Trình bày quá trình tạo mô học của bướu giáp do thiếu iod

·   Giai đoạn quá sản lan tỏa:

-  Khi thiếu iod, T3 T4 trong máu giảm, vùng dưới đồi tăng tiết TRH, kích thích tuyến yên tiết TSH.

→Tuyến giáp đáp ứng bằng cách quá sản và phì đại

→Tuyến giáp to ra có tính lan tỏa, nhưng vẫn bảo toàn được hình thái thuần nhất của tổn thương

-  Vi thể:

+  Ban đầu các nang quá sản có TB biểu mô hình trụ/ khối vuông, lòng chứa ít/ không có keo. Xen kẽ là 1 số nang lớn, biểu mô thấp dẹt, lòng chứa nhiều keo

+  Dần dần, các nang giãn rộng, chứa nhiều keo đặc, thuần nhất, ưa eosin

-  Tùy mức độ thiếu iod, phản ứng của từng cá thể, thời gian mắc bệnh mà các túi tuyến nhỏ (bướu giáp týp nhu mô) hay túi tuyến lớn (týp keo) chiếm ưu thế

-  Giai đoạn này là giai đoạn tiến triển còn hồi phục được.

·   Giai đoạn cục không thuần nhất (1 hay nhiều cục):

-  Tổn thương quá sản bù sẽ dần dần đi đôi với các tổn thương thoái triển làm đảo lộn cấu trúc lan tỏa, đồng nhất, dẫn tới các tổn thương rất đa dạng:

+  Bên cạnh những cục tái tạo gồm nhiều nang nhỏ có biểu mô quá sản, phì đại, xuất hiện nhiều nang lớn giãn rộng chứa đầy keo đặc, nhiều khi thoái hóa, hòa nhập vào nhau→ các u nang keo.

+  Biến đổi của mô liên kết:

üPhù, ngấm keo, xơ hóa, thoái hóa trong làm khuếch tán các túi tuyến.

üXuất hiện những ổ tiêu các túi tuyến thoái hóa với nhiều mô bào, đại thực bào

üCó cả những vùng calci hóa tạo thành những hạt thô, thậm chí cốt hóa

üMạng lưới mao mạch khúc khuỷu, dài ra, lòng chỗ rộng chỗ hẹp, dẫn đến thiếu máu cục bộ, hoại tử, chảy máu

-  Bệnh càng kéo dài, càng có nhiều đợt quá sản và thoái triển, mô xơ tăng sinh, chia cắt các vùng tổn thương, tuyến giáp to ra, có nhiều máu, nhiều cục, chỗ cứng, chỗ mềm, tạo hình ảnh u giáp nhiều cục

→ Khả năng phục hồi rất hạn chế, rất khó chữa khỏi bệnh bằng nội khoa