Tiền đề khách quan dẫn đến sự ra đời và phát triển của tài chính

a. Sự ra đời tồn tại và phát triển của nên sx hàng hóa

b. Sự ra đời tồn tại và phát triển của nhà nước

Bản chất của tài chính

Nhận xét

Biểu hiện bề ngoài của các quan hệ tài chính là sự vận động độc lập tương đối của các quỹ tiền tệ trong quá trình tạo lập và sử dụng chúng. Thực chất đây là quá trình phân phối các nguồn tài chính, quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đạt được mục đích nhất định.

Đằng sau sự vận động của quỹ tiền tệ thể hiện các mối quan hệ về lợi ích  kinh tế (các quan hệ kinh tế) giữa các chủ thể thể hiện sự phân chia của cải xã hội giữa các chủ thể liên quan dưới hình thái giá trị.

Kết luận về bản chất của TC

Tài chính là hệ thống các quan hệ phân phối dưới hình thái gía trị.

Các quan hệ TC phát sinh trong quá trình hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ.

Tài chính là các quan hệ phân phối chịu sự tác động trực tiếp của Nhà nước và Pháp luật

Chức năng

Đặc điểm của chức năng phân phối

Phân phối tài chính là sự phân phối chỉ diễn ra dưới hình thức giá trị.

Phân phối tài chính luôn gắn liền với sự hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ.

Các quan hệ phân phối TC không phải bao giờ cũng kèm theo sự dịch chuyển giá trị từ chủ thể này sang chủ thể khác.

Phân phối TC bao gồm 2 quá trình phân phối lần đầu và phân phối lại.

Lạm phát

Các đặc trưng cơ bản của lạm phát:

Sự thừa tiền do cung cấp tiền tệ tăng quá mức

 Sự tăng giá cả đồng bộ của tất cả các mặt hàng hay sự mất giá liên tục của tiền giấy

 Sự phân phối lại qua giá cả

 Sự bất ổn về kinh tế - xã hội.

Các nguyên nhân gây ra lạm phát

Thâm hụt ngân sách

Nhu cầu đầu tư của DN tăng

Nhu cầu chi tiêu cá nhân tăng

Nhu cầu xuất khẩu tăng

NHTW thực hiện CSTT mở rộng -> tăng tổng cầu

Bản chất của nguyên nhân xảy ra lạm phát do cầu kéo

Tốc độ tăng tổng cầu > tốc độ tăng tổng cung => Khối lượng tiền cung ứng tăng cao

Nền kinh tế chưa đạt mức sản lượng tiềm năng, khả năng hấp thụ vốn tốt => Kích cầu => Tăng trưởng kinh tế.

Nền kinh tế đã đạt mức sản lượng tiềm năng, tổng cầu tăng => tăng giá.

ð     Nguyên nhân sâu xa là từ phía Nhà nước.

Lạm phát chi phí đẩy

Xảy ra do khi chi phí tăng lên dẫn đến mức cung tiền vượt quá nhu cầu => Lạm phát. (Do những cú sốc cung tiêu cực

Tác động của lạm phát

Thương mại hàng hóa, dịch vụ giữa các vùng miền năng động hơn.

Các DN gia tăng sản xuất, đẩy mạnh cạnh tranh hàng hóa về mẫu mã, giá cả, chất lượng,…Các DN thúc đẩy sản xuất để xuất khẩu

Hiệu ứng tiêu cực

Giá cả hàng hóa tăng lên đột ngột

Lợi nhuận của các doanh nghiệp giảm xuống

Doanh nghiệp thu hẹp sản xuất => hàng hóa khan hiếm => Giá cả leo thang

Gia tăng tỷ lệ thất nghiệp

Hệ quả

Tín dụng đạt hiệu quả thấp, Thu ngân sách giảm sút, Nợ quốc gia không có khả năng thanh toán,…, Nhà nước phát hành thêm tiền, Ngày càng nhiều tờ giấy bạc không có giá trị trong nền kinh tế,

Tín dụng

Cơ sở ra đời của tín dụng:

Sự xuất hiện phân công lao động xã hội và quan hệ sở hữu tư nhân về TLSX => Cơ sở hình thành sự phân hóa xã hội

Tất yếu phải có tín dụng để điều hòa sản phẩm xã hội từ nơi thừa đến nơi thiếu

 Hiện tượng vay mượn (tín dụng) ra đời.

Tín dụng là quan hệ chuyển nhượng mang tính chất tạm thời:

Thể hiện ở thời gian chuyển giao vốn

Chỉ chuyển giao quyền sử dụng mà không hề chuyển giao quyền sở hữu

Đối tượng của quá trình chuyển nhượng có thể là tiền tệ hoặc hàng hóa.

Lợi tức tín dụng là chi phí phải trả cho quyền sử dụng vốn

Lãi suất là loại giá cả đặc biệt trong hoạt động tín dụng vì, Lãi suất là giá cả phải trả cho quyền sử dụng vốn trong một khoảng thời gian nhất định.

Giá cả cho quyền sử dụng vốn thường có giá trị nhỏ hơn rất nhiều so với giá trị của lượng vốn tín dụng

Đặc điểm của tín dụng Nhà nước

Đối tượng Vốn tiền tệ tạm thời nhà rỗi trong xã hội.

Công cụ lưu thông: Trái phiếu Chính phủ

Ngân hàng

NHTM

Là tổ chức tín dụng

Được thực hiện toàn bộ các hoạt động ngân hàng

 Được nhận tiền gửi

 Được thực hiện dịch vụ thanh toán

TCTD phi ngân hàng

Là tổ chức tín dụng

Chỉ được thực hiện một số hoạt động ngân hàng

Không được nhận tiền gửi

 Không được thực hiện dịch vụ thanh toán