Mã ICD10:
♡ Viêm thanh quản cấp: J04.0; Viêm thanh quản mạn: J37.0
♡ Viêm amiđan: JO3.
♡ Viêm họng cấp: JO2.

1. Định Nghĩa
♡ Viêm thanh quản là viêm niêm mạc thanh quản hoặc lan xuống những lớp bên dưới, thường gặp nhất là phù nề dây thanh.
    ☆ < 3 tuần: viêm thanh quản cấp.
    ☆ > 3 tuần: viêm thanh quản mạn.
    ☆ Không kể các bệnh viêm thanh quản đặc hiệu như lao thanh quản, giang mai thanh quản, nấm thanh quản hoặc bệnh hệ thống gây viêm thanh quản như viêm khớp dạng thấp, Wegener granulomatosis, lupus.

♡ Amiđan là tổ chức lympho, thuộc vòng lympho Waldayer (gồm amidan vòm, amidan vòi, amidan khẩu cái 2 bên, amiđan đáy lưỡi).
    ☆ Viêm amiđan cấp là viêm sung huyết và xuất tiết amidan khẩu cái.

♡ Viêm họng là viêm niêm mạc và tổ chức dưới niêm mạc ở họng. Nói đến viêm họng chủ yếu là nói đến viêm ở họng miệng.
    ☆ Viêm họng cấp tức viêm cấp niêm mạc họng miệng kết hợp chủ yếu viêm amiđan (A) khẩu cái, số ít kết hợp viêm amiđan đáy lưỡi => hiện nay xu hướng nhập thành viêm họng-viêm amiđan cấp.
    ☆ Rất thường gặp ở cả người lớn lẫn trẻ em, nhất là mùa đông khi thời tiết thay đổi. Có thể xuất hiện riêng biệt hoặc đồng thời viêm VA, viêm amidan, viêm mũi, viêm xoang hoặc trong bệnh nhiễm khuẩn lây đường hô hấp trên như cúm, sởi.
    ☆ Trong viêm họng cấp, nghiên cứu chủ yếu là viêm họng đỏ cấp thể thông thường do tính chất thường gặp.

2. NGUYÊN NHÂN

VIÊM THANH QUẢN
♡ CẤP: virus (Rhinovirus, Parainfluenza, Papilomavirus), vi trùng (Haemophilus Influenza, Streptococcus Pneumoniae, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae), dùng tiếng nói quá mức.
♡ MẠN: tiếp xúc chất gây kích thích lâu dài (khí hóa học, chất gây dị ứng, khói thuốc), trào ngược họng thanh quản, viêm xoang mạn tính, uống rượu nhiều, dùng giọng nói quá nhiều như ca sĩ, giáo viên, hút thuốc lá. Có thể do vi trùng, nấm (Candida, Aspergillus, Blastomycosis).

VIÊM AMIĐAN
♡ Vi khuẩn thường gặp: Streptococcus nhất là nhóm A, Staphylococcus aureus, Moraxella catarrhalis, Mycoplasma pneumonia (đặc biệt Corynebactenium và Francisella có thể gây viêm họng, amiđan màng cực kỳ nguy hiểm đến tính mạng). Mycobacteria, Treponemas, Actynomyces hiếm gặp hơn.
♡ Virus thường gặp: Adeno virus, Rhinovirus, Epstein-Bar virus.

VIÊM HỌNG CẤP
♡ Tác nhân: virus là chủ yếu 60-80% (Adenovirus, virus cúm, virus para-influenzae, virus Coxsakie, virus Herpès, virus Zona, EBV), vi khuẩn 20-40% (liên cầu tan huyết nhóm A, nhóm B, C, G ít gặp, Haemophilus influenzae, tụ cầu vàng, Moraxella catarrhalis, vi khuẩn kị khí, rất hiếm gặp Neiseria, phế cầu, Mycoplasme).
♡ Nguyên nhân bệnh sinh: thời tiết thay đổi, nhất là mùa lạnh. Viêm họng đỏ cấp thường bắt đầu bằng nhiễm virus. Sau đó, do độc tố của virus, cấu trúc giải phẫu của amiđan và sức đề kháng của cơ thể gây bội nhiễm các tạp khuẩn khác, thường là vi khuẩn hội sinh có sẵn trong họng như liên cầu, phế cầu và đặc biệt nguy hiểm là liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Lây lan bằng nước bọt, nước mũi.