trình của trí nhớ.
* Quá trình trí nhớ bao gồm nhiều quá trình , bao gồm:
+, Quá trình ghi nhớ ( tạo vết).
+, Quá trình giữ gìn (củng cố vết).
+, Quá trình tái hiện.
+, Quá trình quên.
=>Mỗi quá trình đếu có một chức năng xác định , nhưng lại không đối lập nhau mà thâm nhập vào nhau , chuyển hóa cho nhau .
3.3.1. Sự ghi nhớ.
=> Đây là khâu đầu tiên của hoạt động trí nhớ .
* Khái niệm:
"Sự ghi nhớ là một quá trình trí nhớ đưa tài liệu nào đó vào ý thức, gắn tài liệu đó với những kiến thức hiện có để làm cơ sở cho quá trình giữ gìn về sau đó".
Hiệu quả của việc ghi nhớ phụ thuộc không chỉ vào nội dung , tính chất của tài liệu mà còn phụ thuộc vào động cơ, mục đích, phương thức hành động của cá nhân.
Ví dụ : Ghi nhớ một bài thơ sẽ dễ dàng hơn so với ghi nhớ các khái niệm của triết học hay nếu ghi nhớ x thông tin nào đó xuất phát từ động cơ tích cực sẽ ghi nhớ lâu hơn khi bị gò ép.
* Các hình thức ghi nhớ.
=> Có nhiều hình thức ghi nhớ . Căn cứ vào mục đích ghi nhớ ta có ta có thể ghi nhớ chủ định hoặc ghi nhớ không chủ định.
a, Sự ghi nhớ không chủ định.
* Khái niệm : Sự ghi nhớ không chủ định là loại ghi nhớ không cần đặt ra mục đích ghi nhớ từ trước , tài liệu được ghi nhớ một cách tự nhiên.
Sự ghi nhớ này được thực hiện trong trường hợp nội dung của tài liệu trở thành mục đích chính của hành động , hơn nữa hành động lặp đi lặp lại nhiều lần dưới hình thức nào đó.
Ví dụ : +, Một người kết bạn, hỏi tên với một người khác và một thời gian chơi với nhau thì người đó sẽ tự động nhớ tên của người bạn đó.
+, Khi được đi lu lịch đến danh lam hắng cảnh nào đó thì con người ta thường nhớ đến biểu tượng của nơi đó.
b. Sự ghi nhớ có chủ định.
*Khái niệm : Là loại ghi nhớ theo mục đích đã định từ trước, đòi hỏi nỗ lực ý chí, lựa chọn các biện pháp , thủ thuật để ghi nhớ . Có hai cách ghi nhớ có chủ định là ghi nhớ máy móc và ghi nhớ ý nghĩa.
- Ghi nhớ máy móc máy móc là loại ghi nhớ dựa trên sự lặp đi lặp lại tài liệu nhiều lần một cách đơn giản , tạo ra mối liên hệ bề ngoài giữa các thành phân của tài liệu cần ghi nhớ mà không cần hiểu nội dung tài liệu đó ( ví dụ như học vẹt là tiêu biểu cho việc ghi nhớ máy móc của học sinh, sinh viên ).
-> Ghi nhớ máy móc thường dẫn đến sự ghi nhớ mộ cách hình thức , tốn nhiều thời gian, khó hồi tưởng. Tuy nhiên trong cuộc sống ghi nhớ máy móc lại cần thiết như ghi nhớ số điện thoại, ngày sinh, số nhà, tài khoản...
- Ghi nhớ ý nghĩa là ghi nhớ dựa trên sự thông hiểu nội dung tài liệu, trên sự nhận thức những mối liên hệ logic giữa các bộ phận của tài liệu đó.
Ví dụ : ghi nhớ nội dung tài liệu bằng sơ đồ tư duy.
Ghi nhớ ý nghĩa là ghi nhớ chủ yếu của nhận thức, đảm bảo lĩnh hội tri thức một cách sâu sắc , bền vững nhưng lại tiêu hao nhiều năng lượng thần kinh.