CHƯƠNG IX

KỸ THUẬT SOẠN THẢO VÀ TRÌNH BÀY

QUYẾT ĐỊNH CÁ BIỆT

1. Khái niệm

 Quyết định là loại hình VB dùng để quy định hay định ra chế độ, chính sách (quyết định quy phạm pháp luật) hoặc áp dụng chế độ chính sách một lần cho một đối tượng cụ thể (quyết định cá biệt).

 Quyết định cá biệt dùng để tổ chức và điều chỉnh hoạt động của cơ quan, tổ chức trong việc chấp hành pháp luật, thường được sử dụng trong những trường hợp sau đây:

- QĐ ban hành các chế độ, chính sách trong cơ quan, tổ chức như ban hành chế độ công tác, ban hành nội quy hoạt động.

- QĐ về công tác tổ chức nhân sự, lao động tiền lương, bao gồm QĐ tiếp nhận, tăng lương, kỷ luật, cho thôi việc, bổ nhiệm, điều động cán bộ - nhân viên, quyết định thành lập cơ quan, đơn vị.

- QĐ về việc thực hiện các QĐ quản lý sản xuất, kinh doanh; quản lý tài sản như thanh lý, kiểm kê, cấp phát vật tư tài sản,...

2. Thẩm quyền ban hành:

- Đối với QĐ QPPL thẩm quyền ban hành được quy định cụ thể Luật ban hành VB QPPL ngày 12 tháng 11 năm 1996, Hiến pháp 1992, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật ban hành VB QPPL số 02/2002/QH11 ngày 16 tháng 12 năm 2002.

- Đối với QĐ cá biệt, thẩm quyền ban hành căn cứ theo tư cách pháp nhân của CQ, Doanh nghiệp trong phạm vi, chức vụ & quyền hạn của chủ thể pháp nhân đã được Nhà nước quy định. Theo đó, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có chức năng quản lý hành chính, quản lý kinh tế, quản lý nội bộ có quyền ban hành quyết định để áp dụng pháp luật trong quá trình hoạt động.

3. Cấu trúc

a. Phần căn cứ ban hành QĐ:

 Căn cứ pháp lý

 Căn cứ thẩm quyền:

- Cần phải được đưa vào trong quyết định như là một nguyên tắc để chứng minh cho quyền của chủ thể pháp nhân đựơc ban hành VB nhằm điều chỉnh các mối quan hệ trong phạm vi chức năng và quyền hạn của mình.

- Căn cứ thẩm quyền được nêu dưới hình thức quyết định thành lập cơ quan, doanh nghiệp.

 Căn cứ áp dụng:

- Là phần nêu cơ sở pháp lý sẽ sử dụng trong nội dung điều chỉnh.

- Một QĐ nếu trái PL sẽ không có giá trị pháp lý. Trong phần này, phải nêu các VB QPPL về chế độ, chính sách có liên quan đến nội dung điều chỉnh của QĐ như các loại VB Luật, Pháp lệnh, Nghị định của Chính phủ, Thông tư hương dẫn về quyết định ban hành hoặc quy định chế độ chính sách của cơ quan cấp Bộ, các VB khác của các cơ quan quản lý NN ở cấp địa phương về những vấn đề có liên quan.

 Căn cứ thực tế:

- Là những điều kiện hay tình hình thực tiễn làm cơ sở để ban hành QĐ

- Phần nay thường nêu các loại VB như công văn, tờ trình, dự án,...của các đơn vị trực thuộc có liên quan đến nội dung điều chỉnh của QĐ.

- Cũng có thể thông qua việc xem xét tình hình thực tế (về nhu cầu, đối tượng và tình hình hoạt động của cơ quan) có liên quan đến đối tượng và hành vi điều chỉnh.

- QĐ cũng có thể dựa vào những cơ sở thực tế có tính chất chung chung để làm căn cứ thực tế (như căn cứ năng lực, phẩm chất của cán bộ và nhu cầu công tác của cơ quan, đơn vị)

Lưu ý: Khi viện dẫn các VB pháp lý, cần lưu ý đến tính phù hợp của QĐ trong VB được viện dẫn và nội dung điều chỉnh của QĐ. Khi viện dẫn, mỗi VB đựơc trình bày một dòng Cuối mỗi căn cứ có dấu chấm phẩy, cuối dòng căn cứ sau cùng sử dụng dấu phẩy.

b. Phần nội dung điều chỉnh bằng các điều khoản:

- Phần nội dung của QĐ được soạn thành các điều khảon khác nhau thể hiện các mệnh lệnh và các yêu cầu của CQ, TC.

- Số lượng các điều phụ thuộc vào nội dung và đối tượng điều chỉnh.

- Mỗi QĐ phải có tối thiểu 2 điều:

• Trình bày nội dung điều chỉnh

• Điều khoản thi hành.

- Các điều của QĐ được trình bày ngắn gọn, cô đọng và sắp xếp theo trình tự logic nhất định, cụ thể như sau:

 Điều 1: Nếu bốn nội dung:

1. Hành vi điều chỉnh

2. Đối tượng được điều chỉnh

3. Mức độ điều chỉnh

4. Thời gian điều chỉnh.

 Điều 2: Nêu những vấn đề kèm theo khi thực hiện điều chỉnh hoặc những điều chỉnh bổ sung cho điều 1, cụ thể:

- Nếu QĐ có 2 điều (tăng lương, ban hành chế độ chính sách, cấp pháp vật tư...) thì điều 2 là điều khoản thi hành.

- Nếu QĐ có 3 điều (bổ nhiệm, điều động, cho thôi việc,...) thì điều 2 quy định về lương và phụ cấp.

- Nếu QĐ có 4 điều (thành lập cơ quan, đơn vị) thì điều 2 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của CQ đơn vị được thành lập.

 Điều 3: Nêu điều khoản thi hành, cụ thể cần xác định rõ các đối tượng trực tiếp hoặc liên quan có trách nhiệm thi hành QĐ bằng cách nêu chức danh của các đối tượng đó.