C©u 2: Ph©n tÝch mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc. Tõ ®ã rót ra ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña nã.

* Ph©n tÝch mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc.

+ Vai trß quyÕt ®Þnh cña vËt chÊt ®èi víi ý thøc.

- VËt chÊt ( ®­îc hiÓu, ®ã lµ c¬ së vËt chÊt, ®iÒu kiÖn vËt chÊt, quy luËt kh¸ch quan) lµ nh÷ng tiÒn ®Ò, c¬ së, nguån gèc cho sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ý thøc.

- §iÒu kiÖn vËt chÊt nh­ thÕ nµo th× ý thøc nh­ thÕ ®ã.

- VËt chÊt quyÕt ®iÞnh sù ra ®êi cña ý thøc, c¶ vÒ néi dung, b¶n chÊt vµ khuynh h­íng vËn ®éng, ph¸t triÓn cña ý thøc, v× vËt chÊt lµ cã tr­íc, ý thøc lµ cã sau vµ ý thøc chØ lµ sù ph¶n ¸nh cña vËt chÊt.

- VËt chÊt thay ®æi th× ý thøc còng thay ®æi, vËt chÊt ph¸t triÓn ®Õn ®©u th× ý thøc h×nh thµnh, ph¸t triÓn ®Õn ®Êy. V× ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh thÕ giíi vËt chÊt vµo n·o ng­êi, lµ h×nh ¶nh cña thÕ giíi kh¸ch quan, vËt chÊt lµ nguån gèc cña ý thøc, quyÕt ®Þnh néi dung cña ý thøc.

- VËt chÊt quyÕt ®Þnh néi dung, b¶n chÊt, khuynh h­íng vËn ®éng cña ý thøc, vËt chÊt còng lµ ®iÒu kiÖn miªn t¶ ®Ó thùc hiÖn ho¸ ý thøc, t­ t­ëng trong ®êi sèng thùc tiÔn

VD:   + So s¸nh cuéc sèng gi÷a gia ®×nh ®«ng con vµ gia ®×nh Ýt con

          + So s¸nh cuéc sèng ng­êi d©n ë ®ång b»ng vµ cao nguyªn.

* ý thøc t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt.

- ý thøc do vËt chÊt quyÕt ®Þnh nh­ng nã kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo vËt chÊt mµ cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt, gãp phÇn c¶i biÕn thÕ giíi kh¸ch quan th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi.

- ý thøc ph¶n ¸nh ®óng hiÖn thùc kh¸ch quan cã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi vËt chÊt.

- ý thøc ph¶n ¸nh kh«ng ®óng hiÖn thùc kh¸ch quan, cã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi vËt chÊt

ý thøc dï thóc ®Èy hay k×m h·n ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi nh­ng sù t¸c ®éng cña ý thøc kh«ng ph¶i th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi…

- Tuy cã vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi nh­ng vai trß Êy bao giê còng ph¶i cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho phÐp. Suy cho cïng vËt chÊt vÉn quyÕt ®Þnh ý thøc.

* ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc.

- Tõ nguyªn lý vËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc, tÊt yÕu ®ßi hái trong ho¹t ®éng nhËn thøc thùc tiÔn ph¶i lu«n lu«n t«n träng hiÖn thùc kh¸ch quan, quy luËt kh¸ch quan. NghÜa lµ ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn, kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi  nhÊt ®Þnh mµ ®Ò ra ®­êng lèi chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, phï hîp, thóc ®Èy lÞch sö tiÕn lªn.

- Chñ quan duy ý chÝ, n«n nãng, véi vµng, tÊt yÕu dÉn ®Õn sai lÇm trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ thÊt b¹i trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.

- ChÝnh v× thÕ c­¬ng lÜnh cña §¶ng cã viÕt: “mäi ®­êng lèi chñ tr­¬ng cña §¶ng ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ, t«n träng quy luËt kh¸ch quan”.

Trong sinh ho¹t hµng ngµy cña con ng­êi tr­íc hÕt ph¶i chó ý ®Õn ®êi sèng vËt chÊt ¨n, ë, mÆc, ®i l¹i råi míi chó ý ®Õn c¸c lÜnh vùc kh¸c. Nh­ng nÕu tuyÖt ®èi ho¸ yÕu tè vËt chÊt sÏ r¬i vµo quan ®iÓm duy vËt tÇm th­êng.

- Tõ nguyªn lý ý thøc t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt, ®ßi hái ph¶i lu«n lu«n chó ý ph¸t huy ®Çy ®ñ tÝnh n¨ng ®éng, chñ quan, sù s¸ng t¹o cña con ng­êi trong viÖc nhËn thøc thÕ giíi, c¶i t¹o thÕ giíi.

Muèn vËy ph¶i kh«ng ngõng båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é, t­ t­ëng v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt cho qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n lßng yªu n­íc ý chÝ quËt c­êng, ph¸t huy tµi chÝ cña ViÖt Nam, quyÕt t©m ®­a n­íc nhµ ra khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn, l¹c hËu. Nh­ng nÕu tuyÖt ®èi ho¸ vai trß cña ý thøc sÏ r¬i vµo chñ nghÜa duy t©m.

C©u 3: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa quy luËt nh÷ng thay ®æi dÇn dÇn vÒ l­îng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt vµ ng­îc l¹i.

* §Ó n¾m ®­îc quy luËt cÇn ph¶i n¾m ®­îc c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n sau:

- Kh¸i niÖm vÒ chÊt: chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ tÝnh quy ®Þnh bªn trong vèn cã cña sù vËt, lµ tæng hîp nh÷ng thuéc tÝnh kh¸ch quan vèn cã cña nã, nãi leen nã lµ c¸i g×, ®Ó ph©n biÖt nã víi c¸i kh¸c.

- Kh¸i niÖm vÒ l­îng: lµ ph¹m trï triÕt häc ®Î chØ tÝnh quy ®Þnh vèn cã cña sù vËt nh­ng ch­a nãi râ sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a nã vµ sù vËt kh¸c mµ chØ nãi lªn quy m«, tr×nh ®é sè l­îng, møc ®é ph¸t triÓn cña sù vËt.

- Kh¸i niÖm ®é: lµ mèi liªn hÖ quy ®Þnh lÉn nhau cña chÊt vµ l­îng, nã lµ giíi h¹n mµ trong ®ã tuy l­îng ®· thay ®æi mµ sù vËt vÉn lµ nã mµ ch­a thay ®æi thµnh c¸i kh¸c.

- Kh¸i niÖm vÒ ®iÓm nót: Giíi h¹n mµ ®Õn ®ã x¶y ra nh¶y vät lµ ®iÓm nót.

* Ph©n tÝch néi dung quy luËt l­îng – chÊt.

- Nh÷ng thay ®æi vÒ l­îng dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi vÒ chÊt:

Qu¸ tr×nh vËn ®éng, ph¸t triÓn cña sù vËt diÔn ra b»ng c¸ch l­îng ®æi dÇn dÉn ®Õn chÊt ®æi. Sù vËt tån t¹i trong sù thèng nhÊt gi÷a chÊt vµ l­îng. ChÊt l­îng qua l¹i lÉn nhau, l­îng biÕn ®æi dÇn dÇn (t¨ng hoÆc gi¶m trong giíi h¹n ®é). Sù thay ®æi vÒ l­îng ch­a lµm thay ®æi hoµn toµn vÒ chÊt nh­ng ¶nh h­ëng vÒ tr¹ng th¸i cña chÊt. L­îng ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh, hÕt giíi h¹n ®é th× ®ã chÝnh lµ ®iÓm nót, ®©y x¶y ra nh¶y vät. §ã lµ sù chuyÓn biÕn vÒ chÊt, chÊt cò mÊt ®i, chÊt míi ra ®êi giai ®o¹n biÕn ®æi vÒ l­îng cña sù vËt, nh­ng nã kh«ng chÊm døt sù vËn ®éng mµ chØ chÊm døt mét d¹ng tån t¹i cña sù vËt, chÊm døt mét giai ®o¹n vËn ®éng nµy sang mét giai ®o¹n vËn ®éng kh¸c.

- ChÊt míi ra ®êi t¸c ®éng ®Õn sù biÕn ®æi cña l­îng: ChÊt míi ra ®êi t¹o ra sù thèng nhÊt míi gi÷a ®é vµ l­îng míi.

- ChÊt míi h×nh thµnh l¹i quy ®Þnh sù biÕn ®æi cña l­îng. Sù ¶nh h­ëng cña chÊt ®Õn l­îng cã thÓ biÓu hiÖn ë quy m«, møc ®é, nhÞp ®iÖu ph¸t triÓn cña l­îng míi.

Trong sù vËt míi l­îng l¹i tiÕp tôc biÕn ®æi ®Õn hÕt giíi h¹n ®é, ®ã lµ ®iÓm nót, ë ®©y l¹i x¶y ra nh¶y vät vµ cã sù biÕn chuyÓn vÒ chÊt, chÊt míi h¬n ra ®êi, sù vËt cò l¹i mÊt ®i, sù vËt míi ra ®êi thay thÕ cho nã. Sù ra ®êi cña chÊt míi l¹i t¸c ®éng ®Õn sù biÕn ®æi cña l­îng míi, cø nh­ vËy sù vËt hiÖn t­îng vËn ®éng, ph¸t triÓn lóc th× dÇn vÒ l­îng, lóc th× nh¶y vät vÒ chÊt.

* ý nghÜa ph­¬ng ph¸p luËn cña quy luËt.

Khi xem xÐt sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt, ph¶i xem xÐt nã táng quan hÖ ®èi lËp, c¸i míi ra ®êi tõ c¸i cò, c¸i tiÕn bé ra ®êi tõ c¸i l¹c hËu, c¸i phñ ®Þnh ra ®êi tõ c¸i kh¼ng ®Þnh. Cã vËy míi thÊy ®­îc nh÷ng nh©n tè tÝch cùc ë c¸i cò, mµ c¸i míi cÇn ph¶i kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn ®i lªn.

Sù ph¸t triÓn diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc” do vËy ph¶i kiªn tr× chê ®îi, kh«ng ®­îc n«n nãng, véi vµng. Nh­ng ph¶i theo h­íng bªnh vùc c¸i míi, ñng hé c¸i míi, tin t­ëng c¸i míi, hîp quy luËt nhÊt ®iÞnh chiÕn th¾ng.

Trong qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng x· héi, sÏ cã nh÷ng b­íc th¨ng trÇm, thËm chÝ thôt lïi, hoÆc tho¸i trµo còng lµ tÊt nhiªn, nh­ng cuèi cïng c¸ch m¹ng vÉn ®i lªn, c¸ch m¹ng chiÕn th¾ng. Tõ ®ã tin t­ëng CNXH nhÊt ®Þnh sÏ trë thµnh hiÖn thùc ë n­íc ta vµ nhiÒu n­íc trªn TG.

C©u 4: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa cña quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp. Nªu vÝ dô dÉn chøng.

* §Ó n¾m v÷ng ®­îc néi dung quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp chóng ta cÇn ph¶i n¾m v÷ng mét sè kh¸i niÖm sau:

- MÆt ®èi lËp: lµ nh÷ng mÆt, nh÷ng thuéc tÝnh, nh÷ng qu¸ tr×nh cã khuynh h­íng biÕn ®æi tr¸i ng­îc nhau t¹o nªn sù tån t¹i cña sù vËt vµ hiÖn t­îng.

- M©u thuÉn: lµ kh¸i niÖm chØ sù liªn hÖ t¸c ®éng lÉn nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp. Mçi m©u thuÉn lµ mét cÆp ®èi lËp trong mét sù vËt võa thèng nhÊt víi nhau võa th­êng ®Êu tranh víi nhau.

- Sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp: lµ sù rµng buéc lÉn nhau, n­¬ng tùa vµo nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp. MÆt nµy lÊy mÆt kia lµm tiÒn ®Ò tån t¹i cho m×nh.

- Sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp: lµ sù t¸c ®éng qua l¹i theo xu h­íng bµi trõ vµ phñ ®Þnh lÉn nhau, sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau cña c¸c mÆt ®èi lËp.

* Néi dung quy luËt:

- Mçi sù vËt hiÖn t­îng trong TG kh¸ch quan ®Òu lµ sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp. Hai mÆt ®èi lËp cña hiÖn t­îng sù vËt hiÖn t­îng thèng nhÊt víi nhau t¹o nªn mét m©u thuÉn. Khi míi xuÊt hiÖn m©u thuÉn biÓu hiÖn ë sù kh¸c nhau cña hai mÆt trong sù vËt. Sù kh¸c nhau ®ã dÇn dÇn chuyÓn thµnh sù ®èi lËp. Khi ®ã m©u thuÉn béc lé râ nÐt, hai mÆt ®èi lËp ®Êu tranh víi nhau. Sù ®Êu tranh ph¸t triÓn ®Õn gay g¾t, lªn ®Õn ®Ønh cao th× x¶y ra xung ®ét gi÷a hai mÆt. Hai mÆt ho¸ lÉn nhau trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh tøc lµ m©u thuÉn ®­îc quyÕt.KÕt thóc sù thèng nhÊt cò cña c¸c mÆt ®èi lËp, mét sù thèng nhÊt xuÊt hiÖn, c¸c mÉu thuÉn cò mÊt ®i, m©u thuÉn míi ra ®êi, sù vËt ®i, sù vËt míi ra ®êi thay thÕ cho nã. Trong sù vËt míi, cã sù thèng nhÊt c¸c mÆt ®èi lËp l¹i ®Êu tranh víi nhau, m©u thuÉn l¹i ph¸t triÓn vµ l¹i diÔn ra th­êng xuyªn lµm cho sù vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng, ®ã lµ luËt vèn cã cña mäi sù vËt, hiÖn t­îng. Sù chuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tÊt yÕu vµ diÔn ra mu«n h×nh mu«n vÎ. §èi víi c¸c sù vËt sù chuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi lËp còng kh¸c nhau, cã hai hiÖn t­îng c¬ b¶n:

+ MÆt ®èi lËp nµy trùc tiÕp chuyÓn ho¸ thµnh mÆt ®èi lËp kia – sang c« lËp víi m×nh.

+ C¶ hai mÆt ®èi lËp chuyÓn ho¸ thµnh c¸i kh¸c, lªn h×nh thøc cao h¬n.

- Sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn thay thÕ thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp, thÓ thèng nhÊt cßn tån t¹i th× sù vËt cßn tån t¹i ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lmµ cho thÓ thèng nhÊt còng bÞ ph¸ vì, thÓ thèng nhÊt x¸c lËp, sù vËt ph¸t triÓn.

+ Lªnin nãi: “Sù ph¸t triÓn lµ cuéc ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp”.

ThËt vËy, ®Êu tranh gi÷a ®iÖn tÝch (-) vµ (+) lùc hót vµ ®Èy, ®ång hîp vµ dÞ hîp.. lµm cho TG vËt chÊt **

- §Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tuyÖt ®èi, thèng nhÊt lµ t­¬ng ®èi

+ Thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ t­¬ng ®èi cã ®iÒu kiÖn t¹m thêi, tho¸ng qua, ®øng im. §ã lµ thêi ®iÓm c¸c mÆt ®èi lËp phï hîp ®ång nhÊt, t¸c dông ngang nhau.

+ §Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ tuyÖt ®èi, vÜnh viÔn v× nã diÔn ra liªn tôc kh«ng bao giê trong tÊt c¶ qu¸ tr×nh tån t¹i, trong thèng nhÊt cïng ®Êu tranh. §Êu tranh lµ thÓ thèng nhÊt cò bÞ ph¸ vì, thÓ thèng nhÊt míi xuÊt hiÖn tiÕp tôc ®Êu tranh g¾n liÒn vËn ®éng.

* ý nghÜa cña quy luËt m©u thuÉn.

M©u thuÉn lµ kh¸ch quan vµ phæ biÕn chóng ta ph¶i biÕt ph©n tÝch c¸c mÆt ®èi l¹p ra m©u thuÉn cña nã, cã nh­ vËy míi n¾m ®­îc b¶n chÊt cña sù vËt, hiÖn t­îng t×m ra khuynh h­íng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña chóng, ®Ó cã biÖn ph¸p c¶i t¹o

- Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch m©u thuÉn: V× trong sù vËt, qu¸ tr×nh cã nhiÒu m©u thuÉn cã vai trß, vÞ trÝ kh¸c nhau do ®ã ph¶i biÕt ph©n tÝch m©u thuÉn cô thÎ t×m c¸ch gi¶i quyÕt cô thÓ ®èi víi tõng m©u thuÉn. Tu©n theo quy t¾c ph©n tÝch cô thÓ cña mçi t×nh huèng cô thÓ.

- Ph­¬ng ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉn:

+ M©u thuÉn cã qu¸ t×nh ph¸t triÓn cao h¬n cho nªn nã ®­îc gi¶i quyÕt khi ®a cã ®­îc ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶i quyÕt. ViÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn ph¶i tu©n theo quy luËt kh¸ch quan

+ M©u thuÉn ®­îc gi¶i quyÕt b»ng con ®­êng ®Êu tranh, c¸c h×nh thøc ®Êu tranh còng ph¶i kh¸c nhau, ®Ó phï hîp víi tõng lo¹i m©u thuÉn.

+ M©u thuÉn ph¶i ®­îc gi¶i quýªt mét c¸ch cô thÓ. Cã nhiÒu h×nh thøc ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp nªn chóng ta ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh cô thÓ ®Ó lùa chän h×nh thøc ®Êu tranh phï hîp nhÊt.

VD:     + Trong KH cã t­ t­ëng KH vµ ph¶n KH      + Trong con ng­êi  cã ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm

C©u 5: Ph©n tÝch néi dung vµ ý nghÜa quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh?(Nªu râ ®Æc tr­ng phñ ®Þnh biÖn chøng tÝnh chu kú cña sù ph¸t triÓn vµ khuynh h­íng ph¸t triÓn ). Nªu vÝ dô minh chøng.

* Ph©n tÝch néi dung quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh.

- Phñ ®Þnh: lµ kh¸i niÖm triÕt häc nh»m ®Ó chØ ra sù ra ®êi cña sù vËt míi trª c¬ së mÊt ®i cña sù vËt míi. - Phñ ®Þnh biÖn chøng: lµ sù phñ ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn tiÕp sau – Sù vËt hiÖn t­îng, trong TG kh¸ch quan lu«n vËn ®éng ph¸t triÓn liªn tôc kh«ng ngõng. Mét chu kú, mét vßng kh©u cña sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt bao gåm hai lÇn phñ ®Þnh vµ ba giai ®o¹n: giai ®o¹n kh¼ng ®Þnh, giai ®o¹n phñ ®Þnh, giai ®o¹n phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh. Qua hai lÇn phñ ®iÞnh sù vËt hoµn thµnh ®­îc mét chu kú ph¸t triÓn cïa nã. Sù phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt t¹o ra c¸i ®èi lËp víi sù vËt ban ®Çu, ®ã lµ mét b­íc trung gian trong sù ph¸t triÓn, sù phñ ®Þnh lÇn thø hai t¸i lËp l¹i c¸i ban ®Çu, nh­ng trªn c¬ së míi cao h¬n, nã thÓ hiÖn b­íc tiÕn cña sù vËt. Sù phñ ®Þnh lÇn thø hai nµy ®­îc gäi lµ phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh. Phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh xuÊt hiÖn víi t­ c¸ch lµ c¸i tæng hîp tÊt cat c¸c yÕu tè tÝch cùc ®· ®­îc ph¸t triÓn tõ tr­íc trong c¸i kh¼ng ®Þnh ban ®Çu vµ trong c¸i phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt. C¸i tæng hîp nµy lµ sù thèng nhÊt, biÖn chøng tÊt c¶ c¸c yÕu tè tÝch cùc trong giai ®o¹n tr­íc vµ nh÷ng yÕu tè míi xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh phñ ®Þnh. C¸i tæng hîp cã néi dung toµn diÖn vµ phong phó h¬n kh«ng cßn phiÕn diÖn nh­ trong c¸i kh¼ng ®Þnh ban ®Çu vµ trong c¸i phñ ®Þnh lÇn thø nhÊt. Phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh kÕt thóc mét chu kú ph¸t triÓn ®ång thêi l¹i lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña mét chu kú ph¸t triÓn vÒ sau.

- §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh chÝnh lµ sù ph¸t triÓn d­êng nh­ quay trë l¹i c¸i cò nh­ng víi c¬ së cao h¬n.

- PhÐp biÖn chøng duy vËt thõa nhËn, vËn ®éng ph¸t triÓn ®i lªn, lµ xu h­íng chung cña TG. Nh­ng kh«ng diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc” quanh co phøc t¹p.

Lªnin viÕt: “NÕu quan niÖm lÞch sö thÕ giíi ph¸t triÓn ®Òu ®Æn, kh«ng cã vÊp v¸p quanh, kh«ng cã thôt lïi, lµ kh«ng biÖn chøng, kh«ng khoa häc, kh«ng ®óng vÒ mÆt lý luËn”. Së dÜ nh­ vËy lµ v× trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh c¸i cò tuy ®· cò, nh­ng cßn cã nh÷ng yÕu tè, nh÷ng mÆt, nh÷ng bé phËn vÉn m¹nh h¬n c¸i míi. C¸i míi v× lµ míi nªn cßn non nít, ch­a cã kh¶ n¨ng th¾ng ngay c¸i cò. Do vËy, cã lóc, cã n¬i c¸i míi hîp víi quy luËt cña sù ph¸t triÓn nh­ng vÉn bÞ c¸i cò t¸c ®éng trë l¹i, g©y khã kh¨n, c¶n trë, c¸i míi ph¶i t¹m thêi thôt lïi. V× vËy, sù ph¸t triÓn cã tÝnh quanh co, phøc t¹p diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc’.

* ý nghÜa quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh.

Khi xem xÐt sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt, ph¶i xem xÐt nã trong quan hÖ ®èi lËp c¸i míi råi ®· tõ c¸i cò, c¸c tiÕn bé ra ®êi tõ c¸c l¹c hËu, c¸i phñ ®Þnh ra ®êi tõ c¸i kh¼ng ®Þnh. Cã vËy, míi thÊy ®­îc nh÷ng nh©n tè tÝch cùc ë c¸i cò mµ c¸i míi

- CÇn ph¶i kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn ®i lªn.

- Sù ph¸t triÓn diÔn ra theo ®­êng “xo¸y èc’, do vËy, ph¶i kiªn tr×, chê ®îi, kh«ng ®­îc n«n nãng, véi vµng. Nh­ng ph¶i theo h­íng bªnh vùc c¸i míi, tin t­ëng c¸i míi, hîp luËt nhÊt ®Þnh chiÕn th¾ng. - BiÕt ph¸t hiÖn ra c¸i míi, tÝch cùc ñng hé c¸i míi, ®Êu tranh cho c¸i míi th¾ng lîi, t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸i míi ra ®êi vµ chiÕn th¾ng c¸i cò, c¸i l¹c hËu v× c¸i m¬i ra ®êi, c¸i míi bao giê còng non yÕu, ph¶i ph©n biÖt c¸i m­ãi thùc thô víi víi míi gi¶ t¹o, c¸i cò ®éi lèt c¸i míi.- Ph¸t triÓn ®ã lµ khuynh h­íng cña c¸c sù vËt, hiÖn t­îng nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ sù ph¸t triÓn theo ®­êng th¼ng t¾p, mµ sù ph¸t triÓn ®ã theo ®­êng “xo¸y èc’ ®«i khi cã nh÷ng b­íc thïi lïi t¹m thêi v× vËy ph¶i chèng quan ®iÓm l¹c quan qu¸ møc, hoÆc th¸i ®é b¶o thñ

VD:   H¹t thãc -> c©y lóa -> nh÷ng h¹t thãc

          T»m -> kÐn -> nhéng -> ngµi -> trøng

Trong qu¸ tr×nh CMXH sÏ cã nh÷ng b­íc th¨ng trÇm, thËm chÝ thôt lïi hoÆc tho¸i ho¸ còng lµ tÊt nhiªn, nh­ng cuèi cïng c¸ch m¹ng vÉn ®i lªn, c¸ch m¹ng chiÕn th¾ng. Tõ ®ã tin t­ëng CNXH nhÊt ®Þnh sÏ trë thµnh hiÖn thùc ë nø¬c ta vµ nhiÒu n­íc trªn TG.