Mấy năm gần đây, kinh tế Nam Kì tụt dốc nghiêm trọng, mùa màng thất bát vô cùng. Cũng bởi vậy các địa chủ còn phải kêu trời nói chi mấy tá điền làm thuê làm mướn, ai cũng ra sức thu thuế cao để có cái ăn cái mặc, khổ vô cùng.

Tại làng An Xuyên tỉnh Bạc Liêu¹, cũng không khấm khá hơn, thời gian cũng gần tới tết nữa mới khổ nên địa chủ nhà nào nhà nấy bắt tá điền đưa thuế cao như nóc nhà. Nhưng chỉ có một nhà địa chủ Kim vẫn cho thuế bình thường bởi ông thương dân mình.

Kim Minh Thạch là một địa chủ nổi tiếng bật nhất ở cả xứ Bạc Liêu này. Dù mang danh là một địa chủ nhưng ông được dân nó quý dữ lắm,kể cả quan Tây quan Ta gì ai mà chẳng nể mặt ông, ruộng đất bao la cò bay gãy cánh luôn đó đa, ông Kim có một người vợ là bà Lê Tú Kim. Cả hai bên đều có cha làm Tổng Đốc môn đăng hộ đối vô cùng,song bà cũng đang mang bầu đứa thứ hai, đứa thứ nhất là cậu hai Kim Minh Hoàng năm nay được 8 tuổi mà ông bà muốn con có tương lai nên đã cho cậu lên Sài Gòn - Gia Định học từ năm 7 tuổi,xã cha mẹ từ nhỏ rồi.

Hôm nay là ngày thu thuế,thường thì mọi địa chủ nào cũng có người đi thu riêng nhưng ông Kim muốn tự mình đi để dễ bề nói chuyện hơn. Nhưng ngặt nỗi bà Kim mang cái bụng gần đẻ tới nơi mà đòi ông Kim cho đi qua làng Xuân thăm bạn, ông đã không chịu mà bà cứ nũng nịu đòi cho bằng được, ông Kim bất lực nói:

- U là mèn, gần đẻ đái tới nơi mà còn làm nư nằng nặc đòi đi hở đa.

Bà cũng đâu muốn đi mà bà nghe bên làng Xuân đó á là nổi tiếng làm bánh phồng tôm ngon bá cháy, bà thèm mới đòi đi chớ bộ, ông Kim cũng có ruộng ở đó nữa,mà cách có cái làng chớ xa xôi gì mà ông chồng bà làm quá. Bà Kim cũng vẫn cứ đòi đi quài làm ông Kim phải gật đầu xin thua, ông cũng đứng lên tay với nón cối đội lên đầu, mấy năm gần đây ông chơi với mấy quân Pháp nhiều quá nên điệu đà ăn mặc theo bọn cướp nước đó.

Thấy chồng đã đi, bà Kim hí ha hí hửng réo con hầu riêng của mình là con Ma để chuẩn bị sang làng Xuân. Bà Kim cũng lại dỡ chứng đòi lội bộ từ đây qua làng Xuân để cho dễ đẻ, trời ơi vừa nắng lại vừa xa,nay bà Kim có bị ấm đầu không đa.

Đã đến trước cửa làng Xuân, công nhận gần ghê lội đến đây có cỡ một canh giờ thôi chứ nhiêu, Thị Ma là đứa mệt nhiều nhất bởi giữa đường bà Kim mõi chân mõi cẳng gì đó đòi nó cõng muốn thấy phụ huynh nó luôn. Đang đứng thở phì phò thì mùi bánh ở làng thơm quá chừng, tính ra mới đứng ở cổng thôi mà mùi thơm hết bánh này tới bánh khác sọc thẳng vào mũi cả hai làm cái bụng không tự chủ được mà đánh trống tùng tùng ở trỏng. Thế là mới đứng đó thở chưa được hai phút hai con người kia đã bay như gió vào làng để ăn, đúng là chủ nào tớ nấy mà.

Cả hai ăn đến no bể bụng, bà Kim thấy bụng mình hơi kì kì nên ngoắc ngoắc Thị Ma chuẩn bị lội về. Cho đến khi hai người đã gần đến làng Cam thì bà Kim ôm bụng ngồi xuống đất, mồ hôi nhễ nhãi đầy trán làm Ma sợ muốn té đái, nó mếu máo hỏi bà.

- Ủa bà..bà ơi, bà bị cái chi vậy?

- Đau bụng quá..tôi đau bụng quá Ma ơi!

Thấy tình thế không ổn, Thị Ma ngó nghiêng ngó dọc xem có ai không nhưng hai người vẫn chưa vào làng nên ở đây ít người lắm, thấy sau lưng là vừa chuối Thị Ma có ý tưởng, nó sẽ là người đỡ đẻ cho bà Kim. Khi xưa cha nó là thầy thuốc còn má nó là bà mụ đỡ đẻ đó chứ đùa, bởi thế nó cũng được cha má nó chỉ dạy song cái tính nó khôn lỏi nên cũng học được thứ cần học.Cha má nó thương dân thương nước nên chống lại bọn lính Tây bị bọn chúng bắn chết, rồi sau này nó gặp được ông Kim nên được ông nhận về làm hầu riêng cho vợ ông.

- Bà, bà ráng lết vào trổng đi. Con sẽ ra tay cho bà coi!

Bà Kim vì đau quá nên cũng gật gật, ngượng sức đứng lên bước vào vườn chuối. Thị Ma lục lục trong cái giỏ đệm được làm bằng cói của nó, may quá đa nãy trước khi đi nó sợ có chuyện chi không hay nên đem theo cái mền. Thấy nhiêu đây đủ rồi nên Thị Ma bay lẹ lại gần bà Kim,lót cái mền dưới đất cho bà nằm lên, sau đó mới bất đầu vô việc.

Bà Kim cũng biết cha má Thị Ma bởi má nó từng đỡ đẻ cho bà thằng con trai đầu lòng mà nhưng vẫn muốn chắc nên dùng sức nói:

- Mần..được hông đa!

- Mèn đét ơi! Bà tin con.. hít vào thở ra đi rồi bà rặn mạnh là được.

Mất cái giống chi mà đang đi chơi cái mắc đẻ giữa đường vậy không biết, bà Kim nãy giờ rặn muốn xì khói luôn rồi. Con Ma thấy cái đầu đứa nhỏ ra thì tự nhiên thấy sợ, nó thở mạnh ra để lại tinh thần rồi động viên bà Kim tiếp:

- Gần rồi, bà ơi cố lên.. ê ê ra rồi chút nữa thôi trời ơi cố lên!

- Aaaaaa..

Tiếng hét chấn động cả một khu vườn. Thị Ma nó thấy em bé đã ra mừng quýnh khóc nấc lên

- Bà ơi.. đẻ rồi nè, con gái bà ơi. Mà mần chi nó xấu gớm quá.

Bà Kim đang mệt mà nghe con Ma nói vậy thì thấy mắc cười,dù đau thấu trời xanh bà vẫn lên tiếng trách:

- Bà nội cha mày.. lau mình mẩy con bé đi..rồi ráng chạy lại làng kêu xe kéo lại kéo bà về.. tao mà lội nữa chắc sụm nụ quá đa.

- Bà nằm đây đợi xíu nha, con đi lẹ lắm.

Nói xong con Ma bay biến khỏi đây, bà Kim mệt quá nên ngủ luôn bỏ lại đứa con mới ra đời, nó đang được quấn lá chuối.

Tới khi xe kéo tới nơi, thấy bà Kim còn ngủ,ông kéo xe chạy vào phụ Thị Ma ẩm bà Kim vào xe, còn Ma cũng hấp tấp leo lên cùng. Không để ý đằng sau lưng nó có một người phụ nữ đầu trùm khăn che kín mặt đang đi vào khu vườn. Xe chạy đến khi vào được làng Cam thì bà Kim cũng tỉnh dậy bà ngó qua ngó lại thấy thiếu thiếu gì đó, con Ma mới hiếu kỳ lên tiếng:

- Ủa bà ngó cái chi dạ?

- Con tao đâu rồi bây?

Con Ma ngơ ra một lúc sau mới vỗ đùi cái bụp.

- Chết cha, nãy con gấp quá để cô chủ nhỏ ở lại rồi.

Ôi là trời, bà Kim chết trân nhìn con Ma vậy mà nó còn cười hề hề vậy đó trời. Bà Kim mới hốt hoảng kêu dừng xe lại, rồi bà quay qua nói với Thị Ma:

- Đem con bà về nhanh, vào được làng rồi kêu xe khác đi, bà về trước còn sai người dọn dẹp lại.

- Hả? Trời ơi cứu con.

Thế là con Ma bị đá khỏi xe nó dùng hết sức chạy lại chỗ cũ, nhưng mới bước vào vườn chuối là nó thấy em bé rồi, ủa nhớ nãy chỗ nó với bà Kim là phải đi xíu nữa mới tới mà đa, chắc cô chủ nhỏ tự bò ra đây không chừng. Ma cúi xuống ôm đứa nhỏ được quắn bằng miếng vải mềm mại, nó bắt đầu đi lại vào làng, Thị Ma sợ em bé bị sốc chứ không nãy giờ nó chạy rồi đó trèn.

Làng An Xuyên là cái làng lớn nhất tỉnh Bạc Liêu, mà đa số toàn là ruộng đất của địa chủ Kim, ông Kim ngồi nói chuyện uống trà với tá điền, đến khi thấy người hầu nhà mình hớt ha hớt hải chạy lại, ông Kim cũng sợ có chuyện gì nên ló ngó đợi thằng hầu nói.

- Ông ơi..ông ơi. Bà đẻ rồi!

- Trèn ơi! Rồi bà đẻ ở đâu!

- Nãy bà về bà nói..bà đẻ gần làng Cam thưa ông.

Nghe vợ mình đẻ, ông Kim cũng đứng dậy nói vài câu với tá điền rồi cũng nhanh chóng quay về. Ông đã nói rồi mà vợ ông lì dễ sợ hên là mẹ tròn con vuông chứ không ông không biết sống sao nữa.

Tới nhà,ông Kim hấp tấp chạy vô, thấy vợ mình bồng đứa nhỏ thì ông nhào lại, mất nết ghê. Nhìn cái bản mặt của con nhỏ mà ông cưng dễ sợ, ông kêu vợ mình vào phòng để nghỉ ngơi song ông xuống sai người đốt lò than để dưới gầm giường cho ấm cả mẹ lẫn con. Thế là nhà ông lại có thêm một thành viên mới,dù ông không chứng kiến con nhỏ sanh ở nơi không đàng hoàng cho lắm,ông chỉ nghe nói thôi ông đã sót hết ruột gan lên rồi. Ông Kim suy nghĩ đặt tên con.

____

Trời sập tối, chắc cũng đang giờ Tuất, có hai vợ chồng già ngồi uống trà. Ông cụ kia đứng lên đốt đuốc chuẩn bị bước ra khỏi nhà thì bà cụ cũng lên tiếng:

- Ông đi mình ên nhớ về sớm đa.

- Tui biết rồi mà, có cái vườn chuối nhỏ thôi mà.

Ông cụ cười cười với bà cụ rồi cũng bước ra nhà, đêm nào mà ông chả ra vườn chuối nhà ông gần làng Cam để kiểm tra. Người ta sẽ nghĩ rằng ông quá kĩ tính quá đà,thật ra vườn chuối nhà ông chưa vào tới trong làng dễ bị mấy tên cô hồn sống trộm rồi đem về bán lắm. Ông cụ vẫn nhàn nhã đi kiểm đến khi nghe tiếng khóc con nít thì ông hơi hoảng, tại xưa nay ông có căn với người âm dù nhìn không được nhưng ông cũng sẽ cảm nhận được, nó cũng là lí do vì sao ông với bà lại chọn nơi đây sinh sống, bởi bãi đất này hoàn toàn "sạch sẽ" nên ông biết chắc chắn không phải người âm,nếu không phải người âm thì chỉ còn lại là người dương. Ông cụ cố gắng lắng tai nghe thì nghe tiếng giống con nít,ông chạy nhanh lại chỗ phát ra âm thanh đó.

Đúng như ông nghĩ có 1 đứa bé bị bỏ, lá chuối quắn trên người sơ sài, trên người con bé còn có vài chỗ bị kiến cắn, bị muỗi đốt. Thấy thương con bé nên ông quyết định ẵm về dù dì ông với bà cũng chả có bụng con nào, chắc trời thương nên mới cho ông gặp nó đây mà.

Vừa nghe tiếng động ở ngoài cửa là bà biết chồng bà đã về nên bà chạy ra đón, thấy ông cụ bước vào nhà trên tay còn ẵm đứa bé nào đó, bà tò mò hỏi:

- Con ai vậy đa?

- Hỏng biết nữa.Tôi thấy nó bị bỏ ở bụi chuối nhà mình..thấy tội quá nên tôi đem dìa.

Bà cụ nhăn đôi mắt lại để nhìn rõ mặt con bé, nhìn dễ thương quá có đều sao nó không ngậm miệng lại chắc tại nó đói, bà nhìn ông như ý muốn nói để tôi ẵm cho. Ông cụ biết ý liền đưa đứa bé sang cho bà cụ ẵm, bà nhìn ngắm thật lâu rồi mới lên tiếng:

- Tội con bé quá. Hay tui với ông nhận nó làm cháu đi he.

- Tôi cũng có ý đó rồi, dù sao mình cũng gần 70 tuổi rồi có đứa cháu gái cũng được.

- Được đó đa!

Bà cụ cười cười, ẵm đứa nhỏ vào trong để tắm rửa, bà vừa đi vừa nhìn đứa bé vừa tặc lưỡi trêu:

- Đi tắm ha con, thúi quắc rùii

______

Làng An Xuyên¹: là tỉnh Cà Mau hiện nay, bấy giờ Cà Mau còn thuộc tỉnh Bạc Liêu, được dân gọi là làng An Xuyên.

__

Chap đầu hơi vô lý nhưng đâu cũng có sự vô lý của nó hết á. Mn ủng hộ Jam nha👽