ÿþPh§n II  

Måc 6  

PH¬T GIÁO VÀ KHUÔN MªU TOÀN KÝ  

TRONG KHOA HÌC  

Quan niÇm nhìn vi trå mÙt cách toàn ký (The holographic view of the universe) là mÙt quan niÇm mÛi trong khoa hÍc hiÇn ¡i, b¯t nguÓn të sñ khám phá ra kù thu­t chåp hình toàn ký vài th­p niên tr°Ûc ây. Kù thu­t chåp hình toàn ký này ã giúp cho mÙt sÑ khoa hÍc gia gi£i quy¿t °ãc mÙt sÑ khúc m¯c trong nhïng công cuÙc kh£o céu cça hÍ vÁ ký éc cça con ng°Ýi cing nh° trong ngành v­t lý các h¡t nhÏ (particle physics). Các khoa hÍc gia này, të nhïng k¿t qu£ kh£o céu mÛi nh¥t, ã °a ra nhïng b±ng chéng và Á nghË r±ng th¿ giÛi cça chúng ta ngày nay và mÍi thé trong ó ch³ng qua chÉ là nhïng hình £nh không thñc, là nhïng dñ phóng cça mÙt thñc thà v°ãt ra ngoài thñc thà cça con ng°Ýi và v°ãt ra ngoài không gian và thÝi gian.  

Hai khoa hÍc gia °ãc bi¿t ¿n nhiÁu nh¥t trong quan niÇm mÛi này là nhà v­t-lý hÍc David Bohm, r¥t nÕi ti¿ng trong ngành v­t lý nguyên l°ãng (quantum mechanics), thuÙc ¡i hÍc Luân ôn, Anh quÑc, và Karl Pribam, mÙt nhà th§n-kinh sinh-lý-hÍc (neurophysiologist) thuÙc ¡i hÍc Stanford, California. iÁu ·c biÇt là Bohm và Pribam, tuy kh£o céu vÁ hai ngành hoàn toàn khác biÇt, cùng ph£i dña vào quan niÇm toàn ký Ã gi£i thích nhïng k¿t qu£ kh£o céu cça mình. Bohm kh£o sát vÁ sñ t°¡ng tác cça các h¡t nhÏ trong ngành v­t lý tiÁm nguyên tí (subatomic physics), và Pribam kh£o sát vÁ ký éc cça con ng°Ýi trong ngành th§n-kinh sinh-lý hÍc. Không i vào chi ti¿t, hai khoa hÍc gia trên Áu nh­n th¥y r±ng các lý thuy¿t ci trong khoa hÍc không ç Ã gi£i thích mÍi v¥n Á trong các ngành kh£o céu cça hÍ, và khuôn m«u toàn ký (holographic paradigm) ã giúp hÍ gi£i thích mÙt cách hãp lý các k¿t qu£ khoa hÍc cça hÍ.  

Nghiên céu kù v¥n Á, chúng ta có thà nói ngay r±ng khuôn m«u toàn ký ch³ng qua chÉ là sñ thuy¿t gi£i khoa hÍc cça mÙt ph§n nhÏ nhïng quan niÇm ·c thù trong Ph­t Giáo ã có të nhiÁu th¿ k÷ tr°Ûc nh° t°¡ng duyên, t°¡ng téc, t°¡ng nh­p, t°¡ng liên, mÙt là t¥t c£ v...v... Nh°ng tr°Ûc h¿t, chúng ta hãy tìm hiÃu ¡i c°¡ng th¿ nào là khuôn m«u toàn ký.  

Toàn ký (holography) là mÙt kù thu­t t¡o hình £nh b±ng mÙt lo¡i ánh sáng ·c biÇt th°Ýng °ãc bi¿t tÛi tên quen thuÙc là ánh sáng LASER và hiÇn t°ãng giao thoa (interference) quen thuÙc cça các sóng. LASER là nhïng chï §u cça "Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation", có ngh)a là "ánh sáng khu¿ch ¡i do phát x¡ kích thích cça béc x¡", hay gÍn h¡n: "ánh sáng khu¿ch ¡i do béc x¡ kích thích".  

MÙt phim £nh toàn ký °ãc t¡o ra khi mÙt tia sáng LASER ¡n s¯c °ãc tách ra làm hai tia riêng biÇt. Tia thé nh¥t °ãc chi¿u trên v­t muÑn chåp hình, thí då mÙt béc t°ãng Ph­t, dÙi l¡i và hãp vÛi tia thé hai t¡o thành mÙt mô théc giao thoa và °ãc ghi trên mÙt t¥m phim £nh.  

Dùng m¯t th°Ýng mà nhìn thì hình giao thoa trên t¥m phim không có gì là giÑng béc t°ãng Ph­t c£, mà chÉ là mÙt sÑ mô hình gÓm nhïng vòng Óng tâm t°¡ng tñ nh° nhïng vòng sóng ln tn trên m·t n°Ûc khi ta ném mÙt n¯m sÏi xuÑng n°Ûc. Nh°ng khi ta chi¿u qua t¥m phim này b±ng mÙt tia LASER khác, ho·c ôi khi chÉ c§n mÙt ngÍn èn th­t sáng, mÙt cái hình nÕi cça béc t°ãng Ph­t s½ hiÇn ra. Hình này trông y nh° th­t, ta có thà i vòng xung quanh hình t°ãng Ph­t này và th¥y ó là mÙt béc t°ãng th­t, b¥t kà nhìn d°Ûi góc c¡nh nào. Nh°ng n¿u ta muÑn n¯m b¯t hình t°ãng Ph­t này thì ta s½ không thành công bßi vì khi ta °a tay vào ch× hình t°ãng Ph­t này thì s½ không th¥y gì, vì th­t ra ó chÉ là mÙt £o £nh. Ngày x°a Ph­t ã ch³ng nói, Ph­t thì vô hình vô t°Ûng, làm sao mà n¯m b¯t °ãc, và Tâm Kinh ã ch³ng d¡y là "S¯c ch³ng khác không, không ch³ng khác s¯c, s¯c chính là không, không chính là s¯c" hay sao?  

Nh°ng iÃm kó diÇu cça kù thu­t toàn ký là, n¿u ta c¯t t¥m phim £nh ra làm hai, rÓi chi¿u lên m×i nía t¥m phim này b±ng mÙt tia LASER, ta s½ th¥y m×i nía t¥m phim s½ l¡i t¡o ra hình £nh cça toàn ph§n t°ãng Ph­t. Cé ti¿p tåc chia c¯t nh° v­y, m×i m£nh nhÏ cça t¥m phim v«n t¡o ra nguyên hình cça toàn thà béc t°ãng tuy càng ngày càng mÝ n¿u m£nh phim càng ngày càng nhÏ h¡n. Nói tóm l¡i, kù thu­t toàn ký ã khám phá l¡i mÙt ph§n cça mÙt quan niÇm r¥t quen thuÙc trong Ph­t Giáo: mÙt là t¥t c£. à cho sñ so sánh °ãc rõ ràng h¡n, có l½ chúng ta nên i thêm vào vài chi ti¿t trong công cuÙc kh£o céu cça Pribam và Bohm.  

Pribam khám phá ra r±ng, ký éc cça con ng°Ýi °ãc phân bÑ Áu trong bÙ óc và m×i ph§n cça bÙ óc chéa trÍn v¹n nhïng thông tin mà bÙ óc ghi nh­n. N¿u ta c¯t bÏ mÙt ph§n các vùng ký éc, có khi là mÙt ph§n khá lÛn, ß trong óc mÙt ng°Ýi thì ký éc cça ng°Ýi ó không bao giÝ m¥t i mÙt ph§n, và n¿u ng°Ýi ó nhÛ mÙt cái gì ó thì bao giÝ cing nhÛ trÍn v¹n ché không bao giÝ chÉ nhÛ mÙt ph§n, thí då nh° chÉ nhÛ 1 ph§n nhïng ng°Ýi trong gia ình, hay mÙt ph§n cça mÙt khuôn m·t quen thuÙc, hay mÙt ph§n cça mÙt câu chuyÇn mà ng°Ýi ó ã °ãc kà cho nghe.  

Kh£o sát vÁ sñ t°¡ng tác giïa các h¡t nhÏ trong ngành v­t lý tiÁm nguyên tí, Bohm °a ra nh­n Ënh nh° sau: Thuy¿t t°¡ng Ñi, quan trÍng h¡n nïa, c¡ hÍc nguyên l°ãng (quantum mechanics) Á nghË r±ng, ng°Ýi ta không thà phân tích th¿ giÛi thành nhïng ph§n riêng biÇt và Ùc l­p. H¡n nïa, m×i ph§n có v» nh° b±ng cách nào ó liên hÇ tÛi mÍi ph§n khác: chéa ñng l«n nhau ho·c bao hàm nhau.  

Chúng ta th¥y r±ng kù thu­t toàn ký ã t¡o ra mÙt cn b£n gi£i thích nhïng k¿t qu£ kh£o céu cça Pribam và Bohm. Và Pribam ã ·t mÙt câu hÏi: N¿u các hình £nh cça thñc t¡i ghi trong óc cça chúng ta không ph£i là mÙt hình £nh nh° chúng ta th°Ýng th¥y mà là mÙt toàn ký Ó (hologram), v­y thì toàn ký Ó là cái gì?  

V¥n Á khúc m¯c là ß ch× n¿u ta chåp hình toàn ký mÙt c£nh, thí då mÙt ám ng°Ýi ngÓi quanh mÙt cái bàn, và khi ría phim ra ta th¥y không ph£i là mÙt ám ng°Ýi mà l¡i là nhïng hình giao thoa, v­y thì thñc t¡i là cái gì? Là nhïng hình £nh thông th°Ýng chúng ta th¥y ß ngoài Ýi ghi nh­n bßi quan sát viên/nhi¿p £nh viên hay là nhïng hình mÝ £o giao thoa ghi bßi máy chåp hình/óc con ng°ÝÉ? Pribam ý théc °ãc r±ng cái m«u vÁ "óc toàn ký" vÛi nhïng các k¿t lu­n hãp lý cça nó ã d«n ¿n mÙt v¥n n¡n vÁ th¿ giÛi cça thñc t¡i khách quan; th¿ giÛi cça sông, núi, cây cÏ có thà là không hiÇn hïu, ít ra là không hiÇn hïu nh° chúng ta th°Ýng t°ßng là hiÇn hïu. Ph£i chng quan niÇm vÁ £o t°ßng (maya) cça nhïng huyÁn nhiÇm gia cách ây nhiÁu th¿ k÷ là úng, và nhïng c£nh xum la v¡n t°ãng ch³ng qua chÉ là vùng rÙng lÛn các t§n sÑ (vast frequency domain) bi¿n Õi thành nhïng sñ v­t SAU KHI nh­p vào các giác quan cça con ng°Ýi. Nh°ng lãnh vñc kh£o céu cça Pribam chÉ vÁ ký éc con ng°òi, và khi bi¿t °ãc nhïng k¿t qu£ kh£o céu cça Bohm, không nhïng Pribam tìm ra °ãc gi£i áp cho nhïng th¯c m¯c trên mà còn bi¿t °ãc r±ng, theo Bohm, toàn thà vi trå chÉ là mÙt toàn ký Ó (hologram).  

Nói mÙt cách v¯n t¯t thì quan niÇm vÁ vi trå cça Bohm nh° sau: thñc t¡i mà chúng ta th¥y hàng ngày thñc ra chÉ là mÙt lo¡i £o t°ßng, giÑng nh° mÙt hình £nh toàn ký. ±ng sau cái thñc t¡i này là mÙt sñ x¿p ·t sâu s¯c h¡n cça sñ hiÇn hïu mà ta có thà coi nh° là b£n ch¥t rÙng lÛn cça mÙt thñc t¡i të ó sinh ra mÍi sñ v­t t¡o thành th¿ giÛi v­t ch¥t cça chúng ta, giÑng nh° mÙt m£nh phim toàn ký t¡o ra mÙt toàn-ký-Ó. Bohm gÍi cái thñc t¡i sâu s¯c này là c¥p ©n (implicate order) hay sñ x¿p ·t ©n và nhïng thé chúng ta th¥y th°Ýng ngày thuÙc c¥p hiÇn (explicate order) hay sñ x¿p ·t hiÇn cça mÍi v­t. Nói mÙt cách tóm t¯t dÅ hiÃu thì mÍi v­t Áu sinh ra të mÙt cn b£n chung, và cn b£n chung này khi nh­p vào giác quan cça con ng°Ýi thì sinh ra mÍi sai biÇt mà chúng ta th°Ýng th¥y ß ngoài Ýi.  

Nh°ng có ai ngÝ r±ng, nhïng quan niÇm vÁ vi trå dña trên khuôn m«u toàn ký trên ã là nhïng quan niÇm ·c thù cça Ph­t Giáo të bao th¿ k÷ tr°Ûc ây. Th­t v­y, quan niÇm vÁ Chân Không DiÇu Hïu, hay quan niÇm vÁ Chân ¿ và Tåc ¿ cça BÓ Tát Long ThÍ trong ¡i Trí Ù Lu­n, và quan niÇm vÁ Tâm Chân Nh° và Tâm Sai BiÇt cça BÓ Tát Mã Minh trong ¡i Thëa Khßi Tín Lu­n không khác gì quan niÇm toàn ký cça Bohm ß trên, n¿u không muÑn nói là còn sâu s¯c h¡n và §y ç h¡n. Và, n¿u chúng ta quen thuÙc vÛi kinh iÃn Ph­t Giáo, nh¥t là kinh Hoa Nghiêm, thì chúng ta s½ th¥y r±ng khuôn m«u toàn ký và nhïng quan niÇm cça Pribam và Bohm thñc sñ ã ch­m m¥t 25 th¿ k÷. Ã làm sáng tÏ v¥n Á này, chúng ta hãy Íc phÛt qua chút ít vÁ Kinh Hoa Nghiêm.  

Tr°Ûc h¿t, chúng ta hãy Íc vài lÝi tña cça Hòa Th°ãng Thích éc NiÇm ß §u m×i cuÑn trong bÙ kinh Hoa Nghiêm do Thích Trí TËnh dËch:  

"Kinh Hoa Nghiêm là bÙ Kinh ¡i Thëa, là vua trong các Kinh, vÛi nÙi dung siêu viÇt tuyÇt luân hùng v), tráng lÇ nguy nga, thà hiÇn Pháp thân, t° t°ßng và tâm nguyÇn cça Ph­t.  

...T° t°ßng Hoa Nghiêm trình bày v¡n pháp do tâm sanh. Tâm là thñc thà cça v¡n pháp. Tâm vÍng thì v¡n pháp ho¡t hiÇn sai biÇt, hình hình s¯c s¯c, trùng trùng duyên khßi, cái này có cái kia có và ng°ãc l¡i, nh° l°Ûi ¿ châu. Tâm ch¡n thì pháp giÛi tánh vÛi tâm là mÙt, v¡n v­t Óng nh¥t thÃ....Kinh Hoa Nghiêm, éc Ph­t chÉ cho chúng sanh th¥u rõ cÙi nguÓn cça xum la v¡n t°ãng do mê théc vÍng t°ßng nghiÇp duyên hình thành, các pháp hiÇn hành trong vi trå là huyÅn hóa, nh° hoa trong g°¡ng, nh° trng d°Ûi n°Ûc. T¥t c£ v¡n pháp trong pháp giÛi Áu të tâm sanh. Tâm trùm kh¯p c£ pháp giÛi. T¥t c£ v¡n hïu vi trå có thà n±m gÍn trong h¡t c£i. H¡t c£i có thà thâu nhi¿p t¥t c£ vi trå v¡n pháp. Thà tánh cça tâm nhi¿p thâu t¥t c£. T¥t c£ là mÙt, mÙt là t¥t c£."  

Vài lÝi trên ã tóm t¯t ph§n nào nhïng tinh túy cça Kinh Hoa Nghiêm. Th­t v­y, chúng ta hãy Íc o¡n sau ây trong Ph©m Nh­p Pháp GiÛi, lÝi cça nï nhân Thích Ca Cù Ba gi£ng mÙt pháp môn gi£i thoát cho ThiÇn Tài Óng tí:  

"Này ThiÇn Nam Tí!..Ta quán thân cça BÓ Tát, n¡i m×i l× chân lông, m×i niÇm th¥y vô l°ãng vô biên th¿ giÛi rÙng lÛn, nhïng sñ an trå, trang nghiêm, hình tr¡ng, nhïng núi, ¥t, mây, danh hiÇu, Ph­t xu¥t th¿, nhïng ¡o tràng, chúng hÙi, diÅn thuy¿t nhïng kh¿ kinh, nhïng sñ quán £nh, các thëa, nhïng ph°¡ng tiÇn, nhïng thanh tËnh.  

L¡i m×i niÇm n¡i m×i l× chân lông cça BÓ Tát th°Ýng th¥y vô biên ph­t h£i, nhïng sñ ngÓi ¡o tràng, nhïng th§n bi¿n, thuy¿t pháp, thuy¿t kinh h±ng không gián o¡n.  

L¡i n¡i m×i l× chân lông cça BÓ Tát th¥y vô biên chúng sanh h£i: nhïng trå xé, hình m¡o, tác nghiÇp, cn tánh...."  

VÛi lÝi tña cça Hòa Th°ãng Thích éc NiÇm và lÝi trích d«n trong kinh Hoa Nghiêm chúng ta th¥y r±ng quan niÇm toàn ký cça các khoa hÍc gia ã dña vào các t° t°ßng cça Ph­t Giáo r¥t nhiÁu. Nh°ng xét cho kù thì quan niÇm toàn ký trong khoa hÍc chÉ có tác dång gi£i thích mÙt sÑ khúc m¯c trong khoa hÍc mÙt cách ¡i c°¡ng trong khi quan niÇm vÁ t°¡ng thông, t°¡ng túc, hay dung thông vô ng¡i bao trùm mÍi pháp giÛi. N¿u chúng ta Íc o¡n cuÑi cça Kinh Hoa Nghiêm , khi ThiÇn Tài Óng tí vào trong lâu các Tó Lô Giá Na và rÓi sau ó g·p PhÕ HiÁn BÓ Tát thì chúng ta s½ th¥y quan niÇm vÁ mÙt vi tr§n chéa ç thiên sai v¡n biÇt trong vi trå ã °ãc trình bày vÛi §y ç chi ti¿t và kèm vào ó nhïng công h¡nh cça BÓ Tát. Và ây chính là iÃm vi diÇu cça Kinh Ph­t vì ngoài viÇc dùng à gi£i thích nhïng sñ viÇc ngoài Ýi nh° khoa hÍc, iÃm chính y¿u là cái dång cça Kinh Ph­t nh° s½ °ãc tóm t¯t sau ây.  

Chúng ta bi¿t r±ng kinh cn b£n trong Hoa Nghiêm Tông là Kinh Hoa Nghiêm. Kinh Hoa Nghiêm bao gÓm toàn bÙ giáo lý Ph­t Giáo mÙt cách hòa hãp, a d¡ng; ó là mÙt kinh °ãc coi là cao nh¥t trong mÍi kinh Ph­t ß Á Châu. Kinh trình bày mÙt môn siêu hình hÍc vô cùng ti¿n bÙ và là mÙt t­p hãp phát triÃn t° t°ßng mÙt cách kù l°áng, tinh t¿ Ã d«n con ng°Ýi tÛi toàn giác.  

Nh°ng muÑn nh­n Ënh úng giá trË cça Kinh Hoa Nghiêm chúng ta ph£i xét ¿n cái m·t dång cça Kinh này. Vì chúng ta ã bi¿t, trong Ph­t Giáo, Kinh Ph­t th­t là vô ích n¿u chúng ta chÉ Ã ý tÛi ph§n lý thuy¿t mà không áp dång chúng vào Ýi sÑng th°Ýng ngày. Các thiÁn s° th°Ýng ví nhïng ng°Ýi tìm hiÃu kinh mà không thñc hành nh° là nhïng ng°Ýi "Íc thñc ¡n mà không n" hay là "¿m tiÁn cça thiên h¡ trong ngân hàng".  

Nói mÙt cách ng¯n gÍn, Kinh Hoa Nghiêm cho chúng ta mÙt t­p hãp nhïng ph°¡ng théc tu t­p - mÙt lÑi nhìn sñ v­t trên mÍi góc c¡nh, të ó khám phá ra sñ hòa hãp và bÕ túc l«n nhau tiÁm ©n sau nhïng khác biÇt và mâu thu«n biÃu ki¿n cça mÍi sñ v­t ß trên Ýi. Giá trË cça sñ tu t­p này là sñ phát triÃn mÙt quan iÃm tròn §y, lành m¡nh, giúp ta khám phá ra sñ thÑng nh¥t cça mÍi Pháp nh°ng không phç nh­n sñ khác biÇt cça các Pháp. Të quan iÃm này, con ng°Ýi v°ãt qua °ãc nhïng ngn ng¡i tâm linh do sñ ch¥p vào các sai biÇt cça v¡n v­t mà sinh ra. Të ó, vÛi sñ phát triÃn bÓ Á tâm, cái quan iÃm viên dung này v­n hành b¥t tuyÇt trên cách hành xí cça các bÓ tát trong công cuÙc tñ giác, giác tha. MÙt khi hÙi nh­p °ãc vào ý t°ßng dung thông vô ng¡i cça Kinh Hoa Nghiêm, vÛi cn b£n là bÓ Á tâm, hành gi£ s½ không còn bË ngn ng¡i bßi b¥t cé cái gì vÁ cách hành xí trong BÓ Tát ¡o.  

Bài trên ây chÉ có måc ích chéng tÏ r±ng các t° t°ßng trong Ph­t Giáo ã i tr°Ûc và sâu s¯c h¡n các quan niÇm cça khoa hÍc hiÇn ¡i nhiÁu, hiÃn nhiên tôi không thà i vào chi ti¿t cça khoa hÍc cing nh° Kinh iÃn Ph­t Giáo trong mÙt bài vi¿t ng¯n. B¡n Íc nào muÑn hiÃu thêm vÁ bÓ Á tâm hay nhïng quan niÇm nh° t°¡ng duyên, t°¡ng téc, dung thông vô ng¡i trong Ph­t Giáo xin hãy chm i lÅ Chùa và thå hu¥n quý Thày. Tôi b£o £m là các b¡n s½ không c£m th¥y lãng phí thì giÝ trong viÇc tìm hiÃu kinh Ph­t vì Kinh Ph­t là mÙt kho tàng vô giá và vô t­n à phát triÃn trí tuÇ con ng°Ýi.  

ôi LÝi K¿t Lu­n VÁ Con Ng°Ýi Và Vi Trå.-  

Trong tinh th§n khoa hÍc, không ai b¯t buÙc ai ph£i tin vào thuy¿t Big Bang vÁ nguÓn gÑc vi trå hay thuy¿t Ti¿n Hóa vÁ nguÓn gÑc con ng°Ýi. Tuy nhiên, chúng ta không thà phç nh­n là, nhïng ki¿n théc vÁ vi trå và con ng°Ýi ngày nay ã giúp con ng°Ýi ra khÏi vòng mê tín vào nhïng niÁm tin tôn giáo cÕ x°a vÁ nguÓn gÑc vi trå và con ng°Ýi.  

Ngày nay chúng ta bi¿t r±ng trái ¥t không ph£i là trung tâm cça Thái D°¡ng HÇ, cing không ph£i là trung tâm cça gi£i Ngân Hà, và t¥t nhiên không ph£i trung tâm cça vi trå. Trái ¥t mà chúng ta sÑng trên ó không có gì ·c biÇt, ó chÉ là mÙt hành tinh quay xung quanh mÙt ngôi sao không có gì ·c biÇt trong mÙt thiên hà không có gì ·c biÇt trong sÑ hàng trm triÇu thiên hà trong vi trå, m×i thiên hà có c£ trm t÷ ngôi sao. Chúng ta cho nó là ·c biÇt vì chúng ta sÑng trên ó, nh°ng trong thñc t¿, trái ¥t chÉ là mÙt h¡t båi vi trå [Trái ¥t: °Ýng kính 12728 km, so vÛi vi trå rÙng 14 t÷ nm ánh sáng].  

Chúng ta Áu bi¿t, trái ¥t n±m trong Thái D°¡ng HÇ gÓm có M·t TrÝi và 9 hành tinh. Trái ¥t là mÙt trong 9 hành tinh cça M·t TrÝi. Thái D°¡ng HÇ n±m trong gi£i Ngân Hà trong ó có kho£ng 200 t÷ ngôi sao mà M·t TrÝi là mÙt trong nhïng ngôi sao ó. Chúng ta không th¥y m·t trÝi l¥p lánh nh° sao vì m·t trÝi t°¡ng Ñi ß g§n chúng ta so vÛi các ngôi sao khác. N¿u m·t trÝi lùi ra xa mÙt kho£ng cách g¥p 250000 l§n kho£ng cách hiÇn nay thì ban êm chúng ta s½ th¥y m·t trÝi l¥p lánh nh° nhïng ngôi sao khác. L½ d) nhiên khi ó thì không có mÙt sinh v­t nào có thà sÑng trên trái ¥t và không làm gì có chúng ta à mà nhìn sao m·t trÝi trên trÝi. Trong mÙt vi trå rÙng kho£ng 14 t÷ nm ánh sáng và chéa hàng t÷ thiên hà, m×i thiên hà chéa hàng trm t÷ ngôi sao và hành tinh, thì trái ¥t mà nhïng ng°Ýi Ki Tô Giáo tin r±ng Thiên Chúa cça hÍ ã ·c biÇt sáng t¡o ra à phåc vå riêng con ng°Ýi ch³ng qua chÉ là mÙt h¡t båi trong vi trå và không có gì ·c biÇt h¡n hàng t÷ các h¡t båi khác trong vi trå.  

Sñ sÑng cça chúng ta trên trái ¥t cing không có gì là ·c biÇt. Chúng ta, hiÇn nay có trên 6 t÷ ng°Ýi, sÑng chung vÛi c£ t÷ t÷ [trillions] các lo¡i sâu bÍ, ch°a kà hàng triÇu các lo¡i sinh v­t khác. MÍi sinh v­t trên trái ¥t Áu n±m trong lu­t Vô Th°Ýng: Sinh, Trå, Ho¡i, DiÇt, không có mÙt loài sinh v­t nào °ãc miÅn trë, không có mÙt quyÁn nng nào, kà c£ quyÁn nng cça mÙt Thiên Chúa trong niÁm tin cça các tín Ó Ki Tô, có thà thay Õi. Con ng°Ýi chúng ta chÉ là mÙt d¡ng sinh v­t ß c¥p t°¡ng Ñi cao, vì chúng ta n±m trong mÙt quá trình ti¿n hóa ·c biÇt, cho nên phát triÃn à có lý trí, có §u óc suy t°, të ó con ng°Ýi ã ti¿n hóa të thÝi Ó á, Ó Óng, Ó s¯t cho ¿n thÝi ¡i nguyên tí ngày nay. i vào th¿ giÛi cça DNA, 99% DNA cça chúng ta giÑng y hÇt DNA cça các con v°ãn (chimpanzees) và các con khÉ Ùt (gorilla) dù chúng ta có muÑn ch¥p nh­n hay không. 1% khác biÇt ã t¡o nên nÁn vn minh cça chúng ta trong ó có nghÇ thu­t, vn ch°¡ng v..v.. Nh° v­y chúng ta có 99% khÉ, và chÉ có 1% là ng°Ýi, vì v­y chúng ta th°Ýng hay làm nhïng trò gÍi là trò con khÉ .  

Thuy¿t Ti¿n Hóa cça Darwin và nhïng phát triÃn sau ó ngày nay ã dét khoát chéng tÏ r±ng: con ng°Ýi sinh ra không ph£i là do Thiên Chúa cça Ki Tô Giáo (God) sáng t¡o ra mà ti¿n hóa të nhïng d¡ng sÑng th¥p h¡n, và nh° v­y ã dét khoát bác bÏ thuy¿t Sáng T¡o trong Kinh Thánh cça Ki Tô Giáo, bác bÏ vai trò sáng t¡o cça Thiên Chúa cça Ki Tô Giáo, bi¿n nhïng chuyÇn nh° tÙi tÕ tông , chuÙc tÙi , céu r×i v..v.. trong Ki Tô Giáo thành nhïng chuyÇn hoang °Ýng không thà ch¥p nh­n trong th¿ giÛi ngày nay [Xin Íc thêm nhïng bài HuyÁn Tho¡i Céu R×i cça Linh måc James Kavanaugh, Giê-su Là ¥ng Céu Th¿: MÙt Vai Trò C§n Ph£i D¹p BÏ cça Giám måc John Shelby Spong, và Nhïng LÝi Châu NgÍc VÁ Ki Tô Giáo cça Robert G. Ingersoll trên trang nhà Giao iÃm tr°Ûc ây. TCN], tuy t¥t c£ nhïng tác dång thay Õi §u óc con ng°Ýi trên không ph£i là måc ích cça thuy¿t Ti¿n Hóa..  

Nhïng ng°Ýi Ki-Tô tin r±ng Thiên Chúa cça hÍ ã ·c biÇt sáng t¡o ra loài ng°Ýi nh°ng hÍ quên r±ng tai con chó thính h¡n tai ng°Ýi, mii con chó thính h¡n mii ng°Ýi, m¯t con d¡i sáng h¡n m¯t ng°Ýi trong êm tÑi v..v.., và mÙt lo¡i vi-rút (virus) r¥t nhÏ nhoi cing có thà gi¿t c£ triÇu ng°Ýi nh° bÇnh dËch h¡ch phát ra ß Âu Châu tr°Ûc ây. Khoan kà ¿n chuyÇn Thiên Chúa toàn nng cça Ki-Tô Giáo, cing nh° chúng ta, Áu hoàn toàn b¥t lñc tr°Ûc nhïng thiên tai nh° bão lÑc, Tsunamis, cuÓng phong, núi lía, låt lÙi v..v.. và riêng Ñi vÛi loài ng°Ýi thì hoàn toàn b¥t lñc tr°Ûc nhïng quái thai, bào thai khuy¿t t­t v..v.. sinh ra Ýi. Nhïng thiên tai này không chëa mÙt ai, kà c£ nhïng ng°Ýi tin vào quyÁn nng cça chính Thiên Chúa cça hÍ. Do ó, lu­n iÇu Th§n HÍc vÁ mÙt ¥ng TÑi Cao, sáng t¡o ra muôn loài, ·c biÇt sáng t¡o ra loài ng°Ýi, và nh¥t là th°¡ng yêu chúng ta không còn éng vïng trong thÝi ¡i ngày nay. Chúng ta ã i të thÝi bán khai, ¿n thÝi Trung CÕ, và bÏ l¡i àng sau nhïng gì thuÙc các thÝi ¡i ó, không còn có giá trË gì hay thích hãp vÛi chúng ta ngày nay.  

VÛi thÝi gian, të khi mÛi thành l­p, nÁn th§n hÍc Ki-tô Giáo, ã °a ra nhiÁu lu­n cé à chéng minh là có Thiên Chúa cça hÍ, thñc ra chÉ là mÙt vË Th§n trong niÁm tin cça ng°Ýi Do Thái [Th§n Jehovah, Con cça ông ta, Jesus, Áu là ng°Ýi Do Thái], nh°ng t¥t c£ nhïng lu­n cé th§n hÍc này, thí då nh° Lu­n Cé VÁ B£n Thà (Ontological Argument) cça St. Anselm và René Descartes, Lu­n Cé Vi Trå hay Nguyên Nhân §u Tiên (Cosmological Argument) cça Thomas Aquinas, Lu­n Cé Céu Cánh (Teleological Argument) hay Thi¿t K¿ (Design Argument) cça William Paley, Lu­n Cé ¡o éc (Moral Argument) v..v.. , ) Áu ã bË dét khoát bác bÏ bßi sñ ti¿n bÙ trí théc cça nhân lo¡i và bßi nhïng b±ng chéng b¥t kh£ phç bác cça khoa hÍc vÁ nguÓn gÑc vi trå và nguÓn gÑc con ng°Ýi..  

HiÃn nhiên là Ki Tô Giáo không Ùi trÝi chung vÛi Charles Darwin vì Ki Tô Giáo muÑn con ng°Ýi ph£i tin vào nhïng iÁu viÃn vông, hoang °Ýng, ph£n khoa hÍc, phi lý trí, không thà kiÃm chéng °ãc, n¿u không muÑn nói là làm ô nhiÅm §u óc con ng°Ýi trong thÝi ¡i này. Cing vì v­y, ngay të khi thuy¿t Ti¿n Hóa ra Ýi, Ki Tô Giáo ã tích cñc ra công chÑng Ñi thuy¿t Ti¿n Hóa, chÑng Ñi vì c§n ti¿p tåc nhÑt tín Ó trong nhïng ngåc tù t° t°ßng, trói ch·t tín Ó b±ng nhïng xiÁng xích trí tuÇ, và nuôi d°áng sñ mê tín trong ám tín Ó th¥p kém, të ó mÛi có thà duy trì °ãc quyÁn lñc tinh th§n tñ t¡o cça giÛi chn chiên trên ám tín Ó, và ti¿p tåc h°ßng thå v­t ch¥t trên sñ nghèo khÕ cça a sÑ tín Ó nghèo khó. iÁu l¡ là sñ chÑng Ñi ó v«n còn ti¿p tåc cho tÛi ngày nay të mÙt vài Ñc £o Tin Lành ß Mù, miÁn ¥t mà Darwin ch°a bao giÝ ·t chân ¿n, vÛi sñ phå hÍa cça mÙt sÑ tân tòng Tin Lành ViÇt Nam qua nhïng lu­n cé r¥t ¥u tr) và hoang °Ýng.  

Nhïng ng°Ýi Ki-Tô tin vào thuy¿t sáng t¡o cça hÍ, tin r±ng Thiên Chúa cça hÍ ã ·c biÇt sáng t¡o ra con ng°Ýi theo hình £nh cça Thiên Chúa cça hÍ, th°Ýng không ç §u óc à th¥y r±ng, chính cái niÁm tin ó ã bi¿n Thiên Chúa cça hÍ thành mÙt ác qu÷ theo nh° nh­n Ënh cça James A. Haught trong cuÑn Holy Horrors. Suy ngh) thêm mÙt chút, chúng ta th¥y vÁ con ng°Ýi, chúng ta có thà ph§n nào an tâm h¡n tr°Ûc nhïng b¥t toàn vÁ ç mÍi m·t trên th¿ giÛi n¿u ch¥p nh­n thuy¿t Ti¿n Hóa, vì ó là mÙt Ënh lu­t thiên nhiên. N¿u chúng ta tin r±ng con ng°Ýi là s£n ph©m sáng t¡o cça Thiên Chúa cça Ki Tô Giáo theo hình £nh cça Thiên Chúa thì ó chính là mÙt s£n ph©m tÇ h¡i nh¥t c§n ph£i lên án. T¡i sao? Vì nhïng súc v­t, ác thú có c¯n gi¿t nhau cing chÉ vì mi¿ng n ho·c tranh giành con cái con ñc và thuÝng chÉ trong mÙt ph¡m vi r¥t nhÏ. Trái l¡i, loài ng°Ýi do Thiên Chúa sáng t¡o ra ã phát sinh ra Ki Tô Giáo vÛi nhïng núi tÙi ác làm ch¿t h¡i nhiÁu triÇu ng°Ýi qua nhïng cuÙc Th­p Ác Chinh, Tòa Án xí DË Giáo, Sn Lùng Phù Thçy, chi¿n tranh tôn giáo v..v& Hình £nh cça Thiên Chúa cing hiÇn ra trên Hitler vÛi 6 triÇu m¡ng ng°Ýi Do Thái, trên nhïng ng°Ýi phát minh ra nhïng vi khí nguyên tí, các lo¡i bom ¡n có thà gi¿t hàng lo¡t ng°Ýi mÙt lúc. V­y so vÛi thú v­t, chúng ta có h¡n gì không, hay là cn b£n chúng ta ác và tàn b¡o h¡n các thú v­t r¥t nhiÁu? Nhïng ng°Ýi Ki Tô có bao giÝ ngh) ¿n v¥n Á này không? M×i khi tôi th¥y ng°Ýi ta vinh danh nhïng khoa hÍc gia phát minh ra nhïng vi khí Ùc h¡i có thà phá tan các công sñ và gi¿t °ãc nhiÁu ng°Ýi, trong sÑ này hình nh° có mÙt ng°Ýi ViÇt Nam nào ó, tôi th¥y nhïng ng°Ýi Ki Tô thñc sñ ang m¡ lõ Thiên Chúa cça hÍ n¿u hÍ tin r±ng Thiên Chúa ã sáng t¡o ra loài ng°Ýi.  

Nhïng khám phá khoa hÍc b¯t nguÓn të Thuy¿t Ti¿n Hóa vÁ vi trå và con ng°Ýi r¥t phù hãp vÛi nhïng t° t°ßng ·c thù cça Ph­t Giáo, r±ng t¥t c£ mÍi sñ v­t trên th¿ gian Áu liên hÇ tÛi nhau, và t¥t c£ Áu n±m trong lu­t vô th°Ýng. M·t khác, Khoa Sinh HÍc ngày nay cing ã chéng minh là các loài khÉ cing nh° các giÑng ng°Ýi Áu cùng có nguÓn gÑc xa x°a të nhïng tÕ tiên trong ó ã có sµn m§m mÑng tính ng°Ýi, ché không ph£i là khÉ ti¿n hóa thành ng°Ýi. H¡n nïa, chúng ta ã bi¿t, Giáo s° TrËnh Xuân Thu­n ã nh­n Ënh trong cuÑn Sñ Vô T­n Trong Lòng Bàn Tay (L'Infini Dans La Paume de la Main ), dña trên nhïng k¿t qu£ khoa hÍc c­n ¡i chính xác nh¥t: "Ti¿n hóa të nhïng cát båi cça nhïng ngôi sao, chúng ta chia s» cùng mÙt lËch sí vi trå vÛi nhïng con s° tí trong nhïng vùng hoang m¡c và nhïng bông hoa tÏa mùi th¡m" . Ph£i chng éc Ph­t ã quán chi¿u th¥y rõ nhïng chân lý này cho nên Ph­t Giáo ã là tôn giáo duy nh¥t trên th¿ gian chç tr°¡ng hòa bình, không sát sinh, không nhïng con ng°Ýi hòa bình vÛi con ng°Ýi, mà còn hòa bình vÛi mÍi chúng sinh, vÛi c£ cây cÏ. B¥t h¡nh thay, vÁ ph°¡ng diÇn tâm linh, a sÑ trong nhân lo¡i v«n còn i sau Ph­t Giáo khá xa, cho nên trên th¿ giÛi ngày nay, luôn luôn v«n còn nhïng c£nh chém gi¿t tàn sát l«n nhau, hçy diÇt môi sinh v..v.., t¥t c£ chÉ Ã phåc vå cho niÁm hoang t°ßng là mÍi thé Áu th°Ýng h±ng, và Ã thÏa mãn nhïng ham muÑn v­t ch¥t mà b£n ch¥t là vô th°Ýng và th°Ýng gây tác t¡i cho chính b£n thân và cho xã hÙi.