IV.  MẤYPHƯƠNGPHÁPLUYỆNTẬPTHENCHỐT

1.  Thânpháp(phươngphápluyệntậpthân)

ThânpháptrongTháicựcquyềnchủyếulà“lậpthâncầnphảithẳng,thoảimái,chốngđỡđượchaimặt”;khôngđượclàmchocácbộphậnbịtảnmạn,phảithểhiệnđượcsựngayngắn,tựnhiên,thoảimái,nghiêmtúc,hòathuận.Khitiếnlên,lùilại,quayphải,quaytrái,độngtáccủatứchidùthayđổithếnàothìtừđỉnhđầuxuống  phầnthântớitậnhậumôncũngphảiluônluônthẳngđứng“thượnghạnhấtđiều  tuyến”.Lýluậnvềquyềnthuậtcónói:“Báchhội(đỉnhđầu),trungcực(bụngdưới),nhấttríquânthông”.Nhữngtưthếthânphụcvềtrước,ngửavềsau,nghiêngphải,ngảtráiđềukhôngđúngyêucầu,đềulànhữngkhuyếtđiểmvềthânpháp,sựcânbằngtrêndướigiữahaivaivớihaihông,giữahaivúvớihaigócbụng,cùngtiếncùnglùi,khôngcáitrướccáinàosaulàđiềuthenchốtgiúptathựchiện“thượnghạ  tươngtùy”,“thượnghạnhấtđiềutuyến”(trêndướitheonhau,trêndướinằmtrên một đường thẳng)trongthânpháp.

“Trungchính”trongthânphápcủaTháicựcquyềngiốnghưthẳngthânkhitĩnhtọa.Giữchothânthẳnglàđiềuđặcbiệtquantrọngđốivớingườicótuổi,thântrênphụcvềphíatước,đầungảvềtrước,cònglưng,làmhỏngtưthế “Hư lĩnhđỉnhkình”làđặctrưngcủangườigià.

ThếnhưngtrongkhitậpTháicựcquyềncũngcólúcduỗilúcco,thân cũngcólúcnghiêngngả,cólúcđộcongcủaeokhálớn,cóđiềunhữnglúcđótavẫnphảibảođảmđượcnguyêntắc“Báchhội–Trungcực,Nhấtkhíquânthông”,đógọilà “Trungchính chithiên”(nghiênglệch trongngaythẳng).

Cácđộngtáccủathânmuốnthựchiệnđượcnhẹnhànglinhhoạtphảinhờvàosựvậnđộngcủaphầneo,hôngvàngực,  khiếntaluônluôngiữđscthăng bằngtoànthânởmọigócđộ.Điềukịnhấtlàđểđầuvàthânđổvềphíatrước,lưnggù,eo cong.Xươngcùng chínhgiữacótácdụngthenchốttrongviệcbảo đảmsự“Trungchính”(ngaythẳng)củaphầntrên.Phảicoitrọngviệcgiữcho thânthẳng,songnếukhôngkếthợpvớiviệcthựchiện“Hàmhung bạtbối”thì phầnngựccủathântrênsẽcứngnhắckhôngvậnđộngđược,khiluyệntậpnếuluônluônlưutâmtớiviệcđưaýthứcxuống  bụngdưới,phầneothảlỏng, chìmthẳngxuống,xươngchậucólực,mạchmáu  quanheonođủ,thìphầndướitựnhiênsẽcócảmgiácvữngchắc,dùngýthứcđểđiềukhiểnthảlỏngcácđốtxươngvàcáccơởphầnlưngvàphầnngựcthìtựnhiên  hìnhthànhđượctưthế“Hàmhungbạtbối”,“Lỏngvaichìmchẩu”cũng cóthểhỗtrợ choviệchìnhthànhtưthế“Hàmhungbạtbối”.“Hàmhungbạtbối”khácvới bệnh  trạng“Lưnggùngựclép”.Khi“Hàmhungbạtbối”,cơhoànhnởrãnxươngphíadưới,tựnhiênhìnhthànhsựhítthởsâu,cóthểhỗtrợchoviệcdồnkhíxuốngbụng,khiếnthântrênnhẹnhànglinhhoạt,thândướivữngchắc,nókhácvớitrạngtháitrênnặngdướinhẹkhiưỡnngực.Sựnởra–colại,nâng lênhạxuốngcủaváchngăn.Khiến cơhoành cólực,khoangbụngvàgancũngvậntheoquyluậtlúcxiếtchặtlúcthảlỏngnhờáplựccủabụng,điềunàycó lợichoviệcdẫnmáuvàthúcđẩyhoạtđộngcủagan.Ngượclại,khoangngựcvàphổicũngđượcrènluyện,tăngcườngkhảnănghoạtđộngcủaphổi.Nhưvậyđãlàmchocơ,xương,gânởvùnglưng–ngựcđượcrènluyện.“Lựcdồnvàocộtsống”,“Lựcphátratừcộtsống”,đótứclàcáchnóivề“Hàmhungbạt bối” .

Ngoàira,takhôngđượclýgiải“Hàmhungbạtbối”theohìnhthức,nếu

khôngsẽdễtạothànhtưthếgùlưngkhôngphùhợpvớinguyêntắcthân

thẳng.Cùngvớisựthayđổikhai,hợp,hư,thựccủađộngtác,cộtsốngcũnghơivậnđộngcoduổitrongtrạngtháithânthẳng.

Sựkếphợpgiữabayêucầu:thânthẳngthoảimái,nhẹnhànglinhhoạtvàvữngchắctrongthânpháplà đặcđiểmcủathânpháptrongTháicựcquyền.

CácnhàquyểnthuậttheokiểuTrầnvàVũkhiluyệnthânphápchủtrươngviệc  thayđổitích,pháttổnglựctoànthânđòihỏiphải“Nhấtthânbịngũ cung”(mộtthânphảicónămcung).XingiớithiệuphươngphápthaotáccụthểđểnhữngaithíchThái cựcquyềnthamkhảo,lựachọn.

“Nhấtthânbịngũcung”nghĩalàphầnthângiốngnhưmộtcánhcung,haitaylàhaicánhcung,haichânlàhaicánhcung.Ngũcunghợpnhất,tứclựctổngthểtoànthân,độngvàolàlậptựcvậnđộnglinhhoạt,cóthểtíchlũycũngcóthểphátlực,liên tụckhôngngừng.

Trongthâncunglấyphầneolàmtaycung,luôntậptrungýthứcvàohuyệt mệnhmôn(trênsốnglưngđoạnđốidiệnrốn),khihoạtđộnglấyhuyệtmệnhmônlàm  động  lựcbanđầu,haithân,haiphíathắtlưngluônphiênquay…khiếncơlưngđượcthảlỏngtheohìnhcung–thayđổilúchưlúcthực.Khimở,hítvàophátlực,lựcdồnvềtrước,cònhuyệtmệnh  môntrụởphíasau.Khikhéplạithởra,huyệtmệnhmôntrướctiênđượckéovềphíasau.Ámôn(đốtđầutiêncủaxươngcổ)và  xườngcunglàhaiđầucung,đốtđốixươngtrên-dưới,điềutiếtmựcđộvậnđộng,tăngcườngthểtíchphátcủathâncung.Trongthủcunglấykhuỷutaylàmcung,tậptrungýthứcvàođốtchẩu,khiếnnóđượcthảlỏng,chìmxuốngmàcóđịnhhướng.Cổtayvàxươngquaisanhlàhaiđầucung,đầucungcầnphảicốđịnhđốixứngtrướcsau;trongtrạngtháimềmmạilinhhoạt,tadùngphươngthức“Tọauyển”đểcốđịnhtaylại(khớpbàntaychìmxuốngmàcólực,đốtcổtaymềmmạimàkhôngyếuớtgọilàTọauyển);dùngýthứcđểcốđịnhxươngquaisanh,khiếnnókhônglắc lư,xươngquaisanhđiềukhiểnđộnghướngcủahai  tay,cốđịnhxươngquaisanhlàtiềnđề cốđịnhhaitay.

Trongtúccung,lấyđầugốilàmtaycung,khớpxươngchậu–đùivàgótchânlàhaiđầucung.Khớpgốicólựcvàhơinhôvềtrước(khôngnhôquámũichân),  khớpchậu–đùiđượcthảlỏngchìmxuống,môngvàgótchânthẳngnhau,lựccủa  môngphảiđượcđưaxuốnggótchân,ngónchân,bànchân,gótchânđèxuốngmàlạinhưlậtlên,lựcchânvàeosẽtựnhiêntheonhau.“Cótrêntấtphảicódưới,có  tướctấtphảicósau,cótráitấtphảicóphải”,tươngphảntươngthành.Nhưvậykhiếntacóthểthựchiệnquytrình: lựcbắtđầukhởipháttừgótchân,đượcđiềukhiểnởphầneo,đượcthôngquasốnglưngvàthểhiệnraởngóntay.

Nămcunghợplạithànhmộtcung,lấythâncunglàmchính,thủcung,túccunglàphụ,lấyeolàmtrục,trênnốivớihaitay,dướinốivớihaichân,trêndướitheonhauthìgiữacũngtựnhiêntheonhau.

Khiđứngởmỗithế,cầnphảikiểmtraxemđãcóđủnămcungchưa,đãhìnhthànhthếtíchphátvừacóthểtrụđược8mặt,lạivừacóthểbiếnhóaở8mặthaychưa?Trụ8mặtcónghĩalànóitớisựổnđịnhvữngchắc,biếnhóa8mặtlànóivềsựsựvậnđộnglinhhoạt.

ViệchưthựctoànthântrongTháicựcquyềnđượcthựchiệnnhờsựthay đổicủathân,cáiquyếtđịnhsựthayđổicủathânlàhuyệtMệnhmôn.Khicột sốngphầneovậnđộngthìtoànthânvậnđộngtheo.Nộingoạihợpnhấtmà chủ,thứvậnrõràng,nhờvậymàcácbộphậnđềucósựthôngliềnvàphối hợpnhịpnhàng.Huyệt  Mệnh  mônlàthenchốtcủathenchốttrong“thâncung”.Khiđánhtay,“Ngũcunghợpnhất”đượcbiểuhiệnnhưsau:tayvừara,5 cungđãxuấthiệnđủ,độnglựcnguồndocộtsốngphầneo cungcấp,toànthâncólực;khitayvậnđộngtheohìnhcungthìlựcpháttheođườngthẳng,

thểtíchphátthayđổitheonhauliênhòanliêntục.Nhưvậygọilà“toànthân đềulàquyền”,“toànthân chỗnào cũnglàtháicực”.

“Ngũcunghợpnhất”làmộtquyđịnhcụthểtrongphươngpháprènluyệntổnglựcnộingoạitoànthân.Khidừngthếgọilàtĩnh,“Tĩnhtrunghữuđộng”;khiđổi thếgọilà động,độngmànhưtĩnh.

2.  Bộpháp(phươngphápluyện bướcchân)

Mấytưthếcơbảntrongbộphápgọilà“Bộhình”.Sựthayđổibộhìnhgọilà“Bộpháp”.

YêucầuđốivớibộpháptrongTháicựcquyềnlà:thựchiệnviệcchuyển

hóatiến–lùi,phânrõhư,thực.Chântráihưthìchânphảithực,chântráithựcthì  chân  phảihư.Khitiếnlênlùilại,phầneocũngphảidịchchuyểntheo. Bước chânphảinhẹnhànglinhhoạt;đặt chânphảivững,khônglắclưrunrẩy.

Bộpháplàcơsởđểgiữthăngbằngvànângđỡtoànthân,độngtáclinh

hoạthay chậmchạp,điềunàyquyếtđịnhbởibộpháp có chínhxáchaykhông.

BộpháptrongTháicựcquyền,giốngnhưthủpháp,vậnđộnghìnhcungvàhìnhtròn,tuyệtđốikhôngđượcđithẳngvềthẳng,lênthẳngxuốngthẳng, độngtáccủachânphảiđượctiếnhànhđồngthờivớiđộngtáccủatay,chỉcótayvậnđộngtheo  chân,chânchuyểnđộngtheotaythìmớiphùhợpvớinguyêntắc“Thượnghạtươngtùy”(trêndướitheonhau).Khibướcra,trướctiênphảithumộtbênhôngvào,  phầnbụngcủabênnàycăngđầyđèxuốngmộtchân,ổnđịnhtrọngtâm;sauđóchânkiatừtừbướcratheođườngvòng cung,songkhớpgốiphảihơihơira,bảođảmtínhlinhhoạtvàthếtíchcủakhớpgối.Phươnghướng,gócđộđặtchânvàsựdịchra,thuvàokhichuyển dịchhoặcsựquayphảisangtráicủagótchânđềuphảihiểuđượccáinàolà chính,cáinàolàthứ,cáinàolàhư,làthực,cáinàothựchiệntrước,cáinàothựchiệnsau.

SựchuyểnhóatừhưsangthựctrongbộphápcủaTháicựcquyềnphảiđượctiếnhànhdầndần,khôngđượclàmđộtngột.Phươngphápluyệnđểcóthểchuyểnhóadầnđượctiếnhànhnhưsau:luânlưudùngmộtchânđểnâng đỡtrọnglượngtoànthân,haichânđượcthaynhaunghỉngơi,nhưngvìđộngtáctiếnhànhchậm,đều,gầnnhư“tĩnh”,vìvậytrênthựctế,sựchốngđỡcủamộtchânvôcùnglớn,vàlượngvậnđộngcũngrấtlớn.NhữngngườitậpThái cựcquyềnlâucơchânđặcbiệtpháttriển.Songđốivớinhữngngườimớitập,dùsứckhỏetốtđếnmấycũng cảmthấykhôngdễdàngmộtchânnângđỡtoànthân,vìvậyđốivớinhữngngườinày,nhấtlànhữngngườigiàyếu,khibắt đầukhôngnhấtthiếtphânrõbướcthực,bướchư,chỉyêucầubướcngắnhơn đểgiảmbớtlượngvậnđộng,sauđócăncứvàomứcđộthànhthụcvàđiều kiệnsứckhỏemàđặtyêucầucaohơn,nhằmtừngbướcnângcaolượngvận động,tăngcườnglựcchânvàsứcđỡcủakhớpgối.

Mặc dùphảiphânrõchânhư–chânthực,songvẫn cầnphảiđảmbảo “Hưtrunghữuthực”,“Thựctrunghữuhư”.Chỉcóhưthựchòaquyệnvàonhauthì mới cóthẻbiếnhóalinhhoạt.

Khichântiếnlên,trướctiênphảinhấcđùilênlựctíchởđầugốikéogót chânlên,mũichânhơichúcxuống,sauđóduỗithẳngchân,từtừbướclên,mũibànchân từtừnânglên.Gótchântiếpđấttrước,sauđóbànchânvàmũibàn chântiếpđất.Toànbànchânápphẳngxuốngmặtđất.

Khilùilại,trướctiênphảinhấcđùilên,lựctíchởđầugối,kéogót chânlên,mũibànchânhơichúcxuốngsauđótừtừduỗivềphíasau,mũibàn chânhoặcbànchântiếp đấttrước,rồicảbàn chântiếpđất.

Khi“lưỡngtúckhailập”,chânsauhơidịchvềphíatrướccũngđềuphải

nhấcđùitrước,lựctíchởđầugốikéogótchânlên,mũichânhọăcbànchân

tiếpđấttrước,sauđógótchânmớitiếpđất.Đốivớinhữngđộngtáckhichânsaubướclênnhưngkhôngbướcquáchântrướcđềuphảiđểmũichânhoặcbànchântiếpđấttrước,vìkhoảngcáchgiữachântrướcvàchânsaulúcnàykhônglớnnên  gót  chântrướcvàgótchânsaucóthểnằmtrênmộtđườngthẳng.

Khitiến lênhoặclùilạibằngnhữngbướcdài,thìchântrướcvàsaukhôngnên nằmtrênmộtđường thẳng,màphảilệchnhau,nhưvậykhivậnđộnghoặc khidừngthếmớicóthếđứngvững.

Nhữngngườimuốntăngcườnglượngvậnđộngthìchitrênchidướicầnphảiđềucầnđưalựctới,nguồnlựctừcộtsốngphầneovàđượcđưatớitứ chi.Phươngphápđưalựcvàochidướinhưsau:xươnghôngphảiđượcthảchìmxuống,mạch  máuquanheođượcnóđủ,môngvàgótchântạothànhđườngthẳngđứng,chùng  gốimởhông.Lựcởmôngphảiđượcđưatớigót chân,vìtrọngtâmphânthânvàchitrênđèxuống,khớpgốicàngvữngchắc cólực,lựccủahaichândườngnhưđược cắmxuốngđất; chântrướcđặtxuống đất,ngóncáicólực,chânsauđặtxuốngđất,ngónútcólực,trọngtâmrơivàogiữahaichân.Sựbiếnđổihưthựccủahaichânhoàntoànphụthuộcvàosựbiếnđổi củaháng.

Nhữngngườiđãluyệntậplâuthìtrongquátrìnhvậnđộngvẫnluôngiữđượcthăngbằng,vữngchắcchophầndướiởmọigócđộ,giốngcâycổthụkhôngbịlaygốc.Khiđánhtaythìlựcđượcbắtđầutừgótchân,phátđitừcột sống, đưaratớingóntay,lựcphátkhálớn,khá tậptrungvàkhánhanh.

3.  Thủphápvànhãnpháp(Phươngphápluyệntayvàmắt)

ThủpháptrongTháicựcquyềnlàcánhtaythảlỏngmềmmại,vậnđộngtheo  đườngtrònvàphảicócảnhuvàcương,khôngcứngnhắcchậmchạp, độngtácđitheođườngxoáyốc,tạonênnhữngđườngvòngtròn,vòngcungtonhỏkhácnhau.Cácđộngtácngang–dọc,thuận–ngược,lên–xuống,co–duỗiđềuphảiđitheođườngvòngcung,làmchocáckhớpxoaytrònnhưý, cácthớthịtvàtừngsợigânđềuđượcvậnđộng.Thuậtngữ“Trầmkhiênthùy chẩu”chínhlàyêucầuphảithảlỏngkhớpvai,khớpkhuỷu.“Trầmkhiênthùy chẩu”cóthểhỗtrợchophầnngựcđượcnởthoảimái,cộtsốngcólực,khíkhôngbềnhlên,điềunàycũngcólợichoviệctăngcườngsứcmạnhkhiduỗitay–cotay.Thảlỏngkhớpvai,khớpkhuỷukhôngthểtậpđượctrongthờigianngắn, màkhikhiluyệntậpmỗimộtđộngtácđềuphảidùngýthứcđểtậptrungthảlỏngchúng,nhấtlàkhichuyểnđổitưthếphảidùngýthứcđểthảlỏngvàđiềukhiểnkhớpvaikhớpkhuỷu,chỉcóthảlỏngkhớpvaivàkhớp khuỷutrước,thìđộngtáccủacánhtaymớilinhhoạt,mềmmạivàxoáytrònđược.

Khiluyệntậpphảidùngýthức,chứkhôngdùnglực,khivàothế,phảidùngtayđểđiểukhiểnkhuỷu,lấykhuỷuđiềukhiểnvai;trướckhidừngthếthì lấyvaiđiềukhiểnkhuỷu,láykhuỷuđiềukhiểntay,cánhtaytrênchuyểnđộngtheocổtay,cổtaychuyểnđộngtheobàntay.LýluậnvềTháicựcquyềncónói:“Thượnghạnhấtđiềutuyến,toànthânlưỡngthủchuyển”(trêndưới nằmtrênmộtđườngthẳng,tấtcảđều  chuyểnđộngtheohaitay).Nhữngngười muốntănglượngvậnđộngthìchitrên,chidướiđềuphảiđưađượclựcvào.Nguồnlựctừcộtsốngphầneovàđượcđưatớitứchi.Cầnphảidùngýthứcđưalựcvàotoànbộcánhtay,cònđiểmnhậnlựcthìthayđổitheosựthayđổi độngtác,“Trầmkhiênthùychẩu”thìnộilựcđượcđưađủ.Khôngđượcđưa lựctớihaivai,haivaiđượcthảlỏngthỏađángthìđộngtáccủacánhtaymớilinhhoạt,đồngthờicũngcólợichoviệc“Trầmkhí”.Nộilựcđược  thuvề sốnglưng,đưaxuốngvùng eo,đólàtừtrênxuốngdưới,gọilàhợp.Nộilựctừ vùngeođưalênsốnglưng,dànrahaitay,dẫntớicácngóntay,đólàtừtừđưa

lêntrên,gọilàkhai.Cácbướcluyệntậpcôngphuđượctiếnhànhnhưsau:trướctiênphảithảlỏng,rồitừtrạngtháithảlỏngnhậpnhu(bắtđầubằngđộngtácmềmmạiuyểnchuyển),tíchnhuthànhcương,từ cươngtrởlạinhucứnhưvậychotớikhikhônglànhucũngkhônglàcương,lànhumàcũnglàcương.Luyệnphưongphápđưalựctớiđólàđặtcơsởvữngchắcchogiaiđoạntíchnhuthànhcương,tăngcườngthểchất,pháttriểnsứcmạnh.Khiđãluyệntậplâungầythìtaytựnhiêncócảmgiácnặngnề,trongnặngnềcónhẹnhànglinhhoạt;trongnhẹnhànglinhhoạtcónặngnề;nhẹnhàngmàkhôngnhẹ bỗngphiêudiêu,nặngnềmàkhôngchậmchạp  cứngnhắc,cánhtaythuầnthụcthìnộilựcgiốngnhưthủyngânvừanặngchắclạivừalinhhoạt,cóthểtùyýdi chuyểnnhẹnhàngtớibấtkỳđiểmnào.Đóchínhlàyêucầu: “Khivận độngthìkhôngngáchnàokhôngtới”,“Lựcnhưthảlỏngmàkhôngphảithảlỏng”,“Nhưcươngmàkhôngphảicương”,“Nhưnhumàkhôngphảinhu”, “Bênngoàimềmnhưbông,trongrắnnhưthép”củaTháicựcquyền.

Khớpcổtayphảiquaytròn,ngóntayphảiđượcthảlỏngmềmmại,trướckhiđánhtay,gốcbàntayhơicólực,ngóntayhơi comàkhôngcứngnếungóntaycoquáthìkhóđưaýthứctớiđầungóntay,bụngngóntayhơicólực,nếu tậpđãlâusẽcócảmgiácngóntayphìnhra,bụngngóntaycũngđầyđặn,đóchínhlàdấuhiệukhíhuyếtvượngđãđượcđưatớiđầungóntay.LýluậnTháicựcquyềnđãnói:“Lựcđưatớibốnđầu”:đólàđầuhaibàntayvàđầuhaibànchân.Phươngphápluyệntậpđưalựctớibốnđầunàykhiếncholựctoànthânđượctậptrungrađầungóntayvàđầungónchân,phùhợpvớiyêucầu“Khivậnlựcthìkhôngngócngáchnàokhôngtới.  Khíhuyếtđượcchạytớitoànthân”.NgàynaychúngtaluyệntậpTháicựcquyềnvớimụcđíchchữa bệnh,bảovệsứckhỏe,tằngcườngthểchất,vềphươngphápluyệntậpvẫnáp dụngphươngphápluyệntậpcủacácnhàvũthuật,tấtnhiênchúngtakhôngtìmkiếmnhữngtácdụngmangtínhvũthuậtcủanó,màlàvìgiátrịtăng cườngthể chấtcủanó.

Khớpcổtaycũngphảilinhhoạtvàđượcthảchìmxuống,songkhôngđượcquálỏnglẻovàquácứngrắn,chỗnàocũngcầnphải“Nhưthảlỏngmàkhôngphải  thảlỏng”,thuậtngữgọilà“Tọauyển”.Tayvàcổtayphảinhẹnhànglinhhoạt,thả chìmvàvậnđộngtheođườngtròn,nhưvậymớiphùhợpvớinhữngphươngphápluyệntập “Tấtcảvậnđộngthaohaitay”.

Đốivớitoànthânyêucầu“Thượnghạnhấtđiềutuyến”;đốivớihaitayyêucầu“Tấtcảvậnđộngtheohaitay”màkhôngthoátlyđườngtrungtuyến.Trêndướinằm  trênmộtđườngthẳng,đólàđườngthẳngtừđỉnhđầuđếnxươngcùng,cònđườngtrungtuyếnlàlấymũivàrốnlàmgiớihạn.Khihaitayvậnđộng,taytráichịutrách  nhiệmvềnửathânbêntrái,tayphảichịutrách  nhiệmvềnửathân bênphải còngiữathìlấy mũi vàrốnlàmtrungtuyến.Trongquátrìnhtaytráivậnđộngsangphải,tayphảivậnđộngsangtráiđềuphảicómộtkhoảngthờigianngắntrênthìđốivớichópmũi,dướithìđốivớimũibànchân,khiếnđộngtáctrongkhiquaytròn  vẫnkhôngthoátlytrungtuyến,điềunàyrấtcóquanhệtớiviệcđảmbảoyêucầucủathânpháplàthânthẳng,khôngtảnmạn,khôngnghiêngngả.

Nhãnphápyêucầumắtphảinhìnngangraxatheođộngtáccủataychính.  Khiđộngtácbiếnđổi,trướctiênphảidùngýthứcđểđiềukhiểnnội tạngvềhướngđãđịnh,nhãnthầnphảiđượcđánhvềphíađịnhtrước,sauđóthânpháp,thủpháp,bộphápmớithựchiệntheonhưvậygọi là:“Nhấtchuyển nhãntắcchutoànthânđộng”(mắtthayđổilàtoànthânvậnđộngtheo).Đâylàphươngphápluyệntậpnộitạng,sauđómớivậnđộngngoạihình”.NếukhitậphiểuđượccặnkẽnhưvậythìdầndầncóthểthựchiệnmọiyêucầuvềÝ,Nhãn,Thân,Thủ,Bộ.Nói“động”thìtấtcảđều“động”,hôtĩnhthìtấtcảđều tĩnh,“Hìnhthầnhợpnhất”(ngoạihìnhvà cái thần bêntronghòahợp).

Khixemluyệntháicựcquyền,làmthếnàocó  thểbiếthọđãluyệnnhãnthầnhaychưa?Trướctiênphảidựavàonhãnphápmàđoán.Tụcngữnói:“Thầntụởmắt”,“Mắtlàcửasổtâmhồn”,cómộtsốngườikhiluyệntháicựcquyềnkhôngkhôngtậptrungánhmắt,hếtnhìntaytráilạinhìntayphải,màkhôngđưaánhmắttheohướngchuyểnđộngcủađộngtác,nhưvâỵsẽkhônggiúpíchgìchoviệcluyệntínhlinhhoạtvàmởrộngtầmnhìn củathịlực.

Nhãnthầnkhônglinhhoạt,khidừngthếánhmắtkhôngnhìnthẳng màtùytiệnthìlựckhôngvậnđượcđầyđủ,thầnkhôngtậptrungđược,nhưvậytadễdàngnhậnthấyngườiđókhôngcóthầnkhí.Khitậpquyền,ánhmắtphảinhìnraxatheohướngdi  chuyểncủađộngtác,nhưvậyphảivừarènluyệnthầnkinhnhãncầu,vừahỗtrợchoviệckhôiphục  vàtăng cường thịlực.

Luyệntậptrongmôitrườngcónhiềucâyxanhvàhoavừahítthởkhôngkhítronglành,khiến  cơthểcóthểthíchứngvớisựthayđổithờitiết, vừacólợichoviệckhôiphụcvàtăngcườngthịlực.Mỗingàydànhmộtthờigiannhấtđịnhđểluyệntập,điềunày tốtchoviệc  khôiphụcthầnkinhđạinãocủangườibệnh.Nhữngngườihàngngàyracôngviênluyện  tậpthườngthuđượchiệuquảhơnnhưngngườitậptrongphòng.Đươngnhiênnếutậptrongđiềukiệnthờitiếtkhôngtốtnhưmưatogió  lớnsươngmùthìlợiítmàhạinhiều.

Nhữngngười   đãluyệntậpcôngphuthì“Ánhmắtnhưđiện”,“Ánhmắtnhưphóngraxungquanh”,“Uythếmàkhôngdữtợn”,điềunàycótác dụngcảvề  mặtvũthuật,vídụcóthểnhìnthấuđượcđộnghướngcủađốiphương,dùngánhmắtcủamìnhdedọakhuấtphụcđốiphương;cònvềmặthìnhtượngnghệthuậtthìánhmắtlinhhoạtkhiếntagiàusứcsống.

Ánhmắtphảinhìntheođầungóntaytrỏhoặcngóntaygiữa,đưaýthứctớiđầungóntay,bụngngóntaycólực,khingóntrỏ,hoặcngóngiữacó lựcthìcácngóntaykháccũngnhậnđượclực;khiđầungóntaynhậnđượclựcthìđầungónchâncũngcólực.Nhãnthầnphảichúýtrênvàdưới,phảithểhiệnđượcthầnkhíphóngtúng,nghiêmtrang,trầmtĩnh.Lựcchỉcóthểđưatớichín  phần,songthầnkhíphảiđưatớiđược10phần.Khilựchầunhưđãđượcđưatớiđủthìđộngtáctiếptheo  bắtđầu.Trạngthái”Nhưdừngmàkhôngphảidừng,dừngmàkhôngphảidừng”khihoànthànhmỗithếlàđiềukiệntấtyếu“Cácthếgốinhau”củatháicựcquyền.Lựcdứtkhoátmàýthứckhôngđứtđoạncónghĩalàvềmặthìnhthức,độngtáchầunhưdừnglạikhihoànthành,songýthứcvẫnphảitiếptụcđượcđưavào,nộilựcvẫn  tiếptụcvậnđộng.

Đốivớingườithầnkinhquáyếu,khibắtánhmắtphảinhìnraxatheohướngvậnđộngcủataymàsẽcảmthấychóngmặtthìcóthểluyệntậptheophươngphápnửanhắmnửamởcủakiểu“Buôngrèmnhắmmắt”khitĩnhtọa.Phươngphápluyệntậpphảiphùhợpvớiđiềukiệnthểlực,nhưvậysẽkhông xảyravấnđềgìđángtiếc.

4.  Lựcháng

Cácđộngtáccủatứchitrongtháicựcquyềnđềulấyeolàmtrungtâm.Thựctiễnchothấy  trungtâmcủaeolàcộtsốngởphầneo,huyêtmệnhmônnằmtrêncộtsốngphầneolànơidồntụtrọngtâmtoànthân,cótácdụngđiềutiếtthăngbằngtoànthân,đồngthờicũnglànguồnphátlực,cộtsốngphầneođiềukhiểneoquaytráiquayphải.khiluyệntậpphảiluônchúýtớitácdụngcủahuyệtmệnhmônthìchắcchắnsẽthuđượchiệuquả.Eomuốnquayphảiquaytrái,cầnphảiđượcthảlỏnglinhhoạt,nộilựctừcộtsốngphầneođượcđưarađầubàntay,2đầubànchân,vìvậyyêucầukhiluyệntậpluônluôn

phảilưutâmtớiphần eo..Lựceophảisửdụngthỏađángthìvừatạođiềukiệnchoviệcgiữthăngbằngtoànthân,vừacólợichoviệctậptrungvàđiều hành nộilực.

Cầnchúý:phầneophảithẳngvàthảlỏng,khônglắclư,khixoaythinhẹnhàng,độxoaykhôngquálớn.Nếueolắc  vàtrụceobịcongthìtayvàchânmấtđịnhhướng,vậnđộngkhônglinhhoạt,nếugócđộvậnđộng  củatrụceoquálớnthì  độngtác  củathânvà tứ chisẽtháiquá.

Hánglàphầngiữahaiđáyhông,đáyhôngphảithảlỏng.Sựvậnđộngcủacủaeothôngnhấtvớisựvậnđộngcủakhớpchậu-đùi,nếukhớpchậu-đùivận  độngkhônglinhhoạtsẽ                                                        ảnhhưởngtớisựvậnđộngcủaeo.Khi bướcchânra.Đáyhông  củabênchânthựchơithuvàovàthảchìmxuống,thânởbênnàycũnghạxuống,bụngdướicủabênnàycũngcảmthấyđầy,khớpgốiđượctăngthêmkhảnăngchịulực,bênchânthựcvữngchắccólực,vừatăngthêmlượngvậnđộng,vừakhiếnbànchân  hưbướcranhẹnhànglinhhoạt.

Khivàothếhángphảimở,khidừngthếhángphảikhép.Nếuhángkhôngmởthìđộngtáckhônglinhhoạt.Khivàothế,mộtchânbướcra,hai đầugốivươnvềhaihướngngượcnhau,gọilàmởháng,cótácdụngduỗigâncốt,hángkhôngmở  thìkhớpxươngthảlỏngmàlựckhôngtậptrung,khidừngthế,hơihợplạigọilàhợpháng,haiđáyhángvẫnphảithảlỏnggọilà“Ngoại  hợpnộikhai”(bênngoàithìkhépbêntrongthìmở).

Khidừngthế,lựcđỉnhvậnđủ,lựceođèxuống,lựchángchìmxuống hợplại,đáyhôngmở,xươngsốngthảlỏngtừngđốt,xươngchậucólựccơhoànhlênxuốngtheonhịpthở“Khítrầmđanđiền”tựnhiênđượcthựchiện, lựccủaphầnmôngphảiđưaxuốngtớigótchân,lựccủacánhtaytụvềphíatrước,huyệtmệnhmônđưavềphíasau,cònhaichânthìchântrướccong, chânsauđạpxuống,lựcchân  nhưđượccắmxuốngđất,trên-dưới,trước-sau,trái-phải,đốixứngnhau,lựctoànthântụlạitưthếvữngchãivàhỗtrợchoviệc“trầmkhí”.

Khiđộngthế,lựchángtừháng từtrạngtháithảlỏngđượcdồnvềphíatrướchoặcphíasau,sangphảihoặcsangtrái  theođườnghìnhcung,bẹt,nhưvậysẽtựnhiêndùnglựcquasốnglưngracánhtay.Phươngpháprènluyệnphảithậttỷmỉ,  khôngđượcthểhiệnravẻngoàiđộngtác.Đâylàphươngpháprènluyệnnângcaochấtlượngđượctiếnhànhsaukhi đãthànhthụctoànbài,nhữngngườimớitậpnhấtthiếtkhôngđượcvội vàngthựchiện.

Cánhtayduỗivềphíatrước,khidùngýthứcdồnnộilựcvề  phíatrước,cầnphảikhéphángvặneo,khitớiđiểmđãđịnhđúngvịtrí,cầnphảithảhông, eochìmxuống,hángkhép.Haichânvữngchãi,bụngthảlỏngmàcăngđầy,ngựcnở,đầuthì“hưlinhđỉnhkình”,lựccánhtayphảiđưatớiđầungóntay. Vậylàhoànthànhyêucầuphầndướicơ thểvững chãiphầntrênlinhhoạt.

Nếuhángkhôngthảlỏngthìnộilựckhivậnđộngsẽchậmchạp,eokhôngthảchìmxuống,hángkhôngkhéplại,thìcánhtaykhôngđượcthảlỏngmộtcáchvữngchắc,màphiêudiêukhônglực.

Sựthayđổi“Khai,Hợp,Thực”củaháng cóquanhệtớikhảnănglinhhoạt củatoànthânvàvớitốcđộthayđổicủatrọngtâmvàđiểmnhậnlực.Việcthả chìmhángcóquanhệtớisựpháttriểncủasứcmạnhvàsứcchịuđựng.Bước chândùcóvữngchãinhưcâycổthụ,haichândùcónhưcắmchặtxuốngmặt đấtthìcũngphảidựavàosựthayđổivàvữngchãicủa  hángthìmớikhôngbị

cứngnhắc.Bướcchândùcóvữngchắcthếnào,songnếucứngnhắc,khônglinhhoạtthìdễbịđộng,“Nhutrunghữucươngtắccôngbấtphá”đócũnglàquy  luật cầnđượcápdụngthỏađángvàobướcchân.

Sựthayđổicủalựchánglàyếutốthenchốtđểđiềutiếtlượngvậnđộngtăngcườngphátlực.Sựkíchlực(kíchthíchphátlực)trongTháicựcquyềnlà mộtkiểu  phátlựcđộtngột),kíchlựccóđặcđiểmnhư:tốcđộnhanh,theođườngxoáyốc,khíđủ,lựcmạnh.

5.  Độngtáchìnhcungkiểuxoáyốcvớisựvậnđộngcủakhílựcbêntrong.

Độngtáchìnhcungtrong  Tháicựcquyềnlàbiểuhiệnbênngoàicủasựvậnđộngcuộntròncủakhílựcbêntrong.Mọiđộngtáctiếnlênlùi lại ,covàoduỗirađềuđượcthựchiệnnhờsựvậnđộngcuộntròncủakhílựcbêntrong,đóchínhlàcốtlõitinhhoacủatháicựcquyền.Đặcđiểmchủyếucủasựvận độngkhílựclànguồnlực  nằmởcộtsốngphầneo,nhờsựvặneochuyển độngcộtsống,lựcsẽthểhiệnnhưsau:vặncổtaylàmxoaychuyểncánhtayvàthểhiệnrangóntay,cònởchidướilàxoaymắtcáchân làmchuyểnđộngchân   vàđượcbiểuhiệnraởngónchân.sự  cuộn  trònliêntiếptheođườngxoáyốctạothànhmộtloạtsựvậnđộngxoáyốckhônggianphứctạpdàivô tận.tayxoaytrònrangoài(lòngbàntaytừphíatronglậtrangoài)  gọilàxoaythuận(tiếnlênkiểuxoáyốc)tayxoayvàotronggọilàxoay  ngược(lùilạikiểuxoáyốc).Xoaythuận,xoayngượcluôn   luônkhôngđượcđể  mất….Xoaythuậnlà“động”là“phân”làlựclytâm.Lựcđanđiền  đượcđưatớiđầu haibàntayvàhaibànchân,vaiđiềukhiểnkhuỷu,khuỷuđiềukhiểntay,hôngđiềukhiểngối,gốiđiềukhiển chân,hítvào,phátlực.

Xoayngượclàtĩnhlàhợplàlựchướngtâm,lựcởđầuhaibàntay  vàhaibànchântrởvềvùngđanđiền,vaidẫnkhuỷu,khuỷudẫntay,hôngdẫngối

,gốidẫn chân,hítvào,tíchlực.

TrướcđâymộtsốchuyêngiavềTháicựcquyềnhìnhdungphươngphápnàylà“Lựccuộntơ”,“Lựcrúttơ”.VìđộngtáccủaTháicựcquyềnlàđộng táchìnhvòngcungtheođườngxoáyốc,lựccũngvậntheođườngxoáyốc,nên chúngtacũngcóthểgọilà“Lựcxoáyốc”.phươngphápluyệntậpnàykhiếncơbắpvàgâncốt,cơquannộitạng củatoànthânrangoàiđềuđượcvậnđộng.

Phươngphápnàyyêucầu“Khúctrungcầuthực”(tìmcáithẳngtrongcái cong),  chỗnàocũnglàcongmàchỗnàocũnglàthẳng,congvàthẳnghòaquyệnthốngnhấtvớinhau.

SựvậnđộnghìnhtròncủaTháicựcquyềncóthểvínhưsựvậnđộngcủatráiđất,sựquaytròncủalựcbêntronglúcquaytrònvínhưgiốngnhưsựtiếnthoáicủaquayquanhkiểuxoáytrônốctựanhưquảđấtquaykhôngngừng.Đólàphần âmdươngvà âmdươngđỡnhau.Nếu vậnđộngtrònkhôngđượcởgiữaquánxuyếnthìnhưlàmặttrăngquayquanhquảđất,chỉquaymàkhông tựquay–sựvậnđộngtrònnàyvẫnlàchạy đườngthẳng.Sựxoaytròn“Khai, Hợp,Hư,Thực”củamỗiđộngtác  đểuđượctạonêntừmộtđườngtròn.Cáiđượcgọilà“Diệuthủnhấttrướcnhấttháicực”cónghĩalàmộtkhicóđộngtácthìđánhmộtvòngtròn.Trongcáivòngtrònnàyphảicóhailựcâmvàdương,phảicónhu-cócương,cóhư–có  thực,nhucương,  hưthựchòaquyệnvàonhau,nhưvậymớigọilà“diệuthủ”trongTháicựcquyềnnếuchỉnghiêngvềnhuhoặcvềcươngthì  khôngthểgọilàdiệuthủđược  bởivìhọ chỉnghiêngvềmộtmặt,khôngcótácdụng“âmdươngtươngphảntương thành”,hỗtrợnhaucùngtồntại.Sựvậnđộngvòngtrongnàycócáiđihếtcảvòngtròn,cócáinửavòngtròn,cócáivòngngược,cócáivòngthuận,cócái

vòngthuận,cócáivòngthẳng,cócáivòngngang,  vàchúngđanchéovàonhautrongcảbàiquyền.nhữngđộngtáctiếnlênlùilại,nânglênhạxuống, quay  tráiquayphải  đềuphảivẽlênđượcnhữnghìnhconghoặcvòngtròn. Sựvậnđộngcủa  taychân,nhấtnhấtphảiđitheovòngtròn,khôngđưađithẳngvềthẳng,cònvòngtrònthìcócáithẳngcáinghiêngcáithuận,cáiđảotùytheotừngtưthế.

Nộidungcủasựvậnđộngtrònnàycóđườngthẳng,đườngngang,đường nghiêng,đườngcung…nócómốiliênhệchặtchẽvớinguyênlýcủalựchọcvàtoánhọc.Sựvậnđộngcủanộilựclàđitheođườngxoáyốctừcốtsốngphầneora  tớiđầungóntay,ngónchân,cómốiliênhệmậtthiếtvớithuyếtkinh lạctrongđôngy.

Khimớitậpnênthựchiệnnhữngvòngtrònlớn,từng bướcthunhỏnhữngvòngtrònđólại,đólàphươngphápluyện“Trướctiêncầnsựmởmangpháttriển,sauđó mớicầnsựkếthợp”.Độngtácthựchiêntheovòngtrònlàtiềnđề tấtyếuđểthựchiệnsựliênkếtthoảimái.Saukhiđãthànhthụcvàdầnđạttới tớitrìnhđộ:đãvậnđộngthì tất cảcảđềuvậnđộng,đãtrònthìtấtcảđềutròn.Trongngoàitrên-dướiphảitráitựnhiênvậnđộngmộtcáchđồngthờivànhịpnhànghàihòa.ChínhvìvậycácnhàTháicựcquyềnchorằngkhiluyệnthái cựcquyềnthì“Toànthânđềulàvòngtròn”,“Toànthânchỗnàocũnglàthái cực”,“Tinhluyệndĩcực,cựctiểudiệukhuyên”đólàkếtquả củakỹthuậtcaonhất,trongđótừvòngtrònlớnluyệnthànhvòng  trònnhỏ,từvòngtrònnhỏluyệnthànhkhôngvòngtròn,từ cóhìnhluyệnthànhkhôngcóhình.Từnhữngvòngtròncựcnhỏluyệnthànhnhữngvòngtrònchỉtồntạivềýnghĩachứ khôngtồntạingoàihìnhthức,khôngnhìnthấyởbiểuhiệnbênngoài,trìnhđộ này chỉkhinàoluyệntậpthật côngphumớiđạtđược.

Dùlàvòngtrònto,vòngtrònnhỏ,haykhông  vòngtròn(vòngtrònchỉtồntạitrênýnghĩa,khôngthểhiệnrabênngoàigọilàkhôngvòngtròn)cũngđềuphảilấynộilựclàmchủđạo.Quaquátrìnhluyệntậplâudàinộilựcnàydần dầnđượcluyệnthànhmộtloạinộilựccựckỳvữngchắcmàlạicựckỳhưlinhnhư“thảlỏngmàkhôngphảithảlỏng”,“khôngphảicươngmàcũngkhôngnhu”,làcươngmàcũnglànhu”,  “nhưcươngmàkhôngphảicương”,“nhưnhumàkhôngphảinhu”,“cươngnhuhòaquyện”.Luyệntậpcàngcôngphuthì chấtlượng củanộilựcngàycàng cao.

Nộilựcphátnguồntừbụng(đanđiền).Nếutíchlựcvùngđanđiềnlà10phầnthìýthứcđưa6phầnlênhaivai,rồidẫnxuốngcánhtay,khuỷutaycổtay,bàntay,vàratớicácđầungóntay,trướctiênngónútrồilầnlượtngónápút,ngóntrỏvàngóncái.Bốnphầncònlạiđưaxuốnghaichidướiquahôngrồiphânxuốnghaiđùi,xuốngđầugối,chân,ratớiđầuhaibànchântrướctiênrangónútrồilầnlượttớingóncái.Nhưvậylựcđưatớidầuhaibàntay, haibànchântheophươngthứccuộntrònvàtheosựvậnđộngcủađộngtác,đólà sựxoaythuậntừtrongrangoài,gọilà lựcxoáyốctiến.Đây chínhlàquá trình“hô”(hítvào)“thân”(dãnra)“tiến”,“phóng”  (thảra),“khai”(mởra), phátlực.Khinộilựcvàthầnkhíđãđượcđưađủ,tưthếnhưdừngmàkhôngphảidừng,nhữngcáiđãđượcmởratrongquátrìnhtrướcchuyểnsangtụlại, nữngcáiđãđượcdẫnđinaychuyểnsangthuvề,khíhítvàonayđượcchuyểnsangdầndầnthởra,lúcnaynộilựcđãđượcđưarađầuhaibàntayvàbànchântheođườngcũcuộntrởvềbụng(  đanđiền)..Đólàsựxoayngườitừ ngoàivàotrong,gọilàxoáyốclùi,đâychínhlàquátrình“hấp”(thởra),“khuất”  (colại),“thoái”,“thulại”,“hợp”,tíchlực,sởdĩkhitập  Tháicựcquyềncầnphảitừtừkhôngnênquánhanhvàcầnphảituânthủphươngphápluyệntập“đãvậnlựcthìkhôngngáchnàolàkhôngtới”.Nếubắtđầumàđã tậpnhanhngaythìkhôngthểthựchiệnđượcyêucầunày.Chỉkhinàotậptới

mộttrìnhđộnhấtđịnhmớibắtđầutừchậmchuyểnsangnhanh,rồilạitừnhanhvềchậm,cứnhưvậylặpđilặplạinhiềulầnchotớikhinhanhchậm đềuthànhthụcthìlúcđómọiđộngtácsẽcực“hư”vàcũngcực“linh”,cựcnhẹmàcựcnặng,nhanhchậmtùyý.Chấtlượngcủanộilựclàvôcùngkhônggiớihạn,nộilực càngnhiềuthìđộngtáccànglinhhoạt,tăngcườngđượchiệuquả“lúcẩnlúchiện”khiến  đốiphươngkhôngđốiphónổidovậymàmấtthăngbằng vàbịđộng.

Sựnặngnhẹ,cươngnhu,nhanhchậm,hưthựccủanộilựckhivậnđộngnênlàlúccólúckhông,lúcẩn,lúchiện,điềunàyngườitậpphảihiểukỹvàvậndụnglinhhoạt.phươngpháp  luyệntậpmỗithế,takhôngnhữngđểtâmsuynghĩnghiêncứumàcònphảiquansáttìmhiểu,nhờnhữngngườicókinhnghiệmdạybảovàlàmmẫuthìmớitiếnbộnhanhvàtránhđượckhuyếttậttrongquátrìnhluyệntập.

6.  Nămquyluậtđốixứnghàihòa

SựvậnđộngtrònliênhoànliêntụctrongTháicựcquyềnlàsựvậnđộngcótínhthốngnhất,cóquyluật,cótổchứcvàchínhxáccủatoànthândướisựchỉđạocủaýthứcvàđượctiếnhànhtrongtrạngtháicơbắpđượcthảlỏng. Phảitránhsựphânlựclàmhỏngthếthăngbằngdohiệntượngcácbộphậnvậnđộngtráingượcgâyra.Cầnphảitạođượccácđiểmhợplựctrongtừng độngtác.Tháicựcquyềngọiđólà“Đốixứnghàihòa”,hoặc“Khílựcđoàn tụ”.Lýthuyếtlựchọccónói“Mộtkhiđạtđượcsựhợplựcthìnócóthểthaythếđượcvôsốphânlực”.Chỗnàocũngđạtđượcsựhợplựcthìvừatránhđượctìnhtrạng“Khílựctảnmạn”  lạivừađạtđượcyêu cầuđốixứnghàihòa.SựvậnđộngtròntrongTháicựcquyềncầnphảiđạtđượcyêucầuđốixúnghàihòa.QuiluậtnộitạicủađốixứnghàihòatrongTháicựcquyềncóthểquykếtthành5phươngdiện:

§    Muốnlêntrên ,trướctiênphảiởdưới

§    Muốnsangtrái ,trướctiêncầnquaphải

§    Trongkhiđẩy lênlà cókéolại

§    Trên-dưới ,phải-trái cuốnhútlẫnnhauvàliên hệvớinhau

§    Giằngkéotráingược,“Khúctrung cầutrực”(trongcáicongtìmcáithẳng)

Vìphươngphápluyệntậpnàyrấttỉmỉ,phứctạp,nhữngngườihọcnếukhôngquaphântíchvàlàmmẫuthìkhócóthểnắmbắtđược.Dướiđâyxinnêucụthểvềphươngphápthaotáccụ thể của5quy  luậtnàyđểthamkhảo

   Muốnlêntrên,trước tiênphảiởdưới

Vídụ:Khihaitaythuvềsau,trọngtâmchuyểndịchvềsau,h ơithởragần  hếtđólà“Hợp”,“Hư”,“Tíchthế”.Khichuyểnsangđộngtácđẩytayvềphíatrước,cơngựcbênphảivàtráilàmchoxươngsườnđượcthảlỏngtheohìnhcung,đồngthờihítvào,xươnghônghơithuvàovàthảlỏngchìmxuống,vaikhuỷucũngthảchìmtheo,cùngvớisựtiếnlêncủađùivàeo,nộilựcởhaibênbụngcũnglậptứcđượckhúcxạvềphíatrướctheođườnghìnhcung,thốngnhấtvớihướngvậnđộngvềphíatrướccảuhaitay,điểmlựcgiaothoa tậptrungvàomộtđiểm,lựchángđèxuống.  Thânvẫnphảigiữđượcthẳngkhôngtụtxuốngkhôngvươnlên,khôngnghiêng  lệch,độngtácmềmmạilượntheođườngtrònkhôngcứngnhắcđứtđoạn.Đólà“khai“,“thực”,phát lực”.

   Muốnsangtrái,trước tiêncầnquaphải

Vídụ:Muốnbướcsangtrái,thânbênphải,trướctiênphảixoayxuống, đáyhôngbênphảixoaysangphải,thuvào,trọngtâmchuyểnsangchânphải

,sauđóchânbêntráikéođầugối lênmởhôngra,từtừbướcchântráira,gót chân  chạmnhẹđất,đồngthờitừtừ   thởra.Ngượclạicũngnhưvậy,khichuyểnđộng  sangtráihoặcsangphải,thânphảingaythẳng,độngtácphảimềmmạihàihòanhịpnhàng,haivai cânđối,khôngbêncaobên thấp.

   Trongkhiđẩylênlàcókéolại

Vídụ:Khithân,tay chânđưavềphíatrước,thìlựcháng chìmxuống,bàn châncó lực,nộilựctừhángđưalên,qua sốnglưngtớingóntaymàthoátratrựctiếp(trựcxạ).Huyệtmệnhmônởcốtsốngphầneođượcđẩyrasau,nắmtayấnvềphíatrước  vớiýchívươnxa,lựcdài,vơnắmtaycốýhúthậuchưởngvàophíatrong.Đây  là  phươngphápluyệntậpđốixứnghàihòacótrướctấtphảicósau,nhằmquytrạngtháithăngbằngtoànthân,tăngcường sứcphảnxạ.

   Trên-dưới,phải-tráicuốnhútlẫnnhauvà liênhệvớinhau

Vídụ:Khichântráinhẹnhàngbướcchếchsangtráithìtayphảimềmmạidangchếchvềphíasau,đầutayphảivàđầuchânphảitạothànhđườngthẳngnghiêng,cánhtaytráicũngđánhsangphảivàdừngởđuôivaiphải,giữahai đầubànchâncầncó  sựtươnghỗbêndưới,tráiphải,cóýthuhútvàliênhệvớinhau,khiếnđộngtác  khoángđạtmàkhôngtảnmát,tinhthầnvẫntậptrung,như vậycòngọilà“Khaitrunghữuhợp”.Lúcnàychântráilàchânhư, cầnphảidựavàolựcđỡcủachânphải(chânthực)thìmớicóthểbướcralinhhoạt,songcũngcầncóthểthuhútvàliênhệvớinhaucủabêncạnhngựcphảilảmchochângiảkhôngđếnnỗihẫnghụt.Đólàthượng,hạ,trái,phảicóthuhútvàliênhệvớinhauđemđếnhiệpđiềuđốixứng.

   Giằngkéotráingược,“Khúctrungcầutrực”(trongcáicongtìmcáithẳng)

Vídụ:cộtsốngthẳng,thảlỏng,xươngchậucólực,khídồnxuốngbụngdưới,  lựchángđèxuống,lựcdướichânnhưcắmchặtxuốngđấtcònhuỵệt BáchHộitrênđỉnhđầuluônluônhướnglên,đâylàphươngphápluyệntập“Hưlĩnhđỉnhkình”,  "Khítrầmđanđiền",“nângđỉnh,treoháng”,cótác dụngtrênkéolên,dướikéoxuống.Lúcnày,thântrênthì“Hàmhungbạtbối”

,cònthândướithìbụngdướinhôvềtrước,huyệtMệnhmônđẩyvềsau,các đốt  xươngsốngthảlỏng,khớpnhau,khiếncácđộtlinhhoạtmàlạităngcườngkhảnăngchịulực.Đâylàtrạngtháitựnhiênbảođảmcộtsốngcó3đoạncongtrongtrạngtháithânthẳngđứng,đâycũngchínhlà“Khúctrungcầutrực”(trongcáicongtìmcáithẳng).Khớpgốikhôngthẳng,bànchânápphẳngxuốngđất,màlạinhưmuốnđẩylên,tăngcườnglựcphảntácdụngcủamặtđất.Bàntayvươnvềphía  trước,màlạiyêucầuvai,khuỷuthảlỏngxuống,khớpkhuỷukhuỳnhkhôngthẳng,  đểtăngcườnglựccánhtay.Lực chânnénxuống,lựctayphátvềphíatrước.Đâylàsựkéongượcchiềunhau,“Khúctrungcầutrực”củahaitayvàhaichân.Haitaytáchrờiphảitrái,trêndưới,phươnghướng củachúngtuytráingượcnhau,songlạiphải có mốiquan hệ“hôứng”vớinhau;haikhớpchậu–đùimở,khớpgốinhôvềhaiphươngtráingượcnhau,đócũnglà“Khúctrungcầutrực”trongsựvậnđộngtròn.Có thểnóiquyluậttrênxuyênsuốtTháicựcquyền.

7.  Sựkếthợptựnhiêngiữakhaihợp–hưthựcvớihítthở.

SựphốihợpnhịpnhànggiữabêntrongvớibênngoàitrongTháicựcquyềncómộtđặcđiểmđộcđáođólàsựluânđổi“co–duỗi,khai–hợp,hư–thực”,đặc  điểmnàyxuyênsuốtphươngphápvậnđộng“Vậnlựcnhưxoáyốc”.Khithựchiệnnhữngđộngtácphốihợptrongngoàinày,cầnphảicósựkếthợpnhịpnhàng,tựnhiêngiữađộngtácvớiviệchítthở.Trướckhinóitới sựkếthợpnày,xinnóiquavềnộidungcủa“Khai–hợp”với “Hư–thực”.

a-  Khai–hợp,hư–thực

1)   Khaivàhợplàtừ trongđiềukhiểnngoài,từngoàiđưavàotrong.

Luậnthuyếtnàyvềquyềnthuậtcónói:“Khai–hợp,hưthựctứclàquyền Kinh”,“Nhấtkhainhấthợp,hữubiếnhữuthường”,“Hưthựcxenkẽ,lúchiệnlúcẩn”,“Khaitrunghữuhợp,hợptrunghữukhai”,“Hưtrunghữuthực,thựctrunghữuhư”.Vàđưakkhaihợp,hưthựclênvịtríquantrọnghàngđầutrongyếulĩnhvànguyêntắctậpluyệnTháicựcquyền.

KhaivàhợptrongTháicựcquyềnđềulàtừtrongđiềukhiểnrangoài,từngoàidưavàotrong,trongngoàithốngnhất.Khaivàhợptrướctiênđềucầnphảicóđộnglựctừbêntrongsauđóbiểuhiệnrađộngtácởbênngoài.Việcrènluyệncơnăng,cơquannộitạngtừlâyđãđượccácnhàquyềnthuậtcổđạiởTrungQuốcđặtbiệtcoitrọng.CácnhàTháicựcquyềnchorằngnếuchỉcó sựkhaihợpcủahìnhthứcbênngoài,khôngcósựkhaihợpcủađộnglựcbêntrongthìsẽlàmgiảmtácdụngchữabệnh,bảovệsứckhỏe,tăngcườngthể chấtcủaTháicựcquyền,đồngthờicũng  khôngthểnóilàTháicựcquyềnluônthốngnhấttrongngoài.LâunayTháicựcquyềnluônluônđượcgọilàmộtloạitrong“Nộicôngquyền”,cónghĩalàdướisựđiềukhiểncủaýthức, độngtáccầnphảiđượckếthợpvớihítthở,vàđộngtác,  việc“luyệný”,“Luyệnkhí”,“luyệnthân”phảiđượctiếnhànhđồngthời.Cáigọilàđộngtácbaogồmsựvậnđộngbêntrongcủacơbắp,khớpxương–cơquannộitạng, cơnăngvàsựvậnđộngbênngoàicủatứchi,chỉcó“Lấysựvậnđộngbên trongđiềukhiểnđộngtácbênngoàihợpvớisựvậnđộngbêntrong”thìmớigọi là sựhợpnhấttrongngoài củađộngtác.

2)     “Khaitrunghữuhợp,hợptrunghữukhai”

Khiđộngtáckhaithìtrongngoàiđềukhai,khiđộngtáchợpthìtrongngoài  đềuhợp,toànthânhoànchỉnh,chuyểntiếpphảiliêntụckhônggiánđoạn,lựctậptrungvàomộtđiểmvàphảilinhhoạtsẵnsàngchuyểnsangtậptrungvàođiềukhác.Trongquátrìnhhếtkhairồirồiđếnhợpphảitừngbướcyêucầuthựchiệnđược  “Khaitrunghữuhợp,hợptrunghữukhai”.“Khaitrunghữuhợp,hợptrunghữukhai”chínhlàtácdụngtrungtâmcủasự“vận lựcxoáyốc”.SựvậnlựctrongTháicựcquyềnlàtfsốnglưngvùngeovận độngtheođườngxoáyốcrađầuhaibàntayvàhaibànchân,gọilà“Khai”,từ đầuhaibàntay ,haibàn chântrởvềbụnggọilà“Hợp”.

Vìphươngphápluyệntậptỷmỉdovậydùlàluyệntậpđểchữabệnh,bảovệsứckhỏe,tăngcườngthểchấthaylàđểnângcaokĩthuậtthìhiệuquảcũng đềutốt.TrêncơsởTháicựcquyềnđãđượcphổcập,chúngtacầnphảikịpthờinânghiệuquảtậpluyện.Muốnnângcaohiệuquả,vấnđềmấuchốtlàtrướctiêntaphảicoitrọngviệckếthợpgiữavậnđộngbêntrong vớivậnđộngbênngoài,đặcbiệtlàsaukhiđãthànhthụctòanbàiphảiluônluônchúýcâu“Trongkhôngđộngthìngoàikhôngphát”.Phươngpháplấytrongđiềukhiểnngoàinàyhoàntoànlàtácdụngcủalựcxoáyốc.Đâylàtinhhoacủaphương

pháptậpTháicựcquyền,đaycũngchínhlàlýdokhiếnchúngtacầnphải

nghiêncứukĩvề“Khai–Hợp, Hư=Thực”.

3)     “Hưtrunghữuthực,thực trunghữuhư”

Xéttừýniệmtậptrungởtayphảithìtayphảilàthực,còntaytráilàhư;ýniệmtậptrungởtaytráithìtaytráilàthực,còntayphảilàhư.Đólàsựphân định hưthực củahaitay,còn“hưtrunghữuthực,thựctrunghữuhư”cónghĩalàyêucầutayvốnđãđượcphânrõhưthựctiếptụclạiphânrõhưthực,tayhưphảitrongcáihưcócáithực,taythựcphảitrongthựccóhư,  vídụ,tayđánhrapháitrướclàtaythựcthìmặtđẩyraphíatrướclàthực,mặtsau làhư.Việc“Thựctrunghữuhư”nàylàđểnhằmtậptrungsứcmạnhvàomộtđiểm,taysaulàtayhư,songvẫnyêucầuphảiđưaýthứcvàotaynày,việc“Hưtrung hữuthực”nàylànhằmgiữthăngbằgntrọngtâmvàlàmchotaytrướcđượcphátlựcđầyđủ.MỗiđộngtáctrongTháicựcquyềnđềuđitheođườngtròn,trongquátrìnhvậnđộngtrongđóhưthựcluônluônđổi,songtrongquátrìnhlâunđổihếthưlạiđếnthựcđóvẫnyêucầutừngbướcphảithựchiệnđược “hưtrunghữuthực,thựctrunghữuhư”.Sựphânđịnhhưthựccủahaichân,dùlàchântrướchư,chânsauthực,trướcthựcsauhưhaytráihưphảithực,tráithựcphải  hưcũngđềuyêucầuphảidầndầnthựchiệnđược“Hưtrung hữuthực,thựctrung  hữuhư”,Hưkhôngphảihoàntoànkhôngthực,thựckhôngphảihoàntoànvữngchắc.Khimớitập,bướcchânphảiđượcphânđịnhlàhưthực,saukhiđãluyệntậpcôngphu,tỷlệcủachânhưchấnthựcphảiđượctừngbướcthunhỏ.Vídụ,từ8:2thuxuốngcòn7:3,6:4,5;5:4,5,cựlý củahưvàthựccàngthunhỏthìbiếnhóacàngnhanh,cànglinhhoạt.CổnhândùnghaichữÂm,Dươngđểbỉểuđạtkhaihợp,hư  thực.ÂmlàHợp,Hư,Dươnglàkhaivàthực.“ÂmtrunghũuDương,DươngtrunghữuÂm”cũngchínhlà“Khaitrunghữuhợp,hợptrunghữukhai”:“Hưtrunghữuthực,thựctrunghữu hư”.Hưvàthựckhôngnhữngcầnphải hòaquyệnvàonhau,mà cònphải “Lúcẩnlúchiện”,biếnhóalinhhoạt.

Sựthayđổicủahưvàthựcgiốngnhưsựthayđổicủakhaivàhợp,đềubắt đầutừsựvậnđộngbêntrongsauđómớithểhiệnrađộngtácbênngoài,trongngoàihợpnhấtdướisựchỉđạo củaýthức.

Khai,hợp,hư,thựcđềuxuyênsuốttrongmỗiđộngtác,cùngvớisựthay đổicủađộngtáclàsựluânđổicủakhải,hợp,hư,thứcvàsưluânđổi“Khaitrunghữuhợp”,“Hợptrunghữukhai”,“Hưtrunghữuthực”và“Thựctrung hữuhư”.Nếuýniệmliêntụctậptrungvàomộttayhoặctrongtìnhhuốnghaitaycùngvậnđộngvềmộthướng,thìsựthayđổicủahưvàthựccũngthayđổitheosựkhaivàhợp củađộngtác,tứclàkhikhailàthực,khihợplàhư.

4)   Khai–hợp,hư–thực thayđổitừtừ.

Sựthayđổitừkhaisanghợp,từhợpsangkhai,từthựcsanghư,từhưsangthựcđượcdiễnratừtừ,khôngđộtngột.Quátrìnhthayđổinàyphảiphù hợpvớikhônggianvàthờigianvậnhànhcủađộngtác.Phươngphápluyện tậpđộngtáctừ  từđềuđềunàyrấtcólợitrongviệcchữabệnh,bảovệsứckhỏe.Nhưngkhiđấuvõthìsựhóalựcvàphátlựcđộtngộtcũngrấtcầnthiết. Từtừhayđộtngộtlàphảicăncứvàotìnhhìnhcụthể.Vìvậyphươngpháprènluyệnđểđấuvõkhôngcầnthiếtchonhữngngườiluyệntậpnhằmchữa bệnh.

b-  Sựkhai–hợp,hư–thựcvàhôhấp

1)   Sựkếthợptựnhiêngiữakhai–hợp,hư–thựcvàhô hấp

Hợpvàhưnghĩalàtích,khaivàthựcnghĩalàphát.Độngtáckhai–hợp,hư–thựccầnđượckếthợptựnhiênvớihôhấp.Mộtkhaimộthợp,chínhlàmộtthởmộthít.Mộtthởmộthítđượcgọilàmộthơihoặcmộtkhí.

Vềsựhưthực,khôngnênhiểuđơngiảnlàsựphânbiệthưthựccủachântay.Thựctế,cáccơngực,bụng,lưng,cáckhớp,cơquanvàcơnăngtrongcơ thểđềuphảiđượcphânbiệtrõrànghưthực,hơnnữa,đâychínhlàmộtphần chủyếucủađộngtác,nếuchỉcóhưthựccủachântay,khôngcóhưthựccủangực,bụng,lưngthìsẽkhôngcónộiđộngđểchiphốingoạiđộng.Nếuchorằngchỉcầnnộiđộngmộtthởmộthítchiphốivậnđộng  củatứchithìchưaphảilànộicôngquyềnhoàntoàn,bởivìsựvậnđộnghítthởchỉlợidụngsựvậnđộngmộtlênmộtxuốngcủacơhoànhđểkéotheosựvậnđộngxoabópnhẹnhàngbêntrongcơthể,dođóthiếusựchỉđạocủacơngực,bụng,lưng,khớp,cơquanvàcơnăngnộitạngvậnđộngmộtcáchcóýthức.Chỉkhinàocóphươngphápluyệntậpvậnđộngtrònxoáyốc“vậnđộngnhư  xoáyốc,hànhkhínhưgiọtnướcrỏ,khôngbỏsótbấtcứgìnhỏnhất”,thìmớicóthể khiếnnộitạng,cơ bắp,máu,gânvàcộtsốnglưngcùngvậnđộng.

“Hợp”và“hư”làlấyhơivào,nghĩalàlàmđộngtác“hợp”,vídụ,khilàm độngtácnhư “quỳ,lùi,vươn,ngẩngcao”thìcầnlấyhơivào.Nóivềchữ“hư” (nghĩalà“giả”),tứclàkhi“thực”dầndầnchuyểnthành“hư”,cũngcầnlấyhơivào.“Khai”và“thực”làthởra,nghĩalàkhilàmđộngtác“khai”,vídụnhưcácđộngtác“vươntay,tiếnlên,cúi,chạmđất”,đềucầnphảithởra.Cònnhưđộngtấcnhnhbiếnđổiđộtngộtkhaihợpnhưthực,vẫnlàsựchuyểnđổitựdosaukhiluyệntậpcôngquyềnđãthànhthục,hơnnữanóichunglàvìmụcđíchtiếncôngmớichủtrươngcókiểuđộngtácnhanhnhưchớpđó.Ởđâycónghĩalà:“vậnđộngcàngnhanhthìphảnứngnhanh,vậnđộngchậmthìphảnứngchậm”.

Vềsựkếthợpmậtthiếtgiữađộngtácthốngnhất  nộingoại“khaihợp”,“hưthực”vàsựhôhấp,cóthểlấymộtvídụchứngminh:trongđộngtác“cokínngườilại”,phíasaumộttayđấm,mộttaychặn”thìcửđộngthứnhấtcần đấmphíabênphải,sauđóthuvềvàbántaymởra,thânngườidầndầnngảraphíasau,haitaymởra(lòngbàntaydầnhướngvàotrong)khihaitaytráivàphảigiơlêncáchnhau,xétvềhìnhtháimànóithìđộngtácnàythườngđượcgọilà“hợp”hay“quỳ,lùi”,cònxétvềnghĩa“hưthực”thìđóvẫnlàđộngtác chuyểndầntừ“thực”sang“hư”,lúcnàycầnlấyhơivào;cùng vớisựlấyhơi vào,cơngănởbụngnânglên,phầnbụngdướithótlại,nhưngcơngựclạidịchchuyểnlêntrên,ngựcnởra,ngượclạilựcgiữhaivếđùicầngiảm,đâygọilà“thếtích”.Cửđộngthứhai,khihaibàntayđãyênvịởphíatrước(lòngbàntaydầndầnhướngrangoài),thìthườngđượcgọilà“khai”hoặc  “vươn”,“tiến”,xétvềnghĩa“hưthực”thìđâylàđộngtácchuyểntừdầntừ“hưu” thành“thực”,nghĩalàcầnthởra; cùngvớisựthởracơngănởbụnghạxuống,bụngđộtngộthướngra(phầndướirốn),cơngựcbêntrongchùngxuốngtheohìnhcong,bênngoàikhépvàotheohướngphíatrước(đườngđicủanóquahaiđườngởbụngdưới,hướngvềtrướcbụnggiữahợpthànhmộtđiểm,ýtứclà“bênngoàihợplạitheohướngtrước”,làđộngtáccótácdụnghợplực,hìnhthành“khí đọngdướirốn”,mf“lựclạiphátra”,đâygọilàthếphát.Cónghĩalàphươngpháprènluyệnmộtkhaimộthợp,mộthưmộtthực,mộttíchmộtphát,mộthítmộtthở.Cửđộngthứnhấtlàhợp,hư,tích,hítvào,cửđộngthứhailàkhai,thực,phát,thởra.Phươngpháptậpluyệnkiểu“lựcbiếnđổitừbên

trong”nàycũngchínhlà“sựlựachọn”củacáccơlớnnhỏởbộphậnngực.(Động  tácphốihợpvớicácbộphậnbênngoài,cơngựclàmđộngtáclên,xuống,sangphảisangtrái, colạinởra,gọilà“sựlựachọn”,đượcdùngđểlựa chọnhoặcthayđổitrọngtâmcủađốiphương,hoặcđểtriệttiêuthếtiếncôngcủađốiphươngkhiđưatayra).Sự“xoaychuyển”củacơlưng(tùytheosựbiếnhóahưthựccủachidưới)phíabênlườncủachânthựclàthực,hầunhưkéotheolườncủachânhư,dóchínhlàsự“xoaychuyển”củaphầnlưng,vàcũngcónghĩalà“nguồnmệnhýbắtđầutừthắtlưng”,“lúcnàocũnggiữlạigiữalưng”,“tiếnluiđềuphảicóchuyểnđổi”,nhưphầnlýluậnvềTháicựcquyềnđãnói.Sự“lựachọn”bằngtayvàsự“chuyểnđổibằngbướcchân,vềhìnhtháimànóithìđólàsựthốngnhất,cáinọbiểuhiệncáikia.Vìvậy,nếu chỉlấyngoạihìnhtaychânđểlýgiảisự“lựachọn”và“chuyểnđổi”,thìcũng làthiếutoàndiện,khôngphảilànộiđộngchiphốingoạiđộng,khôngcótínhthốngnhấtnộivàngoại.

Cứnóiđếnđộngtácquìlùi,xoaychuyểnsangđi,thìkhôngthểmấtđilựcvungra,nếukhôngsẽhìnhthànhsựmềmyếuhưkhônglực,chỉbiết“hư”mà khôngbiết“tronghưcóthực”.Nộilựccóvẻnhưtrùngmàkhôngtrùng,đóchínhlàmẹothuậttronghưcóthực.Khiđưatayvậnđộng,lựcphảnứngsẽkhiếnchođốiphươngkhitiếncôngcảmthấy“cómànhưkhông,thựcmànhưhư”,“bướctiếndàimàvẫnkhôngkịp,mấttrọnglượng,cònkhôngcótíchút sứclực”.Còncứnóiđếnđộngtácvươntiến,,mặcdầutrôngcóvẻnhưtiếnthẳngtới,nhưngkỳthựcnộilựctiếntheokiểuxoáyốc,luônluôngấpkhúc,khôngmềmcũngkhôngcứng.,“Sắptungramàvẫn  chưatungra”,tưthếthoảimáitheoýmình,khôngphạmkhuyếttật,thẳngđơ,  cứng  nhắc,tứclà“tronghưcóthực”.Cứtiếptụcluyệntậplâunhưvậy,tựnhiênsẽcóthểlàm chotâmlinhcảmthấynhẹnhõm,lúcnàocũngvậy,biếnhóarấtlinhhoạt,khitaylàmđộngtácvungra,lựcphánứngcótâmlinhnhẹnhàngsẽvượtqua đượcđiểmphòngthủởtayđốiphươngmàtiếptụctómdínhđốiphương,làmchođốiphương có cảmgiác“nếulùisẽbịbứcthúc,muốnngãkhuỵuxuống”

Sựbiếnhóahơikhínộingoạihợpnhấtkhivậnđộngtháicựcquyềnphù hợpvớiphépbiện chứngduyvật.Trongchương“Biện chứng.Lượngvàchất”củacuốn  “ChổngDuyring”,Anghenđãviết“Bảnthânsựvậnđộnglàmộtmâuthuẫn,ngaycảsựdichuyểnmộtcáchmáymócvàđơngiảncũngchỉcóthểthựchiệnđượclàvìmộtvậtthểtrongcùngmộtlúcvừaởmộtnơinàylạivừaởmộtnơikhác,vừaở  cùngmộtchỗlạivừakhôngởchỗđó.Vàsựthườngxuyênnảysinhmâuthuẫnvàđồngthờigiảiquyếtmâuthuẫnấychínhlàvậnđộng”

2)   Hợp-hư,tíchlà lấyhơivào;khai,thực,phátlàthởra

Việctạisao“hợp”,“hư”,“thểtích”làlấyhơivào,“khai”,“thực”,“phát lực”làthởra,thìđóhòantoànlàmộtquyluậtsinhlýtựnhiênvềsựvậnđộng kếthợp.Lấyví  dụlàmđộngtác“cokínngườilại”nhưtrênđãnói,khicử độngthứnhấttayphảigiơnắmđấmđãthuvềđểlòngbàntaymởra,thìcác chichùnglại,gậpxuống,về  mặtýnghĩathìđósựchuyểndầntừ“thực”thành”hư”,doviệccơthểdầnchuyểnsangtưthếngồi,nênlúcnàycáccơngực,lưng,xươngsườnvàcáckhớpđềuco  hẹp  theo,cơhoànhchịuảnhhưởngcũngởtrạngtháitĩnhlặng,vìvậylồngngựcdễdàngtíchnhiềukhívàphồngcăng,lúcnàytấtnhiêncầnlấyhơivào.Ởđaycũngcầnnóithêmlà“Tronghợpcókhai”(trongkhépcómở),bởivìtrongđócósựthu  hẹp  mà cũng cósựmởrộng.Khiđếncửđộngthứhai:haitayđãyênvịhướngraphía

trước,vềýnghĩathìđólàsựchuyềndầntừ“hư”sang“thực”,thếcủacácchi dầnhướngraphíatrướcmàvươnrộng,cáccơngực,bụng,lưng,xươngsườnvàcáckhớpdođócũngthuhẹplại,hoànhcáchmôsauchịuảnhhưởnglạitrởvềtrạngtháiluônnânglênhạxuốngnhưthườnglệ,lồngngựcvìvậydễthunhỏ,lúcnàytấtnhiêncầnthởra,ởđiểmnàycũngcónghĩalà“trongkhaicóhơp”(trongmởcókhép),bởivìtrongđócósựmởrộngmàcũngcósựthuhẹp.Lýluậnđãchỉrõ“Sựkhaihợptrướchếtlàsựvôđịnh,cònthếquìvàvươnthìnốitiếpnhau”.VìvậykhiluyệntậpTháicựcquyền,từlúcđầuđếnlúckếtthúc,mỗiđộngtácđềuphảikếthợpnhịpnhàng,tựnhiênvớisựhôhấp.Hợpluigọilàlấyhơivào,cònkhaithựcthìthởra,  hoàntoànlàhiệntượngvậnđộngsinhlýtựnhiên.Khônghềcótácđộngnàolà miễncưỡng.

Vềsựthởrakhilàmđộngtáckhaiphát,thìcơngấnởbụngxẹpxuống,làmchoápkhicủabụngnânglên,trọngtâmrơixuống,sauđóápkhílồngngựclạilàm  độngtáchạxuống,cònkhilấyhơihợptích,cơngănởbụngnânglên,trọngtâmchuyểndịchlêntrên,ápkhítronglồngngựccũngnânglên,tănglượngkhíhítvàocủaphổi.Sựnhanhchậmcủaquatrìnhhôhấpphải thíchứngvớiyêucầucủathếqueyền,cùngvớihôhấpvàbiếnhọađộngtáctoànthân,áplựcởngựcvàbụngcũngphảithayđổitheo,dođógiúpchonộitạngcủacơthểnhậnđượckíchthíchhợplý,tăngnhanhđộlưuchuyểnhuyếtkhí.Cơnăngpháttriểnđồngthờicũngtăngcườngsức“tích”,“phát”vàđiều chỉnhđượctrọngtâm.

Tuynhiên,sự“khaiphát”và“hợptích”khôngphảilàcónghĩa“Khaithịkhai,  hợpthịhợp”(mởlàmở,khéplàkhép),màvẫncầntrong“khai”có“hợp”,tronghợpcókhai,trongkhaiphảicóý “hợptích”,trong“hợp”phảicóý“khaiphát”.Chỉkhinàoluônluônduytrìthểtích,códưthừamàvẫnkhôngđủ,mộthơikhícũngcóthểxuyênqua,độngtĩnhhaimặt,thìmờimởrộngđượctưthếtámphương,lạicóthểxoaychuyểnđượctámhướng. Ngoàira,sự“khaihợp”củaTháicựcquyền,ngoài  việc“Trongkhaicóhợp,hợprồilại hợp”.“Trongkhaicókhai”nghĩalàvươnmìnhtiếntheokiểuxoáyốc,“hợprồilạihợp”nghĩalàliêntụclùivềsautheoxoáyốc.Ứngdụngkhilàmđộngtácvungtay,tayđằngtrướcluônbắtdính,còntayđằngsauluônchuyểnđổi,tấtcảđềutheonguyêntắc“Dínhliềndính,khôngmấtcũngkhôngđược”,đềuvậndụngtáchạtnhânlựcxoáyhìnhốc.

3)   Khiđivàvungtaythìkhai,thởravàhợp, lấyhơivàolàmột

KhiluyệntậpbàiTháicựcquyền,“hợphưvàtích”làlấyhơivào,còn“khai,thựcvàphát”làthởrakhihaingườilàmđộngtác vùntayvớinhauđềulàmột.Lấyhơivàonghĩalàkhépvào,nghĩalàtích,cònthởranghĩalàmởra, nghĩalàphát.Mộtkhaimộthợp,mộtlấyhơimộtthởra,mộttíchmộtphátđượcsửdụngkhivungtay,  “hítvàocũngtựnhiênnângtaylên,cảmgiáccảthânngườicũngnânglên;cònthởrathìtựnhiêncảmthấyngườinhẹnhõmthoảimái”,“thởhítthônglinh”(hôhấpthuậnlợilinhhoạt),“chuthânvôgian”(toànthânkhôngcóchỗnàođứtđoạn,thiếuhụthoặcbấtổn),đóchínhlàkiểu “lấyý chíđểlưukhí”,chứkhôngphải “lấylựclưukhí”.

Khivùntay,nếudùngđộngtácnhanhđểláitrọngtâmcủađốiphương,bấtkểởtưthếkhépmở(khaihợp)nhưthếnào,cũngphảidùngcáchlấyhơingắn,mạnhđểláitrọngtâmcủađốiphương,làmchođốiphươngcảmthấyrốitung,đâylàquátrìnhđộtnhiênmộthợpmộttích,vềmặtsinhlýtựnhiêntạoramộtluồngkhíhítvàongắn,nhiềulần,tiếpđókhiđãlàmchođốiphương

khôngổnđịnhđược,thìbỗngnhiênphátralực,toànthântheohướngyên lặng,bềngoàigiốnghìnhcong,trựctiếptheohướngthẳngphíatrướcphátra,nhưngthêmvàosự“bấtlực”,gốclựcbịđứtđoạn,cũnggọilàmộtkhaimộtphát,độtngột,vềmặtsinhlýđãtựnhiêndẫnđếnsựthởranhanhgáp.Dođótốcđộnhanh,mũihítthởphátraâmthanh,hoặckhithởra,miệngmởtođểkhíđirangoàivàphátthànhtiếng.

4)   Toànbộbàitháicựcquyềnvớicácthế,vềphânloại thứtự thìhô hấpvàđộng tác làmột

SựsảnsinhvàpháttriểncácpháiTháicựcquyền,đềudonhândânlao động,trảiquatruyềnthốngkiêntrìthựchànhvàkếthừalớptrước,trảiquasựhọctậpkhổluyện,saukhiđãthôngthạothìkhôngngừngbềnbì,dàycôngcải tạonângcao,màcòntừngbướctrởthànhmộttrườngpháiđặcsắc,họluôn chúýtớiviệcbỏcũlấymới,nghĩalàhọcxongcóthểtựmìnhthayđổicải tạo,cóquátrình chuyểnđổiliêntục, “họctập,loạibỏ,tiếpthuvàphánđoán”.

Từnộidung,hìnhthứcđếnphươngphápsángtạođềucóquiluậtđồngbộ vàđặcđiểmriêngcủanó.Nhưnghiệnnaychothấy,khibiênsoạnnhữngbài tậphoànchỉnhnàytheothứtựlạithìvẫncómộtsốkhuyếtthiếu,vídụ:cómộtsốtưthếbịlặplạinhiềulần,hầuhếtmọitưthếđềukhôngcótêngọi độngtáctươngứng.Vìvậycầnphảinghiêncứukỹcáchcảibiêncácbàitập từtrướcchohợplýhơn,đểlàmsaocó  “cũdùngchomới”,phụcvụquần chúngnhândântốthơn.

HạtnhânvậnđộngcủaTháicựcquyềnvàvậnđộngtheohìnhxoáyốc,phảithựchiệnđúng“mộtđộngnhấtthiếtphảicóđộng”,“vậnlựckhônghềbỏsót”,vàkỹxảo “làmkhôngtrọnglượng”.Từđócóthểkếthợpgiữaýthức,hôhấpvàđộngtácsẽlàquyluật chínhyếu;hítthởthếquyềntứclàcósựđiềuchỉnhgiữahôhấpvàđộngtácdướisựchỉđạocủaýthức,cóđặcđiểmlàmtăngcườnglựcchocáccơquanvàcơnăngnộitạng,pháthuytácdụngtấncông.ĐólàquyluậtchungvàđặcđiểmchungcủabàiThái cựcquyềntruyềnthống.

Hítvào           Thởra

HợpHư          KhaiThực

Tích               Phát Quỳ            Vươn Tiến                      Lui Hạ    Nâng

Cúi                 Ngẩng Di            Tới Xuất                      Nhập

Thuvào         Phóngđánhra

Dẫn                Kích Mềm          Cứng Âm                      Dương

Căncứvàonhữnglýluậnđốixứngởtrên,sẽcónhữngdanhtừđốiứng đồngnghĩa.Theobiểusauđây:

CăncứvàonguyêntắcvậnđộngsinhlýHợpHư,Tíchlàhítvào;Khai,Thực,PhátlàthởrađểkiểmtracácbộbàiTháicựcquyền(vídụ:cáckiểu

Trần,Dương,Ngô,Vũ,Tôngiá).MỗimộtđộngtáccủacảbàiTháicựcquyềnđềulàhợp,mộtkhai,mộthư,mộtthực,mộthítvào,mộtthởra,nóirõnhữngbàiTCQtruyềnthốnnàyđều cầnphảibiênsoạnkỹlưỡng,luôncóhiệu đínhsửachữavàcuốicùngđãđịnhhình.(Tuynhiên,nếucứluyệntậpnhưvậy,hoặckhôngchúýtớinguyênlýkếthợptựnhiêngiữakhaihợp,hưthực,hôhấpởmỗiđộngtác,tùyýthêmvàotrongđộngtácmộtlầnlấyhơihoặcthởra,thìđộngtáckhiluyệntậpsẽkhôngthểcósựkếthợpbìnhthườnggiữahôhấpvàđộngtác;cầnphảidùngmộthơithởrahoặclấyvàongắnđểtăngthêmđiềutiết,nhưvậychỉcóthểtăngcường  đượccáigọilà“hôhấptựnhiên”;hítthởrồihítthở,độngtácrồiđộngtác).

Mặcdầusự“mộthợpmộtkhai”và“mộtthựcmộthư”trongđộngtáctcq đãđượcbiênsoạnsắpxếprấtchínhxác,hợpvớinguyêntắcmộptlấyhơimộtthởra,nhưngtronglúctậpluyệnvẫncầnnhấnmạnhđếnsựkếthợptựnhiêngiữađộngtácvàhôhấp,khôngnênhạnchếgòbó,cứngnhắcnhưvậymớiphùhợpvớiyêucầu“khíđểdưỡngsứctrựctiếpchứkhôngcóhại”.Hítthở sâu,dài,kỹ,đều,chậmlànộidungchủyếucủaphươngphápluyệnkhítrongTCQ,lýluậncủamônquyềnđãnói:“lấytâmhànkhíthìmọiýmuốnsẽđạtđược”,điềuđạtđượcởđâychínhlàtăngcườngđượclượnghítthở.Tấtcảnhữngđiềunàyđềuphảithựchiệnmộtcáchtựnhiênkhôngđượccốý.Tóm lại,“Khaihợp”(haykhépmở)làhiệntượngvềtưthế(từnộiđộnghìnhthành ngoạiđộng),“hưthực”(hay“giảthực”)  làhiệntượngtănggiảmcủanộilực, “hô hấp”(haythívàothởra)làhiện tượngtựnhiêncótínhchấtvậnđộngsinhlý.Sựkếthợptựnhiênmậtthiếtgiữabayếutốnàycấuthànhtínhchỉnhthểvàtínhthốngnhấtcủanộingoạicủasựkếthợpbamặt:luyệný,luyệnkhí,luyệnthần.

Ngoàiracònnóirõthêm:phươngphápluyệnthầncủaTCQlàlấycúitrước,  ngẩngsau,tráiphảixiênlàđiểmsai,bởivìnhưvậyđãlàmmấtthếđứngtrung  tâm  củathânngười.Phépluyệnthânmộtkhiđãphạmlỗicúi,ngẩng,lệch,xiênthìxoaychuyểnsẽkhônglinhhoạt.Danhtừđốiứngchỉsự cúivàngẩngởđâyxétvềsựtănggiảmcủalựcvậnđộngmànóithìkhôngthểhiểulàmlàphépluyệnthâncũngcóthểcúitrướcngẩngsau.Lýluậnđãchỉrõ:“Ngẩngtứclàcaolên,cúitứclàcàngsâuxuống”,vìvậykhiđốiphươngngẩnglênthìtavẫnngẩng,caohơnvàdođóđốiphươngsẽcócảmgiácmấttrọnglượng,caomàvẫn khôngthểvớitới.

Cònkhiđốiphươngcúixuống,talạicúixuốngthấphơn,khiếnchođốiphươngcảmthấylúngtúng,lunglaymuốnngãsụpxuống.Cầnphảivậndụnghoàntoàn  nguyêntắcchuyểnđộnghìnhxoáyốc“dínhmàkôngdính”,dẫn đếntrọngtháikhôngtrọnglượng.

V.Cácvídụvềhôhấptrongthế quyền

Cácthếđánhtrong bàiTCQ, mộtsốđộngtácthìđơngiản,chỉcầnmộthítvàothởrađãhòanthànhđộngtáccủamộtthế,mộtsốđộngtácthìphứctạp,phảidùnghaihoặcbalầnhítthởmớihoànthànhđộngtáccủathếđó,nhưng tấtcảđềudựavàotácdụngtấncôngcủađộngtác:độngtácthếthủlà“tích”,là“hợp”, là“biếnhóa”,là“lấyhơi”,độngtáctiêncônglà“phát”,là“khai”,là“đánh”,là“thởra”.Đóchínhlàsựhôhấptrongthếquyềnkếthợptựnhiêngiữahôhấpvàđộngtác.Tậpđộngtácđấmvàvungtay,thìsựhôhấpcóthểđiềutiếtthíchứng,cóthểtránhthởgấp,tránh cholồngngựckhỏibịngạthoặc tắckhí,khôngcầntậptrungsửdụngtoànbộsứclựcđểchốnglạinhữngcảntrở.Sựkếtttiếpgiữacácthếvớinhaucũnglạidựatheonguyêntắctiếncông“thếkếtươngkế”,vìvậykhôngnhữngkếthợpđượcsựhôhấpmàcònkhông cóđộngtácthừa.

LấyvídụmộtvàithếtrongbàiTCQkiểuDương(Dươngthức)lấyđiểmbắtđầu,điểmdừng,vàđườngđiởthếphòngthủ(chuyển)vàtấncông(đánh)trongtừngđộngtáccủamỗithếđểnóirõsựkếthợptựnhiêngiữađộngtácvàhôhấp.Cònvềphươngphápthaotáccụthể,nộingoạitươnghợp,vàphươngpháptiếncôngphòng  thủởmỗithế(đườngtiến,điểmphátlực,mấuchốtquyếtđịnh…)thìvìở trênđãnóirõ,nênởđây cóthểgiảnlượcđược.

VídụI: Thế“Nắmđuôichimsẻ”

Hình8                                    Hình9

Hình10                                 Hình11

1.  Chânphảiđưalêntrướcchântrái,mũichânhươngphíatrước,mũi chânhơichạmđấthoặckhôngchạmđất,chântrướcchânsauđốinhau(hình

8),lấyhơivào.Haibàntayúpvàonhau,taytráiởtrên,tayphảiởduớigiống nhưômmộtbaohìnhtròn;chânphải bướclênphíatrước(hơisangphíatrước bênphải),gótchânchạmnhẹđất(hình9),chânphảiđưaratrướctheohình cong,tạothànhbướchìnhcánhcung,trọngtâmdịchchuyểnlênphíatrước,tayphảivungratheohướng mặt,taytráiphíasauvungtheo(hình10),thở ra.

2.  Thânsauthấpxuống,tạothànhbướcđigiảvềbênphải,theođólưngxoayquatrái,haitaythuvềápvàonhau(hình11),lấyhơi.Lưngxoaysangphải,tayphảigậpngangnhau,lòngbàntayhướngvàotrong(hình12),thântrước chuyểndịchthànhbướchình cánh cungbênphải,khuỷutayphảigiơlênngangđằngtrước,tayphảitheođótrợgiúpthêm(hình13),thởra.

Hình12                                     Hình13

Hình14                                     Hình15

3.  Thânsauthấpxuống,tạothànhbướcgiảbênphải,haicánhtayvuốtnhẹvề  (hình14),lấyhơivào.Thântrướcthấpxuống,tạothànhbướchình cánhcungbênphải,haibàntay cũngđưaraphíatrước(hình15),thởra.

VídụII:Thế“Roiđơn”(tiếpsauthế“nắmđuôi chimsẻ“)

1.  Lưngxoaytrái,trọngtâmvẫnởchânphải,haitayvưonra,đầukhủyu

hơihạxuống, lòngbàntayhướngxuốngdưới,haitayđưasangtráicáchngực chừngnửabướcchân,đầumũichânphảitamkthờiđểnguyên(hình16),lấyhơi,haitaytiếptụcxoaysangtráitheolưng.Khiđãcùngdịchchuyểnsanggócxiênbênphải(lòngbàntaytráichỉxuốngcùngvớimũibànchântráitạothànhmộtđườngthẳngxuốngdưới,chânphảiởtrướcvaitrái)(hình17),thởra.

Hình16                                     Hình17

Hình18                                     Hình19

2.  Lưngxoayphải,trọngtâmvẫnởchânphải,haitaygậpkhuỷu,khiđầukhuỷutayhạxuốngdưới,cùngvớidịchchuyển  sangbênphảinửabướcthìlấyhơi( hình18).Haitaytiếptụcxoauphảitheolưng,cùng chuyểndịchsanggócxiênbênphải,taytráiởphíatrướcvaiphải,tayphảilàmthànhcáimóc,nămngóntaychụmthẳngphíadưới,đầutayphảivàmũibànchântạothànhgócxiên  vớiđươngthẳngtừtrênxuống(hình19),thởra.

3.  Lưngxoaytrái,chântráihơigiơlên(cáchmặtđấtmộtchút),từđóxoay  lưngsangbêntrái,taytráichùngkhuỷu,cổtayvungratheohướngtrước,chỉlêntrên,lòngbàntayquayvềpháicổ,theođó,xoaylưng,đùichânphảiđồngthờichuyểnsangtrái,khigótchânvờđưaraphíatrước(hình20), lấyhơi.Chântráibướchìnhcungraphíatrước,trọngtâmdịchchuyểnraphíatrước,mũibànchânphảihướngvàotrongtạothànhbướchínhcungsangtrái;taytráihạthậpkhuỷuđểgậpvào,lậtbàntayđểbàntayvềphíatrước,đầutay,đầu mũi,đầu chânđốinhau(hình21),thởra.

Hình20                                      Hình21

VídụIII:Thế“Nângtaylên”(tiếptheothế  “Roiđơn”)

Hình22                                         Hình23

Mũibànchântráixoayvàotrong45độ,trọngtâmvẫnrơivềđùichântrái, chânphảigiơlên,dầndầnkhông hướngbêntráimàhướngbênphải,tayphảiđang hìnhthànhcáimócthìmởra,haitayquayrangoài(tùyý),rồilạihướngvàotrong đốinhau(hình22),lấyhơi.Gótchânphảihơihạ,ởphíatrướcchântrái,cáchchântráikhoảng0.4m(bớtbướchìnhcungđimàthayvàođólàbướcgiảhìnhchữđinh),haitaygậpkhuỷu,tayphảiởtrước,đưalênngang đầumũi,cònphíadướithẳngvớimũichân,taytráiởsau,lòngbàntayđốivớikhuỷutayphảivàhơi cong,haitay chỉngónlêntrêntheogócnghiênvừa,hợpthànhthế đưataylênôm(hình23),thởra.

VídụIV:Thế“Bạchhạcdươngcánh”(tiếptheothế“Nângtaylên”)

Hình24                              Hình25

Hình26                              Hình27

Trọngtâmvẫnởđùichântrái,lưnghơixoaysangtrái,haitaythuvề,thânphảihơiquayvàotrongtheohìnhcong(hình24),lấy hơi.Chânphảitiếnlênphíatrước,gótchânchạmnhẹđất,thânngườitiếnthẳnglên,bắtđầucólựctừbênphải,theođómũichânbênphảiquayvào45độ,chạmhẳnchânxuống đất,trọngtâmrơivàochânphải,ngựcđốithẳngvớihướngĐông,thânthẳng, dựavàovaiphảitheohướngchínhNam,thânphảiởchínhgiữa.Tayphảihạxuống,lòngbàntayquaysangtrái,  taytráigậpkhuỷu,lòngbàntayhướngsangphải, chỉ lêntrên(hình25),thởra.

Lưnghơixoaysangphải,taytráihạthấpxuốnghết,tayphảigiơlên(khôngquáđỉnhđầu),lòngbàntayhướngsangtrái,chântráinânglêncáchgótchânphải  lênphíatrướcsangtrái,mũichângiảvờchạmđất,thânhơivươnlên(hình26),lấyhơi.Thânhơichùngxuống,phíabụngbêntráitheovậyhơixiattráikhiếncho  thânngườithẳngđốidiệnvớiphươngĐông,cơ

ngựcbênphảithấpxuốngtheohìnhcong,khớpxươngcủa   vaiphảiquaychùng  xuốngdưới,khuỷutayphảichùnglạigiữnguyên,lòngbàntayphảihướngphíatrướcvàhơichúcxuống,bàntaytráikhônghạthấpmàgiữgầnngangcạnhhông(hình27),thởra.

VídụV:Thế“Ômgốicốbước(bêntrái)”–(tiếptheothế“Bạchhạc dươngcánh”).

Trọngtâmvẫnởđùichânphải,lưnghơixoaytrái,tayphảixoayrangoàihướngvềphíatrướcngực,hạxuống,lòngbàntayhướnglêntrên,taytráihìnhconggiơlênphíatrướcởbêntrái.Hailòngbàntayvẫnquayvàonhau,lưngxoayphải,lòngbàntayphảidầndầnquayvềhướngcũ,  lòngbàntaytráigiơlêntrước, cáchngangngựctrên,hailòngbàntay vẫnquayvàonhau.

Hình28                                    Hình29

Lưngtiếptụcxoayphải,tayphảihướngxuốngphíadướiquabênháng, lòng  bàntayhướngvàotrong,ngóntaychỉlêntrên,lòngbàntaytráihơihướngsangphải,chuyểndịchraphíatrướcbụng,đôngthờichântráitiếnlêngiảvờnhưsắp  tung  chân(hình29),lấyhơi.Chântráithôikhôngtiếnlêntrướcmàhạxuốngđất,bướcvòngtạothànhhìnhcánhcungbêntrái,trọngtâmchuyểndịchlênphíatrước,lòngbàntaytráihướngsangbêntrái,ôm¼vòngđầugốitrái,hạxuống,giữchặt;đồngthờilòngbàntayphảiquayvàotrong,tựquayrapháitrướcrồivungra (chântráitungrathật).Lòngbàntayphảiôm¼vòng,lòngbàntaytráiđưaratrước,bathứđócầnphảilàmđồngthời,nóiđếnđây,thuậtngữ  gọilà“Tamhợpnhất”.Nêukhôngcóđược“Tam hợpnhất”thì cũngkhôngthểthựchiệntốtsựhôhấptrongthếquyền,vàcũngkhôngthểlàmđộngtáctấn công chínhxác(hình30),thởra.

VídụVI:“ Ômgối cốbước(bênphải)“–(tiếpsautheobêntrái)

Hình30                                    Hình31

Hình32                                    Hình33

Đùihìnhvòngcungbênphải(thực)vàmũichâncáchmộtgócbằng45độtrọngtâmvẫnởđùichântrái,lưngxoaytrái,gótchânphảicáchđấtxoayrangoài,taytráixoayrangoài,lòngbàntayhướnglêntrên,tayphảihơiquayrangoài,khuỷutaygập,lòngbàntayhướngsangbêntrái,đầungóntayhướnglêntrên,đốidiệnđúngphái  trướcgiữangực(hình31),chânphảigiơlên cháchchântrái,cáchmặtđấtmộtchút,mũichânhướngpháitrướchơidốcxuống,taytráihìnhconghướngvềsautạogócxiên,lòngbàntayquayvàotrong,ngóntaychỉlêntrên,bàntayphải  hướng  sangtrái,dịchchuyểntớivùngtrướcgiữabụng,đồngthờichânphảibướclêngiảvờhànhđộng(hình

32),lấyhơi.Chânphảitiếnlênbiếnthànhđộngtácthậthìnhvòngcungbênphải,trọngtâmlêntrước,lòngbàntayphảihướngvềbênphảiôm¼vòng gối chânphải,đặtnguyênởđó,lòngbàntaytráixoayvàotrong,vungtayraphía trước(độngtáccần có“tamhợpnhất”)(hình33),thởra.

VídụVII:Thế“Taymây”(Vânthủthế)

Hình34                                    Hình35

Hình36

Hễnóiđếnđộngtác“Vânthủthế”,thìtaytráinghiêngratrướcrồivungra,  dừng  lạiởtrướcvaiphải,lòngbàntayhướngvàotrong,ngóntaycáihướnglên  trên,hơithấpxuống,tayphảiởtrướcháng,lòngbàntayquayxuốngdưới,đầungóntayvàklòngbàntayhơikhumlại,trọngtâmrơivềđùisau,luồngmắttừđầungóntaytráichuyểnsangnhìnraxa,lúcđóthở  hếtra(hình34).Lưnghơixoaytrái,trọngtâmdầndầnchuyểnsang,hướngđùichântrái,taytráichùngkhuỷu,xoaytheolưng,taycaokhôngquámắt,vậnđộngtheohướnggócxiênbêntrái(lấyđầungóntaychúcxuốngđốidiệnvớiđầungónchântạothànhđườngthẳngđixuống),tayphảiphíadưới,lòngbàntayquayvàotrong,khuỷutaycongxuống,taytráitheođó  lậptứcchuyểnđềusangtrái(taythấpkhôngdướiquáháng,ởdướiphầnbụngnhỏ),cáchbụngbêntráivàtrướchángbênphải(nghĩalàlấyđầungóntaychúcxuống  đốidiệnvớiđầumũichântạothànhđườngthẳngxiênxuống);ánhmắttừđầungóntrởcủataytráichuyểnhướngnhìnraxa(hình35),lấyhơi.Taytráiquayvàotrong,lòngbàntayxoayxuốngdướigậpkhuỷucongxuống,hạbàntayxuốngtrướchángbêntrái,đồngthờitayphảiquayrangoài,nghiênratrướcrồivungra,dừnglạiởtrướcvaitrái,lòngbàntayphảiquayvàotrong,ngón

taytráihướnglêntrên,cácngónkháchướnglêntrênnhưngnghiênhơn,ánh

mắttừđầungóntayphải chuyểnhướngnhìnraxa(hình36),thởra.

Trênđâylàphươngphápkếthợptựnhiêngiữađộngtác“Taymây”bêntráivàhôhấp,cònđộngtác“Taymây”bênphảichỉcầnlàmngượclại,còn cáchthựchiện mộtlấyhơi-mộtthởra(mộthít–mộtthở) cũngtươngtự.

Vìvậy,nếukhichỉdùngmộttaylàmđộngtác“mây”,thìcổtaylênxuống,sanghaibênsẽtạothànhmộtvòngtròn,cầnđếnhailầnhítthở.Nếuphốihợphaitay,khithaynhaulàmđộngtác“Taymây”bêntráibênphảivẫn lấyhailầnhítthở.Sựphốihợphaitaytrongbàiquyền,(khihaitaytráiphảithaynhaulàmđộngtácnày)chỉcầnchúýmộtlầnhítthởkhitayvậnđộnghạ xuống.Cònnhưsựhôhấpkhiphânrõhaichân,giậmchân,thìhaitayhợpvàonhaulàhítvào,đưađầuhối lên,phânhaitay ralàthởra.

Nhữngvídụkểtrêncungcấpchongườiđọcthamkhảosựkếthợptươngđồnggiữađộngtácthếquyềnvàhôhấp,cótácdụngtrợgiúp“họcmộtbiết mười”.Chúngtôichorằngquảngđạiquầnchúngnhândânlaođộngkhiđãtiếpthuđược,thìkhisángtạochobàitập,vậndụngnguyêntắchítthởphốihợptácdụngtấncôngnhưnguyêntắctiếncôngliêntục“Thếthếtươngkế”,cũngđềusẽcăncứvàokinhnghiệmthựctiễn,luôntìmtòivàkiểmtracôngtácbiênsoạn,“mộthợpmộtkhái”,“mộttíchmộtphát”, “mộthítmộtthở”đềulàviệcrấttựnhiên.Cho nêntrongkhisángtạobàiTháicựcquyềnmới,chúngta cầnsuytínhkỹnênlấygì,bỏgì.

CómộtsốngườikhiluyệntậpTháicựcquyềnkhôngchúýđếntínhtiến côngliêntục“thếthếtươngkế”củađộngtácmàtựýtănghoặcbỏmộtđộngtácnàođi,thìsẽnẩysinhđộngtáchailầnhít–hailầnthởgầnnhau,dẫnđến việckhôngthểvậndụngquiluậthítthởtrongthếquyền,cũngkhôngthểthựchiệnđượcsựtiến côngliêntục“thếthếtươngkế”cầnthôngquathựctiễn,sửa đổiđộngtác,đểlàmchophươngphápluyệntậpTháicựcquyềnkhôngngừngphongphúvànâng cao.

PHẦNTHỨBA Phụ lục

I.    Thiếtthựcdạytốt,họctốtmôn“Tháicựcquyền giảnhóa"

Tháicựcquyềngiảnhóachínhlàvìmụcđíchchữabênhvàbảodưỡng sứckhỏe.CăncứvàosựcảitiếntrongTháicựcquyềnkiểuDương(Dươngthức)thìtathấycácthếquyềnđãdễhọc–dễthựchànhhơntrướcvàcóđặcđiểmlàtiếtkiệmthờigian.Dothờigianluyệntậpthuậnlợinêncóthểgiúp chonhữngngườikhôngthíchứngvớinhữngvậnđộngmạnhtiếpthuđược,saukhiluyệntậpdễthấycó  hiệuquảvìvậycóthểtạocho,mìnhmộtthóiquenrènluyệntốt.

NgườidạymônTháicựcquyềnphảidựatrêncơsởkếthừađổimới,nghiêncứusâu,kỹphươngphápgiảngdạy,traođổikinhnghiệmvớinhau,phântíchtỉmỉtừngđộngtáccủabài,tùytheogiớitính,tuổitácvàbệnhtìnhkhácnhaumàđiềuchỉnhlượngvậnđộng,giúpchonhữngnguờihọccóthể nắmvữngyếulĩnhcủađộngtáctrongthờigianngắn,từđócóthểđạtđượchiệuquảchữabệnhvàobảo  dưỡngsứckhỏe.Đốivớinhứngngườibệnh, ngườiyếucầnnhiệttình,khôngđượcnảnchí,luônlắngnghemọiphảnánh củangườibệnh,nghiêncứuphươngphápgiảngdạy,cầncótinhthầnphụcvụnhândântoàntâmtoàný(theogươngbácsĩBạchcầuân),vớicươnglĩnhtrongngànhthểdụcchữabệnh,gópphầnvàocuộccáchmạng  xãhộichủnghĩavàsựnghiệpxâydựng chủnghĩaxãhội.

Đốivớimộtsốngườibịbệnh,phảiápdụngphươngphápđặcbiệt,bài tậpphảithíchhợpvớihoàncảnhcủabệnhnhân,chứkhôngbắtngườibệnhphảithíchứngtheobàitập.Nếunhữngyếulĩnhluyệntậpđặcbiệtmàkhôngthíchhợpvớihoàncảnh củamộtsốbệnhnhânnàođó,lúc đầucóthểtạmthời khôngyêucầulàmđúngđộngtác,thìngườidạylàmmẫucóthểkhôngthểhiệnnhữngyếulĩnhđặcbiệtđó.Vídụ,cóngườibịbệnhđaulưng,thìkhôngyêucầuphảitậpđộngtácxoaylưngngaytừđầu,mắtnhìntheotaylúcmắtbị đauthìcóthểkhôngyêucầungườiđólàmđộngtác đưamắt,ngườicaohuyết ápthìkhôngyêucầulàmđộngtáccúingườicúiđầu,ngườibịxoangmũithìcầnnhấnmạnhđếnhítthởtựnhiên,khôngnênsửdụngphéphítthởdướirốn

…

Theokinhnghiệmdạyhọccủatôi,việcdạybàiTháicựcquyềngiảnhóachongườibệnhnhanhnhấtchỉcần6lần(mỗilầnmộttiếngđồnghồ)l à cóthểdạychohọcviênhếttoànbộbài.DophươngphápluyệntậpTháicựcquyềntỉmỉ,phứctạp,nhữngngườidạykhiđãhướngdẫnxongtoàn bộbàivàkhingườitậpcóthểbướcđầulàmđúngtheomẫu,thìngườidậycầnhướng dẫnhọctheotừngbướcnắmvữngmộtsốyếulĩnhluyệntập(vídụcáchxoaylưng,cáchthayđổichínhxácthếtayvàbướcchâncựlixoay,phươnghướng,gócđộvàđiểmchótkhiđặtchânxuống,sựthayđổiphốihợpgiữabênphảivàbêntrái,sựnhịpnhàngtừtrênxuốngdưới,phânbiệtquátrìnhbiếnđổihưthực,hướngchuyêntầmnhìnđườngtácđộngkiểuđivòng,quátrìnhbiếnhóacủanó,sựkêt hợphàihòagiữahôhấpvàđộng tác…)

Đếnkhinàongườihọcđãnắmvữngđượckháhoànchỉnhvềmộtyếu lĩnhluyệntậpnàođó,luyệntậpthànhthạorồithìngườihọccóthểlàmđộngtácđúngquycáchmàkhôngcầnhọchỏithêm,lúcđólạihướngdẫnngười họcchúýtớimộtyếulĩnhluyệntậpkhác.Cứthếtiếptụcthựchànhnhưvậy, ướcchừngtrong3thángcóthểgiúpngườihọcluyệnbàiThái cựcquyềnmột cáchchínhxác.Phươngphápluyệntậpđãchínhxácrồithêmvàođólạicóđượchiệuquảnhấtđịnhthìngườihọcsẽtựgiáckiêntrìluyệntậphiệuquảchữabệnhvàdưỡngsứctốthơn.

Ngườihọccầncóđứctínhkhiêmtốnhọchỏi,rènluyệnnghiêmtúc,tùytheođiềukiệnvàhoàncảnhthểlựcchophépmàluyệntậpthườngxuyên,suynghĩ,nghiêncứuquansát.NhưvậyTháicựcquyềnmớicóýnghĩathấmsâu từngtầngmột,mớicóthểtừngbướctiếpthu,lĩnhhộivàcũngsẽtừngbướctiêutanbệnh tật,tăng cườngthể chất.

Cómộtsốngườiphảnánhrằng:luyệntậpTháicựcquyềngiảnhóasaumộtnămrưỡicảmthấysứcvậnđộngquáthấp,khôngramồhôi,khôngquá sức.Đâylànguyênnhândophươngphápluyệntậpkhôngcăncứvàmứcđộthànhthụcvàđiềukiệnsứckhỏeđểkịpthờinângcaolượngvậnđộng.Nóichođúnghơnthìđâylàdokhôngnắmchắctoànbộyếulĩnhluyệntập.

Phươngphápchủyếuđểnângcaolượngvậnđộnglà:Mộtmặtcóthểtậpmộtbàibalầnliêntiếp,hơnnữacầnchúýđếnđộchínhxáctrongphươngphápthựchiện  ;  mặtkhácchủyếukhôngnêncănggâncốtnhiều,lúcvận độngcầnduytrìmộtmứcđộnhưnhau,khôngnêncaothấpđộtngột,tốcđộ cầnđạtmứctrungbình,sựthayđổihưthựccầnrõràngtừngbước,cầnthựchành,đặcbiệtlàkhiđộngtác  xoaychuyểnbiếnđổicầnchùngbớthôngxuống,giúpchocáckhớphoạtđộngtăngcườnghơn.Làmnhưvậylượngvận độngsẽtănglênnhiều.NếuluyệntậpbàiTháicựcquyềntrong20phútmàkhôngramồhôithìtronphươngpháptậpluyệnnhấtđịnhcóchỗkhôngkỹkhôngtriệtđể.Nếutựmìnhkhôngtìmthấyđượcnguyênnhânởđâu,thìtốtnhấtlàmờingười cókinhnghiệmtớihướngdẫn.

Chúngtôicònchorằngđốivớinhữngngườitrịbệnhdưỡngsức,mỗilần tậpxongđềucảmthấydễchịuthoảimái,mộtsốđộngtácchậmcũngcóthể chấpnhận,khôngnhấtthiếtphảiramồhôi,đặcbiệtlàvàomùađông,saukhitậpluyệnđãramồhôi cầnphảithay áolótthìthậtlàbấttiện.

II.    Nhữngbộ hìnhcơbảntrong“Tháicựcquyềngiản hóa”

CácbộhìnhcơbảntrongTháicựcquyêngiảnhóagồmcó8loại:1–Bộ mã(bướcngựa);2–Bộđinh(bướcchữđinh);3–Bướcgót;4–Bướchìnhvòngcung;5–Bướcgiả;6–Bướcxoaychuyển;7–Bướcđạp đùi;8–Bước độclập

Sựbiếnhóaxoaychuyểncủacácnướcbướctrongtoànbộbàitậplàkhôngthểtáchrời8bộhìnhcơbảnnày(dướiđâygọilà“môhìnhbước”).

Bướcgiảlàmặttráicủabướchìnhvòngcung,đềulàloạibướcthườngdùngtrongkhiđãđặtsẵnchân,sẵnsàngvungtay;bướcgótlàmặttráicủabướcchữ  đinh,đềulàloạibướcdùngkhivungtay(bấtkểbướcđinhhoặcbướclinhhoạt).

Mộtvàitưthếcơbảntrongcácnướcbướcnàyđượcgọilà“Môhìnhbước”,môhìnhthôngquasựdiđộngvàxoaychuyểnmớigọilànướcbước.Môhìnhbướclàtưthếcốđịnhcủachidưới,cònnướcbướclàđộngtácbiếnhóacủachidưới.Môhìnhbướcvànướcbướcnếukhôngcótínhquyluật,thìkhiluyệntậpthântrênsẽvẹovọđirấtxấu,lãngphísứclực,khôngduytrìđượcsựcânbằngcủatrọngtâm,hôhấpkhôngthểđiềutiếtthuậnlợi.Vìvậykhihọctrướchếtcầnphảiphânbiệtgiữamôhìnhbướcvànướcbước,cónhưvậyluyệntậpmớichínhxác,mớicóthểxây  dựngcơsởchoviệcbắtđầuhọcvàrènluyệntốtbàiTháicựcquyền.

MôhìnhbướcvànướcbướctrongTháicựcquyềncóđặcđiểmlàhưthựcrõ  ràng,  saukhibắtđầuđộngtácluônluônluânhồilấymộtchântrợgiúptrọngtâmcủatoànthân,khôngchophéphaichâncùnglàmtrọngtâmtoànthân,nếukhôngsẽphạmphảilỗi“haitrọnglượng”vềnướcbước(trừngoại lệ:bướcngựanhỏkiểu  “khai”rồichuyểnthànhđộngtáclàdùngcảhaichânlàmtrọngtâm).Mặcdầutrọngtâmluônluônbiếnđổi,haichânthaynhauđượcluyện rèn,thaynhaunghỉngơi,cóthểlàmgiảmbớtsựcăngkhớp,cơvàmấtsức,songdolúctậpluyệnđộngtácthườngchậmđều,sứcchịuđựngcủađùivẫnphảirấtlớnsovớibàitậpđộngtácnhanhcủaTháicựcquyền.Vìvậykhimớitậpchỉcầnlấygiácao40độlàthíchhợp,dầndầntănglượngvận độnglêngiátrungbình65độ,rồiđếngiáthấp90độ(sốđộcaothấpkhihạ mông cóthểthamkhảohìnhvẽ“bướcngựa”).

Trướckhihọctháicựcquyềncầnluyệntậptrướccácmôhìnhbướcvànướcbước,cóthểtăngcườngchokhớpởchidưới,đặcbiệtlàsứcchốngđỡởkhớpđầugối,tưthếđầuthântrên,từvaiđếnngựcvàbụngcũngdễsửahơn,sauđóhọcvàobàicụthểmớidễtiếpthu.Sauđâysẽdùnghìnhvẽđểgiớithiệu8môhìnhbướccơbảntrongTháicựcquyềngiảnhóa(trêntranggiấy lấyphươngNamlàmđiểmkhởiđầu,  cácđộngtácliêntiếpthìhướngsangtrái,tứclàtiến lênphíaĐông).

1-  Bướcngựa

Bướcngựakiểubắtđầu;trướchếtthânvàchânthẳng,toànthânthoải

mái,sauđóchântráibướcsangtráirộngbằngvai,mũihaibànchânhướngraphíatrước,haichânthẳnghàngsongsongnhau,trọngtâmrơivàogiữahaiđùi,đầugốihơichùng,haitaytựnhiênhạxuống(nhưhình

1a:Mởđầu).

Hình1a                    Hình2a

Sauđó,tưthếthântrênvẫngiữnguyên,haitayđưalênngangthắtlưng,ngóncáiđểđằngsau,bốnngóncònlạiđểđằngtrước,haiđầukhuỷutayhơichoãirabằngnhau,đồngthờitừtừhạhángxuốngkhoảng40độ,nhưnghaiđầugốikhôngđượcraquámũibànchân,tạothànhđườnggấpvềphíatrong,hìnhthànhkiểubướcngựa(nhưhình2a).

Hình1a

Bướcngựacóđộcáchnhaugiữahaibànchânkhálớnthìdễdàngthấpngườixuống,trongTháicựcquyềngiảnhóakhôngcóbướcngựalớncố địnhnhưvậy,chỉcógiaiđoạntrongquátrìnhchuyểnđộngcủađộngtác“Taymây”mớicóbướcngựalớn.TrongbàiTháicựcquyềnnhiềuđộng

tácvatruyềnthốngcũngcóbướcngựalớn(nhưhình3a).Sốđộcaothấpkhi  hạ  háng  và  hình  nghiêng  của  bước  ngựa,  có  thể  xem  thêm  hìnhnghiêngcủabướcngựa(nhưhình4a).

Hình4a

2-  Bướcchữđinh

Từkiểubướcngưa,mũichânphải(trái)khôngcònhướngvàotrong,

trọngtâmrơivàochântrái(phải),mũichânhướngvềtrướctạothànhgócxiên,đồngthờilưngvàhánghơinghiêngvềbêntrái(phải)đểxoay;thânngườixoayrađằngtrướcphíabênphải(trái)tạothànhgócxiên,đầucũngquaytheo,mắtnhìnngang,đồngthờigót chântrái(phải)đưalênxoayvàotrong,làmsaođểcóthểđốidiệnvớigótchânphải(trái),lúcnàychântrái(phải)ởtrước,gótchângiảvờchạmđất,mũichânhướngvềđằngtrước,hìnhthànhbướcchữđinhgiảtrướcthựcsau(hình5a:bướcchữđinh)

Hình5a

3-  Bướcgót

Từkiểubướcchữđinh,tưthếphầntrêncóthểkhôngđổi,gótchântrướcchuyểnvềphíatrước,bànchânđèhẳnxuốngđất.Trọngtâmcơthể dồnvềchântrước,khớpgốicong(nhưhình6a),gótchânsauhơinhónvềtrước,bàn chânchạmnhẹ

Hình6a                                     Hình7a

Xuốngđất  (nhưhình7a).Chânsaucửđộng,chântrướccốđịnhcả

bàntrênmặtđấtđượcgọi làthế bướcgót.

4-  Bướchìnhvòngcung

Hình8a

Bướcgóthình8alàdạngphụchồicủakiểubướcchữađinh,sauđó chânsauhơidồnkhớpgốivềphíatrước,hơihướngvềphíatrái(phải)bước,gót  chânchamkđấttrước,sauđótoànchântrướcbướcdồnhẳnxuốngđất,gốicolại,chângậpxuống,đầugốikhôngvượtquamũichân,mũichânhướngvềphía  trước,hạthấphông,trọngtâmchuyểndịchvềphíatrước,chânsaudẫmđấtcótácdụnghỗtrợ,cẳn chân chùngvàhơi co,

mũibànchânluônhướngvềtrướctạothànhmộtgócxiên.Bướchìnhvòncung,  lúcđầuluyệntậpmũichânsauthườngmởgóc80-90độlàthíchhợp,saumộtthờigianluyệntập,saukhihôngpháttriển,cóthểthunhỏbớt,nhưngkhôngnhỏquá70độ.

Hình9a

Thânkhôngđượclệchtráilệchphải,mắtvẫnluônnhìnthẳngvềphíatrước(nhưhình9a–Bướchìnhcung)

5-  Bướcgiả

Từbướchìnhcung,tuthếthânkhôngđổi,trọngtâmlạiđượcđưadầnvề  thân  sau,chântrướclạichạmnhẹđấtmũichânchếchlênhoặcgiữngang  bằng.  Đólàbướcgiả(nhưhình10a–Hìnhbướcgiả,mũichân chếchlêntrên;nhưhình 11a–hìnhbướcgiả; mũichânngangbằng)

Hình10a                                    Hình11a

6-  Bướcxoaychuyển

Từkiểubướcgiả,mũichântrướchơichoãisangbên,đặtcảbànchân từtừxuốngđất,gốico,vùngchậu–đùihạthấpxuống,trọngtâmdồnvàochântrước,chânsaunhóngótlên,gótchânxoayraphíangoài,hôngxoaysangtráimộtchút,đầugóixoayvàotronggầnsátvớiphầngấpcủachâtrướcphầndướibắpđùi.  Mắtvẫnluônluônnhìnthẳngphíatrước.Đóđượcgọilàbướcxoay chuyển(hình12a–bướcxoay chuyển)

Hình12a

7-  Bướcđạpđùi

Hình13a                        Hình14a

Từkiểubướcxoaychuyển,chânsauhướngvềpháitrướcthànhkiểubướcchữđinh.Trọngtâmrơivàochântrái(phải),khichânphải(trái)nhónlên,  bàn  chânchoãingangtừtừsátđất,đồngthờimũichântrái(phải)mởhướngrabênngoài,thânhạthẳngthấpxuống,chântrái(phải) cogỗihạthấpđộcao  hángvàeolưng;độcaokhớpchậu–đùitươngđươngvớiđộcaođầugối(bướcđạpđùicóđộcaokhớpchậu–đùibằng đầugối,dovậytoànbộtrọnglượngthânthểdồnvàokhớpgỗivàxươngbànchân,dolượngvậnđộngrấtlớn,nếukhôngluyệntậpcôngphukhôngthểthựchiệnđược,độcaohôngbằngđầugốitrongbướcđạpđùi,cóthể

nóilàtừthếrấtthấp,thựctếbắpđùigầnsátvớibắpchân,đầugốilạivươn  vượtquámũibànchânkhiếnchokhảnăngchịulựccủakhớpgốicàngtăng).

Saukhibàn chântrướcchoãisangbên,toànbộbànchânđèxuốngđất,khớp  gốikhiđócăng,thẳngkhôngcong,mũichânhướnghơichếchvềphíatrướcmặt,thânngangmắtnhìnthẳngtạothànhthếbướcđạpđùi(hình13a–hìnhthếbướcđạpđùiởthếbanđầu;Hình14a–Hìnhthếbước đạpđùi).

8-  Bướcđộclập

Từthếbướcđạpđùi,mũibànchântrướchướngraphíangoài,thânlưngluônnằmvềphíatrướcmặt,hôngcóthểxoayphải(trái),mặtluônhướngthẳngvềphíatrước,trọngtâmrơivàochânphải(trái),cogốihình cung,mũichânsaumởgócxiênsovớihướngthẳngtrướcmặttọathànhthếbướchìnhcung.Sau  khi  mũibànchântrướcxoaysangbênthìtiếnhànhnhấcgótchânsau,đầugốicolênnhôratrướcmặt,mũibànchân nằmtrướcchânphải(trái)tạothànhthếbướcchữđinh.Chânphải(trái) đứngthẳngvữngchắc,mũibànchânquaymộtgócxiênchânconghơico; chântrái(phải)képgốilêntrên, mũibànchânchúcxuốngdưới,khôngđể căngmubànchân.Lúcđầutậpnhấcđầugốicaongangrốn,tậpluyệnmộtthờigiancogốicaongangbụng.Thếbướcđộclậpphầnđầuvàcổluôncóvaitròphátlực,ýtồnđanđiền,thunhỏbụng,cănghaibànchânvàgót chânvậnýđiềulựcchắcchắn,cóthểđứngvữngkhônglayđộng,tạothànhthếbướcđộclập(Hình15a-Thế bướcđộclập)

Hình15a

Trênđâylà8loạihìnhcơbản,bạncóthểtậpđơnbộ,cũngcóthểtậpliênkếtcácbộhình.Nếunhưluyệntậpcácđộngtácliênquancủacácthếbướcvơbảnthìsẽhạnchântráixuốngđấtcủathếbướcđộclập,mũichânhướngvềphíaNam,mũichânphảixoaygấp,mũichântráivẫnh ướngvềphíaNam,phụchồilạitưthếbanđầu.Từđótiếptụcbắtđầucácđộngtác liênquancủacácthếbướccơbản,Cácloạibộhìnhbướccơ bản, bướcthựsựyêucầuvữngchắc,bànchânvàgótchânphảidụnglựcthựcsự,còncácphầnkháccủachâncóthểthảlỏngmột chút,khớpgốikhôngvượtquá

mũibànchân,đểtránhtrọngtâmcơthểdồnvềphíatrước,thântrênluônphảithẳngkhôngcúitrướcngẩngsau,khôngnghiêngtráinghiêngphải. Đầuvàcởcùngvớihậumônluôntạothànhmộtđườngthẳng,cộtsốngluônluônthẳng,  songkhôngcăng,duytrìlồngngựctựnhiên.Hítthởthoảimái,phầnbụngcăngtrongtrạngtháithảlỏng,vainằmngang,eohạthấpthìhángsẽmởrộng.

Tuy haichânmộthư mộtthực,songluônchúýtronghưcóthực,trong

thựccóhư.

Sựthaydổicủahìnhbộđótrởthànhbộpháp.BộphápcủaTháicựcquyềnphảilinhhoạtsongổnđịnh,khôngnênphânrõhưthực,nếusaukhiphânrõhưthựcthìphảithểhiệnđượctrongthựccóhư,tronghưcóthực,hưthựchỗtrợlẫnnhau,nhưvậysẽđạtđược mụcđínhbiếnhóalinhhoạt.

III.    Bộpháp liên hoàncủaTháicựcquyềngiảnhóa

Bướcđầucủabộhìnhphảilàmrõ,thậmchíphảihiểusâu,nhưngnếutrongquátrìnhluyệnkhôngnhớrõtrậttựtrướcsaucủacácđộngtácchuyển chân,mởra  haygậpvàocủamũichân,xiaytronghayxoayngoàicủagót chân,chuyểnđộngcủalưng,hángvàcáchướnggócđộ,khoảngcáchnhưvậy sẽxửlýkhôngtốcácthếbiếnđổicủabộpháp,dẫnđếnrốiloạnbộpháp,lúcluyệnTháicựcquyềncácchuyển  độngsẽcứngnhắc,xuấthiệnhiệntượngkhôngổnđịnh,tưthếthâncũngkhôngđượcthẳngmấtđithăngbằng,dẫnđến sựkhôngtốttừngvùng,cũngcóthểgâynênsựhítthởkhôngđều.Tấtcảđềudokhông nắmchắcbản chấtcủaquyluậtbiếnhóabộpháp,dovậyđộngđộngtácsinhcứng,trêndướikhôngđiềuhòa,trọngtâmđiềutiết  khôngtốt,làmgiảmhiệuquảcủaquátrìnhluyệntập.Bộpháplàcơ sởđểtiếnhành vậnđộngtoànthân,chuyểnđộngcủahônglàdosựđiềuhòatrêndưới,nhấtthiếtphải nắmrõ cảhaithìhọcquyềnsẽdễdànghơn.

LýluậnTháicựcquyềnkhiđềcậpđếnbộphápcóviết:“Thânph ápcóbiếnđổi,bộphápbiếnđổitheotừchânđếnđùiđếneoluônhoànchỉnhnhấtkhí,tiếntrướclùisau,luôncó cơcóthế,khôngcósẽđảolộnđộngtác.Cáctậtđónếurơivàochân,eođươngnhiênsẽảnhhưởngđếntrêndưới,trướcsau,phảitrái;hưthựcphânrõ,đâuđâuđều cónhấtthựcnhấthư…

Nhữngđiềunàylànhữngđiểmchúý,trongluyệnquyềncácbiếnđổiphải chính  xác.Bộpháptựanhưbướcmèotứclinhhoạtnhưngvữngchắc,hai chânmộtthựcmộthư,thựchưphânrõ,đồng thờiphảibổtrợlẫnnhau”

DođộngtáccủaTháicựcquyềnxoaytròn,cáckhớpxươngliênhòa,giữacác  độngtácnàyvàđộngtáckhácđềucósựliênkếtkhôngmộtlúcnàongừng,  độngtáctrêndướitráiphảiluônbiếnđổikhôngdễdàngphốihợplại,Ngườimớihọcthườngchúýđếnbộphápmàkhôngchúýđếnthânphá,thủpháp,nhãnpháp,đượcAmấtB, chỉlođốiphósẽ cảmthấykhótập.Chúngtôichorằnggiáoviêntrướckhidạyquyềnnênhướngdẫnhìnhbộcácchuyển độngcủahôngtheokhoảngcách,gócđộ,đường,hướng…sauđómớitiếp tụcdạycácđộngtácchỉnhthể.Đólàphươngphápdạycụcbộtrướcmớiđến chỉnhthể,làmchohọcviêndễtiếpthurútngắnthờigiangiảngdạy.

Dạybộphápliênhoàn,phảidựavàotrậttựquyềnđạovềhướngđườngđivàgóc  độ,khôngnêntùytiệnđểgiúphọcviênnắmvữngnhanhvàtậpcóhiệuquả.

Giáoviêncóthểdựatrên “Tháicựcquyềngiảnhóa”,theosựđơngiản của độngtácmỗiphânthế,phânthànhkhẩulệnh,phânrõtừngđộngtác,sauđóđưaramộtsốđộngtácliênhoàncủabộtrongbộphápdùngcáckhẩulệnhtáchcácđộngtácliênhoàncủabộpháp,tiếptụchọcđượccácđộngtácdoàn chỉnhphốihợptrêndưới.Saukhihọcxongbộphápliênhoàncủamộtthế,thì cóthểdạycácđộngtácphốihợptrêndướiđểtăngsựhưngphấncủahọcviêntrongkhiluyệnquyền.

Sựkếthợptrêndướitrái phải,gócđộđườnghướngvàsựbiếnđổicủathủphápthâncũngnêndùngphươngpháptươngtựnhưtrênđểgiảng.Sauđókết hợptrêndướilạiđểhọccácđộngtáctổngthểthìdễdànghơnnhiều.Vídụ,đầutiênphântíchđộngtáctaycủataynày,saulạiphântíchđộngtáctaycủataylia,sauđókếthợpđộngtáchaitaylại,khiếnhọcviêncảmthấyđộngtáccủaTháicựcquyềnrấtđơngiản,dễluyệntậplàđộngtácphốihợptrêndưới,

tráiphải,trướcsau,banđầutưởngnhưphứctạpkhóluyện,nhưngkìthựckhôngkhó.Nhưvậyniềmtincủahọcviênsẽtăng.Saukhiquaquátrìnhphân giảiđộngtác,phươngphápdạyhọcnàysẽhiệuquảcao.Tómlại,phảicăncứvàonguyêntắckhoahọccủatậpluyệnđểcảitiếnphươngphápdạyhọc,sẽcó lợi choviệcnâng caovàphổbiếnTháicựcquyền.

Dướiđâyxindùnghìnhvẽgiảithích“Khaithức”và“Ngựahoangtungbờm”  làmvídụđểgiớithiệubộphápliênhoàncủa“Tháicựcquyềngiảnhóa”(MặtquayvềhướngNamlàmkhởiđầu).

oHình16a–Khẩulệnh1

Hình16a                      Hình17a

Hình18a                       Hình19a

Toànthânthẳng,haichânmởrộngbằngvai,trọngtâmrơivàokhoảngcácgiữahaichân,haitaybuôngxuôitựnhiên,mũingóntaygiữasátvớiđườnggiưađùi,mắtnhiènngangvềpháitrước,toànthânthưtháihítthởđiềuđộ,bắtđầuđộngtác.Sauđộngtácđầu,ý chíkhôngngừng chỉđạohànhđộng.

oHình17a–Khẩulệnh2:

Dùngýtừtừcohaitaylênhơithuvềphầneo,ngóntaycáichỉvàotrong,bốn  ngóncònlạichỉrangoài,vaithảlỏngchìmxuống,haikhuỷutayđốinhau.

oHình18a–Khẩulệnh3:

Dùngýtừtừhàthấpháng,cogối,đầugốikhôngđượcvượtquámũibàn

chânthànhthếbộmã.

oHình19a–Khẩulệnh4:

Dùngýdịchchuyểntrọngtâmđưadồnvềchânsau,phầnbênphảiháng

dùngýnộithuhơichìmxuống,gótchântráihơirờiđất,bànchânchạmnhẹxuống(saukhiluyệnkhớpgốithựsựcó lực,bướchư chomũichânkhẽchạm đất)Phầnđùitrởthànhphảithựctráihư.Mắvẫnnhìnngangvềpháitrước.Bắtđầubộphápphânrõ hưthực.

oHình20a–Khẩulệnh5

Hình20a

Trọngtâmdồnvàochânphải,chântráitừtừthuvềtrướcchânphảimũi chân  hướngvềpháitrướcchạmđất,gótchânnhấclên,ngangvớigótchânphải,cáchkhoảng0.15 mthànhthếchữđinh

oHình21a–Khẩulệnh1:

Hình21a

MătvốnđangnhìnvềphươngNamnaychuyểnsangnhìnvềpháiĐông,cổđồnthờixoaysangtráimặthướngvềpháiĐông(làđộngtácmàphươnghướngđãđượcđịnhtrước,sauđóđếnmắt,nộitạnghoạtđộngtheonhưđã định,tiếpđótaychân,thâncủacơthểmớivậnđộng,đóladùngýtrướcđểtrongđộnggọilàbàitập(từtrongrangoài),saumộtthờigianluyệntậplâudàitựnhiêncóthểhợpnhấtnộingoại,nhấtđộngvôhữubấtđộng.Mắtluôn“tiênphong”độngtáctiếpsau.Từđótuầntựcủamỗiđộngtác  –tiếntrước,lùisau,xoayphải,chuyểntrái,đềutuânthủ  trìnhtựnhưvậy,luyệntậpcóphântích).Tùytheomứcđộchịulựccủabênhông,tùytheosựxoaytráicủaphầneo,khiđóbụngcolại,tiếptheonânggốitrái,chântráicáchđấtkhoảng

0,15cm,đồngthờihạthấplưng,tiếpđóchântrái từtừxoaytheohìnhxoáyvềhướngtráivềphíatrướcmặt,gótchânchạmnhẹxuốngđất,đầugốihơico, tạothànhthếbướcgiả,thânxoaysangphảithànhmộtgócxiên,mặthướng phíatrước (tứchướngĐông)

oHình22a–Khẩulệnh2:

Hình22a

Trọngtâmchuyểntừtừdờisangchântrái,mũibànchânchạmđất,chântrướcdẫmđất,thantheoeoxoay chuyểnvềphíatrái,duytrìtưthếthânthẳng,

chânsauchoãiranhưnghơichùng,mũichânngoặtvàophíatrong,bànchânđèxuốngđất,đầugốihơicong,trởthànhmộthếhỗtrợthêmchochântrước,khớpgốivẫncóthểduỗithẳng,đểduytrìtínhlinhhoạtkhixoaychuyển.Dođóchânsaulàhư,nhưngvẫnphảicócảmgiác“Tronghưcóthực”.Hạthấphángvàeo,ýtồnđanđiền,vaibuônglỏngnhưngchìmxuống,ngựcnở,đầuvàcổluônởthếthẳngmắtnhìnngangraxavềphíatrước.Thànhbướchình cung

oHình23a–Khẩulệnh3

Hình23a

Trọngtâmdầndầnchuyểnvềphíasauchânphải,phầnhángphíabênphảithulựcchuyểnđổitừbêntrái,phíaphảibụngconhỏlại,tưthếthânkhôngđổi,bêneoxoaytráichuyểnvềsau,thânhướngthẳnghướngĐông,mũibàn chântráitừtừnhấclênvềphíatrước,gótchânchạmđất,đầugốitráihơico, tạothànhthế bướcgiả.

oHình24a-Khẩulệnh4

Hình24a

Mũibànchânbướchướngrangòai,mũichânđúnghướngTâyBắc,trọng

tâmdầndần chuyểndịchvềpháitrướcchântrái,bànchântráidẫmhẳnxuống đấttạothànhmộtđườngxiên;đồngthờieotừtừxoayquatrái,bênphảibụng

thulại,gótchânphảitừtừnhấclên,bànchânphảivờxoaychuyển,gótchânquayrangoàiđúnghướngTâyNam,thânxoaytráitạothànhgócxiênnhỏsovớiphươngtrước(tứcphíaĐôngBắc)mắtnhìnngangphíatrước(tứcphíaĐông).Đầugốiphảisát vớiphầnphíasau củađầugốitrái.Khớpgốitrái phảicólực,đầugối  không  vượt  quá  mũibànchân,tạothànhthếbước  xoay chuyển.

oHình25a–Khẩulệnh5:

Hình25a

Trọngtâmvẫnrơivàochântrái,chânphảicogốivànhónmũichânlên. Chântráicogốilạihạthấpxuống,mũichânđểđúngphíatrướcmặt,haigótchânđốinhau,cáchnhaukhoảng  0,3m.Tạo  thànhthế bướcchữđinh

Ngườimớihọcquyềnkhitậpbướcphápliênhoànthếgiáphảihơicao,đềphầnđùigiảmbớtlựcphảichịuđựng,tránhchokhớpgốiquáđau,đểdễvận động.Đốivớingườibệnhkhôngnêntậpquásức.

Yêucầutưthếcủacácphầntrêncóthểnênxemkỹphần“Hìnhbộcơ bản”và“Yếulĩnhrènluyện”ởphầntrên.Căncứvàođiềukiệnthểlựcvàtrìnhđộtiếpthưcủangườihọcmànângdầnmứcđộvậnđộng.

Saukhidạycácđộngtácliênhoànphốihợptrêndưới,nếunhưhọcviênvẫnchưarõbộphápvàbộhình,tưthếthânkhichuyểnđổivẫnkhôngvững, nêntiếptụcluyệnlạibộphápvàbộhình,yêucầuphảinắmchắccơbảntừđầu.

Ngườihọcnếucócảmgiácquaycuồngdocácđộngtácbiếnđổicủabộpháp,  nênchủđộngđưaracâuhỏiđểtìmcáchlýgiải.Quamộtthờigianluyệnkhôngtốt,khivẫn chưathànhthụcbài tập,đócũnglàmộtnguyênnhân, chỉcótrảiquathờigianluyệnlâudàithìđộngtácmớichínhxácvàthoảimái.Nhưngđiềukiệnđầu tiênlàphải làmrõthứtựtrướcsau củađộngtác,từđósẽgiúpbạnnắmđượcnhanhchóngcóhiệuquảđốivớiyêucầucủaTháiCựcQuyền.

“THIẾTTHỰCDẠYTỐT,HỌCTỐTMÔNTHÁICỰC QUYỀN GIẢNHÓA”

Tháicựcquyềngiảnhóachínhlàvìmụcđích chữabệnhvàbảodưỡngsức

khỏe

…Đốivớimộtsốngườibịbệnh,phảiápdụngnhữngphươngphápđối đãiđặcbiệt,bàitậpphảithíchứngvớihoàncảnhcủangườibệnh,chứkhôngphảibắtngười bênhphải thíchứngvớibàitập.

…Theokinhnghiệmdạyhọccủatôi,việcdạybàiTháiCựcQuyềngiảnhóachongườibệnhnhanhnhấtchỉcần6lần(mỗilầnmộttiếngđồnghồ)là cóthểdạychohọcviênhếttoànbộbài.

…Khingườidạyđãhướngdẫnxongtoànbộbàivàkhingườihọccóthểbướcđầulàmtheođúngmẫu,thìngườidạycần hướngdẫnhọcviênhọctừngbướcnắmvữngmộtsốyếulĩnhluyệntập…Cứtiếptụcthựchànhnhưvậy, ước chừngtrong3tháng cóthểgiúpngườihọcluyệnbàiTháiCựcQuyềnmột cáchchínhxác.”

CỐLƯUHINH