chụcviệcphảiđượcxửlýngay–màcórấtítthờigianđểhoàn tất.Chúngtôi khôngcóđủhàngdựtrữ.Chúngtôiphảixemxétcácđơnhàng,thayđổiđịa chỉ,khaitrươngvàđóngcửacácvănphòng,v.v.Thayvìcăngthẳngvàlo lắng,tôinhớlạilờicủavịbácsĩ:“Từnghạtcátmột....Từngviệcmột”. Bằngcáchghinhớvàthựchiệnđiềunày,tôiđãhoànthànhcôngviệchiệu quảhơnmà khônghềgặpphảicảmgiácrốitríhaylẫnlộntừngsuýt đánhgục tôi trênchiến trườngnăm xưa”.

Mộttrongnhữngghinhậnđángbáođộngnhấtvềlốisốngcủachúng tangàynay là:mộtnửasốgiườngbệnhhiệnđangđượcdànhchocácbệnhnhângặp những vấnđềvề tâmlývàthầnkinh,nhữngbệnhnhânđãhoàntoànsuy sụpdướigánh nặngcủaquákhứ chồngchấtvàtươnglaiđángsợ.Tuynhiên,phầnlớnnhữngngườinàycóthểđãkhông phảivàoviện–cóthểđãsốnghạnhphúc vàhữuíchhơn-nếuhọchịuđểtâmđếnnhững lờicủaChúa Jesus: “Đừnglolắngvềngày mai”;hay nhữnglờicủaNgàiWilliamOsler: “Hãysốngtrong nhữngngănkín củathờigian”.

Trongmỗigiâytồntại,conngườiđềuđứngtạinơigiaonhaucủahaivùngđất muônđờikhôngthayđổi:quákhứmênhmôngvàtươnglaibấttận.Chúngtakhôngthể sốngởnơinàotronghaivùngđấtđó–dẫuchỉtrongmộttíchtắccủathờigian.Nếuvẫn cốlàmnhưthế,chúngtacóthểsẽ hủyhoạicảthểchấtvà tinhthầncủamình.Vìvậy,hãy cứhàilòngsốngtrọnmộtngàytronghiệntại.RobertLouis Stevenson3đãviết:“Aicũng cóthểngàyngàyhoànthànhcôngviệccủamình,dùnócókhókhănđếnđâu.Hãysống trọnvẹnmộtngàythậtbìnhanvàchanchứatìnhyêuthươngchotớikhimặttrờitắt nắng.Đóchínhlàýnghĩathựcsựcủacuộcsống”.

Vâng,đólàtấtcảnhững gìcuộcsốngđòihỏiởchúngta.Bà E.K. Shields,ởSaginaw, Michigan,đãtừngtuyệt  vọngđếnmứcsuýttựtửchotớikhibàhọcđượccáchsống “khôngloâu”.BàShieldkểchotôi nghecâu chuyện củamình:

“Năm1937,chồngtôi quađời.Tôi rấtđaukhổ,côđơn,vàbắtđầurơivào cảnh  túngquẫn.  Tôiviết  thưchoôngchủcũcủamình,ngàiLenonRoach

quản lýcôngtyRoach-Fowler,thànhphốKansas.Ôngnhận tôivàolàmtrở

3RobertLouisStevenson(1850-1894):Nhàvăn, nhàthơAnh,nổi tiếngnhấtởViệt Namvớicáctácphẩm dànhchotrẻemnhưTreasureIsland(Đảochâubáu),TheBlackArrow(Mũitênđen).Tácphẩmcủaông

đãđượcdịchra hơn90 thứtiếngtrênthếgiới.

lại.  Trước  đó,tôilàmcôngviệc  giớithiệu  sáchcủanhàxuất  bản  World Bookschocáctrườnghọcởthịtrấnvàvùngnôngthôn.Hainămtrước,khi chồng tôibịốm,tôiđãphảibánđichiếcô-tô;nhưnggiờtôiđãtíchcópđủ tiềnđểmuatrảgópmộtchiếcxecũvàbắtđầulạicôngviệcngàytrước.

Tôicứnghĩlàmviệc  sẽgiúptôivơibớtnỗibuồn,nhưng  dườngnhư khôngphảivậy.Thậmchítôicảmthấymìnhkhông làmnổiviệcláixevàăn cơmmộtmình.Ởmộtsốnơi,sáchkhákhóbán;vàtôiphảichậtvậtlắmmới lođủnhữngkhoảnchiphíchochiếcxe,dùđóchẳngphảilàsốtiềnnhiều nhặn gì.

Mùa  xuân  năm  1938,tôi  đến  vùngVersailles,  Missouri.Những  ngôi trường  ởđórấttồitàn,đườngxáthìtồitệ;tôicôđơnvànảnchíđếnmứccó lúcđãnghĩđếnviệctựtử.Tôichẳngthiếtthagìnữa.Dườngnhưđâykhông phảilànơidànhchonhững ngườilàmcôngviệcnhưtôi.Tôisợthứcdậyvào mỗisángvàphảiđốimặtvớicuộcsống.Tôisợmọithứ:sợkhôngtrảđủtiền xe,sợkhôngtrảđủtiềnthuêphòng,sợsẽkhôngcóđủtiềnăn.Tôibiếtlàsức khỏemìnhđangcóvấnđềnhưng lạisợkhôngcóđủtiềnđếnbácsĩ.Điềuduy nhấtníugiữtôiởlạivớicuộcđờinàycũnglàmộtnỗilo.Tôiloemgáimình sẽvôcùngđaubuồnkhichỉcònlạimộtmìnhvàtrongtậncùng củasuynghĩ, tôi sợkhôngcóđủtiềnđểlo chođámtangcủamình.

Mộtngàynọ,tôitìnhcờđọcđượcmộtbàibáo. Nhữngđiềutácgiảviếtđã giúptôithoátkhỏitâmtrạngchánchườngthêlươngđóvàtuyệtvờihơn,nó còntiếpthêmchotôinghịlựcđểtiếptụcsống.Chođếntậnbâygiờ,tôivẫn biếtơnmộtcâutrongbàibáoấy:“Đối vớimộtngườibiếtnhậnthứccácgiá trịcuộc sốngthìmỗingàyluônlàmộtcuộc sốngmới”.Rồi tôikhámphára rằngviệcsống trọnvẹnvàhếtmìnhchohiệntạicũng khôngquákhókhăn. Từng  ngàymột,tôibắtđầuhọccáchquênđiquákhứvàkhôngnghĩđến tươnglai.Mỗi sáng,tôiđềunhắcnhởbảnthânrằng:“Hômnaylàmộtcuộc sống mới”.

Vậylàtôiđãchiếnthắngchínhbảnthânmình!Tôiđãchinhphụcnỗisợ

cảm  giáccôđộc,sợsốngtrongcảnh  thiếu  thốn.Tôirấthàilòngvớicuộc

sốnghiệntại.Trongtôiluôntrànđầynhiệthuyếtvớicôngviệcvàtìnhyêu cuộcsống.Giờđâytôibiếtkhôngđiềugìcóthểkhiếntôisợhãihaylonghĩ, dùchocuộcsốngcóđưatôi đếnnhữngcảnh ngộnàođichăngnữa.”

Trướckhi Chúarađời30năm,cólẽHorace đãnhậnragiá trịcủahiệntạikhisángtác nhữngvần thơsau:

Hạnhphúcthaychomộtngười,và chỉnhững người

Dámkhẳngđịnh rằngngàyhômnaylàngàycủariênghọHọsốngthậtbìnhtâmvàthốtlêntrong niềm kiêuhãnh:“Ngàymaiư?Mặckệ!Vì tôi đãsốnghếtmìnhchohômnay”.

Theo tôi,mộttrongnhữngbikịchcủacon ngườilàtấtcảchúngtađềucókhuynh hướnglảngtránhcuộcsống.Thayvìngắmnhìnkhómhồngđangnởrộtrướchiênnhà, chúngtalạimơvềmộtvườnhồnghuyềnảoởtít tậnchântrờixa.

Tạisaochúngtalạikhờdại-khờdạimộtcáchđángthươngđếnthế?

Bằng những chiêm nghiệmcuộcsống,Stephen Leacock4đãthảng thốt:“Cuộcđời ngắnngủicủachúngtamớikỳlạlàmsao!Khi cònbé,tathườngbắtđầucâuchuyệncủa mìnhbằng  câunói:“Saunàylớnlên,tasẽ…”.  Đến  khilớnlên,talạinói:“Khinào trưởngthành,tasẽ…”.Trưởngthànhrồi,tabảo:“Saukhikếthôn,tasẽ…”.Vàkếthôn xong,tamơmàng: “Đếnlúcđượcnghỉhưu,tasẽ…”.Rồiđếnkhinghỉhưu,nhìnlạicuộc đời,conngườingỡngàngkhithấydườngnhưcómộtcơngiólạnhđãcuốntrôitấtcả. Vậylàtađãbỏlỡcuộcđờicủamìnhrồi,tađãkhôngkịpngắmnhìnvàcảmnhậnnhững thivịcủacuộcsống,vàcũngchẳngcòncơhộinàonữa.Khihiểurarằngmìnhphảisống trọn vẹn từnggiờ,từngkhắc củahiện tạithì đãquámuộn”.

EdwardS.Evans,mộtngườidânsốngởDetroit,vìquálolắngbuồnphiềnmà suýttựtử.Sinhravàlớnlêntrongcảnhnghèokhó,EdwardS.Evanskiếmđượcnhững đồngtiềnđầutiêntừviệcbánbáo,rồiôngxinphụviệcchomộtcửahàngtạpphẩm.Về

sau,ôngchuyển sanglàmphụtáchomộtthưviện đểcóthểnuôisống7miệng ăn.Dù

4StephenButlerLeacock(1869–1944):Nhàvăn, nhàkinhtếhọcnổi tiếngngườiCanada.

khoảnlươngnhậnđượcrấtítỏinhưngôngcũng khôngdámnghỉviệc.Phảiđến8năm sau, ôngmớicóđủcanđảmđểbắtđầusựnghiệpcủariêng mình.Vớisốvốnbanđầuchỉ là55đô-lavaymượn,ôngđã tạonênmột cơngơimangvềlợinhuận20.000đô-lamỗi năm.Thếrồimộtbiếncốxảyđến,mộtbiếncốkhiếncuộcđờiông thayđổihẳn.Chuyện xảyđếnkhiôngkýbảo  lãnhmộtkhoảntiềnlớnchomộtngườibạncủamìnhvàthật khôngmay,ngườibạnđóbịphá sản.Biếncốnàychưaqua, taihọakhác lạiậpđến.Ngân hàngnơiônggửitoànbộsốtiềntiếtkiệmcũngbịvỡnợ.Taihọanàykhôngchỉkhiến ôngtrắngtaymà cònrơivàocảnhnợnần. Mộtkhoảng nợkhổnglồ:16.000đô-la!Cúsốc đóvượtquásứcchịuđựngcủaông!Ôngnhớlại:

“Khôngănkhôngngủ,chỉtrongvàingày,tôigầyrạcvàhốcháchẳn. Lúcđótôichẳngbiếtđếnđiềugìngoàinhữngnỗilo.Mộtngàynọ,khiđang đitrênđường,tôingấtxỉungaytrênvỉahè.Cuốicùng,tôikhôngthểđilại đượcnữa,phảinằmliệtgiường.Mỗingàytôilạiyếuhơn.Cuốicùng,bácsĩ nóirằngtôichỉcònsốngđượchaituầnnữa.Tôibàng hoàng.Tôi ngồiviếtdi chúc,rồiquaylạigiườngnằmđợingàytrúthơithởcuốicùng.Giờđây,đấu tranhhaylolắngcũngchẳngíchgì.Tôiphómặctấtcả,đểtâmhồnthưthái vàđingủ.Suốthaituầnliền,tôichưabaogiờngủđượchaitiếngliêntục; nhưngbâygiờ,chẳngcòngìcóthểlàmvướngbậntâmtrícủamộtngườisắp chết,tôingủngonlànhnhưmộtđứatrẻ.Sựcăngthẳngmệtmỏibắtđầutan biến. Tôiănngon miệng vàlạităngcân.

Vàituần sau,tôiđãcóthểdùngnạngđểtựđilại.Đếntuần thứsáu,tôi trởlạilàm việc.Tôi từngkiếmđược20.000đô-lamỗinăm;nhưnggiờđâytôi hàilòngvớicôngviệc30đô-lamộttuần.Tôiđãhọcđượcmộtbàihọc. Tôi khôngcònlolắng–khôngcònhốitiếcvềnhữnggìđãxảyra–khôngcòne sợtươnglainữa.Tôidồntoànbộthờigian,sứclựcvànhiệthuyếtvàocông việchiện tại.”

CôngviệclàmăncủaEdwardS.Evanshiệnrấtphátđạt.Chỉtrongvàinăm,ông đãtrởthànhChủtịchcủacôngtyEvansProducts, cómặttrênSởgiaodịchchứngkhoán NewYork từnhiềunămnay.NếubạnbayđếnGreenland, cóthểbạnsẽhạcánhởEvans Field-mộtđườngbayđượcđặttheotêncủaông.Tuynhiên,cóthểEdwardS.Evanssẽ

khôngbaogiờđạtđượcnhữngthànhcôngnhưthếnếuôngkhônghọcđượccách“sống trongnhữngngăn kíncủathờigian”.

Dante5  nói:“Hãybiếtrằngngàyhômnaysẽkhôngbaogiờtrởlại”.  Thờigian đang trôiđivớimộttốcđộchóngmặt.Ngàyhômnaychínhlàtàisảnquýgiánhấtcủa chúngta.Nólàtài sảnduynhấtchúngta chắcchắncó.

TrênbànlàmviệccủanhàvănJohn Ruskin cómộthònđáđơnsơ,trênđónổibật mộttừrõnét:Ngày hômnay.Tuykhôngcóhònđánhưthếnhưngtôiđãdánmộtbàithơ lêntấmgươngsoiđểmìnhcóthểnhìnvàomỗisáng.ĐólàbàithơcủaKalidasa,nhà soạn kịch nổitiếngngườiẤnĐộ:

LỜICHÀONGÀYMỚI Hãysốngtrọnvẹn ngàyhômnay!

Vì đóchínhlà cuộcsống,cuộcsốngthựcsự

Mộtngày–Ôithờigianngắnngủi! Chứatrọnmọiđiềusựthậtđờita:

Niềm vui trưởngthành

Sựhãnh diện khi hànhđộng

Nétrựcrỡcủadungnhan. Quákhứchỉlàmộtgiấcmơ

Vàtươnglai làmộtviễnảnh.

Sốnghếtmìnhtrong hiện tạilàlàmđẹpmỗingàyqua

Và biến mỗingàymaithànhngàychứachanhyvọng…

5Dante Alighieri(1265-1321):nhàthơ,nhàthầnhọcnổi tiếngngườiÝ,tácgiảcủakiệt tácThầnkhúc(La

DivinaCommedia).Danteđượcxemlàngườicó kiếnthứcbáchkhoauyênbácvàobậc nhất củathờiđại ông.

là:

Vìvậy,đểthoátkhỏinhữnglolắng,phiềnmuộn,điềuđầutiênbạncầnphảilàm

“Hãyđóngchặtnhữngcánhcửasắtdẫnđếnquákhứvàtươnglai.Hãysốngvới

ngàyhômnay,tậndụngtốiđa24giờquýgiácủamộtngày”.

Sao bạn khôngtựhỏibản thânmìnhvàđitìm câutrảlờicho nhữngcâuhỏisau?

1.  Liệutôicóđanglảngtránhcuộcsốnghiệntạivìcứmãilonghĩchotươnglai haymơtưởngđến“mộtvườnhồnghuyềnảoởtít tậnchântrời”?

2.  Liệutôicólàmuámngàyhômnaycủa mìnhbằngnhữnghối tiếcvềnhững

điềuđãqua?

3.  Liệu  mỗisángthứcdậy,  tôicóquyết  tâm“sốngtrọnngàyhômnay”đểsử

dụngtriệtđể24giờmà cuộcsốngđemđếnchotôi?

4.  Liệutôicóthểsốngtốthơnkhichọncách“sốngtrongngănkíncủahiệntại”

nàykhông?

Khinàotôi nênbắtđầu?Tuần sau?...Ngàymai? ...hayHômnay?

2

Một giải pháp nhiệm màu

“Tháiđộdámchấp nhậnthựctếchínhlàđiềukiệnđầutiêngiúpbạn từngbướcvượtqua thửtháchmànómanglạivàbắtđầusuynghĩthựcsự.”

-WILLIAMSJAMES

ĐólàgiảiphápcủaWillisH.Carrier,mộtkỹsưtàigiỏi,ngườitiênphongtrong ngànhcôngnghiệpđiềuhòakhôngkhí,ngườiđứngđầutậpđoànCarriernổitiếngthế giớicótrụsởđặttạiSyracuse,NewYork.Theo tôi,đólàmộttrongnhữnggiảipháphóa giải longhĩhữuhiệu nhất. NgàiCarriercho biết:

“Khicòntrẻ,  tôilàmviệc  chocôngtyBuffaloForgeởBuffalo,New York.Tôiđượcgiaonhiệm  vụlắp  đặtthiết  bịlàmsạch  khíchomộthệ thốngtrịgiáhàngtriệu  đô-lacủacôngtyĐĩathủytinhPittsburgh,thành phốCrystal,Missouri.Mụcđíchcủaviệclắpđặtnày làloạibỏcáctạpchất đểkhícóthểcháymàkhônggâyhạiđộngcơ.Phươngpháplàmsạchkhí nàycònrấtmớimẻvàchỉmớiđượcthửnghiệmmộtlầnduynhấttrướcđó trongnhữngđiềukiệnrấtkhácbiệt.Nhiệmvụlầnấycủatôiởthànhphố Crystalđãnảysinh nhữngkhó khăn khôngthểlườngtrước.

Tôithựcsựchoángvángkhibiếtrằngmìnhđãthấtbại,cứnhưthểvừabị aiđógiángmộtđònvàođầu.Lòngdạtôichẳng thểnàoyênđược.Suốtmột thờigiandài,đầuóctôi miênman nhữngcâuhỏi,giảipháp,thắcmắc…

Cuốicùng,trựcgiácmáchbảotôirằnglolắngkhôngđưatôiđếnđâu cả;vìthếtôivạchramộtphươngcáchđểxửlývấnđềcủamìnhmàkhông phảilolắng.Nórấthiệuquả.Tôiđãsửdụng“côngcụchống-lo-lắng”này

tronghơn30năm.  Nórấtđơngiản  nênaicũngcóthểápdụng.Phương cáchnàygồm3bước:

Bước1.Tôimạnhdạnnhìnthẳngvàovấnđề,hìnhdungtrongtình huốngxấunhấtthìmọichuyệnsẽrasao.Tấtnhiênsẽkhôngaibỏtùhaytử hìnhtôi.Cóchăngtôisẽmấtcôngviệchiệntạicủamình;vàrấtcóthểcác ôngchủcủatôisẽphải  hủybỏchiếcmáynàyvàchúngtôisẽmấttrắng khoảnđầutư20.000đô-la.

Bước2.Saukhidựđoánnhữngđiềutồi tệnhấtcóthểxảyra,tôi tìmcáchthuyếtphụcbản thânchấp nhậnmọichuyệnkhicầnthiết.Tôitự nhủ:Thấtbạinàysẽlàmộtđònkhông maygiáng xuốngsựnghiệpcủatôi, nhưng  tôivẫn  cóthểtìmđượcmộtchỗlàmkhác,tuycóthểđiềukiện khôngtốtbằng.Vềphíanhững ông chủcủatôithìhọđãbiếttrướclàchúng tôiđangthửnghiệmmộtphươngphápmới,vànếuthínghiệmnàycólàm mấtcủahọ20.000đô-lathìxemnhưđólàmộtkhoảnchiphínghiêncứu cần thiết trongquátrìnhtìm raphươngphápmới.

Saukhihìnhdungnhữngchuyệntồitệnhấtcóthểxảyravàthuyết phụcbảnthânchấpnhậnchúngtrongtrườnghợpcầnthiết,bỗngmột điều vôcùngquantrọngđãxảyra:Tôilậptứccảmthấythanhthản–mộtcảm giácmàtôi đãkhôngcóđượctrongnhữngngàytrướcđó.

Bước3.Từđótrởđi,tôibìnhtĩnhdồntoànbộthờigianvàsức lựcđểtìmcáchcảithiệntìnhhình,dựatrênnhữngđiềutồitệnhất màtôi đãthầmchấpnhận.

Tôicốgắnggiảmthiểuconsốthualỗ20.000đô-lakia.Saukhitínhtoán nhiềugiảipháp,tôithấyrằngnếubỏthêm5.000đô-lanữađểlắpmộtthiết bịbổsungthìvấnđềcủachúngtôisẽđượcgiảiquyết.Bangiámđốcchấp thuận  đềxuất  củatôi.Vậy  làthayvìcôngtyphải  mất  đi20.000đô-la, chúngtôi đãthuvề15.000đô-lavàbảo toànđượcuytínvớikháchhàng.

Cóthểtôikhôngbaogiờlàmđượcnhưthếnếutôicứkhưkhưômlấysự

lolắng,  bởimộttrongnhững  đặcđiểm  tồitệnhất  củaviệc  longhĩtriền

miênlànósẽtiêudiệtkhảnăngtậptrung củata.Khilolắng,chúngtasẽbị phântánđầu  ócvàkhôngthểđưaranhững  quyết  định  sángsuốt.Tuy nhiên,khibuộc mìnhphảiđốimặtvớiđiềutồitệnhấtvàthầmchấpnhận nóthìchúngtasẽloạibỏđượcnhữngtưởngtượngmơhồvàđặtbảnthân vàomộtvịthếcóthểtậptrungcaođộvàovấnđềcủamình.

Chuyệnxảyratừnhiềunămvềtrướcnhưngđếngiờ,tôivẫnápdụnggiải phápnàybởitínhhiệuquảcủanó.Nhưbạnthấyđấy,bâygiờtôicóthểvui sốngmàkhôngphảikhổsởvì căn bệnh lo âu.”

Dướigócđộtâmlý,chúngtahoàntoàncóthểhiểuđượcvìsaocôngthứcmàu nhiệmcủaWillisH.Carrier lạicógiátrịvàthiếtthựcđếnvậy.Khidámđốidiệnvàchấp nhậnrủiroởmứccaonhất,chúngtasẽthoátkhỏiđámmâymùmànỗilolắnggiăngra trướcmắtchúng ta.Khiđó,tầmnhìncủachúng tatrởnênsángrõđểnhậnbiếtchỗđứng củamình,vàđầuócchúngtacóđủsựtỉnh  táođểtìmcáchthoátkhỏitìnhtrạngkhó khăn. Vàđólàlúcgiảipháptốiưuxuấthiện.

GiáosưWilliamJames,chađẻcủangànhtâmlýhọcứngdụng,đãquađờitừ năm1910. Nhưngnếucònsốngvàbiếtrằng cómộtgiảiphápứngphóvớiđiềutồitệnhất này,hẳnôngsẽnhiệtliệtủnghộ.Tôi dám khẳngđịnhđiềunàylàvìchínhôngđãnóivới cácsinhviêncủamìnhrằng:“Cácbạnhãysẵnsàng đónnhậnnhữngđiềutồitệnhấtbởi tháiđộdámchấpnhậnthựctếchínhlàđiềukiệnđầutiêngiúpbạntừngbướcvượtqua thửtháchmànómanglạivàbắtđầusuynghĩthựcsự”.

HọcgiảLâmNgữĐường6  củaTrungQuốccũngbàytỏýkiến  tương  tựtrong quyểnsáchmangtênTheImportanceofLiving(Tầmquantrọngcủacáchsống).Theo ông:“Cảmgiácthanhthản chỉthựcsựđếnkhitabiếtchấp nhậnđiềutồitệnhất. Theotôi, xét dướigócđộtâmlý,điềunàyđồngnghĩavớimộtsựgiảiphóngnănglượng”.

Quảthựclànhưvậy!Khiđãchấpnhậnnhữngđiềutồitệnhất,chúng tasẽkhông còngìđểmất.Vàhiểnnhiên,điềuđócũngcónghĩalàchúngtasẽcócơmaycólạitất

cả!Thế nhưng, hàngtriệu ngườiđãhủyhoạicuộcsốngcủamìnhtrongsựđiênloạn, tức

6LâmNgữĐường(1895-1976):nhàvăn nổi tiếngcủaTrungQuốc.Ôngđượcxem nhưmộthọcgiảcó cônglớntrongviệcgiớithiệuvănhóaTrungQuốcrathếgiớiquanhữngtácphẩmôngviết bằngtiếngAnh

vềnghệthuật,văn hóa haynhânsinhquancủangườiTrungQuốc.

tốichỉvìkhôngdám nhìnthẳngvào thựctế,khôngchịuchấpnhậnnhữngđiềutồitệnhất vàcũngkhôngmuốnnỗlựccảithiệntìnhhình.Thayvìcốgắngtìmcáchgiảiquyết,họ lạiđắmchìmtrongnhữngcơnxungđộtdữdộicủacảmxúcđểrồicuốicùngtrởthành nạn nhâncủacăn bệnh cótênlàtrầmcảm.

Tôicũngbiếtthêmmột ngườinữađãápdụngthànhcônggiảiphápkỳdiệucủa WillisH.Carrier mỗikhianhtagặprắcrối.Đólàmộtthươngnhânkinhdoanh xăngdầu ởNewYork.Ôngấykểlạicâu chuyện củamình:

“Trướcđótôiluônnghĩrằngchuyện  tốngtiền  chỉxảyratrongphim ảnh.Vậymàtôibịtốngtiềnthựcsựởngoàiđời!Chuyệnlàthếnày:Côngty kinhdoanhxăngdầumàtôiđiềuhànhcókhánhiềuxebồn.Ngàyđó,pháp luậtthờichiếnquyđịnhrấtkhắtkhevềlượngdầuchúngtôiđượcphépbán chomỗi kháchhàng.Cóvẻnhưmột vàitàixếxebồn đãgiaothiếudầucho khách,rồiđembánphầnănbớtđượcchocácmốiriêng.Nhưngtôikhônghề haybiếtgì vềviệcnày. Tôichỉpháthiệnrakhimộtngày,cóngườitựxưnglà thanh trachínhphủđếngặpvàyêucầutôiphảitrảtiềnđểđổilấy việchắnsẽ ỉm  đinhững  vụgiaodịch  phiphápnày.Hắn  cótrongtaybằng  chứng  về nhữngviệclàmsaitráicủa cáctàixếcôngtytôi,vàdọanếutôikhôngchấp nhận thì hắn sẽgiaocácchứngcứđóchoPhòngcôngtốQuận.

Tấtnhiên tôihiểurằngcánhân tôikhôngviệcgìphảilosợhayítnhấttôi cũngtựnhủvớibảnthânnhưthế.Nhưng tôi cũng biếtrằngmộtdoanhnghiệp phảichịutráchnhiệmtrướcphápluậtvềnhữngviệclàmcủanhânviên.Nếu vụviệcbịđưaratòavàbịphơibàytrênbáochí,nhữngtiếngxấucóthểhủy hoạiviệclàmăncủa tôi.Màtôilạirấttựhàovềcôngtycủamìnhbởicách đây24năm, chínhchatôi đãgâydựngnênsản nghiệp này.

Tôilolắngđếnsinh bệnh! Tôikhôngănkhôngkhôngngủsuốt3ngàyliền vàkhổsởvớinhữngsuynghĩluẩnquẩn.Tôinênđútlót5.000đô-latheolời hắnvòivĩnhhaybảohắncứviệcđimàlàmcáiviệcbỉổiđó?Dùtôichọn cáchnào,kếtquảcũngchỉlànhững cơnácmộng.

Sau đó,vàođêmChủnhật,tôitìnhcờcầmquyểnsáchđượctặng khi tham gialớphọcvềNghệthuậtnói trướccôngchúng củaCarnegie.Tôigiởrađọc,

vàkhiđọcđếncâuchuyện  “Hãyđốimặt  vớinhững  điềutồitệnhất”  của WillisH.Carrier,tôiđãtựhỏi:“Nếumìnhnhấtquyếtkhôngtrảtiềnvàtên tốngtiềnsẽgiaocácbằngchứngchoPhòngcôngtốQuậnthìđiềutồitệnhất cóthểxảyralàgì?”.

“Việckinhdoanhcủamìnhsẽbịhủyhoại–đólàđiềutồitệnhấtcóthể xảyra.Khôngthểcóchuyệnmìnhbịđitù.Tấtcảnhữnggìcóthểxảyrachỉ là côngviệclàmănsẽsuysụp nếu vụviệcbịđưalênbáochí”.

Sauđó tôitựnhủ:“Đượcrồi,việckinhdoanhkểnhưkhôngthểtiếptục. Vậy thìsao?Cóthểkhiđómìnhphảiđitìmviệc.Điềunàycũngkhôngthành vấnđề.Mìnhkhárànhvềdầu–mộtsốhãngchắcsẽvuivẻnhậnmìnhvào làm…”.Tôibắtđầucảmthấykháhơn.Nỗilosợuámđeođẳngtôisuốt3 ngàyquađãvơiđiđôichút.Tôitrấn tĩnhlại… Vàtôi hếtsứcngạcnhiên nhận ramìnhlạicóthểsuynghĩthôngthoáng!

Khitôiđangnghĩcáchtìmragiảipháp,tựnhiênmộtýnghĩhoàntoàn mớinảyratrongđầutôi:Nếutôikểtoànbộsựviệccholuậtsưcủamình,có thểanhấysẽtìmramộtcáchtôichưanghĩtới.Tôibiếtnghecóvẻngớngẩn khinóirằngtôichẳng mảy maynghĩtớiđiềunày–nhưngthựcsự làtrướcđó tôiđâucósuynghĩgìmàchỉbiếtlolắngthôi!Ngaylậptứctôiquyếtđịnh việcđầutiênsẽlàmvàosánghômsaulàđếngặpluậtsưcủamình.Sauđó, tôi lêngiườngvàngủsaynhưchết!

Sánghômsau,lờikhuyêncủaluậtsưlàtôinênđếngặpCôngtốviêncủa Quậnvànóihếtsựthật.Tôiđãlàmynhưthế.Nóixong,tôirấtngạcnhiên khiđượcvịCôngtốviênchobiết  thủđoạn  tốngtiền  nàyđãdiễn  ratrong nhiềuthángnayvàkẻtựxưnglà“thanhtrachínhphủ”ấythựcchấtlàmột tênlừađảođangbịcảnh  sáttruynã.Thật  nhẹnhõmkhingheđượctấtcả chuyệnnàysaukhiđãtựgiàyvòbảnthânsuốt3ngàyđêm,trăntrởxemcó nênnộp5.000đô-lachotênlừađảochuyênnghiệpấykhông!

Sauviệcnày,tôihọcđượcmộtbàihọcnhớđời.Bâygiờ,bấtcứkhinào phảiđốimặtvớivấnđềáplựckhiếnmìnhphảilolắng,tôiđềuápdụngcái màtôi gọilà: CôngthứccổxưacủaWillisH.Carrier.”

Nếubạnvẫncònnghingờvềgiảipháp củaWillisH. Carrierthìhẳnbạnvẫnchưa hiểu  nó  mộtcách  tường  tận.  Sau  đâylà  câu  chuyện  củaEarl  P.  Haney,  sốngtại Winchester,Massachusetts. Chínhôngđãkểchotôinghecâuchuyệnnàyvàonăm1948 tạikhách sạn StalerởBoston.Ôngnói:

“Vàonhữngnăm1920,tôiđã rấtlolắngvìcácvếtloétđangtấncôngmàng dạdàycủamình. Mộtđêm,tôibịxuấthuyếtdạdàyrấtnhiều.Tôivộilaođến một bệnhviệnliênkếtvớiTrườngykhoathuộcĐạihọc TâyNamChicago. Babácsĩ,trongđócócảmộtchuyêngianổitiếngvềviêmloét,đềunóirằng tìnhtrạngcủatôilàvôphươngcứuchữa.Từ80ký,tôisụtcânchỉcòn41ký vàyếuđếnmứccácbácsĩthậmchíkhôngcho tôicửđộngtay.Tôi sốngbằng bộtkiềmvàmộtthìakemsữamỗigiờ.Mỗingàyhailầnvàobuổisángvà buổitối,ytáđềuphảiluồnmộtốngcaosuvàodạdàytôiđểhútrangoài những gì cònchưatiêuhóahết.

Việcnàytiếpdiễntrongnhiềutháng…Cuốicùng,tôitựnhủ:“Ngheđây, EarlHaney,nếuphíatrướcmày không còngìngoàimộtcáichếtdầnmònthì màyhãytậnhưởngnhững gì tốtđẹpnhấttrongquãngthờigianngắn ngủicòn lại.Màyvẫnluônmuốntrướckhichếtđượcdulịchkhắpthếgiới;vậyhãy thựchiện ngayđi!”.

Khinghetôinóisẽđidulịchvòng quanhthếgiới,cácbácsĩcủatôiđãbị sốc.Khôngthểđược!Họchưabaogiờnghenóiđếnmộtviệcnhưthế.Họ cảnhbáonếutôicố đivòngquanhthếgiớithìsẽphảichônxácngoàibiển. Tôitrảlời:“Sẽkhôngcóchuyệnấyđâu.Tôiđãhứavớingườithânlàsẽyên nghỉtrongnghĩatranggiađìnhởBrokenBow, Nebraska.Vìthế,tôisẽmang theomộtchiếcquantài”.

Tôiđặtmuamộtchiếc  quantàirồithỏathuận  vớicôngtytàubiển  để mangtheochiếcquantàiđóvànếutôichết,họsẽbảoquảnthithểtôitrong ngănlạnhchođếnkhicontàuquayvềnước.Tôikhởihànhchuyếnđi,lòng ngập tràntinhthần củaônggiàOmar:

Hãytậnhưởngtấtcảnhững gì chúngta cóthểtrảiqua,

Trướckhi nằmxuốngvàhoáthànhCátbụi: CátbụilạitrởvềCátbụi,vàdướiCátbụikia,

Chẳngcórượu,chẳngcólờica,và– cũngchẳngcóKết thúc!

LúcbướclênchiếctàuhơinướcTổngthốngAdamsởLosAngeles vàtiến vềphương  Đông,tôicảm  thấy  khỏekhoắn  hơn.Dần  dần,  tôibỏhẳn  việc dùngbộtkiềm và thôngdạdày. Chẳngbao lâu,tôiđãnếmtấtcảcácloạithức ăn-thậmchícảnhữngmóntrộnlạlẫmcủacácđịaphương.Nhiềutuầntrôi qua,tôicònhútcảloạixì-gàđendàivàuốngsô-đa.Tôitậnhưởngcuộcsống nhiềuhơnnhữnggìtôiđãlàmtrongnhiềunăm!Chuyếnđigặpphảinhững trậngiómùavàbãotomàchỉriêngnỗikhiếpsợvềnócũngđủđưatôivào quantài.Nhưngtôikhôngthấykhiếpsợmàcòntìmthấyniềmvuithíchlớn laotừtoànbộchuyến phiêulưunày.

Tôichơirấtnhiềutròchơitrênboongtàu,cahát,kếtbạn,thứcđếnnửa đêm.KhiđếnTrungQuốcvàẤnĐộ,tôinhậnrarằngnhữnglotoanvềcông việcmà mìnhtừngđốimặthồiởnhà vẫncònlàthiênđườngnếuđemsosánh vớisựnghèođóiởphương  Đông.Tôichấmdứtnhữnglolắngvônghĩavà cảmthấykhỏekhoắnhẳn.KhitrởlạiMỹ,tôităngcânhơn40ký vàgầnnhư đãquênrằngmìnhtừngbịloétdạdày.Chưabaogiờtrongđờitôicảmthấy khỏehơnthế.Tôiquaylạilàmviệcvàchưabịốmmộtlầnnàochotớibây giờ.”

EarlP.Haneynóivớitôirằngbâygiờanhấynhậnrarằngmìnhđã ápdụngcác quytắcchếngựnỗilo âucủaWillisH.Carrier,dùkhônghềhaybiết.

“Đầutiên,tôitựhỏi:“Điềutồitệnhấtcóthểxảyralàgì?”.Câutrảlờilà cáichết.

Thứhai,tôichuẩnbịtinhthầnđểđónnhậncáichết.Tôiphảiđónnhận nó. Khôngcòn lựachọnnàokhác. Các bácsĩnóitrườnghợpcủatôiđãhếthy vọng.

Thứba,tôi cốgắng cảithiện tìnhhình bằngviệctậnhưởngnhữngđiềutốt đẹpnhấttrongquãng thờigianngắnngủicònlại.Nếusaukhilêntàu,tôivẫn cònômkhưkhưmốilolắng,thìchắcchắntrênhànhtrìnhtrởvề,tôiđãnằm gọntrongquantài.Nhưng tôithưgiãn–tôiquênmọirắcrối.Và chínhsựthư tháicủatâmhồnđãđemlạinguồnnănglượngdồidàovàthựcsựnóđãcứu sốngtôi.”

Vậy,nếubạnđanglolắngvềvấnđềgì,hãyápdụnggiảiphápkỳdiệucủaWillis

H.Carrierbằngcáchthựchiện 3điềusau:

1.  Tựhỏibảnthân: “Điều tệnhấtcó thểxảyralàgì?”.

2.  Chuẩnbịtinhthầnchấpnhậnđiềutồitệnhất.

3.  Nỗlựccảithiệntìnhtrạngxấunhất.

3