc tôn giáo cùng vÛi nhïng ho¡t Ùng mang tính ch¥t nghi théc tín ng°áng cça nó.

- Khi phân tích b£n ch¥t cça tôn giáo vÛi t° cách là mÙt hình thái ý théc xã hÙi, Ph.nghen cho r±ng: t¥t c£ mÍi tôn giáo ch³ng qua chÉ là sñ ph£n ánh h° £o - vào trong §u óc cça con ng°Ýi - cça nhïng lñc l°ãng ß bên ngoài chi phÑi cuÙc sÑng hàng ngày cça hÍ; chÉ là sñ ph£n ánh trong ó nhïng lñc l°ãng ß tr§n th¿ ã mang hình théc nhïng lñc l°ãng siêu tr§n th¿ .

- VÁ b£n ch¥t, tôn giáo là mÙt hiÇn t°ãng xã hÙi ph£n ánh sñ b¿ t¯c, b¥t lñc cça con ng°Ýi tr°Ûc tñ nhiên, xã hÙi. Tuy nhiên, tôn giáo cing chéa ñng mÙt sÑ giá trË phù hãp vÛi ¡o éc, ¡o lý con ng°Ýi.

- Tôn giáo hoàn thiÇn và bi¿n Õi cùng vÛi sñ bi¿n Õi cça nhïng iÁu kiÇn kinh t¿ - xã hÙi, vn hoá, chính trË. Tôn giáo ra Ýi bßi nhiÁu nguÓn gÑc khác nhau nhïng c¡ b£n là të các nguÓn gÑc kinh t¿ - xã hÙi, nh­n théc và tâm lý.

b.V¥n Á tôn giáo trong ti¿n trình xây dñng CNXH

Trong ti¿n trình xây dñng CNXH và trong xã hÙi XHCN, tôn giáo v«n còn tÓn t¡i. Có nhiÁu nguyên nhân cho sñ tÓn t¡i cça tín ng°áng, tôn giáo, trong ó có các nguyên nhân chç y¿u sau:

+ Nguyên nhân nh­n théc

- Trong ti¿n trình xây dñng CNXH và trong xã hÙi XHCN v«n còn nhiÁu hiÇn t°ãng tñ nhiên, xã hÙi và cça con ng°Ýi mà khoa hÍc ch°a lý gi£i °ãc, trong khi ó trình Ù dân trí l¡i ch°a thñc sñ °ãc nâng cao. Do ó, tr°Ûc séc m¡nh tñ phát cça giÛi tñ nhiên và xã hÙi mà con ng°Ýi ch°a nh­n théc và ch¿ ngñ ã khi¿n cho mÙt bÙ ph­n nhân dân i tìm sñ an çi, che chß và lý gi£i chúng të séc m¡nh cça th§n linh.

+ Nguyên nhân kinh t¿

- Trong ti¿n trình xây dñng CNXH, nÁn kinh t¿ v«n còn tÓn t¡i nhiÁu thành ph§n kinh t¿ vÛi nhïng lãi ích khác nhau cça các giai c¥p, t§ng lÛp xã hÙi.

- Trong Ýi sÑng hiÇn thñc, sñ b¥t bình ³ng vÁ kinh t¿, chính trË, vn hoá, xã hÙi v«n còn diÅn ra, sñ cách biÇt khá lÛn vÁ Ýi sÑng v­t ch¥t và tinh th§n giïa các nhóm dân c° con tÓn t¡i phÕ bi¿n. Do ó, nhïng y¿u tÑ may rçi, ng«u nhiên v«n còn tác Ùng m¡nh m½ ¿n con ng°Ýi, làm cho con ng°Ýi dÅ trß nên thå Ùng vÛi t° t°ßng nhÝ c­y, c§u mong vào nhïng lñc l°ãng siêu nhiên.

+ Nguyên nhân tâm lý

- Tín ng°áng, tôn giáo ã tÓn t¡i lâu Ýi trong lËch sí nhân lo¡i, ã trß thành niÁm tin, lÑi sÑng, phong tåc t­p quán, tình c£m cça mÙt bÙ ph­n ông £o qu§n chúng nhân dân qua nhiÁu th¿ hÇ. Bßi v­y, cho dù trong trong ti¿n trình xây dñng CNXH và trong xã hÙi XHCN ã có nhiÁu bi¿n Õi m¡nh m½ vÁ kinh t¿ - xã hÙi, tôn giáo v«n không thà bi¿n Õi ngay cùng vÛi ti¿n Ù cça nhïng bi¿n Õi cça kinh t¿ - xã hÙi mà nó ph£n ánh. (ý théc xã hÙi th°Ýng có tính b£o thç h¡n so vÛi sñ bi¿n Õi cça tÓn t¡i xã hÙi).

+ Nguyên nhân chính trË - xã hÙi

- Xét vÁ m·t giá trË, có nhïng nguyên t¯c cça tôn giáo phù hãp vÛi CNXH, vÛi chç tr°¡ng °Ýng lÑi, chính sách cça nhà n°Ûc XHCN. ó là nhïng giá trË ¡o éc, vn hoá vÛi tinh th§n nhân ¡o, h°Ûng thiÇn& áp éng °ãc nhu c§u cça mÙt bÙ ph­n qu§n chúng nhân dân.

+ Nguyên nhân vn hoá

- Trong thñc t¿ sinh ho¡t vn hoá xã hÙi, sinh ho¡t tín ng°áng tôn giáo ã áp éng °ãc ph§n nào nhu c§u vn hoá tinh th§n cça cÙng Óng xã hÙi và trong mÙt chëng mñc nh¥t Ënh, có ý ngh)a giáo dåc ý théc cÙng Óng, phong cách, lÑi sÑng cça m×i cá nhân trong cÙng Óng.

- VÁ ph°¡ng diÇn sinh ho¡t vn hoá, tôn giáo th°Ýng °ãc thñc hiÇn d°Ûi hình théc là nhïng nghi lÅ tín ng°áng cùng nhïng lÝi rn theo chu©n mñc ¡o éc phù hãp vÛi quan niÇm cça m×i lo¡i tôn giáo.

( Trên ây là nhïng nguyên nhân c¡ b£n khi¿n tôn giáo v«n còn tÓn t¡i trong ti¿n trình xây dñng CNXH. Tuy nhiên, cùng vÛi ti¿n trình ó, tôn giáo cing có nhïng bi¿n Õi cùng vÛi sñ thay Õi cça nhïng iÁu kiÇn kinh t¿ - xã hÙi, vÛi quá trình c£i t¡o xã hÙi ci, xây dñng xã hÙi mÛi.

c. Các nguyên t¯c c¡ b£n cça chç ngh)a Mác - Lênin trong viÇc gi£i quy¿t v¥n Á tôn giáo

+ MÙt là, kh¯c phåc d§n nhïng £nh h°ßng tiêu cñc cça tôn giáo trong Ýi sÑng xã hÙi ph£i g¯n liÁn vÛi quá trình c£i t¡o xã hÙi ci, xây dñng xã hÙi mÛi.

+ Hai là, khi tín ng°áng tôn giáo còn là nhu c§u tinh th§n cça mÙt bÙ ph­n nhân dân thì nhà n°Ûc XHCN ph£i tôn trÍng và b£o £m quyÁn tñ do tín ng°áng và không tín ng°áng cça mÍi công dân.

- Công dân có tôn giáo hay không có tôn giáo Áu bình ³ng tr°Ûc pháp lu­t, Áu có quyÁn lãi và ngh)a vå nh° nhau.

- C§n phát huy nhïng giá trË tích cñc cça tôn giáo, nghiêm c¥m mÍi hành vi vi ph¡m quyÁn tñ do tín ng°áng và không tín ng°áng cça công dân.

+ Ba là, thñc hiÇn oàn k¿t nhïng ng°Ýi có tôn giáo vÛi nhïng ng°Ýi không có tôn giáo, oàn k¿t các tôn giáo, oàn k¿t nhïng ng°Ýi theo tôn giáo vÛi nhïng ng°Ýi không theo tôn giáo, oàn k¿t toàn dân tÙc xây dñng và b£o vÇ ¥t n°Ûc.

- Nghiêm c¥m mÍi hành vi chia r½ cÙng Óng vì lý do tín ng°áng, tôn giáo.

IV. CNTB không ph£i là t°¡ng lai cça xã hÙi loài ng°Ýi

+ B£n ch¥t cça CNTB không thay Õi

- CNTB có vai trò to lÛn Ñi vÛi lËch sí phát triÃn cça nhân lo¡i.

- Trong m¥y th­p k÷ qua, do bi¿t tñ iÁu chÉnh và thích éng, Óng thÝi sí dång triÇt à nhïng thành tñu cça cách m¡ng khoa hÍc và công nghÇ, các n°Ûc TBCN ã v°ãt qua mÙt sÑ cuÙc khçng ho£ng và v«n còn kh£ nng phát triÃn. Nh°ng ó không ph£i là ch¿ Ù xã hÙi t°¡ng lai cça nhân lo¡i bßi b£n ch¥t bóc lÙt, ph£n dân chç, vô nhân ¡o cça CNTB không thay Õi. Chính PTSX dña trên ch¿ Ù chi¿m hïu t° nhân TBCN ã gây ra nhïng ung nhÍt không thà chïa khÏi.

+ Các y¿u tÑ XHCN ã xu¥t hiÇn trong lòng XHTB

- CNTB hiÇn ¡i s½ còn ti¿p tåc phát triÃn thông qua chính nhïng cuÙc khçng ho£ng, nhïng cuÙc c£i cách à thích éng, và quá trình phát triÃn ó cing chính là quá trình quá Ù sang mÙt xã hÙi mÛi.

- Trong khuôn khÕ cça CNTB ã xu¥t hiÇn nhïng y¿u tÑ cça xã hÙi mÛi, nhïng y¿u tÑ cça nÁn vn minh h­u công nghiÇp, kinh t¿ tri théc n£y sinh và phát triÃn; tính ch¥t xã hÙi cía sß hïu ngày càng gia tng; sñ iÁu ti¿t cça nhà n°Ûc Ñi vÛi thË tr°Ýng ngày càng hïu hiÇu; tính nhân dân và xã hÙi cça nhà n°Ûc tng lên; nhïng v¥n Á phúc lãi và môi tr°Ýng& ngày càng °ãc gi£i quy¿t tÑt h¡n.

( VÛi nhïng ·c iÃm trên ây cing có thà xem ó là nhïng xã hÙi quá Ù, vì nó chéc ñng trong nó c£ các y¿u tÑ cça CNTB và xã hÙi t°¡ng lai.

V. CNXH t°¡ng lai cça xã hÙi loài ng°Ýi

a. Liên Xô và các n°Ûc XHCN ß ông Âu såp Õ không có ngh)a là sñ cáo chung cça CNXH

+ Sñ såp Õ cça Liên Xô và ông Âu là sñ såp Õ cça mÙt mô hình CNXH trong quá trình i tÛi måc tiêu XHCN. Nó không Óng ngh)a vÛi sñ cáo chung cça CNXH vÛi t° cách là mÙt HTKT - XH mà loài ng°Ýi ang v°¡n tÛi. T°¡ng lai cça xã hÙi loài ng°Ýi v«n là CNXH, ó là quy lu­t khách quan cça sñ phát triÃn lËch sí. Tính ch¥t cça thÝi ¡i hoàn toàn không thay Õi, loài ng°Ýi v«n trong thÝi ¡i quá Ù të CNTB lên CNXH trên ph¡m vi toàn th¿ giÛi mß §u b±ng Cách m¡ng tháng M°Ýi Nga v) ¡i. Các mâu thu«n cça thÝi ¡i v«n tÓn t¡i, chÉ thay Õi hình théc biÃu hiÇn và ·t ra yêu c§u mÛi ph£i gi£i quy¿t.

b. Các n°Ûc XHCN còn l¡i ti¿n hành c£i cách, Õi mÛi và ngày càng ¡t °ãc nhïng thành tñu to lÛn

+ Trong khi ch¿ Ù XHCN ß Liên Xô và ông Âu såp Õ, các n°Ûc XHCN còn l¡i ti¿p tåc ©y m¡nh công cuÙc c£i cách, Õi mÛi mÙt cách toàn diÇn, nhÝ ó ch¿ Ù XHCN ß nhïng n°Ûc này không chÉ éng vïng mà còn ti¿p tåc °ãc Õi mÛi và phát triÃn. Trong ó, Trung QuÑc và ViÇt Nam là hai n°Ûc ti¿n hành thành công cuÙc c£i cách, Õi mÛi t°¡ng Ñi thành công nh¥t.

- Trên c¡ sß v­n dång sáng t¡o, phát triÃn chç ngh)a Mác - Lênin vào iÁu kiÇn cå thà cça m×i n°Ûc, ã tìm ra con °Ýng i lên CNXH trong iÁu kiÇn lËch sí mÛi.

* Nhïng nét t°¡ng Óng trong công cuÙc c£i cách, Õi mÛi ß Trung QuÑc và ViÇt Nam

+ ã të bÏ mô hình kinh t¿ k¿ ho¡ch hoá t­p trung chuyÃn sang kinh t¿ thË tr°Ýng XHCN (Trung QuÑc) ho·c theo Ënh h°Ûng XHCN (ViÇt Nam) vÛi nhïng ·c tr°ng:

- a d¡ng hoá hình théc sß hïu, trong ó quÑc hïu hoá giï vai trò chç thà (Trung QuÑc), ho·c công hïu hoá là nÁn t£ng (ViÇt Nam), kinh t¿ nhà n°Ûc là chç ¡o.

- Sß hïu cÕ ph§n °ãc xem là hình théc chç y¿u cça ch¿ Ù công hïu (Trung QuÑc), ho·c doanh nghiÇp cÕ ph§n trß thành hình théc tÕ chéc kinh t¿ phÕ bi¿n (ViÇt Nam).

- a d¡ng hoá hình théc phân phÑi, xem trÍng phân phÑi theo lao Ùng, £m b£o quyÁn kinh doanh bình ³ng cho mÍi lo¡i hình doanh nghiÇp, không phân biÇt Ñi xí.

- Giá c£, t÷ giá, lãi su¥t do thË tr°Ýng xác Ënh có sñ iÁu ti¿t cça nhà n°Ûc.

- Phát triÃn Óng bÙ các lo¡i thË tr°Ýng të hàng hoá ¿n dËch vå, thË tr°Ýng chéng khoán.

- Thñc hiÇn các ch°¡ng trình phúc lãi xã hÙi rÙng lÛn, xoá ói gi£m nghèo, giï gìn môi tr°Ýng.

+ Xây dñng nhà n°Ûc pháp quyÁn XHCN theo h°Ûng xây dñng hÇ thÑng pháp lu­t ngày càng t°¡ng Óng vÛi hÇ thÑng pháp lu­t hiÇn ¡i, ·c biÇt là phù hãp vÛi nhïng cam k¿t quÑc t¿; gi£m d§n sñ can thiÇp vi mô, sñ can thiÇp và ho¡t Ùng kinh doanh cça các doanh nghiÇp, gia tng qu£n lý v) mô, gia tng sñ phân quyÁn cho các Ëa ph°¡ng; thñc hiÇn ch¿ Ù dân chç nói chung, ·c biÇt là ß c¡ sß theo h°¡ng công khai, minh b¡ch, gia tng sñ giám sát cça các c¥p, cça công lu­n, cça QuÑc hÙi, cça HÙi Óng nhân dân các c¥p, cça các tÕ chéc xã hÙi, tinh gi£n bÙ máy và biên ch¿&

+ Xâ dñng các tÕ chéc xã hÙi phi chính phç a d¡ng gÓm các hÙi nghÁ nghiÇp, vn hoá, tôn giáo, xã hÙi&

+ HÙi nh­p quÑc t¿ sâu rÙng, tham gia vào h§u h¿t các tÕ chéc quÑc t¿, Liên hiÇp quÑc, các tÕ chéc khu vñc, ·c biÇt là ã gia nh­p WTO, trß thành nhïng quÑc gia tích cñc trong hÙi nh­p khu vñc ASEAN, ông Á.

+ B£o £m sñ c§m quyÁn và lãnh ¡o cça CS Ñi vÛi công cuÙc xây dñng và phát triÃn ¥t n°Ûc trên t¥t c£ các m·t.

c. ã xu¥t hiÇn nhïng nhân tÑ mÛi cça xu h°Ûng i lên CNXH ß mÙt sÑ quÑc gia trong th¿ giÛi °¡ng ¡i

+ Þ nhiÁu nÛi trên th¿ giÛi hiÇn nay, ·c biÇt là khu vñc Mù Latinh, të nhïng nm 1990 ã xu¥t hiÇn xu th¿ thiên t£ và ngày càng phát triÃn m¡nh m½ lên thành mÙt trào l°u vào §u th¿ k÷ XXI. Të nm 1998 ¿n nay, thông qua b§u cí dân chç, các Chính phç cánh t£, ti¿n bÙ ã lên c§m quyÁn ß 11 n°Ûc Mù Latinh. Trong ó có nhiÁu n°Ûc tuyên bÑ i lên CNXH.

+ Të nm 2005, TÕng thÑng Vênêxuêla Hugô Chavez nhiÁu l§n công khai tuyên bÑ måc tiêu cça cuÙc cách m¡ng ß Vênêxuêla là °a ¥t n°Ûc i lên CNXH, vÛi nhïng nÙi dung c¡ b£n sau:

- VÁ t° t°ßng; l¥y chç ngh)a Mác, t° t°ßng cách m¡ng và ti¿n bÙ cça Ximôn Bôliva, t° t°ßng nhân ¡o Thiên chúa giáo làn nÁn t£ng.

- VÁ chính trË: nh¥n m¡nh t° t°ßng dân chç cách m¡ng và chính quyÁn nhân dân, theo ó nhân dân có trách nhiÇm cùng tham gia quy¿t Ënh v­n mÇnh cça ¥t n°Ûc, tham gia vào công viÇc xây dñng mÙt nhà n°Ûc pháp quyÁn, thñc hiÇn công b±ng xã hÙi; xây dñng mÙt mô hình xã hÙi mÛi, n¡i mà mÍi ng°Ýi dân Áu có ch× éng cho dù ó là mÙt thÕ dân.

-VÁ kinh t¿: chç tr°¡ng thñc hiÇn kinh t¿ nhiÁu thành ph§n, trong ó kinh t¿ nhà n°Ûc và hãp tác n¯m vai trò chç ¡o; nh¥n m¡nh viÇc giành l¡i chç quyÁn quÑc gia dân tÙc Ñi vÛi tài nguyên thiên nhiên, ·c biÇt là d§u mÏ, n°Ûc s¡ch và môi sinh&

- VÁ xã hÙi: chç tr°¡ng thñc hiÇn phân phÑi công b±ng cça c£i xã hÙi à gi£i quy¿t b¥t bình ³ng và phân hoá xã hÙi

- VÁ Ñi ngo¡i: thúc ©y khÑi oàn k¿t Mù Latinh và quan hÇ hïu nghË vÛi t¥t c£ các n°Ûc; l¥y hÙi nh­p thay cho bóc lÙt; ¥u tranh cho mÙt th¿ giÛi a cñc.

- VÁ cách làm, b°Ûc i: k¿ thëa nhïng m·t tÑt ¹p cça CNXH ß Liên Xô và ông Âu tr°Ûc ây; không d­p khuôn, sao chép, mà ph£i th°Ýng xuyên Õi mÛi và sáng t¡o; bên c¡nh phát triÃn kinh t¿, coi trÍng các giá trË ¡o éc, tinh th§n, oàn k¿t dân tÙc; chú trÍng kinh nghiÇm quÑc t¿ cça các n°Ûc XHCN nh° Cuba, ViÇt Nam, Trung QuÑc&

( Tóm l¡i, të diÅn bi¿n cça tình hình th¿ giÛi të Cách m¡ng Tháng M°Ýi Nga ¿n nay có thà kh³ng Ënh r±ng: CNXH trên th¿ giÛi, të nhïng bài hÍc thành công và th¥t b¡i và sñ théc tÉnh cça các dân tÙc, nh¥t Ënh s½ có b°Ûc phát triÃn mÛi; theo quy lu­t khách quan cça lËch sí, loài ng°Ýi nh¥t Ënh s½ ti¿n tÛi CNXH. CNXH nh¥t Ënh là t°¡ng lai cça xã hÙi loài ng°Ýi.

PAGE

PAGE 1